EEN UURTJE TELEX Harde woorden over de melkprijs ANS VAN DIJK ter dood veroordeeld Sovjets wijzen de nota over Hongarije van de hand EEN BOOTJE VAART EN KEERT NIET WEER NIEUW NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD- Dinsdag 11 Maart 1947 DEINING IN DE DANSWERELD Gevaarlijke experimenten H.B.S.-EINDEXAMENS TWEE DOODEN BIJ. MIJN EXPLOSIE Waarschuwing aan de regeering: drijft de boeren niet in het extremisme Motie aan de fractie MEER STEENKOOL UIT DUITSCHLAND Stille Omgang in Meerssen Z.-Amerikaansche journalisten bezoeken ons land Geen rijksvoertuigen voor wedstrijden VIJF HEILIGVERKLARINGEN TE ROME Opstand op Formosa Tegen het Chineesche bestuur Hefboom-actie door Victor de Jonge n. Directna de bevrij ding is er deining in de wereld van dans- leeraren ontstaan. Het botert niet met de totstandkoming van een federatie, omdat de vijf bestaande organisaties het niet eens kunnen worden over dien eisch,, dat alle na Mei 1945 geslaagde leeraren zich moeten onderwerpen aan eén her-examen. Er is bovendien groote onderlinge rivaliteit. Een aantal jongeren uit het dansvak was te Utrecht bijeenge komen, waar geprotesteerd werd tegen het her-examen. Zij mee. nen de suggestie der ouderen te moeten weerleggen als zou er ge knoeid zijn met deze examens, terwijl zij vreezen dat, nu er heel wat dansinstituten noodlijdend zijn geworden, er jalouzie de me tier gaat spreken in de examens, die door de ouderen zullen wor den afgenomen. De jongeren hebben thans 200 van de 500 dans. leeraren in den lande achter zich en hopen op die manier hun eisdhen te kunnen stellen in de federatie die zij voorstaan en bij de totstandkoming van een dans- wet, die een federatie-diploma erkent met het onaantastbaar la ten van reeds vroeger afgelegde examens. Zondag in den namiddag werd de omgeving van het sanatorium „Zonnestraal", tusschen Loos- dlrecht en Hilversum, opgeschrikt door een luide explosie, 't Bleek, dat een 19-jarige electricien in een Duitsohe bunker met spring stoffen aan het experimenteeren was. De jongeman is later in zijn woning gearresteerd. Daar vond de politie ontplofbare stoffen, als mede handgranaten. De jongen bleek hiermede reeds verscheidene malen ontploffingen te hebben veroorzaakt. O.m. had hij met trotyl boomen geveld. De politie heeft den electricien ingesloten. Het schriftelijk gedeelte van ce eind-examens der Openbare Hoo. gere Burgerscholen met 5-jartge cursus en de aangewezen Bijzon dere Hooger Burgerscholen met 5- jarige en 4-jarige cursus, de Mid delbare Scholen voor meisjes en van de Middelbare Handelsscho len met 4-jarige cursus zullen wor- cen gehouden op 2, 3, 4, 5 en 6 Juni 1947. In de^oranje nassaukazerne te Bergen op Zoom, waarin de mijnenschool is ondergebracht is Zaterdagmorgen omstreeks 9 uur een mijn tot ontploffing ge komen. Een 25-jarige soldaat uit Dordrecht werd hierdoor op slag gedood, terwijl een tweede soldaat, uit Leeuwarden, inmid dels aan de bekomen verwon dingen is overleden. Nog twee andere soldaten werden gewond. De slachtoffers waren gehuwd en resp. vader van twee en drie kinderen. De mijn zou bij het vervoer op onverklaarbare wijze tot ont ploffing zijn gekomen. Voor de algemeene vergadering van de vakgroep Veehouderij van de L.T.B. die Zaterdag in hotel Brinkman te Haarlem gehouden werd, bestond een ongekend groote belangstelling. Het reeds vermelde uitvoerig ope ningswoord van voorzitter M. P. v. d. Weijden gaf een totaalbeeld van de vele en groote moeilijkheden waarvoor de veehouderij zich thans geplaatst ziet. Uit de dan volgende afhandeling van het overladen programma bleek eens te meer hoe het vraagstuk van kosten en prijzen domineerend is voor den veehouder. In de bestuursvacature H. Milten burg voorzag de vergadering door de verkiezing van W. L. Agterof te Bo degraven. De