Nieuw
Aan niets meer en niets anders gebonden
dan aan de verklaring van Minister Jonkman
Welk verdrag geldt:
JALTA OF POTSDAM
Bidault vraagt meer Duitsche steenkool
voor Frankrijk
De beslissende
formule!
Fusie N.V.V.-E.V.C. afgeknapt
De revolutie
in Paraguay
Voor Alkmaar en omgeving
DE BESLISSING-LINGGADJA Tl
M aar ieder houdt zich aan zijn éigen interpretatie
De beslissing van de Repoebliek wordt
binnen enkele dagen verwacht
Nog veel open
De Belgische crisis
De Duitsche herstelbetalingen
Vermiste Indische
Dakota gevonden
/z
Staal productie in Duitschland
moet worden beperkt
Tegen den
Vastenbrief
HoofdredacteurH. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
Directeur: E. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3.40 per
kwartaal; 1.20 per maand;
incl. incasso. Adv.-pr. p. editie
13 c. p. mm.; minimum 2.50;
in 'alle edities 26 c. p. mm.;
minimum 4.-; Fam.ber. 20 c.
p. mm.; in al'e edities 30 ct.
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
WOENSDAG 19 MAART 1947
42e JAARGANG - NUMMER 11180
BUREAUX:
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.). 2047 (red.),
K 2200.
HOORN: Draafsingei 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Weststraat 80,
Tel. 2383 (K 2230).
SCHAGEN: Molenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
kil ET DEN BESTEN WIL ter
wereld kan men in de nu ge
vallen beslissing, dat de Neder-
landsche Regeering de Commissie-
Generaal nog weer eens ge
machtigd heelt tot onderteekening
van de basis-overeenkomst van
Linggadjati, niet meer zien dan
een beslissing, die nog veel open
laat. In de eerste plaats echter die
nen wij ons er over te verheugen,
dat althans aan onze zijde de be
slissing gevallen is. Nederland wil
teekenen. Toch blijft de vraag nog
gewettigd, of er nu ook geteekend
zal worden. De nieuwe gebeurte
nissen bij Soerabaja konden wel
eens een kink in de kabel beteeke-
nen OIhebben zij hun werk
gedaan als druk op de Indonesiërs?
Hoe dan ook, door het teekenen
van de overeenkomst zal eindelijk
de basis gelegd zijn voor verder
onderhandelen Het werk begint
nu pas. En de naaste toekomst zal
moeten leeren, of de basis hecht
genoeg is, om te bereiken, wat men
bereiken wil. Wij hopen van harte,
dat de opzet zal beantwoorden aan
het doel, dat men zich stelt. Dan
zal er noch ter eenre, noch ter an
dere zijde telkens weer gechica
neerd moeten worden. De vraag
blijft ook open, of men een hecht
gebouw kan optrekken op een zoo
zwak fundament als aanwezig is,
wanneer het werkelijk, men hoopt
binnen eenige dagen, tot ondertee
kening komt. Want nog altijd is de
vraag gewettigd, wat men nu
eigenlijk overeen gekomen is. Ne
derland stond, na de beslissing in
het Parlement van December jl.
op het standpunt, dat het zich „tot
niets meer en niets anders" zou
binden, dan wat in de 17 artikelen
van de ontwerpovereenkomst, de
toelichting van de Commissie-Ge
neraal en de Regeeringsverklaring
van 10 December stond. Dat was
de Nederlandsche interpretatie
van Linggadjati. De Indonesische
delegatie wilde haar eigen inter
pretatie niet geven, maar hield
zich vast aan de uitspraak van de
Knip-vergadering te Malang, dat
men alleen maar te maken had
met de 17 artikelen van de over
eenkomst-zonder-meer. Hoe het nu
mogelijk is, dat tenslotte voor de
Nederlandsche Regeering is komen
vast te staan, dat zij (gelijk in een
officieus bericht uit den Haag
wordt gezegd) „door deze onder
teekening tot niets meer of niete
anders gebonden zal zijn, dan
waartoe zij volgens de Regeerings
verklaring van 10 December 1946
bereid was zich te verbinden", is
nog niet duidelijk geworden. Fei
telijk staat het nu zoo, dat er een
accoord is, waarvan Indonesië en
Nederland ieder haar eigen uitleg
hebben. Dit laat den weg open
voor allerlei moeilijkheden, met
het spook van de arbitrage op den
achtergrond
ELF MIILIOEN KILO
BLOEMBOLLEN NAAR
ENGELAND
Voor het seizoen 1947 hebben
de Britsche autoriteiten het in
voercontingent van Nederland
sche bloembollen vastgesteld op
11 millioen kg. Voor 1946 was
het contingent vastgesteld op
7 millioen kg, zoodat bovenge
noemde beslissing een belang
rijke verbetering voor onze ex
portmogelijkheden van bloem
bollen naar Engeland beteekent.
