a ft
In Nederland is
vergeleken
het nog heilig,
bij Polen
VAN EEN OUDE TUINMAN,
Tussen THOREZ en DE GAULLE
DEN VIJAND WEDERSTAAN
JUBILEUM GEERT-GROOTE-
GENOOTSCHAP
Prijzen hebben een duizeling
wekkende hoogte
J
ktberichten
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Woensdag 14 Mei 1947
PAG.
Franse socialisten in een lastige positie
Er waren eens vijf viooltjes
n
die geen bloemen voor de H. Maagd kon vinden
M
Licht aan zoekenden en dwalenden
Pools volk, oerharde
kern
•tie - degradatie
Alcmaria
tief van Alcmaria
leeft te Amsterdam
reking plaats gehad
mghebbenden voor
ng van het program
lotie- en degr. wed-
roor de 2e klasse B.
K.N.V.B.-bestuur zal
■oorgesteld de eerste
comp. als volgt te
spelen:
2e Pinksterdag):
Alcmaria
.—Holland
Juni:
ariaD.E.C.
ndH.B.C.
Juni:
nd—Alcmaria
.—H.B.C.
erste bespreking had
eerste keuze bij de
ïg van het program-
is overeengekomen,
et opmaken van het
na van de tweede
vereniging met het
mtal punten de eer-
zal hebben.
IIEUWE DORP
PETTEN
igheden in het
>oruitzicht
LEGENHEID van de
van het nieuwe^ dorp
k dorp, dat tweemaal
en een keer door de
irwoest en dat dus het
sn zal worden, ligt het
ling van het gemeente-
Zijpe in de loop van
iet stichtingsjaar) een
edenkteken op te rich-
issaris der Koningin in
icie heelt zich bereid
.t gedenkteken te zijner
illen.
plechtigheid zal echter
het vastleggen van Ret
eerste huis in 't nieuwe
t gebouwd, ter gelegen-
m door de ontwerpster
deropbouw- en uitbrei-
itten, mej. ir. v. d. Ban
de eerste steen zal wor-
Deze plechtigheid zal,
lindering van de Com-
Koningin, worden op-
loor de tcgenwoordig-
:n lid van Ged. Staten,
Ribbius Peletier.
JD Bij het in Mei
am gehouden examen
Administratief Diploma
id- en Tuinbouw slaag-
;ende cursisten van In-
iman, Westwoud:
Hoogkarspel; M. Dol,
N. Hauwert, Wervers-
!reg, Andijk; P. Karsten,
ikker; A. Sijm, Wierin-
v. Diepen, Weere; W.
:ld, Weere; W. J. van
:oude; B. Looyenstein,
Th. Stadegaard, Ob-
Laan, Berkhout; J. v. d.
S. N. Paauw, Weere;
Weere.
(EN MEERV. KAMER
oudige Kamer te Alk
gisteren de navolgende
uitgever (dood door
14 dagen hechtenis en
van het rijbewijs voor
itspraak f,250 of 25 dg.
KI. A., Enkhuizen
eis 9 mnd. gev., waar-
voorw. met een proef
jaar. Uitspraak 12 mnd.
/aarvan 6 mnd. voorw.
•oeftijd van 3 jaar.
Helder (heling bij scha-
eis 3 mnd. met aftrek,
dgn. met aftrek (voor
leg 55 dgn.). Jacoba
diefstal), eis 5 mnd. m.
ter beschikking stelling
lering. Uitspraak con-
CIN VERLEENT
GRATIE
Koningin heeft gratie
n D. E. Buter, tot de
eroordeeld bij sententie
zonder Gerechtshof te
II 10 December 1946. De
in het gratie-besluit
net een levenslange ge-
f.
13' Mei. 22150 kg witlof
40 kg id. II 10—22; 4300
IN, 13 Mei. 995 kg sja-
i; 60 leg rabarber 4.-;
of I 15—37; 12086 kg id.
1840 kg id. Ill 10—
afw. 13—29wortelen!nen
g id. I afw. 13—29; 2720
v. 10—19; 130 kg id. Ill
TK, 14 Mei. 8200 kg wit-
10; 2900 kg rabarber 4;
3-18.70; 5,00 kg bieten 8.
HUIZEN, 14 Mei. 4400
0—13.10, id. II 10—12.90,
rber 4.-.
1ND, 12 Mei. Aange-
Voorjaarsrundermarkt:
:n, waarvan 926 gelde-
■850 per stuk, handel
ilkkoeien 400—775, han-
d; 48 pinken 185—275,
i: 20 jonge stamboek-
•1100, handel vrij goed.
IN, 13 Mei. Veemarkt.