andere aftredenden vernamen hun herbenoeming. Algemeen was het gevoelen, dat 1 de zomertijd als een kinderachtig gedoe beschouwd moest worden, zoodat deze hoe eer hoe liever worde afgeschaft. Van groot belang achtte men het, dat bij de N.S. wordt aangedrongen op het maken van vluchtheuvels bij de onbewaakte overwegen. Hier toch zouden paarden en wagen kun nen blijven staan. Het projecteeren van een tweede vliegveld in de Haarlemmermeer, moet echter niet uitsluitend als na-, deelig voor de landbouw gezien worden. Het algemeen belang gaat in deze voor. De grootte der bedrijven in de NoordlOostpolder. De kring Hoorn liet veel van zich hooren. Zoo werd bepleit, dat de oppervlakte van de te stichten be drijven in de NoordOostpolder ge deeltelijk een grootte van 12 Ha. zou hebberi, in tegenstelling tot de plan nen die van 24 Ha. spreken. Hier door toch zouden ettelijke duizenden jongelieden die jarenlang naar een bedrijf hunkeren geholpen kunnen worden. Hierover vernamen we interes sante bijzonderheden. Het plan is thans om op bedrijven te plaatsen: 450 oud pioniers, 400 jonge pioniers, 400 oude boeren, 15Ó landarbeiders en 100 Walchersche •boeren Voor wie het resteerende 6 a 700 tal bedrijven dan wel zal zijn is een raadsel. Het is echter een bla mage voor massa's pioniers, die de beste en waarschijnlijk ook wel de bitterste jaren van hun leven daar gesleten hebben, thans van de direc tie van de Wieringermeer een arm zalig briefje ontvingen, waarin hun verwachtingen op een bedrijf defi nitief de bodem ingeslagen werd, maar hun (o wat goedhartig) de mo gelijkheid gelaten werd om als ar beider te blijven. Een onthulling deed de hr. v. d. Kleij, die mededeelde dat 450 Ha. van het beste land langs de grens (der polder) gegeven was aan een kapitalistische combinatie die daar in het groot vlas zal bouwen. Kunnen jonge boeren dit niet? Hoevelen hadden hier geplaatst kunnen worden. Geen wonder dat een felle veront waardiging zich van velen meester maakte. Een groot kwaad, zoowel voor boer als tuinder is wel, het betalen van bruto loon aan den arbeider. Anderzijds heeft het 't ongewilde resultaat dat de ongehuwde meer verdient dan de gehuwde. De oogstcolonne's zullen hierin echter ook groote verbetering kun nen brengen, omdat ook de veehou der er daardoor zeker van kan zijn, dat zijn hooioogst tijdig binnen komt. Hij behoeft dus geen conces sies meer te doen. Nog grooter bleek evenwel het bezwaar tegen de overbruggings- steun, omdat er vele arbeiders zijn die dit als een prachtig pensioen zien en daarom ook liever niet gaan werken. De woorden van den voorzitter vonden nogmaals bevestiging van vele zijden, die aandrongen op in krimping van het ambtenarencorps en dezelfs verordeningen- en papier warwinkel. De factor waar alles om draait is evenwel de melkprijs Dat de staat, de f38.die zij op het levensmiddelenpakket van iede- ren Nederlander toelegt, wil ophef fen is daaraantoe, maar dan moet het niet alleen afgewenteld worden op den landbouw. Algemeen is men toch van oor deel, dat de arbeider dit pakket thans zeer goed zelf kan betalen. Zie eens naar de ongekende bedragen die juist door de arbeiders aan luxe en vermaak worden gespendeerd. In dit opzicht werden dan ook uit latingen van de eenigste vertegen woordiger van de PvdA. in de Stich- tipg gewraakt, die den minister in den mond gelegd had: van de melk prijs kan best wat af. Dit geeft wel een schril beeld van de daar heer- schende mentaliteit. Algemeen heerscht evenwel het inzicht, dat de vergoeding van de melk in het voormalig wettelijk ge bied stellig hooger dient te liggen, dan die in het overige landgedeelte. Door de historie zijn de veehouders in deze gebieden gedwongen tot hoeveelheden melken, met veront- achtzaming. van het vetgehalte. Thans krijgen deze boeren, ondanks