RADIO VAM EEN WONDERKIND Kath. onderwijzers vergaderen Bij de figuur van Henry Ford De bonnenlijst Spieael DER SCHOONHEID VERZET IN VERZEN NIEUW NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD- Donderdag 10 April 1947 PAG. 3 berichten Schumacher mag niet spreken Apostel Nieuwe salarisregeling spoedig te verwachten en een bescheiden jongmensch „Het bloeiend Steenvan Noordhout DEN HELDER DE K.V.P. e Kringvergade- op 26 April JD met de komende lering van den Par- de Kath. Volkspartij ring Den Helder op April a.s. een alge- iering in het Gulden maar. Daarin zal de kele belangrijke me- doen, o.a. over de den Kring aan het res van de Partij in elft van Mei en ver- stand van de actie eling-Verschuur-her- >ewel de herziening meen reglement van en ingrijpende ver- brengt, zal er toch ider over m het micT- ien zijn. In mindere it voor het bijzonder de afdeelingen. Ten- i het reglementen- gerenreglement nog- rake. Daar gaat het nendement van de nisatie zelf, dïe voor- ij dsgrens niet te be- -25, maar op 18—30 uiting op de behan- t reglement zal ver- Schiphorst, de wnd lissaris, een en an- jongerenbeweging t kringbestuur heeft commissie benoemd, de heeren mr A. Tg, F. Mayer en C. ie jongerenorganisa- bied van den Kring Ti. Aan de afdeelin- k verzocht, een con té wijzen voor dit >p te geven aan een •en, bovengenoemd, t de bedoeling, dat annen of een andere van de jongeren, worden naar de ing of in elk geval, ven het aantal af- de vergadering be- le orde komt verder nlributievoorstel. En Dg wel wat te ver- ijn over de politiek Zoo op het oog ziet kalm uit, maar hebben diepe gron- vertrouws het krirg- 11e afdeelingen voor vertegenwoordiging opdat de te nemen ragen worden door ling van alie ver- len uit de Partij in SPRAATJE beurs te Amsterdam dag aanvankelijk 'n ndruk. Vergeleken toersen van Dinsdag fdkoersen van de ndeelen hetzelfde of wijl ook Koninklij- waren. De Industri- waren meerendeels iger, met uitzonde- hilips-aandeelen, die n stotprijs van 375 oers van 370 werden Ituurfondsen waren derd, maar toch iets de suikeraandeelen lers voor HVA's 207''s slotprijs van 214. handel een aanvang stemming toch weer /orden. De industrie- in alle een kleinig- zoo stegen de Phi- it 374 en Unilever tot lire ontwikkelde zich ij een hoofdkoers van epen. apvaartpapieren ga- nen van verbetering, ijken tot 410 ophe len middag kon een king worden waar- alles bij elkander rsen goed gehand- n ook de cultuur- n zich een kleinig- Zoo liepen Amster- een hoofdkoers van ot 138, terwijl HVA's Ook de Taakken enigszins verbeteren, len waren eerder minder courante to rn waren goed prijs- 1 enkele specialitei- A'aren. ingsmarkt werd den g op kalme wijze de nieuwe Conver- goed prijshoudend deld werd tegen anvankelijk 991/16 3e oude schuld was ractie vaster, terwijl leeningen een klei- werden genoteerd, elijke en provinciale iets meer om dan 1 gebruikelijk was. soorten fractioneel ngen. De belangstel- brieven was gering, n nauwelijks of niet e Amerikaansche erom rustig. De om an beperkten aard, sen in navolging van lager waren. Prolon- nt. "HE EXP.VEILING, rber 7891; spinazie al 1521; roode kool prei 2140; uien 16; selderie 1521. - Witlof 31.50-45; witte kool 12.20; breekpen 5.60—7.40 GE" HEM. Wit- 16; id. afw. 5—9; d. III 5.60; kroten Aardappelen 9.90; uien 56; bieten SDruitkool 60: witlof 607.40; knolseldery 3235; rapen 5.90 6794; Conferens rjan 44.80. ER GROENTEN- 15.400 kg roode kool g gele kool 16.50; he witte kool 12.20; 7.40—16.00; 8200 kg -8.20; II 5.70; III peen II 7.40; III witlof 45. In de Fransche zóne Het Fransche militaire bestuur heeft dr. Kurt