728 hinderen^ 21 vette
eren, us0 nuchtere kal-
vette varkens voor de
l geldekoeien 350580;
213 melkkoeien 450
kalm 20 pinken 190—
matig; 10 stieren 600—
vrij goed; 20 mag. var-
handel goed; 200 biggen
el goed; 564 schapen 42
1 kalm; 542 lammeren
el goed! 146 bokken en
I, handel vlug; 51 paar-
0, handel stil.
IND, 13 Mei. Pluimvee-
oude kippen en hanen
de) 3.754 per kg.; 100
e) 4.- per kg; 200 ben
stuk; 150 jonge hanen
>0 per kg; 3200 jonge
en rode) 3.50 per kg;
oude eenden 5.- p. st;
2—16 p. stuk; 73 gan-
AR WOUDE, 14 Mei.
13; 7000 kg rabarber 4.-,
n II 7.40: III 5.70: IV
kg witlof I 10—20; II
«F"
(Van onze Parijse correspondent)
EEN DREIGENDE KABINETSCRISIS is afgewend door het be
sluit van de Nationale Raad der socialistische partij, om de
huidige regering zonder de communisten te handhaven. De cijfers
der stemming (45 pr. tegen) wijzen uit, welke moeite het nemen
van dit besluit gekost heeft. Het grote publiek echter, afkerig als
het is geworden van de herhaaldelijke verschuivingen op het
politiek toneel, zal de gevallen beslissing zeker toejuichen.
RAMADIER, die aan sympathie
begint te winnen, kan nu doorwer
ken. Hij is reeds doende de stakers
bij Renault ertoe te bewegen weer
aan het werk fê gaan. Voorts moe
ten stappen worden gedaan tot le
niging van de voedselnood, terwijl
verder het zenden van de missie-
Monnet naar de Ver. Staten de
aandacht vraagt.
Stakingen, voedselnood, plan-
Monnet, communistische agitatie en
Moskou^e conferentie, dit alles kan
men met elkaar in het nauwste
verband brengen. De stakingen zïjn
ten dele een gevolg van voedsel
nood en schaarste in het algemeen,
waardoor de prijzen hoog zijn en
de lonen onvoldoende. Daling der
prijzen kan eerst verwacht worden
pis het goederenvolume toeneemt,
maar daarvoor is meer productie
nodig en dit laatste vereist meer
kolen. Het plan-Monnet, hetwelk
de Franse economie in vijf jaar tijds
grondig wil hervormen, gaat er van
uit, dat het land zelf niet voldoen
de kolen kan voortbrengen. Waar
ze dan vandaan te halen? Deo Blum
heeft kort voor zijn aftreden ge
tracht ze van Bevin te krijgen, hij
moest zich echter met een vage
toezegging tevreden stellen. Op zijn
beurt heeft daarop Bidault het ge
probeerd, en inderdaad heeft hij uit
Moskou een aardig kwantum Ruhr-
kolen meegebracht. Tegen de, zin
van de Russen overigens, dié van
een aansluiting van de Saar niet
wilden horen omdat zij van Marshall
en Bevin geen toegang kregen tot
de Ruhr en derhalve overal tegen
waren.
Alles bijeen' zal de maandelijkse
kolenimport in Frankrijk nu op een
peil van 600.000 ton worden ge
bracht, genoeg om alle verdere aan
koop in Engeland en Amerika over
bodig te maken.
Breuk tussen roze en rood
De communistische partij heeft
in de pers over de houding van
Molotow nogal wat te horen ge
kregen. De communisten verweren
zich daartegen met het argument,
dat de heer Bidault Frankrijk on
derhorig maakt aan de Angelsaksi
sche landen en het laat opnemen in
een Westers blok dat tegen Rusland
zal gericht zijn.
Deze verdediging is nogal zwak
jes en in elk geval niet voldoende
om bij de massa de indruk weg te
nemen, dat de communisten met 't
welzijn van Frankrijk hun eigen
spel spelen. Hun volte face bij ge
legenheid van de staking bij Renault
heeft zelfs voor de socialisten de
maat doen overlopen, want na
Frankrijk eerst kolen te hebben ge
weigerd probeerde het communis
me hier ook de loon- en prijsbe-
heersing nog op losse schroeven te
zetten, met alle gevaren van inflatie
en devaluatie daarfaan verbonden.
Vandaar dat zij tenslotte iets heb
ben gedaan wat enkele maanden
geleden nog een volstrekte onmo
gelijkheid moest worden geacht: zij
hebben (zij het na harde twee
strijd) de communisten uit de rege
ring gezet, waarbij zij tevens alle
risico's hebben aanvaard welke
daaruit in de toekomst kunnen
voortkomen.
