Nieuu/
Van Mook adviseerde Lord Mountbatten
de Republiek Indonesië niet te erkennen
Spoor wil heusch geen
„bloedbadje"
Explosie te Los Angeles
M HEILOO
wedstrijden
Linggadjati wordt niet geteekend
Afzet van Indische tabak
blijft gedeeltelijk in Amerika
2S schoot?
IMELOT
Voor Alkmaar en omgeving
Verlammend
défaitisme
Onderhandelen met het gouvernement
van Soekarno moest worden vermeden
Een belangrijke
bijlage
Coalitie van Indone
sische partijen?
tenzij de Republiek onze eischen inwilligt
W J
Drijfijs in de
Noordzee
*3
Beraad te Djogja
over Linggadjati
Hongersnood
in Roemenië
Anders zou de Regeering hem
haar vertrouwen niet meer schenken
Aardverschuiving
op Oost-Java
eischt dertig dooden en talrijke gewonden
■"■■■■HI
■■■■HM
>er daarentegen iets hooger.
en in cultuurfondsen wareni
Van de Suikeraandeelen
VA's iets hooger genoteerd.
>akken was vrijwel niets te
koersen waren nauwelijks
Ook voor Rubberaandeelen;
geen* animo maar enkele
erden toch wat hooger af-
fondsen waren mee-
luier. In Gemeentelijke eni
obligatóën ging waft meer
laatste Beursdagen waarbij
prijshoudend kon worden
In Pandbrieven was heel
doen. Be situatie van deze
op het oogenblik van dien
voor de 3l/j procents pand-
srder eenig aanbod bestaaft
ia geen kooporders aanwezig
bet gevolg1 dat de koersen
g tot achteruitgang vertoon,
3Vs procent pand-
dan ook; vergeleken met
van slechts enkele dagen;
lager komen te liggen!.
2 1/4 procent.
yt MEVROUW
OEDERgekMfUt,
}d£M OtlUMfeti!
30DGEW00N I
ZATERDAG 22 FEBR.
middags 2 uur.
Zilveren beker.
:e voorwerpen.
g v. d. wedstrijd tot des
1 uur op de baan.
i s c h Alkmaar: 4124
oo, 2816 Olivier, Heiloo.
MG ALKMAAR
enenbonncn
Dastributiestamkaartnum-
rs 3, 9 of 6 en die bij de
t in aanmerking zijn ge-
komeri, onder overleg-
;vel in aanmerking voor
it zijn van een inlegvel
zijn 1932 of later en die
zijn, komen eveneens in
rnenbon (doch niet naar
len ontvangen bij cijfer-
i, doch zij komen wel in
ieer de leeftijd van 10
rjaardagsbon wordt ech-
vinden volgens onder-
degracht) voor hen wier
et de letter: A en B op
C, D en E op Dinsdag 25
p Woensdag 26 Februari
lerdag 27 Februari 1947;
ebruari 1947; M, N en O
7; P, Q en K op Dinsdag
Woensdag 5 Maart 1947;
Maart 1947; W, X, IJ en
47.
itoor, Willibrordusweg):
Februari 1947; D t/m G
i 1947; H t/m L op Vrij-
J t/m P óp Maandag 3
Woensdag 5 Maart 1947;
taart 1947.
toor): A t/m C op Dins-
t/m G op Donderdag 27
op Vrijdag 28 Februari
atg 4 Maart 1947; Q t/m
1947; U t/m Z op Vrij-
3 aan Zee, Egmond-Bin-
ncras, Oudorp, Oterleek,
lerhorn en Akersloot op
tijdvak 24 Febr. t/m 7
:e komen dan ook al heel
Loekje kijken. Wat gebeurt
legtuigen" roepen de jon-
at mogen de jongens niet
orgel kan wel stuk. Jullie
spelen, anders moet het
it." Nu de jongens beloven,
:el lawaai te maken. Dan
es weer rustig samen gaan
as geen lawaai om aan t»
HoofdredacteurH. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
Directeur: E. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3.40 per
kwartaal; 1.20 per maand;
incl. incasso. Adv.-pr. p. editie
13 c. p. mm.; minimum 2.50;
in alle edities 26 c. p. mm.;
minimum 4.-; Fam.ber. 20 c.
p. mm.; in al'e edities 30 ct.
