iippique
Unilever boekte over 1946 een winst
von ruim 114 millioen
Bedrijf in Nederland ontwikkelt
zich gestadig
EEN UURTJE TELEX
HET ZEEWIER-MYSTERIE
Kruideniers sympathiseren
met de stakende bakkers
DUITSE VROUW VERRIED
NEDERLANDERS
CZAAR PETER-HERDENKING
jramma
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Dinsdag 19 Augustus 1947
PAG.
Nationalisatie dreigt
in sommige landen
V er an tv/oord el ijk
voor 26 moorden
Zaandam viert een week feest
Duidelijke taal
vergezeld van Dame,
ies costuum. Prijzen:
ilveren beker, f 75.
Concours van tan-
irden. Prijzen f 90.—
i beker, f75.f 50.
jden vangen aan om
ITHEATER BERGEN
ls: „De Paradijsvloek"
i succesvolle opvoerin-
penluchttheater te Ber-
ie Paradijsvloek", die
5 geroemd werden als
interpretatie van een
heeft het bestuur van
ls zijn plicht gerekend
ise van dit spel te doen
ensdag 20 Augustus a.s.
was het theater, dat
itplaatsen telt, geheel
bij de tweede voor-
11. Vrijdag werd gege-
velen zich zelfs met
ngs de glooiende duin-
ar stellen. Niet omdat
irten verkocht waren,
atsen zijn, maar omdat
van heinde en verre
spel tot elke prijs wil-
n. Ruim tweeduizend
onden dus het spel bij
als de pers enthousiast
er spel en stuk.
'an dit spel alsnog ge-
■erzuime men niet deze
bij te wonen, die on-
de laatste zal zijn in
laar de „Bergense Spe-
gingen hebben ontvan-
ook elders in den lande
acht op te voeren,
jn weder in voorver-
gbaar aan de V.V.V.-
aan de adressen op de
meld. In Alkmaar bij
Poa, Payglop en firma
156. Na afloop rijden
ssen vanaf het theater
dijker Veiling-
ikoverzicht
andse tuinbouw heeft
denen tot verheugenis,
langdurige besprekin-
>rt van producten naar
p zich laat wachten,
bt de vorige week zo-
overtollige producten
nd konden worden af
helaas .bleek het voor-
men'té vroeg gejuicht,
•t op zich laat wachten,
'drijfsehap voor Groen-
het nodig geoordeeld
erschillende producten
jzen te moeten vast-
tevens gelden als ver
en. Het doorgedraaide
dt uit de markt geno-
tigd en als veevoeder
i werden alleen aan de
;tbond Donderdag en
h. 5 wagons rode. witte
en bieten vernietigd,
edachten gaan we nog
i terug. We leefden in
>ntbering midden in 'n
r, welke zijn weerga
kend in de geschiedenis
>or onze polders en dor-
vol trekkend volk:
'rouwen en kinderen,
en smekend, biedend en
karretje of fiets volge-
n krijgen en huiswaarts
:r 'n paar weken kon
oen heette het: ,,'n straf
nietiging van producten
1930—40" en „nooit zal
'orkomen dat onze kos-
iucten zullen worden
Helaaskortzichtig-
t menselijk vernuft
's mensen geesj:. Ter-
rn dagreize van ons af
eert en gebrek lijdt aan
es wordt hier het eten
t leed zo gauw verge-
het leed ons niets ge-
loet toch 'n oplossing
n die aan deze zinloze
'n einde maakt. Waar
aar toe, als direct de
aren loskomen? De toe-
ister en baart veel zorg.
'schap heeft niet voor
:ten minimum prijzen
p.a. niet voor bonen en
s. Voor deze producten
entraal Bureau uit de
ilingen thans minimum-
gesteld en tevens 'n
arijs bepaald. We heb-
maken met 2 instantie's
[rijfsschap, d.i. de rege-
e en het Centraal Bu-
georganiseerde Neder-
iouw. De producten val-
de min. prijsregeling
Irijfschap worden bekos-
e regering, de andere
worden bekostigd door
zelf.
Aardappelen
dagen van de week
aardappelen goed op
s bleef dit niet de ge-
'oortduren. De handel is
eworden en de prijzen
ook 'n heel stuk terug
ie van de week was de
;t algemeen ƒ1.50 a 2.
lager dan op het einde
ge week. Hier volgen de
op Zaterdag: Eerstelin-
10; grove Eerstelingen
Bevelanders 7.307.60;
)lauwe 8.308.40; Eigen-
07.80; Blauwe Eïgen-
08.30, om het bij de
sorteringen te laten.
Bieten
product is weinig vraag,
andse handel neemt al-
de biet I af. De andere
lopen door en moeten
vorden. De prijs is f 3.
