DE TOELICHTING VAN DE
COMMISSIE-GENERAAL
T.B.C.-FON DS, RUITERSPORT
EN SOCIAAL GEVOEL!
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
DINSDAG 10 DECEMBER 1946
co, Moeder!
uwde LIGA-
>ODE pakken
at borg voot
rachtig kind.
e!
(Advertentie)
iie passagiers-
ii Atlantisohen
aatsvervangster
lië", die in de
srk verbrand is
digen is de
sabotage uit-
opa is binnen
ide aan Frank-
schip, dat is
tweede is n.l.
itsche duikboot
van de vorige
de bemanning
aan. Ook in dit
oriteiten over-
i sabotage in 't
wordt
raat
van Japan, die
air is bij de
het volk, speelt
It, een bela'ng-
emocratiseering
seft zijn perso-
t 2000 man te
rn groot deel
ade hofceremo-
Men spreekt
keizer als van
Zoon"
ALKMAAR
UISFRONT
i de KJMV
an de K.J.M.V.
40,voor het
•ont". Bravo!
de eerste ver-
dit sympathieke
Ide! Wie volgt!?
\.N PAG. 1
eten alle bona.
aaneengeslo-
ler hen de ka-
illen rang en
secretaris van
Groot, op een
partij conferen.
CPN een sterk
emen tegen de
Isdienstig ver-
ijn, doch daar-
nverbiddelijken
tegen de Kerk
dan is dat nog
er voor de ka-
ran Nederland,
htig en sterk
unistische actie
voor den ka.
it en Kerk niet
>recies, wat wij
ten le wachten
id is duidelijk
nemen den
(Vervolg van pag. 1)
Door beide partijen werd de
groote beteekenis van den 30en
November erkend. De dwingen,
de kracht van de genoemde
overwegingen heeft mede het
tempo van de werkzaamheden
van de Commissie-Generaal be
paald.
In deze
uitermate gevoelige sfeer
had de Commissie-Generaal voor
de uitvoering van haar opdracht
den draad op te vatten, die, on.
danks de mislukking van vroe
gere besprekingen, en ondanks
de vele dagelijksche moeilijk
heden, tusschen de Ned.-Indi-
sche regeering en de leiders van
de republiek bleef gesponnen.
Het lijdt geen twijfel, dat het
persoonlijk optreden van Lord
Killearn er in sterke mate toe
heeft bijgedragen om den we
derzijds levenden wensoh tot
hervatting der besprekingen te
verwezenlijken.
De aard van de politieke be
sprekingen, die te doen hadden
met de toekomstige structuur
van Ned. Indië en van hel Ko.
ninkrijk in zijn geheel en niet
met de vervulling van de ge.
al lieerde taak in eerstgenoemd
gebied, bracht echter mede, dat
zij uilsluitend tusschen de Ne.
clfcrlandsche- en Indonesische
delegaties plaats vonden en dat
de verantwoordelijkheid om op
dit punt een oplossing voor te
bereiden derhalve niet met de
vertegenwoordigers van het
Britsdhe Foreigh Office kon
worden gedeeld.
Onder deze omstandigheden
stond het reeds bij den aanvang
der besprekingen vast, dal ge
zocht moest worden naar
een politieke basis
die het mogelijk zou" maken om
de noodzakelijke, langs wette-
1 ijken weg lot stand te brengen,
hervormingen in het. staatsbe
stel van Ned. Indië en van het
Koninkrijk in zijn geheel ter
hand te nemen in onderlinge
overeenstemming over het daar.
mede te verwezenlijken doel en
onder erkenning van de poli
tieke realiteiten, in het afgeloo-
pen jaar in Ned. Indië gegroeid.
Dientengevolge moet het ont
werp, dat aan het resultaat van
deze besprekingen vorm geeft, aan
dezen maatstaf worden getoets..
Het kan niet worden gezien als
een stuk, dat zelf nieuwe staats
rechtelijke regelingen vaststelt,
doch het geeft aan in welke rich,
ting de maatregelen, zonder welk
een nieuw bestel niet in het leven
kan worden geroepen, zich zullen
moeten bewegen. Bovendien be
vat het procedure-voorschriften op
die punten, welke niet alleen de
bij de overeenkomst betrokkenen
aangaan, maar die ook beoogen
cm de overige deelen van het Ko.
ninkrjjk bij de voorgenomen her
vorming in te schakelen.
