t
Grootste theefabriek ter wereld
door Republikeinen in de as gelegd
1
BEELDENDE KUNST
binnen ieders bereik
Gaullistische groep gevormd
in het Franse parlement
55 afgevaardigden van Centrum en Rechts
sluiten zich aaneen
Aruba wil los
van Curacao
fFN UURTJE TELEX
Op West-Jayo 50 kampongs
In brand gestoken
Pauselijke Deleeaat te Batavia
rJechf-gn bearoet
/rMün zendina is in 't geheel niet politiek
r
HET ZEEWIER-MYSTERIE
ankt
aar
J
srichten
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Vrijdag 22 Augustus 1947
PAG. 3
Ommekeer in de verhouding tussen
kunstenaar en publiek
Katholieke Actualia
J
J
Onze Hongaarse
hulp-actie
Wereld-journaal
Kroniek
Buitenland
J
en geleden
le Alkmaarse
Bath de gong
elke daarvoor
van de fa.
s te bezichti-
ding hiervan
:o-burgemees-
van Slinger-
het volgende
iling
(1, 30 Juli 1947
iare heer Bur-
de leden van
aad van* Bath
gedragen U en
■n van Alk-
echte dank te
het geschenk
ith, bestaande
laie gong.
de heer Ber-
let bekendma-
geschenk de
de voorstel-
te herinneren
de Alkmaarse
:rries, waarop
larkt werden
op zijn voor-
Ie Gemeente-
nig om getui-
ggen van zijn
lijkheid voer
dat steeds de
levendig zal
e innige ver-
velke bestaat
ir en Bath, en
zame banden
ap, welke Ne-
lit land ver-
chtend,
dr.
Basil Ogden
ente-secretaris
n Slingerland
:ester
Ierland)
tug. Aardappe-
i 810; bl. Eigen-
hotse muizen kl.
dubbele m. dr.
>8; stoksnijbejnen
snijbonen 639;
imkommers 414;
appels: zoete Bel-
lin Keswick 614
g 612; James
nk's Cadlin 10-30;
11—38; Yellow
Zigeunerin 15-62
rode kool 45.50;
postelein 9; sla
10; bieten 35.50;
en 812; druiven
•40; suikermeloen
1442; perziken
pp's Favorite 12-
juttepeer 2444;
ix 14—42; suiker-
ipeer 513.
20 Augustus.
loemkool 1548;
vaspeen 6.9010;
doperwten 604-80;
065; pronkbonen
2564; trosbonen
ers 7—22; poste-
4; spinazie 12—16;
roten 4—10; aard-
fa. stokbonen 40
■68; frambozen 42
p 7 e:
SN," 21 Aug.
n 10—49.10; 63000
;erstel. 8.40—9.30;
witte eigenh. 8.10
8.90-9.30; bevel,
blauwe 8.90—9.30;
500 kg. witte kool
!e kool 58 00;
>1 3.90—8.60.
WOUDE. 62000
eerstelingen 8.50—
-9.50; eigenh. 7.80
8.509.90; beve-
38000 kg. witte
000 kg. rode kool
gele kool 68.70;
rt. I 3.10—3.30; id.
n 12—12.20; driel.
0—18.20; 32000 kg.
dat in Den Haag
nu in Alkmaar
gesteld?
bereid mede te
wichtige redenen
het onderbrengen
het Julianakamp
iet in een der in
rle legeringsruim-
equentie de over-
[1B naar Alkmaar?
tgestoken en Mus
gen de wand te
Overigens was
i verraad sprake
verklaarde, dat zij
n haar handelwij-
'amouflageschilder
Dekker uit Cas-
iens in verzet ge-
hem opgelegde
hij had tijdens
erwerk voor de
en o.m. bunkers,
ltsopstellingen en
icamoufleerd met
zei door de aan-
an dit werk geko-
er niet zijn best
?edaan om het te
eel. hij probeerde
hetgeen hem niet
echter kans door
Duitsers ook bur
en zijn collega's
helpen, dat hij
achtswerk kreeg,
iten van de Duit-
ivinst van f 10.000 -
dat hij, als hij ge-
leer had kunnen
de Duitsers aan-
at zijn rekeningen
>en hij zei, dat hij
sers wilde verdie-
sqpmmandant hem
s, die Hollander
Dat hij zijn arbei-
had bedreigd met
u en uitzending
ontkende hij; hij
an waarschuwing
Lieshout bij hem
j genoodzaakt was
het G.A.B. te stu-
L. wel eens in
zou kunnen ko-
mt had het echter
ig opgevat en was
bij Dekker blijven
mders had gedaan,
wel, dat Dekker
et graagte voor de
aan en dat winst-
n voor zat. In alle
over 14 dagen.
(Van onze eigen redacteur)
In de hoofdstad is onlangs een
stichting tot stand gekomen, die
zich ten doei stelt op een voor het
publiek zeer aantrekkelijke wijze,
producten van beeldende kunste
naars op een ruimere wijze dan tot
op heden onder het volk te bren
gen. Men heeft daarmede een
tweeledig doel voor ogen, ni. het
peil van de wandversiering om
hoog te brengen en de kunstenaars
een bestaanszekerheid te verwer
ven.
Dat zijn in grote trekken de ge
dachten die het bestuur der stich
ting hebben doen besluiten contact
te zoeken met een aantal vooraan
staande kunstenaars die unaniem
met de plannen hebben ingestemd en
hun volle medewerking verlenen.
Het is in grote kring algemeen be
kend dat het afzetgebied van onze
kunstenaars met de dag kleiner
wordt. Er is aanmerkelijk minder
koopkracht bij het publiek en de
situatie in de kunsthandel is mo
menteel van di£ aard dat zelfs be
kende schilders grote moeite hebben
hun werk aan de man te brengen.
