Het accoord is een
Acte van Pacificatie
Algemeene Vereeniging voor
bloembollencultuur
OUD-MINISTER LOGEMANN:
Radio
programma
Nieuw Noordhollancfsch Dagblad
5
Kardinaal Griffin
over interventie
HET VATICAAN
EN POLEN
Doodstraf geëischt tegen
oud-onderofficier
Toestond
in Griekenland
verbeterd
202e jaarvergadering ïe
Haarlem
AMELAND GEÏSOLEERD
De luchtstrijdkrachten
brengen uitkomst
DUIMELOT
AVONTUREN
DINSDAG 17 DECEMBER 1946
De heer Logemann (PvdA.)
die over Linggadjatl vervol
gens het woord voerde, noem
de de basis-overeenkomst een
„acte van pacificatie". Het. is
noodzakelijk een nieuwe basis
voor de rechts- en staatsorde
te leggen. Dat er een crisis in
de fundamenten van het ge
zag is, kan men concludeeren
uit den eisch van 100°/o Mer-
deka.
Moreel en practisch is het aan
wenden van geweld uitgesloten.
Het wezenlijke probleem geldt
niet het herstel van recht en vei
ligheid; het ligt veel dieper; het
gaat om de noodzaak van een ge
heel nieuwe gezagslegitimatie. Dat
brengt vele consequenties mee, die
evenzooveel fel omstreden punten
raken.
*Het is duidelijk meende spr., dat
wij niet te maken hebben met een
de facto-erkenning van een nieu
wen staat; dat komt pas aan de
orde bij de Vereenigde Staten van
Indonesië. Ook hebben we niet te
De aartsbisschop van West
minster, kardinaal Griffin
zeide Maandagavond in een
toespraak tot den katholieken
raad voor Poolsch Welfare-
werk: „Wanneer men ons
zegt, dat wy ons niet moeten
mengen in de binnenlandsche
politiek van Joego-Slavië, en
wanneer we toch bereid zyn
ons te mengen in de binnen
landsche politiek van Spanje
dan vraag ik: Waar zyn onze
beginselen?"
De Poolsche president, Bierut,
heeft zich bereid verklaard in
onderhandeling te treden over 't
sluiten van een nieuw concordaat
met het Vaticaan, wanneer het
Vaticaan de regeering te War-
dhau als de rechtmatige regee
ring van Polen zou erkennen.
In Poolsche kringen zou men
van meening zijn, dat na deze
verklaring van Bierut spoedig
onderhandelingen over een con
cordaat te verwachten zouden
zijn, daar Bierut's verklaring
door het Vaticaan gunstig zou zijn
opgenomen. Men meent, dat de
regeering, met het oog op de
streng godsdienstige gezindheid
vooral van de Poolsche boeren,
de vorming van een aan de re
geering vriendschappelijk gezinde
Katholieke partij ten zeerste zou
toejuichen.
maken met de erkenning van een
nieuwe regeering van een be
staarden staat. Hier is aJeen spra
ke van een erkenning dat de repu
bliek de facto het bewind voert
over een deel van Indonesië bin
nen het oude juridische kader.
De positie van het Koningshuis
is voor ons anders dan voor de In
donesische volkeren, voor wie de
Kroon als een vreemd, zuiver Ne-
derlandsch element, aandoet. In de
republiek richtte de oppositie te
gen hef. accoord zich vooral tegen
den Nederlandschen Koning als
hoofd der Unie.
De arbeid der C. G. is gericht
geweest op de oplossing van cri
sisproblemen, op het vastleggen
van politieke concessies, die in
staat zouden zijn de vertrouwens-
en gezags-crisis te bezweren. Deze
basis-overeenkomst is geen consti
tutie, maar veeleer te Beschouwen
als een beginselprogram.
De internationale belangstelling
is een gevaar. Daarom is een ac
coord, dat vrede bedoelt wel ge-
eigend al te hinderlijke belang
stelling weg te houden.