Intusschen brengt de aard van
het behandelde onderwerp mede,
dat in het ontwerp voortdurend
wordt gezinspeeld op een toekom
stige rechtsorde, die verdient te
worden verwezenlijkt. Daardoor
zou licht het misverstand, als ware
enkel door aanvaarding van deze
gemeenschappelijke basis, langs
niet-grondwettigen weg een nieu
we rechtsorde geschapen, kunnen
ontstaan, wanneer over de betee
kenis van het stuk niet reeds te
voren volstrekte duidelijkheid be
stond. Dit is geen constitutie, veel
eer
een beginselprogramma.
Het is geen juridisch, maar een
politiek document. Uit zijn karak
ter volgt zijn onvolledigheid en
zelfs zijn vaagheid niet als ver
mijdbaar gebrek maar als noodza
kelijke beperking. Geheel in de
lijn van hetgeen hierboven werd
uiteengezet bpaalt de ontwerp
overeenkomst zich tot het aange
ven van het doel waarheen ge
stuurd moet worden. Doch in po-
litieken zin gaat zij verder. De
Commissie-Generaal had, uitgaan
de van de aanvaarding door de re
geering van de politieke realiteit
in Nederlandsch-Indië, zich bezig
te houden met een situatie en met
organisaties, die buiten de consti-
tutioneele verhoudingen waren
ontstaan en gegroeid.
De overeenkomst-vorm
bedoelt te geven den vorm, waar
in de afspraken zijn vastgelegd.
Bij deze specifieke beteekenis van
den overeenkomst-vorm past ook
de figuur, dat in dit stuk de Ne-
derlandsche regering en de regee
ring van de Republiek Indonesië,
uiteraard ieder in eigen hoedanig
heid, optreden. In het wezen der
zaak bevatten immers de afspra
ken van 15 November datgene,
waartoe de volkeren van Neder
land en I ndonesië uitgenoodigd
worden in vrijheid samen te wer
ken, waartoe de regeering der
Republiek, als vertegenwoordig
ster van een der staatkundige or
ganisaties in de Indonesische sa
menleving zich uitdrukkelijk be
reid verklaarde. De verzekering
van het binnentreden der Repu
bliek in de sfeer van deze samen
werking kan jegens de Nederland-
sehe regeering niet welsprekender
worden gegeven dan door of na
mens hen, di zich als haar regee
ring weliswaar eenzijdig consti
tueerden, doch voor de Nederland-
sche regeering als politieke reali
teit waren aanvaard, evenzeer als
de organisatie, zij die zij verte
genwoordigden.
Zoo kan, gelet op het boven
staande, aan de ontwerp-over-
eenkomst, indien zij aanvaard
wordt, een rechtscheppende wer
king niet worden ontzegd: zij be
vat aanduidingen omtrent den
inhoud van een nieuwe rechts
orde en zij schrijft op verschei
dene plaatsen voor op welke wij
ze die nieuwe rechtsorde moet
worden benaderd.
Zal de in dit onwerp beoog
de samenwerking worden
volvoerd langs de wettelijk
voorgeschreven wegen en
iets anders achtte de com
missie-generaal ondenkbaar
dan zullen twee dingen on-
omstoottelijk vast moeten
staan.
Langs wettelijken weg!
Vooreerst, dat de juridische
structuur van het koninkrijk niet
verandert, zoolang zij niet langs
wettelijken weg'gewijzigd is. Het
is op zichzelf teekenend voor de
niet steeds redelijke bewogenheid
en de heftige emoties, in open
bare reacties op de ontwerp
overeenkomst van Linggadjati
tot uiting gebracht, dat deze van-
zelfsprekenlheid nader moet wor
den toegeicht; zij blijkt uit het on
derscheid, dat het ontwerp maakt
tusschen de facto erkening van
rde republiek in artikel 1 en de
"samenwerkinb tot vorming van
den souvereinen, democratischen
staat, genaamd de Vereenigde
Staten van Indonesië, in artikel 2
Blijkt de juridische handha
ving van de rechtsorde van
het koninkrijk vaste steun
punten te vinden in de ont-
werp-overeenkomst, niet
minder duidelijk is het en
dat is het tweede punt, dat
behoort vast te staan dat
het beoogde staatkundige
doel alleen benaderd zal
kunnen worden, wanneer de
Nederlandsche wetgever aan
de verwezendijking zal wil
len medewerken, zoodra de
daartoe vereischte projecten
tot wijziging van het geldend
constitutioneel stelsel hem
zullen worden voorgelegd.