Het gaat er in deze kringen dan ook
weer bedenkelijk op lijken, dat wan
toestanden zoals vóór de oorlog terug
zullen keren en dat het voor velen
weer uiterst moeilijk zal worden in
hun levensonderhoud te voorzien.
Dat is de ene zijde van het geval.
Anderzijds is het een bekend ver
schijnsel dat men bij de verzorging
van de wandversiering zijner wo
ning geen hoge eisen stelt, in vele
gevallen zelfs helemaal geen eisen
stelt. Toch zijn er velen die voor
iets moois voelen, dat heeft ons b.v.
het bezoek aan de tentoonstellingen
wel geleerd. Het blijft daarom een
raadsel, waarom zij die uren in de
rij staan om, zoals van de winter
en ook nu het geval is, slechts voor
enkele uren een glimp op te kunnen
vangen van de werken van grote
meesters, genoegen nemen met een
paar familieportretten en een felge
kleurde kalender in hun huiskamer.
Het grote publiek kan in vele ge
vallen maar een enkele keer kennis
nemen van manifestaties op kunst
gebied, en dan alleen nog maar in
dien het jn of bij de grote centra
woont. Voor de overigen in de lande
is het veelal een gesloten boek, wat
er alzo in ons land op het gebied
der kunst omgaat.
Nieuw procédé.
Teneinde de smaak te verbeteren
en in grote kringen bekendheid te
geven aan het werk van onze beel
dende kunstenaars, heeft men ge
zocht naar een procédé, dat goed
koper vervaardigd kan worden dan
de voor velen te dure schilderijen,
doch die evenwel toch een zekere
originaliteit behouden. Een oplossing
is gevonden in een nieuw afdruk-
procedé dat de zogenaamde schil
dersprenten oplevert die veel weg
hebben van de beke"nde litho. Deze
nieuwe werkwijze maakt het moge
lijk de prenten als origineel te er
kennen, zij worden dan ook als zo
danig door de vervaardigers gete
kend en kunnen verkocht worden
tegen prijzen die zowel de koper als
de verkoper tevreden kan stellen.
De stichting wil ook breken met
het gebruik, dat grote tentoonstellin
gen altijd in de grote steden worden
gehouden. Om meer bekendheid te
geven aan het werk van onze kun
stenaars zullen nu in het najaar
reeds een twintig tot veertig expo
sities in alle daarvoor in aanmerking
komende plaatsen in ons land wor
den gehouden. Daarbij zal voorna
melijk aandacht besteed worden aan
de provincie. Om actueel te blijven
zullen deze tentoonstellingen onge
veer gelijktijdig plaats hebben. Dan
zullen ook de schildersprenten ver-j
kocht worden, waarvan men er, ten
einde een al te grote uniformiteit te
vermijden, slechts een 750-tal van
i Ier werk maakt. Op deze wijze zal
het publiek meer dan tot nu toe
kennis kunnen nemen van het werk
van hun eigen schilders en ontstaat
een innige wisselwerking tussen
kunstenaar en publiek.
De stichting heeft acht artisten
opdracht gegeven tot het vervaardi
gen van een aantal van de bedoelde
schildersprenten. Het zijn Charles
Eyck, Edgar Fernhout, John Ra-
decker, W. Schumacher, Jan van
Keulen, Nicolaas Wijnberg, Jan Wie-
gers en Kees Andrea. Charley Toor-
op kon helaas deze keer niet haar
medewerking verlenen.
Het ligt niet in de bedoeling een
speciale groep schilders naar voren
te schuiven, een ieder krijgt zijn
kans en steeds worden de medewer
kers verwisseld. Er is reeds steun
verkregen van kunstkenners, verza
melaars en museumdirecteuren,
straks is het woord aan het Neder
landse publiek.
Naar mr. Dijkstra, een der be
stuursleden van de Stichting Beel
dende Kunst binnen ieders bereik,
ons nog mededeelde, zal ong. dertig
procent van de opbrengst bij verko
pingen ten goede komen aan de ge
zamenlijke kunstenaars, die bij de
Stichting zijn aangesloten. L. S.
Laagste salarissen in
Frankrijk verhoogd
Bij regeringsbesluit is in Frank
rijk een loonsverhoging van elf pet.,
ingaande per 1 Juli jl„ officieel toe
gestaan. Dit besluit is afgekomen na
onderhandelingen tussen de minis
ter van arbeid en vertegenwoordi
gers van werkgevers- en werkne
mersverenigingen.
Gaston Tessier, secretaris-gene
raal van het algemeen verbond van
christelijke arbeiders, heeft na het
onderhoud met minister Mayer ha-
der verklaard: „Ik meen te kunnen
zeggen, dat het hier gaat om een
globale verhoging van elf procent
voor een gedeelte van de loonschaal,,
met een plafond, waarvan de hoogte
ons niet is medegedeeld, doch dat
betrekkelijk laag schijnt te zijn".
Nader wordt gemeld, dat niet ge
sproken kan worden van het toe
staan van een algemene loonsver
hoging van elf procent, daar volgens
het decreet voor alle uurlonen van
meer dan drie-en-zeventig francs de
nieuwe toeslag uniform op acht
francs is vastgesteld. De regering
bedoelt aldus de laagste salarissen
het meeste te doen profiteren.
Woensdag is er een Gaullistische
groep binnen het Franse parle
ment gevormd, waardoor de cam
pagne van Generaal de Gaulle,
voor het opnieuw aan de macht
komen als leider van een flinke
anti-communistische meerderheid
in het land, in een nieuw stadium
is gekomen.
