MINISTERS ONTEVREDEN over de houding der Republiek Republikeins bewind moet hersteld worden volgens Natsir E.V.C. roQrt zich weer in haven van Rotterdam Voor Alkmaar en omgeving BEEL EN JONKMAN TERUGGEKEERD Nakoming van Linggadjati voörgesteld en verlangd NOTA AAN DE INDONESISCHE DELEGATIE Voorlopige federale regering in Indonesië? De gebeurtenissen te Buitenzorg WÈM Gas en electriciteits- staking ten einde Complot tegen Prinses Elisabeth De aankomst der Ministers V.'S. ook in 't Westen der Middell. Zee? Stoffelijk overschot Dr. H. Colijn Rantsoenering in Denemarken Commissie der V.N. naar het H. Land Millioenen sigaren liggen gereed Onbevredi gend Economisch herstel binnen 2 of 3 jaar Onderhandelingen over Rotterdam HoofdredacteurH. N. Smits, rayonredacteur: Fr. Otten. DirecteurE. J. M. Stunipel Abonnementsprijs 3-40 per kwartaal: 1.20 p.er maand; incl. incasso. Adv.-pr. p. editie 13 c. p~ mm-; minimum ƒ2.50; in alle edities 26 c. p. mm.; minimum ƒ4.-; Fam.ber. 20 c. p. mm.; in alle edities 30 ct. Buiten God. is 't nergens veilig Vondel WOENSDAG 28 MEI 1947 43e JAARGANG - NUMMER 11236 BUREAUX: ALKMAAR: Langestraat 42 A, Tel. 2046 (adm.J, 2047 (red-), K 2200 HOORN: Draafsingel 59, Tel. '4243 (K 2290) 2 lijnen. DEN HELDER: Weststraat 80, Tel. 2383 (K 2230). SCHAGENMolenstraat 52, Tel. 459 (K 2240). Bank: Noorderbank Juli NISTER-PRESIDENT Dr. L. J. .BEEL en Minister J. A. Jonkman zijn gistermiddag om half vijf per PH-TAH op Schiphol gearriveerd. Na hun aankomst werd de volgende verklaring afgelegd: t „Wü betreuren het, dat wij t.a.v. de houding van de republiek met betrekking tot de uitvoering van Linggadjati een onbevredigende stand van zaken hebben aange troffen. TPer gelegenheid van ons bezoek aan Makassar en in antwoord op de critiek, door president Soeka- wati uitgebracht op woorden en daden der republiek, heb ik mij dan ook genoopt gevoeld ernstige twijfel uit te spreken over de be reidheid tot samenwerking van' de republiek met de andere ge deelten van Indonesië en Neder land. Aan deze twijfel moet ten spoedigstef een einde komen. Te dien einde is^dezer dagen door de commissie-generaal aan de repu blikeinse delegatie een nota over handigd, welke niet alleen eco nomisch en financieel, maar o.m. ook staatkundig van karakter is. Hierin is nl. verdere vorm ge geven aaii de federatieve opzet, in het accoord van Linggadjati belichaamd. In deze nota wordt de nakoming van de hierin in overeenstemming met het accoord van Linggadjati gesteldevoor waarden over de gehele linie voorgesteld en verlangd. Over de inhoud van deze nota zullen zo spoedig mogelijk mede delingen worden gedaan. Wie in Ie huidige omstandigheden de ge- schikste personen zijn om in de hoogste functies aan de oplossing van deze vraagstukken mede te werken, heeft destijds gelijk voor de aanvang van deze reis reeds bekend werd gemaakt een punt van bespreking uitge- maakt. Hierover hebben wij in dit sta dium zonder voorafgaand overleg met onze ambtgenoten niets mede te delen. Het voornaamste doel van het door mijn ambtgenoot van overzeese gebiedsdelen en mij aan Indonesië gebracht bezoek was, aldus Dr. Beel ons nader ter plaatse te oriënteren omtrent verschillende dringende vraagstukken Nederland en Indone sië betreffende. In het bijzonder om trent de uitvoering van de basis overeenkomst van Lingadjati. Aan dat doel heeft onze reis in belang rijke mate voldaan in de eerste plaats dank zij talrijke besprekingen zowel van onze adviseurs als van ons met de luitenant gouverneur- generaal en de Commissie generaal en hun medewerkers. Voorts droegen onze bezoeken aan West-Borneo en Oost-Indonesië, waarbij wij in Pontianak ook