Kool
teer slap. Bij ietwat
nvoer draaien direct
ums door. De noteringen
olgt: Rode kool 4.20—6;
.605.40; gele kool 4.20
:ine sorteringen zijn het
aagd door het binnen-
Uien
ct begint langzamerhand
ie prijs is nog zeer goed
4.50 per 100 kg. Voor
■verd 910 betaald en
epen de noteringen van
Slabonen
roduct was het hopeloos
week. Alleen bij uitstek
n brachten nog 'n rede-
ip maar de doorsnee bo-
i verkocht voor prijzen
and 10.per 100 kg. De
i toen er nog geen min.
anwege het C. B. wer-
ehoorlijke bonen ver-
3.— per 100 kg. Dit
:prijzen en geen tuinder
voor leveren. De hoogste
liepen van 3237 per
DE GECONSOLIDEERDE WINST van het Unilever-concern heeft
over 1346 f 114.470.018 bedragen. Ondanks de vele moeilijk
heden, die dit vrijwel over de gehele wereld verspreide bedrijf
met zijn vele dochtermaatschappijen en deelnemingen moet
ondervinden, waarvan het jaarverslag ook getuigt, heeft de mar-
garinetrust toch kans gezien een belangrijk gunstiger resultaat
te boeken dan in het voorafgaande boekjaar, toen de totale ge
consolideerde winst f 83.930.000.bedroeg.
Het aandeel, dat de Nederlandse
Unilever in de resultaten heeft ge
had, geeft eveneens een flinke stij
ging ten opzichte van het vooraf
gaande jaar te zien. De winst der
Unilever N.V. bedroeg nl. f 31.722.618
(v.j. f 18.079.360). Zoals reeds ge
meld, wordt voorgesteld op de ge
wone aandelen een dividend uit te
keren van 8.9 (v.j. 4.45) pet. Hier
voor is een bedrag nodig van
f 15.285.750. Het gehele kapitaal be
draagt f 344.336.000, waarvan aan
gewone aandelen f 171.750.000. De
rest is cumulatief preferent.
De zaken van het Nederlandse
bedrijf hebben zich in 1946 gestadig
kunnen ontwikkelen, zegt het ver
slag verder. De oliefabrieken kon
den tegen, de herfst meer geregeld
werken, hoewel zij nog belangrijk
beneden de capaciteit draaien. De
eerste aanvoeren van copra en de
regelmatiger aanvoer van zaden
hebben dit mogelijk gemaakt. De
omzet aan margarine en vetten was
"over het gehele jaar niet onbevre
digend. Artikelen als Blue Band,
waaraan de hoogste kwaliteitseisen
worden gesteld door de maatschap
pij, konden nog niet worden gefa
briceerd. Ook de betere kwaliteiten
zeep heeft men nog niet gemaakt,
vooral omdat de' beschikbare oliën
en vetten op de eerste plaats voor
de voedselvoorziening nodig waren.
De aflevering van Vim heeft men
regelmdtig kunnen voortzetten. So-
lidox tandpasta kon in 1947 weer
op de markt worden gebracht.
In 1946 is de N.V. ook weer met
het snelvriezen begonnen. De resul
taten waren met groente bevredi
gender dan met fruit, dat te duur
was en waarvoor te weinig suiker
werd toegewezen. Voor het snel
vriezen van vis is te Oss een proef
installatie gebouwd.
In het buitenland
De positie van de buitenlandse
bedrijven is vaak onbevredigend,
zoals in Duitsland, waar de Unilever
na de oorlog nog grotere schade
heeft geleden dan tijdens de vijan
delijkheden. Het leegroven van fa
brieken in de Russische zóne is daar
van de oorzaak. Een meer bemoe
digend bericht is, dat de Unilever
waarschijnlijk weer in het bezit zal
MONUMENT VOOR
PATER BLEYS
Door Prins Bernhard
onthuld
Z.K.H. Prins Bernhard onthulde
Zaterdagmiddag te Gorinchem een
monument voor Pater Bleys, in de
illegaliteit bekend als pater Lode-
wijk, die twee jaar geleden bij een
auto-ongeluk op dezelfde plaats het
leven verloor.
Mej. Geldens vertegenwoordigde
H.M. de Koningin.
Na de onthulling legde Prins
Bernhard een krans aan de voet van
het monument.
Vele sprekers voerden hierna het
woord, o.a. Ds. Slomp (Frits de
Zwerver), voorts een vertegenwoor
diger van het hoofdbestuur Stichting
19401945, de voorzitter van de
Bond van oudillegalen en de heer
Schakel (Jan Snel), die allen de
grote verdiensten van Pater Lode-
wijk tijdens de bezetting van ons
land deden uitkomen.
Na het spelen van „Aases Todt"
heeft burgemeester Van Rappard
namens het gemeentebestuur van
Gorkum het monument overgeno
men.
Aan Prins Bernhard en de ouders
van Pater Bleys werden geuzenlie
deren, vervaardigd door een Gor-
kumse musicus, aangeboden.
Goedkoper radio-telefoon
verkeer
Met ingang van 15 Augustus j.l.
zijn in het radio-telefoonverkeer met
Canada, Alaska, Cuba, Curacao, Do
minicaanse republiek, Haiti, Mexico
en Salvador, verlaagde nacht- en
Zondagstarieven ingevoerd.
Inlichtingen verstrekken de PTT-
kantoren.
komen van zijn aandelen in een
bloeiende treiler-visserij en vishan
del, welke aan de vennootschap tij
dens de oorlog waren ontnomen.
In Tsjecho-Slowakije, Polen en
Zuid-Slavië zijn nationalisaties, deels
reeds voltrokken, deels dreigend,
oorzaak dat men geen zeggenschap
meer heeft over de bedrijven. Wat
van de schadevergoedingen terecht
zal komen, merkt het verslag op, is
nog niet te zeggen.
In Engeland wordt zeer actief ge
werkt, hetgeen o.a. blijkt uit het
aan de markt brengen van enkele
nieuwe producten (soep, ijs, snel-
vriesartikelen)De strenge winter
en de zware overstromingen heb
ben veel last bezorgd.