55 afgevaardigden, behorend tot
de centrum- en rechtse partijen,
hebben zich aangesloten bij een ,.in-
ter-partijen-groep van actie", welke
zich voorneemt de principes, die zij
essentieel acht voor werkelijke de
mocratie en het verzekeren van een
snel herstel in Frankrijk, te bevor
deren, aldus werd Woensdagavond
officieel medegedeeld.
De nieuwe „actie-gr'oep" noemt
zich niet openlijk Gaullistisch, maar
haar program en leiders laten geen
twijfel bestaan over de werkelijke
aard en betekenis van de groep,
welke van plan is in alle kwesties,
die zij van „nationaal belang" acht,
een eensgezinde stem uit te bren
gen. Een der doelstellingen is her
ziening van de grondwet, welke „in
de practijk een der voornaamste oor
zaken voor onze huidige moeilijk
heden is gebleken" (dit laatste is 't
centrale punt in het politieke pro
gram van generaal de Gaulle).
De officiële adhesiebetuiging
aan dit program door 55 afgevaar
digden terwijl 20 anderen zich
naar verwachting in de naaste toe
komst bij hen zullen voegen be
tekent een belangrijke politieke ont
wikkeling in Frankrijk.
De MRP. waarvan naar verluidt
twintig leden zich bij de nieuwe
groep hebben aangesloten, is in het
Geen eieren meer in
restaurants
In inrichtingen, waar voor het pu
bliek gereedgemaakte spijzen, al
dan niet voor gebruik ter plaats^,
verkrijgbaar worden gesteld, waar
onder begrepen broodjeswirfkels, is
het aan de exploitanten of onderne
mers verboden eieren zolwel kippen
eis eendeneieren of spijzen, waarin
eieren zijn verwerkt, te verkopen,
af te leveren of Voorhanden te heb
ben.
Tevens is het verboden in deze
inrichtingen eieren of spijzen, waar
in eieren zijn verwerkt, te kopen, in
ontvangst te nemen of te gebruiken
Prof. Dr. Romano
Guardini, de beken
de Duitse filosoof en
schrijver van gods
dienstige werken,
verklaarde, dat hij
het verzoek om aan
de Münchener Uni
versiteit te doceren,
niet kon inwilligen,
omdat hij geen
woonruimte in Mün-
chen kon vinden.
Prof. Guardini zal
dan ook blijven do
ceren aqn de Univer
siteit van Tübingen
in de Franse zóne.
Toen de Nazis de
macht overnamen,
moest Prof. Guardini
zijn werkzaamheden
aan de Staatsuniver
siteit te Berlijn sta
ken. 9 In Joego Sla-
vië wordt momenteel
grote propaganda ge
maakt voor het bur
gerlijk huwelijk, met
uitsluiting van het
Kerkelijke. „Men
moet zich van de
oude vooroordelen be
vrijden en een begin
maken met het nieu
we leven van de pro
gressieve mens", al
dus de propaganda.
Het Kerkelijk Huwe
lijk is voor militairen
en Communistische
functionarissen verbo
den. De overige amb
tenaren, vnl. diegenen
in Staatsdienst, wor
den, indien zij voor
de Kerk huwen (wat
officieel is toegelaten
ingevolge Art. 25 van
de Staatswet) streng
gecontroleerd. In. een
circulaire heet het,
dat zij als „politiek
onbetrouwbaren"
geen belangrijke
functie kunnen ver
vullen. Ook de Kin
derdoop moet het ont-
jelden: „De Kinder
doop is een misdrijf,
sen dwang. Voor het
18de levensjaar moet
niemand gedoopt
ivorden en dan nog
■noet ieder vrijwillig
sen besluit nemen".
Er is reeds sprake
ran, dat, in overeen
stemming met de
.Volkswil" het ver
joden zal worden aan
personen beneden 18
jaar het Doopsel toe
te dienen. Tegenover
ste lichte Divisie. In
Europa veroverde het
7de Amerikaanse le
gercorps onder zijn
bevel o.a. Cherbourg.
9 De officiële Vati
caanse kringen heb
ben met volkomen
reserve Tito's recen
te opmerking, djt de
diplomatieke betrek
kingen tussen Joego
slavië en de H. Stoel
verslechteren, opge
nomen. In officieuze
kringen wordt deze
verklaring echter ge-
dit alles staat, dat
kinderen van nauwe
lijks vijf jaar wel een
gedwongen Commu
nistische opvoeding
krijgen. 9 De oudste
bisschop van Frank
rijk, is de 90 jarige
Mgr. Joseph Maria
Tissier. Hij werd op
14 Augustus 1857 ge
boren en in 1880 tot
priester gewijd. In
1912 benoemde de
Paus hém tot bisschop
van Chalons, welke
zetel hij thans nog
bezet. Mgr. Tissier is
assistent-bisschop bij
de Pauselijke troon.
De Luitenant-Ge
neraal Lawton Col
lins, die per 1 Sept.
a.s. plaatsvervangend
chef van de Generale
Staf in het Ameri
kaanse Ministerie van
Oorlog wordt, is Ka
tholiek. Tijdens de
oorlog in de Stille
Zuidzee voerde hij
het bevel over de 25-
zien als de voorbode
van een door Tito
gewenste, uiteinde
lijke breuk. De maar
schalk zou zodoende
beogen, de positie te
versterken van de
Joegoslavische Ortho
doxe Staatskerk, die
de bevelen van haar
godloze Caesar zo
slaafs opvolgt. 9 De
Zwitserse Nationale
Studentenbond heeft
zich teruggetrokken
uit de Internationale
Studenten Unie. Na
kennis te hebben ge
nomen van de een
zijdige besluiten van
deze Unie op haar
huidig Congres te
Praag. Voorts zal de
Zwitserse Universitai
re Sporthond niet deel
nemen aan de Inter
nationale athletiek-
feesten te Parijs,
welke eveneens door
voornoemde Unie ge
protegeerd worden.
bijzonder in moeilijkheden gebracht
door het vooruitzicht van een even
tuele splitsing in Gaullistische en
andere leden, terwijl tevens het ge
vaar bestaat van een doorsnijding
der bestaande partijgrenzen.
