EEN UURTJE TELEX
Engelse arbeidskrachten onder
dwang naar de industrie
50 jaar tuberculose-bestrsiding
N.-Hollandse fokkers bekroond
op Houtrusttentoonstelling
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Woensdag 3 September 1947
PAG. 3
Koninginnedag
te Batavia
Hongaarse Regering
verdedigt zich
Geschenken van
H.M. de Koningin
Nederlands Instituut te Davos jubileert
Reeks van eerste prijzen
Bisschopswijding
Mgr. Hanssen
Zwemmen
Ned. militaire zwemploeg
behaalt grote successen
Vier eerste prijzen
Boekbespreking
PRINSENKINDEREN
Kroniek
Buitenland
J
Voor de Kerk
Het uitgebrande bioscooptheater te Parifs. Zwart geblakerde
stoelen in het verwoeste gebouw, waar .verschrikkelijke taferelen
hebben plaats gevonden.
Britse Vakverbond steunt
de Regering
Het Britse Vakverbond heeft
met grote meerderheid besloten
met de regering plannen te bespre
ken om arbeidskrachten, eventueel
onder dwang, te dirigeren naar be
langrijke industrieën, waar een
tekort bestaat.
Er ging aan deze stemming een
verhit debat vooraf, dat verschei
dene malen door tumult werd on
derbroken.
Bij monde van haar Minister van
Arbeid, George Isaacs, had de Britse
Labourregéring Dinsdag een beroep
gedaan op de 836 gedelegeerden van
het Britse Vakverbond, die thans
als een „arbeidersparlement" te Lan
cashire bijeen zijn, om de regeling
te steunen bij haar plannen om ar-
beidskrachten naar industrieën te
dirigeren, die met personeeltekort
kampen. Isaacs toonde met cijfers
aan, dat de belangrijke steenkool- en
textiel-industrie minder arbeids
krachten heeft dan vóór de oorlog,
terwijl de vraag naar haar produc
ten zeer gestegenis.
De minister waarschuwde, dat de
regering tegen onwilligen gebruik
zal maken van haar bevoegdheid om
arbeidskrachten tot dienstneming in
bepaalde industrieën te dwingen.
Hij voegde hier echter aan toe, dat
de regering zal trachten het over
plaatsen van arbeidskrachten op
basis van vrijwilligheid te doen ge
schieden en zoveel mogelijk ervoor
zal zorgen? dat men te werk gesteld
wordt in de streek, waar men woont.
Isaacs vroeg het vakverbond om
zijn invloed aan te wenden, ten ein
de meer mannen en vrouwen voor
werd opgewekt gevierd
Ter gelegenheid van de verjaar
dag van de Koningin is Maandag te
Batavia een défilé gehouden, dat bij
afwezigheid van Dr. v. Mook werd
afgenomen door Dr. P. J. A. Iden-
burg. Na afloop hiervan vond ten
Paleize Rijswijk het openbaar ge
hoor plaats, waarb'ij velen het re
gister tekenden.
De verjaardag van H.M. de Ko
ningin werd te Batavia gedurende
twee dagen gevierd, en b.v. ten ge
meentehuize door het stadsbestuur,
het gemeentelijke personeel en de
kampongbesturen op zeer overtui
gende wijze, waarbij van Indonesi
sche zijde zeer waarderende rede-
voeringen t.a.v. Nederland werden
gehouden, aldus deelt men ons van
officiële zijde mede. Daarbij werd
tevens zware critiek uitgebracht op
het republikeinse bestuur en de druk
die door de republikeinse regering
werd uitgeoefend.
In de onlangs bezette gebieden be
staat een toenemende neiging om
samen te werken en hulp te verle
nen aan de Nederlandse troepen,
teneinde subversieve elementen te
elimineren.
De positieve redevoeringen van
Dr. v. Mook hebben daar zeer toe
bijgedragen. De bevolking durft
thans hier en daar reeds rampokkers
aan te geven. Inmiddels vindt de op
ruiende propaganda van Djokja
voortgang, terwijl daarnevens voort
durend aansporingen plaats vinden
tot gewapend optreden, hetgeen uit
verschillende onderschepte berichten
blijkt.
Te Makassar werden volksfeesten,
o.m. roeiwedstrijden met prauwen,
een défilé en een vlaggenparade, ge
houden. Opmerkèfijk wa?, dat het
aantal deelnemers veel groter was
dan het vorig jaar.
De correspondent van'Aneta merkt
hierbij op, dat hieruit blijkt, dat
ogde en rust zijn weergekeerd.
Het woning-vraagstuk
te Nijmegen
Volgens officiële opgaven heeft
Nijmegen een tekort van 4500 wo
ningen; 19% der bevolking zit zon
der woning.
In de laatste tijd zijn er echter
honderden noodwoningen gebouwd,
zodat enige duizenden ingezetenen
reeds onderdak kregen.
Op het ogenblik zijn minstens 360
middenstands- en arbeiderswonin
gen in aanbouw. Bij de gemeente
raad is bovendien een voorstel in
gediend om binnenkort tot de bouw
over te gaan van 463 woningen in
Oost en West Nijmegen. Om enige
indruk te geven van de hgge bouw
prijzen geven wij de eindcijfers
van de begroting. De prijs van 83
arbeiderswoningen van de bouw-
ver. „De gezonde woning" is ge
raamd op f 1.096.810 d.w.z. f13.215
per stuk. De bouw van 210 monta
ge-woningen is geraamd op
f2.552.071, d.w.z. f12.153 per stuk.