Prijsdaling in Amerika
In de Ver. Staten was de ophef*
fing van de prijscontrole in Novem-"
ber 1946 het belangrijkste feit. Na
een stijging tot eind 1946 is in het
boekjaar 1947 een daling gevolgd
van de prijzen in de richting van
een normaal en gezonder niveau.
Op zichzelf acht de directie dit een
gezonde ontwikkeling. De resul
taten zouden natuurlijk hogere
winstcijfers vertonen als de prijs
stijging had doorgezet, maar zij zijn
toch bevredigend. Uitbreiding van
de Amerikaanse fabrieken staat dan
ook op het program.
In .Canada is de prijscontrole van
kracht gebleven, zowel voor zeep
als eetbare vetten. Ook over Zuid-
Amerika laat het verslag zich in
optimistische zin uit.
Wal het Verre Oosten betreft,
men heeft weer in China, de
rhilippijnen, Ned. Indië, Siam en
Malakka fabrieken in bezit kun
nen nemen. In Mei kon o.m. in
Batavia de productie van zeep en
margarine worden hervat. Op
Malakka is een oliepalmplantage
van ruim 1800 ha aangekocht. Dit
is de eerst^ oliepalmplantage in
het Verre Oosten der Unilever-
grocp.
In Brits Indië konden ondanks de
algemene verwarring recordomzet
ten worden bereikt. In Birma is in
1946 weer een begin gemaakt met
de zaken.
Grondstoffentekort dwong alle
fabrieken in Zuid-Afrika de produc
tie te verminderen. De vooruitzich
ten voor een nieuwe fabriek in
Egypte zijn bevredigend.
Voorts wordt melding gemaakt
van de werkzaamheden van een
concern in het concern der Unilever,
nl. de United Africa Company, welke
tal van belangen heeft in geheel
Afrika. O.m. voert deze vennoot
schap de voorlopige directie over
het ontzaggelijke plan van de Britse
regering, om ruim 1.2 millioen ha
woeste grond in Midden-Afrika in
cultuur te brengen en met grond-
noten te beplanten. Deze grond-
noten onze apennootjes leve
ren de belangrijkste grondstof voor
de fabrikatie van fijne slaolie.
Van sociaal standpunt bezien is
interessant, «dat men zowel in Enge
land als in ons landv thans druk
bezig is met georganiseerde scho
ling van bedrijfskader, om de lei
ding van het personeel in fabrieken
en kantoren te verbeteren. Bij alle
Unileverbedrijven in ons land wordt
daaraan thans gewerkt.
BEVEILIGING DER
SCHEEPVAART
Weerprofeten in de
Oceaan
Het Belgische meteorologische
schip „Victor Billiet" zal, na een
bezoek aan de Ver. Staten, hoogst
waarschijnlijk de observatieplaats
op de Atlantische Oceaan gaan inne
men, die door het Internationale Me
teorologisch Bureau aan Nederland
en Beigië gezamenlijk is aangewezen.
Het vorig jaar is nl. op interna
tionale conferenties te Londen en
Montreal besloten 13 drijvende mete
orologische stations te vestigen op<
het Noordelijk deel van de Atlan
tische Oceaan. Dit systeem heeft de
beveiliging der lucht- en scheep
vaartroutes ten doel.
Zeven dezer stations worden ver
zorgd door de Ver. Staten, een door
de Ver. Staten en Canada gezamen
lijk, twee door Engeland, een door
Engeland, Zweden en Noorwegen
samen, een door Frankrijk en een
door Nederland en België.
De waarnemingen zullen afwisse
lend worden verricht door een ploeg
Belgische en een ploeg Nederlandse
meteorologen. Het station bevindt
zich op de weg der Atlantische de
pressies, zodat de waarnemingen ook
van veel nut zullen zijn voor de
weervoorspellingen.
Het Belgische schip is het eerste
Europese dat zijn plaats gaat inne
men.
De beulen van Buchenwaia
hebben vorige week in Dachau
het doodvonnis over zich horen
uitspreken. Eén van hen, de
S.S.-officier Schmidt, moest op
een baar de gerechtszaal wor
den binnengedragen oni zijn
doodvonnis, doodstraf door de
strop, te kunnen vernemen.
T sjecho-Slowaakse
priesters gedecoreerd
Vijftig Rooms-Katholieke pries
ters hebben het Tsjechoslowaakse
oorlogskruis en de medaille voor
dapperheid ontvangen.
De onderscheidingen werden uit
gereikt door generaal B. Bocek, chef
van de Tsjechoslowaakse generale
staf. Zeventien priesters ontvingen
de eretekenen posthuum, daar zij
„door de Duitsers geëxecuteerd of
doodgemarteld zijn". De overigen
hebben zich eveneens bijzonder on
derscheiden in de Tsjecho-Slowaaksp
ondergrondse beweging tegen ae
Duitsers. Zij hebben o.m. geallieerde
parachutisten, vluchtelingen uit con
centratiekampen, ifTêgale strijders en
vervolgde joden geholpen. De Aarts
bisschop van Praag, dr. Beran, Woon
de de plechtigheid bij.
