VOOR HET TRIBUNAAL
FILMS VAN DE WEEK
2
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
ZATERDAG 26 OCTOBER 1946
Orgeltableau in de Groote Kerk hersteld
Brand
Bath-bibliotheek
Spel met het noodlot
Follow the boys!
HITLER, DE REDDER
Moeder en zoon
Man en vrouw
De Hollondsche
geest
DE ROOS KRIJGT
VIJFTIEN JAAR
Opening Graonbeurs
Wieringermeer
In den zomer van 1921 vond
deyheer K. de Heer boven het
orgel in d'e Groote Kerk de spo.
ren van een wandbeschildering.
Na lange studies, waarbij uiter
aard veel klimpartijen noodig
waren, kon hij het tableau
eenigszins onderscheiden en
maakte van de beeltenissen een
uitgebreide schets, zooals hij die
meende te kunnen herkennen en
te kunnen reconstrueeren. Zijn
meening verbond de schildering
aan eenige mythologische voor
stellingen. waaraan verschillen,
de plastisch weergegeven figuren
niet vreemd konden zijn, omdat
eenige van deze figuren attribu
ten bij zich dragen, die sterk
doen herinneren aan de Griek,
sche oudheid.
He+ tableau bleek te zijn ge
schilderd door R. de Hooghe in
1693.
Inmiddels werd de Groote
Kerk grondig aangepakt, om met
doeltreffende restauraties den
ouderdom van cfq historisch
monument te kunnen verlengen
En als vanzelf is men er toé
overgegaan wederom aandacht
te gaan schenken aan de beschil
deringen boven het orgel. De
heer Gerh. Jansen, kunstschil
der te Den Haag, werd hiervoor
aangezocht en toen hij met* zijn
werkzaamheden begon, waren
de diverse onderdeelen, waaruit
de wand bestond, in zoodanig
verval, dat ze bij het vervoer
braken of scheurden. Met einde
loos geduld, met liefde voor het
werk en met groote deskundig
heid is de restaurateur met zijn
helpers te werk gegaan, om de
inderdaad' goede voorstellingen
van liet tableau weer te kunnen
aanbrengen en te herstellen. De
moeite van het werk is nu be-
loond en als een hernieuwing
van de rijke 17e eeuw pronkf nu
weer boven het groote orgel van
Alkmaar's historisch bouwwerk
de schildering van 's menschen
oordeel in goed en kwaad, daar
uitgebeeld door den renaissancist
en barokmensch R. de Hooghe,
niet zooals de heer de Heef zich
oorspronkelijk dacht, maar als
zinnebeeld van lateren tijd
Een maagdenfiguur op den
wereldbol, waaromheen zich een
slang kronkelt een zuivere af
beelding van de paradijsgedachte
omdat de slang een appel in den
bek heeft staart over het tafe
reel beneden zich waar ter lin
kerzijde de verdoemden door
Justitia worden verwezen naar
het gezelschap van de duivelen
en waar ter rechterzijde degenen
die hun leven in goedheid en
deugd doorbrachten worden ge
leid naar het licht, dat in groote
stralen over hen neervalt. Een
engel draagt het bruiloftskleed
uit hef Evangelieverhaal naar
een van de figuren en een ander
zwaait het wierookvat ter hul
diging.
Naast de maagd (men proeft
a.h.w uit deze voorstelling de
gedachte aan Maria) vindt zich
een vrouw in soldatenkleeding
met een schild in haar hand,
waarop het wapen van Alkmaar.
De heer Jansen wilde hierin' dé
Sted'enmaagd zien, wat ook wel
de juiste oplossing zal zijn, juist
door het. wapen.
Hef tafereel is vol beweeglijk
heid neergezet met scherpe af
lijning naar licht en donkerte,
zoodat de beteekenis van de
twee groepen, die de uitspraak
van Justitia hebben gehoord,
direct is te onderscheiden in de
goeden en de kwaden
Typisch een sfeer van de
renaissance.gedachte, komen ba
rok en verval na de Gouden
Eeuw naar voren, zoodat men
tevens hier een bewijs kan zien,
dat na de Gouden Eeuw een
neerslag in opvatting valt waar
te nemen.
De steigers zullen een dezer
dagen worden weggebroken,
zoodat van beneden af weer een
beeld te zien zal zijn, dat een ge
heel vormt met orgel en boog.
Voor hen, die onze krant nog
op tijd ontvangen, deelen wij
mede, dat het tableau tot van
daag 4 uur nog van dichtbij te
bezichtigen is. De klimpartij
langs steigers en trappen zal ten
volle worden beloond door den
aanblik van he, grootsche tafe
reel.
