Nieuw In groote lijnen achter het accoord Grondslag van instructie der C.-G. was te eng Slechts een basis voor verdere besprekingen T J J Voor Alkmaar en omgeving SCHMALLE POLITIEK Geen stemming in de Kamer? Rijkskabinet uit de lucht gegrepen Overeenstemming te Medan Fransche duikboot gezonken Dreigende vermindering der Brifsche rantsoenen (2a als Ie nieuws Onthulling In de Memorie van Antwoord van Minister Jonkman een len. aar Hoofdred.: H. N. Smits; rayon_red.: Fr. Otten. Dir.: E. J. M. Stumpel Abonnementsprijs f 3.40 per kwartaal; 1.20 per maand; Inclusief incasso Advertentie_prijsper editie 13 ct. p m.m.; minimum 2.50; in alle edities 26 ct. p m.m.; minimum 1 4. Fam. ber. 20 ct. p m.m. in alle edities 30 ct. NoortUiollandscli Dagblad Buiten God is nergens veilig VondelI ZATERDAG 7 DECEMBER 1946 42e JAARGANG - NUMMER 11097 BUREAUX: ALKMAARLangestraat 42A tel. 2046 (adm.); 2047 (redactie) K 2200 HOORN: DraafslngeL 59 tel. 4243 (K2290 2 lUnen DEN «ELDER: West. Straat 80 tel. K 2230 2383 SCHAGEN: Molenstraat 52 tel. 459 (K 2240). Bank: Noorderbank |"\E CHR.-HISTORISCHE heer U Schmal heeft, in de Tweede Kamer, Vrijdagmiddag ,met zijn partijgenooten Deernisik en v. i. Feltz, een amendement van ds. Zandt en den anderen staatkun dig-gereformeerden heer van Dis ondersteund, om op de begrooting van Buitenlandsche Zaken het be drag van begrootingsartikel 6 te verminderen met 40.000 gulden. De lezer zal .dadelijk begrijpen, waarom wij dit „schmalle" poli tiek noemen, als wij mededeelen, dat dit artikel 6 het bedrag voor het Nederlandsch Gezantschap bij den Pauselijken Stoel bevat en de heeren Zandt en van Dis kwamen er, in de toelichting tot hun voor stel rond voor uit, dat zij beoog den, dit Gezantschap op te heffen. Van deze Staatkundig-Gerefor meerden. kon blijkbaar in de we reld van dezen tijd, terwijl het Nederlandsche Volk bovendien al zoo betreurenswaardig verdeeld is over de Indische kwestie, niet worden verwacht, dat zij het Ge zantschap bij het Vaticaan met rust zouden laten. Van de Christe lijk Historischen hadden wij een breeder visie verwacht. Wij behoeven ons over de argu menten van de voorstanders van dit voorstel, dat een poging is, om Nederland nog weer eens klein te laten zijn in alles, waarin een klein land klein kan zijn, niet druk te maken. Men weet, dat de Regeering in haar Londensche tijd tot het herstel van dit Ge zantschap had besloten. In een noodtijd van het menschdom, die bovendien nu nog niet ten einde is, besloot zij terug te keeren van den weg, die kleine politiek ons land in 1925 had doen verlaten. Zij ging toen uit van de gedach ten, die de heer v. d. Goes van Na- ters namens de fractie van de Partij van den Arbeid in krachtige bewoordingen weergaf, toen hij zei, de Kerk te zien als een macht ten goede terwijl het hier gaat om een Kerkelijken Staat, die zijn be lang ontleent aan internationale contacten. Het benige internatio nale centrum in Europa is het Va ticaan, riep hij uit en hij zei, het roekeloos te vinden, dat ios te la ten! Zijn fractie zou dan ook tegen het amendement stemmen. Later bleek, dat de heer Scheps van de PvdA., daarbij niet gerekend wenschte te worden. Hij zou vóór het amendement stemmen, „op grond van zijn evangelische op vattingen". Een betreurenswaardi ge uitzondering! Terecht bracht de Katholieke Fractie niet haar voorzitter in het vuur. Dat zou te veel eer geweest zijn voor de schmalle dominees- politiek en ten onrechte den in druk wekken alsof het hier om een zaak van specifiek katholiek belang ging. Het geldt hier een nationale zaak en daarom volstond de heer Serrarens met te zeggen, dat Nederland verkeerd zou doen, zich te doen afbrengen van het contact met het internationale centrum, dat het Vaticaan is. De Minister van Buitenlandsche Za ken verspilde er terecht ook