Een Engelschman zag
ons agrarisch herstel
FOKKER'S „PROMOTOR"
het gesprek van den dag
4
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
MELK-EXPORT
NAAR ENGELAND?
Bankbiljettencirculatie
steeg met 54 millioen
Hij verried z'n broer
De administratieve
rechtspraak
Vier millioen aan orders
te Parijs
VINCENT AURIOL
President1 der
Nationale Vergadering
Verzamel dan maar
liever sigarenbandjes
Geen boerderijen voor
niet-landbouwers
Citroenen voor
volwassenen
Een klein ei voor de
jeugd
CONVERSIE VAN
STAATSSCHULD
Achturendag ook voor
verpleegsters
Verstrekking van
kindermeel
WOENSDAG 4 DECEMBER 1946
5
Het feit, dat de pottenbakker-kunstschilder Chris Lannooy
50 jaar zijn ceramischen arbeid beoefent, werd herdacht met
een tentoonstelling van zijn werk in „Artis" te Amsterdam.
De jubilaris in de ceramiek bij zijn producten. (A.N.P. P.)
In de Engelsche pers heeft
Percy Smith mededeeling
gedaan van de indrukken,
die hij verkregen heeft na
een bezichtiging van de tij
dens den oorlog zoo zwaar
geteisterde gebieden Walche
ren en de Wieringermeer.
Het is voor den Nederlander
die langzamerhand gewoon is
geraakt aan jeremieeren over
den langzamen gang van den
wederopbouw toch wei ver
blijdend te vernemen, dat de
Engekschen de woorden „fe
nomenaal" en „miraculeus"
noodig meenen te hebben om
hun bewondering voor den
snellen gang van zaken in
Nederland uit te drukken-
Nederland zal aldus Percy
Smith binnen afzienbaren tijd'
een machtige concurrent worden
voor andere landen met agra
rische producten. De wederop
bouw werkf" eenvoudigweg op
zienbarend. De resultaten, die op
Walcheren bereikt werden, be-
hooren tot de merkwaardigste
van deze eeuw Daarbij moet men
nog bedenken, dat geheel Wal
cheren onder zout water had ge
staan en dat bijna 4000 st. vee
verloren gingen. Niettemin nadeit
de veestapel thans alweer zijn
vooroorlogschen omvang-
Bijna even groot was de ver
woesting in de Wieringermeer.
Overal was zand overgespoeld
op sommige plaatsen tot aanzien
lijke diepte. De wegen, die niet
geheel en al verdwenen waren,
moesten uit dikke lagen slib op
gediept worden; 512 boerderijen
waren weggespoeld, dorpen van
het aanschijn der aarde geveegd
en alle gezonde jongemannen wa
ren voor slavenarbeid naar
Duitschland overgebracht
Ik zag, zoo vertelt de Engelsch
man, rijen geprefabriceerde hui
zen uit den grond rijzen en spoe
dig zal er opnieuw een flinke, be
drijvige stad gebouwd zijn. Het
water was nauwelijks verdwenen
of de Holandsche boer toog aan
het werk en speelde het klaar
oogsten binnen te halen, die soms
tachtig percent bedroegen van 't
vooroorlogsohe gemiddelde- Ook
op Walcheren, dat tijdens de
inundatie bij iederen vloed op
nieuw door zestig milliard liter
water werd schoongeveegd, zijn
de oogsten'aan klaver en gerst
verwonderlijk groot.
In verband mei al deze om
standigheden circuleert in Enge
land nu al eenige weken het ge
rucht, dat Nederland van plan is
melk naar Engeland te expor
teeren. Een studiegroep voor
wederopbouw-problemen werkte
reeds tijdens den oorlog een plan
uit voor deze export, die per
melktankwagen naar de havens
Rotterdam, Amsterdam en Har-
lingen en vandaar per melktank
schip naar depots in Engeland
zou geschieden Officieele instan
ties schijnen deze plannen echter
niet ernstig op te vatten.
