De mechanisatie
in de landbouw
en de plannen van
Minister Mansholt
EEN DORP IN EEN NIEUWE POLDER
De Rundveefokkerij
en de L.T.M.
9e topprestatie staat kwalitatief
op zeer hoog peil
in Noordholland
te Hoorn
ïxpositie
En het probleem van het inpolderingswerk
MINISTER MANSHOLT
over het nut van de L.T.M
Dus: geen Westfriese Jaarbeurs..
maar: welkom op de L.T.M.!
heffing
Woord van Hoorn's
burgemeester
I
waar straks het rund
en, schapen en andere
illen worden tentoon-
t reeds geheel gereed,
gen op een buitenge-
ige inrichting, hetgeen
iek stellig met jnstem-
>egroet.
daar nog de grote
waar de talrijke lang-
inde, kakelende of pie-
zich reeds in de gazen
igen.
genomen een expositie
nisatoren eer mee in-
<er „Zijpo 350 jaar" een
ordt, die jarenlang hèt
n de gesprekken vormt
!en goed deel zijn vcr-
de uitnemende wijze'
tentoonstelling is'op-
)T Postduif gevon-
•er J. J. -Meijne. ,Ko-
Akersloot, deelt ons
eop totaal uitgeputte
'n erf heeft gevonden,
mgtalen ring was:
508969: nummer op
uitenzijde: E 472, idem
113.
RLIJKE STAND
Geboren: Mechtil-
:r van Th. G, Sterk en
Rurup; Alida P.v doch-
Bijl en van S. Pl Mors;
M„ dochter van J. F.
M. J. Groot; Corne-
an F. de Rooij en van
olf G., zoon van F. de
R. Visser; Dina doch-
lijder en van W. M.
lochter van L. Wit en
ors; Adrianus J., zoon
ttebrood en van P. L-
Maria C. C„ dochter
>ijman en van C. A. M.
G.. dochter van J.
an S. P. Roosendaal.
er Mansholt
Dr. Huysmans
L. Mansholt zal tij-
e van minister dr. G.
ans de leiding van het
n Economische Zaken
jaar tegen oud-
r van Rotterdam
r met aftrek van pre-
ïtzetting uit de beide
oor de duur van het
oor de advocaat-fiscaal
damse kamer van het
idere gerechtshof, mr.
ëist tegen de 34-jarige
Dijkhuis, voormalig
t de ex-burgemeéster
ater wethouder van
ijkhuis was o.m. ten
at hij .gemeenteambte
ngewezen voor uitzen-
uitsland, Rotterdamse
roepen had om aan
'erken voor de Duitse
arbeiden, waarbij hij
ogaan dan in een des-
irculaire van het de-
n binnenlandse zaken
'en en voorts dat hij
cgen deze maatregelen
1 opgegeven, aan de
[endarmerie, hetgeen
arrestaties ten gévol-
A-ZWENDEL
RANlKRlJK
inister onder
irresteerden
sonen, onder wie een
ïse minister, zijn door
ilitie in hechtenis ge-
•band met een'ónder^
n valuta-affaire. De
n 24 uur is gerappor-
;n bekend bankier en
;aand industrieel be-
20 personen, die voor-
a voeten zijn gesteld,
it, dat ter waarde van
ic buitenlandse valuta's
omen zijn. -
men markten
12 Sept. Uien 4
,30; Rode Kool 3,80—
al 4,108.80; Bloetn-
Komkommers 11—17;
-92; Slabonen 69—1,09
I; Witte Kwets 11—30;
s 1740; Jefferson 39
Victoria 2960; Toma-
lauwe druiven 5288;
erziken 1328; Trans-
Witte Druiven 99-
erin 2145; Jacques
-28; Sinjetilus 21—35;
1550; Bonne Louis
ip's Favorite 25—45;
i—35; Juttepeer 14—
luchess 1537; 'Bourré
—23; Sint Germain 10
Vildeman 17—24; Gra-
leurré Durondeau 14
e Bruri 724; Maag-
7; Kloermaker 11—18;
18; Mank's Codlin 18
Oranje 20—54; Prlns-
i, 13 Sept. Aange-
kg aardapp.: Bevelan-
>nh. 9; blauwe eigonh.