al niet veel woorden aan. Hij zei eenvoudig, dat het amendement onaannemelijk is! Er zal a.s. Dins dag over het amendement worden gestemd. Jammer, dat dit kleine gedoe nog zooveel eer geniet. Over ,dit amendement had de Nederland sche Volksvertegenwoordiging in dit tijdsgewricht „la mort sans frase" moeten uitspreken. Afwij zen, zonder meer, wil 'dat zeggen. Het heeft niet mogen zijn. In een grooten tijd had het parlement toch nog weer behoefte aan een staaltje van „schmalle" politiek.. van yAN BEVOEGDE ZIJDE vernemen ■wij: dat de stand de besprekingen tusschen den Ministerraad en de Com missie-Generaal en die in den Ministerraad de verwachting wettigt, dat .het Kabinet Zondag de laatste hand zal kunnen leggen aan de officieele verklaring, welke de Regeering voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal zal afleggen en waar in zij zich zijn wij wel geïnformeerd in groote lijnen achter het basis-accoord van Lingadjati zal stellen. Nadat Maandag 9 December de Ministerraad in gebruike lijke wekelijksche vergadering bijeen zal zijn geweest, zal de aldus verwacht men officieele regeeringsverklaring op Dinsdag 10 December door Minister Jonkman in de Tweede Kamer worden afgelegd, terwijl tevens een Memorie van Toe lichting van de hand der Commissie-Generaal, ongeveer 40 bladzijden tellende, aan de Kamer zal worden aangeboden. De bedoeling is, dat Woensdag een begin zal worden gemaakt met de debatten. In gezaghebbende kringen te 's Gravenhage wordt de veron derstelling van den Haagscihen correspondent van de „New. York-Times", als zou de Neder landsche regeering de gedachte van <fe instelling van een Rijks kabinet voorstaan, „volkomen uit de ludht gegrepen" genoemd Men wijst er in deze kringen op, dat de onlwerp.overeen. komst" niet meer is dan een basis-acoord en dat dit accoord als zoodanig uitsluitend is be doeld als grondslag voor ver dere besprekingen, welke tot een constructie van de gepro jecteerde unie moeten leiden. Omtrent den naderen vorm dezer constructie heeft het Ka- biftet voorshands zijn definitief standpunt nog niet bepaald. In parlementaire kringen wondt volgens het ANP rekening gehouden met de mogelijkheid, dat de ont- werp-overeenkomst in de Kamer weliswaar in dis cussie, doch niet in stem ming zal worden gebracht. De aangelegenheid kan constitutioneel zoodanig worden beschouwd, dat slechts over een overeen komst stemming mogelijk is, doch niet over algemeen ac coord, dat nog tot een over eenkomst moet uitgroeien. Men wijst erop, dat het voor leggen van een dergelijk alge meen accoord aan de Stalen. Generaal in onze Parlementaire geschiedenis geen praecedent kent. Indien dus de zienswijze, dat over de basis-overeenkomst niet kan worden geslemd, door de regeering zou worden ge deeld, dan zou daarmede het initiatief op de oppositie over gaan, welke dan eventuefel door een motie de Kamer lot een uitspraak omtrent het ac coord van Linggadjati zou moe ten brengen. Na een vergadering van vier uur zijn een Nederland sche en een Indonesische militaire delegatie gisteren morgen tot overeenstem ming gekomen over de de. marcatielijn. Men heeft een bevredigende oplossing voor beide partijen gevonden. Hel algemeen oordeel in deze kringen is volgens dit ANP voorts, dat de Katholieke Ka merfractie, .bij welke door de huidige parlementaire ver hou-1 dingen de beslissing berust, al les zal doen om een Kabinets crisis te vermijden. Een Fransche duikboot, die vroeger tot de Duitscbe ma rine heeft behoord en 250 ton meet, was Donderdagochtend met een bemanning van 21 koppen van Toulon uitgeva ren voor het nemen van proe ven met duiken tot grootere diepte. De duikboot is echter niet teruggekeerd. Volgens officieele mededeeling van de Marine Prefectuur te Tou lon heeft een mijnexplosie de lui ken waarschijnlijk