Prijzen Staatsloterij
501e Staatsloterij, 5e klasse, 13e lijst
f1000 7615 13404
f 400 9830 14294 15220 20887
f 200 5450 14326 18936 21536
f 100 1529 2241 14920 15178 16051
16211 19047 19059
de industrieën te werven, oudere ar
beiders te overreden om te blijven
werken en het de Poolse en andere
buitenlandse arbeiders niet moeilijk
te maken.
Over de mijnwerkersstaking in
Yorkshire zeide Isaacs, dat hij erop
vertrouwde, dat de steenkoolproduc
tie rustig verder zou gaan „als een
maal de kinderziekten voorbij zijn".
Isaacs deelde mede, dat het bestuur
van het vakverbond de regering
heeft verzocht, om haar aandacht te
wijden aan de „heren", die niet wer
ken.
Een woordvoerder van de Hon
gaarse regering heeft verklaard,
dat twee nieuwe partijen de De
mocratische Volkspartij en die der
Onafhankelijken ruim een mil*-
lioen stemmen op zich hebben ver-
gnigd, hoewel zij geen organisatie
en geen hoofdkwartier bezitten, het
geen, naar zijn mening, de eerlijk-.;
heid der verkiezingen in het licht
stelt.
De woordvoerder erkende, dat
op kleine schaal bedriegerijen
hadden- plaats gehad, bijv. meer
malen stemmen door één per
soon.
Zij voegde er aan toe, dat in het
geheel tachtigduizend blauwe kaar
ten (recht gevende op stemmen
buiten de eigen woonplaats) waren
gebruikt en dat zestigduizend daar
van op legale wijze waren benut
door hen, die medewerkten aan de
organisatie der verkiezingen en
dientengevolge buiten hun woon
plaats hun stem moesten uitbren
gen. zodat ten hoogste twintigdui
zend kaaren een mogelijkheid tot
zwendel kunnen hebben geschapen.
Hierdoor kunnen, aldus de woord
voerder, de eindresultaten niet be-
invloed zijn.
Men neemt aan, dat er een com
munistische premier zal worden
aangewezen, daar de communisten
de meeste stemmen hebben gekre
gen, vergeleken met elk der andere
partijen.
Positie Nederlandse
passagiersschepen
„Alhefra", Rotterdam-Buenos Au
res, pass. 31/8 Madeira. „Duiven -
dijk", vertrekt 2/9 van Antwerpen
naar Rotterdam, alwaar 3/9 v.m.
verwacht. „Edam" 29/8 van New
York naar Rotterdam via Antwer
pen. „Joh. van Oldenbarnevelt"
Amsterdam-Batavia, pass. 31/8
Beachy Head. „Kota Baroe" Rotter
dam-Java, pass. 31/8 om 23 uur Fi-
nisterre. „Kota Inten" Rotterdam-
Java, pass. 1/9 18 uur Gibraltar.
„Maaskerk", Amsterdam-Duala,
pass. 1/9 Quessant. „Oranje" Am
sterdam-Batavia, 2/9 te Singapore.
;,Volendam" verm. 17/9 van Batavia
naar Rotterdam. „Westerdam", Rot
terdam-New York, pass. 31/8 om
2.30 Scilly.
Evenals vorig jaar heeft H.M. de
Koningin ook deze zomer geschen
ken gezpnden naar boeren in de
door de oorlog geteisterde streken.
Fokzeugen, gefokt op de koninklij
ke boerderij het Loo werden gezon
den naar een tweetal zwaar getrof
fen boeren in Eede (Zeeuws-Vlaan-
deren). Aan een groep kleine land
bouwers in Groede en omgeving, die
tezamen een werktuigen vereni
ging voor coöperatief gebruik van
landbouwwerktuigen hadden opge
richt deed de Koningin Dinsdag een
tractor aanbieden.
Hazardspelers overtroefd
Er schijnen in het na-oorlogse
Nederland, waar eenieder met zor
gen rondloopt toch nog mensen te
zijn die niets anders weten te doen
dan hun geld op roekeloze manier
over boord te smijten of anderen
uit de zak te kloppen. Zo werden
er op 14 Maart j.l. door de Amster
damse politie een vijftal zwart
handelaars gearresteerd, onder be
schuldiging van oplichting en ha
zardspel.
Onder voorwendsel, dat zij iets
hadden te kopen of te verkopen,
lokten zijn onschuldige slachtoffers
in hun loods, die ze 'er dan op listi
ge wijze toe brachten een eenvou
dig kaartspel mee te spelen, dat in
werkeliikheid het echte hazardspel
bleek te zijn. Velen werden daar
aldus het slachtoffer van. want
sommigen van hen raakten soms
duizenden guldens kwijt. Eindeliik
werden zij in Maart door de politie
op heterdaad' betrapt, toen zij juist
bezig waren op listige wijze een
30-iarige koster uit Amsterdam
f 900.- afhandig te malign. De Of
ficier van Justitie eiste tegen de
vijf verdachten een gevangenisstraf
van anderhalf jaar. Uitspraak 16
Sept. as..
Er wordt nog weinig
gespaard
.In Juli 1947 werd bij de algeme
ne spaarbanken ingelegd voor een
bedrag van f 25.985.855 en terugbe
taald voor 'n bedrag van f 25.500.459.