De kruideniers in de hoofdstad
tonen niet veel belangstelling voor
de mogelijkheid op voorschot-toe
wijzingen van de distributiedienst
binnenlandse bloem in te slaan,
die afgeleverd njpg worden aan
het publiek tegen inwisseling van
broodbonnen. Enerzijds lopen zij
daarbij het risico met overtollige
hoeveelheden bloem te blijven
zitten, wanneer de bakkersstaking
spoedig tot een einde mocht ko
men, anderzijds is een vrij alge
mene sympathie met de stakende
bakkers waar te nemen.
Zeven en negentig illegalen vie
len in handen van de S.D. door
het verraad van Maria Kleining,
een Duitse van origne, die door
haar huwelijk Nederlandse is
geworden. Zes en twintig hunner
werden gefusileerd. terwijl de
overigen lange tijd in Duitse
gevangenissen vertoefden.
Deze vrouw had zich te verant
woorden voor het Amsterdamse
Bijzonder Gerechtshof, dat tegelij
kertijd de zaak behandelde tegen
de musicus Jan M uit Amster
dam, die een deel van de schuld in
deze zeer onverkwikkelijke affaire
draagt.
M. gaf muziekles aan Maria K.
en door deze lessen was tussen hen
een intieme verhouding ontstaan.
Door zijn beroep kwam hij bij ve
le families aan huis, o.a. bij de
familie Oosterheert in de Bies-
boschstraat te Amsterdam, welke
op vrij grote schaal in de illega
liteit was betrokken. Men was zo
onvoorzichtig over deze werk
zaamheden met de musicus te
spreken. Zo kwam M. te weten,
dat de verloofde van de dochter
des hutzes, een zekere van Looy,
een politieke tegenstander had
gedood. Dit vertelde Maria K. aan
Ter gelegenheid van de feestelijke Czaar Peter-herdenking werd
het openluchtspel „Czaar Peter" opgevoerd. Czaar Peter bekijkt
de brandspuit, welke gebouwd werd door Jan v. d. Heyden.
Kriminalsekretar Ruhl van de Si-
cherheitspolizei. Looy bevond zich
in Gronnigen, doch kwam gere
geld naar huis. Bij de familie Oos
terheert heeft M. gehoord, dat
Looy op 4 October 1944 thuis zou
zijn. Hij heeft dit aan zijn vrien
din verteld, die op haar beurt Ruhl
weer inlichtte. HetV gevolg was,
dat Looy en de hele familie Oos
terheert werden gearresteerd. De
S.D. had hiermede een goede
vangst gedaan, want na deze ar
restatie kon een hele illegale or
ganisatie van 97 man worden op
gerold.
Tegen Maria K. eiste mr. Ge-
linck, procureur-fiscaal aan het
Amsterdamse Bijzonder Gerechts
hof, een gevangenisstraf van vijf
tien jaar met aftrek en ontzetting
uit de kiesrechten voor het leven.
Tegen Jan M„ over wie een uit
gebracht psychiatrisch rapport
zegt, dat hij verminderd toereke
ningsvatbaar is, eiste mr. Gelinck
vijf jaar met aftrek en ontzet
ting uit de beide kiesrech^n voor
het leven. Utspraak op 1 Septem
ber a.s.
Boekhandel en uitgevers
op de Jaarbeurs
Voor het eerst zal op de a.s. Jaar
beurs worden deelgenomen door de
Commissie voor de pqppaganda van
het Nederlandse Boek. Deze commis
sie vormt een onderdeel van de
Vereniging ter Bevordering van de
Belangen des Boekhandels (Amster
dam), waarin bijna 400 uitgeversbe
drijven, 1400 boekhandelaren en ong.
1000 leesbibliotheken zijn georgani
seerd.
Aan de inzending wordt deelgeno
men door een 60-tal erkende uitge
versbedrijven in Nederland. Behalve
een overzicht van door deze onder
neming uitgegeven boekwerken om
vat de inzending een expositie van
affiches, ontworpen in opdracht van
de vereniging, ter stimulering van de
verkoop van het Nederlandse boek.
Positie Nederlandse
passagiersschepen
„Aldabi", Buenos Aires-Rotterdam
pass. 16 Aug. Ouessant „Delftdijk",
RotterdamSan Francisco, 17 Aug.
van Curacao; „Duivendijk", 15 Aug.
van Rotterdam te New York; „Oran-
jefontein", Amsterdam Kaapstad,
pass. 17 Aug. Finisterre; „Sloterdtjk"
17 Aug. van Java te Rotterdam;
..Veendam", 16 Aug. om 15.05 van
Southampton, pass. 17 Aug. 5 uur
Scilly; „Volendam", Rotterdam-Java,
15 Aug. van Aden.
Mariniers ontvangen de
Militaire Willemsorde
H.M. de Koningin heeft benoemd
tot Ridder der 4e klasse der Militaire
Willemsorde: de Kapitein der Mari
niers A. F. van Velsen en de korpo
raal der mariniers H. Brandsma.
Dit wordt nog bevestigd door een
beslissing, die het werkcomité van
het landelijke actiecomité der krui
deniers, dat zelf een actie voert ter
verhoging der winstmarge voor de
kruideniers, Maandagmorgen in
Amsterdam heeft genomen, om de
kruideniers aan te raden „op geen
enkele wijze mede te werken aan
door de minister uitgevaardigde of
nog uit te vaardigen maatregelen om
de actie der bakkers te breken". Met
name wordt dan de verkoop van
bloem aan het publiek ontraden.
Dit advies wordt de kruideniers
thans per circulaire, waarin het
werkcomité voorts verklaart te
sympathiseren met de staking der
bakkers, toegestuurd.
