Een kerkdienst in Fort Erfprins
ff:
s
5
Nieuw Noordhojlandseh Dagblad
aflet
De oorlogsvrijwilligers
Kans op 'n R.K. school
3ER 1946
oplossin-
amrubriek
dit blad.
o. 64
Haarlem
jm
n:>
V
MAANDAG 28 OCTOBER 1946
„Wij waren niet fout
chiiven op
0 23 en 24
21 25 27 31
43
ie
obleem no.
nt de witte
staan. Bij
de herlei-
t wel op-
;öt dezelfde
geen witte
op 22.
no. 64
obleem met
:assende af-
itelontknoo-
verborgen,
vrijwel niet
)e bewering
t op veld 5
doofwaardig
'l dat hii
zijn hoofd
;eenèn muur
toch.be-
schijnbaar
:en dam!
het was dan
ren dat zij het
Grasshoppers
en smaakte de
uden nog voor
zoodat de rust
ïng.
Na de rust
spel doch toen
rasshoppers met
t zijn club de
Wieringerwaard
neer af.
wel het meest
wist dit niet in
ikken.
inkrijk 4-0
il een inter-
handbal ont-
peeld onder
zooals deze
op 't ADO-
■enhage deden
veging. dat 't
ilftal niet te-
e reis naar
zou hebben,
rijd ongetwij-
ioen vinden,
ne met hand-
et internatio-
et's te maken
en gevote van
aanhoudenden
iter- en mod-
[erde terrein,
ie dames en
egensta-ndsters
voor alles 'n
zii van de
maakten wat
n was en niet
or de talrijke
lergane mod-
ie smetteloPze
onzer meisjes
jlauwe shirts
;r dus na tien
uitzagen, be
nader betoog,
merkt, dat het
onderscheiden
meet moeite
de strijd vor-
Nederlandsche
het einde van
die erna ver-
niek wel spoe-
■innering ver-
n. Moge het
randbalverbond
niet al te Ian-
iri het tot stand
volgende ont-
de sympathieke
et blijft niet
In het interneeringskanap
„Fort Erfprins" zitten mannen
van zeer verschillend kaliber.
Doktoren, advocaten, musici]
handarbeiders en kantoorbe-
dienden^ufie echter bij alle
verschil van opleiding 'en op- -
voeding dit eene gemeen heb
ben: ze verleenden hulp aan
den vijand; de een in sterkere
mate dan de ander, maar
allen verzaakten zij hun aller-
eersten plicht in den moeilijk
sten tijd van onze geschiede
nis.
Ze waren ontrouw aan de goede
Nederlandsche zaak. De meesten
zitten in gevangenschap vanai den
dag der bevrijding. Liever gezegd
vanaf den dag waarop door het
overgroote deel der bevolking de
bevrijding werd gevierd Want
voor de gedetineerden van „Erf
prinsen van alle andere bewa
kingskampen, waarvan er helaas
zoovelen noodig bleken te zijn, was
5 Mei 1945 de dag waarop de ge
vangenschap inging. Het begin
van een periode die voor sommi
gen nog een paar jaar zal duren,
voor anderen tien, missch:en
twintig jaar of langer.
De meesten verkeeren in volko
men onzekerheid over wat de toe
komst hen zai brengen. Zij die als
lichte gevallen worden be
schouwd, mogen^— zij het onder
bijzondere voorwaarden wor
den vrijgelaten en dit wekt
wrevel bij diegenen die zich ook
als „licht geval" beschouwen,maar
waarover de officiëele instanties
anders oordeelen. Een andere
reden waardoor de stemming soms
beneden peil raakt is dat een niet
gering aantal vrouwen van gede
tineerden niet van plan is te
wachten totdat de mannen hun
tijd hebben uitgezeten. Zij komen
er rond voor uit dat zij van plan
zijn echtscheiding aan te vragen.
Men moet maar eens aan de be
wakers vragen wat zich zooal tij
dens de bezoekuren afspeelt.