Totaal werd van Januari tot en met
Juli 1947 ingelegd voor een bedrag
van f 177.885.233 I en terugbetaald
voor een bedrag van f 164.486.934.
Bij de bankspaarbapken werd in
Juli ingelegd voor een bedrag van
f 4.090.626 en terugbetaald f 4.047.987
In totaal werd van Januari tot en
met Juli ingelegd voor f 14.913.886
en terugbetaald voor f 13.881.210.
y MAXIMUMPRIJZEN
VOOR AARDAPPELEN
Het ministerie van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening dbelt
mede, dat het in de bedoeling ligt
binnenkort maximum consumenten
prijzen voor aardappelen vast te
stellen. Deze zal zich vermoedelijk
bewegen tussen- 10 en 12 cent. Ver
geleken met de huidige prijzen be
tekent dat een belangrijke daling,
ook voor de prijzen, die de telers
zullen kunnen bedingen, t
Ten aanzien van de consumenten
prijzen kunnen ter vereenvoudiging
van de controle speciale voorschrif
ten worden verwacht.
Directeur-Generaal
van Politie
Bij K.B. is met ingang van 1 Sep
tember 1947 de advocaat-generaal
bij de Hoge Raad der Nederlanden,
jhr. mr. dr. L. H. K. C. van Asch
van Wijck, tijdelijk belast met de
leiding van de afdeling politie van
het minigterie van Justitie, onder
toekenping van de titel van direc
teur-generaal van politie bij ge
noemd ministerie.
Benoemd is tot rechter in de ar-
rondissements-rechtbank te Amster
dam, 1 mr. L. de Blecourt, admini
strateur, met de persoonlijke titel
van directeur-generaal van politie
bij het ministerie van justitie.
8 pCt. prestatie-toeslag
bij Bruynzeel
De arbeiders van Bruynzeel te
Zaandam, aangesloten bij de Unie
bonden hebben besloten aceoord te
gaan met een prestatietoeslag van
8% op de bestaande lonen voor een
proeftijd van vier weken. Verwaght
w®rdt, dat in de Maandag te houden
bespreking tussen directie en de
rijksbemiddelaars een definitieve
beslissing door het "college zal wor
den genomen aangaande goed- of
af-keuring van deze 8% toeslag.
Het uurloonzal dan op 99 cent
worden gebracht. Het basisloon is 86
cent waarop reeds een toeslag van 6
cent werd gegeven.
BEURSPRAATJE
Na het langdurige weekeinde
kwam dej beurs Dinsdag met
moeite op toeren. De Indonesi
sche kwestie blijft dominerend
de gemoederen bezighouden en
met spanning wordt de ontwikke
ling van' deze week tegemoet ge
zien. De handel droeg een zeer
rustig karakter, maar de onder
toon van de markt was niet on
vriendelijk.
De koersen van Vrijdag bleven
algemeen goed gehandhaafd en in
enkele gevallen waren enige verbe
teringen te bespeuren. Dit was met
name het geval voor de aandelen
Nederlandse Ford, die op het be
richt der hervatte dividend uitke
ring niet minder dan 28 procent op
liepen. Een tweede fonds trok in
de hoek der industriëlen de aan
dacht, nl. Unilever, die na een
hoofdkoers van 300 tot 302'/i stegen.
De Nederlandse Kabel verbeterde
vijf punten. Philips was nauwelijks
prijshoudend. AKU één procent ho
ger. Het hoofdfonds Koninklijke
vertoonde na de hoofdkoers van
417'/: vrijwel geen veranderingen
meer. In de .hoek der scheepvaart
fondsen werden aandelen Rotter
damse Lloyd minus het dividend
van 24 procent verhandeld op 145,
zodat zij per saldo onveranderd wa
ren. Aandelen Nederland trokken
3prpcent aan. De Hollandsche
Stoomboot Maatschappij bleef door
de dividendaankondiging (15 pro
cent over de jaren 19401944 en
zeven procent over 1946) vrij onbe
wogen. Van de bankaandelen wa
ren certificaten Nederlandsche Han
del Mij. vaster gedisponeerd. De
Indische cultuurfondsen hadden een
zeer loom verloop. Amsterdam Rub
ber' bleef op 141. De tabakken wa
ren goed prijshoudend, HVA trok
3 procent aan.
Op de Staatsfondsenmarkt waren
de Indische leningen practisch on
veranderd, de Nederlandse Staats
fondsen, met uitzondering van dei
oude schuld, een fractie beter. Be
lastingaankopen blijven in deze af
deling een belangrijke rol spelen.
Prolongatie 2 1/4 procent.
Vonnissen in de werf
Gusto-zaak
De Rotterdamse Kamer van het
Bijzonder Gerechtshof te 's-Gra-
venhage deed Dinsdagmiddag uit
spraak in de collaboratiezaak „Werf
Gusto". De 60-jarige directeur N.
W. Conijn van de werf Gusto tp
Schiedam en Slikkerveer werd ver
oordeeld tot een jaar en drie maan
den gevangenisstraf met aftrek van
voorarrest en een geldboete van
f 30.000 subs 6 maanden hechtenis;
de 39-jarige directeur H. J. A. M.