Sloot aanvankelijk de invoer-
termijn voor het contingent '46
op 3Ï Maart a.s., thans is de
sluitingstermijn vastgesteld op
30 April.
EEN STROOM van berichten en beschouwingen komen los na
de bekendmaking waarom via Reuter en Aneta, en toen
pas schoorvoetend uit den Haag? dat de Nederlandsche Re
geering aan de Commissie-Generaal machtiging heeft verleend,
tot onderteekening van de basis-overeenkomst van Linggadjati.
Eenige stukken zijn ter vertrouwelijke kennisname voor de leden
van de Tweede Kamer ter inzage neergelegd. Dat zijn de befaam
de notulen van de politieke besprekingen tusschen C.-G. en
Indonesische delegatie, de brief, die de C.-G. (d.d. 2 Maart) aan
Sjahrir heeft geschreven, om zijn standpunt te vernemen, bene
vens het antwoord van Sjahrir, dat 15 Maart ontvangen is. Uit
dezen brief dan moet zijn komen vast te staan, dat, zooals in
een officieus bericht uit den Haag wordt gezegd de Neder
landsche Regeering door de onderteekening tot niets meer of
anders gebonden zal zijn dan tot wat zij volgens de Regeerings
verklaring van 10 December 1946 bereid was zich te verbinden.
De Indonesische, delegatie, zoo
wordt in dit Haagsche bericht ver
der gezegd, heeft geen behoefte
aan een eigen interpretatie en zal
zichzelve dus ook niet aan de Ne
derlandsche interpretatie b'inden.
Wél aanvaardt zij, dat de Neder
landsche Regeering zich harerzijds
alleen hierdoor (dat is dus door
haar eigen interpretatie, red.)
gebonden acht.
Sjahrir is naar Djokja, het
hoofdkwartier der Repoebliek,
vertrokken, om de kwestie der
operaties te Soerabaja te be
spreken en tevens met Soe-
karno en de andere leden der
delegate de kwestie der on
derteekening te overleggen.
Het woord is dus opnieuw aan
Indonesië, en „binnen eenige
dagen" zoo meldt Reuter uit
Batayia, wordt Sjahrir met het
definitieve Indonesische ant
woord te Batavia terug ver
wacht. Wat dit antwoord zal
zjjn, zal zeker ook afhangen
van de reactie der Repoebliek
op de actie der Nederlandsche
troepen bjj Modjokerto.
Onderteekening van de overeen
komst beteekent natuurlijk niet het
einde der onderhandelingen. Zij
plaatst deze „op een nieuw en be
grensder niveau" en maakt een
einde aan den economischen oor
log. Het gaat nu natuurlijk eerst
om het herstel van den economi
schen toestand
De Commissie Generaal heeft in
Batavia een communiqué ver
spreidt, waarin zij de recente be
slissing van de Nederlandsche Re
geering heeft beleend gemaakt.
Daarin zegt zij, dat de Regeering,
ingevolge de mate van overeen
stemming, welke uit den brief van
Sjahrir duideiijk is geworden, thans
meent, dat hel mogelijk zal zi„r., de
drukkende problemen van herstel
en wederopbouw ter hand te ne
men. De C. G. hoopt voorts, dat de
onderteekening „betreurenswaar
dige incidenten" zooals die te Soe
rabaja, in dg toekomst „vermijd
baar" zal maken.
Tijd en plaats van onderteeke
ning zullen door de C.G. en de De-
legatie-Sjahrir gemeenschappelijk
worden bepaald.
Intusschen heeft de Indonesische
delegatie een uitvoerig protest aan
de C.G. gezonden inzake de bezet
ting van Modjokerto, welke in
strijd met. de overeenkomsten zou
zijn
Van de zijde der C.G. is voorts
aan den poli-tieken redacteur van
Aneta verklaard, dat er na de on
derteekening nog een lange en
moeilijke weg zal moeten worden
afgelegd, voordat alle hangende
problemen van politieken, econo
mischen, financieelen, socialen en
cultureelen aard zullen zijn opge
lost. De onderteekening is echter
een duidelijke demonstratie van de
oprechte wilsovereenstemming, die
wederzijdsch bestaat, om te trach
ten het uiteindelijke doel zoo spoe
dig mogelijk te bereiken. Op de
vraag, hoe de machtiging in over
eenstemming is te brengen met de
motie-Romme-v. d. Goes van Na-
ters, werd van de zijde der C.G.
verklaard, dat dit een kwestie is,
waarop het antwoord in den Haag
gegeven'kan worden! Ook interna
tionaal zal het bericht van de
spoedige onderteekening, meent dg,
C.G. met groote voldoening worden
ontvangen.