hun hoogere kosten, eeh veel lage- ren prijs nu op vet wordt uitbetaald. En omzetting van het beslag duurt lang Een actie voor uitzonderlijken prijs vbor dit .gebied zal eveneens geen zin hebben. Landelijk zullen ontwerpen gemaakt worden waar de geheele veehouderij zich mee kan vereenigen. De door de C.M.C. in samenwer king met den L.T.B. verleden jaar ontworpen actie is immers ook al leen mislukt, omdat de C.B.T.B. en Holl Mij. zich er niet achter wilden scharen. Natuurlijk dient de zomermelk- prijs vroegtijdig bekend gemaakt te worden, maar.de Minister wil er nog niet aan, omdat de heer Hark van het L.E.T. niet voor eind April klaar is met zijn berekeningen. Dit is op z'n minst ergerlijk. De mogelijkheid voor een hooge- ren prijs in het consumptiegebied zou wel bestaan, wanneer de gros siers vrijheid gegeven werd om melk bij de standaardisatiebedrijven te Ans van Dijk, een 42-jarige Jo din, is Maandag overeenkomstig den eisch door het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam ter dood veroordeeld. Het recht van cassatie werd haar niet ver leend. Dit was voor het eerst in de geschiedenis, dat een Neder- landsche rechtbank over een vrouw de doodstraf uitsprak. Bleek, maar uiterlijk beheerscht, werd deze beruchte S. D. spionne, die in 1943 en 1944 als z.g. V-vrouw van den S. D.-rechercheur Schaap minstens 68 Joodsche Nederlanders heeft verraden, om 10 uyr Maandag morgen door een parketwacht de zaal van het Gerechtshof binnenge leid, waarna de raadsheer, mr. A G. Lubbers, bij afwezigheid van presi dent mr. F. W. van Sehaeck Mathon, die 14 dagen geleden de zaak had behandeld, het vonnis voorlas. Door haar donkere bril naar beneden sta rend hoorde de verdachte het vonnis zonder uiterlijke teekenen van be wogenheid aan. In het vonnis was opgenomen, dat van een geestelijke afwijking bij verdachte niets is gebleken. Met koel overleg en welbewuste bere kening heeft verdachte haar slacht offers aan den S.D. uitgeleverd, het geen in feilen tegenspraak is met haar bewering, dat zij uit angst voor de dreigementen van Schaap zou hebben gehandeld. Bovendien liet zij zich geregeld voor haar ver raad betalen. „Het Hof acht dan ook de zwaar ste straf, ook al betreft het een vrouw, niet slechts verantwoord, doch uit een 'oogpunt van verplich- De export van steenkool uit het Ruhrgebied en de Britsehe zone van Duitschland zal gelei delijk weer worden ^Verhoogd. In April zal het quotum met 50.000 ton en in Mei nogmaals met 150.000 ton worden ver hoogd. De verdeeling van de verhooging onder de verschil lende importeerende landen is geen aangelegenheid van de Britsehe of Britsch-Amerikaan- sche autoriteiten in Duitsch land, doch zooals tot dusver van de Europeesche steenkool organisatie, die van de voorge nomen verhoogingen op de hoogte is gesteld. ting tegenover de menschelijke be schaving, absoluut noodzakelijk", zoo zeide mr. Lubbers tenslotte, „en het veroordeelt Ans van Dijk dien tengevolge tot de doodstraf met ont zetting uit alle openbare rechten voor den tijd van het leven. Het Hof acht geen termen aanwezig haar het recht van cassatie te verleenen." Onmiddellijk daarop werd de ver dachte door den parketwacht weg gevoerd. Ans van Dijk heeft tijdens de te rechtzitting, 14 dagen geleden, be weerd 68 Joden te hebben verraden; een der gedetineerde getuigen van den S. D. was echter van meening, dat het er verscheidene honderden wanen geweest. De veroordeelde deed zich gedurende de bezetting als illegaal werkster voor en wist het vertrouwen van tallooze Jood sche medeburgers te winnen onder het voorwendsel, dat zij hen van le vensmiddelenkaarten en persoons bewijzen kon voorzien. Herhaalde malen bracht zij joden in haar eigen woning onder en liet hen aldaar ar resteeren. Voorts verzamelde zij ge gevens over personen