Wat zal op die manier ook van de
opvoeding der kinderen terecht
komen? De verschrikkelijke ge
volgen die de detineering voor
talrijke gezinnen met zich brengt
kunnen niet en bagatelle worden
genomen. Het is niet onze bedoe
ling een pleidooi te houden voor
een spoedige invrijheidssteUing
van alle gedetineerden, van wie
verreweg de meesten door eigen
schuld, gevangen zitten. Eerder
willen wij wijzen op de wantoe
standen die tn de gezinnen van
betrokkenen zijn ontstaan. Het
spreekt vanzelf dat zij dié nog
met hart en ziel aan hun gezin
verknocht zijn, meer dan eens
wanhopig worden bij de gedachte
aan de rampspoedige gang van za
ken. Zij zouden wel een zeer
troosteloos bestaan moeten leiden
indien er niet een geestelijke ver
zorging was die lfen op den been
hield, die hen en tallooze mede
gevangenen die met moedeloos
heid zijn geslagen, een steun is om
de beproeving met berusting te
dragen.
Zondagsmorgens om half
negen begint de H. Mis, die
door den aalmoezenier, pater
Engelmundus Dam O. Carm.
in een tot kerkgebouw inge
richte schuilbunker wordt op
gedragen.
Van te voren heeft de koster de
noodige toebereidselen gemaal en
als de aalmoezenier, voorafgegaan
door twee misdienaars de altaar-
treden heeft bestegen, zitten drie
honderd geïnterneerden ijverig in
hun kerkboeken te bidden en' te
luisteren naar de zang van het
kerkkoortje dat met begeleiding
van een harmonium de Introïtus
heeft ingezet. Er heerscht in- de
boogvormige, wit-bruin bepleis
terde bunker een devote stemming.
De Erfprinsbewoners hebben een
flink altaar gebouwd en daarach
ter een triptiek geplaatst die ech
ter nog moet worden beschilderd.
De verlichting is niet overdadig,
maar juist voldoende em te kun
nen lezen. Onder de H. Mis gaan
vrij veel gedetineerden ter Com
munie. Ze zien er niet op z'n Zon-
dagsch uit, in het eenige costuum
dat ze hebben; een kapot opge
lapt uniform en kapotte schoenen
of klompen.
Onwillekeurig vraagt men zich
af: hebben de hondercfen die hier
de H. Mis bijwonen, voorgoed ge
broken met hun opvattingen om
trent het najionaal-socialisme,
waarvan ze indertijd" zulke fana
tieke aanhangers waren? Helaas
moet deze vraag voor velen ont
kennend worden beantwoord.
Want nog altijd blijft een groot
percentage vasthouden' aan de
idee dat zij die zich aan de zijde
van Duitschland schaarden de
beste vaderlanders moeten wor
den genoemd. Altijd weer opnieuw
wordt dan gewezen op den strijd'
■tegen het communisme en op de
gevaren die deze levensbeschou
wing voor Europa en Nederland
beteekent. Jammer genoeg zijn het
Veelal de intelleetueelen die niet
te overtuigen zijn dat bet middel
erger was dan de kwaal.
Daarnaast zijn er gelukkig ve
len die er'eerlijk van overtuigd
zijn dat hun houding fout is ge
weest. Zij wenden zich af van de
verkeerde denkbeelden, om in de'
plaats daarvan de rust en de ze
kerheid te zoeken bij de Kerk,
die_ hen in de oorlogsjaren tever
geefs het goede heeft voorgehou
den.
RIJWIELZAAK GEOPEND IN HET
TUINDORP
De fa. Zweed heef vanmiddag een
rijwielzaak geopend" aan den Brakke-
veldweg. Dit beteekent voor de in
woners van Tuindorp een welkome
aanvulling in het zakenleven. Tot
vóór deze opening bestond er geen
mogelijkheid om dicht in de buurt
een rijwiel te l'aten repareeren
Ofschoon ,de onderdeelen_positie
nog' niet van dien aard is dat er op
voeroorlogsche wijze wordt gewerkt
.kunnen de meest voorkomende repa
raties worden verricht.
Ook kunnen de gelukkigen die in
het bezit zijn van een rijwielbon, bij
de fa. Zweed terecht om zich met
een nieuw? fiets te verrijken. Deze
rijwielen worden comnïee' geleverd.
Tevens verkoopt de fa. Zweed elee_
trische- lampen en batterijen alsmede
alle benoodigde rijwielonderdeelen.
