Minister Vos verdedigt centralisatie
bij den Wederopbouw
RAAK MAAK WAAK
6
Nieuw Noordhollondsch Dagblad
Ook voor de uitvoering van
het Woningbouwprogramma
Corps Mariniers
onderscheiden
Ontvangt de
Militaire Willemsorde
DE SULTAN VAN DELI
IN ONS LAND
DUITSCH PROTEST
TEGEN ARBEIDSPLICHT
De sterkte van het
Britsche landleger
Richard Tanber in
New York
HET PARTICULIER
INITIATIEF
De ,,noodige armslag"
metreserves
MIDDENSTAND EN
ECONOMISCHE ZAKEN
Herziening Vestigings
wet Kleinbedrijf
Gouverneur Kasteel weer
naar Curacao
VRIJDAG G DECEMBER 1946 VRIJD;
jUjlNISTER VOS heeft als
Minister voor Openbare
Werken en Wederopbouw ad
interim, in dë Memorie van
Antwoord op 't Voorloopig Ver
slag van de Tweede Kamer uit
voerige mede leelingen gedaan
over de regeling van de weder-
opbouwaangelegenheden. Hij
licht in het bijzonder de centra
liseering van verantwoordelijk
heden en bevoegdheden [oe.
De voornaamste eisohen, wel
ke -in het algemeen belang bij
het te voeren beleid van het
Departement van den Minister
in zijn geheel moeten worden
gesteld zijn:
1. dat in den kortst mogelij
ken tijd wordt voorzien in den
woningnood, welke zoowel het
gevolg is van vernielingen in
den oorlog ais van den achter
stand in de normale toevoeging
van Woningen, welke nooü'ig
zijn om ihel bevolkingsaccres op
te vangen en ter vervanging
van door den tijd onbewoonbaar
geworden huisvestingen;
2. dat in den kortst mogelij
ken tijd ook andere bouwwer
ken, welke in de volkshuishou
ding niet gemist kunnen worden
en welke docr den oorlog ver
loren ^gingen, of waaraan afge
zien daarvan behoefte mocht
zijn ontstaan, worden gebouwd;
3. dat de schaarsche materia
len daar worden gebezigd, waar
zij het meest noodig zijn;
4. dat de arbeiders-vaklieden,
waaraan een tekort is, daar
worden te werk gesteld, waar
zij het meeste nut afwerpen;
5. dat zoo rationeel mogelijk
worat gebouwd, zoodat er
geen materialen worden ver
spild en ook geen materialen
worden gebruikt, waarvoor be
ter andere zouden kunnen wor
den gebezigd, in aanmerking
genomen de daarmede te berei
ken deviezenbesparing en de
besparing van schaarsche grond
stoffen;
6. dat gein sohaarsoiie mate
rialen worden gereserveerd voor
bouwwerken, welke niet onmid
dellijk lot uitvoering komen;
7. dat geen kwaad geld naar
goed! geld wordt geworpen door
op te bouwen op> een wijze,
welke binnen afzienbaren tijd
onhoudbaar, althans ondoeima.
tig blijkt te zijn, doordat onvol
doende rekening is gehouden
met hoogere eisohen in de toe
komst, terwijl het tevens noo-
dig is
8. dat elk wederopbouwplan
op zichzelf stedebouwkundïg
verantwoord is, en
9. dat elke bouw bp zichzelf
architectonisch verantwoord is,
alsook in harmonie met d'en be-
lendenden bouw en de omge
ving.
Een zeer belangrijk punt bij
dit alles is de spoed, die bij het
nemen van beslissingen en het
tot stand komen van maatrege
len vereischt is.
Het is voorloopig onmogelijk,
zegt de minister, zich bij den
wederopbouw iets anders te
dienken dan een betrekkelijk
sterk doorgevoerde centralisatie
met betrekking tot de verstrek
king van materialen. De minis
ter is echter geenszins voor
stander van centralisatie, als er
evengoed gedecentraliseerd kan
worden gewerkt.
