WEDEROPBOUW EISCHT
NOG CENTRALISATIE
Joodsche schipbreukelingen
in veiligheid
RAVENSBRüCK
„Vernichtungslager
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
RUIMTE VOOR EIGEN
BOUW MITS NIET
SPECULATIEF
Met groote gezinnen
wordt zeer wel rekening
gehouden
BEZETTINCSDRAMA IN
DE HAARLEMMERMEER
Twee doodstraffen
Toestond van Van
Beinum vooruitgaande
Slecht weer bemoeilijkte de redding
Toenemende criminali
teit te Berlijn
Nederlandsche Bloem
bollenfilm in België
DE BIOSCOOP VAN
BEESD
De naam van God mocht
er niet worden genoemd
DONDERDAG 12 DECEMBER 1946
JLJINISTER VOS heeft niet <fe
passie gepreekt, maar wel
bij de voortzetting van de
behandeling van de begrooting
voor Openibare Werken en We.
deropibouw in .de Tweede Ka
mer de centralisatie verde
digd. Deze was aanvankelijk
noodig, omdat er bijv. zelfs nog
geen noodgemeenleraden wa
ren en thans kan men zicth z.i.
nog niet overgeven aan een
volledige centralisatie. (Ja, ja,
met zulke dingen is het vaak
zoo: je hsbt het, maar hoe koon
je er weer af!) „Met de opmer
kingen ter zake zal intusschen
rekening worden gehouden",
zei de minister. Van samenwer
king tusschen gemeenten had
hij nog weinig resultaat gezien.
De moeilijkheden, welke zich
zullen voordoen, als de gemeen
ten zelf voor den wederopbouw
moeten zorgen, zijn nog veler,
lei. Hij wees daarbij o.a. op d'e
moeilijkheden, welke op de ar
beidsmarkt te verwachten zijn
als het tot inkrimping van de
Drie dagen na Dollen Dinsdag
werden drie K.P.-ers in de
Haarlemmermeer door land-
wachters aan de Duitschers over
geleverd en door de laatsten
doodgeschoten. De K P.-ers wa
ren verborgen in een boerderij
en werden door de landwaehters
ontdekt, toen zij er een auto
kwamen vorderen en in deze
auto onverhoeds een hoeveelheid
handgranaten en patronen ont
dekten. De munitie bleek toe te
bethooren aan een verzetsgroep,
die eeniige uren tevoren haar
tenten in de boerderij had opge
slagen.
De landwaehters stonden Dins
dag voor het Bijzondere Hof te
Amsterdam terecht. Hoewel zij
om de zaak heen trachtten te
draaien, eischte de Advocaat-
Fiscaal tegen twee van hen de
doodstraf, omdat zij de K.P.-ers
bij de Duitschers hadden aan
gegeven Tegen twee andere
landwaehters werd resp. 20 en 6
jaar geeischt.
werkzaamheden komt. Deze zijn
centraal beter op te vangen dan
plaatselijk.
Octk op het gebied van de
Volkshuisvesting zal naar de
meening van eten Minister een
gedeeltelijk centrale leiding
nooct'ig zijn, al liggen de zaken
hier inderdaad anders dan bij
den Wederopbouw. De periode
van dien 'bouw hoopt de Minis
ter zoo kort mogelijk te houden,
maar de oude loestand' ten aan
zien van de Volkshuisvesting
zal niet geheel hersteld kunnen
worden.
Niet alle nieuwbouw kan aan
de woningbouwverenigingen
worden toegewezen, er moet
ook ruimte zijn voor eigen
bouw, mits deze maar niet ge.
schiedl met speculatieve doel
einden. Belangrijke besprekin.
gen zijn gaande om na te gaan,
of bij woningbouw ruimte is
voor beleggingen!
De Minister gaf zijn visie op
verschillende vraagstukken en
deelde med'e, dat over 500.000
gevallen van verwoeste en be
schadigde woningen rekeningen
moeten worden ingestuurd! Men
is thans 250.000 woningen ach
ter, op twee millioen gezinnen!
Bij de geprojecteerde 70.000
woningen wordt gerekend op
15 a 20.000 „montage-woningen"
hetgeen ook de behoefte aan
bouwvakarbeiders belangrijk
vermindert. De materiaal-aan
voer blijft nog moeilijk. Ook bij
monlagebouw wil d'e regeering
financieelen steun geven, onder
bepaalde voorwaarden. De Mi
nister erkende, dat er bij den
woningbouw rekening gehouden
moet worden met groote gezin
nen. Bij de goedkeuring van
plannen wordt daarop ook toe
gezien.
De begrooting is ten slotte
zih.st. goedgekeurd, met aan.
teekening natuurlijk dat
de communisten tegen zijn. Vol
gens hen behoeft er blijkbaar
niet gebouwd te worden. Zij
schetteren wel over de treurige
toestanden in de geteisterde ge
bieden e.d., maar mogelijke
maatregelen tot practische ver
betering wijzen ze af. Merk
waardige lui toch, die Cee.pee.
enners!
