Nieuw Indonesiërs willen geen centrale controle op de in- en uitvoer Eis tegen de Geer: een jaar voorwaardelijk OORLOGSSCHADE, CLASSIFICATIE WEST-BORNEO als autonome staat erkend en andere zaken in de K.V.P. Voor Alkmaar en omgeving Ook een gemeenschappelijk deviezenfonds voor geheel Indië verworpen Kleurrijke plechtigheid te Pontianak Bonnenzwendet op grote schaal Zijn brochure was een verraad aan de Nederlandse zaak Plattelandsvraagstukken en muziek 130 politieke delinquenten naar Nieuw Guynea *ie* Geen nieuwe koers HoofdredacteurH. N. Smits, rayonredacteur: Fr. Otten. DirecteurE. J. M. Stumpel Abonnementsprijs 3-40 per kwartaal; 1.20 per maand; incl. incasso. Adv.-pr. p. editie' 13 c. p. mm.; minimum ƒ2.50; in alle edities 26 c. p. mm.; minimum ƒ4.-; Fam.ber'. 20 c- p. mm.; in alle-edities 30 ct. Buiten God is 't nergens veilig Vondel MAANDAG 12 MEI 1947 43e JAARGANG - NUMMER 11224 BUREAUX: ALKMAAR: Langestraat 42 A, Tel. 2046 (adm.), 20)47 (red-), K 2200 HOORN: Draafsingel 59, Tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen. DEN HELDER: Weststraat 80, Tel. 2383 (K 2230). SCHAGENMolenstraat 52, Tel. 459 (K 2240). Bank: Noorderbank IN EEN OFFICIEEL communique van de Regerings- 11 voorlichtingsdienst wordt verklaard, dat o.m. de instelling van een centrale controle op de in- en uitvoer, onder leiding van een gecombineerd controle lichaam, benevens de stichting van een gemeen schappelijk deviezenfonds ter financiering van de import voor geheel Indonesië, door de Indonesische delegatie is verworpen. Geprikkelde stemming in. Europesé kringen De Indonesische delegatie verklaarde zich niet bij machte deze schikking over geheel In donesië te aanvaarden. Een voorlopige regeling, waarbij on dernemingsproducten zo spoe dig mogelijk ter beschikking zouden komen, zonder vooraf- gaande oplossing van de daar aan verbonden juridische pro blemen, was eveneens onaan vaardbaar voor de republikei nen. De republikeinse tegen voorstellen negeerden de on voorwaardelijke erkenning van de artikelen 14 en 15 van de overeenkomst van Linggadjati. De republikeinse houding heeft, volgens genoemd communiqué, in Nederlandse kringen grote ongerustheid en terleurstelling gewekt. Er wordt echter ge tracht een andere oplossing te vinden. Verklaring van Schermerhorn Tijdens een interview met Aneta te Pontianak heeft jjrof. ir. W. Schermerhorn op een vraag betref fende het communiqué van de Regeringsvoorlichtingsdienst over de economische besprekingen ver klaard, dat hierin geen sprake is van een crisis in de huidige situatie, doch alleen van een 'mededeling, welke beoogt de verschillende pun ten, waarop het bereiken van een oplossing door de gang Van de be sprekingen tot nu toe niet verwe zenlijkt kon worden, weer te geven. Dezë punten zijn te beschouwen als van vitaal belang voor de orga nisatie van een vruchtbare samen werking en een practischeuitwer king van het accoord van Linggad jati. Prof. Schermerhorn sprak de hoop uit, dat terstond na de terug keer der autoriteiten te Batavia de besprekingen in hoogste instantie voortgang zouden kunnen vinden. Uit andere welingelichte bron ver neemt Aneta nog, dat het informele overleg op bepaalde punten gisteren te Batavia werd voortgezet. Het Franse Persbureau AFP verklaart, naar aanleiding van een commentaar van de Neder lands-Indische Voorlichtings dienst, waarin op gematigde wijze de geprikkelde stemming in Europese kringen in Indië tot uiting wordt gebracht, dat opti- VIJF NIEUWE FRANSE MINISTERS Het Franse, kabinet heeft drie socialisten en twee leden der MRP (vooruitstrevende katholieken) be noemd om de vacatures te