ver tegenwoordigers van Oost-Borneo, Banka, Billiton en Riouw hebben ge sproker; aan onze oriëntering Dij. Ook waren in dit opzicht onze ont moetingen met de republikeinse de legatie en in het bijzonder met de minister-president van de republiek de heer Sjahrir van waarde. Verder ontvingen wij inlichtingen van vele ingezetenen van onderscheidene landaarden en werkkring. Geduren de ons bezoek aan Soerabaja ver kregen wij een indruk van de arbeid van zee- en landmacht. Wij zijn er van overtuigd, dat men in de Malino-staten op de goede weg is. Hoe gecompliceerd ook de verhoudingen daar mogen zijn en met welke moeilijkheden men daar te kampen mogen hebben, toch is in die staten de samenwerking een feit geworden en wordt daar op con structieve wijze gedacht en gewerkt. Op de schouders van het Neder lands-Indische ambtenarenapparaat en dé strijdkrachten rust een zeer zware taak, terwijl op het aanpas singsvermogen van de Nederlandse en Chinese samenleving in het al gemeen een zware wissel wordt ge trokken. Uit betrouwbare bron verneemt Reuter, dat Nederlandse autoritei ten aanvertegenwoordigers van- de repoebliek Indonesia een voor stel hebben overhandigd, dat kan leiden tot de instelling van een voorlopige Federale regering voor geheel Indonesië. Men verwacht, dat de beslissing in zake aanvaarden of verwerpen van het voorstel aanstaande Zondag valt, wanneer het Indonesische Ka binet vergadert. Sommigen nemen aan, dat de be trokken voorlopige regering be voegdheid zou krijgen om handelend op te treden in kwesties met het buitenland van financiële en econo mische aard. Voorts neemt men aan, dat de voorlopige regering vertegenwoor digers zou bevatten van de Staten Oost-Inüonesië en Borneo en van de Indonesische; republiek. Dinsdagmorgen hebben informale besprekingen plaats gevonden tus sen Dr. v. Moók, Generaal Spoor, Sjahrir én Sjarifoeddin. Er zijn om trent deze besprekingen geen mede delingen gedaan. Sjahrir en Roem hebben zich gistermiddag naar Djogja begeven. SOEKARNO TERUG IN DJOKJA De Rep. Minister V. Voorlichting Mdh Matsir heeft Maandagavond aan Aneta een scherpe verklaring afgelegd, ten, aanzien van de ge beurtenissen te Buitenzorg. Natsir wees erop, dat de Republikeinse status te Buitenzorg door de Ne derlanders de facto is erkend. Volgens Republikeins standpunt vormt de spoedige rehabilitatie van het republikeins bewind te Buitenzorg de enige oplossing. „De door de Nederlandse verant woordelijke instanties te nemen maatregelen zullen voor ons bepa lend zijn bij de interpretatie van deze •gebeurtenissen", aldus besloot Natsir. Soekarno en Hatta in Djokja teruggekeerd. Dinsdagochtend zijn President Soekarno en vice-President Hatta van een achtdaagse rei? door West- Java te Djokja teruggekeerd. Vol gens Antara zijn beide overal enthousiast door de bevolking ont vangen, hetgeen, aldus dit Persbu reau, veelzeggend is, daar deze ge bieden door de Soendanezen voor de staat Pasoendan worden opge ëist. Tegenover journalisten heeft Soekarno uiting gegeven aan zijn gevoelens van dankbaarheid jegens de bevolking, die van haar trouw voor de republiek heeft doen blij ken. Moh Hatta verklaarde, de in druk té' hebben, dat de proclamatie van de „Staat Pasoendan" er toe ge diend heeft de West-Javaanse be volking aan te sporen zich nog Met man en macht is men thans bezig de achterstand in de werkzaamheden aan de grote verkeersbrug over de IJsel, welke door de langdurige vorstperiode in de afgelopen winter belang rijke stagnatie ondervonden, in te halen. Aan weerszijden der brug wordt een 3% meter breed rijwielpad gemaakt, dat met consoles aan de zijkant der brug wordt c/éklonken. Dit betekent