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
VRIJDAG 21 FEBRUARI 1947
42e JAARGANG - NUMMER 11158
BUREAUX:
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.), 2047 (red.),
K 2200.
HOORN: Draafsingei 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Weststraat 80,
Tel. 2383 (K 2230).
SCHA GEN: Molenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
X
OOK bij de behandeling van de
begrooting in de Eerste Kamer
is gebleken, dat bij de Partij van
den Arbeid de oude Adam van het
verlammend defaitisme op militair
gebied weer den boventoon gaat
voeren. Dit bleek niet alleen in de
besprekingen in den Senaat, maar
wij vinden het ook in diverse be
schouwingen in de socialistische
pers. Zoo schreef M. Sluyser in een
beschouwing over Indië, dat de aan
wezigheid van zooveel van onze jon
gens in Indonesië in zoo sterke mate
werkkrachten en deviezen aan onze
volkskracht, ons productievermogen
en ons ..economische weerbaarheid
onttrekt.
Dat is natuurlijk volkomen juist,
maar het is verkeerd, dit evidente
feit uit te werken als een tegenstel
ling. De aansporing, om Linggad-
jati dan ook zoo spoedig mogelijk te
teekenen, door den heer Sluyser
daaraap toegevoegd, moge dan ook
bedoeld zijn voor 'de Indonesiërs.
OnzeCommissie-Generaal immers
is naar Indië teruggegaan, met de
volmacht om te teekenen en dat dit
nog niet geschied is, is niet haar
schuld!).
Men werkt voorts in socialistische
en in communistische kringen
op het verouderde voetspoor van
voor den oorlog, andere onjuiste,
min of meer demagogische tegenstel
lingen uit. Men zet de kosten van
leger en vloot en luchtmacht tegen
over die voor Sociale Zaken bijv.
Dit is geheel onjuist. Of als men het
anders wil: het een kan niet zonder
'het ander, maar het zijn ongelijk
soortige grootheden. Ook onze so
ciale zekerheden, onze maatschap
pelijke „good-will", onze sociale
beschaving enz. worden door leger
en vloot verdedigd, „als het moet".
Dat er van een systematische ver
zetsactie tegen de groote geldsom
men-verslindende militaire appa
raten sprake is, blijkt nu weer uit
een principieel betoog van prof.
Donkersloot in. de Eerste Kamer,
die vroeg, of het wel zin heeft, een
duur militair apparaat op te bou
wen als de financfeele consequen
ties daarvan volkomen verlammend
werken op de volkskracht. Wij zul
len gaarne nader aan de hand van
het stenografisch verslag de juiste
bewoordingen van zijn betoog para-
feeren, maar als ons de bedoeling
van den dichterlijken professor dui
delijk-is, dan komt het toch hier op
neer: wat geeft het, zooveel geld uit
te geven voor defensie, als de enor
me uitgaven daarvoor onze volks
kracht ondermijnen; wat we dan
nog kunnen verdedigen, is een zie
lig hoopje ellende.
Maar dat is een verkeerd stand
punt, dat ondanks de professo
rale afkomst op een denkfout be
rust. Immers, wij verdedigen niet
alleen onze grenzen, ons materieel
bezit e.d. maar bovenal dat sprak
juist zoo sterk in den laatsten oor
log ons geestelijk bezit, onze be
schaving, en bovenal onze vrijheid.