Schumacher, leider van de Duitsche sociaal-democra tische partij, verboden in de Fran sche zóne het woord te voeren. Schumacher zou op 26 en 27 April tijdens een congres van de sociaal democratische partij in de Paltz het woord gevoerd hebben. Het Fransche bestuur heeft geen re den opgegeven voor het verbod. Zooals men weet heeft Schu macher verleden jaar op uitnoo- diging van de Britsche Labour- par lij een bezoek aan Londen ge bracht, heigeen een storm van verontwaardiging in de Fransche pers ontketende. De Humanité, het orgaan der Fransche commu nistische partij, noemde Schu macher „den nieuwen Hitier en den geestelijken opvolger van Goehbels en Goering". Positie Nederlondsche Passagiersschepen Aalsdijk, New York-Rotterdam, 8 April le St. John N.B. Atnsteld'ijte, 8 April van Ne<w York te Batavia. Delftdijk, RotterdamPacific- kust, 8 April van Willemstad. Kota Gede, RotterdamJava, 8 April te Singapore. Noordam, 8 April van New York naar Rotterdam. Oranjefontein, BeiraAmster dam, 8 April te Southampton. Poelau Laut, 9 April van Ba tavia te Amsterdam. Tosari, 8 April om 19.30 van Batavia te Rotterdam. Veendam, 8 April n.m. van Rotterdam te New York. Internationale bazar te Den Haag Woensdag is te Den Haag in te genwoordigheid van zeer vele leden van bet corps diplomatique, ver schillende ministers alsmede van Generaal Kruis en Admiraal Hei- frisch, een internationale bazar geopend ten bate van de afdeeling Den Haag van het Ned. Roode Kruis. Nadat generaal Reinders namens het eere-comité een wel komstwoord had gesproken, ver richte minister-president Beel de officieele opening. Omstreeks half elf arriveerde H.M. de Koningin, die met groote belangstelling ken nis nam van de aanlokkelijke uit stallingen in de feestelijk versierde kraampjes. De bazar maakt een sprcökjesachtigen indruk en letter lijk allies is er te koop. "TOO gauw staan wij klaar om iemand, die misdeed te be-oordeelen en te ver-oor- deelen. De menschen zijn zoo hard. zoo zonder medelijden, zonder vergevingsgezindheid. Zoo dikwijls ontbreekt het grootmoedig gebaar, het van harte en van binnen uit gespro ken woord. Dat opricht en zeere plekken geneestEen mensch. die goed is, door en door goed, is helaas zeldzaam. Wij hebben een hoogmoedige ver achting voor wie een misstap beging. Maar wij vergeten dat juist deze trots, deze verwaand heid, in ons binnenste de groot ste gruwel is. Schijnheiligen die we zijn! Maar wat doet God de verrezen Christus? Hij noemt Maria van Magdala bij haar naam: „Maria"! En Hij belast haar met de boodschap voor de leerlingen. God heeft een ande re maatstaf dan wij kortzichtige menschen. Hij maakt zondaars tot apostelen. Is dat geen les voor ons? MARCUS GEESTELIJKE LENTE IN POLEN Volgens de ingekomen berichten bij de onderscheidene generalaten van kloosterorden, die in Polen gevestigd zijn, blijkt, dat er een groot tekort aan priesters is en men schat dat slechts een derde deel van hun aantal van voor den oorlog nog werkzaam is. Alleen de oblaten der Onbevlekte Ontvange nis verloren van hun 500 leden er 350, die werkzaam waren in de Vereenigde Provinciën van Polen, Frankrijk en Groot-Brittannië. In het concentratiekamp stierven er tachtig. Nochtans is er een geeste lijke opleving en overal worden er parochiemissies georganiseerd teneinde aan de behoeften der be volking tegemoet te komen, zoodat de primaat van Polen, Kardinaal Hlond, kon getuigen, dat er een geestelijke lente in geheel Polen heerscht. Op Woensdag 9 April werd in het Concertgebouw „De Vereeni- ging" te Nijmegen, nadat in de St. Josefkerk een H. Mis opge dragen was, de Verbondsverga