Smulders tot negen maapden ge
vangenisstraf met aftrek en een
geldboete van f 15.000 subs. 6 maan
den hechtenis en de 37-jarige be
drijfsleider C. Timmer tot 9 maan
den gevangenisstraf met aftrek van
voorarrest.
Eindhoven maakt zich
weer op om de bevrijdings
feesten te gaan vieren. Er
staat een sportweek op 't
programma en ook dit jaar
zal weer de fakkel uit
Bayeux naar de lichtstad
worden gedragén. Natuur
lijk speelt men er een be-
vrijdingsspel, dat wordt
geregisseerd door Louis-
Saalborn. Nu de bloe
menweelde zo zoétjes aan
gaat verminderen, hgeft
Rijnsburg nog een corso
gehouden, die een echte
reclame-stunt is geworden.
Zestig deelnemers maak
ten een tocht door Leiden
en Den Haag. Zaterdag
morgen is de secretaris
van het Maria-congres, de
heer R. Schoonbrood, ten
grave gedragen. Mgr. Lem-
mens woonde met vele
autoriteiten de uitvaart
bij. ;|c De Wiener Sanger-
knaben zijn Maandag in
ons land gearriveerd. Zij
zullen hier een 50 concer
ten geven. De Paters
Franciscanen vieren deze
maand het feit, dat zij 300
jaar in Venray werkzaam
zijn. De bevolking zal
nieuwe kerkklokken aan
bieden, er is een plechtig
wond, de ander kon na
verbonden te zijn huis
waarts kerer;. -ii Een fusie
is tot stand gekomen tus-
spn de Coöp. West-Bra
bantse Zuivelfabrieken. De
beschikbare bieten kunnen
nu beter verdeeld en ver
werkt worden door de fa-
triduum, een tentoonstel
ling en een St. Franciscus-
spel. Henri de Greeve zal
de feestrede uitspreken. sjj
De Koninginnefeesten in
de hoofdstad hebben in 't
z.g. „betondorp" een tra
gisch einde gevonden.
Twee jongens vah 15 en
18 jaar hadden zelf een
granaat gefabriceerd die
explodeerde. Een der jon
gelui is zeer ernstig ge-
brieken te Dinteloord, Ze
venbergen en Roozendaal.
ïj« Bij Kon. Besluit is be
noemd tot advocaat-gene
raal bij de Hoge Raad dei-
Nederlanden prof. mr. G.
E. Langemeijer, thans
rechter in de Arrondisse
mentsrechtbank te Am
sterdam, advocaat-fiscaal
bij de Bijzondere Raad v
Cassatie en buitengewoon
hoogleraar aan de Rijks
universiteit te Leiden. >j:
In het middelpunt van ons
land. Utrecht, zal doop de
G.O.I.W.N. (de oud-illegale
werkers) een monument
geplaatst worden voor de
onbekende verzetsstrijder.
De film van Frank Capra
„Waarom wij vechten" zal
vertoond worden en de
baten komen aan een fonds
ten goéde, waaruit een en
ander zal bekostigd wor
den. ij; Belgische burge
meesters zullen hun colle
ga's in Nederland gaan be
zoeken op 25 en 26 Sep
tember en eens gaan neu
zen in de Nederlandse ge
meente-administratie.
Het bevrijdingsvuur, dat
van Normandië naar Eind
hoven zal worden gebracht
op 20 September, zal op 5
Mei naar de hoofdstad
worden doorgegeven, ij;
Generaal Kruis zal in Sep
tember de manoeuvres in
Zwitserland bijwonen.
Op het vliegveld Ypenburg
worden op het ogenblik veler
lei proeven genomen met de
helicopter Sikorsky S 51. O.m.
werd de hydrolische hijsinstal
latie, welke een totaal gewicht
van 300 kg. kan heffen, ge
probeerd. Deze installatie is
zeer doelmatig bij het redden
van schipbreukelingen. De
boordmecano laat zich ophijsen
DE GROTE Landbouw-tentoonstel-
ling van de Hollandse Mij. van
Landbouw is Dinsdag officieel ge
opend door minister Mansholt, die
constateerde, dat hier in deze Haag
se Houtrusthallen en op de terreinen i
aan de Sportlaan de landbouw prac
tisch en harmonieus \vordt voorge
dragen in de vorm van een visueel
verhaal. Deze tentoonstelling munt
uit door -overzichtelijkheid, die het
ook voor de stedeling mogelijk
maakt, een goede indruk te krijgen
van de betekenis en de omvang der
producten, die het platteland levert.
Er is ook een grote opstelling van
het Centraal Bureau voor de Tuin
bouwveilingen.
Minister Mansholt sprak tijdens
zijn openingsrede de wens uit, dat
vele stedelingen de expositie zul
len bezoeken, omdat zij in wezen
bedoelt de band tussen stad en
land te versterken, hetgeen voor
al klemt in deze tijd met de moei
lijkheden, waarvoor Nederland
staat.
Spr. wees er op. dat door de me
chanisatie het traditionele beeld van^
het boerenbedrijf bezig is grondig te
veranderen. Doch de Nederlandse
boer is vooruitstrevend en gaat met
zijn tijd mee, hoewel hij tevens de
bekende Hollandse voorzichtigheid
betracht. Hierna verklaarde de mi
nister de tentoonstelling voor ge
opend.