rode kool 3.608.30
kool 5.10—7.80; 20.000
1.10—17; 150.000 witte
30 kg bieten 4.205.20
1.30—12.70; 1500 kg sla-
500 stuks bloemkool
TEMBER is het, de
aat beginnen. Bet
i de avonden 'en
mt toe, voor de Li'
eeld van de zwarte,
achten van het
de duivel, zoals hij
k op aarde werk-
i de vijanden van
de Kerk. Wij.weten,
dagen Satan indeelt,
ingen heersen, hoe
tampen en gevange-
jjn van geloofsbelij-
idsdienstloosheid en
1 van de goede ze-
apenlijker en bruta-
Tegenover al dit
1 donkere van het
eft de Kerk het
stralende a uerwin-
ian Christus. Daartn
vereld geoordeeld.
U de vorst van deze
tii in 'zjjn duizehd-
rmen, uitgeworpen,
gen naar het Evan-
e duisternissen geen
krijgenMaar gelo-
et licht en wandelen
eren van het licht!
MARCUS
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zaterdag 13 September 1947
HOREN HET te-uit en te-na, en wij zagen
en lezen het ook weer ter Utrechtse Jaarbeurs,
dat de land- en tuinbouw tegenwoordig zeer sterk
in het teken van de mechanisatie staan. Dat is,
zoals mr. Milius, de Jaarbeursdirecteur, het uit
drukte, inderdaad een gevolg „van economische
tendenties, die zowel binnen onze grenzen als
vanuit andere landen hun invloed doen gevoelen."
Wij kennen de beweegredenen: schaars aanbod
van arbeidskrachten, welke situatie verscherpt
wordt doordat de jonge landarbeider zich meer en
meer afkeert van het handwerk en in sterke mate
de voorkeur geeft aan het werken met de machine.
Vaak, zo heet het, kan de boer of tuinder veel ge
makkelijker een tractor-chauffeur in dienst nemen
dan een arbeider, die graafwerk moet verrichten.
Het aanschaffen van mechanische hulpmiddelen
wordt steeds meer een punt van overweging voor
de boer.
Doch ook van over onze grenzen
komen invloeden, welke steeds
meer de vraagstukken der mecha
nische bedrijfsvoering acuut maken.
Het gebruik van mechanische hulp
middelen voert tot een lagere kost
prijs, evenals het feit, dat een nor
malisering der internationale voed
selvoorziening niet zal kunnen na
laten, een druk uit te oefenen op
de wereldmarktprijs van agrarische
producten. Vele deskundigen
onder hen o.a. de minister van
Landbouw enz., de heer Mansholt
en ook de autoriteiten van de Agra
rische Jaarbeurs" en leidende land-
bouwfiguren, zijn van oordeel, dat
zonder dralen maatregelen getrof
fen worden, die aan het agrarische
bedrijfsleven de zo noodzakelijke
•weerstandskracht zullen geven.
Nogmaals mag er op worden ge
wezen, dat land- en tuinbouw, in
hun geheel genomen, bijna 50% van
Zeer geachte
Heer Hoofdredacteur,
JjjEN KORT WOORD van be
langstelling en bemoediging
vraagt U mij voor Uw speciale
L.T.M. nummer, gewijd aan de
L.T.M.- en Westfriese week.
Hoe zou ik niet gaarne van mijn
belangstelling, ja meer nog van
mijn grote waardering, doen
blijken?
Ik verheug mij met U over de
energie, die de L.T.M-vereni
ging telken ja re opnieuw aan
de dag legt en ik verheug mij
bovenal over de toeneming van
haar kracht en van haar succes.
Ook verblijdt mij de energie van
het middenstandscomité van
actie, dat de feestelijkheid van
de gebruikelijke L.T.M.'dag dit
jaar tot welhaast een ganse
week doet uitgroeien.
Het woord van bemoediging,
mijnheer de Hoofdredacteur,
laat ik in de pen. Tot wie zou ik
het ook moeten richten? Wie
zou daaraan behoefte hebben?
