ALKMAAR IN 1946
DE BRANDWEER COMPLEET
De na-oorlogsche depressie drukte
haar stempel op het stadsgebeuren
2
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Een woord van dank
Extra bon voor een ei.
ER IS WEER EEN
LADDERWAGEN
MAANDAG 30 DECEMBER 1946
MA
i.
Het jaar 1946, dat weldra ge.
schiecTenis zal zijn geworden, is
voor Alkmaar geen jaar geweest
van groote gebeurtenissen. JDe
na-oorlogsche depressie heeft ook
op hel stadsgebeuren zijn stem
pel gedrukt.
Met de steeds stijgende ge.
mcinte-uitgaven hebben <ïe in.
komsten geen gelijken Ired ge
houden. Vergeleken met 1940 is
om een enkel voorbeeld te
noemen de belastingopbrengst
met ca. f 200.000 verminderd.
Het zijn evenwel niel zoozeer de
mindere ontvangsten dan wel de
hoogere uitgaven, deels veroor
zaakt door de na.oorlogsohe om.
standigheden, dat hel tekort op
de gemeentebegrooting van dit
jaar steeg tol 1.143.060; wij
noemen o.a. hoogere salarissen
en loonen gemeentepersoneel
195.000; de politie, die sterk
uitgebreid werd, kostle ca.
165.000 meer, t.b.c. en scabiës-
bestrijding f 55.000; het onder
houd van straten en gebouwen
vorderde circa f 80 000.meer;
hel onderwijs f 90.000; het tekort
op de exploitatie van het Cen
traal Ziekenhuis wordt op min.
stens f 100.000.geraamd; Maat.
schappelijk Hulpbetoon kost
f 52.000.meer. De bedrijven,
die in 1940 een batig slot van
bijna f 70.000.opleverden, zul
len dit jaar naar schatting een
tekorf van ruim f 40.000 hebben,
heigeen weer een verschil van
f 110.000 beteekent.
De financieele positie van onze
noodlijdende gemeente is dus
verre van rooskleurig. En hel
moge dan waar zijn, dat een ge
meen lehuishouding even rustig
doordraait met een begrootings-
tekort van een millioen als met
een overschot tot een dergelijk
bedrag, tenslotte zal toch, hetzij
door verlaging van de uitgaven,
heizij door vermeerdering van de
inkomsten (belastingen) naar 'n
sluitende begrooting moeten
worden gestreefd. Mei belang,
setlling zien wij daarom uit naar
de begrooting voor 1947; zou die
een gunstiger beeld geven? Des
kundigen, die het welen kunnén,
herhalen uit den treure, dat Ne
derland zoo arm als een kerkrat
uit den oorlog is gekomen en
mei deze wetenschap voor oogen
zal niet al te veel gerekend mo
gen worden op gunstige resulta
ten van^de Rijkscommissie onder
voorzitterschap van mr. P. J. Oud
die maa'regelen voorbereidt tot
herstel van het verstoorde even
wicht in de gemeentefinanciën
en tot een voor de gemeen!en
gunstiger financieele verhouding
tot het Rijk.
Eén troost bij deze voor de ge
meente zoo sombere aspecten is,
dat 1946 de stad Alkmaar een
burgemeester schonk in den per
soon van prof. mr. A. Koelma,
die in de gemeentezaken door
kneed is en de Alkmaarsche loe-
standen in elk opzicht kent. Zijn
benoeming als opvolger van Jhr.
mr. F. H. van Kinschot, die van
de Kaasstad naar de Sleutelstad
promoveerde, moge dan niel- aan
de verwachtingen beantwoord
hebben van groote groepen der
Alkmaarsche bevolking, van zijn
beleid als burgemeester mogen
wij niets dan goeds verwachten.
Vroedschap van 25.