die aan jo den hulp verschaften, liet zich her haalde malen bij arrestanten inslui ten en pleegde daarbij steeds nauw keurig overleg met den S. D -re chercheur Schaap. Zij is de eerste Nederlandsche vrouw, die tot de doodstraf is ver oordeeld. Weliswaar is reeds eerder de doodstaf tegen vrouwelijke ver dachten geëischt, maar nog nimmer was het doodvonnis tot heden con form den eisch uitgesproken. Vier jaar voor de vriendin. Een vriendin van de ter doodver- oordeelde Ans van Dijk, n.l. de,40- jarige Johanna M. de Regt ''uit 's-Gravenhage, die eveneens in de Jekerstraat te Amsterdam woonde en Ans van Dijk geen stroobreed in den weg bad gelegd bij het herber gen van joden in de woning, hoewel zij wist welke gevolgen dit voor de onderduikers had, werd tot 4 jaar met aftrek van voorarrest veroor deeld en ontzetting uit alle open-s bare rechten voor het leven. Haar werd ambtshalve het recht op cas satie verleend. koopen waar zij zelf willen. Dan zullen ze immers zelf hooger prijzen betalen, omdat ze voor melk van el ders toch de vervoerskosten heb ben. Met instemming werd dan ook vernomen, dat het C.M.C. toch weer het voorbereiden van een actie voortzet, ongeacht de regelingen van de regeering. In ieder geval zal de eisch gehandhaafd blijven: betaling op basis van den kostprijs. Veelevering Hoewel vele veehouders de veele vering als een steen des aanstoots en rots der ergernis bezien, zijn er ook velen, die inzien, dat opheffen van deze levering niet ten voordeele van den boer zou zijn. Een der re- volgen is absoluut een lageren prijs. Wel wint algemeen de gedachte veld, dat de verplichting tot leveren beëindigd kan worden, zonder dat daardoor de vleeschvoorziening ook maar in het minst in gevaar zou worden gebracht. Dit is wel bewe zen door den prijs van 1 en 2 ct. van de bonnen. Wordt evenwel de verplichte levering gehandhaafd, dan zal een maximum van 80 kg. zonder uitzonderingen noodzakelijk blijven. Gelijkstelling van de vee- en melkprijzen tusschen Nederland en België zou de ongekend omvangrij ken smokkelhandel beëindigen. Het bestuur van den L.T.B. staat welwillend tegenover Coöperatieve vee-afzet. De veevoerprjjzen Het blijkt, dat er tallooze veevoe derhandelaars zijn, die niet schro men zg. afwijkend veevoeder voor den normalen prijs te verkoopen. Niet zelden bevat deze rommel, waarvan men den verkoop eigenlijk direct diende te verbieden, niet minder dan 16 zand. Dat dit ver bod niet wordt uitgevaardigd, ligt aan het voederbureau, dat den weg van den minsten weerstand kiest, en danst naar de pijpen van de hande laren. Ook in het z.g. Regeeringsmeel blijken niet zelden verschillen van 15 verteerbaar eiwit voor te ko men. Het besluit, om het verplicht la belen van veevoeder voor te stellen werd dan ook met aller instemming genomen. De heer Schreinemakers van den L.T.B. Handelsraad, deelde hierop mede, dat zijn verkoop-orga nisatie thans reeds direct alle zak ken van een analyse zal voorzien. Het afwijkend veevoer zal boven dien niet meer, dan hoogstens den halven prijs mogen kosten. kE landbouwer L. te terdam en van een ketel den gesteld. Bovendien pende seizoen. Instem- Middelburg heeft van 20 kg/cm2 voor de had hij een boek geschre- mend gemompel van alle door zijn eigenwijsheid Bataafsche 150 schapen met een .o- tale waarde van rond f 6000,verloren. Toen enkele zijner schapen on langs door schurft werden aangetast, meende hij het beter te weten dan de veearts en begon zelf te dokteren met een giftig preparaat met bovenver melde gevolgen. Tegen pAroleum ven over d» rassentheo- „Noordelingen". sjs Maatschappij, bes'emd rie, getiteld: _,Ras en veerdiensten over voor de fabriek Pansas- Toekomst". Als voor- sari te Balik Papan op zorgsmaatregel tegen mo. De de Westerschelde tusschen Vlissingen en Breslkens zijn hervat. Hiermede is?