R.K. Universiteit
Te Nijmegen slaagde voor het
doctoraal examen in de geschie
denis mej. J. J. M. Dirks te Dor
drecht.
Minister Spaak heeft Dins
dagavond verklaard, dat de ver
deeling der portefeuilles tot
stand gekomen is, doch dat nog
geen overeenkomst werd be
reikt inzake benoemingen. Er
zullen 17 of 18 ministers in het
nieuwe kabinet zitting hebben,
waarvan 8 C.V.P.-ers, 7 of 8
socialisten en een of twee tech
nici. Minister Spaak zou den
Prins-Regent Dinsdagavond de
lijst der ministers voorleggen.
Tunnel onder hef' Kanaal
Het Agence France Presse
meldt, dat te Londen een par
lementaire commissie is inge
steld voor het doen van onder
zoekingen met het oog op een
eventueelen aanleg van een
tunnel tusschen Groot-Brittan-
niëFrankrijk onder 't Kanaal.
De achtste herden
king van het Ponti
ficaat van Z. H.
Paus Pius XII. De
H. Vader, getooid
met de Pontificale
kroon en gezeten
op de troon, welke
door de eerewacht
gedragen wordt,
geeft zijn zegen na
afloop van de
plechtigheden in
het Vaticaan.
ii ii Km nBi'if 1-i'n II» li If n i «n iitSMmièmSaéidiU 11 - n".
Vliegramp in de
Alpen. Bovenstaan
de foto toont de
plaats, waar de
Fransche Dakota
in de Alpen nabij
Monestier de Cler
mont, dertig mijlen
ten Zuiden van
Grenoble te pletter
vloog, waarbij 23
personen, onder
wie zich vier Ne
derlanders bevon
den, om het leven
kwamen. Duidelijk
is te zien, welke
moeilijkheden de
hulp-expeditie, die
zoojuist op de
plaats des onheils
is aangekomen,
moest overwinnen.
De bepalingen van een tweede
geheim protocol, dat gemaakt
zou zijn tijdens de driemogend-
hedenconferentie te Jalta in
Februari 1945, zijn door Moio.
lof in de conferentie Dinsdag
bekend gemaakt
Het eerste geheime protocol be
trof de voorwaarden, voor een Rus
sische deelneming aan den oorlog
tegen Japan. Het tweede protocol
bevat een driemogendhedenover-
eenkomst over Duitsche herstelbe
talingen. Deze overeenkomst is van
groot belang voor de huidige be
sprekingen over Duitschland, in
dien het door de V.S. en Groot-
Brittannië wordt bekrachtigd. Het
bevat de bepaling, dat herstelbe
talingen uit de loopende productie
moeten worden gedaan.
Het is van groot belang te weten,
aldus de diplomatieke correspon
dent van Reuter, of het te Jalta
opgestelde geheime protocol, dat
het principe van herstelbetalingen
uit de loopende productie erkent,
naast de overeenkomst van Pots
dam geldt of dat door laatstge
noemde overeenkomst, die van een
dergelijk principe geen gewag
maakt, het geheime protocol wordt
te niet gedaan.
Molotof staat op het standpunt
dat de overeenkomsten als een
geheel dienen te worden be
schouwd, aangezien het artikel
inzake herstelbetalingen van de
overeenkomst van Potsdam be
gint met de woorden: „Over
eenkomstig het besluit van
Jalta".
Ofschoon de overeenkomst van
Potsdam slechts gewaagt van scha
deloosstelling uit Duitsche kapi
taalgoederen, bevat zij geen bepa
ling, die herstelbetaling uit de loo
pende productie verbiedt.
Naar het Fransche persbureau
AFP verneemt, heeft het sedert
eenige dagen vermiste Dakota-
vliegtuig van den dienst Bata
viaBandoeng een landing ge
maakt op het republikeinsche
vliegveld Kalidjati nabij Poer-
wakarta. De 24 passagiers en
de twee leden der bemanning
zouden zich in welstand en vei
ligheid bevinden en onder het
toezicht van de republikein
sche autoriteiten geplaatst zijn.
