Nieuw
Amerika hoopt op 'n vreedzame oplossing
der Indonesische kwestie
Ook in België
stakingen
Waarom de sigaren van de bon?
Het financiële beleid te Londen
Hongarije is een politie-staat
vol spionnen
Nog geen duidelijk beeld over
de inval der Mongolen in China
Elisabeth Lazarus en Jacob Elias
moesten Bevin vermoorden
Voor Alkmaar en omgeving
Londen
Arabieren- boycotten
Palestinacommissie
Zaterdag spoedvergadering
der Republikeinse delegatie
NA MAANDAG
DE-BESLISSING?
Mindere kwaliteiten zoeken afzetgebied
Doorgedreven
GRATIFICATIES
zonder toestemming
geoorloofd
Minder kolen
uit Duitsland
Vacantie-
toeslag
Prinses Marijke
HoofdredacteurH. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
DirecteurE. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3-40 per
kwartaal; 1.20 per maand;
incl. incasso. Adv.-pr. p. editie
13 c. p. mm-; minimum 2.50;
in alle edities 26 c. p. mm.;
minimum 4.-; Faip.ber. 20 c-
p. mm.; in alle edities 30 ct.
Noordhollands
Buiten God is 't
nergens veilig
Vondel
VRIJDAG 13 JUNI 1947
43e JAARGANG - NUMMER 11250
BUREAUX:
ALKMAAR; Langestraat 42 A,
Tel. 2046 fadm.), 2047 (red-),
K 2200.
HOORN: Draafsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Weststraat 80,
Tel. 2383 (K 2230).
SCHAGENMolenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
|^|EERMALEN hebben
wij de
wens uitgesproken, dat het be
leid van onze regering in de bezet
tingstijd te Londen, aan een nader
onderzoek zou worden onderwor
pen. Er blijven, ook rondom het In
dische beleid bijv. nog tal van din
gen in het duister. Het is nu onder
hand al ruim anderhalf jaar gele
den, dat het rapport-Gerbrandy
over dat beleid is uitgebracht, dat
nog maar een tipje van de sluier
oplichtte. Het wordt ten hoogste
tijd, dat de Staten-Generaal deze
zaak eens in behandeling nemen.
Dit is wel duidelijk aan de dag ge
treden, nu bijzonderheden bekend
geworden zijn over het financiële
„beleid" van onze regering in haar
Londense tijd. De termen van het
rapport zijn uiteraard zacht als flu
weel, maar wie de taal van be
schaafde parlementen verstaat, leest
tussen de regels door dat er een be
wind gevoerd is, dat zeer veel reden
tot ernstige critiek geeft. En wij
verwonderen ons nu niet meer over
de „geldsmijterij", waarmede het
befaamde M.G. ons indertijd heeft
doen kennis maken. Van een kind
van zulk een royalen, luxueus-inge
stelde vader, kon men wel niet an
ders verwachten. En in de vreemd
soortige geldelijke manipulaties, die
wij in de naoorlogse tijd ook op pu
bliek terrein allerwegen ontmoet
ten, herkennen wij het principe, dat
ook het Londense financiële beleid
moet hebben gekenmerkt: zorge
loosheid, onevenwichtigheid, gebrek
aan inzicht in de werkelijke verhou
dingen, gebrek aan verantwoorde
lijkheidsgevoel enhet bewijs,
hoe gevaarlijk het is, als de open
bare controle op de openbare zaak
en derhalve ook op de openbare fi
nanciën, is uitgeschakeld! Wij ver
trouwen erop, dat dit nieuwe 'rap
port over deze pijnlijke aangelegen
heid punt van ernstig onderzoek en
beraadslaging zal uitmaken op de
plaats waar dat behoort. Wij ver
trouwen daar zo sterk op, dat het
cns overbodig schijnt, daar verder
op aan te dringen.
Het personeel (jer metaalfabrieken
in het bekken van Charleroi heeft
besloten de stakingen voort te zet
ten, waarbij 25:000 personen betrok
ken zijn. Deze zal echter beperkt
blijven tot de machinebouwbedrij
ven en zal zich niet uitbreiden tot
de ijzerindustrie. Indien de stakers
geen voldoening krijgen, zullen zij
het werk neerleggen totdat de re
sultaten van de nationale arbeids-
conferentie, welke op 16 Juni te
Brussel zal worden gehouden, be
kend zijn.
