1
n
1
RADIO
HET ZEEWIER-MYST
r
De Pelgrimstocht naar Dokkurn
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Woensdag 30 Juli 1947
PAG. 3
De Bisschop spoort aan tot gebed
Geen krijgsgevangenen
maar arrestanten
„Johan de Witt" neemt
Marine-personeel mede
>- Positie Nederlandse
passagiersschepen
Aardbeving geregistreerd
Gebruik geen muggenolie
Chronica Indonesia
Katholieke Actualia
J
J
PRO EN CONTRA
in de Britse pers
Meisje in zee
verdronken
De bewapening
der republiek
„HAARLEM
BLOEMENSTAD"
NIET AFGELAST
Ariëns-herdenking
De toestand op
Oost-Ja va
Dievenbende maakte
Nijmegen onveilig
Thans achter slot en
grendel
TECHNISCH HOGER
ONDERWIJS
Ook in het Oosten
van het land?
r
J
Kroniek
Buitenland
Tekenen des tijds
J
(Vervolg van pag. 1.)
De vroege stilte op de afsluitdijk,
waar niets meer te zien is dan de
groene dijkzoom en water, niets dan
water, noopt tot nadenken en tot
biddenWees gegroet Maria
voor vrede en rust in ons vaderland.
Wees gegroet Maria.... voor het
welslagen der bedevaart. Wees ge-,
groet Mariaen wij voegen er
zelf een intentie aan toe. Voor de
gezinnen die weken en maanden ge
scheiden zijn, voor ónze dierbaren
die gevallen zijn in de jaren die
achter ons liggen, de forten op het
Kornwerderzand herinneren er ons
nog aan. Voor onze jongens in het
leger, hier en overzee. Wie heeft er
niets te vragen?
Ik kan, vlak achter de motor van
de bus, de stemmen niet verstaan
en tel op de weg van Franeker naar
Leeuwarden mijn gebeden maar af
op de bomen langs de weg. Iedere
vijf bomen een Weesgegrpet. Het
klopt. En Bonifacius, die zijn voeten
stuk liep langs de bomen van deze
streek, zal ze wel accepteren. Af en
toe stokt het gebed als de gemotori
seerde bedevaart een zijweg in moet
slaan of voor een tegenligger uit
moet wijken. Een bus uit Haarlem
heeft zich bij ons aangesloten en
voorafgegaan door twee motor-bede
vaartgangers uit Alkmaar lijkt het
nu echt op"een colonne.
In Dokkurn aangekomen kunnen
we aan de vlaggen zien hoeveel, of
liever, hoe weinig katholieken dit
oude schilderachtige plaatsje telt.
Het is er druk, te druk voor de
nauwe straatjes waardoor onze on
volprezen chauffeur zich met de
zware bus een weg baant. Maar het
publiek is gewillig en gaat vlug op
zij. De bevplking hier heeft, al denkt
men zelf anders over deze zaken,
wel wat op met de bedevaartgangers.
Het brengt wat vertier in het anders
zo stille plaatsje, die bedevaarten, en
anders is er voor de handel weinig
te doen. Zeilers en bidders zijn 'het,
die hier enige dagen in het jaar wat
leven in de brouwerij brengen, want
Dokkurn ligt gunstig voor de water
sport.
Op het martelveld.
Als wij in de bedevaartkapel aan
komen, ligt daar reeds Mgr. Huibers
geknield voor het Altaar. De Scola
van Witmarsum stelt zich op en ter
wijl de zon over het park en de
kapel haar reeds warme stralen giet
begint de Pontificale H. Mis, door
de Bisschop zelf opgedragen met
assistentie van Dom Huiben, kape
laan Harich uit Leeuwarden en
twee pastoors uit de omtrek. Onder
de H. Mis hield Mgr. een predicatie
en wees daarin op de grote beteke
nis die St. Bonifacius voor ons land
heeft gehad. Bonifacius putte uit de
bron aller genaden, Christus, zo
moeten wij zijn*voorbeeld volgen
en gaan tot Hem. Het is vooral de
geest van offer en gebed, die de
grote apostel der Friezen kracht gaf
tot het geweldige werk dat hij ver
zette. Van ons worjlt een dergelijke
prestatie niet verwacht. Wel* wordt
verwacht, dat wij overal en steeds
ons geloof goed belijden en een voor
beeld zijn voor anderen. Ieder moet
apostel zijn, aldus de Bisschop; niet
alleen zij die in de Katholieke Actie
werken. Daarom moet een ieder zijn
geloofskennis uitbreiden en verdie
pen. Dat is een eerste vereiste in
deze tijd.
Na de H. Mis was er een komen
en gaan in de Bonifaciuskerk, waar
de relieken der Heilige liggen uit
gestald. Daar is een brood, dat nu
versteend is, daar is een stuk van
de schedel van de Godsgezant, ver
nietigd onder de knotsslagen van 'n
DONDERDAG 31 JULI
HILVERSUM I:
7.00 Nieuw.s; 7.15 Ochtendgym.;
7.30 Morgengebed en Lithurgische
kalender; *8.00 Nieuws; 8.15 Pluk de
dag; 10.15 Morgendienst NCRV; 11.00
De Zonnebloem, radio-ziekenbezoek;
12.30 Dansorkest; 1.00 Nieuws; 1.45
Vrouwenvaria; 2.00 Celeste-ensemble
3.00 Kamerorkest; 4.00 Bijbellezing;
5.30 Pianorecital; 6.00 Mandolinata;
6.30 Progr. voor de Nederl. S.trijdkr.;
7.00 Nieuws; 8.15 De Mariniers; 9.00
Orgelconcert; 10.30 Nieuws; 10.45
Avondoverdenking; 11.00 Kwintet..
