Nieuw
Nederlanders wensten niet de bes londe
organen te erkennen
de Gasperi treedt af
Boodschap van
Geblokkeerd geld verdwijnt
als de heffingen voldoende zijn
Voor Alkmaar en omgeving
Rerum
Novarum
Neutrale commissie
naar Palestina?
DR.GANI ANTWOORDT:
Eigendommen niet-lndonesiërs
zullen teruggegeven worden
Republiek wil ondernemingsproducten
beschikbaar stellen voor export
Bezorgdheid over
Sumatra
Geen eensgezindheid over het
financieel beleid
Inschakeling der
lage landen?
Oud-minister
Meynen
Gouv.Generaal
Hef incident
bij Sibolga
Minister Lieftinck doet enige toezeggingen
Het Wereld-Boeren-
Congres
Nederlandse troepen
naar Duitsland
.ETTERT VRONE
celleerde de links-
iraads. Zijn beheerst
iel was een lust om
dat deze speler niet
lt. "Woensdag a.s.
r Indië, om daar zijn
vervullen.
orhoede was snel en
)e halflinie steunde
iterhoede, met doel-
an het hoofd, was
;hter v. d. Schilden
ld.
it wind in de rug af.
;oed combinerend op
af, de backs weifelen
t scoort het eerste
Eén halve minuut
.V. een corner te ne-
laatst de bal voorbij
3oIten, deze zét voor
kopt keurig in, 2^0.
spel enige tijd op en
e helft is 10 mi/i. oud
Iworsteling voor het
rdt gescoord. Deze
ter afgekeurd. Toch
i regelmatig opge-
ds maakt na 'n snelle
5 doelpunt. Ook het
ij vaor zijn rekening,
kt er met een 'vlie-
-0 van. Plotseling
/oor van Vrone door
51. Hagnraads vindt
'oldoende; 'n voorzet
schiet hij onhoudbaar
ater scoort G. Bolten
lelpunt.
voor het einde krijgt
penalty toegewezen,
ilpunt wordt omgezet,
nt het einde,
rijd nam P. Haan
van zijn clubgenoten.
1 boekwerk aangebo-
a hem weer spoedig
ideren terug te zien.
„ST. BAVO"
avo gelukt Berkhout
;n af te snoepen. De
;n zijn voor Berkh.,
sigde achterhoede die
leed, gaf geen krimp,
lan enige mooie aan-
reet deze ook in doel-
zetten. Spoedig is de
30. De jongens hou-
en weten, nog 2 maal
iden, terwijl Berkh.
eet te redden. Eind-
invallers, die reeds
een zware wedstrijd
hadden, deden ver-
rk. Het tweede be-
,ijk spel tegen Ursem
lebben goed gespeeld,
der fors had het wel
>e aspr. moesten met
ido hun meerdere er-
Hemelvaartsdag: St.
12 uur; Grashoppers a
uur, vertr. 12. uur.
ei speelt St. B. I haar
ijd tegen St. Victor
gaat naar DWB I op
asp. naar Spanbroek
allen vertrekken ge-
2 u. De terreindienst"
ter worden, verzorgd,
aanbieding voor U!
taande uit groot
lus 4' stoelen, alles
onze bekende gro-
eiken theemeubels
2,50; 2 fauteuils en
'auteuils f 68,50; 4
ssoirs f98,kap-
partij luxe spiegels
-; 1-pters. led. met
iraal f 62,50; 1-pers.
-pers. met ombouw
met kastjes f 165,
en vooroor!, tijk)
•alen f 37,50; was-
iegel f47,50; kleine
de radiotoestellen
f 87,50; complete
f275,— tot f550,—;
iware en luxe uitv.
best. uit dressoir,
ïeubel f 375,gro-
rs met glas in lood
1.7,50 eiken; 6 keu-
dressoirs f 245,
keuze f 975,r En-
chemerlamp f 67,50;
weegschaal met ge-
enz.
rij blijvend- te
t beleefd ver-
ig te letten,
enzende zaak
HOORN, TEL. 4529
•d 12.