Het interieur van den winltel is
gehouden in crème met een licht
groene afzetting, wat het geheel een
frisschen' aar»fclik biedt. Van dé eta
lage is veel werk gemaakt en men
vindt er alles wat er in deze nieuwe
zaak te koop wordt aangeboden.
Daar de heer Zweed op rijwielge
bied in onze stad geen. onbekende is
twijfelen wij er niel aan of zijn zaak
mag zich spoedig in een 6'roote be
langstelling verheugen
WIERINGERWAARD
POLDERBESTUUR BIJEEN
Bij de opening heette de voorzitter
de heer P. Visser in 't bijzonder
welkom de nieuw_benoemde Hoofd
ingelanden de heeren C. Kay; J.
Blaauboer Pz en A. J. Bakker. De
geloofsbrieven van de nieuw geko
zen Hoofdingelanden werden onder
zocht en in orde bevonden.
De heer Kloeke werd met 10 stem
men gekozen tot secretaris.
Ingekomen was een schrijven van
den heer S. W. Schellinger dat hij in
1 verband met# zijn vertrek uit Wie
ringerwaard tegen 1 November be
dankt als secretaris. Verder was in
gekomen het. bericht van herbenoe
ming' van den heer P. Visser als
Dijkgraaf en de benoeming van den
heer J. Blaauboer Cz. afs Heemraad-,
Door het Prov. bestuur is goedge
keurd, de kasgeldleening ada f 60.000
a 1 7/8 pet. ten behoeve van werk
zaamheden aon het gemaal. De reke
ning van den Polder werd in orde
bevonden.
De heer A. Rezelman rapporteerde
dat de ontvangsten haddén bedragen
f. 39414.02;; de uitgaven f 3f457.45;
een)> batig saldOjdus van f 7956.57.
Bij de rondvraag vroeg de heer
Keyser hoelang de duur is van' <fe
pacht van dijken en kaden. Deze
loopt over 6*- jaar en eindigt op
Kerstmis 1947. Voor hef Tand be
draagt zij 12 jaar.
Na nog eenige besprekingen sloot
de heer Visser deze vergadering met
een woord van dhnk.
'T ZAND
KORFBAL
Twee van de twaalftallen van
onze R.K. korfbalclub „Jong Le
ven" zijn uif^enoodigd om een
wedstrijd te spefen bij de operung
van het R.K. Sportterrein in de
Wieringermeer. De dames worden
er op attent gemaakfT dat de auto
kwart vóór een uit 't Zand ver
trekt op Zondag 27 Oct. a-s.
EGMOND AAN DE HOEF
3e lustrum „Zeevogels"
Op Zondag 3 November 194ö
zal de RKVV Zeevogels te Eg-
mond aan den Hoef haar 15-
jarig bestaan vieren.
I Ter gelegenheid van dn 15-
i jarig bestaan zal 's morgens om
7.30 uur een H. Mis vooi de
1 levende en overleden leden van
Zeevogels worden opgedragen,/
1 Daarna gezamenlijk ontbijt in
de zaa] van den beer P Mooij.
's Middags om 2.30 uur zal
Zeevogels I tegen Vrone I uit
St. Pancras haar gewonen com
petitiewedstrijd spelen, bij goed
weer opgeluisterd d'oor de plaat
selijke. muziekvereeniging.
's Avonds om 7,30 uur wordt
in de zaal van den heer P. Mooij
een bonte avond gegeven voor
leden en genoodigden Maandag
4 November is e?' een bonte
avond voor donateurs, welke
ook aanvangt om 7.30 uur.
Het bestuur.
LIMMEN
Vaische suikerbonnen
Voor den Politierechter te Alk
maar stond! Woensdag terecht
mevr. C. M. te Dimmen. Volgens
den kruidenier Dr. had* zij haar
dochtertje met vaische suiker
bonnen uitgestuurd, om die bij
hem te besteden
Mevr. M. ontkende het ten
laste gelegde ten stelligste. „Zoo
iets zal ik nooit doen." Na eenig
overleg werd beklaagde van elke
vervolging ontslagen, d!aar het
ten laste gelegde n-iet was be
wezen
SCH0ORL
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Rudi Jacques, zoon
van H. E. J. J. A, Hari.xnan.Kok
en H. M. Davies; Petronella
Stephanie, dochter van P. Leijen
en E. C. Sehavemaker; Rinke
Albertus, zoon van W. Butter en
GT Zijp; Anna Astrid, dochter
van J. P. de Boer en T. den Das.