vervullen na de uitsluiting der communisten uit de regering. De volgende namen worden, ge geven: Daniel Mayer (soc.l: arbeid. Eugene Thomas (soc.): post en telegrafie. Robert Prigent (MRP): volksge zondheid en bevolking. Paul BeChard (soc.): nationale verdediging. Jean Letourneau (MRP): weder opbouw (Letourneau blijft tevens minister van handel). Het kabinet besliste verder, dat de taak van de voormalige commu nistische vice-premier Maurice Tho- rez zal worden overgenomen door Pierre Hpnri Teitgen (JÜRP), die al vice-president was. misme over de huidige fase in de Nederlands-Indonesische be trekkingen nauwelijks geoor loofd is. Al zijn dan aldus het commentaar de militaire ac ties over het algemeen gestaakt, toch is bij de onderhandelingen, die het verwerkelijken varf de overeenkomst beogen, geen vooruitgang gemaakt. Te Djogja schijnt men nog steeds een weg te bewandelen, die men na het accoord van Linggadjati had moeten verlaten en men overlaadt ons met Verwijten en. insinuaties, wanneer wij handelen in de geest van Linggadjati. Een vijïtipn dagen na de ondertekening van het ac coord; zo zegt het commentaar, be gon de republikeinse pers opnieuw met een anti-Nederlandse campagne „alsof er geen accoord bestond". Van de andere kant schrijft het'republi keinse „Nieuwsblad": „De Neder landers zullen ondervinden, dat on ze houding in volie ernst tot het einde tóe gehandhaafd zal blijven. Indien de Nederlanders er niet" aan denker, de blokkade op te heffen, is het niet onmogelijk, dat wij tot een contrablokkade zullen overgaan. De Nederlanders zullen dan moeten kiezen tussen twee mogelijkheden: de oorlog of een onvoordelige rege ling. Zelfs indien de vreemdeling (d.w.z. Amerika) de Nederlanders bij eén eventuele agressie zou, steu nen, zullen de Nederlandse militaire leiders onze stellige bedoeling om de taktiek van de verschroeide aar de toe te passen op het eerste teken van de algemene aanval, niet kun nen negeren." SOEKARNO EN SJAHRIR LIETEN ZICH NIET ZIEN Pontianak, 12 Mei (Reuter). Tijdens een kleurrijke plechtig- .heid is heden te Pontianak het statuut voor Wést-Borneo onder tekend, waarbij West-Borneo als autonome staat met zelfbestuur wordt erkend. Onder aanwezig heid van de Nederlandse minis ter-president dr. L. Beel en de Indonesische zelfbestuurders en leden van de West-Borneoraad ondertekenden luitenant-gouver neur-generaal dr. van Mook en de Commissie-Generaal het his torische document, dat Indonesië weer een stap nader brengt tot zelfbestuur in het kader van de unie met Nederland. De ministers Beel en Jonkman waren Zondagochtend in gezelschap van de luitenant-gouverneur-gene- rpal en de leden van de Commissie- Generaal te Pontianak aangekomen. Zij werden met saluutschoten be-> groet en door talrijke sampans (in heemse vaartuigen) met Dayakse roeiers verwelkomd. Op een persconferentie verklaarde de Sultan van Pontianak Hamid II» De pruimenbomen in „de Bangert" staan thans iA'volle bloei. Een molen, gezien door de bloesempracht der vruchtbomen. Reeds 20 personen in arrest In Haarlem en enkele andere steden -zijn controleurs van de CCD op het spoor gekomen' van een grote bonnenzwendel, welke zich uitstrekte over Noord. 