( een einde gekomen aan het isolement van Weste lijk Zeeuwsch Vlaande ren. tk Zondag 9 Maart hebben de N.S. met 32 gelijk kruien van het ijs treinen 1344 met kolen Is de schipbrug te De- beladen wagons uit het Borneo. :k Hoewel de toestand van de typhus- den landbouwer is proces patiënten in het zieken- venter weggenomen.Het mijngebied afgevoerd'. Die verbaal opgemaakt. In hui te Goes over het ge- water in de IJsel isS on, ter belading naar de mij- het gebouw van Gerzon heel genomen weinig zorg geveer 80 cm gestegen. nen werden teruggevoerd in de Kalverstraat te Am- baart, is wederom een Het lid van de Tweede bereikte een hoogtepunt, sterdam is thans ingericht hunner overleden. Nog Kamer de heer Vonde- Door 31 treinen werden de tentoonstelling van de steeds wordt een vijfen- ling heeft schriftelijke 1534 ledige wagons naar Mulberryhaven, de haven twintigtal patiënten ver- vragen gesteld aan dan de mijnen gebracht. De die in Juni 1944 naar pleegd. De Haarlem- minister van Economische Groninger Kamer van Frankrijk werd- gesleept sche arts G. W. H. is en de invasie mogelijk door het Haarlemsche maakte. De N.V. Kon. Tribunaal veroordeeld 'tot Mij de Schelde kreeg een boete van f 20.000, enkele belangrijke op- en verlies van de kies- drachten en wel 't bou wen van een hooge druk stoomketel van 80 kg/cm2 voor de electrische cen trale Schiehaven te Rot- rechten. De veroordeelde Zaken. Hij meende in de weerberichten te zien, dat in het Noorden de kou heviger, is dan in de Zuidelijke en Westelijke provincies, weshalve hij was als keuringsarts op- verzocht de Noordelijke getreden voor de WA en provincies voorrang te voor arbeiders, die in verleenen bij de distribu- Duitschland tewerk wer- tie van kolen in het loo- het Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden veroor deelde den 24-jarigen medisch student Jan Ale Visser tot de doodstraf.*- Veroordeelde heeft als SD.er in de provide Groningen een weerga- looze terreur uitgeoefend. Door gebruik te maken van een ouden Japanschen zender in de Djokja-kazerne te Batavia werd het radio-telefonisch contact met Nederland hersteld. Er wordt hard gewerkt aan de perfectionee ring van de radio-telefonische verbinding, zoowel met Holland als met de eilanden in den Archipel en reeds worden 50 tot 60 gesprekken per dag met Nederland gevoerd. (Anefo P.) De Sovjet-autoriteiten in Hon garije hebben thans op de Ame- rikaansche nota inzake de Russische inmenging in Hon garije geantwoord en het voor stel om gezamenlijk een onder zoek in te s ellen naar den huidigen toestand in Hongarije verworpen. Luit-generaal Sviridof zeide in zijn antwoord, dat een gezamen lijk onderzoek naar den toestand en naar de „samenzwering" een directe inmenging in de binnen- landsche zaken der Hongaarsche republiek en een miskenning van de bevoegdheid van het Hongaar sche volksgerecht zou beteekenen. Wat betreft de arrestatie van Bela Kovacs, voorheen secretaris van de partij der kleine boeren, zeide Sviridof, dat hij de Ameri- kaansche interventie terzake niet anders kon zien dan als een in breuk op het recht der Russische bezettingsautoriteiten om haar troepen in Hongarije te bescher men. Volgens Sviridof was het het complot, waarvan Kovacs deel uit- Reeds lang bestond in de basi liek van Meerssen een bijzondere vereering voor het Mirakel-Sa crament van Meerssen. In en na den tweeden wereldoorlog orga niseerde een vereeniging bede vaarten, waaraan honderdien ge- loovigen uit Zuid-Limburg deel namen. Dit jaar is aan deze toch ten het karakter van nachtelijke bidtochten gegeven, zooals in Amsterdam. Zondag 2 Maart kwamen er on geveer duizend deelnemers uit Maastricht en Sittard en in den laten avond van Zaterdag 8 Maart arriveerden ongeveer 1800 perso nen per extra-trein uit de Mijn