Het democratisch karakter der
republiek te ontkennen achtte spr.
De advocaat-fiscaal aan het
Bijz. Gerechtshof te Amster
dam, mr. H. Gelinck, eischte
gisterenmorgen de doodstraf
tegen den 29-jarigen ex-em
ployé van de K.L.M., Gerard
'Johannes Hendiiks te Amster
dam. Hendriks was in de Mei
dagen van 1940 onderofficier
in het Nederia^dsche lejer en
als zoodanig nam hij deel aan
operaties tegen verkleede Duit-
sche parachutisten.
Twee maanden na de capi
tulatie echter nam hij reeds
dienst bij de Waffen S-S. Hij
vochf aan verschillende secto
ren van het Russisch front en
kreeg het ijzeren kruis. Nadat
hij was gewond keerde hij
naar Nederland terug en werd
na zijn herstel oberschar-
führer bij den landstorm Ne
derland.
In zijn requisitoir zeide mr.
Gelinck, dat hij in tegenstel
ling tot vele verdachten, die
voor het Hof verschijnen, deze
verdachte als een karakter
vast mensch beschouwt, die
yan Duitsch standpunt uit ge
zien een zeer goed soldaat is
geweest. Daar hij zich echter
bewust tegen het Nederland-
sche volk en zijn bondgenoo-
ten heeft gekeerd, meende mr.
Gelinck geen andere straf dan
de doodstraf te mogen eischen.
onjuist. Beter in de feiten gegrond
is het verwijt, dat de republiek
het gezag niet in de hand heeft.
Maar wij geven ons niet over aan
een machtelooze regeering. Geza
menlijk zullen we verantwoorde
lijkheid gaan dragen voor het be
zweren der bandeloosheid.
Ook schuilt redelijkheid in de
grief, dat de Staten-Generaal hun
controletaak niet behoorlijk heb
ben kunnen uitoefenen. Maar
schuilt er eigenlijk staatkundig
geen gevaar in, dat de overeen
komst, die 15 November is gepara
feerd, nu nog niet geteekend is?
Degenen, die meenen, dat in
de ons opgedrongen revolu-
tionnaire situatie, slechts de
oude eonstitutioneele weg
mag bewandeld worden, laden
de verantwoording op zich
voor het veel langer voortdu
ren van de revolutie.
Niets in het accoord belet Ne
derland zijn taak in Indonesië te
blijven vervullen. De datum 1 Ja
nuari 194® is een richtdatum,
geenszins een fatale datum.
Het alternatief van de regeling
is niet: een eigen richting voor een
der partners, maar vast en zeker
bemoeienis van buitenaf en daar
voor gevoelde prof. Logemann niets
De waarborgen om bestendiging
van. het bouwsel liggen in de re-
ëele belangen van beide naties bij
dit samengaan. De fractie van de
PvdA. stelt spoedige onderteeke-
ning der ontwerp-overeenkomst
op prijs.
Generaal Stylianos Gonatas,
^plaatsvervangend eerste minister
van Griekenland, heeft te Athe
ne verklaard, dat er overal een
verbetering is ingetreden in den
toestand van de gebieden van
Griekenland, waar guerillastrijd-
woedt en dat de geregelde troe
pen nu het heft in handen heb
ben. Na een kabinetszitting van
2 uur is besloten, dat Gonatas,
vergezeld van generaal Spilioto-
poeloes, chef van den generalen
staf, deze week 'n bezoek aan de
noordelijke provincies zal bren
gen om een onderzoek ter plaat
se in te stellen.
Volgens mededecling van het
derde Griksche legerkorps heb
ben zich in westelijk Macedonië
80 guerillastrijders overgegeven.
Zij verklaarden, dat zij uit een
kamp in Joego-Slavië waren ge
komen en dat vele andere parti-
sanen eveneens bereid waren het
verzet te staken, doch dat zij on
der streng toezicht van hun lei
ders stonden.
WOENSDAG 18 DEC.
HILVERSUM I (301 M.)