Noordhollands vee sleept eerste
prijzen weg
Het was gisteren de dag van de
runderen, alleen het beste uit Noord
en Zuid-Holland mocht maar ver
schijnen en de meeste eerste prijzen
werden weggesleept door de bekende
fokkers uit Noord-Holland. De
rundveefokkers van de beide provin
cies mochten in totaal met 150 run
deren per provincie uitkomen. Er
werden uitsluitend dieren toegela
ten, die ingeschreven zijn in het Ne
derlandse rundveestamboek (stam
boek of jongveeregister).
Dinsdag vonden individuele keu
ringen'plaats. Op Woensdag zullen
groepen rundvee, samengesteld uit
het thans voortgebrachte, om eer en
prijzen dingen.
Dinsdag luidden de eerste prijzen
voor Noordholland als volgt:
Afdeling zwartbont veeslag: klas
se 1: driejarige en oudere stieren:
Dina Lindbergh Adema (22410), inz.
Gebr. Ruyter, Oosterblokker; Adel-
bert Adema 2 (24363 S) inz. W.
Jimmink. Hz. en W. Jimmink Jbz. te
't Zand en Schagerbrug, allen zeer
goed.
Klasse 2: tweejarige stieren: Ada-
ma 7 v. d. Woudhoeve (25386) inz.
Gebr. Ruyter, Oosterblokker; Coba's
Adema (25474 S) inz. A. Eriks Hz.
te Oudesluis, allen zeer goed.
Klasse 3 a: afgekalfd voor 1 Febr.
1947: Ensius 34 (145515S) inz. Stal
Blokland, Hoogkarspel, Marie 15
(150316S) inz. fokker Jb. J. Bakker
en Zn. Venhuizen.
Klasse 3b: afgekalfd in Febr. 1947:
Anema 27 (145909KS) inz. fokker
.Gebr. Ruyter, Oosterblokker; Jane
2 (113179S) inz. fokker F. A. Bakker,
Beemster; Dina Lindberg 5 (145901
KS) inz. fokker Gebr. Ruyter, Oos
terblokker. Vrij goede rubriek met
goede kopnummers.
Klasse 3 c: afgekalfd van 1 Maart
1947 af tot en met 15 April: Johan
na 77 (126157S) inz. fokker F. A.
Bakker, Beemster: Robert 23 (136905
S) inz. fokker K. Reyne te Scha-
gen. zeer goede klasse.
Klasse 3d: afgekalfd na 1 April
1947: Jimmink Klaasje 17 ,'(159217
S) inz. fokker H. W. Jimmink. Bar-
singerhorn; Sophie 16 (130155KS)
inz. fokker N. Ruyter, Beémster;
Nellje (166017S) inz. fokker P.
Eriks. Kolhorn.
Klasse 4: koeien van vier jaar:
Pietje 15 (166455KS) inz. fokker
Gebr. Ruyter, Oosterblokker; Mar-
Jonker, Binnenwijzénd, Westwoud;
tha 5 (166436S) inz.. fokker J. C. J.
Coba 36 (166495S) inz. fokker wed.
D. Ruyter, Nibbixwoud, uitnemende
rubriek. x
Klasse 5, koeien van 3 jaar: Koop-
mans 87 (169716C) inz. fokker Gebr.
Ruyter, Oosterblokker; Johanna 4
'389449 RvJ) inz. fokker wed. J.
Schaper, Zwaagdijk; Anna 7, (363686
RvJ) inz. fokker C. G. Ruyter, te
Beemster. Zeer goede uniforme kop
nummers met bestemelktepels.
Klasse 6, drachtige koeien: Marie 9
(116537KS) inz. fokker Jb. J. Bak
ker en Zn., Venhuizen; Coba 24
(123255KS) iriz. fokker wed. D.
Ruyter, Nibbixwoud; Gerard Anna
11 (145876KS) inz. fokker Gebr.
Ruyter, Oosterblokker. Deze goede
klasse met drie beste kopnummers
bestond uit koeien, geboren voor 1
October 1942 met een berekende
kalfdatum uiterlijk 1 Jan. 1948.
Klasse 7: drachtige koeien van 3
en 4 jaar .zelfde berekende kalf
datum: Aaltje 13 (367521 RvJ) inz.
Jb. Ruyter, Hauwert. Goede rubriek
Klasse 9 a: productieklasse, gebo
ren voor 1 Mei 1940, Blok 102
(123372KS) Stal Blokland, Hoogkar-
Jonker, Binnenwijzend Westwoud!
spel; Martha 3 (134396KS) J. C. J.
Grietje 14 (119420KS) Gebr. S.
Montsma, Slootdorp.
Klasse 9b: productieklasse, gebo
ren na 1 Mei '40: Augusta 14 (134171
KS) gebr. Ruyter.' Oosterblokker;
Sophie K 9 (145907KS) zelfde eig.;
Coba 30 (149951S) C. G. Ruyter te
Beemster; Friezin 10 (136893KS) H.
Nobel, Barsingerhorn; Marthha 4
(145920KS) J. C. J. Jonker, Binnen
wijzend Westwoüd. Zeer goede
klasse.
Voor de product ieklpssen konden
slechts koeien worden ingeschreven
met minstens drie volledige melk-
lijsten van 260' tot 340 dagen. Mi
nimum eis 600 kg botervet en 3,60
procent vet ofwel gemiddeld 200 kg
botervet per lijst.