streek. maakte, datt de democratische re- geertog van Hongarije bedreigde en niet de mindertoeidspartijen, welke laatste niet met eenig recht beschuldigd kunnen worden van pogingerr een dictatuur te vormen. Sviridof zegt verder, dat het de schuld' van de politie of linksche partijen is, dat vele samenzweer ders vertegenwoordigers van de partij der kleine boeren zijn ge bleken. onder wie parlementsleden. De partij heeft zelf de schuld ha- rer betrokken leden toegegeven en zich bereid verklaard hen voor het gerecht te brengen, aldus Svi ridof. Dinsdag 22 April zal een ge- schap Zd.-Amerikaansche jour nalisten, waarvan zes uit Bra zilië, vier uit Argentinië, een uit Uruguay en een uit Chili, des morgens om half acht op Schiphol arriveeren, voor een bezoek van veertien dagen aan Nederland. Een bezoek aan de groote steden staat op het pro gramma, ook de landelijke stre ken van ons land zullen be zocht worden, waarbij o.m. in Volendam geluncht zou wor den. Alle provincies zullen de journalisten binnen haar gren zen zien. Op 7 Mei vertrekt het gezelschap om 12.30 uur van Schiphol. De minister van Oorlog heeft aan alle militairen verboden zon der zijn toestemming met rijksvoer tuigen en ander rijksmateriaal deel te nemen aan betrouwbaar heids-, prestatie-, ster- of andere dergelijke ritten.' Drie Franschen, de zaligen Louis Grignon de Montfort, stichter van de orde van het gezelschap van Maria, Cathe rine Laboure en Michel Gari- coits, een Zwitser, Nicolaas Deflu en een Italiaan Giusep pe Cgfasse, zijn tijdens een plechtig consistorie door Pius XII heilig verklaard. Deze plechtigheid had plaats in de zaal van het consistorie, waar Z.H. de Paus, getooid met mijter en koorkap, wegens de vasten in roode kleur, de eerbe wijzen van de kardinalen in ontvangst nam. Nadat de cere moniemeester het „extra-om- nes", het teeken dat allen, be halve de kardinalen de zaal moesten verlaten, had uitge sproken, ving het geheim con sistorie aan. Dit geheim consistorie, dat slechts kort duurde, omdat de benoeming van nieuwe kardina len achterwegen bleef, werd, nadat de Paus daartoe met een schel het teeken had gegeven, openbaar door het openen der deuren van de aangrenzende zaal, waar de aartsbisschoppen of hun vertegenwoordigers, het pallium in ontvangst kwamen nemen. Hiertoe behoorden o-a. de aartsbisschop van Cashel (Ierland), drie Fransche bis schoppen, van Tarbes Lourdes, en Soissons, de aartsbisschop van Praag, mgr. Joseph Beran en drie Chineesche aartsbis schoppen. Na deze plechtigheid werd 't consistorie voortgezet, waarbij de advocaten, die de nieuw voorgestelde heiligen te verde digen hadden, aan het woord kwamen. Uit ontevredenheid over het Chineesehe bestuur hebben gedurende het afgeloopen weekeinde groole ongeregeld, heden plaats gehad op het eiland Formosa, dat voorheen onder Japanseh bestuur stond. Regecringsgabouwen in Tai peh en Keeloeng werden door de menigte bestormd. De staat van beleg is in deze twee steden afgekondigd. In Taipeh, de hoofdstad! van het eiland, met een bevolking van vier en een half millioen zielen, zouden meer dan vierhonderd1 Chineezen, meerendeels bestuurs ambtenaren, vermoord zijn. De ongeregeldheden vonden een aan leiding in een van Chineesche zijde ingesteld onderzoek naar gesmokkelde tabak, welke in strijd mei het staatsmonopolie zou zijn ingevoerd. Generaal Tsjang Kai Sjek zal een onderzoek instellen naar de uitgebroken ernstige ongeregeld heden. Verder zullen er troepen worden heengezonden om de orde te herstellen. De generaal was van meening, dat de ongeregeld heden in hoofdzaak worden ver oorzaakt door personen, die vroe ger in hel Japansche leger heb ben gediend en door communis tische elementen. Hij dacht dat de orde spoedig zou zijn hersteld. Volgens onbevestigde Chinee sche berichten zijn de