Ook de vakvereniging der metaal
arbeiders in de provincie Antwerpen
heeft doen weten, dat op 16 Juni
het werk zal worden neergelegd.
Djamat Hoesseini, vice-voorzitter
van de Arabische Hoge Commissie
voor Palestina, heeft een plan van
7 punten bekend gemaakt, om de
commissie van onderzoek in Pa
lestina van de Verenigde Naties zo
wel politiek als sociaal te boycotten.
Het is aan alle Arabieren, de jour
nalisten inbegrepen, verboden voor
de commissie te verschijnen of
schriftelijk te getuigen.
Koning Abdoellah van Transjor-
danië heeft de Arabische landen
dringend verzocht de enquette-com-
missie voor Palestina niet te boy
cotten. Hij verklaarde echter geen
duimbreed te zullen toegeven wat
de rechten der Arabieren in het
Heilig Land betreft.
kilARSHALL, de minister van Buitenlandse Zaken
der Ver. Staten heeft verklaard, dat zijn regering
met vreugde kennis heeft genomen van het feit, dat
de regering der Indonesische republiek spoedig heeft
geantwoord op de Nederlandse voorstellen. Hoewel
de volledige tekst van de Nederlandse en Indonesische
voorstellen ons nog niet ter hand zijn gesteld, aldus
Marshall, hopen wij, dat in deze ontwikkeling de mo
gelijkheid besloten ligt van een spoedige vreedzame
oplossing in een geest var\ goede trouw en compromis
Naar Reuter verneemt, zal de
Indonesische delegatie Zaterdag
te Batavia eelt spoedvergadering
beleggen, waarop de ernstige toe
stand, ontstaan na de overhan
diging van de Indonesische tegen-
nota over de Nederlandse voor
stellen van een interim-regering
in Indonesië, besproken zal wor
den. Men verwacht, dat vier van
de zes leden der delegatie, o.w.
minister Roem, die per vliegtuig
naar Batavia zal reizen, de ver
gadering zullen bijwonen, waar
na de besprekingen met de com
missie-generaal zullen worden
gevoerd.
De leden van de C. G„ prof.
Schermérhorn en Max van Poll
zijn gisteren te Batavia aangeko
men. Een woordvoerder van de C.
G. deelde mede, dat van de zijde
der Commissie geen verklaringen
te verwachten zijn voor de ver
gadering van de Ministerraad van
Maandag a.s. te Den Haag. De C.
G. hoopt voor Maandag a.s. haar
advies betreffende de Republikein
se antwoord-nota aan de Neder
landse regering te hebben uitge
bracht.
Slechts twee mogelijkheden
Volgens het Franse persbureau
A.F.P. heeft een hoge Nederlandse
autoriteit te Batavia verklaard:
„de phase van onderhandelen moet
als afgesloten worden beschouwd.
Er blijven slechts twee mogelijkhe
den: evacuatie door de Nederlan
ders van Java en Sumatra of mi
litaire actie. Wij hebben een laat
ste poging om met de Republikei
nen langs de weg van onderhan
delingen tot overeenstemming te
komen, in het werk gesteld. Thans
bestaat er geen mogelijke basis
voor besprekingen meer. Wij heb
ber^ alles gedaan, waartoe wij in
staat waren, om diegenen onder de
Republikeinen, die „goodwill" en
begrip getoond hebben, zoals Sjah-
rir en Sjarifoeddin, tegemoet te
komen, maar ongelukkigerwijze is
hun activiteit tegengewerkt door
de volslagen afwezigheid van enig
realisme, waarvan de leidende
kringen te Djogja blijk hebben ge
geven. evenals de Pemoeda's en het
Republikeinse leger. Indien we de
Republikeinse tegenvoorstellen zou
den aanvaarden, zou dit gelijk staan
AMERIKAANSE LENING
VOOR SPANJE?
Volgens de Izwestia, het officiële
blad der Sowjet-regering, zijn de
V.S. van plan een lening van 200
millioen dollar aan generaal Fran
co's regering te verstrekken. De
berichten in Amerikaanse bladen,
dat de Sowj et-Unie een grote han
delstransactie met Spanje arran
geert, worden tegengesproken.