HILVERSUM II:
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym.;
7.30 Luchtige wijsjes; 8.45 Morgen
concert; 9.15 Morgenwijding; 9.35
Arbeidsvitaminen; 12.00 The Roman
cers; 12.35 Harmonie-orkesten; 1.00
Nieuws; 1.15 Ensemble Jetty Can
tor; 2.00 Piano; 3.00 Voor de zieken;
6.00 Nieuws; 6.15 Sportpraatje, 8.00
Nieuws; 8.15 Concert concertge
bouworkest; 10.30 Orgelspel; 11.25
Dansmüziek.
barbaars mensdom. Daar zijn ook
nog twee oude kazuivels van om
streeks 1000. Een aantal glas in lood
ramen in het priesterkoor en 'n opa
line stuk achter in de kerk noopten
ons langer te blijven dan wij ons
hadden voorgenomen en wij moesten
cns haasten tijdig weer in het Boni-
faciuspark te zijn voor het Lof en
de processie.
En dan klinken onder de gewelven
de bekende gezangen, het Adoro Te,
het Pange Linqua, gezangen die men
op zulke dagen weer met meer vuur
medezingt. De machtige en welspre
kende stem van Rector Drost dwingt
voor de tweede maal deze dag onze
aandachtte vestigen op de grote
figuur van Bonifacius. Twaalf eeu
wen gingen voorbij en toch is hij
nog steeds actueel. Hij yias een
voorbeeld van durf en rotsvast ver
trouwen. Eigenschappen, die wij
vooral nu zo broodnodig hebben.
Afgodsbeelden zijn er niet meer,
maar de vorst der duisternis heeft
in veler harten andere beelden ge
vormd, waaraan geofferd wordt.
Genotzucht, geweld, verheerlijking
der techniek - en geldhet zijn
alle zaken, die het hart van de
mens dreigen te verstikken. Deze
afgodsbeelden moeten van hun
voetstuk geworpen worden. Ook in
het kleine dagelijkse leven. Het zit
hem niet altijd in grote acties.
Rector Drost besloot zijn rede met
te wensen, dat wij allen een vonkje
van het vuur zouden ontvangen, dat
de H. Bonifacius in vlam zette en
hem kracht gaf in 10 jaar meer dan
100.000 mensen te bekeren.
Een waardig slot van deze dag
vormde de processie in het park
langs de kruiswegstaties, waarbij
wij stil voor ons zelf de gebeden
van de grote Titus Brandsma, wiens
hart zo aan Dokkurn gehecht was,
baden. Ruim 2000 mensen, waaronder
talloze geestelijken, vooral Carme-
lieten en een aantal Benedictijnen,
trokken rond en zongen Bonifacius
lof.
Een uur later ronken de motoren
weer over de weg. En boven het
gedreun der zware bussen klinkt het
op: Wees gegroet Mariavoor
allen die ons lief zijn. Wees gegroet
MariaAch, er valt zoveel te
vragen, en op een dag als deze komt
het sterker naar voren dan anders
welke onze moeilijkheden en verlan
gens zijn.
In Leeuwarden wacht de Noord
hollanders een warme dis, die zij
dan ook na zo'n lange dag wel ver
diend hebben.
Op de Afsluitdijk is het heerlijk
koel en bij het monument stappen
wij even uit om de zon in zee te
zien zinken.
Wees gegroet Mariaen voort
donderen de bussen weer over de
dijk, de kust van Noord-Holland
tegemoet. En de avond daalt zacht
en goed als de zegen van een heilige
neder over de vermoeide bedevaart
gangers. L. S.
In. het teken van de internationale studenten-uitwisseling zyn
deze Franse meisjesstudenten hier bezig met de bessenpluk in
Zeeland. Enige charmante Francoises gaan met volle mand huis
waarts. Als bijzonderheid zij nog vermeld, dat tientallen Neder
landse studenten werkzaam zijn aan een spoorweg in Stalingrad.
Van officiële militaire zijde wordt
nog medegedeeld, dat omtrent het
aantal van de bij de politionele ac
tie op Java en Sumatra gemaakte
gevangenen geen schatting valt te
geven. Van krijgsgevangenen al
dus, de militaire woordvoerder
kan in dit verband ook zeker niet
worden gesproken, veeleer is hier
sprake van arrestanten, die na een
onderzoek in overeenstemming met
het politioneel karakter van ons op
treden, weer op vrije voeten wor
den gesteld. All^pn diegenen, van
wie komt vast te staan, dat zij ge
vaar blijven opleveren voor orde en
rust, worden zolang nodig onder
arrest gehouden.
Het s.s. „Johan de Witt" van de
Maatschappij „Nederland" zal 4 Aug.
Southampton binnenlopen en daar
marine-personeel aan boord nemen,
dat bestemd is voor Amsterdam. Het
schip wordt 5 Augustus te IJmuiden
verwacht.