Hoewel het herstel van de Ne
derlandsche melkveestapel voor
de Britten een verbazingwekkend
voorbeeld van agrarische activi
teit beteekent, verwacht men in
Engeland niet dat Nederland de
eersle drie jaar aan deze voor
nemens uitvoering zal kunnen ge
ven- Eerst zal in Nederland de
melkdistributie van de baan
moeten zijn en vervolgens zal
Nederland minstens het dubbele
aantal koeien moeien bezitten
van wat het nu heeft. En voor
het zoover is, ©aan er nog wel
twee of drie jaar voorbij
De bankbiljettencirculatie is
in de afgeloopen week geste
gen met 54 millioen gulden en
bedraagt thans 2.668.391.490.
De oorzaak van deze stijging
moet echter niet gezocht wor
den iu de oehocfte van de
schatkist maar in een groolere
geldaehoeftt van het publiek.
Dit blijkt v cldoende uit de r.n-
dere posten, van de weekstaat
van de Ned. Bank. Zoo zijn de
geblokkeerde saldo's van de
banken verminderd met 9 mil
lioen; de geblokkeerde saldo's
van anderen zijn afgenomen
met 3% millioen. De vrije sal
do's zijn achteruitgeloopen
met 109 millioen en de belee
ningen vertoonen een aanwas
van 14 millioen. Daarentegen
is het gewone tegoed van den
Staat bij de Bank gestegen met
92 millioen en bedraagt thans
f 1.233.457.792. De vermeerde
ring van dit tegoed zal in
hoofdzaak op rekening moeten
worden gesteld van belastin
gen of overeenkomstige beta
lingen. Een aanwijzing hier
voor vormt Tevens de boven
genoemde gioote achteruitgang
van de viije saldc's.
Het Amsterdamseh Bijzonder
Gerechtshof veroordeelde Nico
la as C- Meyssen, 35-jarig kruide
nier te Monnikendam, wegens
verraad van zijn broer aan den
Sicherheitsdienst, daarbij reke
ning houdende met bijzondere
omstandigheden, tot 6 maanden
RWI; de eisch luidde 1 jaar.
Dezer dagen is de instelling
te verwachten van de onlangs
1 door de regeering aangekon-
digde staatscommissie in zake
het vraagstuk der administra
tieve rechtspraak.
Nu de 17e Inl'ernatioale Lucht-
vaarltentoonsteïling te Parijs ge_
eindigd is kan een voorloopige ba
lans opgemaakt worder.' van heigeen
door de deelneming van de Neder
landsche vliegtuigindustrie bereikt
is en bet blijkt dat' er zeer opmer
kelijke resultaten geboekt zijn.
Zooals' bekend is kwam de N.V.
Nederlandsche vliegtuigfabriek Fok_
fer in combinatie met Frits Diepen
Vliegtuigen N.V. als verkooporgani
satie op een zeer fraaie- stand uit
met de Fokker F 25 "Promotor".
Voor dit' vierpersoons zakenvliegtuig
dat eensluidend het meest comfor
tabele vliegtuig van de salon werd
genoegd; is de belangstelling over
weldigend geweest'. Niet alleen van
kijklustige bezoekers maar in het
bijzonder van serieuze koopers.
Het is Frits Diepen Vliegtuigen
N.V. dan ook mogelijk geweest een
gToot' aantal orders te boeken en
contracten af te sluiten met het
buitenland tot een bedrag van
1 4.000.000—. Tot <ïe landen waar
van orders ontvangen zijn behooren
o.a. Frankrijk; Zwitserland; Spanje;
Zweden en Denemarken terwijl met
andere landen besprekingen gaande
zijn. Het is natuurlijk allerminst
zeker dat alle orders kunnen worden
De socialist Vincent Auriol
is met 284 stemmen tot presi
dent van de Fransche Nationa
le vergadering gekozen. De
communist Cachin en de radi
caal Varrenne verkregen resp.