Uzelf? Ik weet wel beter. Ook
voor de organisaties, wier sa
menwerking de komende week
tot zulk een succes belooft te
maken, zou een woord van „be
moediging" overbodig, zo niet
misplaatst, zijn. Het publiek
dan, dat in de komende week in
drommen zal opdagenNeen,
zeer geachte Hoofdredacteur,
dat weet al lang, wat Hoorns
L.T.Mrdag biedt en heeft ook al
lang kennis van wat dit jaar in
Hoorns Westfriese week de be
zoekers daarnevens zal worden
geboden.
U en ik, wij kunnen die week
met vertrouwen tegemoetzien.
Laat ons daarover verheugd
zijn.
Met alle hoogachting,
LEEMHORST,
Burgemeester van Hoorn
Hoorn, 10 September 1947.
onze totale export bijdragen en dat
mag niet verminderen, of, zoals de
heer mr. Milius het bij de opening
van de Jaarbeurs uitdrukte, „de
verhouding van onze im- en ex
porten maakt het tot een levens
kwestie voor ons land, dat deze bij
drage niet vermindert". Opvoering
der efficiency is hiertoe de aange
wezen weg en één van de belang
rijkste middelen om deze weg te
begaan is de mechanisatie van het
agrarisch bedrijf, waar dit mogelijk
is.
In de nota, welke minister Mans
holt a.s. Dinsdag aan de Tweede
Kamer zal aanbieden, wordt over
zijn reeds eerder aangekondigd zes
jarenplan zeer veel over de mecha
nisatie gezegd, behalve dat er aan
dacht besteed wordt aan kwesties
van ruilverkaveling, researcharbeid
en onderwijs ten behoeve van de
landbouw. Voor het agrarisch be
drijfsleven wordt de aanschaffing
van niet minder dan tienduizenden
landbouwmachines voorgesteld!
Minister Mansholt is de grote
propagandist van de mechanisatie in
de landbouw. Al te veel leeft men
tegenwoordig, naar zijn mening, die
hij ook dezer dagen nog weer naar
voren bracht, in de sfeer van het
herstel van de landbouw, zoals on
middellijk na de oorlog ook het ge
val was. Wie zo denkt, verwijlt nog
te zeer in een reeds voorbije tijd.
De periode van herstel van onze
landbouw ligt, naar de mening van
de minister, al achter ons. Wij le
ven snel en het gaat er thans om,
onze Nederlandse landbouw aan te
passen aan volkomen nieuwe om
standigheden. Dat wil het zesjaren
plan van de minister: wij moeten,
zegt hij, onder de ogen zien, hoe de
ontwikkeling in de komende jaren
zal zijn. En dan staat vast, dat we
niet alleen met onze producten de
binnenlandse markt moeten voor
zien, en dus onze eigen directe be
langen behartigen, maar tegelijker
tijd er voor moeten blijven zorgen,
kwaliteitsproducten te exporteren.
Onze kennis en ervaring vormen
daartoe de beste grondslagen. Zij
vormen ook nu nog in het buiten
land een goede aanbeveling, maar
die kennis moet worden verbreed
en die ervaring moet worden aan
gepast aan de eisen van de tijd.
Doen we dat niet, dan zullen, aldus
schreef minister Mansholt in het
nummer van de Jaarbeurscourant,
wij onze erkende plaats op de in
ternationale markt verliezen.
Waar het dus in het kort gezegd
om gaat, is dit: Wij zullen ons in
de eerste plaats uiteraard zon
der onze binnenlandse voorzie
ning in gevaar te brengen, doch
met nauwkeurige afweging van
eigen productie, import, en zelfs
eigen ontbering, op afzet op de
wereldmarkt moeten blijven toe
leggen en daarbij rekening hou
den met de economische en so
ciale structuurveranderingen in
de wereld, waardoor we onver
mijdelijk komen te staan tegen
over de noodzaak de kostprijs zo
laag mogelijk te houden en toch
het beste product te leveren,
waarvan de prijs een redelijk be
staan voor boer en tuinder ople
vert.