VARA: 7.00 en 800 Het
Nieuws; 8.15 Gram. mu.
ziek; 10.20 Onze keuken;
11.00 Populair non_stop_
progr.; 12.00 Orkest Car_
cassola; 12.35 Nieuwe
Belgische gr. pl.; 13 00
Nieuws; 13.15 The Ram
blers; 15.00 Voor de jeugd
15.45 Ziekenbezoek; 18.00
Nieuws; 18.30 Ned. Strijd-
kr.; 20.20 Komische opera
21.20 Hoorspel; 23.00 Het
nieuws.
HILVERSUM H (415 M)
NCRV: 7.00 en 8.00 Het
Nieuws; 8.15 BBC_koor..
9.00 Ziekenbezoek; 9.50
Berlijnsch Philh. orkest;
11.45 Band of the Gold-
.stream Guards; 13.00 Het
Nieuws; 13.15 Giaconda
Ensemble; 15.00 Ars-Nova
et Antiqua; 17.30 Alfredo
Campoli; 18.00 Canadee.
sche muziek; 19.00 Het
Nieuws; 19.30 Engelsche
les; 22.00 Nieuws; 22.15
Grensland.
De Algemeene Vereeniging
voor Bloembollencultuur hield
Maandag in Haarlem haar 202de
jaarvergadering.
De voorzitter, dr. A. J. Verha-
ge, herdacht in '-ïijn openingsrede
de belangrijke figuren, die sinds
de voorgaande jaarvergadering
aan de vereeniging zijn ontval
len: de heer Bernard Rijn veld,
voorzitter van den Bond van
Bloembollenhandelaren en. leider
van den export, het hoofdbe-
suurslid Jan Schipper, de heer
J. Hylkema, leider van den
Scandinavischen export, die even
eens een gevoelig verlies leed
door het heengaan van den heer
J. Regeur, importeur te Kopen
hagen, de heer M. Buschmann
Jr., en den heer J. Vet, secretaris
van de Stichting voor den Land
bouw verloren het leven bij den
ramp op Schiphol, tenslotte de
heer P. J. Janssen, oud-leeraar
bij het Tuinbouwonderwijs.
Exporteyfer een record.
In zijn rede onthulde dr. Ver
hage vervolgens, dat de export
van bloembollen in 1946 een ge
schatte waarde van 50 millioen
vertegenwoordigde; dit cijfer is
een record, ofschoon het geëx
porteerde kwantum lager is dan
in vooroorlogsche jaren. Voor een
gedeelte is dit te wijten aan het
wegvallen van belangrijke afzet
gebieden in Centraal Europa.
Ook voor ons vak is het
vraagstuk van den economi-
schen wederopbouw van
Duitschland en andere lan
den in Centraal Europa van
grocte beteekenis, doch daar
naast speeit een belangrijke
rol dat verscheidene afzetge
bieden in deze na-oorlogsehe
omstandigheden meenden den
invoer van ons product aan
bepaalde, en keiaas te nauwe
grenzen te moeten binden.
Dit vooral maakt het voor het
bloembollenbedrijf zoo moeilijk
om de vleugelen zoo wijd uit te
slaan als wij wel zouden wen-
schen", aldus dr. Verhage, die
verder opmerkte; Wanneer de we
reld zou inzien dat internationaal
overleg ertoe moet leiden om de
bedrijven in de wederzijdsche
landen zoo min mogelijk aan
banden te leggen tot heil van het
herstel van den welvaart in de
wereld, zou ons vak er scheel
anders voorstaan. Dit voor de
hand liggende begrip schijnt ech
ter te blijven ontbreken. Dit
maakt een straffere ordening van
he economische leven in Neder
land dan anders het geval zou
zijn, noodzakelijk. Opvoering
van export en van het door bui-
tenlandsehe markten te gaan
overvoeren door aanbiedingen
tegen te lage prijzen, zou ook in
die landen waar wij nu -nog groo-
te mogelijkheden hebben, tegen
maatregelen kunnen uitlokken.