Behalve een nieuwen burge.
meester, kreeg Alkmaar ook een
nieuwen gemeenleraad. De met
kunst- en vliegwerk samenge
stelde noodraad, waarin aan de
Communisten ook twee zetels
waren ingeruimd, ofschoon deze
voorheen nooit in den Raad zit
ting hadden,'meest plaats maken
voor een op democratische wijze
samengestelde stedelijke volks
vertegenwoordiging, waarin
als gevolg van de naoorlogsche
tijdsomstandigheden de Com
munisten vier zetelg behaalden.
De katholieken, die bij de ver
kiezingen de grootste partij in
Alkmaar bleken, behaalden,
evenals de P.v.d.A. negen zetels.
Ven de resleerende drie van de
25 ze leis tot welk aantal de
Raad was uitgegroeid i.v.m. de
bevolkingsaanwas kreeg de in
Partij van de Vrijheid omgedoop
te- Vrijheidsbond er één en de
verbonden prot-chr. fracties
kregen er twee.
Het is duidelijk, dat de com
munisten hun zetels ontfutseld
hebben aan de vroegere SDAP,
die op haar beurt na fusie met
de V.D. als PvdA enkele ze'.els
won van die liberale en christe
lijke groepeeringen.
De, KVP was de eenige die
weer eens-zijn politieke stabili
teit getoond heeft.
Er kwamen, zoowel in de KVP.
fractie als in die dér PvdA en
CPN nieuwe gezichten; zooals
ook in het College, dat wederom
gebaseerd werd op een samen
gaan van Roomsch en Rood en
waarin naast twee „oude rotten"
mr. Leesberg en dé wnd. bur
gemeester v. Slingerland, twee
nieuwelingen van de oude SDAP
de heeren M. Coerts en R- Bak
ker zitting kregen.
De Raad kreeg nog geen ge
legenheid tot groote debatten,
noch tot groote daden.
De nieuwelingen in de vroed
schap hebben nog niet kunnen
toonen, wal zij waard zijn; wel
licht dat de debatten bij de be
handeling van de Begrooting
1947 te zien zal geven wal voor
vleesch wij in den politieken
kuip hebben.
De gang van zaken bij de ver
kiezingen, speciaal wat de KVP
betreft, noopt ons tol een enkele
opmerking een waarschuwing.
De candidatenlijst van de KVP
bevat slechls 15 namen, waar
door het gevaar, dat de lijst uit
geput zou raken, niet denkbeel
dig is. Van de 6 plaatsvervan
gers zijn er nl. reeds 2 of 3 uit de
gemeente vertrokken; een ander
staat op het punl om de gemeen
te te verlaten, zoodat er nog
maar Iwee zouden overblijven.
Wij behoeven natuurlijk onze
candidatenlijst niet zóo lang te
maken als de prot.-chr. partijen
deden, die 10 maal zooveel per
sonen candidaal stelden als zij in
den Raad brachten, doch, een
Partij die 9 zetels in den Raad
bezet, moet toch minstens met
een lijst van 20 candidaten ko.
men. Intusschen duurt deze pe
riode slechts drie jaar, waardoor
de kans op een uitgeputte lijst
alweer verkleind word't. En al
.hel nog wel wat te vroeg, om nu
reeds aan de gemeenteraadsver
kiezing van 1948 te gaan denken,
daar enkefe raadsleden van de
oude g'arde reeds te kennen heb
ben gegeven, zich voor de vol
gende periode niet candidaal te
zullen stellen, lijkt hel ons raad
zaam dat er in de afdeeling tijdig
aandacht besteed wordt aan dit
vraagstuk, opdat de KVP in 1948
weer met een representatieve
fractie voor den dag komt, die
in voldoende mate in staat is
wethouders te leveren.
Naast een nieuwen burgemees.
ter en een nieuwen Raad kreeg
Alkmaar ook een anderen Ge
meentesecretaris; dat mr. Veen.
'dorp, die dit ambt reeds meer.
malen tijdelijk had waargenomen
met algemeene stemmen tot deze
functie geroepen werd, wekte
niet die verwondering, die de
buurgemeeslersbehoeming had
gewekt.