dering van de Katholieke onder wijzers gehouden. Voorzitter Wiltschut besprak in zijn openingswoord de nieuwe sa larisregeling. Binnen enkele dagen is het blijde nieuws te verwachten. Nu is de tijd gekomen om te wer ken aan de Onderwijsvernieuwing. Tijdens de openingsrede betrad de vertegenwoordiger van den mi- De leden van het UNO politioneele corps krijgen ook grondig onderricht in de bestrijding van branden, zoodat de nieuw op te richten gebouwen van het UNO-hoofdkwartier te Lake Success onder permanente bescherming zullen staan. Drie leden van het bewakingscorps in hun uitrusting van brandweerman op een der brandspuiten. (Inp P.) Henry Fords de dezer dagen overleden auto-magnaat, klokken maker, dorschmachinebouwer en autofabrikant tenslotte, hoe zal hij blijven voortleven in de geschie denis? Hot is zoo goed als zeker, dat men Ford later hoofdzakelijk zal beschouwen als „de vader van de massaproductie". Hij vond zelf den loopenden band uit, waarbij een aantal arbeiders werden geplaatst op bepaalde plaatsen naast een be- wegenden band, elk met 'n nauw keurig omlijnde werkzaamheid. Hierdoor konden zijn automobie len sneller gebouwd worden dan ooit te voren. Sindsdien is dit systeem nagevolgd in fabrieken over de geheele wereld en de ba sis geworden van de moderne pro ductiemethoden in de industrie. Henry Ford is niet alleen „vader van de massaproductie" en auto mobielfabrikant. Hij was ook een zakenman wiens belangen zich uit strekten tot de State Bank of De troit, de scheepvaartwereld, de rubber- en vliegtuigindustrie als mede de confectie en levensmidde lenindustrie. Op het terrein der glasindustrie was hij de tweede producent in de Ver. Staten. Ford was ook socioloog en, op zijn eigen wijze, philosooph. Hij was een overtuigd pacifist. Zijn economische inzichten brachten hem er toe, Roosevelts Ne0w Deal te bestrijden. Zijn zoon Adsel werd ln 1919 president van de Ford Motor Com pany, doch stierf in 1943, waarna Henry Ford zijn taak overnam. Na de capitulatie van Japan trad hij voor de tweede maal af, waar na zijn kleinzoon „Henry Ford II" zijn plaats innam. Ford's persoonlijk vermogen wordt geschat op ruim 205 millioen dollar. Zijn industrieel bezit zal overgaan op zijn weduwe, zijn schoondochter mrs. Adsel Eleanor Ford en haar vier kinderen, o.w. „Henry Ford II". De activa van de Ford Motor Company bedroegen ultimo 1946 ongeveer 750 millioen dollar. Henry Ford II heeft medege deeld, dat de werkzaamheden van de Fordmaatschappij over de ge heele wereld gestaakt zullen wor den, en de vlaggen der maat schappij zullen halfstok worden geheschen tot na de teraardebe stelling van Henry Ford op Woens dag. Later is medegedeeld, dat Ford's overlijden toegeschreven wordt aan een hersenbloeding. nister, dr. Wesseling, de vergade ring. In een der komende maanden zal een vergadering van het A.N.O. gehouden worden, waarbij vooral de nood van het onderwijs ten plat- telande besproken zal worden. De afdeelingen Maas en Waal, Rotterdam en het Hoofdbestuur der St. Lebuinusvereeniging dien den voorstellen in om te kqmen tot meer eenheid in het K.O.V. Het voorstel van Maas en Waal, aangevuld met het amendement van den voorzitter, werd met een groote meerderheid aangenomen. Rotterdam stelt voor aan de uit spraken van het K.O.V. over de financieele en maatschappelijke po sitie van de onderwijzers bindende kracht toe te kennen voor het K. O. V.