En dat de gevolgen van den zeer
korten oorlog van Mei 1940 zoo ver
bijsterend verlammend werkten
en nog werken op onze volks
kracht, dat is mede te wijten aan
het feit, dat door verkeerde zuinig
heid en door vermetel vertrou
wen op hulp van anderen! de
uitrusting van onze troepen abso
luut onvoldoende was.
En als ze beter geweest ware,
zouden wij wellicht eveneens onder
den voet geloopen zijn, omdat wij
nog niet zoover afgedwaald waren,
dat we „liever kanonnen dan bo
ter" hadden. Wij zouden dan óók
gezeten hebben met een verschrik
kelijke chaos en met nog een ietsje
meer schuld, maar we zouden zeker
evengoed als nu, behouden hebben
ons vertrouwen in de onverwoest
baarheid van onze volkskracht. Wij
zouden evengoed Rotterdam en
Brabant en Limburg en Arnhem en
Nijmegen herhouwen, zooals het nog
erger verwoeste Warschau her
bouwd wordt en zooals over heel de
wereld de schade en schande van
het vernietigingswerk der nazi
horden wordt hersteld, door volken
die leven en aan hun toekomst bou
wen.
Wij willen maar zeggen, dat men
niet te gauw meer of weer de nood
zaak, de ijzeren noodzaak, van mi
litaire uitgaven, in een valsoh licht
Vervolg 7e kolom
Prins Philip vraagt
naturalisatie aan
Prins Philip van Griekenland,
wiens naam in onbevestigde be
richten in één adem genoemd
werd met dien van prinses Eli
zabeth, heeft bij het Britsche
ministerie van binnenlandsche
zaken een verzoek om naturali
satie ingediend. Van de zijde
van genoemd ministerie werd
verklaard, dat het verzoek „op
de gewone wijze in behandeling
zal worden genomen". Naar ver
luidt, zal het verzoek van den
prins geen bijzondere prioriteit
verleend worden.
f%E REGEERING heeft aan de Memorie van Antwoord
op het Voorlcopig Verslag van de commissie van
rapporteurs dei Eerste Kamer over de begrooting van
het Departement van Overzeesche Gebiedsdeelen voor
het jaar 1947 een bijlage toegevoegd, waarin het
advies wordt gepubliceerd, dat Dr. van Mook op
3 September 1945 aan Lord Mountbatten verzond.
Het adres luidt als volgt:
In de aangehechte nota wordt
een overzicht gegeven van de cre
atie, door de Japanneezen, onder
het mom van een spontane bewe
ging, van de zgn. républiek Indo
nesia. De volgorde der datums
toont, dat de uiteindelijke stoot
werd gedaan, toen de Japanneezen
reeds hadden aangeboden zich te
onderwerpen, en dat de vorming
van het zgn. Soekarno-gouverne-
ment plaats vond nadat Japan de
geallieerde voorwaarden had aan
vaard.
Uit de lijst van de leden van
het definitieve „Comité voor de
voltooiing van de onafhankelijk
heid", 19 Augustus, kan worden
besloten, dat de beweging beperkt
is tot Java; geen afgevaardigden
van Sumatra van eenige betcekenis
hebben deelgenomen.
De constructie is in feite een
eenmansregeering dictatuur
naar Japanschen snit. Zij wordt
geheel en al gekenmerkt door
haar verkleefdheid aan de
Groot-Oost-Aziatische politiek.
Het moet worden betwijfeld,
of dit marionetten-regime eeni
ge groote aanhang heeft, ook
omdat sommige der belang
rijkste Javaansche namen in
de lijst der comité-loden ver
dwenen zijn, doch volgens bin
nenlandsche radio-uitzendin
gen heeft het verantwoordelij
ke militaire gouvernement toe
gestaan dat het de uiterlijke
allures van een regelmatig be
stuur aanneemt.