Veel belangrijke zaken kreeg
de gemeenteraad niet te behan
delen; we herinneren o.a. aan 't
besluit op het Sportpark een
sintelbaan aan te leggen en het
subsidie voor de restauratie van
de Groote Kerk met f 30.000.
te verhoogen. Niet onvermeld
mag blijven het besluit, om in
cassatie te gaan tegen hel Ar
rest van het Hof te Amsterdam,
waarbij de gemeente in het on
gelijk gesteld werd t.a.v. de le
verantie van electrischen stroom
door de Provincie. Dit beteekenl
in ieder geval weer voor eenigen
tijd het behoud van het GEB,
j dat. in normale tijden een be-,
j hoorlijke winst voor dé gemeente
afwierp. Op den duur echter ge.
looven wij niet, dat Alkmaar zijn
G.E.B. zal behouden, gezien het
streven van de Overheid naar
centralisatie.
De Kaasmarkt.
De Alkmaarsche Kaasmarkt,
die voor Alkmaar van zoo'n
groote beteekenis is geworden
door het vreemdelingenibezoek,
dat daardoor in de zomermaan
den naar de Kaasstad getrokken
wordt, w.o. vacantiegangers uit
alle hoeken van de wereld,
dreigde de laatste jaren historie
,te worden, omdat de aanvoerders
vooral de groote fabrieken
de geweldige beteekenis van de
markl als reclame-object ver-
waarloozendsteeds meer van.
uit de fabriek gingen verkoopen.
Tenslotte kwam het tot be
sprekingen lusschen aanvoerders
eenerzijds en overheidsinstanties
van Rijk en gemeente anderzijds,
die ertoe leidden, dat de eerst-
genoemden vergoeding gouden
ontvangen voor de koslen van
aanvoer, waarna door den Bond
van Zuivelfabrieken medewer
king werd toegezegd voor een
wekelijkschen aanvoer van 50000
kg. En al werd dit kwantum niet
bereikt, toch mag geconcludeerd
worden, dat de kaasmarkt her
boren is en dit jaar weer dè
groote attractie was voor het
vreemdelingenverkeer. Mede
door de aanwezigheid van dé
Geallieerde soldaten op het con
tinent, trok de Kaasmarkt dui
zenden buitenlanders; 't vreem
delingenibezoek over het alge
meen was zeer druk dit jaar. De
vacantieoorden Bregen, Schoorl
en Egmond maakten een uitste
kend seizoen. Voor de komende
jaren wordl op een nog sterker
toename van het Vreemdelingen
verkeer gerekend en het was
daarom een goedé gedachte van
de Federatie van VW's boven
het Noordzeekanaal om te ko
men lot de stichting van een
verkeersbureau, te Alkmaar, ten
gerieve van toerisien en va
cantiegangers, die dit gedeelte
van de provincie bezoeken. De
eleclrificatie van de spoorlijn
Amsterdam-Alkmaar, die geheel
volgens het schema van de
voortvarende directie van de
N,S. op 20 December tot stand
kwam, zal in den zomer van '47
dit- toeristenverkeer ongetwijfeld
stimuleeren.
(Slot volgt)
Het Comité „Een Kerstver
rassing voor de Ouden van Da
gen" kan met voldoening mede
deel en, dat het, dank zij de
royale medewerking van fabri
kanten, handelshuizen, gros
siers, bakkers, slagers en parti
culieren, weer mogelijk was een
500 ondersteunde ouden van
dagen een kerstverrassing te
bezorgen door aanbieding van
een kers [pakketje met levens
middelen, conserven, versna
peringen en fruit.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Johan; zoon van Jolian
van der Neut en T. Tromp; Alida
d. v. Berend J. Duijneveld en A. C.
v. d.-Sluis: Jan A. z. v. Ber'.us C.
Pankhorst en F. L. Nijenhuis; Fre_
derik A. z. v. Luitje K. Evenhuis en
J. van der Wissel; Chrls'ina d. v.
Sjaak J. de Mare en G. Poeste; Mary
A. d. v. Jan N. Nierop en V. Riet_
veld; Bernard z. v. Jan van Drunen
en W. M. Vreenegoor; Rika d. v.