170 en 98 stemmen. Voorts
werden nog zes vice-voorzit-
ters gekozen.
geëffectueerd; daar vele moeilijkhe
den op het gebied van deviezen; in.
en uitvoervergunningen nog' zullen
moeten worden opgelost'. Maar een
ding vterd wel bewezen; "De Ne
derlandsche vliegtuigindustrie oogst
thans weer ruime belangstelling' erv
zal haar plaats in de kopgroep van
de exporteerende landen op lucht
vaartgebied reeds thans weer her
nemen".
Niet alleen voor de Promotor;
maar ook voor de andere nieuwe
Fokkerontwerpen met name de P. X
Partner een tweepersoons sport.
vliegtuig; de S. 2 Instructor een 2_3
persoons ïésvliegtuig en de F. 26
een tweemotorig reactieverkeers.
vliegtuig bleek groove belangstelling
t'e bestaan. In verband met het be
ginstadium waarin deze ontwerpen
nog verkeeren konden geen defini
tieve contracten hierop worden af
gesloten. Toch stemt de aandacht
die voor deze ontwerpen bestaat
tot tevredenheid en met belangstel
ling worden de prototypen tegemoet
gezien.
Twee jongens sneelden te Den
Haag met een geladen revolver.
Het wapen ging af, waardoor
de 17-jarige B. in de buik werd
getroffen- Opgenomen in het zie
kenhuis bleek zijn toestand rede
lijk te zijn
Bij een onderzoek in de wo
ningen der betrokkenen vond de
politie twee sten'guns met 1000
patronen, 3 revolvers, bajonet
ten, een groote hoeveelheid ge
weerpatronen, helmen en gasmas
kers. Deze voorwerpen waren
door de jongens na de bevrijding
in bunkers e.d- verzameld.
De ouders waren volkomen on
kundig van deze „verzamelwoe
de".
Het is bij herhaling voorge
komen, dat de geheele woonge
legenheid van een boerderij
werd gevorderd ten behoeve
van niet-landbouwers. Het ge-
volg hiervan is, dat door de toe
wijzing aan een niet-landbouwer
de boerderij als zoodanig niet
of in ieder geval minder inten
sief kan worden geëxploi
teerd.
Door dteze handelwijze kunnen
de belangen van den landbouw
ernstige schade ondervinden,
indien voor den landbouwer zelf
de gelegenheid ontbreekt in de
onmiddellijke nabijheid van het
bedrijf huisvesting te vinden.
In verhand hiermede heeft de
Minister van Binnenlandsche
Zaken aan de burgemeesters
medegedeeld, dat het hem min
der gewenscht voorkomt, <ïat
woongedeelten van boerderijen
aan niet-landbouwers ter bewo
ning worden toegewezen.
Voor vordering van een ge
deelte van de woongelegenheid
of tegen inkwartiering geldt dit
bezwaar niet.
Voor allen, die geboren zijn
in 1925 of vroeger worden ca-
200 gram citroenen per per
soon beschikbaar gesteld. Het
C-D.K. deelt mede, dat men,
om deze citroenen te verkrij
gen, bon 49-1 A reserve bij een
handelaar in groenten en/of
fruit, uiterlijk op Zaterdag 7
December, dient in te leveren.
De aflevering zal geschieden,
naarmate de citroenen aange
voerd worden.
Dit zal vermoedelijk gerui-
men tijd in beslag nemen.
Uiterlijk op 7 Dec. a.s. dient
men ook de reeds bekend ge
maakte bonnen voor sinaas
appelen, bon 49-6 of 50-8 alg-,
waarop t.z.t. voor alle leef
tijdsgroepen 500 gr. sinaasap
pelen verstrekt zullen worden,
bij een kleinhandelaar in te
leveren.
Op 5 Dec. zal een bon wor
den bekend gemaakt, waarop
voor personen, geboren in
1926 of later, een klein ei (5e
klas) verkrijgbaar zal zijn.
De treincontróle door Neder
landsche soldaten te Padang.