Ondertrouwd: Cornells van
foónen en Femia Wilhelmina
elhorst.
Overleden: Jan Schoemaker,
oud 55 jaar, wonende te Koog
aan d'e Zaan, echtgenoot van
Grietje Groot,
UITVOERING
Zondag 27 en Dinsdag 29 October
zal bet Harmoniecorps "Excelsior"
een uitvoering geven in bet Paro
chiehuis St. Maarten.
Programma
Jubelblanken (Marsch);
Lustspiel Ouverture (K'elar Bela);
Wiener Praterleben (Wals);
Osman Padha (Marsch).
Na de pauze bet tooneelspel in 4
bedrijven: „;'t Verleden spreekt" van
Jos Smits.
Her* beloven prachtige avonden te
worden.
HOORN
„Wij willen Holland
houden
De tweede opvoering van 't
spel der Wjstfriesche illegali
teit ..Wii willen Holland hou
den" heeft gisteren weer in
zooverre met goed gevolg
plaats gehad, dat spelers en
orkest weer uitstekend op
dreef waren. De zaal was ech
ter lang niet, vol. Er zijn daar
voor verschillende redenen.
Van verschillende kanten wist
men. dat het stuk nog een 3de
maal zou worden opgevoerd
en velen, vooral van katholie
ke zii de. waren door de plech
tigheden van het feest van
Christus' Koningschap verhin
derd. Ook was het weer zeer
slecht voor de opkomst van
buiten. Daarom heeft de lei
ding van het spel besloten, de
derde opvoering in elk geval
te doen doorgaan en wel a.s.
TV^derdag 31 October, in de
Parkzaal. In verschillende
plaatsen van het gewest zijn
Trienen aangesteld voor de
repeling van dfe kaartverkoop.
Men zie de advertentie in dit
blad.
Vrijdagmiddag opende bur
gemeester H. Nolet de voltal
lige raadsvergadering. Aller
eerst werd medegedeeld, dat
Ged. Staten het besluit tot het
verhoogen der wethouderssa
larissen ot f120 per iaar heb
ben goedgekeurd. Ook de ver
goedingsregeling voor de vrij
willige brandweer is goedge
keurd. De R.K. Ambtenaren
bond te Alkmaar verzocht in
een schriiven om adhaesie te
„betuigen bii haar streven, om
hooger salarissen te bereiken.
Het schriiven dringt erop aan
dat ook t.a.v. de ambtenaren
dezelfde toezeggingen gedaan
worden als aan de onderwij
zers en politie gedaan ziin.
De heer J. Molenaar betwij
felt of het met de ambteharen
wel zoo erg gesteld is. Hij
herinnert zich dat in 1939 -de
ambtenaren meer verdienden
dan de loonen in den land
bouw bedroegen. Nu de Te
mpering de prijzen wil verla
gen en een loonstop invoeren,
ziet spr. geen aanleiding aan
het verzoek mee te werken.
Nadat de voorz. een en an
der uiteengezet had. besloot
de raad adhaesie te betuigen.
B. en W. wezen weth.. Dek
ker als loco-burgemeester aan.
Vervolgens werd besloten, dat
alle raadsleden ditmaal de reke
ning van 1.^44 zullen nazien, om
dat verschillenden hopen hier-
'van nog iets wijzer te worden.
He+ voorsjel om het ambtena
renreglement en de verordening
op het dienstnemen van arbeids
contractanten te wijzigen over
eenkomstig de van hoogerhand
gegeven richtlijnen to+ het door
betalen van salarissen aan oor
logsvrijwilligers, ontlokte den
heer Paarlberg de opmerking,
<fa+ dit niet juist was. Wanneer
ambtenaren meenen goed fe doen
door dienst te nemen, moeten zij
zelf de consequenties, ook de
financieele, maar op zich nemen.
Volgens den voorzitter bewij
zen de OVW.ers het vaderland
een dienst; en het is ten eenen-
male onjuist om aan hen, die het
vaderland' een dienst bewijzen,
he+ salaris niet door te betalen.
Wegens hef bezoeken van een
tweetal leerlingen van de R.K,
Lagere Landbouwschool te Span-!
broek, besloot de raad om die
school een subsidie van "f 10.
te verleeifen.