De Franse socialistische partij
en de MRP hebben aaangekondigd
dat elk hunner afgevaardigden,
die zich aansluit bij de Woensdag
gevormde parlementsfractie van
De Gaulle, automatisch buiten de
partij gesloten zal worden. Reuter
tekent hierbij aan, dat het moei
lijk is na te gaan, welke afgevaar
digden vooralsnog in het geheim
met de fractie van De Gaulle zul
len sympathiseren en dat derge
lijke sympathisanten zich mis
schien in October a.s., wanneer
het parlement na het zomerreces
weer bijeen komt, als zodanig zul
len laten kennen.
De thee wordt duurder
De afdeling Voorlichting van het
Ministerie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening deelt het vol
gende mede:
Tengevolge van een contract met
Engeland, was ons land in staat
thee te betrekken tegen prijzen,
welke beneden de wereldmarktprijs
waren gelegen, thans 'is dit echter
niet meer mogelijk, zodat thee al
leen kan worden aangekocht tegen
de wereldmarktprijs, welke belang
rijk hoger ligt dan de oude aankoop
prijzen.
Met ingang van 12 September a.s.
zal de consumentenprijs voor thee
moeten worden verhoogd, de oude
maximumconsumentenprijs voor de
laagste kwaliteit thee per 100 gram
stijgt van 38 cent tot 54 cent, de
maximumprijs voor de beste kwali
teit van 50 cent tot 74 cent.
Teneinde tegemoet te komen aan
de vraag naar goedkope thee, welke
door de prijsverhoging, naar ver
wacht wordt, zich zal uitbreiden, is
door de overheid met de theepak
kers overeengekomen, dat 30 pCt.
thee van de goedkoopste prijsklasse
zal worden geleverd van het kwan
tum dat de detaillist afneemt.
95 Arubanen hebben aan de raad
van politie van Aruba een ver
zoekschrift aangeboden, waarin
naar voren wordt gebracht, dat de
Arubaanse bevolking een staats
rechtelijke afscheiding van Aruba
van Curacao wenst met de bedoe
ling rechtstreeks onder de kroon
te komen.
In het verzoekschrift wordt gewe
zen op de tegenstrijdige belangen
tussen deze zustereilanden. De on
dertekenaars zien als enige odIos-
sing, Aruba een zelfstandige staat
kundige positie te geven recht
streeks onder controle van de Ne
derlandse regering. De nieuwe be
stuursvorm zou in rechtstreeks on
derling overleg tussen Nederland en
Aruba moeten worden bepaald. Na
dat van dit verzoekschrift een af
schrift was gezonden aan H.M. de
Koningin is een deputatie uit de on
dertekenaars door de staten van
Curacao ontvangen. Op deze ver
gadering werd door de deputatie er
nog eens de nadruk op gelegd, dat
de wens tot staatsrechtelijke af
scheiding is voortgekomen uit alle
lagen van de bevolking en dat de
afscheiding slechts betrekking heeft
op het eiland Curacao. Aruba is ver
langend de band met Nederland en
de kroon te handhaven.
C ENS WAS het Hongaarse land
een bolwerk tegen het ge'
vaar der Turken. Geheel Euro'
pa, ook ons eigen Nederland
dankt aan Hongarije zijn be'
houd t.o. de Halve Maan. Nu
dreigen hamer en sikkel. In
Hongarije wordt mede het pleit
beslist tegen het Communisme.
Dat kan ons niet onverschillig
laten. Dat gaat ook ons aan. Ook
ons bestaan als vrij, zelfstandig
volk, als mens en persoon
wordt bij de uitslag van deze
titanenstrijd beslist. Helpen en
steunen wij de fiere, nobele
Honggren! HoeDoor onder
onze leiding (zie de adressen
van uw krant!) voedselpakket'
ten naar Hongarije te zenden.
Stuurt ons geld, stuurt ons
duurzame levensmiddelen, kle
ding, schoeisel. Wij zorgen voor
alles.' Te wapen voor Hongarije!
Voor God!
MARCUS
De Correspondent van Belga te
Rome meldt, dat Vaticaanstad be
sloten heeft haar radiozender te
vernieuwen en te verbeteren. In de
loop van het najaar zullen de uit
zendingen worden uitgebreid.
Generaal Peron, president van
Argentinië, zal een serie „radio
praatjes" houden, gericht tot de
tegenstanders van zijn regering.
Tijdens een vergadering van de
algemene raad van d.e vakvereni
gingen van Britse technici en
scheepsbouwers, die 2 millioen
leden tellen, is eenstemmig een re
solutie aangenomen, waarbij „volle
dige en algehele steun" wordt toe
gezegd aan de regeringsplannen ter
bereiking van economische stabi
liteit.
In een huis te Vojkovice (Tsje-
cho-Slowakije) zijn 900 Latijnse en
Engelse boeken gevonden, waar
van het oudste van 1566 is.
Te Calcutta hebben een duizend
tal jonge hindoes stenen geworpen
naar het huis, dat de Mahatma al
daar had betrokken om door zijn
aanwezigheid een einde te maken
aan de troebelen in deze stad. Ver
scheidene ruiten van het huis wer
den ingeworpen en de jongelieden
eisten, dat de Mahatma zou terug
keren.
tj,e filmster Greta Garbo is aan
boord van» de „Queen Mary" uit
New York te Southampton aange
komen. Zij reisde incognito en haar
naam kwam niet voor op de passa
gierslijst.