TERIJ
89 - 400: 8215; 10958;
19; 12916; l$673 100;
1517
2163
5594
6377
1721 1747
®87 SS
3861 3880 4039
6427 6495
7401 7410
8180 8201 8297
9295 9587
u* .v»-- 10918 10928 10992
48 11750 11812 11829 1184
7263 7325
8176 8180
12'...
23 13458
61 14460
10 17237
15 19067
52 19917
41 20665
12!
1 I2ï
3 126
13487 13531 136
14473 14945 151.
17405 17409 17427
19076 H9129 19212
1 19!
I 19!
de Usof. Maar ter-
aarde spottend spre-
ïrkeer is.uniform, él
r te nemen. Zo suist
in Etage/ Riparato de
nige vliegbus dan de
met de stoplichten
een van een rist
re opeenvolging vair
HoofdredacteurH. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
DirecteurE. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3-40 per
kwartaal; 1.20 per maand;
incl. incasso. Adv.-pr. p. editie
13 c. p. mm-; minimum 2.50;
in alle edities 26 c. p. mm.;
minimum 4.-; Fam.ber. 20 c-
p. mm.; in alle edities 30 ct.
No o rdh ollands
Buiten God. is 't
nergens veilig
(Vondel)
WOENSDAG 14 MEI 1947
43e JAARGANG - NUMMER 11226
BUREAUX:
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.), 2047 (red),
K 2200.
HOORN: Draafsingel 59, Tel-
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER; Weststraat 80,
Tel. 2383 (K 2230).
SCHAGENMolenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240)-
Bank; Noorderbank
n
OP VIJFTIEN MEI herdenkt de
Katholieke wereld de uitvaar
diging van de encycliek „Rerum
Novarum". Dit geschiedde 15 Mei
1891, nu 56 jaar geleden. Encycliek
herdenkingen, zoals wij die vroeger
kenden in het bijzonder van de Ka
tholieke Arbeidersbeweging, schij
nen in onbruik te geraken. Ten
eerste, omdat de oorlog zes jaar
lang de herdenking onderbrak. Ten
tweede, omdat sinds de verschij
ning van „Quadragesimo Anno"
meer nog dan vroeger begrepen
werd, dat deze sociale encyclieken
niet alleen voor de arbeiders ge
schreven zijn. Ten derde, omdat de
gedachten van de encyclieken zo
zeer gemeengoed geworden zijn,
dat men haast geen sociaal of staat
kundig streven meer kan denken,
zonder dat de leer van Rome er
wordt bijgehaald.
Dat alles is verheugend, ook al
zal wel niemand willen beweren,
dat de theorie van de Pauselijke
zendbrieven al heel en al in de
practijk verwezenlijkt is. Eerder
het tegendeel. De geestelijke revo
lutie, welke de oorlogsjaren bege
leidde, en die na de bevrijding nog
voortduurt,' is er het bewijs van.
„Rerum Novarum" was de Magna
Charta voor de leer over de toe
stand der arbeiders en over de leer
van de arbeid, „Quadragesimo
Anno" gaf de richtlijnen aan voor
herstel der wereldorde op de grond
slag van het Evangelie. Geen nieu
we, maar de juiste gemeen-
schapsleer. De sociale leer van de
Kerk zeide en zegt ons, dat de Wet
van God de grondslag van de ge
meenschap moet zijn. En Paus
Pius XII benadrukte dit nog eens in
zijn radiorede van 1 Juni 1941, op
de vijftigste verjaardag van de uit
vaardiging der encycliek „Rerum
Novarum" Toen zei de H. Vader,
midden in het barnen van de oor
logsbranding, dat van de al of niet
overeenstemming der gemeenschap
met de goddelijke wetten, ook het
heil der zielen afhangt. Hij zei ook
nog eens (voor de zoveelste maal!)
dat de Kerk het recht heeft, te be
oordelen, of de grondslagen, van een
gegeven sociale ordening in over
eenkomst zijn met de onverander
lijke orde, die God kenbaar ge
maakt heeft, zowel door middel van
het natuurrecht als van de open
baring. Leo XIII verwierp niet ai-
leen de dwaling, maar gaf ook een
uiteenzetting van de ware beginse
len, waarbij hij zich eveneens zeer
nadrukkelijk baseerde op de na
tuurlijke rechten van de mens.