Rindert Bakker en G. J. Roede; Ge_
nardus Marie en Stephanus J z. v.
Gerardus A. Pronk en C. J. Lief'ing
Johannes P. J. z v. Theodorus W. F
Veer en A. M. Antonioli.
Getrouwd:, Gerardus N. Rozlng en
A. F. J. Mors; Jan Buis en Sie'ske
van den Berg.
Overleden: Maart je Rood 79 jaar
wed. van Dirk Kamp; Willem G. J.
Bierman 73 jaar geh. met A. J. S.
Kammerer; Rudolf J. Pool 7 we.
ken; Dirk W. J. Ten Haaf oud 63 jaar
geh. met C. G. de Wilde; Wilhelmina
C. A. BriefjesKoelsvled 77 jaar
wed. van A. Korver.
Het is mogelijk gebleken de ver
strekking van eieren buiten de
regeling voor zieken en ziekenhui
zen voort te zetten. Het Centraal
Distributiekantoor heeft heden de
bonnen 53-6 en 54-7 Algemeen
geldig verklaard voor het koopen
van een ei. Tegen het einde der
volgende week kan de bekendma
king van nog een bon voor een ei,
eveneens voor alle leeftijdsgroepen
worden verwacht.
HET was Zaterdag 28 December een belangrijke dag voor
de Alkmaarsche brandweer en voor het heele rayon,
waarvoor onze brandweer in tijd van nood ter beschikking
staat. De materiaal-roof, door den bezetter aan het materiaal
begaan, is ongedaan gemaakt. Behalve de vier autospuiten,
twee van 2500 L. per minuut en twee van 1200 L. en een
baby brandspuit, staat nu ook weer een aan alle eischen
beantwoordende ladder-auto in de goed-geoutilleerde brand
weerkazerne.
Zaterdag is deze nieuwe aan
winst met vreugde ingehaald en
onder groote belangstelling ge
demonstreerd. Met de Posthar-
monie voorop trok de uit 65 man
bestaande brandweer „au grand
complet" de Langestraat in,
waar behalve het gemeentebe
stuur tal van brandweerautori
teiten uit de omgeving en de
Zaanstreek voor het stadhuis
aanwezig waren, om de nieuwe
aanwinst te bezichtigen.
De nieuwe ladder, gemonteerd
op een geïmporteerde Dodge, is
evenals de door de Duitschers
geroofde, 20 M. hoog. Maar ver
der is bij den bouw van dit bij
Geesink te Weesp geconstrueerde
materiaal met alle factoren re
kening gehouden, die bij den
ouden ladder nog te wenschen
waren. Om de stabiliteit van den
auto te verzekeren zijn aan
weerskanten van de achterassen
twee standaards aangebracht-, die
verhinderen, dat de wagen, wan
neer de uitgestoken ladder belast
is, overhelt. Het uitschuiven en
draaien van den ladder geschiedt
met handkracht. Een snufje is de
automatische claxon, die in wer
king treedt, als de belasting van
den ladder ongelijk verdeeld is;
een peilschaal geeft aan hoe
de belasting kan zijn bij een be
paalden stand van den ladder.
De oude baby-spuit, die nog net
van den ouden ladderwagen ge
nomen kon wórden, voor de
Duitschers er mee vandoor gin
gen, heeft op dezen nieuwen wa
gen die f18.000 kostte een
plaatsje gekregen. Voorts is deze
auto voorzien van een waterka
non, waardoor de totale capaci
teit van het gezamenlijke brand
weermateriaal kan opgevoerd
worden tot 9000 L. per minuut.
In totaal beschikt de Brandweer
over 3)4 K.M. brandslang.