Financiële hulp aan Spanje is in
strijd met de geest van het besluit
van de V.N. vorig jaar, toen de
leden overeenkwamen de vertegen
woordigers in Spanje terug te roe
pen, aldus Izwestia.
met het uitleveren van geheel In
donesië aan de Republiek en wij
zouden zelf geen enkele macht
meer overhouden.
De Republikeinse leiders hande
len in formele strijd met Linggad-
jati door hun invloed buiten het
Republikeinse territoir te willen
uitstrekken. Zij vergeten, dat na
het accoord de Republiek slechts
een deel is van Indonesië en niet
geheel Indonesië.
In ieder geval, wat er ook moge
gebeuren, het accoord van Ling-
gadjati blijft de basis van onze
politiek. Wij zullen de overeen
komst, indien mogelijk, uitvoeren
met de republiek, indien dit niet
mogelijk is, zonder de republiek".
25 Rexisten ter dood
veroordeeld
De krijgsraad te Brussel heeft
Woensdag uitspraak gedaan in het
proces tegen Rexisten van de Bri
gade Z. Vijfentwintig beklaagden
werden ter dood veroordeeld, waar
onder de leider Matthys.
Prinses Elizabeth van Engeland ontving in het beroemde stadhuis
van Londen het burgerrecht der City van Londen. Na de plech
tigheid overhandigt de Lord Mayor van Londen aan de Prinses
de met juwelen versierde herinnering^penning.
Kringen uit de sigarenindustrie
hebben, nog voordat het bonvrij
komen der sigaren bekend werd.
een uiteenzetting gegeven om
trent de moeilijke positie, waar
in vooral de kleinere bedrijven
van deze industrie de laatste tijd
waren geraakt.
Ongeveer tien procent van de
sigaren-fabrieken behoren tot de
grote en middelgrote bedrijven.
Waar het publiek in de winkels in
de eerste plaats naar merksigaren
in de oeste prijsklasse grijpt, sta
pelen de mindere kwaliteiten zich
op, die vooral geproduceerd wor
den door de kleinere bedrijven.
Deze blijven dus met grote over
schotten zitten. Daarin steekt be
drijfskapitaal, dat. rente noch winst
oplevert, zodat vele ondernemerg
in een dwangpositie zijn geraakt
Het is dan ook geen wonder, dat
de „thuiswerkers" hun beste siga
ren voor 25 cent en zonder bon in
treinen en aan de deur verkopen.
Zij leuren met hun producten om-
De laatste voor rekening van de K.P.M. gebouwde kustvaarder
is van de werf der fa. Koster te Gideon, Groningen, van stapel
gelopen. Deze schepen zullen in Indonesië in dienst worden
gesteld. (Hooghuis P.)
Engeland blijft bij zijn ejs
om inlichtingen
Sulyok, de tot de Hongaarse
Vrijheidspartij behorende opposi
tieleider, heeft tijdens een debat
in het Hongaarse Parlement ver
klaard, dat, ofschoon het niet
waar was dat er revolutie in Hon
garije zou zijn, de huidige kalmte
toe te schrijven was aan vrees en
angst. Hongarije is geworden tot
een politiestaat, vol spionnen.