Dat de tegenwoordige scherpe en
anti-communistische koers van Ame
rika en de terugkeer van De Gaulle
in de actieve politiek tot dit besluit
het nodige hebben bijgedragen, mag
nauwelijks betwijfeld worden.
De terugkeer van De Gaulle
Vooral de lange generaal boezemt
de socialisten schrik in. Voor mil-
lioenen Fransen is hij nog immer
een idool, vandaar het succes van
Extra treinen op
Hemelvaartsdag
De Ned. Spoorwegen zullen op
Hemelvaartsdag, behalve de treinen
van de normale dienst, een aantal
voortreinen laten lopen om aan hef
te verwachten drukke reizigersver-
voer het hoofd te „kunnen bieden.
Tevens zal, voor zover de materiaal
positie dit toelaat, worden getracht
de volgens de dienstregeling rijden
de treinen naar behoefte te ver
sterken; in de regel zal dit verster
ken geschieden door het bijplaatsen
van rijtuigen, doch indien noodza
kelijk, zullen de N.S. er toe moeten
overgaan gesloten goederenwagens
te gebruiken.
Bovendien zullen de Ned. Spoor
wegen ten gerieve van bezoekers
aan de landdag van de oud-militai
ren te Rijsen, een aantal extra trei
nen van en naar Rijsen laten in
leggen.
zijn nieuwe beweging, die een ein
de wil maken aan de politieke on
enigheid. Deze partij schijnt al meer
daü een millioen leden te tellen en
dagelijks stromen nieuwe duizen
den toe. Dit feit heeft een zekere
malaise bij de politieke partijen
doen ontstaan. Zij zien zich in haar
bestaan bedreigd en bovendien zijn
zij al gauw geneigd De Gaulle er
van te verdenken de dictatuur te
willen vestigen. Zo bont heeft de
generaal het zeker niet gemaakt,
dat hij van verzetsman nummer één
nu plotseling als politieke vijand
nummer één moet beschouwd wor
den. Hij wil slechts een einde ma
ken aan de almacht van het parle
ment, grondwetsverandering dus en
herstel van de eenheid die in het
verzet bestond. Zeer veel Fransen
tonen zich heel wat minder ongerust
dan de politici, maar voor de com
munisten is hij en hier terecht!
de boeman; zij hebben in het ge
hele land „comité's van waakzaam
heid" tegen De Gaulle opgericht.
Geen der overige partijen heeft
daarin echter zitting willen nemen.
Verstandig besluit, want is er al
reden om van. De Gaulle een regiem
van „persoonlijke macht" te vre
zen, zoals de communisten beweren,
zoveel te meer dan toch van een
Thorez als deze er de kans toe zou
krijgen.
Wie zond aangetekend
stuk aan l'Ecluse?
Op 22 Januari jl. is uit Apeldoorn
een aangetekend stuk verzonden
aan G. l'Ecluse, van Hogendorpstr.
77/2 Amsterdam-West, familielid
van Willem l'Ecluse, die in Dec.
1946 door het Bijzonder Gerechtshof
te Zutphen ter dood werd veroor
deeld. Daar de inhoud van dit stuk
van groot belang kan zijn voor
laatstgenoemde de doodstraf, is
nog niet voltrokken verzoekt het
hoofd, van de P.R.A. te Apeldoorn
de afzender van dit stuk dringend,
zich aan hem bekend te maken.
r~-
Toen de vijf dramatische oorlogs
dagen voor Nederland ten einde
liepen, was het afgelopen met de
vrijheid van land en volk. Wel had
Seyss Inquart allerlei mooie lehzen
en uitroepen in zijn bekende rede
in de historische Ridderzaal, maar
op de achtergrond trok toch al het
gordijn op, dat alles zou afsluiten,
wat eens Nederland was.
Het legen mqpst de wapenen in
leveren en werd naar huis gestuurd,
óveral kwamen Duitse ambtenaren,
om zich te belasten met de wetge
vende taak in het bezette gebied
en wij konden niets anders, dan
afwachten en luisteren naar dat,
wat men ons van de overkant te
zeggen had.
Maar ergens in het overrompelde
landje begon zich ondanks alles een
enkeling te bezinnen op dat wat nu
moest gaan gebeuren. Er Araren er
al direct na de oorlog, die in de
toekomst niets anders zagen dan
vervolging, eerroof en grootscheepse
diefstal. Die enkelingen begonnen
met het verzet: individueel en ge
brekkig, zonder veel hulpmiddelen,
alleen maar gedreven door haat,
vaderlandsliefde of soldatentrouw.
In het najaar van 1940 vielen de
eerste slachtoffers, bijna niemand
wist het, omdat dit alles nog niet
werd bekend gemaakt. Een jong
officier werd gefusilleerd, omdat hij
met een zender berichten over
bracht naar Engeland, een student
viel, een paar arbeiders werden
gegrepen, omdat zij doorgingen met
de oorlog in het klein.
