DE CONCLUSIES VAN PROF. ROMME
Arrestaties te Azerbeidsjan
Een Katholiek tegenstander
Nieuw NoordhoNandsch Dagblad
3
Souvereine republiek thans
niet aannemelijk
Gehuwde vrouw
uit de fabriek!
GULDEN KERST
Quatertemper
DINSDAG 17 DECEMEER 194S
VERVOLG VAN PAG. 1
Vervolgens komt de heer
Eomme tot een bespreking
der overeenkomst. Hy vraagt
of de in het laatste artikel be
sproken arbitrage uitsluitend
werkt gedurende den over-
gangstyd en niet gedurende
de nieuwe rechtsorde.
Behoeft de redactie der regee-
ringsverklaring geen verduidelij
king, ten aanzien van art. 16 in
zake vermindering van
de troepensterkte
merkt hij op, dat deze niet mag
geschieden voor de rechtsorde
het toelaat. Sluit dit in, dat de
machtsmiddelen aanwezig zijn en
dat onze troepen op de vereischte
sterkte gehouden kunnen wor
den? Onze troepen zijn naar In
donesië gegaan om te zorgen voor
veiligheid en recht. Die taak moet
dan ook effectief vervuld wor
den. In dit verband wijst hij op
de interneeringen. De taak zal ef
fectief moeten worden aangevat
en voortgezet tot haar goed einde.
Ten ganzien van art. 13 om
trent de toelating van Indonesië
in de nieuwe rechtsorde tot de
Vereenigde Naties merkt spr. op,
dat dit nergens tegenstand heeft
ondervonden.
Ingaance op de beg^selen der
Koninklijke rede en de-beginse
len der overeenkomst vraagt spr.
zich af of aan de beginselen der
koninklijke rede positief wordt
voldaan ,of dit stuk den weg
daartoe verspert en voorts vraagt
hij of voor het beginsel der ko
ninklijke rede de noodige ruimte
wordt gelaten.
Tegen de federatieve gedachte
voor dezen bouw van den staat
in Indië bestaat bij spreker geen
bezwaar. Wel heeft hij bezwaren
gehoord tegen den souvereinen
staat in Indonesië. Deze verwacht
hij echter in het Parlement niet.
Deze souvereine democratische
staat toch is noodig voor toela
ting bij de UNO. Overigens: het
gelijkwaardigheidsbeginsel van,
de koninklijke rede eischt den
souvereinen staat.
Ten aanzien van de artikelen
aangaande de NederlandsohIn
donesische Unie toetst spr. ver
volgens het beginsel der eenheid
van het geheel aan de koninklijke
rede.
In dit verband vraagt hij orn.
of inzake vrijheid ook bedoeld
wordt vrijheid van missie en zen-
<i'ng. Het lijkt spr. onbetwistbaar
vast te staan, dat het wordt een
koninklijke Unie.
Is de Unie ook een souvereine
staat? Op dit voor hem vitale
punt vraagt de heer Rommc
of het vast staat, flat de Unie
souvereine behartiging zal
■hebben van gemeene belan
gen, die op hooger plan staan
dan de belangen van de af
zonderlijke deelen. Indien dit
niet thans zou vaststaan, Iaat
het werkelyke Linggadjati
deze mogelijkheid dan toch
volkomen open?
De bepaling in artikel 1
zien velen als een afscheu
ring. Wanneer dat beduidt
]e verheffing tot een staat,
lan doet spr. niet mee, om
dat het strijdt met de Grond
wet Zoolang dit aan rede
lijken twijfel onderhevig is,
doet spr. ook niet mee, op
denzelfden grond.
De erkenning der regeering
van de republiek kan niet
anders zijn dan de erkenning.
dat zij „de facto" het gezag
uitoefent in een rijksdeel, dat
rijksdeel blijft. Als er sprake
is van onverdeelde souverei
ne macht, dan is een ander
staatsgezag in hetzelfde ge
bied onmogelijk. Elke twijfel
ter zake moet worden wegge
nomen, hetgeen kan, door bij
de onderteekening vast te
leggen, dat deze geschiedt
met volledige handhaving
van het bepaalde in de gel
dende Grondwet van het ko
ninkrijk.