De politieke beteekenis
van de ontwerp-overeen-
komst.
Het accoord laat naar beide
zijden eindelijk ruimte aan de
geesteshouding, die moet voe -en
uit de sfeer van strijd en vij
andschap naar samenwerking en
versterking van het weder-
zijdsch vertrouwen. Het levert
een bewijs, dat ondanks de dui
stere jaren van haatzaaiende
Japansche propaganda en on
danks de in het afgeloopen jaar
verder toegenomen vervreemding
tusschen Nederlanders en Indo
nesiërs, toch een kiem van het
vertrouwen in de eerlijkheid van
de wederzijdsche, bedoelingen in
het leven is gebleven die, zorg
vuldig beschermd en behandeld,
kan uitgroeien tot de innige sa
menwerking in vrijheid, die de
beide delegaties als einddoel voor
oogen zweefde. Een teere kiem
-vooralsnog, die vair beide kanten
met een uit nuchteren realiteits
zin voortgekomen zorg. onder de
wisselvalligheden van het poli
tieke klimaat moet worden uit-
geplant.
Het is juist deze zorg, die
dwong tot de
grootste zelfbeperking
aan beide zijden bij het stellen
van richtlijnen voor de nieuwe,
nog te verwezenlijken structuur.
Er zijn in deze eerste proeve dus
verscheidene vragen opengela
ten, niet omdat daar lichtvaardig
overheen geloopen is, doch in
tegendeel, omdat op tal van pun
ten de meest bevredigende rege
ling eerst mag worden tegemoet-
gezien, wanneer de eerste cpn-
crete vormen van samenwerking
de sfeer van onderling vertrou
wen hebben versterkt en uitge
breid.
In het licht dezer gedachte
moet worden bezien hetgeen de
basis-overeenkomst bepaalt over
de organisatie van de Neder-
landsoh-Indonesische Unie. Door
de mogelijkheid open te laten
van haar federalistischen opbouw
waartoe de opdracht van de
commissiegeneraal ruimte liet
en niet een unitarischen op
zet dwingend voort te schrijven,
wordt bevorderd, dat de maxi
mum bereidbare Samenwerking
langs natuurlijken weg, immers
door den uit wederzijdsch ver
trouwen voortgekomen wensch
van partijen, tot stand komt.
De Commissie-Generaal
heeft volledig begrip voor de
groote moeilijkheden, die ook
haar wederpartij in deze ba-
sisovereenokmst in eigen kring
moet overwinnen om den\weg
der samenwerking ongehin
derd te kunnen afleggen.
Zij spreekt daarom als haar
oordeel uit, dat indien bij
aanvaarding van de ontwerp
overeenkomst op de geboden
basis kan worden voortge-
werkt, er met grooten ernst
voor gewaakt zal moeten wor
den, dat de oprechtheid van
de bedoelingen der regeerin
gen niet door het onverant
woordelijk optreden van en
kelingen, zoo militairen als
burgers, in d@ dagelijksche
verhoudingen in Indonesië en
in Nederland in twijfel zou
kunnen worden gesteld.
Maar zij is tevens voortdu
rend uitgegaan van de stel
ling, dat ook na de aanvaar
ding van de ontwerp-overeen-
komst gewaakt moet worden
met alle. middelen, waarover
de regeering beschikt, voor
het geestelijk en lichamelijk
welzijn van al diegenen, on
verschillig van welken' land
aard of nationaliteit, die de
bescherming van hun belan
gen van de Nederlandsche re-
•geernig rekenen te mogen ver
wachten. Alleen onder de vol
ledige aanvaarding door de re
publiek van dezen plicht der
regeering verklaarde de com-
misie-generaal zich bereid tot
het parafeeren van den tekst
van deze ontwerp-overeen-
komst.