Het aangewezen middel is het
voeren van propagandacampag
nes. Naast de campagnes, die bij
voorbeeld in Amerika worden
gevoerd, zijn er nu. ook uitge
werkte plannen om te komen tot
propaganda-acties in Zweden en
Frankrijk, die tengevolge moe
ten hebben dat de venkoop van
bloembollen voor particulieren
wpk daan wordt uitgebreid. Spre
ker, wee* ver volgens op Ihet groo-
te surplus, vooral bij de tulpen,
dat mede veroorzaakt is door
clandestiene teelt.
De vereeniging heeft zich tot
de regeering gewend met het
verzoek, de overschotten die
door den teelt zonder ver
gunning zyn veroorzaakt voor
haar rekening te nemen, wel
ke kosten zouden worden
goedgemaakt door de inkom
sten aan strafgelden van de
overtreders.
Tenslotte sprak dr. Verhage
^ijn leedwezen uit over de nood
zaak, die hem tot aftreden dwong.
Het aanvaarden van het presi
dentschap van het Bedrijfschap
verhindert spr. zijn functie nog
langer waar te nemen.
Ameland is plotseling door de
vorst overvallen. Kon de post
boot Zaterdag nog met moeite
over het Wad komen, nu is de
waterstand op ere Wadden zoo
laag geworden, dat de postboot
niet meer vlot te krijgen was.
Er bevindt zich veel ijs tusschen
het eiland en den vasten wal en
er bestaat geen vooruitzicht, dat
de boot de eerse dagen zal kun
nen varen. 0
Dank zij het initiatief van den
burgemeester den heer R. Wal-
da is het vliegveld met hulp van
de Ballumer bevolking zondanig
vergroot dat er thans ookgr on
tere vliegtuigen kunnen landen.
De burgemeester heeft een over
eenkomst gesloten met de Ned.
Luchstrijdkrachten voor den
duur van de isolatie die inhoudt,
dat om den dag een vliegdienst
tusschen Ameland en Leeuwar
den wordt onderhouden. Het is
de bedoeling, dat behalve post,
ook passagiers vervoerd zullen
worden zoover de ruimte zulks
toelaat.
17. Gaan jullie daar samen eens zoe
ken. Ringeling en Duimelot, dan zoek lk
met Likkepot, die kant uit, stelt Lange
Jaap voor. Ze zoeken overal maar vinden
doen ze niets. Het vogeltje in de boom
zegt pik, pik. Alsof het zeggen wil, ik
weet het wel, zoek hier maar eens, maar
de jongens, ze horen het niet. Ze kunnen
de vogeltaai niet verstaan en ze zoeken
maar, tatdat Lange Jaap in een kuiltje
onder de bladeren iets vindt. Hij voelt nog
eens goed, ja, hij heeft iets te pakken,
zal het de schoen zijn? Likkepot, ik ge
loof dat ik hem heb, roept Lange Jaap
Likkepot toe, die nu ook vlug dichterbij
komt. Zal het waar zijn?
18. En het was waar. In de kuil daar
lag een schoen, de verloren schoen, de
schoen van Baas Timmer. Hoera, roepen
die twee samen, we hebben hem, we heb
ben hem terug Eén en één is twee. Lik
kepot telt met zijn vingers mee. Ze zijn
er weer. Alle narigheid is nu van de
baan. Ze kunnen weer rustig naar huis
gaan. Maar nu moet Duimelot eerst even
de schoen naar Baas Timmer brengen.
Waar zitten Ringeling en Duimelot nu, die
zijn een heel eind verder aan het zoeken.
Lange Jaap moet het even vlug aan Dui
melot vertellen, dat de schoen terecht is.
Wat zal Duimelot nu bl ijzijn. Vlug loopt
Lange Jaap naar het tweetal toe en ver
telt het grote nieuws. De schoen is ge
lukkig weer terug gevonden.
Ijs in Volendam. Een beetje voorzichtigheid kan geen kwaad.