een belangrijke verbetering van de oude situatie, toen slechts een zeer smalle pas voor het langzame verkeer beschikbaar was. Hoog boven de snelstromende rivier verrichten de arbeiders hun werk. v (AN.P. P.) standvastiger achter de republiek te scharen. Koersdaling van het republikeinse geld. Aneta verneemt, dat na de re cente gebeurtenissen de koers van het republikeinse geld vrij aanzien lijk is gedaald. O.m. deed de Roe- piah Maandag in Buitenzorg en Sin- danglaja42 cent. De koers in Bata via, die /Saterdag 40 cent was, was gisteren gedaald tot 32 cent, terwijl een verdere daling wordt verwacht. Reeds zijn verschillende Chinese handelaren ongenegen republikeins geld als betaalmiddel aan te nemen, terwijl er gevallen gemelij worden, dat niet-Indonesische bezitters met republikeins kapitaal dit geld trach ten om te zetten in goederen. De bezetting van stations. In zake berichten over de bezet ting van stations door de Soenda- pezen verneemt Aneta, dat deze be richten van Republikeinse zijde worden bevestigd. Aneta voegt hier nog aan toe, dat Maandag twee tyei- nen bij Pasarminggoe (aan de ltjn. BataviaBuitenzorg) door de Soen danezen zijn opgehouden. Er heb ben zich hierbij geen incidenten voorgedaan. Regeling door arbitrage I)e staking van de arbeiders der Franse gas- en electfïciteitsfabrie- ken is ten einde. Zoals men weet waren de arbeiders j.I. Zaterdag een langzaam-aan-actie begofinen, die Woensdag gevolgd zóu worden door staking.Een half uur nadat de sta king heden te middennacht in wer king was getreden, heeft de federa tie van de arbeidersorganisaties het bevel tot staking ingetrokken. Dit besluit was het geyolg van Bespre kingen ter elfder'ure tussen de Fe deratie en de minister van Arbeid Mayer. Voor 18 Juni a.s. zal een regeling door arbitrage wcv4en ge nomen. i De beslissing zal worden genomen door een rechter van het opperste Franse gerechtshof en mag niet strij dig zjjn met de regeringspoïitiek. De regering stelt inmiddels het vor deringsdecreet van Ramadier buiten werking. Zoals bekend hadden de arbeiders drie en twintig procent loonsverho ging geëist. Volgens de correspohdent van de „Milanosera" te Genua zou een lei der van de „Irgoen Zwai Leoemi" verklaard hebben, dat er een com plot tegen prinses Elisabeth van En geland was gesmeed. De man zöu gezegd hebben: „Onze machtige or ganisatie zal een aanval, doen op hét centrum van Londen, op Bucking ham Palace zelf, en pogen prinses Elisabeth om het leven te brengen". Kardinaal Spellman, aartsbisschop v. New- York, viert zijn ver jaardag té midden van de jeugd van Lincolnhall, een in stelling, die tot doel heeft verwaarloosde jongens van een goe de opvoeding te ver zekeren. De kardinaal snijdt de taart ->n twee jongens, die ook in Mei hun verjaar dag vieren, blazen de kaarsen uit. Minister-Presideht Beel en Mi nister Jonkman werden op het plat form van van Schiphol begroet door een zestal ministers, t.w. Mr. C. G. W. H Baron van Boetzelaar van Gosterhoiit, Minister van Buiten landse Zaken, dr. Jos, Gielen, Mi nister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, Lt.-Kol. A. H. J. L. Fievez, Minister van Oorlog, de heer L. Neher, Minister Van .Openbare Werken en Wederopbouw, de heer, W. Dre.es, Minister van Sociale Za ken en Prof. Mr. P. Lieftinek, Mi nister van Financiën. Voorts was1 o.m. aanwezig Lt.