Het vliegtuig zou door de re
publikeinen in beslag zijn ge
nomen.
Het bekendmaken van de tweede
door de Groote Drie te Jalta ge
sloten overeenkomst heeft bij Lon-
densche waarnemers eenige ver
wondering gewekt. Philip Noel
Baker, destijds minister van staat,
heeft n.l. in Maart 1946 op een des
betreffende vraag geantwoord, dat
bij zijn weten geen andere gehei
me overeenkomsten te Jalta wer
den gesloten.
De bon voor Zuidvruchten
De aanwijzing van een bon
voor 100 gram zuidvruchten
voor de houders van een b-, c-
of d-kaart, welke, zooals aan
vankelijk is aangekondigd, in
de week van 23 tot 29 Maart
zou geschieden, is twee weken
uitgesteld.
Aneta verneemt van onoffi-
cieele, welingelichte zijde te
Batavia, dat Sjahrir in zijn
brief van 15 Maart aan de com
missie-generaal te kennen heeft
gegeven, dat de Indonesische
delegatie bij onderteekening
van de basisovereenkomst zich
gebonden acht aan de uitspra
ken van de vergadering van
het K.N.I.P. te Malang, doch
heeft kennis genomen van het
geen met betrekking tot de ba
sis-overeenkomst geformuleerd
is in de verklaringen van mi
nister Jonkman en de toelich
ting van de Commissie-Gene
raal en er zich rekenschap van
geeft, dat, indien de overeen
komst tot stand komt, datgene,
wat in deze stukken is vervat,
van bepalende* beteekenis moet
worden geacht voor hetgeen
Nederland daarmede aanvaardt
en op zich neemt.
DE E.V.C. IS NIET
ONAFHANKELIJK
Maar gebonden aan
de C.P.N.
DE VEELBESPROKEN fusie
tusschen het N.V.V. en de
E.V.C. is onmogelijk gewor
den! Eindelijk zijn het N.V.V.
de schellen van de oogen ge
vallen, men ziet in, dat de
E.V.C. practiscb een commu
nistische mantelorganisatie is
en laten wfj dat ook even
vaststellen voor de zooveel-
ste maal hebben de feiten het
Episcopaat in het gelijk ge
steld, waar het het lidmaat
schap van de E.V.C. aan Ka
tholieken absoluut verbood.
Met een overweldigende meer
derheid van stemmen, in verhou
ding van 289 tot 9 heeft een
vergadering van hoofdbesturen
van bij het N.V.V. aangesloten
bonden een resolutie aangenomen,
waarin uitgesproken werd, dat de
fusie onmogelijk is.
Voorzitter E. Kupers achtte dit
standpunt weliswaar betreurens
waardig, maar onvermijdelijk, om
dat de E.V.C. geen politiek-onaf.
hankelijke vakbeweging meer is.
Dit is volgens Kupers' vooral de
laatste twee maanden duidelijk
geworden, niet de E.V.C. beslist,
maar het partijbestuur van de
Communistische partij. De fusie is
practisch onmogelijk geworden.
Slechts de bond in het Kleeding
en Textielbedrijf „De Eendracht"
stemde tegen de voorgestelde reso
lutie,
In de besprekingen kwam een
groot verzet tegen de voorgeno
men fusie tot uiting, men .ver
wachtte daarvan geen grootere
eenheid, maar vreesde, dat ze zou
leiden tot verdeeldheid binnen het
N.V.V. Volgens een mededeeling
ter zake in het verslag van hel
„Vrije Volk" is gebleken, dat de
C.P.N. een greep op de vakbewe
ging wil hebben. Zij dacht deze
te krijgen, via de E.V.C. en ver
volgens langs den weg van de
fusie, in het N.V.V.
De afgevaardigden op de NVV-
vergadering verklaarden echter,
de politieke onafhankelijkheid
van hun organisatie te willen blij
ven handhaven.
Het NVV-bestuur schetst de
tegenwoordige situatie in de EVC
als volgt:
De leiding van de EVC is in
handen van communisten, die zich
disciplinair onderworpen hebben
aan de consignes, gegeven door de
leiding van de CPN. Deze men-
schen leiden de vakbeweging vol
gens de richtlijnen, door het be
stuur van de CPN uitgestippeld.