'en «Zuid- Holland en Noord-Brabant. Ver scheidene verdachte personen wer den reeds lange tijd in het' oog ge houden, totdat men voldoende aan wijzingen tegen hen verzameld had. Deze personen bleken te 'behoren tot meer 'of minder uitgebreide combinaties, welke op zeer geraffi neerde wijze te werk gingen en de bonnen en bescheiden opde on mogelijkste plaatsen verstopten. Zo werd bij een verdachte te Haarlem in de dakgoot van zijn Woning een pot gebonden, bedekt met dakpanr nen. In' de pot bevond zich een groot aantal distributiebonnen. Tot heden zijn er 24 verdachten, van wie er 20 in verzekerde bewaring zijn gesteld. In beslaggenomen wer den 6600 levensmiddelen- en andere bonnen, minstens 20 distributie kaarten en f 9324,aan contanten. Het onderzoek duurt voort. o.m., dat het Amerikaanse 'kapitaal zich gewillig toonde en zich interes seerde voor het vestigen van grote industriële ondernemingen' op West- Borneo. Zijne Hoogheid schatte het aantal aanhangers van de-republiek op West-Borneo op ongeveer een half percent van de bevolking, De Sultan bevestigde het bericht, dat hq Soekarno en Sjahrir had uitgenodigd tot het bijwonen van de plechtige ondertekening van het Statuut voor West-Borneo, maar deelde mede, dat hij hierop geen antwoord had ontvangen, Het republikeins „Nieuwsblad" van Zaterdag schrijft, dat ir. Soe karno en Sjahrir niet zouden kun- nén komen, omdat Sultan Hamid door'- de republiek niet erkend is als hoofd van de' daerah West- Borneo. Soekarno over de Pasoendan-beweging President Soekarno heeft tegen over een aantal manifestanten, die zich verzameld hadden om te pro testeren tegen de Soendanese auto nomie, verklaard: „De Soqndanese autonomie-beweging heeft de be doeling West Java'van de.republiek los te scheuren. Deze beweging zou geen aandacht verdienen, indien zij niet werd ondersteund door de reac- tionnairen en imperialisten" De president spoorde de manifestanten aan om solidair te blijven. i Frankrijk krijgt1 crediet van de Wereldbank De Wereldbank heetf Frankrijk een lening van 250 millioen dol lar toegestaan. De president van de bank, John McCloy, verklaarde, dat, hoewel de bank thans niet bereid is enige toe zegging te doen wat betreft verdere 'credietverléning, zij later in 't jaar zal overwegen, of aan de nog lopen de Franse aanvragen kan worden voldaan. Frankrijk zal vrij zijn te kopen op de markten van zijn eigen keuze. De lening loopt 30 jaar. De rente is drie en eeii kwart procent. Daar Frankrijk de eerstkomende vijf jaar veel moejt inporteren, zal in die „periode niet behoeven te worden afgelost. Hamburgse arbeiders werken weer In Hamburg is men weer tot de orde van de <Jag teruggekeerd, na dat duizenden Duitsers massabeto gingen hadden gehouden en met spandoeken „geef ons brood of doodkisten" door de straten hadden gemarcheerd. Volgens Britse auto riteiten zijn alle arbeiders Zaterdag weer aan het werk gegaan. AARDBEVING IN ITALIë Naar het Italiaanse Persbureau Ansa meldt, heeft zich Zondag in Züid-Itaiië en Sicilië een hevige aardbeving voorgedaan, waarbij 3 personen werden gedood en 33 ge wond, grotendeels bewoners van het plaatsje Isca aan de Golf van Squil- lace. Hier stortten een kerk en vele huizen in. Te. Santa Catarina aan de Ionische kust werd 1 persoon ge dood eri werden drie personen ge wond. Van Kleffens Ambassadeur te Washington? In buitenlandse 'diplomatieke kringen te Washington wordt met stelligheid verwacht, dat minister van Kleffens dr. Loudon als Neder lands ambassadeur te Washington zal opvolgen. DAARJ DE BERG in het groots opgezette proces-. De Geer een muis? De eis van de procureur fiscaal tegen de „gedeserteerde" oud-minister luidde een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de tijd van één jaar; voorts een geldboete van f 4000.