De êerste dirigent van het
Amsterdamsche concertgebouw
orkest. Eruard van Beinum, die
Zondag plotseling te Parijs in een
ziekenhuis moest worden opge
nomen is op het oogenblik bui
ten gevaar. Zijn gezondheidstoe
stand is vooruitgaande
De op het onherbergzame
«hand Syrina gestrande
schipbreukelingen van het
Joodsche emigrantenschip
zijin alle in veiligheid ge
bracht.
Nadat Dinsdag een Grieksche
torpedojager een achttal gewon
den aan boord had kunnen ne
men, slaagde ook een Britsohe
torpedojager er in, ondanks de
zware zeeën, een aantal schip
breukelingen op te nemen. Ver
dere pogingen om nog meerdere
menschen te bergen moesten
vanwege het zware weer wor
den opgegeven. Daarop zijn
Britsche marine-officieren en
manschappen aan land1 gegaan
om de ongelukkigen de eerste
hulp te verleenen.
Een tweside Jjfiging, onder
nomen door de mijnenveger
„Providence" en de torpedoja
ger „Chevron", had succes. Alle
schipbreukelingen konden aan
boord worden genomen van d'e
beide schepen, die koers hebben
gezet naar Kreta.
Sir Cunningham, de Britsche
hooge commissaris voor Pales
tina, overweegt de vrouwen en
kinderen der schipbreukelingen
in Palestina toe te lalen. De
overigen- zullen, als zij op ver
haal s!;n gekomen, naar Cyprus
worden overgebracht.
De criminaliteit te Berlijn
neemt nog steeds toe. In de
maand November werden er
21 moorden bedreven tegen 12
in October. Het aantal inbra
ken en diefstallen bedroeg
2434 (in October 2130). Zelfs
kinderen worden aangevallen.
Maandag heeft te Antwerpen
de première plaats gehad' van de
door Alex Roosdorp vervaardigde
Nederlandsche kleurenfilm over
de bloembollenteelt. Ook ie
Brussel en te Aalst zal deze film
vertoond worden. Voorts bestaan
er plannen voor het draaien van
dergelijke kleurenfilms in Frank-'
rijk en Zwitserland.
Op vragen van den heer An-
driessen betreffende den bouw
van een bioscoop te Beesd,
heeft de minister van Open
bare Werken en Wederopbouw
het volgende geantwoord:
Nadat aanvankelijk het ver
zoek om goedkeuring te ver
leenen voor de verbouwing van
een hooischuur te Beesd (Gld.)
tot vereenigingslokaal, wegens
De interlocale telefoongids komt weer. 185.000 exemplaren
van de nieuwe interlocale telefoongids zullen binnenkort,
voor het eerst weer sedert 1940, over het land worden ver
spreid. Een kijkje in de expeditieafdeeling van de drukkerij
te Utrecht, waar enorme stapels voor verzending gereed liggen
materiaalschaarschte was af
gewezen, ondanks het feit, dat
op het aanvraagformulier het
gemeentebestuur gunstig advi
seerde en daarbij het werk als
hoogst urgent vermeldde, is la
ter op aandrang van den bur
gemeester de goedkeuring als
nog verleend, nadat de verze
kering was gegeven, dat alleen
oude materialen zouden wor
den gebruikt, welke materia
len reeds waren aangekocht.
Bij de goedkeuring zijn dan
ook geen materialen toegewe
zen. Het vereenigingslokaal zal
worden gebezigd voor bioscoop
en andere voorstellingen, le
zingen en vergaderingen.
Het werk wordt geschat op
f 22.000- exclusief verwarming
en inventaris, waarvoor geen
toewijzingen van den dienst
van den wederopbouw noodig
zijn.
Bij onderzoek is gebleken,
dat behalve oude materialen
ook nieuwe materialen zijn
verwerkt, hoewel deze niet
zijn toegewezen. In verband
hiermede zullen maatregelen
worden genomen.
Bij het verleenen van goed
keuring van werken pleegt
geen onderzoek te worden in
gesteld naar de sociale gedra
gingen van de opdrachtgevers.
In verband met de gestelde
vraag zijn thans inlichtingen
bij den burgemeester ingewon
nen. Deze autoriteit verklaar
de, dat hem niets bijzonders
omtrent de gedragingen van
den opdrachtgever bekend is.
Sinds 5 December staan in
Hamburg' en Neurenberg art
sen en kampbewaaksters te
recht van het Nazi-concentra
tiekamp Ravensbriick. De
misdaden, die hier in open
baarheid komen, slaan den ge-
civiliseerden mensch met ver
stomming; slechts van de
meest onbeschaafde volkeren
zou men dergelijke wandaden
verwachten als hier door
Duitschers en vooral door
Duitsche vrouwen uit een
twintigste-eeuwsche staat op
weerlooze gevangenen wer
den gepleegd.