-bestuur. Ook over dit voor stel werd door diverse afgevaar digden druk gediscussieerd. Ook dit voorstel werd aangenomen. Het hoofdbestuur der St. Lebui nusvereeniging stelt voor de statu ten van het K.O.V. zoodanig te wij zigen, dat de Verbondsvergadering wetgevend wordt, met dien ver stande, dat deze vergadering voor- loopig geen wijziging kan aanbren gen in het federatieve karakter van het K.O.V. Dit voorstel werd met groote meerderheid aangeno men. De vergadering ging accoordmet het voorstel tot het benoemen van een commissie, die het vraagstuk van de éénwording van de Onder steuningsfondsen der vijf Diocesa ne Bonden en de uitbreiding van de O.I.Z. over de vijf federatieve ver- eenigingen in studie zal nemen. Het rapport van de Commissie voor het ontwerpen van een pen sioenregeling voor functionarissen van het K.O..V. werd, aangevuld met enkele onbelangrijke wijzigin gen, aangenomen. Unaniem werd besloten over te gaan tot het voeren van een actie tot afschaffing der classificatie. In November 1946 bedroeg het tekort aan leerkrachten bij het I,. O. ongeveer 2000. Dit tekort komt vooral voor rekening van het platteland. Als eerste en voornaamste actie punt zal op de agenda van het K. O. V.-bestuur geplaatst worden: al geheel rechtsherstel onzer gepen- sionneerden. Leeuwarden stelde voor, om te voorkomen, dat over eenige jaren een overcompleet aan leerkrachten zal komen, er bij de regeering op aan te dringen, zoodanige regelin gen te treffen, dat door de geza menlijke kweekscholen niet meer leerlingen worden aangenomen dan er gemiddeld per jaar leerkrachten noodig zijn. Door de afdeeling Den Helder en andere afdeelingen werd erop ge wezen, dat dan ook-gelet moet wor den op de particuliere opleidings cursussen. Het tweede voorstel met het amendement van de afdeeling Den Helder werd aangenomen. Nieuwe salarisregeling Hierna sprak dr. Wesseling over de salarisregeling. Het ongewijzigde rapport is thans ter onderteekening bij H. M. de Koningin, zoodat het besluit nog deze week, of in het begin der volgende week verwacht kan worden. Er is eenige wijziging gekomen in de N.L.O. marge en in de hoof- denmarge. De tijdelijke onderwij zers zullen thans ook in aanmer king komen voor periodieke ver- hoogingen. De aktevergoedingen vervallen, terwijl wel een uitkee- rlng ineens bij het behalen dier akten gegeven zal worden. Het plan bestaat bij de regeering om bezitters van het einddiploma 5-j. H.B.S., gymnasium e.d., voor één keer een eenjarige onderwij zersopleiding te doen geven. Spr. sprak de hoop uit, dat na de CEN kweekerij van cham- E pignons uit Wasse naar heeft een aantal Noordwijksche bunkers gehuurd om de champig nonteelt daarin uit te oefenen. Het blijkt dat de- Cze oorlogsrestanten zich uitstekend voor deze vre delievende doeleinden lee- nen. Ambtenaren van den CCD constateerden, bij controle van een winke lier te Dordrecht, dat deze van verschillende artike- len een belangrijk tekort had. In totaal kon hij ruim 20.000 rantsoenen aan diverse artikelen niet verantwoorden. sfc Een ge wezen distributieambte naar te Amsterdam, die destijds wegens fraude bij verstek veroordeeld werd tot 3 maanden gevange nisstraf en 3 maanden M/eehhuizen, bezocht ver schillende kruideniers, waarbij hij zich uitgaf voor controleur van den CCD of van den Distribu- tiedienst. Bij eventueele tekorten bood hij aan deze san te zuiveren, waarvoor hij dan tevoren geld ont ving de winkeliers zagen hem evenwel nimmer te- pad waren naar België. ïjï Bij controle in een cafeta ria in een der plaatsen van Zuidholland, ontdek ten controleurs van den j03D een „zwarte" boek rug. Nu bromt hij Gistermiddag kwam de met steenen beladen zol derschuit „Loevesteyn 2" bij het binnenvaren van de Maashaven in botsing met een motorvrachtboot van de firma van der Schuyt, die