Tenslotte verklaart spr.,
Linggadjati te verwerpen in
de gangbare opvatting van
een groot deel der publieke
opvatting! In den enkelen
zin der 17 punten kan hij
de overeenkomst niet aan
nemen. Met spanning zal
hij het antwoord der Regee
ring afwachten.
Radkj Teheran meldt, dat
GhaziTVIohamed, leider der Koer
den, die eenige maanden geleden'
een vriendschapsverdrag met de
demovcraten van Azerbeidsjan
heeft geteekend, zich aan de Per-f
zische regeeringstroepen heeft
overgegeven In Tebris, waar de
staat yan beleg nog steeds van
kracht is, heeft de politie 390(
democraten gearresteerd, aldus
Radio Teheran. Reuter verneemt
voorts, dat te Teheran officieel
bekend gemaakt is, dat orde en
rust in de geheele Noordelijke
„autonome" provincie van Azer
beidsjan hersteld -zijn Arabische
leiders te Teheran hebben den
Sjah van Perzië gefeliciteerd met
de bezetting van Azerbeidzjan
door de keizerlijke legers.
Dr. Djavid, de gouverneur van
Azerbeidsjan en Cbabestari,
voorzitter van den provincialen
raad, die twee dagen spoorloos
verdwenen waren, «ijn in Tsbris
teruggekeerd, aldus meldt het
Fransohe persbureau AFP. In
geheel Azerbeidzjan ,s de staat
van beleg afgekondigd. De Per
zische regeering heeft verklaard,
dat deze weer zou worden opge
heven gedurende de aanstaande
verkiezingen voor welke nog
gieen datum is vastgesteld
Volgens radio Teheran heeft
de Perzische minister van ar
beid medegedeeld, dat Azer-
beidzjaansche functionarissen,
die „worden beschuwd ver
antwoordelijk te zijn voor het-
ge enin Tebris heeft plaats
r?ehad", gestraft zullen wor
den.
«sche strijdkrachten in Azer
beidzjan heeft volgens radio
Na het besluit der règeering van Azerbeidsjan, om zich niet
meer te verzetten tegen het optrekken der troepen uit Teheran,
die tijdens de verkiezingen controle moeten uitoefenen, trek
ken de Teheraansche troepen binnen. (Anefo P.)
Teheran aan de Perzische re
geering medegedeeld, dat -men
twee millioen realen (ongev-
f 150.000) in goud heeft gevon
den, welke Dzjafar Pisjewari,
de leider der Azerbeidzjaan-
sche democraten, over de grens
had willen brengen.
De laatste vergadering
der Ver. Naties
Op de laatste vergadering van
de Ver Naties werd ondanks
krachtig verzet van Engeland en
Amerika een resolutie aangeno
men, waarin aan den Wereldbond
van Vakvereenigingen het reoht
werd toegekend invloed uit te
oefenen op de samenstelling van
de voorloopige agenda van den
economischen en socialen raad-
der Ver. Naties.
Siam werd met algemeene
stemmen als lid' van de Ver. Na
ties aangenomen. Een Oekrai-
nisch voorstel het laatste punt
van de agenda inhoudende,
dat de volgende vergadering in
Europa, bij voorkeur te Geneve,
zou worden gehouden, werd met
35 tegen 14 stemmen en vier ont
houdingen verworpen. Verschei
dene Europeesche landen, waar
onder Nederland, België, Bu-
xemburg en Denemarken stem
den tegen.
De heer A. C- de Bruyn
heeft op de vergadering van
de Ned. Kath. Arbeidersbewe
ging een pleidooi gehouden
tegen den fabrieksarbeid van
de gehuwde vrouw. Deze ar
beid neemt toe, maar moet,
desnoods met wettige midde
len, worden tegengegaan. De
gehuwde vrouw hoort in haar
gezin, en niet in de fabriek.