De Commissie^Generaal
meent, dat op het formeele ge
deelte dezer opmerkingen de
conclusie past, dat in de ont-
werp-overeenkomst van Ling
gadjati zijn vereenigd de eer
biediging van de thans be
staande wettelijke en de aan
vaarding van' de feitelijke ver
houdingen. En ten andere
meent zij, dat de eenige basis
voor de samenwerking in vrij
heid, die in de hervorming
van het Koninkrijk straks
haar staatsrechtelijken grond
slag zal vinden, thans kan zijn
gelegen in het wederzijdsch
vertrouwen op een eerlijk be
naderen van het bestelde doel.
Ongecorrigeerd)
jOEGO-SLAVIë PROTES
TEERT TE ATHENE
Zuiveringsoperaties in
Thracië
De Joego-Slavische regeering
heeft bij de .Grieksche regee
ring geprotesteerd tegen het
overvliegen van Joegoslavisch
gebied door Grieksche vlieg
tuigen.
Afdeelingen "van de zevende
Grieksche divisie zijn in Thra
cië nabij de Turksche grens,
met zuveringsoperaties begon
nen. Het Grieksche nieuwsbu
reau meldt, dat het gebied van
Krinvos fWest-Thracië) volko-
met zuiveringsoperaties begon-
dieten de wijk naar Bulgarije"
zouden hebben genomen.
Wat in den L. T. B. nog ontbreekt. - Positieve be
strijding van communis tisch gevaar is noodig. -
Contributieperikelen - Een waarborg van 50
mille - Maatschappelijk werk voor meisjes
IN DE VOORTGEZETTE L.T.B.-vergadering, te Amsterdam
in het „Bellevue"-gebouw gehouden, heeft de algemeen
voorzitter, de heer Kampschoer, medegedeeld, dat in het
hoofdbestuur geen meerderheid te verkrijgen was voor het
denkbeeld, om tot provinciale splitsing van den Bond te
komen. Wel zullen in de volgende vergadering eenige regle
mentswijzigingen aan de orde komen, om vertegenwoordiging
van alle rayons in het hoofdbestuur te verzekeren.
Een voorloopertje daarvan was,
dat. na een klein debatje, goedge
vonden werd, af te wijken van het
reglement, door op deze vergade
ring in de vacature-Koekhoven,
van de Akkerbouwvakgroep in het
H. B. te kiezen den heer P. Rijk,
uit Ovezande, waarmee Zuid Be.
'veland vertegenwoordigd is. Zee
land is weer actief en krijgt, om
de propaganda te stimuleeren, een
dependence van het secretariaat,
gevestigd te Goes.
Met den Boerenleergang wil het
beter dan met het T.B.C.-fonds;
voor den leergang zijn van den
L.T.B. 200 cursisten ingeschreven.
Voor het T.B.C.-fonds zijn nog
maar 3000 leden, wat voor een
goeden opzet onvoldoende is.
Klaagde de Kring Westfriesland,
die tot dit fonds het initiatief ge
nomen heeft, ook bij de begroo
ting dat een subsidie van 1000 gld.
voor dit fonds niet in verhouding
stond tot de 1000 gld., die voor de
Ruitersport worden gevraagd, van
t verschillende zijden betoogde men
ook," dat uit de onvoldoende be
langstelling voor het fonds een ge
brek aan sociaal 'gevoel naar voren
komt. Dit werd ook door den
bondsadviseur, prof. Cleophas, in
een algemëene toespraak na de
pauze, waarin hij den L.T.B.'ers
het Communistisch gevaar voor
oogen hield, sterk benadrukt. De
voorzitter zei, dat de tegenstelling
ruitersport-t.b.c. niet bestaat.
De ruitersport wordt voor één.
maal met deze subsidie "té paard
geholpen"; de duizend gulden
subsidie voor het tbc..fonds Is
te zien als een begin; ook om dlti
idee bij de leden te stimuleeren.
Na de pauze maakte de voor.
zitöer bekend dat eèn milde ge.
ver 100 gld. schonk voor dit
fonds; een kloeke daad dip tot
navolging aanspoort!