Het internationale kindgynood-
fonds zal komende week zijn eerste
verscheping voedsel voor de hon
gerige kiiyloren van Europa uit
New York wegzenden. Deze ver
scheping bestaat uit meer dan 1.000
kg. melkpoeder voor Oostenrijk,
Griekenland, Italië, Polen en Joego
slavië.
De militaire bevelhebber van de
Amerikaanse zone in Duitsland, ge
neraal Clay, heeft tegenover de
subcommissie van de commissie der
V.N. voor onderzoek in Palestina
verklaard, dat hij een scherpe ople
ving van het anti-semitisme in
Duitsland verwacht indien men zal
pogen een .groot aantal verplaatste
personen in het Duitse economische
leven te doen opnemen.
Een veertigtal bewakers van het
concentratiekamp Auschwitz, onder
wie Maric Mandel, „de vloek van
het vrouwenkamp Brzezenka", zul
len in October voor een volksge
recht te Krakau terechtstaan.
62 personen zijn verdronken na
het kapseizen van een veerboot op
de Nijl in Boven Egypte. De boot
vervoerde merendeels vrouwen en
kinderen, die zich op weg bevonden
naar een viering van het Moham
medaanse Bairam-feest (het einde
van de vasten). Slechts 18 opvaren
den werden gered.
Een cycloon, die in de afgelopen
week in de Golf van Mexico woed
de, heeft in de Mexicaanse staat
San Luis Potosi twee dorpen ver
woest en overstromingen veroor
zaakt. Meer dan 10 personen zijn
om het leven gekomen.
De K.L.M. zal eind
Augustus in Den Haag
een autobusstation openen
waarin zullen worden on
dergebracht een buffet
een informatiebureau, te
lefooncellen en een kran
tenkiosk. Gisteren ver
trok van Schiphol een sky-
master naar Indië die
ruim 2 ton post aan boord
had. ;j: De hoofdvlootpre-
dikant J. Sillevis Smit en
de Kilima Hawaiïans
keerden per vliegtuig uit
Indië in ons land terug, jjs
Na dit lucht-nieuws komen
we weer op de begane
grond. Daar ramde een zie
kenauto van de Amster
damse G.G.D. een tramwa
gen waarvan het voorbal-
con werd ingedeukt. Per
soonlijke ongevallen deden
zich gelukkig niet voor.
Op het Scheveningse
strand is het nog steeds
een grote wanorde. De po
litie raapte o.a. 129 ver
dwaalde kinderen van het
strand op. ;j; Een zeven
tienjarige Londense stu
dente die bij een prijs
vraag met haar opstel de
eerste prijs won, bestaande
uit een veertiendaagse va-
cantie op het vasteland,
koos Nederland als ver
blijf omdat ze ons land het
meest interessant vond. sjt
Het Theater Plezier van
Floris Meslier zal het vol
gende seizoen een nieuwe
revue brengen. „Ik zie je
vanavond nog". De decors
zijn ontworpen door Joop
Geesink. jj; In Rotterdam
arriveerde een aantal Bel
gische zeecadetten voor
een bezoek aan de stad. jjt
In den Haag wordt op 2
September officieel ge
opend een nationaal re
classeringsbureau, waarin
alle verenigingen die op
dit gebied werken, zijn
vertegenwoordigd. Het
blijkt dat de hoofdstad vele
vacantiegangers trekt.
Reeds 400.000 personen be
zochten Schiphol en de
Weense kunstschatten zijn
al door 90.000 mensen be
wonderd. :je In Bergen op
Zoom hebben zich reeds
negen gevallen van typhus
voorgedaan in de afgelo
pen dagen. Het zijn leer
lingen van het Moller-ly-
ceum die van een vacantie-
reis in Frankrijk terug
keerden. j|c In Oost-Bra
bant heeft men tijdens de
hete zomerdagen te kam
pen met watergebrek. Men
slaat thans in sommige
plaatsen bronnen. In
Waalwijk liepen meer dan
honderd vette varkens
rond wier meesters geen
vergunning hadden deze
dikzakken aan te hóuden.
Het Nederlandse communique no.
58 meldt, dat de grootste theefa
briek ter wereld, „Balim Bangan",
in het gebied van Siantar door de
Republikeinen vernield is en in de
as gelegd. Ditzelfde lot onderging
de palmoliefabriek Sawit Sebrang
in het gebied van Tandjong Poe-
ra.
Van de Chinezen in het Medanse
werd vernomen, dat in de toestand
der Chinezen te Pankalanbrandan
enige verbetering was gekomen.
Op midden-Java is de „Witte-kruis
kolonie" bij Salatinga gedeeltelijk
verbrand en verwoest. Deze land
bouwkolonie schonk voor de oorlog
500 Javanen belangloos werk en
voedsel. De kolonie werd in 1902
gesticht (na het hongerjaar) voor
steun aan maatschappelijk onvol-
waardigen.
Een Chinees, dje uit Langsa (Su
matra) ontsnapt is, deelde mee, dat
de Chinese bevolking in deze plaats
van de Republikeinen geen toestem
ming krijgt om te vertrekken. Bij
de huizen zijn benzinevaten opge
steld.
Een drietal kampongbewoners te
Kajoe Aeoeng (Sumatra) werden
door de TNI met kapmessen mis
handeld. Bij een van hen werd het
onderlichaam tot aan het middel
met benzine afgebrand, waarna
men hem afmaakte.
Volgens het Nederlands officieel
communique no. 57 zijn op West-
Java ten noorden van Leuwiliang
een 50-tal kampongs in brand ge
stoken. Bii Tangerang zijn er 2 ver
nield. In de nacht van 17 Augustus
heeft de TNI vanuit het oosten en
westen met mortieren een aanval op
Poewokerto gedaan. De aanval werd
afgeslagen.