Het is van belang om deze or
ganisatie in extremis in geen en
kel opzicht te erkennen. Haar er
kenning, zelfs zuiver indirect en
de facto, zou de grootste moeilijk
heden scheppen en verwarring
stichten in den geest van alle aan
de wettige orde getrouwe Indone
siërs. Een samenvallen van de Ja-
pansehe nederlaag met c!e hand1-
having van deze onder Japansche
auspiciën opgerichte organisatie
zou zulk een tegenstrijdigheid zijn,
dat niemand de positie zou kun
nen begrijpen.
Het wordt daarom dringend
aangeraden om zelfs in de eer
ste aanrakingen exempli
gratia van Rapwi-groepen
de verantwoordelijkheid van
het militaire Japansche gou
vernement ten volle te hand
haven, en handelen met het
zgn. Soekarno-gouvernement
zorgvuldig te vermjjden.
De bestaande plaatselijke be
sturen zouden tijdelijk erkend
kunnen worden zonder in te gaan
op dé vraag, of de aanstelling van
een aantal hunner door het Ja-
1000 Zeelieden naar
Amerika
Per s.s. „Tabinta" vertrekken
morgen, Zaterdag, 1000 Neder-
landsche zeelieden van Rotter
dam naar Amerika, om aldaar
schepen op te halen, welke ten
hphoeve van Nederlandsche
Scheepvaartmaatschappijen zijn
aangekocht.
Ook in Indië werd ondanks alle
moeilijke omstandigheden de
Blijde Gebeurtenis in het Prin
selijk Gezin gevierd. Een Indi
sche schilder bezig met het co-
piëeren van een portret van
H.M. de Koningin. (A.N.P. P.)
pansche militaire gouvernement
als onwettig moet worden be
schouwd en of sommige invidiuen
bekende collaborateurs zijn. Deze
erkenning zou moeten worden.ge
baseerd op de doelmatigheid van
het werken met het bestuur, zoo
als dit gereorganiseerd is onder
het Japansche militaire gouverne
ment. onder handhaving van de
verantwoordelijkheid van dat gou
vernement totdat het geallieerde
opperbevel en Nica het hebben
overgenomen.
Teneinde fouten te vermijden
schijnt het wenschelijk dat:
1. Een algemeene directieve wor
de uitgevaardigd met betrelkiking
tot de niet-erkenning van de zoo
genaamde' republiek Indonesia en
zijn gouvernement.
2. Een of meer Ned.-Oost-Indi-
sche ervaren politieke adviseurs
worden toegevoegd aan elke groep
die Java intrekt voor de aankomst
van de bezettingsmacht en Nica.
Vaststelling van een
nationaal programma
Naar het Fransche persbureau
A.F.P. mededeelt, hebben de
links-georiënteerde politieke
partijen in de republiek, n.l. de
Partai Sosialis, de communisti
sche partij, de christelijke partij
en de katholieke partij, een na
tionaal programma in vier pun
ten voor den tijd van 2 jaar op
gesteld, om het accoord van
Linggadjati te verwezenlijken.
De vier punten zijn de vol
gende:
1. Nationalisatie van de
voornaamste productie-appara
ten.
2. Uitrusting en opleiding
van een leger volgens moderne
methoden, democratiseering van
het leger en uitroeiing van elk
spoor van fascisme; opvoeding
van de soldaten in een anti
kolonialen geest en' het zoo
spoedig mogelijk terugtrekken
van de Nederlandsche troepen
uit Indonesië.
3. Aan de regeering de nood
zakelijkheid aan te toonen om
vooral op administratief en eco
nomisch gebied de revolutionai
re en progressieve krachten te
gebruiken.
4. Er voor te waken, dat de
vorming van de Vereenigde Sta
ten van Indonesië overeenkom
stig de ontwerpovereenkomst
van Linggadjati niet in strijd
komt met het unitarische ka
rakter van de republiek.