juist de haven uitvoer. De „Loevesteyn 2" kwam tot zinken. De 50-jarige knecht J. Bran, die zich in het vooronder bevond, kon zich niet tij dig in veiligheid stellen en verdronk. Onder Ruc- phen, een dorp nabij Roo sendaal, werden twee smokkelaars aangehouden, fdie ieder met een koe op houding. Uit deze boek houding bleek, dat in een periode van ongeveer 2% maand ruim 113.500 ge bakjes waren omgezet of gemiddeld 1800 per dag. De benoodigde bonnen voor de grondstoffen wa ren zwart gekocht. Proces verbaal werd opgemaakt wegens het zwart koopen van bennen voor 945 kg boter en 945 kg suiker, In Hillegersberg werd bij een cafetaria geconsta teerd, dat in drie maanden tijds 200 kg boter, 860 kg suiker, 2500 kg vleesch en ^2600 liter melk clandes- dien waren ingekocht, Vernomen wordt, dat ook op de komende Voorjaars- beurs wederom een Bel gische dag zal worden ge houden, waaraan als da tum thans is vastgesteld Dinsdag 22 April. Toen de kleinzoon van de 79- jarige Wed. K. in de Schoolstraat te Venray van zijn werk thuis kwam, ontdekte hij tot zijn groo te onsteltenis, dat de klee- ren van de oude vrouw vlam hadden gevat bij het aanmaken van een petro leumkacheltje, waardoor zij levend is verbrand. De thans in Brussel wo nende dirigent-componist Arthur Meulemans uit Tongeren dirigeerde een concert van het Maastr. Sted. Orkest. Op deze uit voering bracht Meulemans voor de eerste maal in Ne derland zijn (zevende) symphonie „Zwaneven" een werk, waarin de com ponist natuurstemmingen orkestraal weergeeft. Een wilde staking van enkele uren Naar aanleiding van een loon- kwestie is Woensdag onder het fabriekspersoneel der N.V. Meel fabriek „De Sleutel" v.h. De Kos ter en Co. te Leiden, een wilde staking uitgebroken, welke onge veer 130 man omvatte, vrijwel al het personeel, dat op weekleohba- sis werkzaam is. Gelukkig is het personeel nog denzelfden middag op gelijke arbeidsvoorwaarden weer aan het werk gegaan, aangezien bij voortduring der staking de brood voorziening van de Rijnstreek, Den Haag en de omgeving van Leiden in gevaar zou zijn ge bracht. Verscheidene gemeenten in de naaste omgeving van Leiden beschikken over een bloemvoor- raad, welke slechts voor enkele dagen toereikend moet worden ge acht. salarisherziening de onderwijzer buiten de nevenbetrekkingen zal kunnen, zoodat hij zijn volle kracht aan de zorg voor het volkskind kan geven. De afdeeling Beverwijk steltvoor planneb te beramen tot stichting van een herstellingsoord voor R.K. onderwijzers. De heer Wijnen stel de voor, dat ieder onderwijzer na salarisherziening f 10.- afstaat voor dit doel. Het voorstel van Bever wijk, aangevuld door den heer Wij nen, werd aangenomen. Bij de rondvraagwerd besloten een dringend beroep te doen op het Episcopaat, de uitgave van de nieuwe Katechismus te bespoedi gen. Omstreeks 6 uur volgde slui ting. VRIJDAG 11 APRIL HILVERSUM I (301 M.): 7.00 Nieuws, ochtendgymnastiek en muz. 8.00 Nieuws; 8.18 Operaprogr.; 9.00 Kamermuz.; 10.00 Morgenwijding; 10.20 De Regenboog; 11.00 Gram.muz. 12.00 Pierre Palla; 12.35 Marek We ber; 13.00 Nieuws; 13.15 Skymasters; 14.00 Kookkunst; 14.20 Muziek; 16.00 Kamerorkest; 17.00 Johan Jong; 18.00 Nieuws; 18.30 Strijdkrachten; 19.15 Muzsette; 20.00 Nieuws; 21.00 Ver- zoekpl.; 21.45 Attentia; 22.15 Jazz; 22.40 Avondwijding; 23.00 Nieuws; 23.15 Symphonisch concert. HILVERSUM II (415 M.): 7.0Q Nieuws enz.; 8.00 Nieuws; 8.30 Mor genconcert; 9.50 Bach; 10.30 Morgen dienst; 11.00 Fluitrecital; 12.00 Mari nierskapel; 13.00 Nieuws; 14.00 Jazz; 14.20 Schrijvers; 14.40 Pianorecital; 15.30 Woodwin Sextet; 16.00 Decla matie; 16.30 