De eersten van velen, die nog
zouden volgen in de lange vijf
jaren. Totdat, zich langzamerhand
groepen gingen vormen, uit nood
zaak, want organisatie was de
enigste methode, waardoor de Duit
ser op strakke manier kon worden
aangepakt bij en voor alles wat hij
met het volk van plan was: de
vreselijke Jodenvervolgingen, het
oproepen van officieren en solda
ten, het deporteren van mensen
naar het Derde Rijk, persoonsbe
wijzen, distributiebescheiden enz.
enz.
Zo ontstonden de groepen en de
organisaties. De Raad van Verzet,
de Ordediensten, de Landelijke
Organisatie tot hulp aan onderdui
kers, de Knokploegen, de Centrale
Inlichtingendienst, het illegale Cen
traal Distributiekantoor, de Per
soonsbewijscentrale en al de andere
groepen van Trouw, het Parool, de
Waarheid, Vrij Nederland, de Pa
triot.
En door de praktijk, die hard en
wreed was, wérden de organisaties
groot, vertakt en hecht tot zelfs in
de gevangenissen en concentratie
kampen.
Tijdens de bezetting werden al
plannen gemaakt,'om de ervaringen,
belevenissen en voorvallen van het
verzet in Nederland vast te leggen.
Er zou een Gedenkboek komen 'over
de L.O. eri de L.K.P. en de daar
mee' verbonden organisaties.
Als voorloper hiervan verscheen
onlangs bij de uitgeverij N.V. Gebr.
Zomer Keuning te Wageningen:
„Den vijand wederstaan". In een
twintigtal schetsen zijn hier door
een aantal bekende s.chrijvers, o.a.
K. Norel, J. H. de Groot, Frits de
Zwerver eri Anne de Vries, de er
varingen neergelegd, die men (dat
zijn de vele werkers voor het
vaderland, grote en kleine, maar
allen bezield met de hartstochte
lijke liefde voor hun God, Koningin
en land) heeft opgedaan tijdens het
cntstellend-harde leven van 1940
1945. We maken weer kennis met
de vele vervalsingen, die nodig
Een kijkje op een der stands van de grote Hamat Missietentoon
stelling, welke in het Kurhaus te Scheveningen gehouden wordt.
waren, om duizenden vrouwen,
mannen en kinderen verborgen te
houden voor de vijand. We leven
weer mee met de angstige avon
turen, die de vervoerders van per
soonsbewijzen en distributiebeschei
den meemaakten, wanneer ze op
pad gingen of wanneer ze werden
achtervolgd.
En we lezen weer het grootse
werk van de mannen, die hun
vrienden uit de Weteringschans
wilden halen, maar daarbij door het
verraad van een enkeling bijna al
len werden gedood of gewond.
Ook de wapendroppings krijgen
hun beurt, de spanning die er des
nachts heerste, wanneer de korte
zin over Radio Oranje, of de Bel
gische zender was gekomen en
wanneer de parachutes met hun
wapenlast, of dikwijls ook hun
mensen naar beneden zakten.
Dat alles in korte heldere hoofd
stukken, geschreven met bezieling
en liefde, de zaak waar het om
gaat waardig.
Want ook leest men weer de
namen van al de groten uit het
volk, die hun leven moesten laten
bij dit werk. Tante Riek (mevr.
Kuipers) uit Winterswijk, de moe
der van de L.O., Henk Dienske, de
geniale leider en Ambrosius, de
sterke figuur uit Limburg/Brabant.
Voor hen, die in nauw contact met
al deze groepen hebben geleefd, zal
dit alles een blijde, maar nog meer
weemoedige herinnering zijn aan
dat grootse werk, dat werd gedaan
onder leiding 'van veel krachtfigu
ren, die ook nu ons land zo hard
nodig zou hebben.
Maar mensen kunnen gde toekomst
niet vooruitzien en ons oordeel is
anders dan dat van de Schepper,
maar toch voelt men bij het lezen
van al deze namen soms een men
selijke droefheid om het verlies.
Maar het boek is ook bedoeld
voor hen, die alleen maar van horen
zeggen wisten wat er gebeurde in
het overrompelde land, voor hen,
ER was eens een burgemees-
ter, die een mooie tuin had.
Er liep een lang, recht pad
door en aan het eind van dat
pad stonden drie grote beuken.