BRACHT de Memorie van Antwoord over de Begrooting van
Overzeesche Gebiedsdeelen aan de Tweede Kamer in No
vember verleden jaar een verrassende onthulling, thans geeft
de Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer die ook. Toen
zei de Regeering, dat zij de begrenzing der voorwaarden, waar
binnen zij bereid was de onderhandelingen met de Indonesiërs
te hervatten, niet kon handhaven. Thans deelt zij iets geheel
anders mede: op basis van het politieke accoord zal van de
republiek geëischt kunnen worden, gestand te doen wat zij is
overeengekomen.
'tPL
De prinsesjes Beatrix, Irene en Margriet toonen veel belangstel
ling voor een prachtigen taart, welke aan het paleis Soestdijk
werd bezorgd. (A.H.F. P.)
EVENWEL ZAL VAN DE ZIJDE
DER NED. REGEERING NIET
TOT ONDERTEEKENING VAN
HET BASIS - AiCCOORD VAN
LINGGADJATI WORDEN OVER
GEGAAN, ALVORENS DOOR
DE REPUBLIEK IS VOLDAAN
AAN DIE VOORWAARDEN,
WELKE DE REGEERING HAAR
THANS OP REDELIJKE GRON
DEN MEENT TE MOETEN
STELLEN.
De regeering zegt nogmaals, dat
zij verwerpt de methode van ge
weld, om daardoor de oude rechts
orde te herstellen. De basis waar
op dte nieuwe rechtsorde zal wor
den opgetrokken, ligt in het ac
coord. Gedurende den overgangs
tijd blijft de verantwoordelijkheid
van d!e Nederlandsche regeering
Nieuw lid Eerste Kamer
De Eerste Kamer heeft beslo
ten tot toelating van den heer
H. J. de Dreu (PvdA), die be
noemd is verklaard in de vaca
ture ontstaan door de ontslag
name van mej. mr. A. E. Ribbius
Peletier. Nadat de heer de Dreu
de. verklaring en belofte had af
gelegd, nam hij zitting.
De bijeenkomst van het
K.N.I.P.
De 232 nieuwe leden van het
KNIP (voorl. republikeinsch
parlement) zullen op de ple
naire vergadering Van 26 dezer
te Malang worden beëedigd.
In verband met de a.s. ple
naire zitting van het KNIP zul
len ir. Soekarno en drs. Mo
hammad Hatta heden naar Ma-
lang vertrekken.
Vier Engelsche vliegtuigen
zoeken de Noordzee af naar
drijfijs. Volgens een bericht van
het schip de „Sir Lancelott" is
de temperatuur van het zeewa
ter bijna tot op den bodem twee
graden onder het vriespunt.
Deskundigen zijn van meening
dat dientengevolge het aantal
vischen drie of vier jaar sterk
zal verminderen. Tengevolge
van ijsgang in de Fransche ha
vens aan het Kanaal konden de
visschersbooten niet uitvaren en
dreigt een aantal in de havens
gelegen schepen averij te krij
gen Aan de kust boven Duin
kerken is een ijsberg, die bijna
15 meter boven het water uit
steekt, op het strand gv.oopen.
onverkort bestaan. Daarom moe
ten de noodige machtsmiddelen in
Indonesië gereserveerd blijven.
Minister Jonkman constateert
in zijn memorie, dat de regeering
van de republiek zich behalve
voor een economische, ook voor
een binnenlandsche politieke cri
sis geplaatst ziet. Er wondt een
tweevoudige strijd gestreden, een
om de vrijheid en een om de po
litieke macht. Op den duur wordt
het gezag van de republiek daar
door aangetast. De derde crisis,
waarvoor dè republiek staat, is
deze, dat zij veel moeite heeft,
zich door haar gezagsorganen te
doen gehoorzamen! Minister
Jonkman constateert verder, dat
Soekarno, Hatta en Sjahrir goede
relaties onderhouden met voor-
aanslaande communisten, doch
daardoor worden zij zelf nog
communisten, meent hij.
NADEEL VOOR ONS
LAND
Volgens den heerH. W. L.