Uit de mededeelingen van den
voorzitter stippen wij nog aan. dat
blnner.' LTB.verband een vereeniging
van zaad. en pootgoedtelers zal wor_
den opgericht. De activiteit wordt
steeds grooter. Op alle pebied. Dat
dit ook financieele consequenties
meebrengt werd. nog niet algemeen
Ingezien. Heel wat bezwaren werden
bij de behandeling van de begroo.
tlng voor 1947. naar voren gebracht
tegen de daarin opgenomen verhoog
de contributie aan de hand van een
nieuw tarief, dat voor de verschil
lende groepen varieert. Er is een
minimum van 7.50 een maximum
van 40.Het gemiddelde is 12 50
per lid.
Meestal was het zoo dat de eene
groep vond' dat de andere wTel wat
meer kon betalen. Ook werd verloop
van leden gevreesd. Niet alleer. de
voorzitter sprak dit tegen maar ook
uit de vergadering werden krachtige
stommen geboord voor aanneming
van het nieuwe tarief, indien men
wil dat de organisatie haar taak tn
dezen tijd vervult. Herhaaldelijk
werd gewez'en naar de arbeiders die
groote offers voor hun organisatie
brengen.
Na de verdediging door den voor
zitter die er op kon wijzen dat bet
nieuwe tarief noodig was. op grond
van de ervaring in 1946 opgedaan;1
terwijl ook de zusterorganisaties tot
wijziging van de contributie zijn
overgegaan, werd de nieuwe contTl.
butleregeling met slechts i stem
tegen aangenomen.
Zonder hoofdelijke stemming
werd besloten het hoofdbestuur
machtiging te verleenen tot een
bedrag van 50.000 deel te nemen
ln het Waarborgfonds voo'r de
vestiging van jonge boeren en
tuinders in den N.O .polder. Aan
dit fonds zal ook de regeering
deelnemen, evenals de andere
katholieke bonden: boerenleen
banken coöperaties, enz.
I De geestelijk adviseur, prof. Cleo.
phas, heeft in een toespraak tot de
afgevaardigden gewezen op de nood.
zakelijkhe.d een positieve houding
aan te nemen tegenover bet commu.
nistlsch gevaar en de eenheid te be
waren die op elk te-rreln onder de
katholieken noodzakelijk is. Het com
munisme is het groote gevaar voor
alles wat christelijk en nationaal
denkt. Onze eenheid mag niet ver.
zwakt worder. door groepsorganisa.
ties te stichten voor een eenzijdige
behartiging van stoffelijke belangen.
De practlscbe beoefening van recht.
vaardigheid en liefde ia noodzakelijk I
Een ware sociale mentaliteit moet
worden aangekweekt.
Een goed geluid kon prof. Cleo
phas laten hooren over de scholen
van de Cnderwijsvereeniging. Er
komen eenige nieuwe lagere scho
len. De aanvragen zijn legio! Laat
men echter begrijpen, dat niet
iedere gemeente een school kan
krijgen en bij het komende over
leg niet eenzijdig vechten voor
eigen standje. Bovendien moet
men soms nog beter begrijpen, dat
wij? katholieken, alleen maar con
fessioneel onderwijs kennen. Er
gaan nog steeds te veel van onze
jongens op neutrale scholen.
Na als voorzitter van de Ont
wikkelingscentrale van den K. N.
B" T. B. te hebben aangekondigd,
dat naast de Boerenleergang, die
een goed succes zijn en al ver
schillende werkgemeenschappen
hebben in den L.T.B., tot uitgave
van een leidersblad en diverse
brochures zal worden overgegaan,
deelde prof. Cleophas nog mede,
dat plannen bestaan voor de op
richting van een»tweede katho.
lieke opleidingsschool voor maat
schappelijk werk voor meisjes, en
wel in»het Noorden van ons land.
Er bestaat er thans één, en wei te
Posterholt in Limburg. In dit ver
band vroeg'prof. Cleophas-de aan
dacht voor toekomstmogelijkheden
der meisjes, die voor leerares
landbouwhuishoudschool of voor
maatschappelijk werk kunnen
worden opgeleid.