Ir. W. Sronkhorst-
Pauselijk ridder
De bekende geneesheer-di
recteur van het sanatorium
„Berg en Bosch", de"Tieer dr.
W. Bronkhorst, is door Z. H.
den Paus benoemd tot ridder
in de orde van den H. Grego-
rius den Groote.
Sportgebouw te
Vlaardingen afgebrand
Zondagavond tegen half zeven
is brand uitgebroken in het mas
sale sportgebouw met opgebouw
de tribunes, staande in het VFC-
sportpark te Vlaardingen. 's Mid-'
dags was er nog een voetbalwed
strijd gespeeld. De spelers waren
juist van nieuwe shirts voorzien
Eer de brandweer ter plaatse
was hadden de vlammen reeds
zoo om zich heen gegrepen, dat
het houten gebouw in lichter
laaie stond, zoodat aan blusschen
niet meer gedacht kon worden
Bovendien waren de slooten
rondom het terrein met ijs be
dekt en duurde het geruimen tijd
eer er water gegeven kon wor
den. De restauratiezaal in dit ge
bouw was geheel in oud'-Holland-
schen stijd met open haarden in
gericht, terwijl zich in de kleed
kamers de kleeding van de spe
lers bevond en in de opslag
plaatsen al het materiaal, waar
onder een splinternieuwe gras-
maaimaohine. De schade wordt
op ruim f 40.000 geschat. Over
de oorzaak van den brand is wei
nig bekend, doch men vermoedt,
dat deze most worden gezocht bij
een der open haarden.
De kern der
adventsliturgie
Heden begint de laatste
voorbereiding op het Kerst
feest, in de liturfc^e der Keek
met> bijzondere plechtigheid
gehouden. De O.antifonerv,
omlijstingsverzen van het
Magnificat vormen het mid
delpunt dezer liturgische
voorbereiding. Het zijn ge
lijkenissen, allen op dezelfde
wijze gezong'en, die beelden
uit het Oude Tes'ament, be
trekking hebbende op den
komst van den Messias in
ons levendig houden.
Wij zullen deze dagen
steeds zoo'n antifoon in ons
blad plaa'sen om aan de
wensch vrn vele lezers, die
ie Liturgie der Kerk willen
volgen, tegemoet te komen.
O Wijsheid, uit den mond
van den Allerhoogste
voortgekomen.
Gij reikt van het eene
einde tot het andere, re
gelt alles krachtig en
tcich met zachtheid.
Kom, toon ons den weg
van de wijsheid.
V-
Puzzle door
Kaf-holiek thuisfront'
Overal verkrijgbaar
Vele en groote prijzen
JOLLES is heilig, ook het lou
ter natuurlijke, omdat het
van God komt en naar God
moet heenleiden. Ook de tijd,
het jaar, de jaargetijden zijn
door de Kerk op bijzondere
wijze geheiligd. Viermaal in
den jaar-kring heiligt de Kerk
het nieuwe seizoen, dat be
ginnen gaat. Van de week zijn
het de Quatertemper-dagen
van den Advent, waardoor de
komende wintertijd gewijd
wordt. Morgen is het Quater
temper-Woensdag, waarop de
Liturgie ook speciaal het Moe
derschap van Maria viert. Het
is het aanbiddelijk geheim
van de Menschwording van
Christus, dat wij morgen
eeren: de Boodschap van den
Engel aan de Heilige Maagd
van Nazareth. De Quatertem
per-dagen zijn voor ons, ka
tholieken, méér dan andere
dagen: het zijn dagen van ge
bed, van versterving, van ont
houding en vasten, van deugd
beoefening. Houdt ook gij
ieder persoonlijk en in uw
gezin, de Quatertemper-dagen
in eere!
MARCUS
RUYS DE BEEREN-
BROUCK Jr. VERWERPT
Te half negen Maandagavond is
de beraadslaging over de regee-
ringsverklaring inzake de ont-
werp-overeenkomst van Linggad
jati in de Tweede Kamer voortge
zet.