Nabij de kampong Kemit op mid-
den-Java in het gebied van Gom-
bong werd een groep Republikeinen
BATAVIA. 8 Aug. 1947 (KNP).
Zondag 3 Augustus j.l. is de Apos
tolische Delegaat van Batavia,
Mgr. G de Jonehe d'Ardoye on
kerkeliike wnze in de kathedraal
ontvangen. TUdens deze plechtig
heid hield de Delegaat, wiens
moedertaal het Frans Is, in het
Nederlands de volgende rede:
„De Heilige Vader heeft reU neer
Batavia gezonden om Hem te ver
tegenwoordigen. want daar Hij de
algemene Vader der gelovigen is,
wil Hij tegenwoordig zijn te mid
den van al zijn kinderen, in de per-
er nn van een Annptolisch Delegaat.
Mijn zending in de Indonesische Ar
chipel is in het geheel niet politiek,
zoals mijn titel zelf aanduidt; mijn
werkzaamheden zullen uitsluitend
liggen on het zedelijk, intellectueel
en godsdienstig terrein; maar op
deze wiize kan ik medewerken aan
het welzijn van dit onmetelijk ge
bied en aan het geluk van zijn be
woners. v
Ik weet hoeveel arbeid en liid°n
de missionarissen in het verleden
hebben gedragen, om het geloof te
planten op de eilanden van de In
donesische Archipel; ik weet ook
hoeveel lijden in deze laatste jaren
de Bestuurders der Missies, de Pries
ters, de Broeders, de Zusters en de
Gelovigen hebben verduurd, en ik
heb de officiële opdracht u de ge
voelens van bewondering over te
brengen en de dankbetuigingen van
de Heilige Stoel.
Dit lijden en deze ontberingen zal
ik allen te samen aanbieden aan
God opdat Hij aan dit land moge
geve de vrede, die de rust der goede
orde is, en ondat Hij licht moge ge
ven in de zielen; want het is een
steeds geldende waarheid, dat uit 't
offer het licht ontspringt.
Aan u, dierbare Katholieken,
vraag ik een echt Christelijk leven
te leiden en het goede voorbeeld (p
geven. Toen de geestelijke hulp
middelen u ontbraken, zijt eii trouw
gebleven; nu deze hulpmiddelen u
zijn teruggegeven, gaat nu naar de
bron der genade door dikwijls de
Heilige Sacramenten te ontvangen.
Een gedeelte van mijn leven was
gewijd aan de opvoeding der jeugd.
De jeued zal nok in Indonesië ge
heel mijn liefde hebben; zij zal
steeds in mij een trouwe vriend
vinden. Tk weet inderdaad hoeveel
edelmoedigheid en ijver er leeft in
het hart der jongeren, en ik zal met
hen zijn om dit vuur te onderhou
den, dat warmte en licht moet ge
ven aan de Katholieke Actie.
Voor de vroegere Bisschoppen,
Missionarissen. Broeders en Zusters,
die in hun graven rusten, vraag ik
pan God, dat Hii hun het eeuwig
geluk moge schenken. Aan allen, die
hier tegenwoordig zijn, aan de ouden
van dagen en aan de zieken, aan
de geestelijkheid en de gelovigen
van de gehele Indonesische Archi
pel geef ik de Pauselijke Zegen in
naam van de Heilige Vader, Zijne
Heiligheid Paus Pius XII.
opgemerkt, die stellingen aan het
bouwen was. Deze concentratie
werd met artillerievuur verdreven.
In Malang deed een bende gedu
rende de nacht een aanval op de
Nederlandse posten nabij de gevan
genis, waarbij geweren en automa
tische wapens werden gebruikt. Op
Madoera werd een Nederlandse pa
trouille ten noorden van Bangkalan
door een Republikeinse groep van
circa 500 man beschoten. De aanval
lers waren gewapend met mortieren,
mitrailleurs en geweren. Een Repu
blikeinse bende bezuiden Pematang-
siantar op Sumatra werd met enige
verliezen hunnerzijds verdreven. In
de stad werd hinder ondervonden
van sluipschutters. Ten zuid-oosten
van Bindjai ontmoette een patrouil
le hevige weerstand, waarbij ook de
Franciscanen zes eeuwen
in het H. Land
Ter gelegenheid van het zesde
eeuwfeest der instelling ener Pau
selijke Garde in het Heilige Land,
dat samenvalt met dat van de inbe
zitneming door de paters Francis
canen van de basiliek te Bethlehem,
door Constantijn de Grote gesticht
en door Justinianus gerestaureerd,
heeft Z. H. de Paus een schrijven
gericht tot de Generaal der Min
derbroeders, pater Pacificus Peran-
toni, waarin hij hulde brengt aan
het werk der Franciscaner-orde ge
durende deze zes eeuwen dat zij. in
Palestina werkzaam zijn en voor
namelijk voor de steun welke de pel
grims, die het Heilige Land bezoe
ken van hen ondervinden.
Deze laatste vinden geregeld huis
vesting in het grote klooster dat op
een heuvel ten Oosten van de stad
is gebouwd.
Voor Nederland is commissaris
van het H. Land pater Augustinus
Bulters vicarius te Venray, die ja
renlang pastoor der St. Antonius-
kerk in Den Haag was.
BEURSPRAATJE
Het Indische probleem staat ook
wat de Amsterdamse Effectenbeurs
betreft, nog in het centrum van de
belangstelling, doch uit alles valt
op te maken, dat het publiek op
het ogenblik volhardt met een af
wachtende houding. Er waren Don
derdag weinig orders en er zat
niet veel tekening in de markt.