Er bestaat geen persvrijheid of
vrijheid van meningsuiting. Wan
neer de Vrijheidspartij bijeenkom
sten houdt, verschijnen ongeregelde
volksbenden, voorzien van wapenen
drank en geld. Vele partijleden zijn
gearresteerd en geïnterneerd. Hon
garije is een sinister begrip gewor-
DE MERKWAARDIGE meerder
heid in de Tweede Kamer
P. v. d. A., Anti-Rev., enige Ka
tholieken en Christ. Hist, en de
Communisten heeft het amen
dement-Burger inzake de moge
lijkheid van vordering van dag
bladondernemingen, die „fout" wa
ren, doorgedreven. Ondanks de
weinige animo, welke de regering'
voor dit amendement betoonde, on
danks de twijfel, of deze zaak op
die manier wel behoorlijk grond
wettig geregeld wordt, ondanks de
toezegging van de minister, dat een
zelfstandig wetsontwerp bereids
op stapel stond, waarin deze mate
rie apart werd geregeld. De meer
derheid, die voor de bevoordeling
van ex-illegale bladen geporteerd
was, moest en zou deze buit nu
binnen halen. De koppen waren
geteld en de prooi mocht hun niet
ontgaan. Wij hebben reeds te ken
nen gegeven, dat wij dit soort ge
legenheidswetgeving niet bewon
deren en met voldoening gehoord,
dat in het parlement verschillende
stemmen zijn vernomen, die ook
tegen dit lichtzinnig omspringen
met rechtsstaat-theoriën en be
ginselen verzet hebben aangete
kend. Van deze gelegenheid willen
wij nog gaarne gebruik maken, de
wens te uiten, dat dergelijke ge
vallen zich niet te spoedig meer
zullen herhalen. Wij leven nog in
tijden, dat de verwarring van een
naoorlogse revolutie de geesten
vertroebelt. Elke dag brengt ons,
nationaal en internationaal, de be
wijzen daarvan. In die tijd dient
de volksvertegenwoordiging van
een beschaafd land, dat een tradi
tie van hoge eerbied voor het
recht heeft op te houden, zich wel
tweemaal te bedenken, vóór zij
tornt aan de beproefde rechtsbe
ginselen, of vóór zij zelfs maar de
schijn wekt, dit te doen. Temeer,
daar vast stond, dat een regeling
van de zaak, waar het om ging,
aan de orde zou komen. Men zou,
wetend dat het wetsontwerp nog
in de Eerste Kamer aan de orde
komen moet, bijna geneigd zijn,
zich over het alsnog bestaan van
de Senaat te verheugen....
den voor de wereld. Nagy was vol
gens Sulyok in de val gelopen door
een meesterlijke manoeuvre van de
linkerzijde, die hem zijn vrijheid
gelaten had om te voorkomen dat hij
een martelaar zou worden en een
symbool voor de boeren.
Volgens mededeling van Hector
Mcneil, Engels Minister van Staat,,
in het Lagerhuis, zal Engeland
voortgaan met aandringen bij de
Sowj et-Unie en de Hongaarse rege
ring op volledige inlichtingen over
de ontwikkelingen in Hongarije,
waarop Engeland recht heeft. Vol
gens Molotof wordt Engeland door
zijn verlangen om op de hoogte te
komen van de toestand in Hongarije
er toe gedreven, om zich met de
interne aangelegenheden van Hon
garije te bemoeien. Molotof wil niet
erkennen, dat Engeland gelijk heeft
wanneer het als een van de in Geal
lieerde bestuurscommissie vertegen
woordigde landen meent recht te
hebben op de verlangde inlichtingen
aldus Mcneill.
De Hongaarse gezant te Moskou,
Gyula Szefu, is per vliegtuig uit
Moskou naar Boedapest vertrokken.
Voordat hij zijn diplomatieke loop-
- baan begon was hij een bekend his
toricus. Hij wordt beschouwd als 'n
diplomaat, die geen verwantschap
heeft met enige politieke partij.
Uit Boedapest wordt gemeld, dat
de commissie voor de buitenlandse
politiek van de Hongaarse Nationale
Vergadering Maandag a.s. bijeen zal
komen voor een bespreking over de
ratificatie van het Hongaarse vre
desverdrag.
dat hun bedrijfsgeld in de voor
raad verdwenen is. Bedrijf noch
huishouden kunnen zij in stand
houden, wanneer zij zich aan de
voorschriften zouden houden
Er moest iets gebeuren
Het voortduren van deze toe
stand heeft tot de noodtoestand
geleid, welke thans ingrijpen nood
zakelijk maakt.
Voor het zuiden van ons land,
in het bijzonder voor oost-Bra
bant waar een groot deel van de
Nederlandse sigarenindustrie is ge
vestigd, karakteriseerde het „bu
reau voor de sigarenindustrie" te
Eindhoven de toestand met de
woorden ,er moet iets gebeuren".
Bij de grotere bedrijven, die wij
eveneens inlichtingen gevraagd
hebben, was men de mening toe
gedaan dat voor de winkeliers in
derdaad een afzetmogelijkheid
voor hun grote overschotten goed
kope sigaren moest worden ge
schapen.
De kleine ondernemers gaven
ronduit te kennen, dat zij aan de
grond zitten en alleen heil ver
wachten van een bonvrije sigaar.
Immers het afzfetgebied voor de
sigarenindustrie verminderde zien
derogen na de ruimere toewijzing
sigaretten. Een -veertiendaagse pe-
Tiode is voor de rokers nu eenmaal
gemakkelijker met 100 sigaretten
te overbruggen dan met 25 sigaren.