Gisteravond omstreeks 11 uur
ontstond brand in den kelder van
de Naco-autogarage aan den Sta
tionsweg, waar de oliestookin
richting voor de centrale verwar
ming geplaatst is. Waarschijnlijk
was het vuur ontstaan door broei
ing onder de poetslappen, die
daar opgestapeld waren. Door de
geweldige rookontwikkeling had
de brand een ernstig, aanzien, doch
met schuimbluschapparaten wist
de brandweer spoedig het vuur
meester te worden. De schade kan
betrekkelijk gering eenoemd wor
den.
BENOEMING LEDEN
GEMEENTERAAD
De voorzitter van het Centraal
Stembureau brengt ter algemeene
kennis, dat de besluiten waarbij
•hij den heer J. Wfese te Alkmaar
in plaats van den heer Fleringa en
den heer F. J. Meelis te Alkmaar
in plaats van Mevr. A. J. Kok
van Berkum heeft benoemd ver
klaard tot leden van den gemeen
teraad, voor een ieder ter inzage
zijn neergelegd ter gemeentesecre
tarie.
DAMMEN
Zondag a.s. 27 Oct. speelt de
Alkmaarsche damclub D.D.D. haar
lste competitiewedstrijd. Zij gaat
op bezoek bij het sterke Jozeph
Blankenaar in Amsterdam. Onge
twijfeld zal dit voor de D.D.D.-ers,
die vorig seizoen naar de hoofd
klasse promoveerden, een zware
opgaaf zijn. D.D.D.-ers doet a.s
Zondag Uw best om een zoo goed
mogelijk resultaat te behalen"
De prachtige verzameling En_
gelsche boeken, geschonken aan
de gemeente Alkmaar door het
"Alkmaar Adoption Appeal Com
mittee" te Bath werd door het
gemeentebestuur gesteld onder
hoede van den Gemeentearchiva
ris; tevens beheerder van de
Gemeentebibliotheek.
De boeken zijn thans geordend
en beschreven en keurig opge
steld in het benedeii-voor-vertreJc
van het gebouw Langestraat 87
(ingang naast Stadhuistoren) waar
tevens vanaf 1 November eiken
Woensdag. en Vrijdagmiddag
de uitleening zal plaats hebben.
Zij die van deze interessante bi_
biliotheek gebruik wenschen te ma_
ken en dat zullen er velen zijn!
gelieven naam en adres op te geven
aan het bureau van den Gemeente
archivaris Langestraat 85 boven en
wel bij voorkeur in het tijdvak 28
31 October a.s. dagelijks van 9—12
en van 1.305 uur.
Men kan dan tevens inzage nemen
van een getypten Catalgous en vast
de nummers van begeerde boeken
noteeren.
Minderjarigen kunnen alleen inge
schreven worden op vertoon van een
introductie van hoofden van onder
wijsinrichtingen e.d.
Op Vrijdag 1 November 's middags
tusschen 2 uur en half 5 heeft de
eerste uitleenig plaats in het ge
bouw Langestraat 87.
De uitleening geschiedt geheel kos
teloos. Alleen betaalt men éénmaal
hij aanmelding, één gulden voor een
boekomslag plus kort reglement en
een gedrukten Catalogus. Deze laat
ste is echter nog niet gereed; maar
men ontvangt hem zoodra hij is ver
schenen.
Alkmaarders toont waardeering
voor het mooie geschenk van de
mooie stad Bath! Laat U op 28—31
October a 1.inschrijven als lid
van de Bath-bibliotheek.
TooneCl
Dan's noodlot was, dat hij die
zich slimmer waande dan de
knappe Inspecteur van Scotland
Yard niet ontkomen kon aan
diens boeien die het einde betee-
kenden van'zijn vrijheid en zijn
illusies.
Hij was 'n picollo in 'n hotel,
die er genoeg van kreeg de du
velstoejager te zijn van de rijke,
uitgaande wereld. Hij beging een
lustmoord en geloofde zoo in zijn
eigen spel, dat hij zich zonder
verdenking waande. Maar zijn
geweten liet hem niet los; hij be
ging een tweede moord, ditmaal
om zich rijk te stelen en met het
geld zijn spel nog beter te kunr.en
spelen. En om de sporen van zijn
'misdaad weg te wfsschen, zou hij
een derde moord begaan hebben,
als op dat moment de rechercheur
niet was verschenen, om hem te
doen erkennen, dat zijn spei uit
en zijn noodlot onafwendbaar
was.