„Alhena", 5 Aug. van Rio de Ja
neiro te Rotterdam verwacht.
„Alphacca", 28 Juli van Santos te
Montevideo.
„Axeldijk", New Orleans-Londen,
29 Juli in de Downs.
„Kota Inten", BataviaRotterdam,
28 Juli 8 uur van Port Said.
„Stuyvesant", AmsterdamWest-
Indië, pass. 27 Juli Wight.
„Talisse", AmsterdamJava, 28
Juli van Havre.
„Waterland", Buenos AiresAm
sterdam, 28 Juli van Las Palmas.
De seismograaf van het KNMI te
de Bilt registreerde Dinsdagmiddag
om 14.54 uur een zeer sterke aard
beving, waarvan de oorsprong ge
legen was op een afstand van 7500
km in Oost-Noord-Oostelijke rich
ting.
De Keuringsdienst voor Waren
heeft de muggenolie, waarvan de
vijf maanden oude tweeling uit
Rotterdam ziek is geworden aan 'n
onderzoek onderworpen. Het bleek,
dat de olie het zeer vergiftige nitro-
benzol bevatte. De keuringsdienst
waarschuwt tegen het gebruik van
deze muggenolie, welke een oorlogs
surrogaat is. De olie is herkenbaar
aan de amandelgeur. De toestand
van'de kinderen is bevredigend. Zij
zijn weer uit het ziekenhuis.
""N
Tot generaal-overste
der St. Joseph-
Congregatie (Mill-
Hill) is gekozen Dr.
Thomas Mc. Laugh-
lin. Hij volgt Father
O' Callaghan op,
wiens ambtsduur
was verstreken. Tot
consultors werden ge
kozen de Fathers J.
Thoonen, A. Fink, J.
Martin, en J. de Reë-
per. De generaal en
zijn raad worden ge
kozen voor de duur
van tien jaar. Dr. Mc.
Lauglïïin werd in
1896 te Balermo. een
voorstad van Edin
burgh geboren. In
1919 werd hij pries
ter gewijd en docto
reerde hij aan de
Gregoriana te Rome.
In 1932 werd hij door
Mgr. Biermans, de
toenmalige generaal
voor een visitatiereis
naar de missie in
de Pendsjaab gezon
den. Twee jaar later
koos het
derde wereldoorlog, gen verstrekt over de
De Kerkvorst zeide, positie der Katholie-
dat hij uitzag naar de ken in het land van
vestiging van een in- de Nijl. Egypte telt op
ternationale demo- het ogenblik 230.009
cratie als tegenhan
ger van het interna
tionale communisme.
A Ook de Katholie
ken van Engeland
hebben bij monde
van Kardinaal Grif-
katholièken, die vol
ledige vrijheid en
rechtszekerheid ge
nieten. De priesters
kunnen zich vrij in
het openbaar bewe
gen en genieten een
kapittel hem tot eer
ste consultor en
plaatsvervanger van
de generaal. De
Aartsbisschop van
Nanking, Mgr. Yu
Pin verklaarde aan
een groep journalis
ten. dat de burger
oorlog in China een
internationaal con
flict is en in feite het
voorspel is tot een
fin geprotesteerd te- groot aanzien. Het
gen het onrecht, dat Vaticaan gaat in de
Mgr. Stepinac, van toekomst over Radio
Zagreb wordt aange- Vaticana regelmatig
daan. De Engelse uitzendingen in de
Kardinapl drong er Arabische taal ver
bij minister Bevin op zorgen. Qt Het Franse
aan, dat hij de zaak Ka.tholieke blad
nauwkeurig zou Ia- L' Aube maakt be
ten onderzoeken. kend, dat het vanaf 1
Blijkens een verkla- Augustus a.s. een
algemeen ring van de primaat .aanvang zal maken
heeft de Britse Mi- met de publicatie van
nister van Buiten- de brieven, welke
landse Zaken toege- Z. H. de Paus en Pre-
zegd een volledig on- sident Roosevelt el-
derzoek te doen in- kander geschreven
stellen. 9 Naar aan- hebben. Volgens het
leiding van de aan- blad zal uit deze
knoping van diplo- briefwisseling blijken
matieke betrekkingen hoezeer beiden zich
tussen Egypte en het ingespannen hebben
Vaticaan, heeft Mgr. om het leed, dat door
Hughes enkele be- de oorlog veroorzaakt
langrijke mededelin- werd, te verzachten.
I°YE BRITSE PERS begon zich
steeds intensiever voor de ont
wikkeling van de gebeurtenissen in
Indonesië te interesseren. Er wer
den allerlei geluiden gehoord, pro
en c.ontra het Nederlandse stand
punt. Er waren vreemde klanken
bij! Dat alles gaf geen hoge dunk
van de manier, waarop de Engelse
kranten zich een beeld van de toe
stand trachtten eigen te maken.
