De beteekenis van het
Hoogheemraadschap
Fokker zorgt voor 'n verrassing
4
Nieuw Noordhollgndsch Dagblad
GEBOREN UIT DEN
WATERSNOOD 1916
Van waterschap tot
wegschap
Duizendmaal boefje
DE „ZUIDERDAM"
BOVEN WATER
PASSAGIERSLIJST
„THANK YOU,
BRITTEN!"
Licht in de Amsterdasnsche moordzaak
v. d. Helïïi beschuldigd
kameraden
DINSDAG 19 NOVEMBER 1946
DE A.S. WOENSDAG te houden verkiezing van het Hoog
heemraadschap en het 25-jarig bestaan van dit water
schapslichaam geven aanleiding het een en ander over het
ontstaan en de taak hiervan te vertellen.
Vóór de oprichting van het
Hoogheemraadschap Noordhol
lands Noorderkwartier bij be
sluit van Prov. Staten van 21
Mei 1919, waren beheer en on
derhoud van de zeedijken van
Noordfaollands Noorderkwartier
over een groot aantal lichamen
verdeeld, die elk hun eigen ter
ritorium beheerden, doch die
wat de bescherming tegen het
water den erfvijand van
Holland betreft gemeenschap
pelijke belangen hadden. De be
heerders der zeedijken hadd'en
ook zorg te dragen van belan
gen, die zich ver over de gren
zen van hun eigen waterschap
uitstrekten.
De watersnood in den nacht
van 13 op 14 Januari 1916, die
een drietal dijkbreuken in
den Zuiderzeedijk veroorzaakte,
waardoor geheel Waterland, de
polder Oostzaan en de Anna
Paulownapolder overstroomden,
was dan ook aanleiding om voor
de toekomst de verdediging van
de provincie tegen de zee op
andere grondslagen te doen rus
ten In zekere mate werd hier
door de „op een historie van
eeuwen gegrondveste autonomie
der waterschappen" aangetast;
in zooverre althans, dat de tal
rijke met beheer en onderhoud
der zeeweringen van Noordhol
lands Noorderkwartier belaste
waterschappen daarvan werden
ontheven, In groofer verband
echter bleef dit beheer en onder
houd in handen van de belang
hebbende ingelanden (en kwam
het niet hetgeen ook had kun
nen geschieden in handen van
het Prov. Bestuur), door de op-
riohting van hef thans 25 jaar
bestaande Hoogheemraadschap
voor Hollands Noorderkwartier,
waartoe ging behooren het ge.
heele gebied der provincie boven
den Noorder iJdijk en den Sint
Aagtensdijk, dat door het Hoog
heemraadschap tegen Noordzee
en (toen nog) Zuiderzee wordt
beschermd en dat een opper
vlakte van schuldplichtig gebied
omvat yan plus minus 142.000
hectare. Alleen de duimgronden,
die trouwens zelf als zeewerin
gen kunnen worden beschouwd,
dragen niet in de lasten bij, om
dat zij bij het Hoogheemraad
schap niet in de eerste plaats
belang hebben, daar de verdedi
ging van de kust langs de dui
nenrij door het Rijk en de Pro
vincie geschiedt. De watersnood
van 1916 leerde, dat zoowel ge
bouwde als ongebouwde eigen
dommen belang hadden bij de
taak van het Hoogheemraad
schap; beide worden dan ook in
de lasten aangeslagen De hef
fing gesihiedt voor beide vol
gens de belastbare opbrengst,
opgenomen in de kadastrale leg
gers. Ter verkrijging van een
goede evenredigheid tusschen
gebouwde en ongebouwde eigen
dommen werd de belastbare op
brengst der gebouwde eigen
dommen tot 1940 slechts voor de
helft i'n aanmerking genomen.
Sedert 1940 is dit voor het
geval. De buitendijks gelegen
eigendommen worden, omdat zij
van het bestaan van het Hoog
heemraadschap uit den aard der
zaak minder voordeel hebben
dan de binnendijksche landen en
gebouwen, slechts tot de helft
van het algemeen heffingsper
centage aangeslagen.
Het heffingspercentage be
draagt thans 2V2 pet. van de som
van de geheele belastbare op
brengst van de ongebouwde en
van de gebouwde eigendom
men_ De totale belastbare op
brengst van de aan het Hoog
heemraadschap schuldplichtige
eigendommen werd bij de
laatste begrooting geschat op
f 19.532.500; te weten ongebouwd
f 8.080.000 en geb. f 11.452.500.
De vanouds dijkplichtigen, dat
wil zeggen zij, die tot de oprich
ting van het Hoogheemraadschap
Noordhollands Noorderkwartier
verplicht waren tot de bekosti
ging van het onderhoud van den
dijk, hebben bovendien nog af.
zonderlijke dijklasten te betalen,
waarvan de opbrengst in de
laatste begrooting is geraamd op
f 160.410
De Watersnoodlasten
In samenwerking met gemeen
te en waterschapsbesturen wer
den door den Prov. Waterstaat
in Januari 1916 terstond de noo.
dige maatregelen genomen om
de doorgebroken dijken te her
stellen en voor de bedreigde
punten verder onheil te voor
komen.