Frowein, den directeur van de
Deli-maatschappij, zullen de
tabaksveilingen te New-York
waarschijnlijk een aanzienlijk
gedeelte van den afzet van
Indische tabak voor haar re
kening blijven houden, ook
wanneer de tabaksveilingen
in Amsterdam en Rotterdam
zullen zijn heropend.
De heer Frowein, die sedert
eenige weken in de V-S. ver
toeft, om een denkbeeld te krij
gen van de Amerikaansche me
thoden voor het verbouwen en
aan de markt brengen van ta
bak en o.m. de mogelijkheden te
bespreken van het herstel der
ondernemingen van zijn maat
schappij op Sumatra, verklaar
de, dat reeds voor den oorlog
de Nederlandsch-Indische ta
baksproducenten de noodzake
lijkheid begonnen in te zien om
tenminste 15J20 pet. van hun
tabak in Amerika inplaats van
in Nederland te veilen. Door de
oorlogsomstandigheden werd
Amerika het eenige land, waar
het veilen der tabak mogelijk
was. Er werd dan ook in de
vrije handelszone op Staten Is
land een veilingscentrum ge
sticht, waar ook thans nog alle
Soekarno ontving
Mgr. Soegiopranoto
De Apostolisch vicaris van
Semarang, mgr. Soegiopranoto,
is Dinsdagavond te Djogja door
ir. Soekarno ontvangen. Naar
het republikeinsche persbureau
„Antara" meldt, is men in ka
tholieke kringen te Djogja van
meening, dat een eventueele in
spectiereis" van ijlen bisschop
langs de parochies op republi
keinsch gebied het onderwerp
van bespreking uitmaakte.
tabak wordt geveild.
„Wij wenschen beslist de vei
lingscentra voor tabak in Ne
derland zoo spoedig mogelijk te
herstellen", aldus vervolgde de
heer Frowein. „Er is op het
oogenblik vrijwel geen tabaks
productie meer op Sumatra. Wij
wachten het herstel van de
rechtsorde af. Eerder kunnen
wij onze werkzaamheden niet
hervatten." Naar de heer Fro
wein voorts zeide, heeft de Deli-
maatschappij momenteel slechts
een klein gedeelte van een on
derneming bij Medan in exploi
tatie. „De prijzen voor Deli-ta-
bak", zoo besloot hij, „zullen
in vergelijking met de vooroor-
logsche prijzen een belangrijke
stijging te zien geven, wanneer
de productie eenmaal is hervat.
De belastingen zullen waar
schijnlijk zwaarder zijn en de
arbeidskrachten duurder, wan
neer er in Indië weer een sta
biele regeering zal zijn."
Naar het Fransche persbureau
A.F.P. mededeelt, hebben afge
vaardigden van alle politieke
partijen Woensdagavond een
bijeenkomst gehad met verte
genwoordigers van. de republi
keinsche regeering, waar de
ontwerpovereenkomst van Ling
gadjati werd besproken. Ookir.
Soekarno, drs. Mohammed Hat
ta en lt.generaal Soedirman wa
ren aanwezig. Het initiatief tot
deze bijeenkomst was genomen
door dr. Soekiman, voorzitter
van de Masjoemi. Men is tot
geen enkel besluit gekomen.
De correspondent van Reuter
te Boekarest meldt, dat een
verschrikkelijke hongersnood,
zooals Europa in eeuwen niet
gekend heeft, Moldavië, dat
wel eens een der graanschu
ren van Centraal Europa ge
noemd wordt, teistert. Dui
zenden zijn van honger omge
komen, honderdduizenden zijn
den dood nabij. Drie a vijf
millioen menschen hebben
hun voedselvoorraden, die na
den oorlog door twee jaar van
droogte waren geslonken, voor
het laatst aangesproken. Ren
ter's correspondent voorziet
het ergste voor mïllioenen,
indien niet tijdig hulp gebo
den wordt.