Het is tegen de achtergrond van
deze onafwijsbare feiten, dat de ac
tie voor mechanisatie in de land- en
tuinbouw betekenis krijgt. Die ac
tie onderkennen wij in tentoonstel
lingen als de Jaarbeurs, die van Den
Haag, van de 100-jarige Hollandse
Qe mechanisatieplannen
van Minister Mansholt
omvatten o.a. de aanschaf
fing van niet minder dan
15000 trekkers, 5000 aard
appelpoters, 10.000 aardap-
pellichters, 2000 hooimachi-
nes en 3000 bietenlichters
en vervolgens uiteindelijk
op elke 80 H.A. een trekker!
Maatschappij van Landbouw, die
van het feest van de Zijper Polder,
die van de L.T.M. met zijn West
friese Week. Op het gebied van de
mechanisatie geeft de Agrarische
afdeling op de Jaarbeurs uiteraard
op veel groter schaal dan geweste
lijke exposities dit kunnen doen, op
zeer overzichtelijke wijze en op een
oppervlakte welke iedere belang
stellende in staat stelt in één dag
het geheel in ogenschouw te nemen,
een duidelijk inzicht in de ontwik
keling en de vervolmaking van dg
benodigde landbouwwerktuigen.
Men kan er uit een ruime keuze
van verschillende merken een oor
deel vormen over het exemplaar,
dat het meest aan de eisen van het
bedrijf voldoet.
Er zal over mechanisatie in de
landbouw en over de plannen van
minister Mansholt nog wel een en
ander te zeggen zijn in de komende
weken en maanden, als de minis
ter straks definitief met zijn plan
nen in de openbaarheid komt. Er is
een tijd geweest, dat de mechani
satie een direct gevaar opleverde
voor de persoonlijke menselijke ar
beid. Wij herinneren ons nog be
trekkelijk kort voor de oorlog uit
latingen op vergaderingen, als deze:
dat men de Zuiderzee maar moest
dempen met de machinerieën. Zo
staat de zaak, door de veranderde
omstandigheden er nu niet bij. Me
chanisatie houdt echter altijd een
gevaar voor de persoonlijke men
selijke arbeid in. Dit zal ook over
wogen moeten worden, mede in
verband met de onzekere economi
sche toekomst op veler gebied,
waarbij naar veler mening werk
loosheid opnieuw dreigend zou kun
nen zijn. Nieuwe werkloosheid en
toenemende mechanisatie zijn twee
dingen, die vaak niet met elkaar
rijmen. Dit is zeker een factor, die
overwogen moet worden, ook in
verband met het rendement van de
aan te schaffen machines!
H. N. S.
QAARNE voldoe ik aan
Uw verzoek om een
inleidend woord te
schrijven ter gelegenheid
van de Landbouw-, Tuin
bouw- en Middenstands
tentoonstelling te Hoorn.
Het nut van dergelijke
tentoonstellingen acht ik
hierin gelegen, dat zij aan
de deelnemers de gele
genheid bieden om de
kwaliteit van hun pro
ducten te tonen en dat zij
aan de bezoekers een
overzicht kunnen geven
van de betekenis van de
welvaartsbronnen in hun
streek. Daardoor kunnen deze tentoonstellingen een
opwekking zijn om de kwaliteit van de voort te bren
gen producten nog te verbeteren en kunnen zij tevens
een voorlichtend karakter dragen.
Meer dan ooit is het een gebiedende eis, dat de
kwaliteit van de producten van land- en tuinbouw
zo hoog mogelijk wordt opgevoerd, omdat de zo nood
zakelijke afzet in het buitenland slechts met producten
van eerste kwaliteit kan worden bevorderd.
Moge de tentoonstelling te Hoorn er toe bijdra
gen om belangstelling te wekken voor de goede
producten van Noord-Holland en van West-Friesland
in het bijzonder. •->
De Minister van Landbouw
Visserij en Voedselvoorziening,
S. L. MANSHOLT.
E PROBLEMEN van de ver
dere inpoldering van de
Zuiderzee blijven actueel en in
teressant. Onlangs is melding
gemaakt van een nieuw plan
van minister Vos, om een nieu
we verkeersverbinding tot stand
te brengen dwars door Neder
land, door een brug tussen de
Noord-Oostpolder en de Zuid-
Oostpolder, mede in verband
waarmee stemmen zijn opge
gaan, om die Z.O.-polder eerder
onder handen te nemen, dan de
Zuid-West idem, hetgeen tot
nog toe in de bedoeling lag. Wij
hebben intussen vernomen, dat
dit nieuwe plan, dat nog maar
in een stadium van voorberei
ding schijnt te zijn, lang niet
overal op onverdeelde instem
ming kan rekenen. Ook het
denkbeeld, om eerst de Z.O.-
polder in te polderen, vindt
lang niet overal waardering.