De gemeenten en het
woningb ou wplan
De minister is niet tegen ge
meentelijke activiteit, als deze
maar niet in strijd komt met
algemeene belangen. Gemeente
lijke organen zijn nu eenmaal
onmachtig om een generaal
overzicht van de geheele mate
rie te verwerven. In het alge
meen zijn, vooral bij grootere
gemeenten, capabele gemeente
lijke organen ingeschakeld.
In verband met d'e mate
riaal- en deviezenpositie zal
in de eerste tien jaren sterk
moeten worden gerationa
liseerd. De woningbouw zal
bovendien in die periode in
hooge mate afhankelijk zijn
van de arbeidsmarkt. Ook
zal hij daar gestimuleerd
moeten worden, waar indus
trialisatie in het raam van
het Nationaal Welvaartsplan
wordt gevorderd. De erva
ring, vóór den oorlog opge
daan, met de methode, waar
bij het initiatief volledig bij
de gemeenten heeft gelegen,
is niet in alle opzichten gun
stig geweest. Vele gemeen
ten zijn nl. in gebreke ge
bleven. De minister ach4 dan
ook krachtige centrale lei
ding, bij de uitvoering van
het woningbouwprogramma,
van 700.000 in d'en tijd van
tien jaar, noodzakelijk.
H. M. de Koningin heeft aan
het corps mariniers de Militaire
Willemsorde der 4e klasse toe
gekend Deze onderscheiding zal
op 10 December 1946, den 281-
sten verjaardag van het corps,
aan het vaandel worden gehecht.
Daar het H. M niet mogelijk is
op dezen datum persoonlijk
deze onderscheiding uit te rei
ken zal, zooals het reglement op
de Militaire Willemsorde voor
schrijft, de uitreiking door den
hoogs'en maritiemen bevelhebber
den luitenant-admiraal C. E. L.
Helfrioh, geschieden op den
Cooisingel te Rotterdam om half
Onder de passagiers van de
"Oranje", dat Woensdagavond in
Amsierdara arriveerde. bevonden
zich ook de Sultan van Deli en zijn
jongere broer.
In een speciaal voor de ontvangst
der hooge gasten ingericht hoekje
van de repatrieeringsloods stond de
Sultan' de aanwezige journalisten
even te woord.
Zijne Hoogheid is naaf Nederland
gekomen om zijn opwachting te ma.
ken bij de Koningin en om herstel
te zoeken voor zijn gezondheid.
Toen een der journalisten hem,
ondanks het verzoek niet over poli.
tiek te spreken, de vraag stelde wat
hij over de zooveel besproken ont_
werp.overeenkomst dacht. antwoord_
de hij slechts: "Nederland staat voor
een belangrijke beslissing. Laat ons
hopen dat alles g'oed afloopt."
De broer van den Sultan zei fregen
een verslaggever, dat hij zeer ver.
rast was door de ingrijpende veran.
dering die in den geest van het In
donesische volk merkbaar is. Het
volk is tijdens de Japansche bezet,
ting als het ware wakker geschrok,
ken. Op de vraag' wat hij dacht over
de republikeinsche leiding zeide de
hooge zegsman dat hij zich over dit
punt liever het oordeel wilde voor.
behouden.
De jeugdorganisatie van Keu
len, waarin de kerkelijke en
politieke jeugdvereenigingen
zijn samengebundeld, heeft een
landleger zal bestaan uit zes protest gepubliceerd tegen den
infanterie-, twee pantser- en 0p jast Van het militaire be-
een luchtlandingsdivisie, waar- stuur door de arbeidsbureaux
naast ook onafhankelijke pant- i aan jonge arbeiders dpgelegde
ser- en infanteriebrigades, ar- j verplichting tot werk in steen-
tillerie- en genieformaties en koolmijnen.