Cinderella ensemble; 17.30 Piano; 18.00 Verzoekpl.; 19.00 Nieuws; 19.30 Geestelijke liederen; 20.00 Nieuws; 20.05 Bijbel en muziek 21.00 Radio Philh. Orkest; 22.00 Nieuws; 22.45 Avondwijding. Hei1 bombardement op Rotterdam Het bureau oorlogsmisdadigers te Amsterdam is reeds geruimen tijd bezig met het verhoor van militai ren, die betrokken zijn bij de ver woesting van Rotterdam in 1940. O.m. is reeds verhoord de generaal der valschermjagers Student, die den eersten aanval op Rotterdam geleid heeft. Ook in Sliedrecht liggen talrijke zandzuigers en baggermolens gereed, om dezer dagen naar Engeland te worden overgebracht, waar zij zullen medewerken aan het verwijderen van het water, dat groote gedeelten van het Engelsche eiland heeft overstroomd. N.V.V. vraagt vrijaf op v. 1 Mei Het besutur van het Nederl. Ver bond van Vakvereenigingen heeft zich gewend tot den ministerraad, de colleges van Gedep. Staten der provinciën, de Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten en de Werkgeversvereenigingen, met het verzoek om alle werknemers, die daarom verzoeken, op 1 Mei vrijaf te geven en hen op die wijze in de gelegenheid te stellen dezen arbei dersfeestdag te vieren. voor het tijdvak van 13 t.m. 26 April 1947 Bonkaarten KA, KB, KC 705 (Serie a) A-01 brood 800 gram brood (Serie A) A-02 brood 400 gram brood A-01, A-02 boter 250 gram marga rine of 200 gram vet A-01 melk 4 liter melk A-03, A-05 melk 7 liter melk A-01 vleesch 100 gram vleesch A-02 vleesch 300 gram vleesch A-01 alg. 200 gram kaas A-03 res. 1600 gram brood A-04 res. 200 gram kaas A-06 res. 800 gram brood Bonkaarten KD, KE 705 (serie A) A-ll brood 800 gram brood A-ll boter 250 gram boter A-12 boter 125 gram margarine of 100 gram vet A-13, A-15 melk 12 liter melk A-ll, A-12 vl. 100 gram vleesch A-ll alg. 100 gram kaas A-13 res. 800 gram brood A-14 res. 90 gram Deensche toi letzeep (voorinlev.) A-16 res. 500 gram rijst of kin dermeel (uit rijst be reid) of kinderbisc.) Bonkaarten MA, MB, MC, MD, ME, MF, MG 705 (bijz. arbeid, a.s. moeders en zieken) (serie A) A 21 brood 800 gram brood A-21 boter 250 gram boter A-22 boter 250 gram margarine of 200 gram vet A-21 melk 5 liter melk A-22 vleesch 100 gram vleesch A-21 vleesch 300 gram vleesch A-21 kaas 200 gram kaas A-21 eieren 5 eieren z z Op 17 April zullen bonnen wor den aangewezen voor suiker, ver snaperingen en tabak. Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 11 April a.s. wor den gebruikt, met uitzondering van de bonnen voor melk, waarop eerst met ingang van Maandag 14 April a.s. mag worden gekocht. Bon A-14 reserve voor Deensche toiletzeep moet uiterlijk op 19 April a.s. bij een detaillist in zeep worden ingeleverd; aflevering der zeep zal zoo spoedig mogelijk plaats vinden. De niet-aangewezen bonnen van de bonkaarten 703 kunnen worden vernietigd. Jehudi Menuhin, de wereldberoemde violist, die in ons land ver toeft tot het geven van eenige concerten, tijdens de repetitie met het Concertgebouworkest te Amsterdam onder leiding van Eduard van Beinum. (A.H.F. P.) Yehudi Menuhin, die 's we relds grootste violist genoemd wordt, vertoeft voor de derde maal sinds de bevrijding weer in ons land en heeft aan het Concertgebouw onder Van Bei num de eer en het genoegen gegeven hem te begeleiden. Het is ruim twintig jaar gele den, dat de aandacht van de geheele muziekwereld vanuit New York op dit phenomeen gevestigd werd en sindsdien is zijn triomfale tocht door alle hoofdsteden en concert-centra der wereld begonnen. Met recht kan deze violist een wonderkind van de goede soort genoemd worden. Reeds op drie jarigen