Zo waar het gaat om het funda
mentele recht van allen op het ge
bruik der stoffelijke goederen, het
verband tussen dit recht en de
plicht van godsdienstige en zede
lijke volmaking van de mens, de
plicht der openbare macht om de
onaantastbaarheid der menselijke
rechten te beschermen en het ware
doel der economie: t.w. zonder on
derbreking de stoffelijke omstan
digheden te verzekeren, waarin
zich het individuele leven der bur
gers vollëdig kan ontwikkelen.
„Waar dit op een duurzame wijze
wordt bereikt, daar zal een volk in
waarheid economisch rijk zijn, om
dat het algemene welzijn en, als ge
volg daarvan, het persoonlijk recht,
dat allen bezitten op het gebruik
van de aardse goederen, op die
wijze verwezenlijkt worden in
overeenstemming met de bedoeling
van de Schepper".
De Paus sprak in deze herden
kingsrede verder o.a. over de bete
kenis van de arbeid en over het
verband tussen privaateigendom en
gezin, waarbij Hij nog eens ver
klaarde, hoe onnatuurlijk een zoge
naamde vooruitgang der bescha
ving zou zijn, die de betekenis van
de privaateigendom zou uithollen en
zo aan gezin en gezinshoofd prac-
tisch de vrijheid zou ontnemen om
te streven naar het doel, dat God
aan de vervolmaking van het ge
zinsleven stelt." Jr.
In de dagén der herdenking van
„Rerum Novarum" is het actuele
boekje van „Ecclesia Docens" een
kostelijk bezit, omdat het 56 jaar na
het verschijnen, van die encycliek
de gezonde leer en de gezonde ge
dachten op sociaal gebied nog eens
helde)- in het licht stelt. Wie
LeoyXIII's werk wil eren, schaffe
ziek dit nuttige boekje aan!
Deze rede is, met enige an
dere actuele documenten, uit
gegeven in de serie „Ecclesia
Docens", uitgave N.V. Gooi en
Sticht te Hilversum, 1.25 gld.,
buiten intekening 1.60 gld.
Men verwacht, dat de speciale zit
ting van de assemblee der V.N. he
denavond zal eindigen na de be
krachtiging van het besluit van de
politieke commissie om een uit 11
landen bestaande „neutrale" com
missie van onderzoek, dus zonder
de grote vijf, in te stellen ter bestu
dering van de Palestijnse kwestie.
In kringen van de V.N. wordt het
uitsluitend van de grote vijf en het
niet opnemen in het werkschema
van het doen van voorstellen inzake
de onafhankelijkheid van Palestina
als een duidelijke overwinning voor
de Engelsen en Amerikanen be
schouwd.
DR. GANI, de Republikeinse minister van economische zaken,
heelt Maandagavond in een verklaring, die voor radio Djokja
werd voorgelezen, geantwoord op de Nederlandse uiteenzetting
over de vertraging in de economische besprekingen. Dr. Gani
verklaarde, dat het Indonesische voorstel betreffende de in- en
export en de deviezenregeling voorziet in een regeling, die zal
moeten gelden in de periode voor een definitief orgaan van de
federatie in het leven zal zijn geroepen. Hierbij moeten de be
staande organen worden erkend, terwijl voor gemeenschappelijke
belangen een gemeenschappelijk overbruggingsorgaan zal die
nen te worden opgericht.
Hiermede wordt dus gewerkt in de
richting van een optreden als een
heid naar buiten, terwijl naar bin
nen differentiatie bestaat, hetgeen
een weerspiegeling is op economisch
gebied van wat reeds op staatkundig
gebied is tot stand gekomen.
Daartegenover houdt de Republiek
rekening met het feit, dat afzonder
lijke apparaten gemakkelijk opge
lost kunnen worden in het in de
toekomst op te richten orgaan van
de Federatie.