Voor ons krijgt de kwestie van
het tempo derverdere inpolde
ring daardoor een nieuw aspect.
Men weet, dat wij op het stand
punt staan, dat het besluit van
de regering, om die verdere in
poldering uit te stellen, te be
treuren is en dat met name
Noordholland er tevens groot
belang bij heeft, dat 'actie ge
voerd wordt, om dit besluit on
gedaan te maken. Die voortzet
ting dient dan ook nu te beteke
nen vast houden aan het oor
spronkelijke plan. om thans de
Zuid-Westpolder een beurt te
geven. Hier staan in verband
met de aansluiting van deze pol
der aan het oude land, dat moei
lijkheden van het bevolkings
overschot ondervindt, grote be
langen.. voor ons gewest op het
spel, waarvan, zo als ons bekend
is, met name de verschillende
boerenorganisaties overtuigd
zijn. Bij gelegenheid van de
L.T.M. mag daarop nog wel
eens de aandacht worden geves
tigd.
Het zal evengoed nog wel een
tijd duren, voor en aleer we in
die Z.W.-polder zover zijn, dat
het er uitziet als op bovenstaand
plaatje van het dorp Ens in de
Noord-Oostpolder, een der
woonkernen, welke in deze
groeiende polder ontworpen zijn
en waar reeds leve.n begint te
komen. Met vijf andere dorpen
zal Ens op 7 K.M. afstand van
de hoofdstad Emmeloord gele
gen zijn. Het aantal inwoners
van deze dorpen zal varieren
van 750 tot 2000, terwijl Em
meloord acht a tienduizend in
woners zal tellen. Eens zal het
inwonertal van -de N.O.-polder
40.000 bedragen! Verscheidene
H.A. cultuurgrond zijn in de
nieuwe polder al uitgegeven.
Op 1 Mei j.l. bedroeg de ver
bouwde oppervlakte wintertar
we 3206 H.A., zomertarwe 2105,
zomergerst 2402, haver 3018,
gras 1497, en met nog een aan
tal andere gewassen, die bedui
dend minder aan oppervlakte
beslaan, bedroeg de verbouwde
oppervlcfkte in de N.O.-polder
op 1 Mei jl. 16165 H.A., de om
vang van de polder is totaal
48.000 H.A. De grootte van de
kavels maakt het mogelijk, land-
bedrijven ter grootte van 12, 24,
36 en 48 H.A. te stichten. Het
aantal bedrijven van 12 H.A. is
echter niet groot en het is ook
dit punt dat o.a. in de katho
lieke landbouworganisaties de
belangstelling gaande blijft ma
ken. Want het eerste belang van
het onderbrengen van ons be
volkingsoverschot is toch wel,
dat we dat zoveel mogelijk in
ons eigen land doen, hoe onmis
baar een goede emigratie op de
duur zeker zal zijn!
DE BAND tussen de Prov. Bond van Rundveefokverenigingen
in Noordholland en de L.T.M. te Hoorn is in de loop der jaren
een hechte geworden. Verscheidene jaren geleden bestond er in
de Noordhollandse fokkerswereld verschil van mening welke
plaats. Alkmaar of Hoorn, de meest geschikte plaats en het
meest geschikte terrein voor de jaarlijkse fokveedag van de Bond
zou zijn. Vele discussies zijn hieromtrent gevoerd in de algemene
vergaderingen. De omstandigheden hebben er jaar op jaar toe
geleid, dat de keuze telkens op Hoorn viel, zodat wij de jaarlijkse
L.T.M.-tentoonstelling te Hoorn tevens bezigen voor het houden
van de prov. fokveedag. Een combinatie die èn voor de L.T.M.