Klasse 10: Drachtige vaarzen ge
boren tussen 30 Sept. 1944 en 1 Oc
tober 1945; Geertje 7 (402436 RvJ)
C. Kuiper. Heerhugowaard.
Klasse 3a: koeien van 5 jaar en
ouder, afgekalfd tot 15 Maart 1947:
Elsje 17 (9837R) Jb. Govers Kz te
Stompetoren.
Ook hier tekort' aan
verpleegsters!
In verband met het 50-jarig be
staan van de Vereniging tot Behar
tiging der belangen van Nederland
se longlijders, welke het sanato
rium te Davos beheert, werd een
dezer dagen door het bestuur van
deze vereniging een persconferen
tie gehouden.
De voorzitter der vereniging, de
heer Menten, wees erop, dat er
voor 50 jaar in Nederland nog geen
organisatie bestond, die de strijd
tegen de tuberculose op zich nam.
Na de oproep van wijlen koningin
Emma om de longlijders te helpen,
verrezen overal in den lande sana
toria. De Vereniging tot behartiging
der belangen van NederlandA
longlijders, die in 1897 het „Neder
lands Sanatorium te Davos" sticht
te, en daarmede pionierswerk ver
richtte, zal dit jubileum op sobere
wijze in Zwitserland herdenken.
Dat de toestand voor degenen, die
aan deze gevreesde ziekte lijden,
érnstig is. blijkt uit het feit, dat, in
Nederland 2000 patiënten op opna
me wachten.
De sanatoria zijn lang niet hij
machte om te beantwoorden aan
de vragen itoor opname, boven
dien worstelt men met een tekort
aan verpleegsters en ruimte.
De verpleegprijs van het Neder
landse sanatorium te Davos, dat
door Peter Plantenga werd opge
richt, is gelijk aan de kostprijs of
ligt zelfs lager, wat meebrengt,
dat jaarlijks verliezen worden ge
leden. Hieervoor de nodige midde
len te vinden, alsmede voor het
verlenen van de verpleegprijs, is
een eerste taak, die verlicht wordt
door de financiële steun van de
donateurs en leden der vereniging.
Daarnaast moest het sanatorium
steeds worden uitgebreid en voort
durend worden aangepast aan de
ontwikkeling op medisch therapeu
tisch gebied. In het gebouw, dat 31
Augustus 1943, dus gedurende de
oorlog, in gebruik werd genomen,
kunnen thans 130 patiënten worden
verpleegd.
Na de bevrijding fnaakte de
Zwitserse actie „Don Suisse" óp
verzoek van de Nederlandse rege
ring. gebruik van het bestaande
sanatorium, toen zij het plan op
vatte op haar kosten aan 600 Neder
landse t.b.c.-patiënten de mogelijk
heid van een'gratis kuur in de
Zwitserse bergen te geven. Zo
doende groeide het „ijederlandse
sanatorium" tijdelijk uit tot een
Bepaald op Dinsdag
7 October
De Bisschopswijding van Z. Hw.
Exc. Mgr. Dr. A. Hanssen, benoemd
tot ccadiutor-bisschop met i^cht van
opvolging van Roermond, is bepaald
cp Dinsdag 7 October a.s. in de ka
thedrale Noodk""k te Roermond. De
wijding zal geschieden door ?.H.
Exc. Mgr. Dr. J. H. G. Lemnjens, de
bisschop van Roermond, terwijl als
assistent-bisschoppen zullen funge
ren Mgr„. Huibers, bisschop van
Haa'-lem en Mgr. Mutsaevts, bisschop
van Den Bosch.
DE ENGELSE DOLLAR-
NOOD
Minder graan uit Amerika
Van gezaghebbende zijde wordt
vernomen, dat Groot Brittannië de
graantoewijzing der V.S. voor Sep
tember en hoogst waarschijnlijk
ook die voor October zal weigeren.
De toewijzing voor September om
vat 59.500 ton tarwe en 12.000 ton
tarwemeeL Die voor October is
even groot. Volgens waarnemers te
Londen betekent de Britse weige
ring goed nieuws voor de tarwe-
importerende landen, die over vol
doende dollars beschikken om extra
hoeveelheden aan te kopen. Men
verwacht evenwel, dat verscheidene
andere landen spoedig genoodzaakt
zullen zijn Engeland's voorbeeldt te
volgen, zulks eveneens in verband
met het tekort aan dollars.
Van bevoegde zijde wordt mede
gedeeld, dat Engeland ondanks de
desbetreffende bepaling in artikel
9 van de Brits-Amerikaanse le
ningsovereenkomst niet gedwongen
zal worden om zijn voedselinvoer
uit alle andere landen op overeen
komstige wijze te verminderen.
Arts verwijderde
SS-bloedgroepteken
i
Het Gerechtshof te Amsterdam
behandelde de zaak tegen de 45-jar.
gemeentearts A. J. uit Utrecht, die
in October 1945 tot 1 maand gevan
genisstraf was veroordeeld wegens
het verwijderen van een bloed
groepteken bijeen SS-er.
J. was in hoger beroep gegaan,
omdat hij. zogls hij verklaarde, niet
geweten had, dat iedere SS-er het
bloedgroepteken droeg. Daarom had
hij er geen bezwaar in gezien dit
bij zijn patiënt te verwijderen.
De verdediger van J. las een ver
ordening van het militair gezag van
12 Sept. 1945 voor, waarin het ver
boden werd het bloedgroepteken bij
SS-ers te verwijderen. Deze veror
dening was echter op het moment
van de operatie niet van kracht.