Dit voorstel, dat meer in over
eenstemming is met Linggadjati en
de democratische beginselen, werd
door de Nederlandse regering abso
luut onaanvaardbaar geacht, daar
zij bet bestaan van een afzonderlijk
orgaan in de daarbij betrokken ge
bieden van de Federatie niet wil
erkennen, zelfs niet wanneer nu
reeds een regeling getroffen wordt
om deze afzonderlijke organen uit
te bouwen tot organen van de Fe
deratie. die dan zullen optreden
voor geheel Indonesië overèenKom-
stig de bepalingen van Linggadjati.
Doordat dit voorstel van Neder
landse zijde is verworpen blijft
thans de export vanuit alle Indo
nesische havens geblokkeerd, in
verband met de op 28 Januari door
de Nederlands-Indische regering ge
troffen regeling, welke practisch
neerkomt op blokkade van de Re
publiek. Hierdoor blijven de pro
ducten buiten bereik van de inter
nationale handel.
De ondernemingsproducten.
Wat de voorraden onderne
mingsproducten betreft heeft de
Republiek verklaard bereid te
zijn deze direct beschikbaar te
Stellen voor de export om in het
huidige wereldtekort te voorzien,,
indien wordt vastgesteld welk
percentage van de goederen aan
de republiek toebedeeld wordt,
deels als renumeratie voor de
bewaking en bewaring daarvan
ten behoeve van de rechtmatige
eigenaren, deels ais gevolg van
het feit, dat de eigenaren niet
aan de productie daarvan hebben
deelgenomen.
Batavia, 14 Mei. Naar Agence
France Presse meldt, zijn de repu
blikeinse ministers van binnenland
se zaken, financiën, sociale zaken
en openbare werken heden naar
Sumatra vertrokken om aanwezig
te zijn op de zitting van het voorlo
pig parlement van de provincie Su
matra, teneinde „een zeker aantal
problemen op te lossen". Het is be
kend, dat de situatie in het binnen
land van Sumatra ernstige bezorgd
heid heeft verWekt in republikeinse
kringen te Batavia en Djokja.
Eigendommen van niet-
lndonesiërs
Omtrent de teruggave van parti
culiere eigendommen van niet Indo
nesiërs heeft de republikeinse rege
ring zich op het standpunt gesteld,
dat die eigendommen, welke zich
in het de facto gebied bevinden,
teruggegeven worden, met uitzon
dering van de bedrijven van open
baar nut, welke genationaliseerd
zullen worden en waarvoor de eige
naren schadeloos gesteld zullen
worden. Hiertoe behoren o.m. spoor-
en tramwegen en andere commu
nicatiemiddelen en gas- en electri-
citeit krachtcentrales.
De teruggave zal geschieden na
de oprichting van een gemeen
schappelijke commissie als bedoeld
in artikel 14. Het tempo van de
teruggave langs deze weg hangt
geheel af van de oplossing van het
hangende geschil tussen de Indone
sische fii' de tNe'agïla"iïö!sir''a'ëiëga'cie
omtrent artikel 14 zelve.
Desondanks is üe republikeinse
regering bereid reeds voor de tot
standkoming van een zodanige
uitvoering van rrtikel 14 de te
ruggave te bewerkstelligen, in
dien vertegenwoordigers van be
drijven zich daartoe tot haar
wenden.
Van dit standpunt heeft de repu
bliek van stonde af doen blijken
getuige het feit, dat zij naar aan
leiding van daartoe gedane verzoe
ken reeds enkele malen vertegen
woordigers van ondernemingen de
gelegenheid heeft gegeven, hun be
drijven te bezoeken.
De republikein: e regering koes
tert het voornemen vertegenwoor
digers van ondernemingen hun be
drijven te laten bezoeken, teneinde
de stand van zakèn te bezien. Een
en ander als voorbereiding voor de
teruggave, welke op zichzelf offi
cieel zal geschieden.
Op een daartoe door de Ameri
kaanse regering gedaan verzoek
heeft de republikeinse regering het
overschot der suikervoorraden voor
export beschikbaar gesteld; er zal
een gemeenschappelijke commissie
worden ingesteld om deze aange
legenheid Te regelen.
Uit bovenstaande uiteenzetting
„blijkt, dat de republiek de zaak niet
traineert en evenmin van plan is
artikel 14 van de overeenkomst van
Linggadjati te ontduiken.