Ko van Dijk speelde zijn „spel
met het noodlot" voortreffelijk;
hij is een nog jong acteur, maar
een die in dit tooneelspel kans
kreeg te toonen dat hij er een is
van groot formaat. Het grootste
deel van dit „Comoedia"-succes
komt voor zijn rekening.
Met actrices als Rika Hopper
als Mevr, Bramson en Rie Gil-
huys als Olivia, het meisje met de
hersens in dit milieu van domme
menschen werd een kwartet ge
vormd. dat dit spannende stuk
volkomen droeg.
Van de bijrollen werd die van
de huishoudster door Joekie Broe.
delet fijntjes gespeeld.
Uit moreel oogpunt is dit stuk
niet zonder bedenking; doch vol
wassenen kunnen het waardeeren
om het stuk realiteit van het
leven, dat er in geboden wordt,
het leven in casu van. een mensch,
die zich stuurloos laat leiden door
zijn lagere instincten, zonder
eènig houvast aan een bovenna
tuurlijke gedachte.
Het spel werd hoogelijk gewaar
deerd, zooals uit het langdurig
applaus bleek. Fr. O.
DE VERKOOP BIJ DE FIRMA
ENGELN
De Prijsbeheersching deelt ons
mede, dat' de verkoop bij de Fa.
Engeln geregeld is als volgt:
Dinsdag 29 Oct. '46 van 912
uur: nummers 400 t.m, 475, van
13,3017 uur: nrs. 476 t.m. 550;
Woensdag 30 Oct. '46 van 912 u.
nrs. 1 t.m. 100, van 13,3017 uur
nrs. "101 t.m. 200; Donderdag 31
Oct. '46 van 912 uur nrs. 551
t.m. 650, van 13,3017 uur nrs.
651 t.m. 750; Vrijdag 1 Nov. '46
van 912 uur nrs. 201 t.m. 300;
van 13,3017 uur nrs. 301 t.m. 399
Nadere publicatie volgt.
It. A. ST. DOMINICUSPAR.
Wij maken alle jongens en
meisjes erop attent dat het he
denavond om 10 uur Avondwake
is \rOor het feest van Christus. Ko
ning. Wij verwachten een 'mas
sale opkomst.
Dus tot hedenavond 10 uur.
Voor Christus onzen Konmg,
God wil het, Amen.
In Cinema Americain draait
deze week een uitstekende film,
waarin men prachtige shows kan
bewonderen en genieten van de
muziek van Amerika's beste
orkesten.
„Follow the Boys" is inderdaad
de juiste titel, want de Tooneel-
brigade is een brigade, samenge
steld uit Amerika's bekendste en
geliefdste artiesten, zoowel van
de film als van de radio, die de
soldaen volgen om hen in hun
dikwijls ver afgelegen kampen
de noodige ontspanning te be-
'zorgen.
Bekende artisten als The An
drew Sisters, Jeanette Mac Do
nald, Mariene. Dietrich, Arthur
Rubenstein kan men in deze
film bewonderen, terwijl de bes
te orkesten hun medewerking
verleen en
Een film. waarnaar men met
genoegen kijkt en die den toe
schouwer een paar uur aange
naam bezig houdt Toegang 14
jaar!
VICTORIA
„Waterloo Road",,die momen
teel in Vietoria vertoond wordt,
is een geschfedenis uit het Lon
den van den oorlog, waar eenige
indirecte oorlogsbeelden in voor
komen, maar waar in hoofdzaak
de geschfedenis wordt behandeld
van twee menschen. die door de
abnormale omstandigheden uit
het lood zijn geslagen.
Stewert Granger, die hier een
voorname rol speelt, heeft zich
wel eens beter laten zien. Deze
figuratie ligt hem niet en het
béte van zijn optreden verveelt'
den toeschouwer. Ook de mon
tage is vrij rommelig, zoodat het
geheel niet dien indruk achter
laat, die er van verwacht zou
kunnen worden.
In het voorprogramma is een
filmpje te zien. buitgemaakt op
de Duitschers in Afriks, waar de
geallieerden eigen opnamen aan
toevoegden De afwisselende
tekst van Duitscher en geallieer
den (L de Jong) is zeer goed op
elkaar ingesteld. Verder een uit
gebreide reportage van de bloed
transfusiediensten en actueel
nieuws. Toegang 18 jaar.
ABT.
In het voorprogramma „Pels
jagers van het hooge Noorden".
Een verhaal van een pelsdiefstal
en de activiteit van de Cana.
deesche politie. Een spannend en
humoristisch filmpje.