Geheel in overeenstemming daar
mede is „de stand op het distribu
tiekantoor" in de hoofdstad, waar
zich gisterenmorgen nauwelijks 10
procent der kleinere kruideniers
vervoegd heeft voor het in ont
vangst nemen der voorschot-toewij-
zingen. Noch Albert Heijn, noch
Simon de Wit of van Amerongen
gaan gebruik maken van de gele
genheid bloem op broodbonnen te
verkopen.
Resumerend staat dus wel vast,
dat het publiek het gebrek aan
brood niet door inkoop van bloem
zal kunnen opvangen.
De burgemeester van Amster
dam, mr. Arn. J. d'Ailly, die er
thans bijna een maand geleden
als bemiddelaar tussen het actie
comité der bakkers en de regering
in slaagde de ook toen reeds drei
gende bakkersstaking te voorko
men, heeft zich Maandagmiddag
tegenover persvertegenwoordigers
met verontwaardiging uitgelaten
over het besluit van het werk
comité van het landelijk actie
comité der kruideniers om geen
bloem op broodbonnen te verko
pen.
Hij doet een dringend beroep op
de kruideniers het publiek, dat toch
reeds het zwaarst door tje staking
der bakkers wordt gedupeerd, zo
veel mogelijk met het verstrekken
van bloem ter wille te zijn en dus
gebruik te maken van de gelegen
heid voorschot-toewijzingen bij de
distributiedienst te halen.
Ijer s.s. „Cottica" arri-
J veerde een zending
an 93 ton sinaasappelen
'i 2": tpn citroenen uit
u-iname die bonvrij in
c handel gebracht zullen
orden. Voor uitgedroogd
"ederland een welkome
rfrissing. In Leiden
eeft zich een licht geval
van kinderveijamming
oorgedaan. Het betreffen-
!e 8-jarig kindje is in het
Academisch Ziekenhuis
opgenomen, ri; Drie
zwemsters, die zich Zon- totaal aantal bezoekers op
eens verdwenen, ïJj Het
Rijksmuseum blijft het
centrum van de belangstel
ling voor de bezoekers van
Amsterdam vormen. In het
weekeinde bezochten 2922
personen de Weense ten
toonstelling, waarmee het
dat de gealarmeerde
brandweer machteloos
stond, was oorzaak, dat
een dubbel woonhuis te
Loosdrecht geheel in de
as werd gelegd. ïji Dinsdag
19 Augustus, dus heden,
zullen uit Rome 10 ltali-
Jagmiddag te Schevenm-
gen te ver in zee hadden
gewaagd en in levensge
vaar verkeerden, werden
door een brigadier, twee
agenten en twee burgers
'ered. Zaterdag kon de
laagse politie op het
Jcheveningse strand 97
„verdwaalde" kinderen
aan hun ouders terugge
ven. Zondag waren het er
203. In het kantoor van
een grossierderij, op het
terrein van het openbare
slachthuis te 's Graven-
hage is ingebroken. - Er
wordt flO.OOO vermist. Eni
ge honderden rantsoen
bonnen voor suiker, zeep,
bloem en boter zijn even-
80.583 werd gebracht.
Merkwaardig was, dat de
„verschoonde" nachtwacht
evenveel belangstellenden
trok als de kunstschatten.
In Voorburg kwam een
49-jarige filiaalhouder van
het dak zijner woning te
vallen. Toen des morgens
om ongeveer 5.00 uur een
bakkersknecht zich naar
zijn werk begaf vond hij
het stoffelijk overschot.
Het vermoeden bestaat,
dat de man op het dak
een luchtje is gaan schep
pen en daarbij is mis ge
stapt. Een felle uit
slaande brand, die in een
schuurtje ontstond en zo
snel om zich heen greep,
aanse journalisten op
Schiphol aankomen, die op
uitnodiging van de KLM
4 dagen in ons land ver
blijven en Amsterdam,
Eindhoven, Den Haag en
Rotterdam bezoeken. On
der hen bevinden zich de
heer Ambord, directeur
van „Radio Vaticana" en
dr. G. Orsini, directeur van
„Radio Roma". ;k De wij
ziging van de Ziektewet,
waarbij de maximum uit
keringsduur verhoogd is
van 26 op 52 weken is 16
Augustus in werking ge
treden. De nieuwe sa
larisregeling, voor het Om-
roeppersoneel, welke be
langrijke verbeteringen
inhoudt, is door het Col
lege van Rijksbemiddelaa-
goedgekeurd en wel m
terugwerkende kracht tc
1 Jan. 1946. Ook een va-
cantietoeslag van 4% is
toegestaan. Het is nog niet
duidelijk of deze regeling
ook voor musici geldt,
daar deze in een ander
vakorganisatie - verband
werken. Het eeuwfeest
te Holland in Michigan is
Zaterdagavond geëindigd
met de opvoering van het
historische schouwspel
„Het verleden is voorspel"
waarin de geest, waardoor
Hollands succes in de
Nieuwe Wereld mogelijk
is geworden, tot uiting
komt. Met het KLM-
vliegtuig, dat Zaterdag
naar New York vertrok,
werd 125 kg. gladiolen ver
zonden. Deze zending van
de nieuwste soorten is af
komstig uit Noordwijk en
bestemd voor de gladio-
lententoonstelling te New
York. Te Delft is een
driejarig meisje door een
vrachtauto overreden en
op slag gedood. Volgens
getuigen treft de bestuur
der geen schuld, omdat het
meisje plotseling de straat
opgelopen was.