- Sterke aandrang zal worden
uitgeoefend op de gemeen
ten, om het woningbouw
programma, dat van rijks
wege gewenscht wordt ge
oordeeld, voor te bereiden
en uit te voeren. Aan de ge
meenten zal bij die voor
bereiding en uitvoering
hulp worden verleend, voor
zoover daaraan behoefte be
staat. Een voorloopïge wij
ziging van de Woningwet,
om dit mede vast te leggen,
is in voorbereiding.
Het Britsche ministerie van
Oorlog deelt mede, dat het
de noodzakelijke korpsen veld-
genie.
De zanger Richard Tauber, die
tijdens den oorlog het Engelsche
In het protest wordt gezegd,
dat van de 60.000 arbeiders,
die totnogtoe naar de mijnen
werden gezonden, het grootste
deel reeds is uitgevallen om
dat het ongeschikt was voor
het werk. Een oplossing voor
staatsburgerschap verkreeg, toen J16 gebrek aan mijnwerkers
hij gedurende die jaren in dat kan volgens het protest slechts
land verbleef, heeft Maandag i bereikt worden door de Duit
voor een uitverkocht theater in sche krijgsgevangenen naar
New York zijn triomfen gevierd. hun land terug te brengen.
DE WONDERLIJKE AVONTUREN VAN HET JONGETJE
TOM IN HET LAND VAN SINTERKLAAS
Iedere gans ging nu op zijn plaats staan en nam de
gouden draad in zijn snavel. Gak, gak, gak (vooruit
maar), riep moeder de gans. De ganzen vlogen lang
zaam op. De zwarte Pieten gingen op zij. Eventjes reed
't wagentje. Toen ging 't ook de lucht in. Eerst vlogen
de ganzen nog een paar keer om 't schip heen, al hoo-
ger en hooger. Iedereen op de boot keek omhoog. De
meeste zwarte Pieten wuifden naar Tom. De Sint
zwaaide ook naar hem. Natuurlijk groette Tom terug.
Toen waren de ganzen hoog genoeg gekomen en vlogen
weg. Tom bleef wuiven, tot hij niemand meer kon zien.
„Dat is gelukkig goed afgeloopen", zuchtte Tom. „Nu
gauw naar huis." Hij keek eens naar de ganzen. Die
vlogen net zoo mooi en regelmatig als altijd. Ons
vriendje was een beetje moe geworden. Hij ging daar
om eens gemakkelijk zitten en sliep half in.
Al langer dan een uur zat Tom zoo te soezen. Toen werd ie weer een beetje wakker.
Want hij hoorde een gans: gak! roepen. Dejongen keek eens op. En wat zag ie nu?
Een gans had de gouden draad los gelaten en vloog weg. Wat zou die gaan doen? dacht
Tom. Hij keek de vogel na. Aanstonds komt hij wel terug, dacht Tom nog. Maar daar
riep nog een gans: gak! Die liet ook de gouden draad los en vloog ook weg, een
anderen kant op. Nu was Tom ineens klaar wakker.
Weer riep er een gans en hij vloog meteen weg. Nog
één ging er weg en nog een! Tom werd doodsbang. Hij
keek eens omlaag. Zij waren nog hoog boven de zee.
Maar 't wagentje begon al langzaam te zakken. De
ganzen konden het niet houden. Nog een gans vloog
weg en nog een en nog een! Al harder zakte de wagen
omlaag. De ganzen die nog trokken, werden mee naar
beneden getrokken.
En nog steeds vlogen er ganzen weg. De laatste gans
die nog trok was moeder de gans. Maar die kon na
tuurlijk 't wagentje niet houden. De vogel keek nog
eenmaal om, riep: gak! en vloog weg. Nu viel Tom met
het wagentje en al als een baksteen in de diepte. Hij
kon niet schreeuwen van angst. Al harder ging 't. En
eensPlons! Daar lag hij in zijn bed! Tom be
greep er niets van. Maar langzamerhand werd 't hem
duidelijk, hij had alles gedroomd. Gelukkig maar, dacht Tonnetje, anders was ih on-
dertusschen verdronken. Maar 't was toch een heel mooie droom. En gauw deed hij
zijn oogen dicht om verder te droomen. Maar er kwam niets meer.