leeftijd zeurde hij zijn ouders, die van Palesojnsch-Jood- scihen afkomst zijn, net zoolang aan het hoofd, tot zij hem een viool aanschaften, waarop hij ijverig ging oefenen. Louis Persinger, de bekwame paedagoog gaf hem de eerste lessen en op achtjarigen leeftijd kon zijn spel technisch volmaakt genoemd worden. Op dezen leeftijd trad hij op als solist bij groote concert-uitvoeringen te San Francisco, zijn geboorteplaats, te New York en later te Parijs. Hij was twaalf jaar, toen hij voor het eerst in Nederland concerteerde. Zooals d'e meeste Joden, is Yehudi Menuhin een herscheppend kun stenaar en geeft geen blijk van compositorischen aanleg. Hij ver klaart dit door te beweren, dat de joden te weinig rust in de wereld hebben en alleen na een lange rustperiode tot zelfscheppen ko men. Eigen composities heeft hij dan ook niet tot stand1 gebracht, terwijl zijn impressario beweert, dat hij meer musicus is dan vio list. Niet alleen aan zijn violistische en algemeen muzikale opleiding is veel aandacht besteed doch ook aan zijn karakter. Yehudi Menuhin is geen geblaseerd, over het paard getild kunstenaarstype. Ondanks zijn roem en geniaal violistische aanleg is hij een vriendelijk en bescheiden jongmensch gebleven, die zich nergens op voorstaat en met wien het aangenaam is kennis te maken. Zijn zuster Hepzibah verzorgt hem als een moedertje en begeleidt hem in al zijn recitals. Het liefste speelt hij Bartok, of schoon Bach, Beethoven, Brahms en Mendelssohn hem ook na aan het hart liggen. De laatste was ook jood en tegelijk een geniaal com ponist, hetgeen als uitzondering kan gelden cp het hierboven ge schrevene. Over een maand komt Yehudi terug naar ons land om de bollenvelden te bezichtigen. Mis schien zal zijn spel een afstraling verkrijgen van de betooverende kleurenpracht, waarvan hij zal kunnen genieten. Simon Vlekke. De zwarte schijf in Amerika Onder de beste Amerikaansche gramofoonopnamen heeft „The Re- view of Recorded Music" gere kend: Brahms Vioolconcert ge speeld door Josef Szigeti; Mahlers 4de Symphonie gedirigeerd door Bruno Walter; Bachs Goldberg Va- riationen gespeeld door Wanda Landowska; Schuberts „Schone Müllerin" gezongen door Lotte Lehmann en Mozarts C-dur-quin- tet, uitgevoerd door het Boedapes- ter Strijkkwartet en Milton Ra- tims. Nel Oosthout naar 'A Engeland Nel Oosthout heeft de vereeren- de uitnoodiging uit Engeland ont vangen cm aldaar zeven voorstel lingen te geven in de maand Mei. Zij zal dan voor de eerste maal in de Engelsche taal in Birming ham optreden met „Don Quichotte Verbannen" van Loenatsjarski en met „De Krijtkring" van Klabund. Zooals bekend bracht zij daar reeds eerder „St. John" in de Engelsche taal. De als Amerikaansdh staats burger te Florence levende Hora ce Finalys heeft bij zijn dood Flo rence een kostbare verzameling boeken en handschriften ver maakt. Daaronder bevinden zich manuscripten van Dantes „Divina Comedia" en geschriften van Mar tin Luther en diens tegenstanders. Nieuwe Opera van Britten De 34-jarige componist Benjamin Britten, wiens opera „Peter Gri mes" onlangs als Duitsche pre mière te Hamburg werd opgevoerd heeft thans een komische opera geschreven „Albert Hering" geti teld, welke in Juli in Engeland ten toneele zal worden gebracht. Laatste werk van Henri Jonas In de kerk van de Paters der H. Harten aan den Scharnerweg te Maastricht is inde afgeloopen week boven het hoogt-altaar ge plaatst een nieuw gebrandschilderd raam naar ontwerp van den in '44 overleden schilder -glazenier Hen ri Jonas te Maastricht Dit raam was het laatste werk van dezen kunstenaar. Het merkwaardige