VANDAAG IS HET PRECIES 250 jaar geleden, dat de heerser
aller Russen, Czaar Peter de Grote, zijn intrek nam in het
nijvere stadje aan de Zaan, om er het vak van scheepstimmer
man te leren. Sinds die tijd is er altijd een band geweest tussen
de Zaanstreek en het Moedertje Rusland, een band die voorna
melijk een zakelijk aspect had.
'T IS RUSSISCH WAT DE KLOK
SLAAT, TOT DE BORRELS
TOE
Er is een tijd geweest, dat ervoe
ren wij op de Zaterdagmiddag ge
opende tentoonstelling in de Am
bachtsschool te Zaandam, dat Rus
land en Nederland het op de zeeën
der wereld maar voor het zeggen
hadden. De scheepsreglementen
werden in die tijd slechts in het
Russisch en Nederlands gedrukt.
Het is Czaar Peter geweest die de
grote stoot heeft gegeven tot de
ontwikkeling van de Russische han
delsvloot.
Het is dus met reden dat Zaan
dam feest viert. En ze doet dit goed.
Het gemeentebestuur en de Zaan-
damse gemeenschap hebben de
handen ineengeslagen en het resul
taat is geworden een manifestatie,
enig in haar soort.
De feestelijkheden namen Vrij
dagavond een begin met een gala
première van de Russische film
Czaar Peter, waarin op de, van de
Russische filmmakers bekende
wijze, een beeld wordt gegeven van
het leven en werken van de grote
vorst.
Zaterdag was het al vroeg druk
in Zaandam. Vele vreemdelingen
waren naar de Czaar Peter stad op-
getrokken en naast het Engels en
Frans, kon men zowaar hier en
daar Russisch horen spreken. Er
werden 's middags kinderspelen ge
houden en om 4 uur werd in tegen
woordigheid van talrijke autoritei
ten, waaronder de Russische am
bassadeur de heer Valkov en de
commissaris van de Koningin in de
provincie Noord-Holland, dr. J. A.
E. Barop de Vos van Steenwijk de
„Czaar Peter tentoonstelling" ge
opend, welke het oude met het
nieuwe Zaandam verbond.
Mr. Dr. J. In 't Veld, burgemees
ter van Zaandam, toonde zich m
een redevoering erkentelijk voor de
grote belangstelling, die de Zaan
streek deze dagen geniet en hoopte i
dat de tentoonstelling belangstelling
zou wekken voor de grote Zaan-
damse bedrijven.
Zich tot de Russische afgevaar
digden wendende, sprak mr. In 't
Veld de hoop uit, dat hun bezoek
de vriendschap tussen Rusland en
Zaandam, die Czaar Peter destijds
heeft gelegd, zou verstevigen.
De tentoonstelling bevat gegevens
over de komst en 't verblijf van de
Czaar, zeventiende eeuwse, 20ste
eeuwse industrie in de Zaanstreek
en geografische gegevens over de
Zaan.
In de stad was een feestelijke
versiering aangebracht, vooral op
de Dam, bij 't standbeeld van de
Czaar en in de drukke winkelstra
ten, waar talloze etalages beelden
uit het leven van I'eter de Grote
uitbeeldden. In verscheidene restau
rants was gelegenheid tot het nutti
gen van de nationale Russische
drank, de wodka, doch het zal de
Zaanlanders even als ons gegaan
zijn: het goedje lag ons zwaar op
de maag. Zaterdagavond werd op
de Prins Hendrikkade een Open
luchtspel opgevoerd dat geschreven
werd door A. den Doolaard en Dr.
P. Schroder. De leiding lag in han
den van Carel Briels die de 250
deelnemers in grote fleurige groe
pen voor het voetlicht bracht. In
het stuk werd een beeld gegeven
van de komst van de Czaar en zijn
kortstondig verblijf in de Zaan
streek. Het geheel is een succes
volle uitvoering geworden. Het spel
wordt Maandag, Dinsdag en Woens
dag herhaald. De Czaar Peter film
draait de hele week.
Op Donderdag, Vrijdag en Zater
dag staat een operette uitvoering
van „Czaar èn Timmerman" op het
programma.
Het feest wordt besloten met een
wandeltocht op Zaterdag en kondag.
Woensdagavond wordt een concert
van moderne Russische muziek uit
gevoerd, onder auspiciën van de
vereniging Nederland-USSR. Winia
Farberow speelt, begeleid door Lion
Con'tran een sonate van Prokofieff,
in 1943 geschreven voor viool en
piano. Voorts worden,ten gehore ge
bracht Kaukasische dansen. Het con
cert zal gegeven worden in „Ons
Huis" op de Gedempte Gracht.
Symons voor de Bijz. Raad
van Cassatie
Ter zake van het feit, dat hij was
toegetreden tot de Landstorm Ne
derland was Jacob Symons uit Den
Helder veroordeeld tot tien jaar
R.W.I. met aftrek.
Tegen dit arrest had hij beroep
aangetekend.
Voor de Bijz. Raad van Cassatie
verklaarde hij nu, dat hij in Dec.
1944 nadat hij als bankwerker in
Duitsland had gewerkt te Hooge-
veen voor de Landstorm Nederland
getekend had. zulks om in het land
te kunnen blijven en omdat hij
dacht, dat het een Nederlandse in
stelling was.