Burgemeester Koelma, die
na langdurige ongesteldheid
dezen middag zijn ambtsbe
zigheden had hervat, liet zich
door den wnd. commandant,
den heer Maarleveld, onder
wiens toezicht deze ladder
auto gebouwd werd, voor
lichten omtrent de werking
van den nieuwen aanwinst.
I
Daarna werd de ladder uitge
draaid en beklemmen door den
adjunct-brandmeester van het
Laddercorps, den heer v. d- Sluis,
die de stadsvlag aan den top van
den ladder bevestigde. Hooger
dan de vlaggen, die uitgestoken
waren uit het stadhuis, wapperde
dit dundoek aan de ladderspits,
die boven het dak van het stad
huis uitstak.
Voorafgegaan door den onder-
commanda-ntMaarleveld nach
ten ook wij den ladder bestijgen,
die daarna een kwart slag ge-
draad werd. Daarna kregen de
manschappen van het Ladder
corps de gelegenheid, om de
nieuwe ladder en deszelfs auto
matische waarschuwingsinstalla-
tie te beproeven.
In de Raadszaal had vervol
gens de officiëele overdracht aan
de Brandweer plaats door het
Gemeentebestuur.
Nadat de heer Fr. Ringers den
burgemeester gelukgewenscht had
met diens herstel, trok hij een
vergelijking tusschen de brand
bestrijding van 40 jaar geleden
en nu.
Gaandeweg groeide de brand
weer, maar steeds deed zich de
behoefte aan een ladder gevoe
len. Speciaal was dit het geval
bij den brand in den 65 M. hoo-
gen toren der St. Dominicuskerk
in 1936. Toen de brand in de
torenspits van buiten niet Je be
strijden was, wisten drie brand
weerlieden binnendoor den toren
tot 45 M. hoogte te beklimmen
en den brand te blusschen. Als
blijk van waardeering schonk
„St. Donatus", de Assurantie Mij
een gift van f1000.als bijdrage
voor de aanschaffing van een
Magyrusladder, die met mede
werking van de gemeente kort
daarna werd aangeschaft. Spr.
herinnerde er aan, hoe ook de
voorgangers van burgemeester
Koelma zeer veel voor den
brandweer voelden en hij ver
heugt zich erover, dat ook thans
het gemeentebestuur, toen de
Rijksflorandweer-Ifvspectie een
Dodge ter beschikking stelde,
toestemming tot aankoop hiervan
verleende, waardoor het materi
aal met een ladder-auto kon
worden gecompleteerd. Dank
bracht spr. aan de heeren Maar
leveld en Kossen voor hun tech
nische medewerking.
„Geen brand, zoo hoog in
Alkmaar's dreven, of de lad
der zal hem snel doen sne
ven",
aldus besloot de brandweercom
mandant.
Burgemeester Koelma dankte
voor den gelukwensch met zijn
herstel en wees er op dat de Ge
meente niets liever doet dan aan
dezen brandweer haar materiaal
toe te vertrouwen, omdat hij
weet dat het uitstekende mate
riaal door een bekwaam brand
weercorps wordt gebruikt. Hij
hoopt, dat het materiaal tot nut
van de burgerij en de omgeving
gebruikt zal worden.
De commandant van het Lad
dercorps, dat de nieuwe aanwinst
onder Zijn berusting krijgt, de
heer G. de Wit, verheugde zich
er over, dat het Laddercorps
thans over een eigen wagen be
schikt; hij gaf de verzekering,
dat zijn mannen den nieuwen
wagen zouden gebruiken, of het
een stuk éigen, materiaal was.
Nadat het corpslied door het
aanwezige corps gezongen was,
gevolgd door een driewerf hoera
op den burgemeester, sprak nog
de heer Maarleveld, die de ver
diensten ,van Commandant Rin
gers voor de Brandweer in het
licht stelde en hem dank bracht
voor zijn leiding, ook als er geen
brantl is, waarvan deze nieuwe
aanwinst wederom een bewijs is.
Tenslotte werd een kop thee
aangeboden en rukte de brand
weer. In. De ladder staat klaar,
om gebruikt te worden.