- of vier maanden gevangenisstraf, met ontzetting uit het recht, ambten te bekleden en ontzetting uit de beide kiesrechten voor de tijd van vijf jaar. Jhr. de Geèr erkende de feiten, maar achtte zich niet schuldig aan het ten laste gelegde. In de nabijheid van de pytamïde van Austerlitz is een zware bom van 1Q00 kg. van Duitse makelij, die door militairen naar de Leusderheide werd vervoerd, om daar te worden vernietigd, ge ëxplodeerd, tengevolge waarvan twee militairen het leven ver loren. Wat er van de autp, die het projectiel over de weg èleepte, overbleef. (A-N.P. P.) Er zijn Zaterdagmorgen nog ver schillende getuigen gehoord, o.a. leidendefiguren uit het verzet, zo als pater Stokman, Koos Vorrink e.a. Er volgde opnieuw een 'duel tussen, de president en de beschul digde die weer trachtte, 'zijn ant woorden tot het moment van zijn eigen verdediging te verschuiven.' De Geer vond zijn handelwijze, om naar Nederland te gaan in strijd met het uitdrukkelijke verlangen van de Nederlandse Regering, niet opgepast, noch egoïstisch. Hij achtte de mogelijkheid om tussen de geal lieerden en Hitier tot een eervolle vrede te komen, niet bij voorbaat uitgesloten. Vandaar zijn brochure: vrede zou Europa heel wat ellendp bespaard hebben. Hij achtte zijn ge schrift dan ook niet in strijd met het Nederlandse belang. Naar aanleiding van de passage, waarin de Geer spreekt van „een morele gelijkstelling tassen de geallieerden en Duits land" vroeg de president, wat beschuldigde dan wel dacht van de situatie in 1942, toen de Europese landen 'onder „schof ten-regeringen" stonden en hq een pleidooi hield met deze tendenz. Daarop zei de Geer: „In 1939 boden de Koningin én de Belgische Koning hun goede diensten aan voor overleg tus sen zulke „schoften regeringen" en de geallieerden. Een derge lijke stap is altijd te verdedigen, wanneer men geleid wordt door de wens, Europa van de onder- gang te redden". De Procureur-fiscaal mr. Bakho ven besprak in zijn requisitoir allereerst de houding van Jhr. de Geer, (die sinds 1939 minister-pre sident .was), in verband met het de fensie belèid in 1940. De Geer was een staatsman van pacifistische in stelling die geen verzet tegen Duitse invloed zou hebben gepleegd, en zich niet met defensie-aangele genheden noch met internationale politiek bemoeide. Toch draagt hij ook verantwoording voor de mise rabele toestand, waarin onze defen sie zich aan het begin van dé oorlog bevond, maar hij niet alleen, ook andere ministers, ja het gehele Ne derlandse volk. Later zei de procu reur-fiscaal echter, dat de geruch ten, als zou de -defensie in de Mei dagen yari 1940 te wensen hebben overgelaten, „als gevolg van dé slappe instelling van het ministerie- de Geer, onjuist blijken te zijn! Verder betoogde mr. Bakhoven dat Jhr. de Geer volkomen beheerst was door de neutralitëitsgedachte. Zijn pacifistische inslag speelde hem parten, vandaar zijn herhaalde pogingen, om tot een compromis vrede te komen. Na de Duitse over winningen' ontstond in de Neder landse kolonie te Londen een defai tistische geest, niet alleen bij de Geer. Zijn radio-rede tot de ambte naren, om met de Duitsers samen te werken, maakte een slechte indruk in Engeland. Wat de compromis vrede betreft, liet de Geer, aldus mr. Bakhoven, zich door zijn ambts genoten tenslotte toch tot andere, gedachten brengen.- Hij streefde' geen compromisvrede na, die voor Nederland nadelig was, en zijn actie op dit punt kon geen aanlei ding zijn tot efen strafvervolging. De Geer kreeg de opdracht .voor Indië, om naar buiten de 'indruk van verdeeldheid te,-voorkomen en de hoge onderscheiding was een .doekje voor het bloeden.