De Provincie moest groote
geldleeningen aangaan om de
ontzaglijke kosten van dit her
stelwerk te financieren. Het
Hoogheemraadschap, dat bij zijn
oprichting het dijksbeheer van
de waterschappen, die daarbij
werden opgeheven, tot taak
kreeg toegewezen, werd tevens
Aan boord van Hr.
Ms. „Buffel", lig
gende te Rotter
dam, zijn eenige
zee-officieren be-
eedigd. Een over
zicht tijdens het
spelen van het
Wilhelmus.
(A.N.P. P.)
de verplichting opgelegd tot het
opbrengen van een bijdrage in
de rente en aflossing op een ge
deelte ten bedrage van f 20
millioen van de geldleenin
gen, welke de provincie in ver
band met den watersnood had
moeten aangaan. Aanvankelijk
bedroeg deze uitkeering 60 pet.;
in 1925 werd deze verlaagd tot
45 pet. Voor watersnoodlasten
wordt een afzonderlijke omslag
geheven; waterschappen en per-
ceelen, vermeld ep den bij be
stuursreglement gevoegden Staat
B, dragen hiervan bij circa 27
pet.; alle aan het Hoogheem
raadschap schuldplichtige ge
bouwde en ongebouwde eigen
dommen ca. 83 pet. Is de aflos
sing al de 50 jaren, waarover de
waterschapsleening loopt, gelijk,
het rentebedrag vermindert
ieder jaar als gevolg van de af
lossing.
Dat ook de Nederlandsche vliegtuigindustrie druk doende is
met de constructie van een zgn. straalvliegtuig, wordt bewe
zen op de internationale luchtvaarttentoonstelling te Parijs,
waar dit model te zien is op den Fokker-stand. Men verwacht
dat dit type, dat 17 passagiers zal kunnen bevatten, over
drie jaar in serie geleverd kan worden. (A.N.P. P.)
De luchtvaart-correspon
dent van de Evening Stan
dard seint uit Parijs: „Ne
derland, welks vliegtutgin-
dustrie tijdens den oorlog
bijna geheel vernietigd is,
heeft de luchtvaartwereld 'n
groote verrassing gebaard.
Een model op de internati
onale luchtvaartten^oonstel-
ling, welke te Parijs door den
Franschen premier, Bidault, is
geopend, openbaart, dat de
Nederlanders werken aan een
straalvliegtuig, dat een snel
heid van ongeveer achthon
derd kilometer per uur zal
moeten bereiken.
Dit vliegtuig, dat den naam
„Het spook" zal dragen, is 'n
product van de herbouwde
Fokkerfabrieken te Amster
dam. Het zal worden uitge
rust met twee Britsche moto
ren (Rolls-Royce), naast el
kaar onder de „verstijving".
Men verwacht dat „het spook"
dat zeventien passagiers zal
kunnen bergen, binnen drie
jaren tijds op de K.L.M.-lij-
nen zal worden ingezet. Het
zal worden voorzien van een
inrichting voor ltichtdruk-re-
geling in de cabine, zoodat het
zonder ongerief voor de pas
sagiers op een hoogte van on
geveer twaalf kilometer zal
kunnen vliegen.
Ter gelegenheid van de dui
zendste opvoering van het be
kende tooneelstuk Boefje,
waarin Mevr. Annie van der
Lugt Melsert-van Ees de titel
rol vervult, zal het gezelschap
de Komedianten o-l.v. Johan
Kaart en Ed van Kinsbergen
in December een tournee door
ons land maken.
Reeds vroeg in den ochtend
was er gisteren heel wat belang
stelling langs den Nieuwen Wa
terweg bij Maassluis. Het 10.000
ton metende ss Zuid'erdam van
de HAL, dat de Duitschers des
tijds hebben laten zinken om
den toegang tot de Rotterdam-
sche haven af te sluiten en dat
gelicht kon worden, stond op
het punt- als obstakel uit den
vaarweg te verdwijnen.
Een zevental sleepbootjes de
nos. 1 2 en 4 van de Drydock-
serie, de Den Boer en voorts de
bootjes Engineering, Pernis en
Minerva begonnen gislermorgeif
het opruimingswerk. Het duurde
eenigen tijd, voordat defin'tief
was vastgemaakt en de laatste
toebereidselen tot vertrek waren
genomen. Eerst tegen tien uur
kon het sein tot vertrek worden
gegeven. In langzaam tempo,
omdat het met het inderhaast
gedichte schip niet gemakkelijk
manoeuvreeren was, werd koers
gezet in de richting van Rot
terdam, uitgeleide gedaan door
de wuivende Maassluizenaars,
die lang niet met leede oogen
dit obstakel uit hun omgeving
zagen verdwijnen. De Zuider-
dam zal voorloopig ligplaats krij
gen in de Waalhaven, maar bin
nenkort naar de werf van Wilton
in Schiedam worden gebracht om
gerepareerd te worden, een re
paratie die wel eenige maanden
in beslag zal nemen.