Tegen de middelste Hing een
houten nisje met een Maria-
beeldje en elk jaar, als de
maand Mei kwam, moest de
tuinman verse bloemen voor de
Maagd neerzetten. Dat deed hij
natuurlijk graag, maar toch
zag -hij steeds een beetje tegen
die tijd op. Waarom? Och, als
de burgemeester alleen had ge
zegd, dat het v^rse bloemen
moesten zijn, was het heel ge
woon geweest, maar het moes
ten elke keer weer andere bloe
men zijn. Dat was niet zo ge
makkelijk en eens, in een koude
Meimaand, gebeurde het, dgt de
oude Martinus heus geen ande
re bloemen kon vinden. Hij had
seringen voor het beeldje neer
gezet en daarna tulpen en nar
cissen, maar op een goede dag
was de laatste tulp uitgebloeid
en toen was het afgelopen.
Het zou nog wel even duren,
voor de rozen en
anjelieren uitkwa
men, en Martinus
liep wanhopig langs
net tuinpad. „Tul
pen, narcissen, se
ringen" bromde hij
maar steeds. „Tul
pen, narcissen, se
ringen. Potverdorie
is er dan niets an
ders?" Ja zeker, er
was wel iets anders
maar Martinus zag
het niet. Vlak bij
sen rose tulp ston
den vijf viooltjes,
die zo klein waren,
dat zij helemaal
door de tulpenbla
deren werden ver
borgen. Zij zouden
dolgraag wat gro
ter zijn en afge
plukt worden. Dan
zouden zij voor het
beeldje komen te
staan, net als de
zusjes van de tulp
naast hen, maar
dat zou immers
nooit gebeuren? „Wij zijn te
klein", zeiden zij steeds. „Wij
zijn veel te klein, niemand zal
ons zien".
„Dat hoeft niet", troostte de
tulp. „Ik weet wel raad. Ik zal
de grootste van jullie drie drup
pels water geven, en let dan
maar eens 'op, hoe hij groeit."
En de rose tulp boog zich voor
over en liet drie druppels op
het grootste viooltje vallen.
artinus had er niets van
de viooltjes,met elkaar spraken.
Daarom ging hij de volgende
morgen naar zijn meester om
te vragen, of hij voor een keer
nog wat seringen of narcissen
naar Maria mocht brengen.
De burgemeester lag al we
ken ziek op bed em keek ver
baasd, toen Martinus op zijn
kousenvoeten naar binnen
kwam. Hij vroeg hem vriende
lijk wat er was, maar toen hij
hoorde, waar het over ging, be
gon zijn gezicht te betrekken.
En toen Martinus vertelde, dat
de Heilige Maagd sinds een dag
geen bloemen had gehad, toen
werd de burgemeester heel
kwaad.
„Maar heb ik dan geen ro
zen in mijn tuin, en geen anje
lieren?" riep hij boos uit.
„Die staan nog niet in bloei,
purgervader."
„En de anemonen?"
„Ook niet, maar misschien
zou de Heilige Maagd
De burgemeester wist al, wat
hij bedoelde en schudde vlug
van nee.
„Geen sprake van, Martinus.
Zij moet steeds andere bloemen
krijgen, versta je? Ga naar bui
ten en zoek mijn hele tuin
door."
Martinus slofte weer naar de
tuin en ging het pad nog eens
langs.
„Tulpen, narcissen, seringen','
mompelde hij verdrietig. „Tul
pen, narcissen, seringen, tulpen
Plotseling bleef hij staan.
Onder het blad van een rose
tulp kwam een mooi viooltje
uitkijken. Het was het viooltje,
dat een paar druppels Van de
tulp had gekregen en die nacht
Elink was gegroeid. Het stootte
stilletjes zijn makkertjes aan
en wachtte vol spanning, wat
Martinus zou doen.
Martinus schoof de tulpenbla
deren haastig opzij en gaf een
schreeuw van blijdschap, toen
hij de andere vier viooltjes
vond. Maar hij plukte ze niet
af om ze in een vaasje te zet
ten, o nee! Dan zouden zij na
zes dagen zeker verlept zijn en
wat dan? Nee, Martinus nam
de viooltjes voorzichtig met wat
aarde uit de grond en plantte
hen in een stenen potje. „Zo
blijven ze veel langer in leven",
lachtte hij in zichzelf. „En als
ze uitgebloeid zijn, kan ik net
de eerste rozen hebben". En zo
ging het ook. De viooltjes kwa
men dus voor de Heilige Maagd
te staan en het leek wel, of Zij
nog vriendelijker keek dan an
ders. Ja, het was alsof Zij een
beetje plezier had om die malle
burgemeester, en om zijn slim
me, oude tuinman en de aardige
viooltjes in het potje .vóór
Haar.
die 's avonds in hun brievenbussen
het laatste nieuws uit het vrije
gebied vonden en voor hen, die
alleen maar uit de kranten de
namen lazen van de vele gefusil-
leerden en ook voor hen, die hun
leven instelden op de basis van de
vijand. Zo vooral zullen er uit kun
nen lezen, dat er in de meest-zwara)
ogenblikken vrouwen en mannen
(dikwijls nog bijna-kinderen) wa
ren, die hun plichten beter kenden.