- De op dracht waé reëel, al werd dit reële karaktey niet versterkt door de toe voeging, dat die Indische opdracht geschiedde om te .verhinderen, dat de Geer naar Nederland zou gaan. Alle ministers waren het er over eens, dat dat nooit had mogen ge beuren. fiscaal meende niet, dat de Geer, door het niet uitvoeren van de op dracht, Nederland heeft benadeeld en de 'Duitsérs bevoordeeld. Toch heeft Zijn .terugkeer een slechte in vloed gehad op de mentaliteit in Nederland. De terugkeer van Jhr. de Geer", ZO zeide mr. Bakhoven, „heeft- op de „slappe broeders" een funeste invloed gehad. Vooral op hen, dié een officiële functie bekleedden. De terug keer van Jhr. de Geer werd als een geestelijke capitulatie ge voeld en daarom „gaven ook volgens de verklaringen van Rauter. de Duitsers hem toe stemming terug te keren. De houding der verzetslieden in Nederland was al bepaald daar had dus de daad van de ex-premier geen invloed op. Toch heeft hij onze positie in Nederland tegenover de Duit sers verzwakt. Er was geen en kele getuige, die de terugkeer van Jhr. de Geer niet sterk af keurde omdat onze positie ook tegenover onze bondgenoten aanmerkelijk zwakker werd." Sprekende over het niet uitvoe ren van dè opdracht, betitelde de procureur-fiscaal deze verzaking als „morele desertie1'. jk neem niet aan, dat bij de verdachte de opzet tot bevoordeling van de vijand bestaan heeft. Toch had hij moeten weten, dat hij Ne derland door zijn handelwijze be nadeelde. De publicatie der bro chure „Synthese in de oorlog" was aan de Duitsers zeer welkom. Toen H. M. de Koningin een afschrift van het manuscript had gelezen, liet zij een brief schrijven, aan Jhr. de Geer, waarin zij een antwoord gaf dat aan duidelijkheid niets te wen sen overliet. Deze brief is ech ter nooit verzonden aangezien inmiddels gebleken was, dat verdachte'^ „Cri de Coeur" reeds in circulatie was. .Heeft verdachte door het ver spreiden van de brochure het oog merk gehad de staat te benadelen? Ook hier neem ik niet aan, dat er opzet aanwezig was. Toch had een man met de eruditie en de kennis van Jhr. de Geer .moeten weten, dat hij met zijn brochure de Staat moest benadelen. Jhr. de Geer heeft ook dit niet willen weten. Formalist als hij is zou hij genoegen nemen met een formele onafhankelijkheid van Nederland zelfs als dit gaat ten koste Van het verlies van oude Ideologische principes. Om al deze redenen is het verspreiden van de Mr. Bakhoven vond, dat de Geer, brochure een verraad aan de Ne- in Lissabon aangekomen en daar derltqdse zaak." van plan naar Nederland te- gaan, Daarop besloot mr? Bakhoven zijn ontheffing van zijn opdracht had requisitoir, dat bijna 3 uur had ge moeten vragen, maar de procureur- duurd, met de reeds vermelde eis. DE PARTIJRAAD van de Katholieke Volkspartij heeft tenslotte toch nog in een vlot tempo drie reglementen afgehandeld, waardoor meer uniformiteit in de organisatie wordt nagestreefd. Het algemene reglement is nu aangepast aan de nieuwe toe stand, die een gevolg is van de toestand van December 1945. Voor de afdelingen is een modelreglement gemaakt, in de plaats van het geldende „mantelreglement" en voor de Jongerenorga nisatie is het bijzondere reglement eindelijk definitief vastgesteld. Voorts heeft de Partijraad, aan de hand van enige moties, enkele actuële vraagstukken behandeld en besproken: zoals dat van de oorlogsschade, de classificatie, de toestanden op het platte land en de politieke verhoudingen van het ogenblik. Een en ander geschiedde mede naar aanleiding van een rede van prol. Romme over de parlemehtaire werkzaamheden. Integrale vergoeding van oorlogsschade? Hetvraagstuk van de oorlogs schade is pas uitvoerig behandeld op een persconferentie, waarbij mr. Teulings vaststelde, dat de Katho lieke -Fractie bij de behandeling van dit probleem als uitgangspunt nam het beginsel van de integrale ver vangingswaarde. Dit