Door de Nederlanders wordt te
veel gedacht aan een eenzijdige uit
leg, welke gaat in de richting van
de „Hoge Veluwe", daarbij haar
eigen Linggadjati scheppend, ter
wijl de Indonesiërs zich houden aan
het echte Linggadjati, dat volledig
rekening houdt met het zelfstandig
bestuur van de republiek. Zou dit
verschil in uitgangspunt niet kun
nen worden opgelost, dan zou, om
alle daaruit voortvloeiende moei
lijkheden tot een spoedige oplossing
té brengén, vërm'öedelijk arbitrage
worden ingeroepen."
Ook de Christen
democraten verdeeld
A.F.P. meldt dat de Italiaanse
Minister-President De Gasperi, na
kennis genomen te hebben van een
communique van de Bestuursraad
der parlementaire fractie van de
Italiaanse socialistische meerder
heidspartij, verklaard heeft, zijn
mandaat niet langer te kunnen uit
voeren en daarom besloten heeft
het ontslag van zijn regering hij
President De Nicola in te dienen.
De verklaring van de socialisten
beschuldigt De Gasperi van het vér
oorzaken van een crisis en van po
gingen de structuur van het Kabinet
te wijzigen, zonder aandacht te
schenken aan de socialistische voor
stellen voor de oplossing van het
financiële probleem.
Een speciale correspondent van
het A.F.P. schrijft, dat de regerings
crisis in Italië onvermijdelijk was,
doordat de toestand op financieel en
economisch gebied steeds slechter
werd en doordat men in de boezem
van het Kabinet over deze en andere
kwesties van mening verschilde.
De Gasperi en de democratisch-
christelijke ministers waren van oor
deel, dat een financiële en economi
sche politiek slechts met succes zou
kunnen worden gevoerd, indien de
regering zou bestaan uit vertegen
woordigers van een zo groot moge
lijk aantal partijen.
In de Noord-Oostpolder moet het nog woeste en braakliggende
land in cultuur worden gebracht. Het eerste werk daarvoor is
het graven van greppels voor waterafvoer en de verdeling in
kavels. De greppelploeg, getrokken door twee tractors, maakt
de voren in de zware klei. (v. Buiten)
De communisten en de meerder
heidssocialisten onder de Ministers
daarentegen bestreden deze opvat
ting en betoogden, dat de drie-par-
tijenregering, die het resultaat was
van de verkiezingen van Juni 1946,
verkieslijker was. Daarenboven ver
schilden de afgevaardigden der
christen-democraten, die met 207 van
de 556 afgevaardigden in de consti
tuerende vergadering de grootste
fractie vormen, onderling van me
ning; in deze kringen helt men
steeds meer over naar de mening,
dat een eind moet worden gemaakt
aan het drie-partiienbewind en de
communisten eruit moeten worden
verwijderd. Dan zijn er nog talrijke
christelijk-democratische parlements
leden die wensen dat hun partij tij
delijk niet aan de regering deel
neemt.
Verder zijn er partijen in Italië,
zoals de Liberale partij en de Uomo
Qualunque, die niet a priori de idee
van een regering op brede basis ver
werpen, doch slechts op voorwaarde
dat de communisten er geen deel
van uitmaken.
Een oplossing aanstaande.
De socialisten onder Giuseppe
Saragat hebben hun bereidheid
te kennen gegeven samen te
werken met een regering op
bredere basis.
Het schijnt mogelijk te zijn, dat
De Gasperi een regering kan vor
men, welke hetzij ongeveer gelijk
is aan de afgetreden met toevoe
ging van enige onafhankelijken,
hetzij een regering van midden
partijen, welke in de assemblée
door de rechtse partijen wordt ge
steund. Indien hij niet slaagt is het
mogelijk, dat president De Nicola
zich tot een der oudere staatslieden
zoals Orlando of Bonomi, zal
wenden om "wederom een drie-
partijenregering- te vormen, gelijk
aan de huidige.