Sommigen lieten zich voorlichten
door „speciale correspondenten" in
Den Haag, en het is de vraag, of
de wieg van deze schrijvers wel in
Albion heeft gestaan. Soms betreft
het hier doodgewone of buiten
gewone Nederlanders, die met
aan zekerheid grenzende waar
schijnlijkheid tot de uitgesproken
progressieven behoren. Met waar
dering moeten wij niettemin mel
ding maken van de stellige wijze,
Waarop o.a. het „Vrije Volk'' contra-
critiek tegen verschillende Britse
persuitlatingen geleverd heeft. Zo
heeft dit blad er terecht op gewe
zen, dat het nonsens is te beweren,
dat Engeland tevoren heeft inge
stemd met de militaire maatregel
van Nederland. Dat bestaat natuur
lijk niet. Of Bevin zou zeggend
dat hij teleurgesteld was over het
mislukken van de onderhandelingen
'n eerste klas huichclaar'*geweest
zijn, wat hij natuurlijk niet is. Nog
altijd rommelt het verder na over
de kwestie van het niet-aanvaarden
van de Britse bemiddeling, het aan
bod van Jgoede diensten". Ten eer-
was al gedaan en de lankmoedigheid
ste was dat aanbod te laat. De stap
van Nederland, waarlijk niet van
korte duur geweest, was ten einde.
Bovendien had men, ook toen het
nog tijd was, zich van Britse zijde
niet onbetuigd gelaten, om invloed
bij de republiek aan te wenden.
Maar de republiek wilde niet. En
tenslotte maar wij weten niet, of
onze regering dat ook in haar over
wegingen heeft betrokken heeft
Engeland ons twee jaar geleden
„goede diensten" aangeboden, toen
het op zich nam, na de Japanse
capitulatie de Jappen te ontwape
nen, de wapens in bezit te nemen
en onze krijgsgevangenen en ge-
interneerden in veiligheid te bren
gen. Het resultaat van deze „goede
diensten" is nu niet bepaald zo den
derend geweest.'om'daórvoor de vlag
uit te steken. En wij zouden wel
willen, dat al die schrijvers, die zo
de mond vol hebben van bluf over
de uitstekende kwaliteiten van de
Britse koloniale politiek en de fou
ten van Nederland, nog eens keken
naar Brits Indië. naar Birma, naar
Palestina, naar Egypte. Men ervaart
daar ook. dat het met orde en rust
niet zo bijster schitterend gesteld is.
als de westerse „koloniale" macht
verdwijnt. Gelukkig zijn er steeds
meer stemmen in de Engelse kran
ten en tijdschriften opgegaan, die
meer en meer begrip tonen voor het
Nederlandse standpunt; wanneer nu
ook van Nederlandse zijde beter
voor voorlichting, ook in Engeland,
gezorgd wordt, dan wordt tenminste
de zeer eenzijdige berichtgeving uit
republikeinse bron. die daar veel in
druk schijnt te maken, geneutrali
seerd. Tenslotte vragen wij ons nog
maar eens af, waarom onze mannen
eigenlijk gesneuveld zijn in de Java-
zee??
POLITICUS
Gistermiddag heeft de zee weer 'n
slachtoffer geëist. De 18-jarige Annie
Mulder uit 'Krommenie, die in be
trekking was bij de fam. van Dam
in de Bisschop Bottemannestraat te
Alkmaar, had zich bij het baden te
ver in zee gewaagd en was voor
dat hulp kon worden geboden ver
dronken. Een vriendin, die ook in
moeilijkheden verkeerde, kon bij
tijds gered worden. Het ongeval
gebeurde ongeveer ter hoogte van
het scheepswrak, dat vlak voor de
zeeweg ligt.
Moge dit ongeval voor de baders,
die met de gevaren van het zwem
men en baden in zee nog niet op de
hoogte ?fjn, een waarschuwing zijn,
om toch vooral niet te ver in zee
te gaan.
VAN OFFICIËLE MILITAIRE
zijde te 's-Gravenhage wordt
er ter ondersteuning van de ver
klaringen, dat in Indonesië uitslui
tend sprake is van een politiële
actie, op gewezen, dat het maken
van krijgsgevangenen tot een
uiterst minimum wordt beperkt.
Alle Indonesische strijdkrachten,
die zich overgeven aan de Neder
landse strijdkrachten, worden ont
wapend en naar huis gestuurd.
Slechts enkele zeer gevaarlijke
elementen worden gevangen ge
houden.
Vele leden van de Indonesische
strijdorganisaties zo deelde men
in dit verband van militaire zijde
mede demobiliseren overigens
zichzelf en keren met achterlating
van uniform, schoeisel en wapens
naar nuis terug. Het geheel van de
bewapening der Indonesische strijd
organisaties maakt een zonderlinge
indruk. De militaire zegsman sprak
van „een ratjetoe", al voegde hij
daar terstond aan toe, dat de be
wapening van de Indonesiërs noch
tans zeker voor 70 pet. modern kan
worden genoemd. Vele groepen zijn
met moderne automatische Wapens
uitgerust: mortieren, veldgeschut,
luchtafweergeschut, mitraileurs,
deels van Japanse origine, deels ook
afkomstig uit de Nederlandse en
Geallieerde depóts, die bij de Ja
panse overval verloren gingen.
Voorts verklaarde de militaire
zegsman, dat van een concentratie
van de Indonesische strijdkrach
ten op Midden-Java niets is geble
ken. Hq deelde mede, dat de Soen-
danese strijders duidelijke voor
keur hebben getoond, om naar
huis terug te keren en dat zjj zich
zeer ongaarne op Javaans gebied
blijken te begeven.