rechtvaardig en volgens de naastenliefde toege past, heeft voorrang boven de fi- nanciëlë en monetaire kwesties. Toen het P.B. Zaterdagmorgen met de -«toegezegde motie kwam, waar in de Partijraad zou uitspreken, dat hij mét het door mr. Teulings ont wikkelde standpunt accoord zou gaan, bleek het woord „integraal" in die motie niet voor te komen. Vermoedelijk was dat de reden, waarom verschillende afgevaardig den, onder wie de heer KoopS, de leider van de oorlogsslachtoffers, zich daar niet geheel mee» konden verenigen, men vond de motie te slap. De heer Koops vreesde,' dat als een „breuk" zou dreigen, de oorlogsslachtoffers daaraan opgeof ferd zouden worden. De vraag is niet, of integrale vergoeding moge lijk is, dé kwestie is alleen, dat het moet, en dan naar recht en billijk heid, voor klein en groot. Nadat de voorzitter had betoogd, dat in de motie aan dit verlangen wordt voldaan, ging de vergadering er, hoewel niet in alle onderdelen geheel van harte, mee accoord. Blijkbaar drong eert verklaring van prof. Romme, in zijn rede des middags in diezelfde' geest afge legd, beter tot de nog-niet-geh6el- bevredigden door, Want na deze rede verklaarde de heer Koops, dat voor hem de motie nu was aaftge- kleed; een wezenlijk verschil tus sen hetgeen in de motie staat en hetgeen Romme zei, viel echter o.i. niet te ontdekken. De classificatie. kwam Zaterdagmorgen ter sprake naar aanleiding van een ingekomen motie, om bij regering en fractie vanwege het Partijbestuur sterk aandrang te doen uitoefenen, om tot volkomen afschaffing van "cle classificatie te geraken. De voorzit ter wilde met de fractie - bespreken, om welke wijze dit zou kunnen ge schieden. Verschillende afgevaar digden wilden verder gaan en ver langden een positiever uitspraak. De voórzitter zei, dat dit onmoge lijk was. Dit punt is in het program geregeld, men kan er nu niet even per van te voren niet aangekondig de motie een volledig debat over gaan houden, noch een verdergaan de beslissing nemen. Men vergete de consequenties van afschaffing niet: zij impliceert ook afschaffing van de loonklassen in het bedrijfs leven. Classificatie bestaat in alle landen. Tegen een opmerking uit de Kring Haarlem, dat de laagste klas sen vaak beneden het sociale mi nimum liggen, voérde de voorzitter, die kwesties als deze van haver tot gort kent, aan, dat het gaat om een systeem, waarvan het doorbreken niet eenvoudig is. Ook werd door anderen weer betoogd, dat de zaak voor ambtenaren ert voor arbeiders anders ligt, waarop de voorzitter zei: maakt u dat de arbeiders 'maar eens wijs. En /toen weer een ander zei: wij moeten tot een beslissing komen, het kan of het -kanniet. stelde de voorzitter scherp vast: Een eerste groep van 130 poli tieke delinquenten, gedeeltelijk geschoolde, gedeeltelijk onge schoolde werkkrachten, zal op of omstreeks 24 Mei a.s. naar Nieuw Guynea vertrekken ten einde daar werkzaam te zijp bij de opruiming van militaire ma gazijnen. Deze mensen hebben zich vrijwil lig aangemeld. Het aantal, dat zich aanmeldde, bedroeg 240. De gezin nen blijven hier. Het geldt hier een proef. Wanneer daar enige tijd ge werkt is, zal beoordeeld kunnen worden of nog meer groepen zul len gaan. De delinquenten hebben met het Rijk een verbintenis aan gegaan voor 2 jaren. Zij zullen in komsten genieten van f 150 per maand voor ongeschoolden en f 200 per maand voor geschoolden. er ife nog een dérde mogelijkheid, dat is de middenweg, en daar ^ijn we- naar aan het zoeken. Prof. Romme zei er ook iets van: de redenen voor classificatie heb ben na de oorlog aan kracht inge boet; de harmonica krimpt in, het punt leek hem een