Als hoofdfilm „Vlucht naar
Budapest" met Kent Taylor e.a.
Een milliognen diefstal in Am el
rika ten hadeele van charita-
t ieve instellingen De dader weef
te ontvluchten naar Budapest.
Een Amerikaansch rechercheur
volgt hem en wee+ na veel span.
ning en komische momenten de
hand on hem te leggen
Voor de Tweede Kamer van
het Tribunaal, onder voorzitter
schap van mr. J. P. Windhausen,
had de 2e zitting plaats inzake
Grietje Kooij te Beemster, welke
zaak verdaagd was, om te onder
zoeken of zitfinvloed heeft gehad
ojfde daden van haar zoon Cor
nells Knip, die tevens terecht
stond.
In '38 reeds was zij lid der
NSB geworden, hetgeen tevens
verklaard moet worden uit den
nationaal.socialistischen geest,
die heel de familie doordrong.
Besch beweerde nooit propa
gandiste te. zijn geweest, hoewel
verschillende feiten anders de
den vermoeden.
Haar oudste zoon sneuvelde
tijdens den oorlog in dienst van
de Waffen SS, hetgeen besch.
een zware straf noemde. Zij ont.
kende echter invloed te hebben
uitgeoefend op het toetreden tot
de NSB van haar tweeden zoon
Cornelis, die op 19-jarigen leef
tijd lid der beweging werd. Twee
jaar later sloot hij zich aan bij
de WA en in '44 werd hij hulp-
land'waehter. Toen hij echter zag
wat dit bete'ekende, weigerde hij
dienst en ging onderduiken
Mr. P. Winkel pleitte voor
beide beschuldigden. Vooral de
gezondheidstoestand' van moeder
maakte haar- invrijheidstelling
wenschelijk. Pl, wees op 't feit,
dat de familiegeest zeer zwaar
besmet was met de nieuwe-orde.
ideeën, waartegen ook de zoon
niet op kon Zijn jeugdige leef
tijd mocht bovendien als ver
zachtende omstandigheid gelden.
Over 2 weken, mogelijk eer
der, zal het Tribunaal uitspraak
doen.
De behandeling van de zaak
van Neeltje Met te Beemster is,
na verdaging, gecombineerd met
die van haar man Klaas Visser
te Beemster. Ook hier mag men
weer spreken van een familie
kwaal; de vrouw was echter
enthousiaster dan de man, die te
slap was om zijn verstand te
blijven gebruiken. Beiden waren
vooroorlogsche NSB-ers; terwijl
de vrouw haar krachten gaf aan
de NSVO en Winterhulp, bood
de man zijn diensten aan den
NVD. Zelfs volgde hij een cursus
voor hulplandwacht
Op de vraag van den pres. hoe
hij dan reageerde op dé moor
den, die zijn „vrienden" begin
gen, b.v. op Jan de Ruiter, ant
woordde hij: „Wij vonden het
verschrikkelijk".
Mr. Leesberg' Jr behandelde
beide echtelieden in' één pleidooi.
De vrouw, die toch het meest
fel was, bevind!t zich reeds op
vrije voeten, omreden van ver
schillende omstandigheden in 't
gezin. Verder haaide pl. eenige
getuigen aan, die unaniem gun
stige verklaringen aflegden aan
gaande de houding van besch.
De kwestie huiplandwacht moet
niet te ernstig bezien worden,
daar besch slecTits 3 dagen een
cursus gevolgd heeft. Op grond
van het feit, dat hij nooit zwart
gehandeld had, als andere boe
ren, die nu op hun borst wijzen
en zeggen: wij zijn zuiver, ver
zocht pl. clementie, wat betreft
't vermogen.
Uitspraak over 14 dagen.
Zeer dikwijls staan voor het
Tribunaal menschen die, NSB-er
feworden. later spijt hadden,
och het ontbrak hen dan aan
den moreelen moed om te bre
ken met wat zij als verkeerd
kenden.
Vrijdagmorgen had ao iemand
Pieter 'Knip te Beemster, zich te
verantwoorden voor het Tribu
naal Het lidmaatschap van NSB
en WA werd hem o.a. ten laste
gelegd. Zijn raadsman, mr. Hart
kamp, achtte hem een van die
ngenen, die den moed missen om
een daad, die zij gesteld hebbed;
ongedaan te maken, Besch was
kreeds onder den oorlog tot het
inzicht gekomen, dat hij op het
verkeerde paard gewed had. Pl.
vroeg uiterste clementie.