De invloed van de CPN blijkt ook
in de bedrijven, waar z.g. bedrijfs
groepen van de EVC worden op
gericht, als er voldoende CPN-
leden in ,dat bedrijf werkzaam
I zijn! Er is sprake van volwaardige
communistische cellenbouw. Het
N.V.V. heeft dat nog net op tijd
ontdekt!
Engelsche tanker vergaan
Het Engelsche tankschip ,,Di-
loma" is ter hoogte van Sun
derland op een wrak geloopen
en lek gestöoten. De bemanning
'hëëft zich in de sloepen in vei
ligheid kunnen stellen.
Het noord-oosten van Para
guay, dat een achtste deel van
het land beslaat, is thans in
handen van de opstandelingen,
wier gebied in het westen door
de Paraguayrivier wordt be
grenst, in het noorden en oos
ten door Brazilië, terwijl in het
zuiden het front ongeveer langs
de Rio Ypane loopt, aldus de
berichten, welke heden van
Paraguay te Buenos Aires bin
nenkwamen. Van de zijde der
Paragueesche regeering is thans
officieel toegegeven, dat de
strijdkrachten der opstandelin
gen, in de 11 dagen, dat de
strijd duurt, van 600 tot 3000
man zijn toegenomen, doch de
opstandelingen beweeren, dat
er thans 30.000 man tegen de
regeering strijden.
Geen verhooging van het
industrieele peil
FiTDAULT. de Fransche mi-
nister van buitenlandsche
zaken, heeft Dinsdag op de
conferentie van Moskou twee
voorstellen gedaan. Het eer
ste voorstel houdt in, dat
Duitschland maandelijks een
deel van zijn steenkoolpro
ductie moet uitvoeren, voor
namelijk naar Frankrijk en
vervolgens moet de Duitsche
stadlproductie worden be
perkt. Frankrijk wil zich met
de stadlproductie gaan bezig
houden, terwijl Duitschland
voor de afwerking moet zor
gen. Ook was Bidault van
meening, dat het industrieele
peil van Duitschland niet mag
worden verhoogd.
Bidault legde er sterk den na
druk op, dal Frankrijk deze op
vatting als èen essentieele clau
sule van het Duitsche vredesver
drag beschouwde.
De hoeveelheid steenkool voor
Duitschland moest beperkt zijn.
Bidault was van meendng, dat
geen verandering moest worden
gebracht in het plan voor het
industrieele peil van Duitschland.
„De Fransche regeering", aldus
Bidault, „is de meening toegedaan,
dat de Duitsche staalproductie in
de eerste plaats moet worden be
perkt. De Duitsche staalcapaciteit
moet niet hooger gaan dan het in
Maart van het vorigejaar door
den Bestuursraad Vastgestelde
cijfer.
Een strikte beperking van het
verbruik van steenkool en de
productie van staal in Duitsch
land, zou ons in staat stellen
minder streng te oordeelen
over de door Duitschland te
behouden industrieën. Indien
het mogelijk ware inzake deze
twee fundamenteele punten
tot een bevredigende over
eenkomst te geraken, zouden
wij de controle over Duitsch
land minder streng kunnen
maken, den Duitschen levens
standaard kunnen opvoeren
e.d.
Nadat de verwijdering van
Duilsche fabrieken en installaties
in het kader van herstelbetalin
gen heeft plaats gehad, zou
Duitschland zich vrijelijk, binnen
de vastgestelde grenzen voor de
steenkool- en staalindustrie, kun
nen wijden aan de productie van
goederen, die niet aan beperking
onderhevig zijn".
Over de economische eenheid
van Duitschland zeide Bidault
o.m.: „De Fransche regeering is
van oordeel, dat de economische
eenheid tot stand kan worden ge
bracht volgens de richtlijnen voor
een voorloopige organisatie voor
Duitschland, zooals deze in het
Fransche memorandum van 17
Januari jl. zijn vervat".
Bidault vervolgde: „Het zou
waarschijnlijk weinig zin hebben
tot overeenstemming te komen
over een centraal Duitsch be
stuur, indien wij niet eerst tot
overeenstemming kwamen over
de voor dit bestuur geldende voor
schriften. Vele maanden lang is
deze kwestie zonder resultaat door
den Bestuursraad besproken. Ik
stel voor, dat onze plaatsvervan
gers ons een rapport voorleggen
over de beginselen voor de eco
nomische eenheid, waarover klaar
blijkelijk nog heelemaal geen
overeenstemming heerscht".