Formosa- nen, die de regeeringsgebouwen te Taipeh met mortieren ep ma chinegeweren hebben aangeval len, meester van het grootste deel der stad. Formosanen te Sjanghai hebben een manifest uitgegeven, waarin bestraffing van den Ghineeschen gouverneur-generaal wordt geëischt, daar hij de „pers vrijheid heeft vernietigd en de bewoners door verschillende maar regelen op economisch gebied van hun inkomsten heeft beroofd". vindingrijkheid van den onvermóeiden Bond zonder Naam wordt altijd ingegeven door de ervaring van het leven van eiken dag. Nu staat de oer- menschelijke kwaal op het pro gram: het roddelen. Het kwaad spreken. Het geniepig fluisteren over die en dat en dat. Het af breken, afkammen, neerhalen. Allemaal dingen, die onder Christenen niet moesten gebeu ren. Want vandaag staat er nog in het Evangelie van deze Vas- ten-Mis, hoe we als mensch en als broeder of zuster tegenover elkaar moeten staan: als er eens iets fout is bij een van ons, dan niet onmiddellijk de zaak aan de groote klok hangen. Maar het tusschen ons en hem hou den. En geduldig zijn: tot ze ventig maal zeven maal onzen naaste vergeven. Wees goed voor anderen om ook zelf goed heid te mogen ondervinden. MARCUS (Slot) wisten, dat Wij wisten, dat wfj in het grootste geheim aan onze boot moesten bouwen en dat wij nie mand in vertrouwen mochten ne men omdat tante Roulanda het dan zou hporen en ons van sohrik een langen tijd op onze kamer zou opsluiten. Vanaf dien middag liepen wij beiden steeds met glinsterende oogen en een roekeloos hart naar de vischplaats, waar wij onze wordende boot tusschen de strui ken verborgen hadden. Gereed schappen en spijkers vonden wij in de werkplaats van Adelbertus, die ons steeds alles gaf wat wij hem vroegen. De nachten werden wild-door- leefde droom-avonturen en wij woelden in ons bed lijk jeugdige dieren, die de geur der prairie ruiken en de oneindigheid van een tropische nachthemel. Soms vond ik, wakker geschrokken door de vaart van mijn eigen droomen, Hilarius zweelend alsof h\j met een zwaren arbeid bezig was, naast mij liggen. Dan zuchtte ik doch liet hem doorslapen om dat ik wist dat hij nu aan ons bootje werkte en er misschien een schoonen naam voor bedacht. Ik hoorde het penduletje van tante's werkkamer twee uur slaan en te gelijkertijd kwam dloor het raam de geur van kamperfoelie naar binnen. De avond daarvoor wa ren we in den kruidentuin ge weest. Langs het paadje hadden we op onze hurken bij een nacht orchis gezeten waarop een avond- Teod trilde met zijn cyclame vleu gels. De nacht ademde reeds over de violen-bedden. Wij liepen on der de rozen-bogen door en zoch ten bij de Meidoornheg de scherpe geur der pepermuntplanten. Wij plukten daar dikwijls de blaadjes van om ze mee naar bed te ne men en door de prikkelgeur er van in te slapen. Hier teelde Adelbertus zijn artsenijplanten, lavendel en thjjm en salie en me lisse langs het muurtje, waarop dikke moskussens groeiden. Ik deed mijn oogen weer dicht en begon alle bloemen uit de tuinen van het landgoed naar ons bootje te dragen, zoodat het een dobbe rende tuil werd waarboven de vlinders dansten. Den anderen morgen heel vroeg voelde ik een hand, die mijn arm stevig vastgreep en ik hoorde mijn naam noemen. Hila rius zat rechtop in bed met ver warde haren alsof hij den heelen nacht in een storm geloopen had. Lucas, zei hij, laten we gauw naar de beek gaan, want ik moet je een geheim vertellen. Ik liep op mijn bloote voeten naar het open raam en zag onze duiven al boven de vijver van een eerste vlucht naar het hok ko men. De merels riepen uit alle tuinen en de hemel ontlook als een heerlijke bloem. „Heb je een naam voor ons bootje bedacht?" vroeg ik. Maar hij gaf geen antwoord en kleedde zich haastig aan. Wij waren gewend iederen morgen vóór het ontbijt een wan deling