In de Memorie van Antwoord
inzake de begrooting van Econo
mische Zaken lezen wij o.m.:
„Daar waar een ruimere ont
plooiing van het particuliere ini
tiatief aan het algemeen welzijn
ten goede komt, geen ontoelaat
bare machtsposities schept, con
structieven wedijver bevordert,
die verbeteringen van prijs en
qualiteit in het belang der binnen-
landsche consumptie en van den
export ten gevolge heeft, betere
sociale verhoudingen mogelijk
maakt en in het algemeen bevor
derlijk is voor de redelijke be
hoeftebevrediging van den mensch
als naaste doel van alle welvaart,
zal de minister gaarne aan het
particuliere initiatief den noodigen
armslag laten. Dit brengt mede,
dat de minister niet zal mogen
schromen om regelend in te grij
pen desnoods ook in details
mdien in het kader van 's lands
moeilijken economischen toestand
en ter bescherming en behartiging
van de belangen der sociaal zwak
keren het algemeen welzijn zulks
vordert."
Ook naar de meening van den
minister verloopt de geregelde sa
menwerking tusschen overheid en
bedrijfsleven nog niet naar wensch
hoewel naar zijn inzicht hier in de
weinige maanden van zijn bestuur
een aanmerkelijke verbetering valt
waar te nemen.
Een herziening van de Vesti
gingswet Kleinbedrijf 1937,
waarbij tegelijk de intrekking
van het besluit algemeen Ves
tigingsverbod Kleinbedrijf '41
zaj worden geregeld, is thans
in voorbereiding; daarbij zal
ook aandacht worden ge
schonken aan de strafbepalin
gen van genoemde wet. Bij de
voorgenomen wetswijziging
zal ook met het verschil tus
schen stad en platteland reke
ning worden gehouden.
Aldus Minister Huijsmans in i
zijn antwoord aan de Tweede Ka-
fner.
De Minister acht de omstandig
heden thans gunstig voor het tref.
fen van een regeling tot verbod 1
c.q. beperking van het cadeau
stelsel. Een zoodanige regeling is
dan ook in studie.
De Minister is van meening, dat
de verhoudingen tusschen groot-
en kleinbedrijf vooralsnog geen
algemeen ingrijpen ter bescher
ming van economisch verantwoor.
de kleine en middelgroote bedrij
ven wettigen. Indien zich uitwas
sen voordoen, zullen maatregelen
worden genomen om ongeoorloofde
concurrentie van het grootbedrijf I
tegen te gaan. Ook de algemeene
middenstandspolitiek is er op ge
richt het kleinbedrijf te verster
ken.
Naar aanleiding van de gestelde j:
vraag, hoe het staat met de liqui
datie van de thans bestaande be
drijfsorganisaties, tijdens de be
zetting ingesteld door de commis
sie Woltersom, kan de Minister
mededeelen, dat een dergelijke li
quidatie niet in zijn voornemen
ligt, zoolang niet over den vorm
van de toekomstige bedrijfsorgani
satie is beslist.
De Minister heeft reeds eenigen
tijd in studie, in hoeverre het mo
gelijk zou zijn de werknemers in
de hoofd, en bedrijfsgroepen te
doen vertegenwoordigen.
De gouverneur van Curacao
dr. P. Kasteel, zal a.s. Zater
dagmiddag van het vliegveld
Schiphol vertrekken op terug
reis naar zijn gewest. Dr. Kas
teel hoopt reizend via New
York en Washington op Zater
dag 14 December a.s. te Wil
lemstad aan te komen.
ook in
Dece
zaal
dachtig
Wij w
van harl
ze en
deze
wordt
ST.
We heb!
een kort p
speelt en
naar Egm
er over jc
spelen als
niet aan i
naar Urse
dat het m
gewerkt v
hoofd. De
moeten zi
opgeven e
lijk. Hoe
Wie zijn b>
nog wel e
iedereen r
kwijt.
We ven
één vanaf
boys en ti
de puntjes