nuttig studie object voor het staatkundig cen trum. Vervolg pag. 2 r>"E BESPREKINGEN in de Par- tijraad hebben wel zoveel ge leerd,' dat van een politiéke koers verandering in de K.V.P. geen spra ke zal zijn. Na de Partijvoorzitter, heeft ook prof. Romme in zijn rede eên en ander duidelijk gemaakt. Hij heeft er eerst op gewezen, dat er geen sprake is van een aan de lei band lopen van de Partij van de Arbeid. De Partij volgt haar eigen koers, binnen het kader- van het Kabinetsprogram, dat op ons Ur gentieprogram gebaseerd is. De plannen van de Regering worden aan dat program getoetst en wij leggen, ook bijv. ten aanzien van de Vermogensheffing, eigen maatsta ven aan en geen maatstaven, ont leend aan andermans beginselen. Men zegt, dat die Vermogensheffing ineens een socialiserende tendenz heeft. Of wij dat vinden, zullen wij beoordelen ongeacht wat anderen menen, of zeggen te menen. Het heeft prof. Romme deugd gedaan, dat de Noodvoorziening voor Ouden van dagen met eenstemmigheid is aangenomen. Romme huldigde de „grotg werk kracht en het leidend vermogen van minister-president dr. Beel, die de dank van het vaderland verdient. ,Er zijn ei*, die hem kwaad aankij ken wegens de formatie van zijn kabinet en die ons kwaad aankij ken, omdat wij onze steun aap dat kabinet geven! Het zij zo. Maar men moet dan ook aan de zijde van de P.v.d.A. de samenwerking niet be moeilijken, door uitingen en demon straties, die ons bestaansrecht be twisten. Als men dat doet, blijkt het dat wij nog ver van elkaar afstaan. De doorbraak is grondig mislukt, en nu doet de P.v.d.A. verstandig, de strijdbijl voorlopig te begraven. Het grote verschil tussen ons en hen zit in het fundament van staatkun dige beginselen, waarop de partijen zijn gebouwd. \{porzover we weten, wat er in het nieuwe begipselprogram van de P.v.d.A. s.faat, hééft, aldus zei prof. Romme, het genoemde verschil eer-, der de tendenz te vergroten, dan te verkleinen. Men is aan die zijde ook nogal terughoudend in het tonen van waardering voor het werk van anderen. Opvallend was het te zien, dat men op het congres van de, Partij van de Arbeid alleen critiek had op de departementen vai> de Katholieke Ministers. Overigens zei prof. Romme dui delijk, dat het Regeringsprogram niet in gevaar komt. De verwezen lijking daarvan is het grote doel van de samenwerking, dièfm 1946 tot stand gekomen is. Dat Rege ringsprogram blijft de toets voor de samenwerking, met ons Urgentie- program. Deze constellatie is voor de verwezenlijking van onze staat kundige verlangens niet kwaad. On getwijfeld zóu het beter zijn, indien het kabinet niet uitsluitend zou steunen op de twee grootste partijen in de -Kamer. Romme heeft dat in de zomer van 1946 bij het Algemeen Debat ook al gezegd en er is geen reden, om daar nu anders over te denken. Maar als het beter niet kan v/orden bereikt, of nog niet te ver wezenlijken- is, dan moeten wij het betrekkelijk goedé niet verguizen. Romme-wees er verder nog op, dat bedacht moet worden, dat de zware tijden, die wij beleven, als steeds de relatief-zwaarste offers vragen van de kleine man en de economisch- zwakkeren, omdat voor hen de af stand tot het naakte bestaan weinig marge overlaat. Hijhoopte, dat ka- binet-Beel er in zou mogenslagen, zijn belejd op dit program tot zegen van Nederland voort te zetten. v Dat hopen wij ook. Wij behoeven ons dus niet te bekommeren over zwartgalligen, die een X. „fan toom" zien in de „leiband" van de andere partner, maar «wij houden ons liever aan de „werkelijkheid" vap de strakke lijn van Romme!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1947 | | pagina 3