te maken door het rosa rium en de allee langs de stallen. Tante liet ons roepen als zij ge reed was en dan ontmoetten wij haar in de eetkamer. Ik was na tuurlijk erg nieuwsgierig naar wat mijn neefje van plan was, maar van den anderen kant had ik een vaag en somber vermoeden van de reden van deze ongewone gehaastheid reeds zoo vroeg in. den morgen. Wij hadden ons bootje al een keer geprobeerd en om beurten waren wij er van de vischplaats tot de groote bocht mee gevaren. Hadden wij misschien juist op hetzelfde oogenblik aan de mo gelijkheid gedacht dat wij met ons schuitje konden wegvaren waarheen wij maar wilden? Waarom keek Hilarius er de laatste dagen anders met zooveel liefdie naar, wanneer hij sprak over het hek en over de wereld, die daar achter lag? Ja, zei hij, je hebt het goed ge raden, ik wil er mee de wereld in varen, waar de bergen zijn en de zeeën waarover wij in Adelbertus' boek lazen en de menschen die torens bouwen zoo hoog als een leeuweriksvlucht! Ik stond te rillen van opwin ding Ik had dit verwacht, doch nu ik het uit zijn mond hoorde, zijn jonge mond, die het als een merel in mijn ooren zong, nu was dit voor mij een geheel niéuwe en glanzende werkelijkheid. Hilarius, stotterde ik, zou je dat durven? Hij knikte heftig en mij als een echten vriend aankijkend, voegde hjj er aan toe: Maar ik laat jou niet alleen. Ik kom weer terug voor jou en voor Adelbertus en om tante Roulanda geen verdriet aan te doen! Daar stond ik sprakeloos over Hilarius' moed en de onmeetbare goedheid van zijn hart. Dus je komt terug? jubelde ik, om mij alles te vertellen van de paleizen en de feesten en de nieuwe vrienden uit alle landen waar je door zult varen? Dat is goed, Hilarius, doe het! Doe het aanstonds! Als het middag is, ben je al ver weg met de zon en het water en je bootje! Hij legde zijn beide handen in de mijne en nam afscheid. Het bootje schommelde beverig toen hij instapte. De beek weerspie gelde in klare lijn de witte wan den en de ranke steven, die danste vol ongeduld. Dan schoot het weg achter den overhangenden wal kant, gretig het nieuwe land te gemoet. Ik sprong mee door het laag gewas zonder te kijken waar ik liep, steeds maar trachtend het scheepje te volgen, dat mijn vriendje droeg naar het land van Adelbertus' boeken. Maar ik zag niets meer. Ik bleef alleen met mijn eenzaam hart en vond nie mand om tegen te spreken. Nog datzelfde uur stond iik met gebogen hoofd tegenover tante Roulanda, die mij bezwoer te zeg gen, waar Hilarius was. Maar ik zweeg, omdat ik ons geheim niet wilde verraden. Misschien zou mijn tante de knechten uitsturen om hem op te vangen aan een bocht van de stroom, omdat hun paarden sneller vooruit kwamen dan Hiferius bootje. Er heerschte ontsteltenis op „De Burgakker" en in alle tuinen werd naar mijn neefje gezocht, de gaardenier en zijn knechts dregden in de vijvers en speurden langs de beek en de slooten. Ik bleef koppig zwijgen en sliep dien nacht alleen in het groote bed waar de plaats van Hilarius leeg bleef. Twee dagen gingen voorbij, drie, vier dagen, een heele week. Ik begon naar zijn terugkomst te verlangen. Ik herinnerde mij zijn woorden, maar de onrust groeide in mijn hart lijk een woekerplant die door een perk groeit en al het liefelijke verstikt. De zon steeg iederen dag, de zomer was op zijn hoogtepunt. Ik bleef alleen. Toen schreide ik een gansdhen nacht en riep mijn klacht aan de doove muren van de groote slaap kamer. Ik wist zeker, dat Hila rius nooit zou weerkeeren, omdat de wereld te groot voor hem was en te ver. Een morgen, dat de regen op het kiezel druilde, hoorde iik on der mijn raam de snelle stem van Adelbertus, die hijgde: „Zijn lijk is gevonden! Ze dachten, dat het een waterlelie was!"

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1947 | | pagina 3