De heer Meuleboom vraagt of
er geen kans Bestaat, dat in de
naaste omgeving een dergelijke
school gesticht wordt.
Volgens de voorzitter zou de
gemeente stellig zijn medewer
king verleenen, doch hij weet
niet of er reeds plannen bestaan.
Aan de Vereen, voor Katb.
Kinderuitzending werd traditie
getrouw f 50.subsidie gegeven.
Rondvraag.
De heer Doekes vroeg hoe het
staat met d'e gemeenteauto.
Op een vraag van den heer
Paarlberg of het mogelijk is, een
vuilnis-ophaaldienst te stichten,
omdat thans de buurtbewoners
vuil e d, maai^ in slooten en kui
len werpen, deelde de voorzitter
mede dat aan de hand van een
in 1940 ontworpen plan voor alle
rond .Sehagen gelegen plaatsen,
het deze gemeente een uitgaaf
van' minstens f 4469..zou vra_
ten. Dit is dan berekend naar
en toenmaligen toestand, zoola+
deze prijs thans nog we? met
pet verhoogd moe; worden.
Nu de zaken zoo staan, vinden
de meeste raadsleden zulk een
plan zeker niet verantwoord.
Volgens derf voorzitter zouden
de dorps- of buurtschapscom
missie in dit opzicht misschien
iets kunnen doen.
De heer Dekker vroeg of de
;emeente niet geroepen is om de
:ale wegen weer opnieuw te be
planten. Destijds zijn deze hoo
rnen ook op last van de gemeente
allemaal omgehakt en aan de be
volking beschikbaar gesteld
De gemeente heeft toch ook de
gelden hiervoor ontvangen.
Voorzitter; „Daar weet ik niets
van." (Gelach.)
Men besloot deze kwestie met
den Polder en het Hoogheem
raadschap op te nemen
De heer Tiebie doet een voor
stel om een deputatie naar het
P.E.N' je zenden en deze instan
tie de primitieve straatverlichting
van deze gemeente onder het oog
te brengen. Misschien levert- het
*wat op; het is beter dan brieven
schrijven.
De voorzitter concludeerde uit
dit voorstel, dat de activiteit van
B. en W in deze dus niet ge
waardeerd werd en meende daar
om nie+ in zulk een commissfe
zitting te moeten nemen.
Na zeer uitvoerige discussies
kwam men in zooverre tot el
kaar dat B. en W. toezegging
deden om t.z.t, hun opwachting
bij het P.E.N. te maken-
Nadat de heer Meuleboom nog
'verzocht had om de commissie
voor het Cons.umentencrediet uit*
te breiden met leden uit elke
bevolkingsgroep (deze commissie
bestaak nl. alleen uit B en W.)
werd de vergadering gesloten.
Damkampioenschap van
West-Friesland
NieuwDoer kampioen
A. Nieuwboer kampioen voor
de «kira le klasse ea J. van
Bijk voor de 2e klasse. le
klasse B en 3e klasse nog niet
uitgespeeld en nog geen beslis,
singen- gevallen.
Onderstaande volgen de laats-ie
wed&tr ij duii slagen
le klasse A (Extra klasse): J. Kop
piesJ. Eek en 20; W. VisserJ.
Musman 11; A Nieuwboer— J.
Eeken 20; J. EekenW. Viewer
1—1.
le klabse B: N. MakJ. Deui.oo
2.G; A. den BakkerR. Nau-a 11.
2e klasse: E StrikT. Peerdeman
11; J. van Dijk—C. Vader 2—0.'
3e klasje: killings—S. Middellink
20; H. Hou terL. Belie 2K); W.
van Dijko Jillrngs 20.
Onderstaande volgt de sio.it> .and:
van de le klasse. A. (Extra klasse).
Gesp. gw. Tm. vl. pt.