bij de plaatsing er van is, dat het nieuwe raam vervangt het in den oorlog door een granaatscherf ver nielde raam, dat Jonas als zijn eerste jeugdwerk beschouwde. De kunstglasbranderij der firma G. Mestrom te Bunde, welke on geveer 30 jaar alle glas-in-lood voor Henri Jonas vervaardigde, maakte het nieuwe raam, dat 12 bij 2 meter groot is, volgens de tint-aanduidingen van den ont werper en vertoont de warme diep- tcnige kleuren, waaraan Jonas' werk zijn vermaardheid dankt. De koepelkerk aan den Schar nerweg, waar dit laats'e werk van den Maastrichtschen glazenier een eereplaats kreeg, heeft uitsluitend glasramen van Henri Jonas. Nederland lag geknepen in de vuist der nazi's. Alles tracht ten zij te knevelen. Soms lukte het, heel soms, maar er blyven dingen, die niet te knevelen zpn. Het is het hart, de ge dachte, het woord. Het vrvje woord bleef klinken in ons land, het groeide tot poëzie, het werd een schrille kreet van verzet, een stamelen van pijn, een wekroep tot den strijd. Het vrije poëtische woord werd een monument van verzet in een onvrij land. Slaan we het boekje na „Onze letterkunde in bezettingstijd", waarin G. H. 's Gravensande op zijn eigen conscentieuze wijze uit gaven, uitgevers en dichters be schrijft, dan blijkt eerst overdui delijk hoeveel poëzie in de bezet tingsjaren is verschenen. Reeds eerder werd er op gewezen, dat proza niet sterk vertegenwoordigd is. „Het scherpst hebben de dich ters zich geuit. Dat is een typisch verschijnsel, niet alleen uit deze oorlogsjaren maar ook uit den Geuzentijd. De Geuzenliederen le ven nog voort, het proza (pamflet ten) uit die perioden kent men weinig," zegt ergens 's Gravensan de. Of alle oorlogspoëzie zal blijven voortleven? Het is een open vraag. Achteraf bekeken en beoordeeld, zonder inachtname der bijzondere omstandigheden maar louter beoor- deelend naar de poëtische waarde, blijkt zooveel waardeloos. „Bij vele „clandestiene" dichters krijgt men den indruk, dat zij zonder den oorlog nooit dichter geworden zou den zijn. En nu, na den oorlog, is het dichterschap een relict, een uit dien tijd overgebleven stuk speel goed voor hen geworden, zooals de knijpkat, die op mijn schoor steenmantel ligt, waar ik 's avonds mee ga kolen scheppen in den tuin." Hiermee wordt veler positie, door W. F. Hermans scherp ge steld. Aan dezen indruk ook kan men niet ontkomen bij lezing van het bundeltje gedichten van W. S. Noordhout „Het bloeiend steen." Alle daarin opgenomen verzen zijn ontstaan in Duitsche gevangen schap en de in 1920 te Zwolle ge boren dichter beweegt zich tus- schen de eeuwige grondfactoren van alle poëzie: de werkelijkheid en de droom. In het gedicht „De booze droom" wordt het zoo dui delijk gezegd: „Jongen, ik zing van droomen en geluk, Jij ligt misschien al in je bloed voorover, Jongen, ik zing van maneschijn in t lover, en jij hoest je vergaste longen, stuk. Niet altijd even gelukkig en lech- nisch-vaardig krijgen de gedach ten gestalte; hier en daar is de presodie hortend, stokkend! in de groote lijn der gedachten. Hiermee is niets gezegd over den geest van deze poëzie. Terecht kon Kamp huis 'hiervan zeiggen: „Wanneer ook in de allerjongste generatie het vermogen blijkt te leven ons lot tot lied en getuigenis te doen wor den, hoeven we niet te wanhopen". De idee die leeft in deze verzen is iong en sterk. Een verbinding met een voller techniek kan iets greots in de toekomst brengen. Joop van den Broek. W. S. Noordhout „Het bloeiend steen", uitgegeven in de Schild padreeks van A. W. Bruna te Utrecht.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1947 | | pagina 3