Over de herstelbetalingen zeide
Bidault het vqlgende: „De Fran
sche regeering heeft niet a priori
het voorstel tot het verrichten
dezer herstelbetalingen uit de
loopende productie verworpen.
De kwestie vereischt evenwel een
speciale, studie".
Bidault gaf nogmaals 't stand
punt der Fransche regeering, dat
Duitschland langen tijd na de tot
standkoming van het vredesver
drag onder toezicht gesteld moest
blijven.
LIET HUMANISTISCH Verbond'
protesteerde tegen eenige zin.
sneden van den jongsten Vasten
brief van het Doorluchtig Episco
paat.
De Bisschoppen hadden ver
klaard, dat van moraal geen sprake
kan zijn voor wie niet gelooft aan
een God, die den mensch zekere
verplichtingen heeft opgelegd en
het kwade bestraft, en „wie niet
aan een God gelooft, doet wat
nuttig en aangenaam voor hem is."
Het Humanistisch Verbond, een
zeer vrijdenkend gezelschap overi
gens, zet in Zijn protest uiteen,
dat „de humaniteit het kwaad niet
laat uit vrees voor straf of het goe
de doet in de hoop op belooning,
en dat de humanist meent, dat de
mensch, hoezeer ook blootgesteld
aan zwakheid en verleiding, het
goede behoort te doen uit inner
lijke overtuiging".
De motiveering van dit verweer
gaat eigenlijk langs het betoog van
de Bisschoppen heen. Immers, de
evidentie van het feit, dat moraal
zonder God onbestaanbaar is, wordt
daardoor niet weggenomen.
Vast staat in elk geval, dat mo
raal niet kan bestaan zonder een
vaste norm en die vaste norm is
God; wie voor de moraal op de
menschen vertrouwt, loopt voort
durend het risico, bedrogen uit te
komen, hij bouwt op los zand.
Overigens zijn ook Christenen
van meening, dat de mensch het
goede behoort te doen uit inner
lijke overtuiging, d.i. uit den drang
van zijn geweten, dat hem zegt,
wat hij verplicht is te doen op de
eerste plaats tegenover God, zijn
Schepper, en op de tweede plaats
tegenover zich zelf en zijn naaste!
God-zelf heeft den grondslag van
de moraal geformuleerd en in het
hart van iederen mensch geschre
ven, zij vloeit voort uit de men-
schelijke waardigheid, die slechts
waarde heeft in God. Wie niet in
God gelooft, ziet den mensch niet
als een schepsel Gods; waar zal hij
den absoluten grondslag van de
menschelijke waardigheid en de
zedelijke verplichtingen, die daar
uit voortvloeien, aan ontleenen?
Waaraan anders dan aan wissel
vallige menschelijke inzichten, aan
vergankelijke grondslagen, aan be
trekkelijkheden.
Prof. Bellon van de Katholieke
Universiteit schreef, dat de huma
nist dit alles zeer wel inziet, en
daarom zijn toevlucht neemt, tot
een meer algemeen begrip van
menschelijkheid, maar dit heeft
slechts werkelijkheid, in concrete
vergankelijke menschen, en hoe
zullen deze aan het menschelijke
een absolute waarde geven, tenzij
hun menschelijkheid wortelt in
den volstrekten grond van het zijn,
God? Een moraal zonder God kent
geen absolute verplichting en kan
dus ook geen echte moraal zijn
Daarmee is, ook door den Vasten
brief, geenszins beweerd, dat men
schen, die niet in God gelooven,
niet edel en hoogstaand kunnen
zijn.
Maar waaraan is dat anders te
danken dan aan het. feit, dat de
menschelijke waardigheid in we
zen wortelt in haar Schepper,
God?
Ook de Bisschoppen waardeeren
ten volle de grootheid van den
mensch, maar zij erkennen ook zijn
kleinheid, zijn egoisme, zijn liefde
loosheid, en zooveel andere gebre
ken en ondeugden.
De humanist, zoo zei prof. Bel
lon nog, „mist de nederigheid van
den heilige die er naar streeft zijn
menschelijkheid te verheffen door
een streven naar hoogere vol
maaktheid in God", en daarom
neemt hij aanstoot aan den Vas
tenbrief, die niet anders doet dan
in waarheid vaststellen, wat men
schelijke kleinheid en zwakheid
zijn.
Humanisme zonder Christendom
kan geen moraal opbouwen, die een
absolute verplichting oplegt, maar
evenmin de samenleving de ware
rechtvaardigheid en de echte naas
tenliefde leeren, omdat ook die
beiden uit God zijn!