Dit boek behoort door ieder te
worden gelezen.
1) „Den vijand wederstaan". Uit
geverij N.V. Gebr. Zomer Keu
ning te Wageningen.
Weekend in de Weder
opbouw
De Bedrijfsunie in het bouwbe
drijf deelt mede, dat na bespreking
met de dienst van de Wederopbouw
is besloten, dat arbeiders werk
zaam in de wederopbouw Woens
dag vóór Hemelvaartsdag naar
huis kunnen gaan en Maandag
morgen moeten terugkeren. Hét
verzuim op de Vrijdag tussen He
melvaartsdag en Zaterdag moet
worden ingehaald door de eerst
volgende week per dag een uur
langer "te werken.
De pater die het kind de naam
Geert Groote heeft gegeven, is J. A.
S. van Schaik geweest van 't Aarts
bisschoppelijk Seminairie te Kui
lenburg en hij heeft de kleine een
passende naam gegeven. Hij heeft
de jonge vereniging genoemd naar
onze grote stuwer Geert Groote, de
man, die zoveel heeft gedaan voor
de verbreiding van Gods Woord in
ons landje.
De Engelse koninklijke
familie is Maandag van
haar reis door Zuid-Afri-
ka op Buckingham Pa
lace te Londen terugge
keerd. Staande op het
balcon van het paleis
beantwoorden de vorste
lijke personen de toejui
chingen der mensenme
nigte, die zich ter begroe
ting verzameld had.
(Van een medewerker)
ENKELE COLLEGA'S zijn voor twee weken op uitnodiging van
de Poolse regering in dat tussen Oost en West heen en weer
geslingerde land geweest en een daarvan hebben wij dezer
dagen ontmoet, vers van de reis terug in Nederland, met een
gezicht van „nee, zo iets tart alle beschrijvingen". En dat doet het
ook, als wij hier en daar eens naar informeren. Overigens zat in
het hele verhaal een heel belangrijk ding voor ons land.
„Ik heb me voorgenomen, om de
eerste Nederlander, die ik tegen-,
kom en die begint te kankeren, op
te hangen," was het eerste wat wij
te horen kregen, toen wij vroegen
naar de toestand daarginds. En de
details hebben ons deze tempera
mentvolle uitlating zeer verklaar
baar gemaakt. Landgenoot wees
dankbaar voor wat wij hier bezit
ten. Men luistere slechts.
In Polen bestaat -op het ogenblik
een verdeling van voorradige le
vensmiddelen en kleding, die zich
met de weidse naam distributie
tooit, maar die hier op neerkomt,
dat het pakket dat men krijgt toe
gezonden de hongerdood garan
deert. De rest is vrij. Bij ons zou
dat zwart worden genoemd, maar
in Polen is men over die zwartig
heid al lang heen. Die idee zwart
wekt maarsuggestie, alsof er iets
onregelmatigs aan de hand zou
zijn. Er is een „vrije" markt, geen
zwarte. Dat wil zeggen, dat de prijc
zen een duizelingwekkende hoogte
hebben gekregen en dat men zijn
salaris moet zien te vertwintigvou-
digen om die beslist noodzakelijke
artikelen te bemachtigen. Stel u
voor een salaris van 5000 zloty per
maand, welke muntsoort een waar
de van 2V2 cent heeft Daarvoor
werken in Polen arbeiders die een
vak kennen en er <jen lange dag
voor bezig zijn. Een heel erg hoog
gesalarieerd beroep is de journa
listiek en Poolse collega's kunnen
zich verheugen in een salaris van
30,000 zloty, maar ik garandeer u
dat u er honger voor lijdt. Mijn
zegsman kocht ergens een s zakje
vrij slechte appefeh' en betaalde
daarvoor het liefeijke bedrag van
400 zloty. Een tientje d-us. Het
moest een kilo zijn, maar zo op de
hand' geivogen leek het meer op
een pond.Zijn hotelkamer kost
te 800 zloty en een pakje sigaretten
bleef gedurende de gehele reis een
onbetaalbare droom.
Ik heb hem ernstig gevraagd, of
hij mij wilde verklaren, hoe het
komt, dat er dan nog Polen be
staan en hij heeft mij geantwoord,
dat er juist een voortreffelijk sterk
Pools ras aan het opkomen is. Po
len zijn altijd de verschoppelingen
geweest van de mogendheden, die
ze voor hun voeten vonden, maar
in de laatste jaren .is het wel een
beetje erg geworden, 't Hele land
is na de-oorlog opgerold. Rusland
beeft de Oosterse helft eenvoudig
ingepikt en de Polen er uit gejaagd.