De cultuurfondsen waren meren
deels iets beter, zonder dat zich gro
te verschillen voordeden. De scheep
vaartwaarden. Koninklijke en de
Industriëlen waren weinig of niet
veranderd. In het vrije verkeer ge
beurde er ook niets bijzonders. De
stemming was prijshoudend en de
koersen van enkele fondsen ver
toonden een kleine neiging tot ver
beteren, maar alles wel beschouwd
bleef het koerspeil toch tamelijk on
bewogen en konden bij het slot ver
geleken met de vorige slotprijzen
geen markante verschillen worden
opgemerkt. Op de meeste afdelingen
ging slechts nu en dan iets om. En
waar transacties werden afgesloten,
hadden deze betrekking op een of
slechts een paar stukken. In de min
der courante industrie-aandelen ging
maar weinig om. De Nederlandse
bankaandelen waren in enkele ge
vallen iets lager. De Amerikaanse
markt was stil. De koersen van de
meeste Amerikaanse waarden waren
iets lager, in overeenstemming met
het koersverloop van New York. Op
de beleggingsmarkt was de situatie
onveranderd. De affaire was zeer
gering. De Nederlandse Staatspapie
ren werden op ongeveer het vorige
peil afgedaan. De 3 pet. Indische le
ningen waren prijshoudend. De
pandbrievenmarkt was stil, nage
noeg onveranderd. De affaire in ge
meentelijke en provinciale leningen
was eveneens van geringe omvang,
terwijl ook voor deze fondsen de
koersen bijna geen wijzigingen on
dergingen. Prolongatie 21/4 pet.
ver
van
Nederlandse patrouille enige
liezen leed. In de omgeving
Rimba Pandjang, ten noorden van
Padang, werd de bevolking, onder
bedreiging met moord en brand
stichting, aangemaand te evacueren
naar Republikeins gebied. De uit
deze omgeving gevluchte bevolking
werd in bescherming genomen en
naar Loeboekboeaja gebracht. Ver
schillende Nederlandse posten en
patrouilles op Java en Sumatra wer
den beschoten. Blijkens de tot op
heden ontvangen berichten bedragen
de Nederlandse verliezen 3 gesneu
velden en 6 gewonden.
Reeds meer dan honderd jaar
hebben de Noord- en Zuid-Ameri
kaanse staten aangevoeld, dat zij
niet alleen geografisch doch in
meer dan een opzicht ook econo
misch en militair een eenheid vor
men. Sinds president Monroe in
1823 dit samengaan der republieken
in zijn elementairste vorm propa
geerde, heeft het streven naar soli
dariteit en eensgezindheid practisch
steeds op het program gestaan der
inter - Amerikaanse besprekingen.
En naarmate de nationale tegenstel
lingen onder invloed van de tech
niek en als gevolg van de versprei
ding van nieuwe ideeën van poli-
tiek-ideologische aard, uitgroeiden
tot continen
tale tegen
stellingen, be
gonnen de
Amerikaanse
landen ook
meer aan te
voelen, dat
zij logischer
wijs op elkan-
VERDRAG
VAN
RIO
der aangewezen waren en een ver
splintering der morele zowel als
materiële krachten een nodeloos in
gevaar brengen van de nieuwe we
reld betekende.
Toen het onder de tweede we
reldoorlog duidelijk begon te wor
den, dat zelfs oceanen geen hinder
palen vormden voor de Japans-
Duitse opmars, sloten de Ameri
kaanse republieken in Maart 1945
de overeenkomst van Chapultepec,
welke in wezen niets anders dan
een uitvloeisel was van de reeds
lang aangevoelde behoefte aan
meerdere eenheid. Het verdrag ging
uit van het beginsel, dat de integri
teit der Amerikaanse landen even
zeer gevaar kan lopen door daden
van agressie der Staten onderling
als door die van een niet-Ameri-
kaanse maeht. In tegenstelling tot
vroegere formuleringen, bepaalde
het verdrag zich niet tot algemeen
heden. doch hield het zeer duide
lijk richtlijnen in voor een gezame-
lljke doelmatige bestrijding der as-
aspiraties, welke geschiedde door
middel van economische sancties,
militair machtsvertoon en politieke
druk. Daarenboven schreef het
voor de vorming van een Econo
mische en Sociale Raad voor alle
landen, het samenstellen van een
bestuur voor de Pan-Amerikaanse
Unie en het ontwerpen van een
constitutie voor de nieuwe inter-
Amerikaanse organisatie.
De hele taak van de conferentie
te Rio de Janeiro nu bestaat hierin,
dat men aan deze voorlopige over
eenkomst een permanente vorm
wil geven. Reeds gaven de meerder
heid van de Amerikaanse Republie
ken alS haar mening te kennen, dat
besluiten betreffende collectieve
maatregelen voor alle onderteke
naars van de overeenkomst ver
plicht zouden moeten zijn. Omtrent
de overeenkomst van de besluiten
dezer conferentie met de bepalin
gen van het Handvest der Verenig
de Naties bestaat geen onzekerheid.
Artikel 52 immers spreekt, zoals
wij reeds eerder schreven, over re
gionale lichamen en verdragen tot
handhaving van vrede en veiligheid.
En de bedoeling van Rio de Janeiro
is geen andere, dan de vrede in de
nieuwe wereld voor vele jaren te
verzekeren.
36.
„Hij werd ertoe gedwongen, Mon
sieur. door de man in het bruin. Het
spreekt vanzelf, Monsieur, dat, in
dien aan de politie mededeling
wordt gedaan, dat er iemand in een
vermomming rondloopt, en dit blijkt
bij onderzoek nog waar te zijn ook
en er komen dan bovendien nog en
kele foto's aan het licht, dit niet
alleen beschamende, mjgr tevens
gevaarlijke gevolgen zou hebben."
Ik knikte. Een slimme manier om
iemand in je macht te krijgen.