-Generaal II. J. Kruis, chef van de Generale Staf., Korl na aankomst legde Minister Beel tegenover dé talrijk aanwezige journalisten zijn' verklaring af. Uit Londen wordt gemeld, dat er volgens de Sowjet Russische radio commentator aanwijzingen zijn vol gens welke de Amerikaanse diplo matie plannen maakt om naast haar hulpprogramma voor de reactionaire regeringen in Griekenland en Tur kije haar positie in het Westelijk deel der Middellandse Zee eveneens uit te breiden en te versterken. „De intriges van de reactionairen der wereld in de Spaanse kwestie moe ten alle vrijheidslievende landen ter wereld met grote waakzaamheid be antwoorden. De fascistische haard in Spanje moet worden uitgeroeid"; al dus de commentator. Wordt naar Nederland 'overgebracht Hat stoffelijk overschot van Dr. H. Colijn zal verihoedelijk volgende week naar Nederland worden over gebracht. Het is nog niet bekend, wanneer de herbegrafenis zal ge schieden. De Anti Revolutionnaire Karlij zal dan een herdenkingsbij eenkomst te Den Haag houden, wel ke geopend zal worden door Mr. J. H. de Wilde. Gesproken zal worden door Dr. J. J C. van Dijk en door Prof. dr. K. Dijk. Denemarken, dat voor 'de oorlog een der voornaamste Euippese ex porteurs van vlees en spek was, moet volgens mededeling van de" minister van voedselvoorziening, Kristensen, deze producten ra: tsoe- neren. In een bespreking met ver tegenwoordigers- van de Deense ar beiders over-de crisis in de voedsel voorziening zeide Kristensen, dat hij een verhoging van het rantsoen donker brood in overweging geno men had. Hierdoor zou tegemcet ge komen worden in het tekort aan aardappelen, dat twee dagen gele den aanleiding gaf tot (stakingen op grote schaal en ongeregeldheden. De commissie van onderzoek in zake Palestina van de Verenigde Naties zal zich op 6 en 10 Juni in twee speciaal daarvoor .gecharterde vliegtuigen naar Palestina begeven. Ieder vliegtuig zal 36 passagiers vervoeren en vap New York naar Lydda vliegen. De secretaris generaal der V. -N., Trygve Lie,'heeft om de onpartij digheid van de staf te handhaven besloten geen Joden of Arabieren daarvan deel te doen uitmaken. De roker zij echter niet te optimistisch Op een bijeenkomst van Twent se kleinfabrikanten in sigaren, is de sigarenpositie van het ogenblik besproken. Daarbij werd betoogd, dat er in ons land op het ogenblik millioenen sigaren gereed liggen, waarvoor geen afname te vinden is. Alleen in Almelo al ligt er een millioen bij de kleinindustrie, die weinig tevreden kan zijn over de huidige toestand. Zowel grote als kleine sigarenfabrikanten zien de toekomst met bezorgdheid tegemoet. Vele kleinfabrikanten zien zich ge noodzaakt hun sigarenmakers te ontslaan. De vergadering was echter Van mening, dat de roker niet te opti mistisch kan zijn, want de voorraad van tabak voor sigaren is niet roos kleurig in ons-land. Een deel van de gekochte tabak is inmiddels in ons land aangekomen en blijkt der mate slecht te zijn, dat ze onbruik baar is voor omblad en dan ook niet Wordt geaccepteerd, aldus werd ge zegd. Het echtpaar Parker en hun drie kinderen hebben in zes maanden de 3.429 mijlen afgelegd, welke Winterhaven -(Florida) van Washington scheiden. De „Volksauto", welke hen daarbij 'ten dienstê stond, werd gevormd door twee gewone fietsen, waartus sen het kindercomparti ment bevestigd was.* RUIM 2000 ARBEIDERS IN STAKING Tweede Pinksterdag is onder de havenarbeiders te Rotterdam op een tweetal schepen een staking uitgebroken, welke zich Dinsdag middag heeft uitgebreid tot ruim 2000 losse havenarbeiders. Het conflict schijnt reeds Zater dagmórgen ontstaan te zijn, omdat een aantal arbeiders .werd aange wezen om op Tweede Pinksterdag werk te gaan verrichten op twee Amerikaanse schepen: Volgens het bestuur van de E.V.C. beschouwden de arbeiders dit als een inbreuk op de vrije aanneming, maar bovendien achtten zij -voor het lossen van de twee schepen geen noodzaak aan- wezig^-omdat zij niet op vertrekken