De heer Ruys de Beerenbrouck
(KVP) verklaarde het te betreu
ren. dat hij een afwijkende mee
ning moet doen hooren. Borms,
Massarijk en Soekamo staan bij
hem op {én lijn. De heer Ruys
verklaart de ontwerp-overeen-
komst zeer beslist te moeten ver
werpen.
Het is diep te betreuren, dat de
Commissie-Generaal de bereid
verklaring van een erkenning bin
nen het Koninkrijk heeft laten
schieten. De minister en de C. G.
deelen de verantwoordelijkheid.
De vraag waarop het aankomt is
of de procedure en het bereikte
resultaat juist zijn en die vraag
moet ontkennend worden beant
woord. De zeggenskracht van de
Rijksconferentie is naar sprekers
meening reeds uitgehold.
Vervolgens betoogt de heer Ruys
de Beerenbrouck, dat de commis
sie niet uitsluitend met eer» groep
had mogen praten en contractee
ren, al kan hij zich voorstellen dat
dit gebeurd is, omdat deze groep
de grootste macht bezit daar ze
over Japansche wapens beschikt
Welk percentage van het volk
staat achter de groep, waarmede
gesproken werd? Naief zijn de be
palingen, dat langs democratischen
weg de bevolkingsgroepen van
hun gevoelens zullen kunnen doen
blijken.
De regeling, welke men voor de
Kroon heeft uitgedacht, heeft
evenmin zijn instemming. H.M. de
Koningin krijgt een achtstevan
het oorspronkelijke aantal harer
onderdanen onder zich en over
twee souvereine staten zou zij het
oppergezag uitoefenen. De geeste
lijke belangij zijn niet voldoende
veilig gesteld. Van een cordiale,
eensgezinde uitvoering van het
accoord zal weinig sprake zijn. Er
is geen vaste en duurzame grond
slag voor het oppergezag. In het
stelsel der commissie is nu reeds
een voltreffer tegen het voortbe
staan van het Koninkrijk geboekt.
De heer Tilanus (C.H.) betoog
de dat de ontwerp-overeenkomst
tal vart vragen openlaat. Dat
maakt voor hem de behandeling
uiterst moeilijk.
Het volk is scherp verdeeld en
dat is te betreuren. Het probleem
mag geen zaak zijn van partijen
en partijstrijd. In wezen loopt de
scheidslijn door de partijen heen.
Er is heel vriendelijk gepraat
met de heeren die zich noe
men de regeering der Repu-
biek. Fa er wordt zoo her
haaldelijk over de democratie
gesproken, maar hoe staat het
met de menschen in de inter-
neeringskampen. Waarom zijn
die niet losgelaten? Het «s
nergens voorgekomen dat 1
jaar en 4 maanden na de capi
tulatie er nog menschen in
concentratiekampen zaten.
De heer Stokvis (CPN) betreurt
het, dat de notulen, door beide
partijen geparafeerd, niet aan de
Kamer zijn voorgelegd. Wil men
vrijheid in den Archipel, dan is
het noodig, dat men komt tot een
erkenning de facto en de jure
niet alleen van de regeering maar
van de Republiek zelf!
De heer van Walsum (PvdA)
geeft te kennen, dat zij, die met
stelligheid weten, dat de basis
overeenkomst in strijd is met Gods
plan, zich vergissen.
De heer Palar (PvdA) aanvaardt
het accoord bij wijze van spreken
met gesloten oogen. Hij geeft te
kennen, dat het het beste is wat
er bereikbaar i&. Ik sta achter het
Linggadjati-accoord, door dik en
dun, verzekert de heer Palar, die
vervolgens betoogt dat de interna-
tionaliteit opgelucht is door Ling
gadjati.
De voorzitter verdaagde te
kwart voor twaalf de vergadering
tot heden, Dinsdagmiddag 1 uur.