Als raadsman trad op mr. A. Lees
berg te Alkmaar, die verklaarde de
overtuiging te hebben, dat de straf
te hoog is. Door de omstandigheden
is zijn cliënt naar Duitsland gezon
den en later in Hoogeveen gekomen,
doch niet omdat hij nationaal-socia-
listisch of pro-Duits was.
De Procureur-fiscaal concludeerde
tot verwerping van het beroep.
Van Wieringen
Bijz. Raad
van
voor de
Cassatie
Moment uit het openluchtspel
„Czaar Peter" te Zaandam. Pe
ter met 7'"" Zaandamse liefde,
Aagje uit „de Drie Zwanen".
Nieuwe getuigen in de
zaak Blonk
In de zaak tegen de ex-recher
cheur van politie Hendrik Blonk uit
Amsterdam, tegen wie door de Pro
cureur-fiscaal aan 't Bijz. Gerechts
hof mr. M. H. Gelinck, 20 jaar is ge-
eist, zullen nieuwe getuigen worden
gehoord. Op Dinsdag 26 Aug. a.s. om
negen uur zullen getuigen de heer
A. Asscher, destijds voorzitter der
Joodse Raad en hoofd-inspecteur
v. Bessem uit Amsterdam.
Hoofdprijzen Staatsloterij
's-Gravenhage, 18 Augustus,
f 10.000: 21264
f 1 90(1* 3997
f 1.000: 1304 2660 2876 9594
10542 11141 14391
f 400: 4473 11885 19604
f 200: 1032 2577 5489 11722
f 100: 2130 3354 4912 6251
11899 15203 15721 17116
20851 21140
Nicolaas van Wieringen te Alk
maar, die door het Bijz. Gerechtshof
te Amsterdam tot twaalf jaar R.W.I.
met aftrek van voorarrest was ver
oordeeld, stond Maandag terecht
voor de Bijz. Raad van Cassatie.
Requirant had deel uitgemaakt van
de Waffen SS.
Bij het verhoor bleek, dat requi
rant in 1934 reeds deel uitmaakte van
ae „Nationale Jeugdstorm". In 1940,
op 18-jarige lèeftijd, heeft hij
dienst genomen bij de Waffen-SS'.
I Hij zegt geweigerd te hebben de eed
op Hitier af te leggen, tengevolge
daarvan kon hij geen onderofficier,
worden.
Verder bleek o.a. nog, dat de man
het ijzeren kruis gekregen heeft.
De raadsman, mr. F. Zeiler, te
Alkmaar, wees er op, dat zijn cliënt
stamt uit een nationaal-socialistisch
milieu. Een der motieven voor de
dienstneming was het feit, dat re
quirant werkloos was, terwijl hij
zich verantwoordelijk achtte voor 't:
onderhoud van zijn gescheiden moe
der. Bij de sententie van het Hof is
naar pleiters oordeel te weinig re
kening gehouden met het milieu en
het ontwrichte gezin.
De Procureur-fiscaal concludeerde
tot een gevangenisstraf van 6jaar
met aftrek, waardoor het mogelijk
zal zijn, dat requirant, overeenkom
stig zijn wens, in de mijnen wordt
tewerkgesteld.
WE onze naaste is? En wat wij
met hem te maken hebben?
Wat hij ons aangaat? Het zijn de
vragen, die al zo oud zijn als het
Evangelie, dat we Zondag heb
ben gehoord. Onthouden we ook
het antwoord, dat daar werd ge
geven. Onze naaste, dat is onze
medemens in nood, die behoefte
heeft aan onze hulp. Laten we
daar niet hard en onverschillig
tegenover zijn en daar achteloos
aan voorbij gaan. Dit raakt God
Zelf. Want het tweede gebod
dat wij onze naaste liefhebben
is gelijk aan het eerste dat wij
God moeten beminnen. Wie zijn
broeder, die hij ziet, niet lief
heeft, kan ook God, die hij niet
kan zien, niet liefhebben. God en
de evennaaste zijn één. Is dat
werkelijk ook zo in uw opvatting
en praktijk?
MARCUS
33.
71—083",
zei hij zachV
„Archives,
jes.
Ik keek rond naar potlood en pa
pier. Pierre sloeg mij gade. „Doet u
geen moeite om het op te schrijven.
Monsieur. Ik ken het nummer heel
goed."
„Je ként het nummer, Pierre?"
„Ja, Monsieur."
Nu was ik het, die hen allebei ver
baasd aankeek. Ik stelde de oplos
sing hiervan tot' later uit. „En nu
vooruit, Monsieur Binbonnet. Zorg
ervoor, dat u morgenochtend op
kantoor bent, als 't u belieft."
„O, Monsieur Weavair!" Hij maak
te een beweging in mijn richting als
om mij de hand te drukken. Ik
schudde mijn hoofd. Toen stapte hij
naar Pierre en schudde hem heftig
de hand. In een oogwenk was hij
verdwenen.
Ik liet mij terugvallen in de kus
sens. De natuur had zijn spelletje ge
speeld; ik voelde de terugslag. „Cog
nac, Pierre", commandeerde ik.
Waarschijnlijk het meest zelf
zuchtige ding, dat ik ooit van mijn
leven had gezegd. En de enige keer
dat Pierre faalde.