Soekawati bezoekt
Soestdijk
De president van Oost-Indo-
nesië, Soekawati, heeft Donder
dagmiddag met zijn echtgenoote
een bezoek gebracht aan Prins
Bernhard op Paleis Soestdijk.
De heer Soekawati feliciteerde
den Prins met de geboorte van
zijn dochter. Het bezoek duur
de anderhalf uur.
Grootste ramp in de
geschiedenis der stad
In een galvaniseerbedrijf te
Los Angeles heeft een explo
sie het geheele gebouw van
twee verdiepingen verwoest
en omringende gebouwen bin
nen een afstand van 21/km.
beschadigd. Naar schatting
zijn 30 personen om het leven
gekomen en 300 gewond ge
raakt. Voor 45 van de gewon
den bestaat geen hoop meer.
Onmiddellijk na de ontplof
fing, die gepaard ging met een
verblindend licht en zware sla
gen, welke deden denken aan
een aardbeving, rukte politie
OORLOGSBEGROOTING
IN DEN SENAAT
VEEL NIEUWS is er ook
over de oorlogsbegrooting
uiteraard in de Eerste Kamer
niet meer verteld. Toch zijn
er een paar interessante op
merkingen gemaakt. Voor de
voornaamste, uit het betoog
van prof. Donkersloot, van
de P.v.d.A., verwijzen wij
naar het hoofdartikel in dit
nummer. De overige vindt
m^n terug in het antwoord
van den minister, die oa.
mededeelde, dat een wetsont
werp tot betere verzorging
van de oorlogsslachtoffers zijn
departement heeft verlaten,
de indiening er van bij de
Tweede Kamer staat voor de
deur. Eindelijk, na bijna twee
jaar bevrijding!
De minister van oorlog gaf op
de vertoogen over de hoogte van
het begTootingseindcijfer o.a. te.
genover dtet van sociale zaken,
het bescheid, dat weliswaar naar
zuinigheid wordt gestreefd, maar
dat de besle bewapening en uil
rusting noodzakelijk is. Maar het
drukke militaire vervoer <ian, had
prof. Donkersloot gevraagd. Dat
komt, omdat de meeste militaire
magazijnen in Amsterdam geves
tigd zijn en juist op dit gebied
wordt een topprestatie geleverd.
Natuurlijk kwam de troepen
zending naar Indië ook ter spra
ke. Onze troepen daar zijn thans
voldoende berekend voor alle ta
ken waarvoor zij gesteld kunnen
worden, zei de minister. De uit
zendingen van thans beteekenen
geen versterking meer, maar af
lossing van de aanwezige troe
pen.
En de uitdrukkingen van gene
raal Spoor dan, die op een pers
conferentie had laten uitkomen,
dat er, als het noodig is, krachtig
zal worden opgetreden, aldus had
vriend Koejemans betoogd? Wil
deze generaal een bloedbadje?
Dat wil hij heelemaal niet, ver
zekerde minister Fievez, anders
zou de regeering hem haar ver
trouwen niet meer schenken, wat
zjj juist wel doet. Maar 't voort
duren van schendingen van het
bestand zou ook niet aanvaard
kunnen» worden,
Sommige senatoren wilden lee
raren en onderwijzers en boeren
zoons en studenten bij voorkeur
vrijstellen en als regel, maar daar
kon niets van inkomen. De mi
nister meent nu eenmaal niet
verder te kunnen gaan, dan elk
geval op zichzelf ie bekijken. Het
streven is er op gericht, de hui
dige strijdmacht te maken" tot een
bezit van het heele volk. Dat de
soldaat moet worden opgevoed
tot staatsburger, vonden sommi
gen wat vreemd. De minister ver
klaarde te bedoelen, dat den sol
daten begrip voor de doeleinden
der regeering moet worden bij
gebracht, niet door propaganda,
maar door voorlichting. Op dit
gebied zijn wij echter nog geen
artisten, sprak Zijne Excellen
tie! Hij constateerde overigens,
dat de vraag, of wij een strijd
macht noodig hebben, anders dan
in 1918, unaniem wordt beant
woord. Hoe groot onze bijdrage
zal moeten zijn in de internatio
nale strijdmacht, is nu nog niet
te zeggen.