Velen, die zowel in een sigaar als
in een sigaret hun genoegen vin
den, zijn tengevolge van de schaar
se toewijzingen en tot schade van
een belangrijke Nederlandse indus
trie, alleen sigaretten-rokers ge
worden.
Door de bonloze sigaar hoopt men
dat de industrie haar verloren af
zetgebied weer terug zal kunnen
winnen en de vooroorlogse toe
stand zal kunnen herstellen.
Geen parlementaire
enquête?
Zowel in de pers als in parle
mentaire kringen is de moge
lijkheid geopperd, een parlemen
taire enquête in te stellen naar
het financiële beleid, dot de Ne
derlandse regering, welke in
oorlogstijd te Londen zetelde,
voerde. Zijn wij wel ingelicht,
dan is de laatste tijd steeds min
der voor een dergelijke enquête
gevoeld.
Zij zou een zeer omvangrijke
procedure betekenen en dus veel
tijd en geld kosten. Een commissie
zou naar Londen moeten gaan en
personen moeten horen, die thans
over de gehele wereld verspreid
zijn. Ook overheerst de mening in
parlementaire kringen, dat een
parlementaire enquête niet zo heel
veel meer aan het licht zou bren
gen, dan nu reeds bekend is ge
worden. De commissie voor de
Tot 2 pCt. van 't jaarloon
Het college van rijksbemiddelaars
heeft bepaald, dat hët geoorloofd
is, zonder voorafgaande afzonder
lijke toestemming van het college,
in de loop van 1947 een of meer
uitkeringen toe te kennen tot een
gezamenlijk bedrag van ten hoog
ste 2 pet. van het jaarloon van de
betrokken werknemer; ineens of bij
gedeelten uit te keren bij een of
meer gelegenheden, zoals Pasen,
Kerstmis, de vacantie, eind van het
boekjaar enz. Deze uitkeringen
mogen niet doorberekend worden
in de verkoopsprijzen, terwijl over
eenstemming moet zijn bereikt in
het onderling overleg in de ver
schillende bedrijfstakken.
Zoals mén weet was tot heden
het doen van een zodanige uitke
ring alleen toegestaan aan die werk
gevers, die dit ook vroeger deden.
Bovengenoemd besluit komt tevens
tegemoet aan wensen, geuit in het
bakkersbedrijf.
NOODREGELING
OUDERDOMS
VOORZIENING
1 October in werking
Bij Kon. Besluit van 11 Juni is
bepaald dat de wet „Noodregeling
Ouderdomsvoorziening" per 1 Oc
tober a.s. in werking zal treden.
Op deze datum zullen de eerste
uitkeringen aan de daarvoor in
aanmerking komende ouden van
dagen plaats vinden.
Russische spionnage
ontdekt
Het is moeilijk zich een juiste
indruk te vormen van de gebeur
tenissen aan de grens van de
Chinese provincie Sinkiang, die
door soldaten van buiten-Mon-
golië is overschreden. Officiële,
te Washington ontvangen tele
grammen bevestigen wel de be
richten over een treffen tussen
strijdkrachten van buiten-Mongo-
lië en Chinezen, doch deze tele
grammen beschrijven dit treffen
als een „schermutseling" in een
gebied, waar reeds jaren een
grensgeschil bestaat. De berich
ten, volgens welke Russische
vliegtuigen de Mongolen steun
den zijn echter niet bevestigd.
Op zijn terugreis van
Moskou naar Londen
In België neemt men aan, dat
Bevin, de Britse minister van
buitenlandse zaken, op zijn te
rugreis naar Engeland uit Mos
kou, het slachtoffer van een
moordaanslag had kunnen wor
den. Volgens het Belgische blad
„Het Laatste Nieuws" had de
aanslag op Belgisch grondgebied
moeten plaats vinden en wel in
de trein. Bevin zou echter de
poging onmogelijk hebben ge
maakt door van Duitsland uit
per vliegtuig zijn reis voort te
zetten. De gearresteerde bezit
ters van de bombrieven, Elisa
beth Lazarus en Jacob Elias
hadden aan de daad moeten
medewerken.