Bij het transito-verkeer
Naar van gezaghebbende zijde te
Washington wordt vernomen, is de
Amerikaanse regering in principe
bereid de lage landen in te schake
len bij het doórvoerverkeer naar de
bezettingszone in "Duitsland. Er
wordt evenwel op gewezen, dat
eerst een aantal moeilijkheden moet
worden opgelost, alvorens dit kan
geschieden. Men hoopt spoedig een
conferentie met Nederlandse en
Belgische autoriteiten te houden
ter vaststelling van een werkplan.
Tot dat doel zullen spoedig bespre
kingen worden gevoerd.
In de Betuwe worden zeer be
langrijke proeven genomen met
kunstmatige bestuiving der
vruchtbomen. Eerst worden de
bloemen gecastreerd (ontdaan
van de meeldraden), om zelf-
bestuiving te voorkomen en
daarna in een perkamente zak
gehuld, opdat geen vreemd
stuifmeel door wind of insecten
daarop terecht komt. Als de
stempels der gecastreerde bloe
men rijp zijn wordt het stuif
meel van diverse appelrassen
door de onderzoekers erop ge
bracht, waarna de perkamen
ten zak er weer omheen wordt
gedaan, die daar blijft tot de
vruchten zijn gezet.
Tot de bevolking in de
Pasoendan
Soekarno heeft een boodschap tot
het volk van Pasoendan gericht,
waarin hij zeide, dat hij sedert de
afkondiging van de proclamatie
van de „Negara Pasoendan" hon
derden brieven en telegrammen,
moties en resoluties heeft ontvan
gen uit alle streken van Wöst-Java.
Al deze stukken houden verklarin
gen van trouw aan de republiek in
en verwerpen de Negara Pasoen
dan. De president verklaarde blij
te zijn met deze verklaringen en
hij bedankte voorts de bevolking
van West-Java voor hun houding.
Soekarno zeide voorts, dat hij van
het begin af geweten heeft, dat het
volk van de Pasoendan geen ande
re staat dan de onafhankelijke
staat, de ondeelbare republiek In
donesië heeft gewild. Met grote
dankbaarheid zal hij wederom een
bezoek brengen aan de Pasoendan
van 19 tot 25 Mei. Soekarno be
sloot zijn boodschap met de woor
den: „Moge God de Negara Repu
bliek Indonesia, die wij allen lief
hebben, zegenen."
„Het Dagblad" te Batavia schreef
gisteren o.m. „In officiële kringen
alhier heeft men reden om aan te
nemen, dat inderdaad de benoe
ming van oud-minister Meynen tot
landvoogd spoedig te verwachten
is".
Grote schade aangericht
Batavia, 14 Mei (Aneta). De
Mar. Voorlichtingsdienst meldt;
Uit de laatst ingekomen berich
ten uit Sibolga blijkt, dat op 12
Mei, zonder directe reden, hel
vuur op H. M.'s „Banckert" is
geopend, waarhij door republi
keinse stellingen van licht ge
schut en mitrailleurs gebruik
werd gemaakt.
Blijkbaar is door de republikeinen
getracht het schip van de rede te
verdrijven, hetgeen mislukte. Het
vuur werd direct beantwoord,
waarbij uitsluitend de schietende
vuurmonden het doel waren. Daar
de republikeinse stellingen echter
dicht bij een bebouwde kom lagen,
kon niet worden verhinderd, dat
grote schade werd aangericht. De
schuld hiervoor en het verlies van
mensenlevens treft uitsluitend de
onverantwoordelijke elementen, die
de strijd tegeh het oorlogsschip aan
bonden. De „Banckert" staakte het
vuren, zodra het geschut op de wal
zweeg! Het schip is een enkele maal
getroffen, doch de schade is uiterst
gering en er werden geen verliezen
aan manschappen geleden. Zoals
reeds is gemeld, onderzocht de
„Banckert" op de rede van Sibolga
een Brits schip, dat de uitvoerbepa-
lingen overtrad.
Generaal Kruis keert
15 Mei terug
Luitenant-generaal Kruis zal zich
op 15 Mei weer naar Nederland be
geven. Hij keerde gisteren te Ba
tavia terug, na zijn inspectietoch
ten langs afdelingen van de Kon.
Landmacht.