De Polen Zijn nog steeds bezig de
Duitsers naar hun Heimat te stu
ren. De Russen doen dat wat snel
ler en wat makkelijker. Een Oost-
pool die naar het Westen moet mag
meenemen wat hij dragen kan en
hij krijgt een voorraadje levens
middelen voor drie dagen. Daar
mee moet hij dan b.v. van Lem-
berg naar Warschau. In normale
tijden duurt die reis drie dagen.
De Russen nemen aan dat de tij
den normaal zijn, maar zij zijn zo
abnormaal, dat het thans gewoon
lijk zeven dagen duurt voor men in
het voor 80 pet. in puin geslagen
Warschau is aangekomen. Maar
de Polen hebben onder d!e oorlog
hun leerschool in het verduren van
leed en ellende gehad. Geen Poolse
vrouw of zij heeft in een concen
tratiekamp gezeten. Maar ook geen
Poolse of zij is er weer uit ge
komen.
„Ja we hebben het zwaar ge
had, maar ik had altijd mede
lijden met die Hollanders, die
stierven maar en wij Polen, wij
zagen dat en dachten: die men-
sen zijn niet geschapen voor
deze tijd. Zij kennen geen
concentratiekamp en zij gaan er
aan ten gronde. Voor ons was
het wel om uit te houden", was
het antwoord op een vraag van
mijn confrater aan een vrouw
van dat volk, dat de eeuwen
door zo gehard is, dat het is
uitgedund tot de oerharde en
sterke kern, die men eenvou
dig niet dood krijgt.
In Polen liggen de mensen vaak
zo maar op straat te Slapen tus
sen het puin. Men mist er het al-
lerprimitiefste comfort. Er is vaak
geen water, er zijn geen WC's, om
het allereerste op te sommen
waar wij Hollanders ons dagelijks,
heel gewoon van bedienen. En
mijn collega heeft mij in gemoede
.toevertrouwd, dat hij zich nergens
meer aan ergert, dan aan een Hol
lander, die niet tevreden is. Niet
tevreden, omdat hij een Franse
fiets moet kopen, die hij niet solide
genoeg acht, in een land, waar na
twee jaar bevrijding al weer alles
te krijgen is wat een mens nodig
heeft en wat hij voor zijn genot
kan missen. Niet tevreden, omdat
hij sigaretten rookt, die niet met
zijn smaak conveniëren, omdat hij
zich moet behelpen met een pak
van overgesponnen stof, die wat
vlugger slijt dan de vooroorlogse.
Er is misschien maar een remedie
tegen dit waanzinnig verschijnsel
van ontvredenheid." Maak een reis
naar Oost-Europa en zeg dan nog
eens, als ge terugkomt, dat het u
hier niet bevalt.
Levert uw oude tuben in
Per jaar verbruikt Nederland
tenminste 100.000 kg lood voor de
vervaardiging van tuben. Nog af
gezien van een ernstig tekort aan
lood over de gehele wereld is met
de invoer van een gelijke hoeveel
heid nieuwe grondstoffen ruim
honderdduizend, gulden aan de
viezen gemoeid. Het is dan ook,
naar men ons van officiële zijde
mededeelt, dringend noodzakelijk
dat het publiek bij aankoop van
een volle tube, een ledige tube in
levert. Deze eis moet onverminderd
van kracht blijven. Het publiek en
de handel wordt met de meeste
klem verzocht hun medewerking
te verlenen opdat de voorziening
van de Nederlandse industrie met
tuben gewaarborgd blijft.
Positie Nederlandsche
Passagiersschepen
Dinsdag 13 Mei: „Aalsdijk", Rot
terdamNew York, pass. 12 Mei
Land's End; „Aldabi", Buenos Ai
resRotterdam, 12 Mei van Las
Palmas; „Algorab", Rotterdam-
Santos, 12 Mei van St. Vincent
k. v.; „Boissevain", Amsterdam
Batavia,' 12 Mei óp 9'53" Nrd en
66'02" Oost; .flndrapoera", Rotter
damBatavia, pass. 12 Mei 18 uur
Suez; „Johan van Oldenbarnevelt",
AmsterdamBatavia, pass. 12 Mei
Gibraltar; „Kota Agoeng", Adën
Singapore, 12 Mei op 10'22" Nrd
en 60'29" Oost; „Kota Gede", 12
Mei van Macassar naar Batavia;
„Poeloe Laut", 12 Mei van IJmui-
den naar Batavia; „Veendam", Rot
terdamNew York, pass. 12 Mei
nantucketlichtsohip. Alhena, Rot
terdamBuenos Aires 12-5 van
St. Vincent k. v.
v. MOOK EN LIEFTINCK
NAAR AMERIKA?