De raadskamer van de Belgische
Rechtbank te Bergen heeft het aan
houdingsbevel, dat uitgevaardigd
was tegen Elizabeth Lazarus en E.
Jacobs bekrachtigd. Zij zullen bin
nenkort voor de rechtbank te Ber
gen terechtstaan voor het illegaal
vervoeren van explosief materiaal.
Slechts nadat zij de door de recht
bank opgelegde straf hebben uitge
zeten, zullen de beide vreemdelin
gen uit het land gezet kunnen wor
den, dan wel worden overgegeven
aan het land dat hun uitlevering
eist. De jonge vrouw ontkent tot
de Sterngang te behoren.
Door middel van foto's is de 21-
jarige Franse Jodin, Elizabeth La
zarus door haar verwanten herkend
als de dochter van de welbekende
Franse componist Daniël Lazarus,
een van de technische directeuren
van de Parijse Opera. Haar groot
vader van moederskant was de Rus
sische componist Alexander Scria-
bin. Zij was beter bekend onder' het
pseudoniem Betty Knuth, onder
welke naam zij twee boeken ge-
schreven heeft, waarvan een, bevat
tende korte verhalen over haar ver
blijf onder de Duitsers in Frankrijk,
binnenkort zal verschijnen. Zij was
tijdens de oorlog illegaal werkzaam
in de omgeving van Toulouse. Een
zending in 1943 bracht haar door de
Duitse zone van Frankrijk naar Bel
gië. Bij haar terugkomst verndm
zij, dat haar 38-jarige moeder, een
vooraanstaand illegaal werkster van
Russische afkomst, in haar flat te
Toulouse door Vichy-soldaten was
doodgeschoten.
Geen audiëntie
Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem zal Dinsdag 17 en Woens
dag 18 Juni géén audiëntie ver
lenen.
Anderzijds duiden berichten uit
betrouwbare Chinese regeringsbron
wel op Russische invloed. Zo wordt
van Chinese zijde als oorzaak van
de inval genoemd het feit, dat een
provinciale functionaris van Sinki
ang een Sowjet-spionnage-activi-
teit heeft ontdekt.
Deze functionaris, Oesman ge
naamd, zou ontdekt hebben, dat de
Sowjet-agenten ten noorden van
Peitasjan onderzoekingen deden
naar mineralen. Er werden plannen
gemaakt voor exploitatie van dit
gebied door Russische ondernemin
gen. Oesman zond een rapport naar
de Chinese regering, waarna de
Sowjets trachtten Oerman. te ver
wijderen. De arrestatie van acht
Mongoolse soldaten vormde het
voorwendsel om een campagne te
gen Oesman te beginnen.
De Chinese minister van buiten
landse zaken verklaarde gisteren
voor het Yoean (het parlement) dat
de regering doeltreffende stappen
neemt om de kwestie tot oplossing
te brengen. De minister zeide ver
der, dat China overweegt een be
roep op de V. N. te doen, indien
er geen bevredigende resultaten
worden verkregen door de protes
ten, die bij de regeringen der Sow-
jet-Unie en buiten-Mongolië zijn
ingediend.
Gisteren meldde het Chinese
persbureau, dat de Mongoolse
strijdkrachten oprukken naar Tjsi-
tai, waar naar verluidt uranium ge
vonden zou zijn.
t
Het Duitse kolenexportprogram-
ma voorziet voor het derde kwar
taal van dit jaar in een export
van 2.379.7-50 ton, vergeleken met
2.800.000 ton in dezelfde periode
van het vorig jaar, toen de dag
productie even hoog was als in de
laatste weken het geval is ge
weest. Aan Nederland zijn 293.200
ton toegewezen tegen 448.750 ton
in het derde kwartaal van 1946.
België zal ontvangen 233.406 ton
tegen het vorige jaar 314.440 ton
en Luxemburg 396.800 ton tegen
vorig jaar 415.760 ton.
rijksuitgaven heeft thans een ver
slag doen verschijnen naar aanlei
ding van hetgeen de buitengewone
rekenkamer te Londen rapporteer
de. Zij heeft van dit verslag zeer
veel werk gemaakt en het legt de
vinger op tal van kwesties, ter
wijl de commissie op vele punten
nadere inlichtingen gevraagd heeft.