Zooals men zich zal herinne
ren, heeft deze controle, toen
de Indonesische delegatie van
de subcommissie voor civiele
bestuursaangelegenheden pas
seerde, aanleiding gegeven
tot een incident. Een Neder
landsche soldaat fouilleert een
passagier. (A.N.P.)
In de vergadering der Tweede
Kamer is Dinsdag behandeld het
wetsontwerp tot het aangaan van
geldleeningen ten laste van hel
Rijk ter conversie van uitstaande
schuld.
De heer de Wilde (AR) achtte
het bedenkelijk als tenslotte het
heele Nederlandsche geldwezen
dictatoriaal van den Kneuterdijk
uit geleid wordt. De overheid fi
nanciert slechter dan de handel en
het bedrijf. Naar verluidt worden
de rechtelijke macht auto's opge
drongen, welke- zij niet noodig
heeft! De minister zegt wel, dat hij
geèn druk wil uitoefenen op hou
ders van staatsobligaties, maar
practisch doet hij het toch.
De minister, had tot het Neder
landsche volk moeten zeggen: ik
zal al mijn best doen om te komen
tot een sluitend budget. Er zijn
leeningen van 3)4 en 4 procent;
die moeien er zoo eenigszins mo
gelijk uit. Stel vertrouwen in het
financieele beleid. Ik zal een lee
ning van 3 a 3K procent uitge
ven.
Vele Nederlanders zullen door
de conversie getroffen worden,
o.a. de vele kleine spaarders en
daarnaast de verzekerings-maat
schappijen. In den Spaarbankbond
is een storm van verontwaardiging
ontstaan door het onderhavige
wetsontwerp.
De heer Lucas (KVP) vond het
belangrijkste van alles de vraag
of het staatscrediet door het wets,
ontwerp benadeeld wordt Tot voor
een paar dagen was hij van mee
ning. dat dit in ernstige mate het
geval zou zijn. Oorspronkelijk was
het ontwerp onaanvaardbaar,
maar er zijn besprekingen ge
weest en er zijn wijzigingen aan
gebracht.
De minister van financiën, de
heer Lieftinck zei dat het accent,
dat aanvankeijk lag op een ge
dwongen iesning, is verschoven
naar de conversieleening.
Er is geen reden om te spreken
van schending van de grondwet.
Ongetwijfeld komt de staat zijn
verplichting-en na, die gedachte
beheerscht de geheele financieele
politiek, zoo naar de monetaire als
naar de budgetaire zijde.
Men kan niet zeggen, dat met
deze conversie alle beleggingen
teruggedrukt worden tot hetzefde
rentepercentage. De verzekerings
maatschappijen is zoover mogelijk
tegemoet gekomen om hen te doen
aanpassen aan het ren'etype. Voor
zoover in 's ministers vermogen
ligt zal de rente voor beleggingen
niet lager dan 3 procent worden.
Voor de gedwongen leening kan
hij zich daarop niet vastleggen,
doch het zal niet veel verier
gaan.
Nadat de minister nog in den
breede zijn standpunt heeft ver
dedigd is het wetsontwerp ten
slotte aangenomen met 61 tegen 20
stemmen.
Dinsdag j.l. is in het Am-
sterdamsche Binnengasthuis
als eerste inrichting in den
lande, voor het verplegend
personeel de achturige werk
dag ingevoerd. Voorloopig
geldt deze regeling nog niet
voor hoofdverpleegsters.
Waar tevens geconstateerd
werd, dat de aanmelding van
nieuwe krachten niet onbevre
digend is, mogen wij aanne
men, dat het ziekenhuispro
bleem in de hoofdstad spoedig
tot het verleden zal behooren.
Van 7 Dec. af zal kinder
meel, niet uit rijst bereid, ver
krijgbaar zijn op de bloembon-
nen en niet meer op den rijst-
bon.
De rijstbon geldt in het ver
volg voor rijst, rijstkindermeel
en kinderbiscuits.