Vijfduizend vrouwen zouden
tèr dood gebracht zijn in de gas
kamers of na proefnemingen van
biologischen aard. Twee van elke
vijf stierven hieraan, daar de me
dici uitsluitend vermeerdering
van kennis nastreefden. Tandart
sen verwijderden gouden vullin
gen uit de gebitten der gestorve
nen; kinderen, die in het kamp
ter wereld kwamen, werden ge
dood.
Maandagmiddag woonde graaf
Bernadotte, die tegen het einde
van den oorlog met Himmler on
derhandelde. de getuigenverhoo-
ren bij. De' tweede getuige, de
Poolsche Mevr. Dziedziecka,
schetste de vreeselijke toestanden,
die heerschten in de geheel ver-
luisde hujten, waar zes maal zoo
veel gevangenen moesten wonen
als waarvoor eigenlijk ruimte was.
Zij verklaarde dat vrouwen alleen
al uit den weg werden geruimd,
omdat zij grijze haren hadden of
slecht liepen. Zelfs sterke karak
ters verloren in dit kamp het ge
loof in goedheid en recht. De drie
in bontjassen gehulde beklaagden,
Mory, Salvolquart en von Skae-
nen glimlachten uit de hoogte tij
dens deze getuigenverklaring.
„Met God's hulp en als door een
wonder" had Neeltje Epker, een
vroedvrouw uit Den Haag, die
door den S. D. naar Ravensbrück
gedeporteerd was, omdat zij
ouders had geadviseerd hun kin
deren naar leden van het Konink-
ijk Huis te noemen, het leven be
houden, zoo verklaarde zij tijdens
het getuigenverhoor te Hamburg.
Zij was door Theodora Binz, de
Aufseherin van den bunker, die
omdat zij zich op ranselen had ge
traind, de kracht van een man
aan den dag kon leggen, herhaal
de malen geslagen tot zij bewus
teloos was. In de bunker kregen
de gevangenen slechts een sneetje
brood per dag; er was geen licht
en soms werd er heelemaal geen
voedsel verstrekt. Om het minste
of geringste werden straffen uit
gedeeld, b.v. voor het hebben van
een scheiding in het haar of het
trappelen van de kou tijdens het
appèl. In het „Jugendlager" wer
den zelfs de stervenden gedwon
gen op het appèl te verschijnen.
Zij beschuldigde Vere Salvol
quart ervan, dat deze bij het weg
brengen van een hoop lijken met
een vrachtauto, boven op deze lij
ken was gaan staan om gouden
tanden en kronen uit de monden
te breken. In dit „Jugendlager"
stierven 25 menschen per dag.
Vlak voor de verdaging der zit
ting werd een begin gemaakt met
het kruisverhoor der verdedigers,
die hun best deden de getuigen
iets goeds van hun cliënten te la
ten vertellen.
Mej. Neeltje Epker werd door
de verdediging tijdens het kruis
verhoor, dat den geheelen mor
gen duurde, danig aan den tand
gevoeld. Daarbij werd 't er ech
ter veelal niet beter op voor de
verdachten, want getuige was
niet van haar stuk te brengen.
Op vragen van het Hof ver
klaarde zij nog, dat een uiting
van godsdienst in het kamp ver
boden was, In brieven mocht
men zelfs het woord God niet
gebruiken.
Gistermiddag vertelde de
Britsche mej. Mary O'Schaugh.
nessy als vijfde getuige voorna
melijk over de algemeen© toe
standen in het kamp. „Het Was
vreeselijk om te zien; ik kan
niet beschrijven hoe vreeselijk",
zoo zeide zij. „Hoe bij de selec
ties de totaal verhongerde en
verzwakte vrouwen trachtten
flink langs de SS.ers te loopen,
om toch maar niet uitgezocht
te worden voor de gaskamer."
De laatste vier dagen, dat ge
tuige in het kamp was, stierven
in haar hut 30 tot 40 gevange
nen per dag door uitputting en
verhongering: „Je kon het geen
lichamen meer noemen, maar
een samenraapsel van beende
ren", zoo zeide zij.
Een Harvard-toestel van de Nederlandsche luchtmacht, dat
van het vliegveld Hendon in Engeland was opgestegen met
bestemming het vliegveld Valkenburg, moest Dinsdagavond
een noodlanding maken op het Scheveningsche strand. De be
stuurder, een sergeant-vlieger, moest in het militaire-hospitaal
te Den Haag worden opgenomen.
Ter gei
dat Fri
geleder
nenzani
dirigeei
dirigen'
voering
Concerl
gehuldf
klinkt
den jul
De SI
hoogese
heeft h|
bouwkr
leend al
lage tel
De S|
tweeho
krijgsgij
Kerstmi
volgens]
zijde va
militair!
op een
venduizj
vrouwe!
Russiscl