1. A. Nieuwboer 7 3 0 11
2. A. Grooteman 7 4 12 9
3. J. Koppies 7 3 3 1 9
4. J. Wagenaar 7 3 2 2 8
5. J. Karsten 7 2 4 1 8
6. W. Visser 7 13 3 5
7. J. Musman 7 12 4 4
8. J. Eeken
7 0 2 5 2
Het is "tenslotte aan de Ktroon.
schijfspeler Nieuwboer gelukt om
beslag op het kampioenschap te
leggen en nog wel onbeslagen
iets wat met een zeer sieriT bezet
tournooi vrij zeker een fraaie pre.
statie is te noemen. Nieuwboer
die,, thans voor het eerst een be.
langrijke wedstrijd heeft gewonnen
heeft uitgezonderd zijn partij te.
gen Musmansolied en vrij con.
stant gespeeld. Hij is toch uitgeko
men tegen deelnemers, zooals o.a.
Giooteman die 2 maal het Kaïft.
Ned. landskampioenschap en Wage_
naar die 4 maal het Westfrlesch
kampioenschap heeft behaald; als.
mede de titelhouder van het voor.
gaande jaar. W. Visser van wien hij
thans de wisselbeker zal overnemen.
'Stand: ie klasse (B): N. Mak 10
uit 6; P. Mak 8 uit 5; G. Ponk 7 uit
4; H. de Eoer 5 uit 4; D. Kromheer
5 ui: 5; H. IJstma 5 uit 6; A. den
Bakker 4 uit 6; R. Nau-a 3 uit 6 en
J. Deurloo 1 punt uit 6 partijen.
in de le klasse :(Bj is nog weinig
wijziging gekomen. De Gebr. Mak
en G? Fonk hebben hier no^ steeds
de leiding.
Onderstaand volgt de slotstand
van de 2e klasse:
Gesp. gw. rm. vl. pt.
1. J. van Dijk 7 5 2 0 12
2. J. Hellingman 7 5 1 1 11
3. K. Buis 7 3 13 7
4. E. Strik 7 2 3 2 7
5. J. Kroone 7 3 0 4 6
6. C. Wiilemse 7 2 2 3 6
7. C. Vader 7 13 3 5
8. T. Peerdeman 7 0 2 5 2
In de 2e klasse heeft J. van Dijk
het ongeslagen kampioenschap we_
ten te behalen. De geheele wedstrijd
door is het tusschen hem en Hel
lingman een felle strijd om ae lei
ding geweest. Tenslotte heeft van
Dijk zijn rivaal weten te pesseeren
zij het dan ook met slechts een
punt verschil. Verleden jaar werd
Hellingman ook 2de en wel na het
spelen van enkele beslissingspa;r_
tijen tegten G. Ponk die toen met
den titel gingi strijken.
Stand 3 e klasse: H. Hou ter 9 uit
5; C. Beuling 7 uit 5; W. van Dijk
6 uit 5; Th. Rijper 5 uit 5; S. Mid.
delink 5 uit* 6; L. B'elie 3 uit 6 en J.
Jïllings eveneens 3 punten uit 6
partijen.
Houter heeft nog steeds de mooi
ste kans. Beuling kan nog gelijk
komen; maar dan dient Beuling zijn
laatste partij tegen. Rijper te winnen
terwijl met een eveneens laatste
partij W. van Dijk tegen Houter
zou dienen te winnen. Ovefcigens
kan Houter om kampioen te worden
met remise spel reeds volstaan, ter_
wijl als Beuling zou verliezen of
remise spelen, Houter om kampioen
te worden zich nog een verliespartij
zou kunnen pérmitteeren.
Door het uitvallen W. Pot zouden
in de 3e klasse thans zes inplaats
van zeven partijen gespeeld.
POLITIERECHTER
Een klompenaffaire
Vorig jaar zaten de tuinders
in West-Friesland in grooten
nood. Er waren geen klompen.
De burgemeester van Bovenkar-
spel en wnd van Grootebroek
kreeg'wel klompen voor distri
butie, doch veel te weinig. Er
moest iets aan gedaan worden.
De heer A. de B., voorzitter van
Veiling vereeniging „De Tuin
bouw", kwam in relatie met
iemand in Brabant en wist Ae
beschikking te krijgen over 3500
paar klompen. Deze werden te
gen den gangbaren prijs aan de
leden en bun gezinnen verkocht.
Pogingen om langs normalen
weg hierin te voorzien waren
mislukt. Het particulier initiatief
moest hier redding br-engen.
Een en ander werd Woensdag
behandeld voor den Politierech
ter te Alkmaar. Handeling tégen
de bestaande voorschriften we
heer de B. elk f 15 of 9 dagen.