De 51-iarige J. L de Roos,
grossier in norsel n en aar
dewerk te Alkmaar, die tij
dens de bezetting een tiidlang
als commandant van de be
ruchte „bloednloeg" uit Norg
fungeerde, en die door zijn
ondergeschikten ook wel
„Adamson" werd genoemd, is
door het Bii zonder Gerechts
hof te Assen veroordeeld tot
een gevangenisstraf van 15
iaar met aftrek van voorar
rest en'onfzetting uit beide
kiesrechten voor den tijd van
het leven. Hem werd het
recht van cassatie verleend.
De eisch was geweest: een ge
vangenisstraf van 15 iaar,
waarvan de laatste 10 iaar in
een R.W.I. door te brengen.
ALKMAAR
A.F.C. NIEUWS
Koedijk 1—A.F.C. 1 2.30; A.F.C.
2Alkm. B, 4 2,30; Randers 2
AFC 3 2.30; AFC 4—Schoorl 2
12 uur A terr.; Bergen 3AFC 5
12 uur; ADO a jun.AFC a jun.
12 uur; HSV aAFC a vervalt;
AFC bMeervogels a vervalt;
AFC cADO c vervalt; AFC d
USVU b vervalt.
Zaterdag AFC e—AFC f 2.30 u.
Alzoo een keurlijst van wed
strijden, wij hopen ook Maandag
"een keurlijst van uitslagen te mo
gen bekend maken.
AFC speelt voor wat je waard
bent, want Koedijk is heel zwaar.
Supporters (eenige honderden!)
die Zondag AFC 1 willen aan
moedigen starten Zondag om 1 30
uur vanaf het gebouw Raad van
Arbeid Heldersche weg Dus Pre
sent! De overige elftallen dezelfde
consignes. Dus aan alle AFC va
renden een „goede moed en 're-
houden vaart".
Denkt a.s. Maandag om de club
avond Tot Zondag
De P.PC.er
APOTHEKERSDIENSTEN
De Zondag- en nachtdiensten
voor apotheken zullen vanaf 27
Oct. tot 3 Nov. worden waarge
nomen door de apotheek B H J.
Schouten, Emmastraat 64
On Woensdag 6 Nov. a.s. zal
Z. Exc. de minister v. Land
bouw. Visscherii en Voedsel
voorziening, S. L. Mansholt,
de openingsplechtigheid ver
richten van de graanbeurs te
Middenmeer. alsmede de ont
hulling van den gedenksteen
voor de gevallen bestuursle
den A. C. de Graaf en J.
Koolhaas.
URSEM
CONSUMENTENCREDIET
In deze gemeente is samenge
steld een Districtsraad voor het
Consumentencrediet, bestaande
uit de volgende personen: Bur
gemeester V. M. Nole-t, voorzitter
mevr LigthartKoopman, C.
Schaap Jzn., M Langereis, P. J.
Duin, A. C. Buijs, P J. Witte,
allen te Ursem,
Deze personen zijn bereid be
hulpzaam te zij,n bij het invullen
van de aanvraagformulieren ter
verkrijging van het consumen
tencrediet.
De-ingevulde formulieren moe
ten uiterlijk vóór 9 November
a.s. worden ingeleverd ter secre
tarie der gemeente.
R.K.V.V. „ST. BAVO"
St. Bavo I speelt Zondag tegen
Berdos thuis. Dus we krijgen
de ploeg van Stieltjes te zien.
Jongens allemaal je beste been
tje voor hè. Het lste puntje is
nu binnen, maar het mag er niet
bij een blijven. Laat Piet nu eens
zien dat St Bavo het spelen nog
niet is verleerd en laat hem maar
een paar keer visschen.
St. Bavo 2 gaat om 1 uur naai
Berkhout en zal daar eens pro-
beeren om de puntjes mee naar
huis te nemen. Jullie spelen om
2 uur jongens, maar zorg er voor
dat je een beetje op tijd bent
De adsp. hebben een vrijen
Zondag Allen veel geluk boy's!
EGMOND AAN DEN HOEF
„Samen op weg"
Op 30 October a.s., 's avonds
8 uur, zal in de toóneelzaal van
P. Mooij de film „Samen op
weg" worden vertoond. Dit is
een van de 5 Nele-iandsche
films, die in FrankriJS tot de
filmkeuring zijn toegelaten en
aldaar zeer gunstig is beoordeeld
Hij wordt dan ook in Nederland
op vele plaatsen met veel succes
vertoond. Niemand moge dan
ook verzuimen deze film te gaan
ziein. De avond is georganiseerd
door het N.V.H. Egmond.