„Als Monsieur mij wil toestaan",
zei hij, alsof hij niet gehoord had
wat ik hem had gevraagd, „als Mon
sieur mij zou willen toestaan te....
gaan zitten?"
..Pierre, natuurlijk!"
Voor een ogenblik deed heftig
zelfverwijt mij rechtop in bed zit
ten. Pierre stapte mijn kamer bin
nen, legde de revolver zorgvuldig
FEUILLETON
door DAVID KEITH
op de schoorsteenmantel en ging
zitten. Hij zakte niet in elkaar, zoals
Binbonnet. Hij zat alleen maar,
rechtop en smetteloos. Alleen zijn
ogen waren gesloten. Ik liet mij
terugglijden en sloot eveneens mijn
ogen.
Drie zwijgende mensen in mijn
kamer. Pierre, ik en wie zou het
zijn onder die sprei? Dat moest ik
nog uitzoeken.
Alles was stil. Ergens klonk een
bel; het gebel bleef aanhouden.
Iemand moest natuurlijk Pierre heb
ben.
Ik keek naar hem en vroeg mij
af of hij het gehoord had. Hij hoor
de het inderdaad en opende zijn
ogen. „Monsieur...."
„Ja, Pierre?"
„Zou Monsieur mij willen excuse
ren, als ik
Deze man, die mijn leven had ge
red, was niet goed snik. Maar op
dit ogenblik zou ik hem wel in mijn
armen kunnen drukken. „Pierre, als
ik kon, zou ik zelf gaan en jou laten
rusten."
„O, Monsieur!" Hij was werkelijk
geschokt. Hij stond op. „Ik ben zo
weer terug, Monsieur."
De deur sloot zich achter hem.
Van louter vermoeidheid en zwak
te begon ik te beven. Ik voelde mij
erg koud. En toen waarom zou
ik het verbergen moest ik alle
moeite doen om de opkomende tra
nen te bedwingen. Huilen, beven, de
koudeWat een kerel was ik!
Dan was Pierre, die zich op het
ogenblik weer ergens anders nor
maal van zijn taak kweet een heel
andere man.
Toen hij na een kwartiertje weer
verscheen, droeg hij eén dienblad,
waarop zich een fles cognac en een
glaasje bevonden. Hij zag, dat ik
beefde, en bracht zelf het glas naar
mijn lippen. Ik dronk. Daarna bracht
hij mij een heetwaterkruik. Iedere
keer als hij naar mij toekwam, moest
hij over de roerloze gele bundel,
waaruit nog een hand stak, heen
stappen. Ik mompelde dat hij maar
een glas uit de badkamer moest ha
len om voor zichzelf ook een glas
cognac in te schenken. Dat deed hij.
Tijdens het drinken ging hij even
zitten.
De heetwaterkruik deed mij goed.
Het beven hield op en ik werd
warm. Ik wierp een blik naar Pierre
zoals hij daar zijn cognacje zat te
drinken. „Nou, Pierre?" Zou ik nu
eindelijk een verklaring krijgen?
Klaarblijkelijk niet.
„Ik zal in de andere kamer een
bed voor Monsieur klaarmaken."
Ik begreep het. Het „ding" kon
nog niet worden weggehaald. Daar
om had hij gedacht, dat het voor mij
prettiger zou zijn als ik verhuisde.
Dat vond ik zelf ook. „Er is geen
haast bij, Pierre."
„Dank U, Monsieur."
„Zal men het niet vreemd vinden,
Pierre, als ik die andere kamer in
beslag neem? Moest ik maar niet
liever eventjes naar beneden bel
len om
„Ik heb reeds de vrijheid genomen
om te zeggen, dat Monsieur vóór
vanavond twee kamers zou nodig
hebben."
Ik staarde hem aan. Het werd nu
toch wel heel moeilijk mijn nieuws
gierigheid te bedwingen.
Hij bleef ongeveer tien minuten
met zijn cognacje zitten. We voelden
ons beiden een stuk beter. Toen
stond hij op, ging naar de andere
kamer waar hij het licht opdraaide.
Spoedig was hij weer bij me.
„Het bed is klaar, Monsieur."
Half gedragen door Pierre begaf
ik mij naar de andere kamer. „Mon
sieur moet proberen wat te slapen."
Slapen! Was hij helemaal gek?
„Vóór vannacht kan qr in die ka
mer niets meer gedaan worden. Ik
moet nu eerst het diner serveren.
Dan zullen er nog mensen arriveren
met de avondtreinen, zodat de gan
gen pas verlaten zijn tegen een uur
of elf. Daarna kom ik weer bij U.
Vóór die tijd zal Monsieur niet meer
worden gestoord."
„Maar je kunt toch niet alles al
leen.
„Daar is voor gezorgd, Monsieur
„Gezorgd, Pierre? Met wien?"
„Met mijn collega, Lavisse."
Hij had dus alles geregeld met
die wijnproevende liftman, waar h
me reeds eerder van gesproken had
„Wenst Monsieur te dineren?"
„In geen geval maar breng m-
enkele kranten, Pierre. Dat zou me
tenminste bezig houden in de vol
gende zes uren.
„Zeker, Monsieur."
Hij sloot de verbindingsdeur tus
sen de twee kamers af en ging wc
Spoedig was hij met de kranten te
rug. „Als u iets nodig hebt, Mon
sieur, wilt u dan bellen?"
Wordt vervolgd