stonden. Volgens contract met de Unie Verkeer, aldus de E.V.C., kan de Scheepvaartvereniging Zuid ver plichten tot werken op Tweede Pinksterdag, mits er „Zondagsgeld" wordt uitbetaald, maar aldus dp E.V.C. T- de meerderheid der 'arbei ders acht zich door dit contract niet gebonden, omdat de E.V.C. bij het afsluiten daarvan genegeerd is. De Scheepvaartvereniging Zuid heeft daarop met strenge straffen ge dreigd en dit heeft de E.V.C naar zij verder zegt, genoopt stelling te nemen. Gistermorgen heeft het be stuur dier organisatie dan ook ge adviseerd zich voorlopig niet te laten aannemen, zolang de straf of de dreiging daarmee niet is inge trokken. Het bestuur van dé Scheepvaart vereniging Zuid deelt mede,, dat op Tweede Pinksterdag ongeveer 300 arbeiders moesten werken, zulks volkomen in overeenstemming met de door het college van rijksbemid delaars goedgekeurde loon- en ar beidsvoorwaarden. Hiervoor wordt aan loon en Zondagstoeslag f >16af0 betaald voor 8i/s uur arbeid. De arbeiders zijn voor dit werk opgekomen, doch zo gaat de uiteenzetting van de S.V.Z. ver der door het E.V.C.-bestuur hiervan tegengehouden. Op een schip, waar dè arbeiders reeds begonnen waren, zijij deze door de E.V.C. van boord gehaald. Een zestigtal is aan het werk geble ven. De arbeiders, die op Tweede Pink sterdag dit werk geweigerd hebben, zijn gistpren niet in dé gelegenheid gesteld aan het werk te gaan. Hier op heeft de E.V.C. een staking ge proclameerd met als eis, dat deze mannen ongestraft zullen blijven. Het bestuur van de S.V.Z. staat op -het standpunt, dat arbeiders die niet bereid zijn de officieel vastgestelde loon- en arbeidsvoorwaarden te er kennen en zich daarnaar te gedra gen, niet aan het werk kunnen gaan. Het merkt hierbij nog op, dat in de Antwerpse haven, op Tweede- Pink sterdag normaal wordt gewerkt, waartegenover in Rotterdam slechts in de allerdringendste noodzaak. De vaste arbeiders en de van de vorige? week doorbesteide losse arbeiders zijn hedenmorgen pormaal aan het werk gegaan. Het bestuur van de samenwerken de vakorganisaties, de z.g. Unie Verkeer, deelt de zienswijze van de S.V.Z., omdat de C.A.O. ny eenmaal dient te worden nageleefd. Men ziet als achtergrohd van deze actie een nieuwe poging van de E.V.C. om bij alle onderhandelingen be trokken te worden. Mining van Hoover De vroegere president van de V.S. Herbert Hoover, heeft op een persconferentie verklaard, dat naar zijn mening het eco nomisch herstel van de wereld binnen twee of drie jaar een feit zou zijn, wanneer Frankrijk en de Sowjet-Unie wilden mee werken. Het veldwinnen van het socia lisme in Europa is volgens Hoover een van de voornaamste oorzaken van de vertraging bij het industrieel herstel in Europa. De industrie van voormalig vijandelijke landen moest worden ontkluisterd. Hoover zeide, dat hij een afzon derlijke vrede met Duitsland en Japan niet als een schending van de internationale overeenkomst zou beschouwen. Als de andere partij voortdurend in gebreke blijft de voorwaarden uit' te voeren of deze schendt, zo zeide hij, geloof ik niet, dat men moreel gebonden 13. Ik zie niet in, wiarom wij vérplicht zijn onder deze druk geb'Ukt te blijven gaan. Kleinere eieren weer in distributie Enige tijd zijn de kleinere eieren niet in distributie gebracht, zodat het publiek op zijp bonnen bijna uitsluitend eieren van de gewichts klasse 1 en 2 ontving. Thans wor den de winkeliers ook weer bevoor raad met eieren van de lagere klas sen, zodat men op de bon, welke Donderdag a.s. bekend gemaakt wordt, ook met deze eieren genoe gen móet nemen. BEVESTIGEND wat hij al eerder in zijn rede te Makassar had ge zegd, heeft minister-president