De Officier van Justitie hechtte
niet veel geloof aan de verklaring
van de arts en eiste een gevangenis
straf van 2 maanden.
sanatorium-bedrijf. Door het bijhu-
ren van hotels werd de mogelijk
heid geschapen ongeveer 400 pa
tiënten op te nemen. In verband
met het gebrek aan vèrpleegruimte,
dat in Nederland heerst, zullen
300 bedden worden aangehouden
tot het voorjaar van 1951. Om de
patiënten in de verpleegprijs tege
moet te kunnen komen, is de
..Hulpactie verpleging Nederlandse
T.B.C.-lijders Davos" in het leven
geroepen, waarvan H.K.H. Prinses
Juliana beschermvrouwe is.
Ofschoon door de geste van de
„Don Suisse" het Nederlands sana
torium te Davos op de voorgrond
is komen te staan, wil dit niets lie
ver dan samenwerking met de sa
natoria in Nederland. Waar de ac
tie van de ..Don Suisse" 30 Sept.
eindigt, heeft men contact gezocht
met de afdeling „Volksgezondheid"
van het Departement van Sociale
Zaken om dit werk tot 1951 voort
te zetten. Dat daarvoor veel geld
r.odig is, spreekt vanzelf. Een be
drag van f 1.000.000.is nodig;
voor dit doel mogen geblokkeerde
saldi worden benut. -
De Nederlandse militaire zwem
ploeg, die het vorig jaar te Neuren
berg slechts twee derde prijzen
wist te behalen bij de intergeal-
lieerde kampioenschappen, neeft
dit jaar bij deze zwemkampioen-
schappen te Aussig (100 km. van
Praag af gelegen), een schitterend
resultaat behaald door op niet min
der dan 14 van de 34 uitgereikte
prijzen beslag te leggen. Er waren
vertegenwoordigende ploegen van
Amerika, Engeland, Frankrijk, Bel
gië, Nederland, Noorwegen, Dene
marken en Tsjecho-Slowakije.
Vier eerste prijzen werden door
onze jongens gewonnen, te weten
de 100 m. rugslag, 200 m. school
slag, 4 x 200 m. estafette, terwijl
ook de polo-ploeg beslag legde op
de eerste plaats door Frankrijk met
10 en Tsjecho-Slowakije met 90
te verslaan en tegen België met 1-1
gelijk te spelen.
In elke finale hadden zich twee
Nederlanders geplaatst. Op de 100
m. rugslag werd zowel de eerste
als de tweede prijs veroverd, resp.
door korporaal Krober met 1 min.
17.1 sec. en korporaal Korevaar
met 1 min. 19.3 sec. Op de 200 m.
schoolslag eindigde korporaal Ra
demakers met 3 min. 5.9 sec. als
eerste en sergeant Leroi met 3 min.
8.2 sec. als vijfde. De 4 x 200 m.
vrije slag estafette werd met Ruim-
schotel, Rauch, Korevaar en Kro
ber ih 10 min. 44.2 sec. eveneens
een Nederlandse zege, voor Tsjecho-
Slowakije en Amerika, resp. tweede
en derde.
Ruimschotel werd op de 400 m.
vrije slag met 5 min. 42.7 sec., twee
de achter de Tsjech Lexa, die ook
de 1500 m. won. Vierde werd op
de 400 m. korporaal Rauch.
De 3 x 100 m. wisselslag estafette,
waarin Krober, Rademakers en
Rauch uitkwamen, leverde een der
de prijs op met 5 min. 47.7 sec. ach
ter Frankrijk en Tsjecho-Slowakije.
Met verrukkelijke eenvoud heb
ben onze kleine prinsesjes zich
keer op keer laten fotograferen bij
spel, op schooj, in het paleis,
met en zonder vriendjes en vrien
dinnetjes. Soms was dit fotografe
ren waarbij een overdadige publie
ke belangstelling wel eens te
groot, totdat Prinses Juliana heel
eenvoudig, als moeders van een
paar leuke basseroetjes, heeft ge
vraagd, haar kleintjes wat met
rust te laten en hen, precies al?
andere Nederlandse kinderen te
laten doen, wat ze zelf natuur
lijk binnen de grenzen van ouder
lijke gehoorzaamheid wilden
doen.
Vlak voor Koninginnedag is bij
de uitgeverij ten Have N.V. te
Amsterdam een alleraardigst foto
album verschenen, waarin allerlei
kiekjes zijn opgenomen van het
Prinselijk Gezin. Spelend rond het
paleis in Soestdijk, ingepakt in een
reismandje bij de vlucht voor de
vijand, terwijl vader de wacht
houdt, wandelend in Londen en
opgroeiend temidden van de war
me vriendschap en spontane lief-
de van het Canadese volk. Maar
ook de momentjes, dat kinderen
even ernstig moeten zijn bij hun
schoolboeken en met hun penhou
der in de stijve vingertjes. En als
omlijs^ng komen er de gelukkige
ouders bij van deze vier Neder
landse meisjes, dip op het eerste
gezicht precies hetzelfde zijn als
onze eigen kinderen. Even wild,
soms ev enongeihoorzaam en dan
soms even blij en uitgelaten, zo
als overal de Hollandse jeugd in
ons landje leeft.