èn voor de Bond een gelukkige is. De Noordhollandse rundvee-
fokkerij is tijdens en na de oorlog zowel kwantitatief als kwalita
tief zeer versterkt uit de moeilijke jaren tevoorschijn gekomen.
Wat het aantal fokkers betreft, dat
via het lidmaatschap van een fok-
vereniging en van het N.R.S. aan de
geregistreerde fokkerij deel neemt,
is aanmerkelijk toegenomen. Be
droeg voor de oorlog het aantal
koeien, dat jaarlijks op productie
werd gecontroleerd, ruim 20 pet.
van het totaal aantal koeien in de
provincie aanwezig, in 1946 bedroeg
E«n moderne landbouwwagen, die op de Jaarbeurs de aandacht trok, een combinatie van nieuwe
toepassing van landbouwwerktuigen en het pittoreske van de landarbeid. Foto van de Rotter-
Tnrl.n'3+r:crnr.atschrTr>r-ii ia Don Haag.
dit percentage reeds 39.3 pet. met
44.453 gecontroleerde koeien.
Behoorde N.H. een 10-tal jaren
geleden tot de groep provincies met
het geringst aantal koeien in con
trole, thans behoort het tot de
groep met het hoogst aantal in con
trole. In Friesland en Zuid-Holland
is dit percentage hoger, nl. 54.3 en
42 pet. Hieruit blijkt wel, dat de
overtuiging, dat de melkcontröle uit
een bedrijfs-economisch opzicht on
misbaar is voor het bedrijf, meer en
meer veld wint. Verschillende om
standigheden hebben dit zeer zeker
in de hand gewerkt en dan denk ik
b.v. aan de uitbetaling van de con-
sumptiemelk mede op vetgehalte, de
afwezigheid van krachtvoer, om
standigheden die de veehouders in
het zuiden der provincie hebben
gedwongen de bedrijfsvoering te
veranderen en te wijzigen in de
richting van het bedrijfstype zoals
wij dit in het noorden aantreffen.
Genoemd moeten ook nog wor
den de instelling van de Centrale
Melkcontróledienst, de verplichte,
stierenkeuring, die in 1939 werd in
gevoerd, diverse maatregelen tijdens
de crisisjaren vóór de oorlog en
maatregelen tijdens de bezetting,
waardoor de geregistreerde fokkerij
werd bevorderd.
Wat ook de oorzaken mogen zijn
doet ten slotte niet veel ter zake,
de belangstelling voor de geregis
treerde fokkerij, zich uitende in de
deelname van de daarvoor geëigen
de organisaties, is thans van die
omvang, dat wij in Noord-H.illand
eindelijk op een behoorlijk brede
basis staan." Dit liet vroeger veel te
wensen over.
We zien hier weer 4»et ver
schijnsel, dat vooruitgang vooral
te constateren valt in perioden
met moeilijke economische om-
dsn moet alles er
op gezet worden om de kop boven
water te honden.
Weer staan de landbouw en de
veehouderij voor moeilijke jaren,
weer zal de meest bekwame boer
die moeilijkheden het beste kun
nen overwinnen.
Het lidmaatschap van fokver-
eniging en stamboek verschaft de
veehouder en veefokker de mid
delen om de productiviteit van
zijn veestapel te verbeteren.
Ieder ingewijde weet, dat in elke
fokvereniging, oude of nieuwe, nog
onderscheidene bedrijven zijn, waar
nog veel te verbeteren valt, in de
nieuwe in het zuiden der provincie
het allermeest. Hier zijn nog zeer
veel koeien, die het gras niet waard
zijn, dat ze opeten. In het zuiden is
men 50 jaar achter bij het noorden
en dat kan in korte tijd niet worden
ingehaald.
De topprestatie staat in Noord-
Holland kwalitatief op een zeer
hoog peil. De bewijzen hiervoor zijn
geleverd op diverse keuringen en
tentoonstellingen. Ik behoef, wat het
mannelijk fokmateriaal betreft,
maar te verwijzen naar de indruk,
die de centrale stierenkeuringen in
1946 en 1947 hebben gemaakt. Wat
het vrouwelijke fokvee betreft,
breng ik even in herinnering de
Schager tentoonstelling September
1946, die voor de N.H. insiders zelfs
een verrassing was.