DE VERMOGENSHEFFING INEENS
DE TWEEDE LAMER is dan gisteren begonnen met de behan
deling van het wetsvoorstel van minister Lieftinck, tot een
drastische heffing ineens op de vermogens. Onmiddellijk na de
bevrijding zag men in, dat er op dit punt iets gebeuren moest,
naderhand zijn, ook al onder de drang van de omstandigheden,
de gevoelens hier en daar gematigd. Men vreest mét name grote
gevaren voor het economische leven van ons land. Het program
van de K.V.P. laat intussen geen twijfel over deze zaak, prof.
Romme heeft er j.L Zaterdag op de Partijraad nog eens aan
herinnerd. In de Kamer zijn de K.V.P. en de P.v.d.A. er zeker
voor, de C.H. en de Vrijheidspartij zullen wel tegen zijn, vooral
de A.R. aarzelen nog. Na een zakelijk debat is minister Lieftinck
gisterenavond al aan het woord gekomen.
De minister merkt op, dat het
ontwerp gezien moet worden als
een onderdeel van het sanerings
plan. Alle daarmede verband hou
dende maatregelen hebben hetzelfde
doel: het gezond maken van de fi
nanciële basis. Ze behoren bijeen'
er bestaat een zeer nauw verband
tussen de heffingen en de budge
tair e sanering. Nadrukkelijk geeft
de minister te, kennen, dat alle on
derdelen daartoe van even grote
waarde zijn.
Hij schetst vervolgens de achter
grond, waartegen men een en ander
dient te zien: de materiële ontred
dering en uitputting door de bezet-
tiiig, zoals men die in de geschiede
nis niet heeft gekend. Het vraag
stuk der enorme staatsschuld, die
meer dan 22 fnilliard bedraagt, is
de achtergrond van dit ontwerp
heffing ineens.
Wanneer men spreekt over hef
fing ineens, denkt men niet aan de
vermogensaanwas, die een deel der
bevolking heeft genoten, maar aan
de vermogensvermïndering of -ver
nietiging, die een ander deel heelt
getroffen. De weg der inflatie heeft
de Nederlandse regering en 't volk
niet gewenst en die wensen ze nog
niet. Dan moet men een maatregel
nemen, die billijk te achten is. Het
is onjuist zoals de heer van der
Fclfz verondersteld kleeft dat
Minister Mansholt houdt' de
openingsrede
OVER GROTE DELEN van de
wereld dreigt het gevaar van het
hongerspook. Niet alleen in ver af
gelegen streken, maar vlak bij de
deur, met name in Duitsland en 9n
Frankrijk o.a. En terwijl de grote
heren links en rechts, ai dan niet
onder politieke druk, proberen er
van te maken wat er van te maken
is, zijn in Den Haag de boeren-af-
gevaardigden van de gehele we
reld bijeen, om te spreken over de
maatregelen op agrarisch gebied,
welke kunnen medehelpen aan de
verlichting van de druk. Helaas zal
dat alles maar op de lange duur
kunnen geschieden. De problemen
zijn ingewikkeld, de omstandighe
den moeilijk, de tegenstellingen niet
zonder gevaar. Zo heeft ir. S. L.
Louwes, die bijzonder adviseur is
van Sir John Boyd, (die directeur
is van de voedsel- en landbouwor
ganisaties van de V.N.) er in eén
rede, welke hij namens Sir Boyd
hield, er op gewezen, dat er samen
werking moet zijn tussen de I.A.F.P.
(d.i. de internationele boerenorga-
nisatie) en de F.A.O., de internatio
nale voedsel- en landbouworganisa
tie, waarin de regeringen vertegen
woordigd zijn. Sir Boyd nu wilde
een Wereldvoedselbureau, dat pro
ductie en markten moest uitbrei
den, de economische ontwikkeling
stimuleren en de landbouwprijzen
in de wereldhandel stabiliseren op
een peil, dat redelijk is voor produ
centen en consumenten. De confe
rentie in Kopenhagen wilde echter
geen wereldvoedselbureau, maar 'n
wereldvoedselraad, die nog maar 'n
eerste stap in de internationale sa
menwerking zal zijn „indien de re
geringen wensen en besluiten, dat
die raad zal functioneren".