dr. Beel in een verklaring, gisteren na aankomst op Schiphol afgelegd, me degedeeld, dit de houding van de republiek ten aanzien van de uit voering van Linggadjati onbevredi gend is. Zowel (en aanzien van de economisch-financiële, als ten aan zien vari de staatkundige kwesties met betrekking tot de uitvoering van het accoord is twijfel aan de goede wil van de republiek aanwe zig. Het gaat hier om punten, waar van in steeds breder kring wordt ingezien, dat wij van onze kant niet' verder kunnen gaan. Het lijdt geen twijfel, of de Rege ring, die reeds aanstonds na de te rugkomst van dr. Beel, duidelijke taal sprak in een voor geen twee uitleggingen vatbare verklaring, zal zo spoedig mogelijk verdere ope ning van zaken geven. Dan zullen wij ook weten, waar precies ten aanzien van de economisch-financi ële en de staatkundige kwesties de schoen wringt en waar naar het oordeel van de Regering de grens ligt,-waarover wij niet kunnen, en dus niet mogen gaan. Reeds staat vast dat wij niet zullen mogen toe geven aan het Javaanse verlangen naar een eenheidsstaat. En particu liere berichten doen dan ook wel weten, dat het aanbod, waarvan sprake is, zou bestaan in de vor ming van een voorlopige federa tieve regering van Indonesië, in af wachting van de tot standkoming van de Verenigde Staten van Indo nesië. Inmiddels is "het merkwaardig, te lezen, hoe de heer Palar, het Indo nesische lid van de Partij van de Arbeid, uit Indië teruggekeerd, ver telt, dat er nog zoveel wantrouwen heerst, terwijl aanvankelijk met zo veel vreugde van progressieve en extremistisch - progressieve zijae werd verklaard, dat nu met de de finitieve ondertekening van het ac coord een basis van vertrouwen Wórd gelegd, waarop verder kon worden gebouwd. Is dezè basis dan toch zo wankel geweest, dat het zo mo'est lopen als het nu gelopen is? Kan men niet zeggen, dat Neder land door de ondertekening van het accoord zo ver gegaan is als het maar enigszins kon. ja, naar menig oordeel zelfs veel te ver? Geèft de houding van de republiek nu dan niet terecht aanleiding tot twijfel en voedsel aan de oppositio nele elementen? Ja, ja, de troepen, zegt men links en rechts en Palar herhaalt het tel kens weer: de handhaving van de troepen wekt achterdocht? Wat bier de stok achter de deur genoemd werd, hanteert de republiek blijk baar als de stok, om de hond te slaan. Men .wist' en weet aan de zijde van de republiek ten aanzien van dit punt, waar men aan toe was en is: de troepen zouden worden teruggetrokken, zodra djt mogelijk, was. En, niemand kan in ernst be weren, dat het mogelijk is, gezien de situatie, welke op het ogenblik in Indië bestaat. Onze troepen heb ben daar voorzeker nog een taak voor het herstel van rust, orde en veiligheid. Nu de troepen terug trekken of sterk verminderen, zou betekenen, dat men zijn brandver zekeringspolis opzegt op het ogen blik, dat het huis van zijn buurman in brand staat! Gezaghebbende kringen te Wash ington hebben Dinsdag verklaard, dat zij hoopten, dat ,,'de V.S; bin nen niet* al te lange tijd met Ne derland en België in onderhande lingen zullen treden" over het ge bruik van Rotterdam en Antwerpen voor verschepingen'naar Duitsland.. Zij verkjaarden, dat de- regering reeds in principe hiermee accoord gaat, maar dat de adviseurs, in overleg met de Amerikaanse func tionarissen in Duitsland, nog wer ken aan de uitvoering. Kroonprinses Elizabeth van En geland onderhoudt zich met een der jeugdige patientjes van het Koningin Elizabeth-kinde:- ziekenhuis in het East End te Londen, tijdens een bezoek, dat zij er dezer dagen bracht

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1947 | | pagina 1