T enslotte zeide de militaire zegs
man nog, dat het politiële karakter
van de in gang zijnde actie ook zeer
duidelijk aan de dag treedt, doordat
de Nederlandse troepen slechts ver
spreid opereren. Dit zou aldus'de
zegsman bij een militaire actie,
een oorlogvoering, militair-technisch
bezien, een hachelijke tactiek zijn
en stellig ongewenst, in verband
met het ontstaan van grote enclaves
tussen de opererende troepen.
Van Nederlandse militaire zijde
wordt medegedeeld, dat geen cijfers
bekend zijn omtrent het aantal ver-,
liezen aan doden bij de republikeinse
strijdkrachten. Men gaf te kennen,
dat een schatting van enige honder
den wellicht nog aan de zeer hoge
kant is.
De Haarlemse feestweek, die
onder de titel „Haarlem-Bloemen
stad" op 2 Augustus zal beginnen,
heeft tengevolge* van de gebeurte
nissen in Indië de* gemoederen in
beweging gebracht. Er gingen stem
men op om in verband met de ernst
der omstandigheden iedere feest
viering af te gelasten. De Haarlem
se bestuurdersbond met name had
een dringend desbetreffend ver
zoek gericht tot B. en W. Dit college
heeft thans in een speciale verga
dering besloten afwijzend op dit
verzoek te beschikken, zodat de
feestelijkheden doorgang zullen vin
den, onder de overweging dat het
hier geen zomerkermis geldt, doch
een propagandaweek voor 't vreem
delingenverkeer.
Op Zondag 10 Augustus wordt in
Ivj^arssen de negentiende Ariëns-
herdenking gehouden. Om half elf
is er in de parochiekerk van Maars-
sen een plechtige Hoogmis, waaron
der pater Borromeus de Greeve de
predicatie houdt. Na de Hoogmis be
staat er gelegenheid voor indivi
dueel bezoek aan Ariëns graf. Te
drie uur wordt in het Jaarbeursge
bouw te Utrecht de herdenking
voortgezet. Bernard Verhoeven, lei
der van de culturele vorming op
Drakenburgh spreekt over „Ariëns
en Actie". Prof. Dr. J. Peters CssR
spreekt over „Ariëns en het gebed".
De Nederlandse Spoorwegen zul
len de sneltrein, welke te 9.48 te
Utrecht vertrekt, te 9.58 uur te
Maarssen laten 'stoppen om de be
zoekers de gelegenheid te geven tij
dig in de kerk aanwezig te zijn.
In het Wilhelmina-zieken-
huis te Amsterdam over
leed de pianiste Caroline
Lankhout. Ze werd 26 Ja
nuari 1895 te Utrecht gebo
ren. Ze was gehuwd met de
violoncellist I. Mossel. Ca
roline Lankhorst werd
höofdlerares aan de Mu
ziekschool van de Maat-
schappjj ter bevordering
van de Toonkunst te Am
sterdam? Ze trad in Neder
land en er buiten op als
soliste, ijs Wedejom een
lijst van verdrinkingsge-
vallen: Zondagmiddag ge
raakte het 2'/i jarig doch
tertje van de familie van
Thiel uit Bussum. dat bij
familie in Helmond te gast
was, spelenderwijs in een
gracht. Het kind verdronk
jammerlijk, ijs Gisteravond
is de 15 jarige P. Schouten
uit R'dam bij het baden in
de Waalhaven verdronken.
Het stoffelijk overschot is
nog niet gevonden, ijs Bij
het zwemmen in zee aan
het stille strand te Scheve-
ningen is de 19-jarige C. H.
R. Nieke verdronken, wo
nende te 's Gravenhage.
Het stoffelijk overschot is
nog niet 'aangespoeld, ijs
Door de 14-jarige G. Firet,
wonende in de Markense-
straat te Scheveningen,
werd voor de monding van
het Verversingskanaal uit
zee gered de 14-jarige J. N.
Messemaker, wonende aan
de Wieringsestraat te Den
Haag, die zich bij het
week zal hij weer naar Ne
derland terugkeren, ijs Met
het oog op het ernstig te
kort aan onderwijzers bij
het lager onderwijs worden
de gemeentelijke en bijzon
dere kweekscholen in de
gelegenheid .gesteld een
éénjarige cursus ter oplei
ding van onderwijzers- en
onderwijzeressen in te
stellen. De kosten daarvan
zwemmen, in zee te ver had
gewaagd, ijs Gisterenmor
gen vertrok per K.L.M.-
vliegtuig naar Genève de
minister van economische
zaken dr. G. W. M. Huys-
mans. Minister Huysmans
zal als leider van de Ne
derlandse delegatie deelne
men aan de besprekingen
van de I.T.O. (Internatio
nal Trade Organisation),
die reeds in April j.l. zijn
begonnen. Einde dezer
zullen worden opgenomen
in de rijksbijdrage. Voorts
is de mogelijkheid van toe
lating van leerlingen tot
genoemde scholen ver
ruimd. :js .Maandagmiddag
stal de 19-jarige van der H.
een verpleegde van de
Rekkense Inrichtingen te
Arnhem de nieuwe auto
van de directeur dier in
richtingen en ging er mee
vandoor, 's Avonds om on
geveer half acht ontdekte
de Arnhemse verkeerspoli
tie op de weg tussen Velp
en Arnhem dé gestolen
wagen, welke met grote
snelheid door de dief gere
den werd. Toen van der H.
bemerkte, dat hij werd
achtervolgd, verhoogde hij
de snelheid nog meer. Vol
gens toeschouwers bedroeg
die daarnd ongeveer 140
k.m. per uur. Dat dit op
zulk een drukke verkeers
weg tot ongelukken moest
leiden, was te voorzien. Bij
het inhalen van een auto
bus reed de auto op een
van de andere kant ko
mende autobus van de
Arnhemse Gemeentetram.