Een Oranje-omslag completeert
dit blijmoedige werkje ,dat in ieder
Nederlands gezin een plaatsje zal
weten te vinden. Het voorbeeld
van dit genoegelijk gezinsleven zal
menigeen goed doen in eigen krin
getje en omgeving.
n.a.v. „Prinsenkinderen op
school, bij sport en spel".
Uitgeverij W. ten Have N.V.
Amsterdam.
<o
Met een meer dan gewone be
langstelling ziet het Westen thans,
na de vorderingen die de 16 landen
gemaakt hebben met de opstelling
van een program voor de Ameri
kaanse hulpverlening, uit naar het
Oosten, dat zich op instigatie van
Sovjet-Rusland niet in de „kapita
listische" molen wilde laten malen.
Molotof haastte zich direct na de
afkondiging der Europese landen-
conferentie. van een plan-Molotof te
spreken. Hetzelfde wat Amerika
met het Westen voorhad, zou Rus
land wel met het Oosten klaarspe
len. Want niemand, aldus de Rus
sische gedachte, zou zich ontvein
zen, dat een dergelijke hulpverle
ning op grote schaal politieke ge
volgen met zich moest meeslepen.
Amerika mocht
PLAN
MOLO
TOF
V
trachten van zijn
vooraanstaande
positie in de na
oorlogse wereld
profijt te trek
ken, Rusland zou
van haar kant de
gelegenheid even
min laten voorbijgaan.
Een eerste symptoom van blok
vorming in het Oosten (iuist dat
gene wat Ruslarid het Westen zo
tot in den treure verwijt!) is de toe
nadering van Polen en Tsjecho-
Slowakije. Deze zomer hebben de
beide landen niet alleen de over
eenkomst omtrent de nieuwe Oos
telijke grenzen van Duitsland gera
tificeerd, doch zij sloten daarnaast
nog een vijftien-tal culturele en
etonomische verdragen, waarvan
een der belangrijkste was de bouw
yvan gemeenschappelijke fabrieken
in Zuid-Polen. Tsjecho-Slowakiie
zou hiervoor het kapitaal en de
machines leveren, terwijl Polen
zou zorgen voor de grondstoffen en
de arbeidskrachten. Op het eerste
gezicht een zeer ingrijpende maat
regel met vèr-strekkende gevolgen,
doch bij nader beschouwing vooral
na de gewijzigde omstandigheden
der laatste weken een tamelijk do
de formule. Immers na de stopzet
ting van de UNRRA-leveranties en
het zo goed als geheel opgeraken
der lening van hierhonderd millioen
dollar, die Tsjecho-Slowakiie in de
Verenigde Staten afsloot, kan er
van een investering van Tsjechisch
kapitaal op grote schaal in Poolse
fabrieken nauwelijks sprake meer
zijn. Polen schijnt er al niet veel
meer voor te voelen zijn arbeiders
te laten werken voor het Tsjechisch
groot-kaoitaal. En daarom moet
men omtrent de draagwijdte van
dit verdrag met de nodige reserve
oordelen.
Daarbij komt. dat Polen zich in
toenemende mate ergert over de
verregaande „protectie" der Russi
sche machthebbers. Niet minder
dan zestig procent van de textiel-
en kolen-nroductie gaat in Ooste-
liike richting over de grens, terwijl
van een tegenprestatie in de vorm
van graanleveranties geen sprake
is Natuurliik trachten de commu
nistische leiders deze ongerijmd
heid te verbloemen, doch de stem
ming onder het volk kunnen zij er
niet door beïnvloeden. En die stem
ming is over het algemeen nog
steeds niet erg gunstig, daar velen
zich nog te goed de gebeurtenissen
van 1939 herinneren, toen Rusland
een voor ziin leven strijdende na
tie in de rug aanviel. Ook op mili
tair gebied is Polen volstrekt van
de machtige nabuur afhankelijk.
Er bevindt' zich binnen zijn gren
zen niet een enkele wapenfabriek
en het nieuwe leger van 150.099
man is een imitatie van het Russi
sche.
Al deze factoren zijn niet bevor
derlijk de' banden tussen de leider
van het Oost-Europese landencom-
plex en Polen te verstevigen. Reeds
nu bliikt, met hoeveel meer moei
lijkheden Rusland bii de vorming
van haar „blok" te kampen heeft,
dan Amerika bij de vorming van
het zijne.
J\E TOESTANDEN daar volar
het Communisme de baas
speelt, in JoegoSlavië met na'
me, zijn eenvoudig huivering
wekkend. Op afschuwelijke
wijze wordt het de mensen vol
komen onmogelijk gemaakthun
godsdienstige plichten te ver
vullen. Er heerst een kerkver
volging, waarvan de hevigheid
talloze slachtoffers maakt zowel
onder priesters als gelovigen.
God en de Kerk worden zon
der ophouden aangevallen en
men tracht op duivelse manier
het geloof te ondermijnen. Sa
tan is in' deze rode trawanten
nog erger losgebroken dan in
zijn bruine of zwarte handlan
gers. Groot staat daaïtégenover
het gebed van de Katholieke,
over geheel de wereld versprei
de Kerk. Ook U bad voorgaande
Zondag mee: „Bewaar, Heer, zo
vragen wij U, Uw Kerk in een
voortdurende goedgunstigheid".
Maak Uw gebed waarlijk katho
liek en bid voor de Kerk die
vervolgd wordt.
MARCUS