De volledige militaire krachts
inspanning is gericht op de
eischen, die Indië stelt. Indië zal
♦een belangrijk deel der troepen
opeischen. Eerst daarna komt de
vraag aan de orde, of wij mee
kunnen doen met de bezetting
van Duitschland.
Er zullen in de a.s. week nog
replieken volgen. Woensdag zal
de Senaat de begrooting voor
Overzeesche Gebiedsdeelen be
handelen, hetgeen beteekent, dat
er een debat gevoerd zal worden
over het Indische probleem. Dal
kan belangrijk worden
Naar het republikeinsche
persbureau „Antara" mededeelt
heeft in het bergdorpje Tosari
(Oost-Java) tengevolge van een
tien dagen langen, zwaren re
genval een ernstige aardver
schuiving plaats gehad, gevolgd
door een aardbeving. 27 huizen
werden weggesleurd, terwijl de
telefoonverbinding werd verbro
ken en het wegverkeer met Pa-
saeroean volledigwerd geblok
keerd. Het aantal slachtoffers
en den omvang van de schade
kon nog niet worden vastge
steld. Ook uit Djember werd
Maandagmorgen een vrij sterke
aardschok, welke 30 seconden
aanhield .gemeld.
en eerste hulp met groot mate
riaal uit. De politie-autoriteiten
kondigden den noodtoestand af,
en automobilisten werden met
hun wagens gerequireerd voor
het vervoer van de gewonden.
Tot op honderden meters van
de plaats van de ramp werden
dooden en gewonden gevonden
en vier uur later waren politie
en brandweer nog koortsachtig
in de puinhoopen naar slacht
offers aan het zoeken. Men vond
nog lijken onder meer dan drie
meter puin en terwijl de red
dingsbrigades groeven, hoorden
de duizenden ontdane toeschou
wers de kreten van stervende
en gewonde slachtoffers, die nog
bedolven lagen.
De politie noemde het de
grooste ramp in de geschiedenis
der stad. Ongeveer 300 huizen
en 25 auto's, die bij de fabriek
gepaikeerd waren, werden ver
nield. Men vermoedt, dat de ex-
plodeerende stof butaan was.
De ontploffing had plaats aan
een drukken verkeersweg, die
op dat oogenblik overvol was
met voetgangers en rijdend ver
keer.
(Vervolg van le kolom)
moet zetten. Die uiterste noodzaak
betreuren ook wij. maar zoolang wij
nog in een wereld leven, waar de
eene grootmacht de andere nier. ver
trouwt, zoolang derhalve diverse
staten nog machtige legers en vloten
en luchtmachten in stand hóuden,
zoolang kunnen andere, ook kleinere
landen, vooral wanneer zij in een
der strategische stormhoeken van
de wereld liggen, zich aan den
plicht van weerbaarheid niet ont
trekken.
Wij zijn het eens met een ieder,
die eischt, dat geldverspilling in het
leger moet worden voorkomen, dat
redelijke zuinigheid moet worden
betracht, dat het aanbeveling zou
verdienen, niet meer te spreken van
een departement van oorlog, doch
wel van een departement van
landsverdediging, maar wij moeten
oppassen voor de herleving van de
theorie van het „gebroken geweer
tje".
En onze vrijheid, zelfstandigheid
en veiligheid zijn waard verdedigd
te worden, zoo doelmatig en effec
tief mogelijk, overeenkomstig de
eischen, welke op tijd en plaats
worden gesteld.
Schieten wij tekort op dit gebied,
dan zou ons niet alleen „verlam
ming van de volkskracht", m 'ik
staatkundige eerloosheid, na
tionale onmondigheid en r. inalo
schande resten.