Bij de botsing werd de bus
aan een der kanten open
gereten. Vijf passagiers
uit de bus werden ge
wond, waarvan er twee
met een hersenschudding
naar heï Gemeentezie
kenhuis te Arnhem zijn
overgebracht. Ook de
autodief moest met een
hersenschudding in dat
ziekenhuis worden opge
nomen. De gestolen auto
is totaal vernield.
Een speciale correspondent van
Aneta te Soerabaia deelt mede, dat
veertien Indo-Europeanen uit de
omgeving van Banjoewangi, zijn
vermoord. In het kamp in Taman-
sari ten Noord-Westen van Ban
joewangi, zijn acht personen ge
dood, terwijl acht worden vermist.
In het dichtbijgelegen Pangang
zijn zes personen gedood. De Re-
comba (Reg. Com. v. Bestuurs
Aangelegenheden) voor Oost-Java
heeft aan Aneta verklaard, dat de
lichamen van de slachtoffers zijn
geïdentificeerd. Een vrouw is
zwaar gewond. Naar verluidt be
vonden zich nog meer Indo-Euro
peanen in de omgeving, doch deze
zijn veilig te Banjoewangi aange
komen.
Inmiddels is de eerste trein uit
Pasoeroean te Soerabaia aangeko
men. Deze was met vlaggen versierd
en werd verwelkomd door Generaal
Baay, commandant van de Tweede
Divisie. Heden vertrekt de eerste
trein naar Probolinggo. Zeer bin
nenkort zal deze doorrijden tot
Dj ember.
Over de toestanden in Oost-Java
schrijft de correspondent van Aneta
te Soerabaia, dat het door de Ne
derlanders bezette gebied aldaar on
geveer zo groot is als Nederland. De
Recomba voor Oost-Java, dr. Hun
ger, heeft op grond van eigen erva
ringen aan Aneta medegedeeld, dat
de bouwgronden goed bewerkt ble
ken en dat hij een ruime beplanting
heeft aangetroffen. In het gebied van
Probolinggo is een groot gebrek aan
water voor irrigatie in verband met
de kolossale ontbossingen te Ar-
joena. De bomen hier zijn in de Ja
panse bezettingstijd geveld. De be
volking is over het algemeen goed
gevoéd. De kledingpositie was, voor
zover Dr. Hunger gezien heeft, rede
lijk, doch volgens berichten is de
kledingpositie in de verder afgelegen
streken slecht.
Uit Djember is reeds bericht ont
vangen, dat men beslag heeft gelegd
op voorraden medicijnen van de
T.N.I., waardoor het ziekenhuis al
daar voor zes maanden voldoende
heeft. In verscheidene plaatsen in
Oost-Java zijn reeds vertegenwoor
digers van binnenlands bestuur aan
gesteld.
De Nijmeegse recherche heeft de
hand kunnen leggen op een grote
dieven- en inbrekersbende te Nijme
gen.- Er zijn tot heden 21 arrestaties
verricht, terwijl er nog meer kunnen
worden verwacht.
Blijkens een ingesteld onderzoek
zijn er zestig inbraken gepleegd en
meer dan vijftig rijwielen gestolen.
De totale buit had een waarde van
35.000 tot 40.000 gld. Bij een inbraak
aan de Waalbandijk te Nijmegen
werd vo.or 16.000 gld. aan goederen
gestolen; bij een inbraak in de kou-
senfabriek werd voor een waarde
van f 6500 gestolen. Twee maal wer
den inbraken gepleegd in de kan
toren der N. S. te Nijmegen, waar
de eerste maal f 4000 en de tweede
maal f 1600 werd ontvreemd. De
bende verbleef voornamelijk in de
oude benedenstad en werd aange
voerd door drie gebroeders. Het on
derzoek wordt voortgezet.
Op initiatief van de commissa
rissen in de provincies Groningen en
Overijsel heeft dezer dagen een be
spreking plaats gehad tussen enige
personen uit de kring" der Groningse
Universiteit en het Groningse be
drijfsleven enerzijds en enige indus
triëlen en officiële personen uit
Twente anderzijds, teneinde te pei
len in hoeverre ook in deze lands
delen belangstelling bestaat om te
trachten een deel van het technisch
hoger onderwijs daarheen over te
brengen wanneer de aanhangige
plannen tot centralisatie van de
technische hogeschool te Delft moch
ten worden verwezenlijkt. Na uit
voerige gedachtenwisseling en ken
nisname van de in de Zuidelijke
provincies t.a.v. dit onderwerp be
staande plannen kwamen de aan
wezigen tot de conclusie, dat er
naar gestreeft moet worden om ook
een deel van dit hoger onderwijs in
Noord Oostelijke provincies van ons
land te doen geven. Daartoe is een
gemengde studiecommissie Gro
ningen-Twente in het leven geroe
pen. Deze zal de materie aan een
nauwgezet onderzoek onderwerpen.