opengerukt, waarna de duikboot onmiddellijk zou zijn gezonken. De hevige storm, die momenteel in dit gebied woedt, heeft red. dingspogingen tot nog toe onmo gelijk gemaakt. Marine-autoritei ten hebben alle hoop opgegeven, de 21 leden van de bemanning te kunnen redden. De Britsche minister van voedselvoorziening John Stra- chey, heeft in het Lagerhuis medegedeeld, dat het niet uit gesloten is, dat de rantsoenen brood en spek verlaagd wor den. Als oorzaak noemde Stra- chey de moeilijkheden met ar beiders in de Vereenigde Sta ten. Daardoor, zoo .zei hij, zijn de Britsche graanvoorraden thans de helft van hetgeen ze het vorig jaar omstreeks dezen tijd waren. Volgens Associated Press zou een kabinetscrisis op Java dreigen, daar de Mohammedaansche minis ters uit het kabinet zouden treden, nu hun party de Islamitische Ma- sjoemi, de ontwerp-overeenkomst verworpen heeft. Dr. Soekiman, de leider van de Masjoemi, zou in plaats van Sjahrir een kabinet vormen. De Groote Vier zijn accoord over vijf vredesverdragen, vandaag zouden de besprekingen over Duitschland beginnen. Volgens een bericht uit den Maag, zouden de besprekingen over Indië in de Tweede Kamer niet Woens dag, maar Donderdag beginnen. Er zouden in bet binnenland van Java nog meer dan 14.000 geïnter neerden zijn. Byrnes heeft voorgesteld, de Duitsche krijgsge vangenen voor «4 October 1947 naar huis te zenden, Frankrijk en Rusland hebben bezwaren. "EGELÏJK met de Memo rie van Antwoord op het Voorloopig Verslag van de Tweede Kamer over de be grooting van Overzeesche Gebiedsdeelen, is de in structie van de Commissie- Generaal bekend gemaakt Uit d9 instructie blijkt, dat het de taak van de C.-G. was, mede te werken aan de voorbereiding van een nieuwe staatkundige orde ning voor Nederlandsch- Indië, een Rijksconferentie voor te bereiden, waarop in onderling overleg tusschen vertegenwoordigers uit alle rijksdeelen de hervorming van het Staatsbestel van het geheele Koninkrijk zal worden overwogen. Het vertrek vgn de Britsche troepen. Manschappen van de 7 December-divisie nemen de wacht over van Britsch-Indi- sche militairen voor het geallieerd hoofdkwartier, dat geves tigd was in het K.P.M.-gebouw aan het Koningsplein Oost te Batavia, dat thans in gebruik is genomen door de Neder landsche troepenA-N.P. Verder zegt punt 5 van ar tikel 14, dat de grondrechten van de verschillende volke ren moeten worden gewaar borgd, en dat op cultureel, sociaal, economisch en finan cieel gebied en op het gebied der defensie, ook de belan gen van de andere rijksdee len, van het Koninkrijk als geheel en van de internatio nale samenleving, beschermd en behartigd moeten worden. Verder moest de C.-G. na gaan, welke belangen bij een omzetting van de oude Rijks eenheid in een op den grond slag van een vrijwillig aan vaard volledig deelgenoot schap gevestigden meer fe deratieven staatsbouw ge meenschappelijk door middel van Rijksorganen behartigd zullen moeten worden. Volkenrechtelijk moest de C.G. uitgaan van het hand vest der Vereenigde Naties, staatsrechtelijk van de Grond wet voor het Koninkrijk der Nederlanden en de daarop steunende Koninklijke rede van 7 December 1942, de Re geeringsverklaring van 10 Fe bruari 1946, de Troonrede van 23 Juli 1946, de aide-memoire van 6 Augustus 1946 en het Regeeringsbeleid, zooals dat uit de stukken bekend is. Daarvan uitgaande, moest de C.G. zich laten leidendoor de volgende richtlijnen: 1. de nieuwe rechtsorde, welke zij voorbereidt, zal eenerzij ds moeten passen bij de omstan digheden, zooals de tweede wereldoorlog die elders in de wereld, in het bijzonder elders in Azië, heeft geschapen, zal anderzijds Nederlands roeping overzee, met name ten aan zien van de Indonesische vol keren, moeten erkennen;

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1946 | | pagina 1