Welingelichte kringen te Batavia
achten het niet onmogelijk, dat dr.
van Mook op of kort na 20 Mei
zich naar Amerika zal begeven voor
het voeren van besprekingen over
de financiële problemen van Ne-
derlandsch-Indië. Het is in dit ge
val niet onwaarschijnlijk, dat dr.
van Mook in New York minister
Lieftinck zal ontmoeten, die dan
rechtstreeks van Nederland naar
New York gaat.
De eigenlijke oprichter
De eigenlijke oprichter hier te
lande is natuurlijk mgr. dr. Alfons
Ariëns z.g. Als er een enquete werd
ingesteld, wie dr. Ariëns was, zou
den e,r vijf en negentig van de
honderd antwoorden luiden: De gro
te drankbestrijder. En daar ligt bij
hem ook wel het zwaartepunt. Maar
zou er één goed werk zijn tot stand
gekomen in ons landje in zijn tijd
waarvoor hij niet warm liep en
waarvan hij practisch de bezieler
was?
Zie hem op zijn oude dag, toen hij
„rustend" was, eens van pastorie
tot pastorie trekken als missie-pro
pagandist. Wat heeft Ariëns niet
.gedaan voor de R.K. Universiteit?
Wie hem gekend hebben, weten, dat
geen enkel goed werk hem vreemd
was en wie hem niet gekend heb
ben,leze er de twee delen van prof.
dr. G. Brom maar eens op na. Al
kleven aan dit mensenwerk ook
feilen en al heeft de critiek nog niet
het laatste woord over dit boek ge
sproken, de lezer krijgt toch een
diepe eerbied voor de arbeid van
de edele onvermoeide strijder
Ariëns.
De C.T.S.
't Is Ariëns dan, die in September
1919 naar Engeland teisde om de
High Church 'met haar romanize-
rende ritus aan het werk te zien.
Hij kwam toen in contact met de
Catholic Truth Society. De C.T.S.'
was door een bekeerling James
Britten in het leven geroepen.
Britten dankte zijn bekering aan het
lezen van klienere geschriften van
de z.g.n. Ritualisten; Anglicanen,
die verschillende katholieke plech
tigheden in hun kerken invoerden.
Van hem heeft Ariëns die methode
van geloofsverbreiding afgekeken,
zoals Britten dat van de Ritualisten
geleerd had.
Met de behoedzame toestemming
van Utrechts Aartsbisschop mgr. v.
d. Wetering („Wij hebben geen be
zwaren") werd uitgevaren met
Ariëns als kapitein en dr. J. van
Ginneken S.J., prof. P. Groenen, dr.
G. Brom en dr. W. van Koeverden
als medebestuurslieden. In 1932
werd G.G.G. een onderdeel van de
PCetrus) C(anisius) vereniging. Het
is niet nodig te betogen het grote
nut, dat G.G.G. voor de Kerk ge
bracht heeft. Wij lezen van 3000.0800
brochuren en ruim 50000.000 blaad
jes en tienduizenden, andere vormen
van geloofsverbreiding Wij brengen
een dankbaar eresaluut aan de
Zusters van J. M. J.. die de leiding
van het verzendhuis op zich namen.
Opnieuw zee in
Tot 1942 kon G.G.G. vrijwel on
gehinderd arbeiden. Toen legden
de „cultuurdragers" uit het Oosten
alles lam. Onder het tegenwoordige
bestuur met prof. dr. B. Alfrink aan
het roer is het schip met de G.G.G.-
wimpel aan de mast weer uitgeva
ren en er staan naast de sinds de
Bevrijding verschenen uitgaven
weer pakkende nieuwe werken op
stapel, tot over het reclasseren van
politieke delinquenten toe. Katho
liek Nederland verheugt zich, dat
ook G.G.G. weer is herrezen en
blijft gaarne het prachtige werk
steunen. De fakkel door Ariëns ont
stoken en door jongeren doorgege
ven, moet in de volgende vijf en
twintig jaren haar licht blijven
schenken aan zoekenden en dwa
lenden. v. W.
Meelvoorraden bij bakkers
gering
Er wordt van békkerszijde een
ernstig beroep gedaan op het pu
bliek. De meelvoorraden bij de bak
kers zijn gering. Om te voorkomen,
dat deze nog meer verminderen,
zonder dat deze aangevuld kunnen
worden, dient het publiek gelijk
tijdig met de ontvangst van het
brood de bonnen over te geven.
Zonder deze medewerking zou de
regering ertoe kunnen overgaan,
het broodrantsoen te verminderen.