De onlangs te Den Haag gehou
den tentoonstelling gedurende 2
dagen, nl. 2 en 3 September, heeft
deze zeer gunstige indruk nog
maals bevestigd. De heer Wibbens,
oud-directeur van het N.R.S.,
heeft medegedeeld, dat hij in zijn
30-jarige loopbaan nog nimmer
een zo beste collectie fokvee bij
een zag. De heer prof. ir. de Jong,
voorzitter van het N.R.S. en hoog
leraar te Wageningen, was van
mening, dat nog nimmer in geen
land ter wereld ooit een zo grote
en kwalitatief zo hoogstaande col
lectie dochters van één stier is
gepresenteerd. Hiermede werd
bedoeld de collectie dochters van
de eerste klasse preferente stier
Oldambster Adema I. Deze beide
uitspraken van meer deskundigen
dan ik, zijn wel zeer overtuigend
en zeer verheugend voor Noord-
Holland.
De aankoop van Old. Adema door
Gebr. Ruyter is wel een zeer ge
lukkige greep geweest, mede om
dat ze juist kwam }p een periode
toen de kwaliteit en de fokresul-
taten van de toenmalige kopstieren
de N.H. fokkers niet bevredigde.
Gelukkig is ook geweest, dat deze
stier in handen kwam van fokkers
van zeer grote bekwaamheid, woon
achtig in een streek, waar hun werk
naar waarde wordt geschat en in
een streek van beste fokverenigin-
gen en beste fokkers. Was dit niet
het geval geweest, zo had Old.
Adema niet kunnen presteren wat
hij thans heeft gepresteerd en was
zijn' invloed wellicht zeer kortston
dig en van veel geringer afmetin
gen geweest.
Naast vakbekwaamheid speelt het
toeval of het geluk in de fokkerij
een niet onbelangrijke rol.
N.H. is als geheel een provincie
met voor de fokkerij te kleine be
drijven en daarom is dit succes des
te opmerkelijker. Wel erken ik, daj;
dit succes voor een groot deel is
bereikt op de grotere bedrijven op
de zware grónd. Dat neemt evenwel
niet weg, dat dit succes mede te
danken is aan onderscheidene klei
nere bedrijven. In Friesland bedroeg
in 1946 het percentage gecontro
leerde koeien op bedrijven van 17
en meer koeien 78 pet., in Zuid-
Holland 71.5 pet. en in Noord-Hol
land 53 pet. In Noord-Hoïland be
droeg in dat jaar het percentage op
bedrijven van 9 tot 16 koeien 38
pet., in Friesland 19 pet. Uit deze
cijfers blijkt wel het verschil in de
grootte der bedrijven, die in een of
andere vorm aan de fokkerij deel
nemen.
De geregistreerde fokkerij biedt
de mogelijkheden, zodra de produc
tiviteit en de kwaliteit van de vee
stapel een zekere graad van unifor
miteit en kwaliteit heeft bereikt,
van afzet aan overtollig fokvee
tegen zeer lonende prijzen. De boer
wordt iets minder afhankelijk van
enkel de melkprijs. De mogelijk
heden voor afzet van fokvee naar
het buitenland zijn de éerste jaren
gunstig. Wel gaat de export nog
stug en langzaam, maar belangstel
ling voor ons fokvee bestaat er in
vele landen, als Argentinië, Polen,
Frankrijk, Spanje, om er enkele te
noemen.
Een* bezwaar van de N.H. bedrijfs
omstandigheden is, dat de aanfok
over het algemeen te gering is en
bij aankoop van enige behoorlijke
omvang, Noord-Holland aan die
vraag helaas niet kan voldoen.
De fokveedag van de Prov. Bond
°P II September a.s. te Hoorn,
met zijn ruim 300 inzendingen,
belooft dan ook een groot succes
te worden, wat betreft de kwali
teit van het aanwezige vee. Suc
ces wat betreft het bezoek moet
worden afgewacht. Ik weet, dat
het aantal tentoonstellingen, keu
ringen enz. de laatste paar jaar
wat erg groot is geworden, met
het noodzakelijke gevolg, dat het
bezoek op veie dezer gelegen
heden te wensen overlaat. I>it is
vooral in 1947 zeer merkbaar.