ZWEDEN
EN DE
GROTEN'
m.*. i..
geladen met
Het 7000 ton grote Noorse schip „Ocean-Liberty"
nitraat, is in brand gevlogen in de haven van Brest, waarbij een
groot aantal slachtoffers te betreuren viel en vele personen ge
wond werden. Deze per kabel overgebrachte foto toont het bran
dende schip, voordat het in de lucht vloog.
Zweden is een der weinige Euro
pese landen, die de voorbije wereld
oorlog als toeschouwer meemaak
ten. De spaarzame reizigers, die het
klaarspeelden, in dit gedeelte van
Scandinavië door te dringen, be
schreven het land bij hun terugkeer
als een soort paradijs, waar het goed
is te leven en waar de verhoudin
gen in velerlei opzicht nog voor
oorlogs zijn.
Natuurlijk overdreven deze be
zoekers in hun begrijpelijk enthou
siasme wel een weinig, doch in gro
te lijnen brachten zij de feiten toch
waarheidsgetrouw over. Hoe kon
het ook anders in een land. waar
aan de oorlog voorbijging en dat in
al die jaren zo goed als niets van
zijn nationale vermogen inboette.
Dit nam echter niet weg. dat men
de toestand in Zweden toch eenzij
dig bezag en dat men in het geheel
geen rekening
hield met het
feit, dat dit Nrd-
Europese land
in hoge mate
afhankelijk is
van zekere we
reld - politieke
verhoudingen, in het bijzonder tus
sen de twee grootmachten Rusland
en Amerika. Enerzijds was daar de
realiteit, dat Zweden, min of meer
gedwongen, in de tweede helft van
1946 na moeizame onderhandelingen
een handelsverdrag met Rusland
afsloot, waardoor het zich verplicht
te gedurende een reeks van jaren
zijn industriële productie aan de
Sovjet-Unie beschikbaar te stellen.
Anderzijds moest het echter een
zeer groot deel van zijn invoer uit
de Verenigde Staten betrekken, wil
de het de verplichtingen uit het
verdrag voortvloeiend, kunnen na
komen. In feite is het land dus in
hoge mate afhankelijk van Amerika
en blijft het op genade of ongenade
overgeleverd ,aan het \nog steeds
schommelende prijsniveau op de
Amerikaanse buitenlandse markt.
Wanneep er één land is, dat direct
geïnteresseerd is bij een toenade
ring tussen de twee „Groten", dan
is het wel Zweden, want het is ze
ker niet alleen door zijn ligging, dat
het tussen twee vuren zit, waarvan
het de dreiging niet anders dan met
de grootste krachtsinspanning kan
bezweren. Een stijging der Ameri
kaanse prijzen brengt het gevaar
van een inflatie mede en het zal
de hoogste staatsmanswijsheid der
socialistische regering in Stockholm
eisen, deze klip te omzeilen en het
schip van staat in rustiger vaar
water te leiden.
N het Evangélie van vorige
Zondag weende Christus
over Jerusalem, omdat de stad
verblind en doof was gebleven
voor hetgeen haar redding en
behoud had kunnen zijn. En hij
voorspelde haar nabije ongeluk.
Zou Christus ook moeten wenen
over onze samenleving van nu?
Worden ons geen waarschuwen
de tekenen gegeven? De wereld
danst op een vulkaan. Denk aan
Fatima, denk aan de boodschap
van Heede! Het is niet aan ons,
voorspellingen omtrent de toe
komst te doen. Maar het zou ver
keerd zijn te menen, dat hetgeen
Jerusalem overkomen is, ook
ons niet zou kunnen gebeuren.
„Dit alles is geschreven, opdat
1 oij er beter van zouden worden'
stond in het Epistel van Zondag-
Verstaan wij de tekenen van on
ze tijd!
MARCUS
17.
De oorlog? De idioot sprak meer
waarheid, dan hij zelf wel wist.
Tenslotte was een onverwachte aan
val van de vijand toch een oorlogs
omstandigheid. „In ieder geval ben
ik blij, dat je er bent", vertelde ik
hem. „Maar ik hoop, dat er niets
bijzonders te doen valt, Monsieur
Gérard zal nog wel slapen."
Op dat ogenblik hoorden we een
geluid door de openstaande tussen
deur. Pierre stapte naar binnen. Ik
hoorde hem zeggen: „Goede mor
gen, Monsieur". Ik volgde hem naar
binnen en direct begon Gérard mij
met dankwoorden te overstelpen,
doch ik maakte er meteen een eind
aan: „Hebt U goed geslapen? Voelt
U iets voor thee en toast?" Daarna
vroeg ik Pierre, een beetje bismuth
voor hem klaar te maken. Pierre
verdyjeen. „Ik zal U nu alleen la
ten", zei ik tot Bern. „Na het ont
bijt, als U zich wat frisser voelt,
kunnen we verder praten. Er is tijd
genoeg, want de dokter wil dat U
vandaag in bed blijft."
Met deze woorden verliet ik hem
en ging terug naar mijn kamer,
waar ik een krant ging lezen. Ik
probeerde het althans.