In parlementaire kringen gelooft
men dan ook niet, dat het denk
beeld van een parlementaire en-
quêté nog veel kans op verwezen
lijking heeft. Voorbereidende stap
pen om tot een dergelijke enquête
te komen zijn althans nog niet ge
daan.
VERLEDEN JAAR is in de ar
beiderswereld enige beroering
verwekt door het besluit van' het
college van rijksbemiddelaars, om
geen vacantietoeslag toe te staan.
Thans is die toestemming wel ver
leend. Op een psychologisch juist
moment. Formeel mag het dan
geen vacantietoeslag zijn, het kan
als zodanig toch worden beschouwd
en aangewend. De naam doet er
trouwéns weinig toe, op de zaak
komt het aan. En dat is dan dit,
dat op voorstel van het college
van rijksbemiddelaars de regering
heeft toegestaan, dat een week
extra-loon mag worden uitge
keerd. Officieel heet het zo, dat er
uitgekeerd mag worden ten hoog
ste 2 pet. van het jaarinkomen,
„zonder dat daarvoor een afzon
derlijke toestemming van het col
lege van rijksbemiddelaars ge
vraagd behoeft te worden". De uit
kering geldt voor 1947 en kan in
eens of bij gedeelten gegeven wor
den, bij een of meer gelegenheden,
zoals hoge feestdagen, einde van
het boekjaar „of vacantie". En op
dat laatste zal het meestal wel
neerkomen. In die geest willen de
vakbonden het tenminste regelen.
Dit geschiedt dan in overeenstem
ming met de actie van de Stichting
voor de Arbeid, die reeds enige
tijd doende was, bij de regering
op dit punt deze sociale voorziening
los te krijgen. Een adressen-cam
pagne van de E.V.C. bij regering,
provincies en gemeenten heeft de
ze actie doorkruist. Vandaar dat nu
in de socialistische pers geconsta
teerd moet worden, dat „het N.V.V.
aan de totstandkoming en de voor
bereiding van deze extra-uitkering
een belangrijk aandeel heeft ge
had". Wij zouden liever zien, dat
dergelijke zaken louter objectief
worden behandeld, in het belang
van een sociale voorziening van de
werkers van alle staat en stand,
zonder dat ze gebruikt of lie
ver misbruikt worden als re
clame-stunts yoor gen of andere
vakbond of beweging. Dit ont
neemt aan het geval de luister, die
het toeokmt. Dit verdient temeer
aandacht, omdat deze extra-uitke
ring tot nu toe alleen maar móge
lijk is gemaakt, en nader overleg
tussen werkgevers en werknemers
nog moet leiden tot practische toe
passing ervan.
Moet oogbehandeling
ondergaan
De Utrechtse kinderarts J. H. G.
Carstens deelt in overleg met het
prinselijk paar het volgende mede:
Reeds kort na de geboorte van
Prinses Marijke is het gebleken,
dat de kleine een dubbelzijdige
lenstroebeling heeft. Er is hieraan
niet direct ruchtbaarheid gegeven,
omdat moest worden afgewacht,
hoe de kleine prinses zich licha
melijk zou ontwikkelen. Waar haar
gezondheidstoestand uitstekend is,
bestaat thans tegen een operatie
generlei bezwaar.
Prinses Marijke zal voor een
operatieve behandeling door prof.
dr. H. J. M. Weve in het Neder
landse gasthuis voor ooglijders te
Utrecht worden opgenomen. Naar
wij vernemen zal de doop eerst na
de behandeling plaats hebben.
De Utrechtse kinderarts, J. H. G.
Carstens, deelde nog mede, dat de
kleine dubbelzijdige lenstroebe
ling, die dezer dagen uit de beide
ogen van prinses Marijke chirur
gisch zal worden verwijderd, het
gevolg is van het feit, dat H. K. H.
Prinses Juliana enige maanden
voor de geboorte van het prin
sesje aan rode hond heeft geleden.
Gem. Universiteit' krijgt
verbeurd verklaarde
boeken
De Zaanse Kamer van het Haar
lems Tribunaal heeft de nalaten
schap van de wnd. burgemeester
van Purmerend en Edam, H. A. v.
Haak, die door de illegaliteit is ge
ëlimineerd, voor een waarde van
f 50.000 verbeurd verklaard. De bi
bliotheek, bestaande uit 10.000 de
len, is ten algemenen nutte aan de
Universiteit van Amsterdam toege
wezen.