Aan onze bureaux zijn de pas
sagierslijsten van de Klipfonteijn
ter inzage gelegd.
Gij kwaamt om te redden
en gij bleeft om te be
schermen. Uw vertrek,
dat samenvalt met het glo
ren van vrede in dit land,
laat bij ons gevoelens van
dankbaarheid en leedwezen
en een herinnering aan een
zware, goed verrichte taak
achter."
Aldus was de tekst van een
boodschap, welke Dr. v. Mook
Zaterdagavond overhandigde
aan zijn gasten op de door
hem in het paleis gehouden
receptie, als afscheid aan de
Britsche en Britsch-Indische
strijdkrachten.
Op de receptie waren o.m.
aanwezig Lord Killearn, de
leden van de Commissie-Ge
neraal, de Nederlandsch-Indi-
sche legercommandant, Luit.-
Gen. S. H. Spoor, de Britsche
Opperbevelhebber Generaal
Mansergh, en vele vooraan
staande Britsche en Neder
landsche militaire en civiele
autoriteiten.
Er komt licht in den moord
in de Warmoesstraat te Am
sterdam, waarvan Zaterdag
morgen 2 November j.l. de
61-jarige mej. A. M. Marsman
het slachtoffer werd. De 23-
jarige Leo van der Helm, die
zich Maandag daarop bij de
politie in Ben Haag meldde,
heeft tegenover hoofdinspec
teur H. Dijkstra van de Ara-
sterdamsche recherche, die
hem dagen lang heeft onder
vraagd, zijn aanvankelijk af
gelegde verklaring niet vol
kunnen houden.
Hij heeft thans bekend, dat hij
de twee jonge mannen, die vol
gens hem de ongelukkige vrouw
hebben gewurgd, wel kende en
heeft hun namen opgegeven. Het
zijn de 22-jarige Jacob Hoogen-
boom en diens 24-jarige broer
Cornelis. 'Zij hebben veel met van
der Helm gemeen: alle drie zijn in
Delft geboren, alle drie waren be
kenden van de politie (Jaap is een
maand geleden uit het Huis van
Bewaring te Den Haag ontvlucht)
Alle drie leefden van de» zwarten
handel en' den straatroof en alle
drie waren bekende gezichten op
den Nieuwendijk te Amsterdam.
De twee Hoogenbooms zijn voort
vluchtig en het publiek wordt ver
zocht de politie bij hun opsporing
behulpzaam te zijn.
Hier volgt het verhaal, dat Leo
van der Helm, na dagenlang ver.
hoord te zijn, heeft besloten te
vertellen:
Vrijdagnacht 1 November kwam
Jaap Hoogenboom het huis in de
Warmoesstraat binnen, toen ik
nog alleen beneden bij Moe zat.
De anderen waren al naar boven.
Hij zei tegen Moe, dat hij Willem
van der Wal heette en vroeg om
onderdak. Twee uur later hoorde
ik van mijn kamer op de derde
etage uit lawaai, trok vlug mijn
kleeren aan en ging de trap af.
Beneden trof ik Jaap bovenop de
op den grond liggende Moe aan,
met zijn handen om haar keel. Net
toen ik me op Jaap wilde werpen
om Moe te redden, verscheen diens
broer Cees plotseling en ik raakte
bewusteloos, hoe weet ik niet
meer. Naar schatting ben ik 20
min. bewusteloos geweest en toen
ik bij kwam, zeiden Jaap en Cees
tegen me, dat ik nu van den
moord afwist en hen niet mocht
verraden. Dus moest ik mee
vluchten. Als ik het niet zou doen,
zou ik een mes tusschen mijn rib
ben krijgen.
We namen een taxi naar Den
Haag, waar ik uitstapte. De twee
Hoogenbooms reden door naar
Rotterdam. Des middags ben ik
ook naar Rotterdam gegaan, omdat
ik op de markt wilde kijken".
Hoofdinspecteur Dijkstra heeft
inmiddels vele getuigen gehoord,
die het drietal gedurende het
weekend in Rotterdam boemelen
de hebben aangetroffen. Cees zou
in een dronken bui een porte
feuille met f1400 zijn kwijt ge
raakt en vooFts getracht hebben
twee kostbare ringen met brillan-
ten van Moe te verkoopen. Leo
van der Helm had op de markt
verscheidene dingen gekocht en
die meteen weer weggegeven aan
voorbijgangers.