Er waren nog andere dingen, die
Pierre niet kon of wilde vertellen,
b.v. de puzzle van al Binbonnet's
leugens. Maar binnen enkele uren
zou ik Binbonnet zelf spreken en
kon ik de rest van het verhaal van
hem vernemen.
We wensten elkaar goede nacht.
Uren bleef ik wakker liggen; mijn
hoofd tolde. Ik veronderstelde, dat
een slaapmiddel wel geholpen zou
hebben; doch de poeders lagen in
de andere kamer. En, ofschoon die
nu leeg was, voelde ik er niets voor
om er binr/n te gaan.
HOOFDSTUK XVIII.
Om negen uur werd ik wakker. Ik
had honger, wat niet onverklaar
baar was. Ik belde en Pierre ver
scheen met mijn ontbijt. Hij zag er
nog een weinig vermoeid uit, doch
voor de rest verschilde hij niets van
de correcte kellner, die zich op de
eerste dag in het hotel aan mij had
voorgesteld.
FEUILLETON
door DAVID KEITH
„Heeft Monsieur goed geslapen?"
„Alles in aanmerking genomen,
uitstekend Pierre."
Hij trok de gprdijnen open en
opende 'n raam. Zon en lucht! Daar
na opende hij de tussendeur en ver
dween in de andere kamer, waar ik
hem eveneens de gordijnen hoorde
opentrekken en de ramen openzet
ten. Toen kwam hij weer terug.
„Ik heb de vrijheid genomen de
ramen in de andere kamer van
Monsieur ook open te zetten. Er
hing nog een flauwe geur van Ja-
vel-water. De buitenlucht zal die
vochtige plekken op het tapijt van
Monsieur spoedig doen drogen."
Ik knikte. Plotseling kreeg ik een
ingeving.
„Je kunt mijn bagage naar deze
kamer brengen, Pierre en maak dan
die andere kamer gereed voor Mon
sieur Gérard. Die zal hier wel sla
pen vannacht."
„Maar, Monsieur de geur van
Javel-water is erg doordringend en
ik ben bang, dat het zelfs vanavond
nog nietOok de vlekken. Mon
sieur; in zo'n dik tapijt verdampt 't
vocht zeer langzaam. Er is nog ze
ker een dag nodig
„Dat weet ik wel, Pierre. Dat
geldt voor iedereen, behalve voor
Monsieur Gérard."
Pierre keek mij aan. Ik kon zien,
dat het onderwerp hem niet beviel.
Voor hem waren de orders van de
dag: „Terug naar normale omstan
digheden". Gisteravond was er ge
praat; dat was voldoende. De zaak
was afgelopen en van één kant had
hij gelijk. Hij had mij alles verteld,
wat hij wist. Nu was mij alles ver
teld, wat hij wist. Nu was hij weer
de kellner van de eerste verdieping
van het hotel en ik was de bewoner
van een van zijn kamers.
„Goed, Monsieur." Hij aanvaardde
mijn besluit misschien alleen, omdat
hij er niet meer over wilde praten.
Tijdens mijn ontbijt verhuisde hij
mijn kleren en andere dingen van
de een naar de andere kamer. Hij
was nog bezig, toen ik Brest aan
vroeg voor een gesprek met Mon
sieur Gérard.
Ik verheugde mij op de komende
conversatie.
De telefoniste van het hotel belde:
„Hier is Brest, monsieur Weavair."
„Hallo!"
„Monsieur Weavair, bent u het
werkelijk? Ik heb mij zeer ongerust
over u gemaakt monsieur. Waar
bleef u toch monsieur? Is er
nieuws?"
Iets nieuws? De vraag van een
lafaard. De man, die zich liever laat
chanteren dan te vechten voor zich
zelf en voor zijn gezin. De man, die
uit Parijs vluchtte toen ik niet op
kwam dagen.
„Ja, er is goed nieuws, monsieur
Gérard", was alles wat ik zei. „Ik
zal u er alles over vertellen, wan
neer ik u zie."
„Komt u naar Brest, monsieur
Weavair?"
„Neen maar misschien wilt u
zo goed zijn naar Parijs te komen.
monsieur Gérard. U kunt vanmiddag
de trein van twee uur nemen."
Zijn aarzeling deed mij glimlachen
„Naar Parijs, monsieur?"
„Inderdaad, monsieur Gérard. Met
de trein van twee uur."
„Is het werkelijk goed nieuws,
monsieur?"
„Buitengewoon goed."
„Omdat u het mij verzoekt, zal ik
komen."
„Ik heb al een kamer voor u laten
reserveren in Clarence, monsieur
Gérard", zei ik.
„U bent zeer vriendelijk, mon
sieur."
„Van geen belang, monsieur Gé
rard. Tot vanavond."
En nu naar Binbonnet.
In de Rue Saint Martin aangeko
men zond ik de taxichauffeur naar
boven om Binbonnet mede te delen,
dat ik beneden wachtte. Ik voelde er
niets voor om twee trappen op te
strompelen. Van de concierge was
geen spoor te zien. De garen- en
bandzaak zag er even verlaten uit
als de vorige keren. Ik voelde mij
tevreden en op mijn gemak, dat ik
hier nu kon komen, zonder iets te
vrezen te hebben.
Hoe zou monsieur Binbonnet er
zonder vermomming uitzien? Het
valse baardj'e zou natuurlijk verdwe
nen zijn. Toch was het mij onmoge
lijk een voorstelling van hem te
maken.
Toen hij in de deuropening ver
scheen, was ik verbaasd. Niet omdat
hij zo verschrikkelijk veranderd was
integendeel, het verbaasde mij, dat
hij niet veranderd was. Hetzelfde
glad achterovergekamde haar, het
zelfde streepjespak, dezelfde verdrie
tige uitdrukking op zijn gezicht.
Alleen het baardje
Wordt vervolgd
i I