HOOFDSTUK X
Ik hoorde Gérard roepen en ik
ging bij hem binnen. Hij zag er nog
bleekjes uit. „De dokter heeft mij,
geloof ik. een slaapmiddel gegeven"
zei hij. „Waarom heeft hij eigenlijk
mijn maag uitgepompt? Wat heeft
hij gevonden? Wat zei hij?"
FEUILLETON
door DAVID KEITH
„Dat Uw maag van streek was,
omdat U iets verkeerds had gege
ten."
„Iets, dat ik had gegeten?"
„Gegeten of gedronken."
„En nog wel in dit hotel", zei
Gérard.
„Wat moet er van Parijs terecht
komen? Eerlijk gezegd, geloof ik
niet, dat het voedsel de oorzaak
was. Ik denk eerder de wijn, vooral
nu ik mij herinner, dat hij van onze
makelaar kwam. Het zou precies
iets voor hem zijn om zo'n ingewan
den verterend product te sturen.
Maar als het gestuurd werd door
die mijnheer van gisterenavond, dan
kwam hij niet van onze makelaar,
Monsieur."
Opeens scheen de gehele waarheid
bij Gérard terug te komen. „U moet
zich in veiligheid stellen, Monsieur
Weavair!" riep hij uit met een ver
anderde stem. „U verkeert in ge
vaar het grootste gevaar, Mon
sieur."
„Dat vertelde U mij gisterenavond
ook Monsieur Gérard. Maar wat
kan ik er aan doen? En waarom
verkeer ik in gevaar?"
„Maar begrijpt U dan niet?" Hij
richtte zich opgewonden in bed op.
„Zij hebben ons samen gezien en
zullen dus concluderen, dat ik U
heb verteld, dat die man gisteren
avond Binbonnet niet was. De echte
Binbonnet is verdwenen en deze
man heeft zijn plaats ingenomen. En
waarom zouden zij U tijd en gele
genheid geven kalm naar de politie
te stappeit en Uw ontdekking daar
mee te delen, Monsieur? Geloof me,
zij zullen U daarvoor geen gelegen
heid geven. Is er vannacht niemand
geweest?"
„^liemand". Maar ik geef toe, dat
ik van die veronderstelling kippen
vel kreeg."
„Maar u dan, Monsieur Gérard",
zei ik. „Zij hebben u toch ook ge
zien? Zij weten, dat u hun geheim
kent; waarom bent u dan niet in ge
vaar?"
„O, zij zullen het mij wel erg on
aangenaam maken, Monsieur", zei
hij, terwijl hij zijn lippen minach
tend optrok. „Heel erg onaangenaam
maar dat heeft niets te beteke
nen. Ik verkeer niet in gevaar, om
dat ze van mij al sinds lang krijgen,
wat ze willen hebben. Voor u is het
gevaar echter groot. Wat ik gisteren
avond heb gezien, heeft mij doen
realiseren waartoe zij in staat zijn,
arme Weavair. U bent hier ver
schrikkelijk jDnveilig. U moet vluch
ten nu, voor het te laat is".
„Dank u voor cje waarschuwing,
maar ik zal hier blijven. En ik kan
u verzekeren, dat ik er helemaal
niet aan denk naar de politie te
gaan tenzij ik ertoe word ge
dwongen. Zou ik Monsieur Binbon
net niet te pakken kunnen krij
gen
„Nogmaals, Monsieur, die man is
met Monsieur Binbonnet."
„Mijn geduld is uitgeput," riep ik.
„Maar in 's hemelsnaam, wie is die
man dan?
Gérard haalde zijn schouders op:
„Wie die man is, weet ik niet, of
schoon ik wel mijn vermoedens heb.
In ieder geval niet Binbonnet."
Opnieuw dacht ik hier aan mijn
gesprek met de Fransman in de
trein op de terugreis vanuit Holland
over de mensen, die zeggen, dat zij
uit Touraine komen.
Plotseling kreeg ik een ingeving.
„Monsieur Gérard", zei ik, „weet u
wel, dat ik over uw persoon ook
geen enkele garantie heb, dat u in
derdaad Antonie Gérard van Gerard
en Co bent?" Ik was er van over
tuigd. dat dit een vreemde vraag
was. Ik was immers op zijn kantoor
geweest. Er was helemaal geen re
den om te twijfelen. Maar onder
deze omstandigheden, zou ik mij
toch geruster voelen, als ik zijn pa
pieren had gezien.
Gérard vond mijn vraag blijkbaar
niet vreemd. „U hebt volkomen ge
lijk, Monsieur." Uit zijn jasje, dat
naast zijn bed over een stoel hing
trok hij een portefeuille, die hij aan
mij overhandigde. Het bleek volko
men in orde. Ik had ook niet an
ders verwacht.
„Geen wonder, dat de z.g. Binbon
net, u een totaal verkeerde per
soonsbeschrijving van mij heeft ge
geven. Hij had mij nog nooit ge-
zien, ofschoon ik verwacht zou kun
nen hebben, dat zijn vriend de
agent, hem beter ingelicht zou heb
ben."
Dus dat was een agent, waar
schijnlijk een buitenlandse agent die
man in het bruine costuum.
Ik vertelde hem nu ook over de
andere opmerkelijke leugens van
„Binbonnet". Gérard vond het era
vreemd. 6
(Wordt vervolgd.)