Over een en ander zal men op 25
Augustus in Geneve nader spreken
Maar men voelt toch zeker wel, dat
de hongerende landen -daarop niet
kunnen wachten.
steeds partijpolitieke overwegingen
de grondslag voor het indienen van
het ontwerp vormden.
De poging, om door de twee hef
fingen de staatsschuld terug te
brengen tot een vierde van het to
taal, is nog een te beperkte stap;
er zal nog een zeer zware last op
het jaarlijkse budget blijven rusten
en toch is de minister er van over
tuigd, dat men thans niet verder
moet gaan.
De budgetaire betekenis van de
heffing ineens moet niet worden
onderschat. Alles wordt ondernomen
wat uitvoerbaar wordt geacht, om
in de budgetaire toestand verbete
ring te brengen. Het budgetaire
element is niet het zwaarwichtigste;
liet monetaire element moet even
zeer van grote betekenis worden
geacht.
De minister bestrijdt de opvatting,
dat de vermogenbezitters al zo
zwaar belast zijn en dat de inko
mentrekkers gespaard zijn.
Bezwaren voor het bedrijfsleven
zouden kunnen bestaan; daarom
is nader de mogelijkheid geopend
van nitstel van betalingen In be
paalde gevallen. Tegen het denk
beeld van de heer Tenlings in
deze zon de minister geen over
wegend bezwaar hebben. Realisa-
tiebezwaren moeten zoveel moge
lijk worden ondervangen.
Aan de bezwaren, die er voor het
bedrijfsleven zouden bestaan, dient
men volgens de minister overigens
niet al te veel waarde toe te ken
nen!
Het voorgestelde tarief is volko
men gerechtvaardigd. Niet met el
kaar te rijmen zijn z.i. de verlan
gens van de heer Teulings, die ener
zijds verzachting wenst en ander
zijds verlangt, dat de blokkering
wordt beëindigd.
Met de inning van de heffing van
oorlogsslachtoffers zal gewacht
"'orden tot de wet op de materiële
oorlogsschade tot stand is gekomen.
Ten behoeve van invaliden zal een
regeling worden getroffen, volgens
welke de extra-kosten in de waar
dering tot uitdrukking zullen wor
den gebracht. De waarde van vast
goed zal op dezelfde wijze worden
vastgesteld als bij andere belastin
gen.
Ik heb, aldus minister Lieftinck,,
van het begin af gezegd, dat een
deel van het geld tijdelijk en een
deel blijvend geblokkeerd zou zijn.
De verwachting, dat men het blij
vend geblokkeerde gedeelte wel vrij
zou krijgen, heeft de minister niet
gewekt. Met het geblokkeerde geld
kunnen de bijzondere heffingen be
taald worden en ook achterstallige
belastingen.
De minister kan niet toezeggen,
dat het geld vrij gegeven zal wor
den als de heffingen geïnd zijn: als
het een betrekkelijk gering bedrag
is, zal hij het vrijlaten; die toezeg
ging wil hij wel doen.
Wijziging van het tarief is ge
vaarlijk, omdat het evenwicht er
door verstoord zou worden. De
bedoeling is de spaargelden maar
bij de spaarbanken te laten. De
investeringsgelden wil de minis
ter geleidelijk vrij geven.
De minister verklaart, dat hij be
reid is om, als de opbrengst der
heffingen voldoende is, het geblok
keerde geld te doen verdwijnen.
Om vijf minuten voor midder
nacht verdaagt de voorzitter de
vergadering tot heden. Woensdag
14 Mei, des thiddags 1 uur.
NAAR IN welingelichte krin
gen verluidt, ligt het in de
bedoeling binnenkort een deta
chement Nederlandse troepen
als bezettingscontingent naar
Duitsland te zenden. Dit con
tingent zal minstens een batal
jon omvatten, dat onder het
commando van de Territoriaal
Bevelhebber Nederland staat.
Zoals men weet is Nederland
het enige der West-Europese
bevrijde landen, dat nog niet
aan de bezetting van Duitsland
deelneemt.