Financiële overwegingen leggen
hier ook vaak een rem op, dat
alles is zeer begrijpelijk en ver
klaarbaar. Toch zou ik ieder be
langstellende in de N.H. rundvee-
fokkerij in overweging willen ge
ven: verzuim de belangrijkste fok
veedag in uw provincie, van uw
eigen organisatie niet. Zo'n dag is
niet opgezet om u de gelegenheid
te geven eens uit te gaan, het is
niet bedoeld ais ontspannning
alleen, het is een dag waar voor
allen veel te Ieren valt, waar u
voor nw bedrijf, voor uw fokkerij
nut van kunt hebben.
De
Rijksveeteeltconsulent,
Ir. L. DE VRIES.
Alkmaar, September 1947.
WIJ HEBBEN INDERDAAD nei
ging gehad, op het voetspoor
van andere jaren, weer eens te
spreken van de Westfriese Jaar
beurs, wanneer wij ons zetten tot
een woord van belangstelling en
waardering voor de nieuwe L.T.M.,
thans zelfs tot een Westfriese Week
uitgegroeid. Maar: wij mogen dat
niet meer. Tenminste, de heer Mr.
Milius, directeur van de Konink
lijke Nederlandse Jaarbeurs, heeft
in zijn rede ter inleiding van de
49e beurs gezegd, dat het eigenlijk
niet geoorloofd is, andere plaatse
lijke en gewestelijke tentoonstellin
gen de naam van beurs of jaar
beurs te geven. Het is van onze
kant nooit zo kwaad bedoeld ge
weest, het was meer een dichter
lijke vrijheid en wij hebben ons
nooit kunnen voorstellen, dat de
L.T.M., ook al zou ze eens clan
destien Jaarbeurs genoemd worden,
een concurrent voor de Grote
Jaarbeurs zou zijn, evenmin als
Rusland ooit in ernst heeft kunnen
volhouden, dat het „bedreigd" werd
door Finland!
In bedoelde openingsrede is ech
ter een en ander gezegd over het
vraagstuk der tentoonstellingen en
streekbeurzen, dat even onze aan
dacht verdient. Inderdaad is het
aantal tentoonstellingen op ver
schillend gebied hier te lande na de
oorlog aanzienlijk toegenomen
waarvoor verschillende redenen
zijn aan te geven. Van belang vóór
ons is dit motief: de gewijzigde si
tuatie (in de land- en tuinbouw),
de noodzaak van snelle aanpassing
en heroriëntering, van de belang
hebbende bevolkingsgroepen, de
noodzaak om het locale of regionale
publiek voor te lichten, en ook mr.
Milius vindt deze exposities teke
nen van prijzenswaardige activiteit.
Na twee jaar na de bevrijding
vraagt de Jaarbeursdirecteur zich
echter af, in hoeverre op dit gebied
de grens van het psychologisch ver
werkbare, doch vooral van het eco
nomisch verdedigbare is overschre
den. M.a.w. er wordt een teveel aan
tentoonstellingen georganiseerd en
dit is in groot verband zeker waar.
Het spreekt natuurlijk echter .van
zelf, dat dit nooit kan gelden voor
een al vele jaren oud initiatief als
van de L.T.M. Haar algemeen ten
toonstellingskarakter is maar van
bescheiden aard en zou zelfs bij
een aanmerkelijke uitbreiding nog
niet onder debanvloek" van
mr. Milius vallen. Want bij de
L.T.M. blijft de grote fokyeedag
toch tenslotte het pièce de résistanc
en het zou natuurlijk dwaasheid
zijn, een provinciale fokveedag van
Noordhollandse zwartbonte glorie
bijv. inUtrecht te houden.
Overigens keerde mr. Milius zich
met name tegen het bonden
Streekbeurzen, die voorheen, vooral
m de bezettingsjaren met hun ont
wrichte verkeersmogelijkheden ge
rechtvaardigd waren. Er schijnt
voor die Streekbeurzen ook nu nog
belangstelling te bestaan, waarbij
regionale concurrentieverhoudin
gen, economisch niet-rationele wen
sen van standhouders en winkeliers,
en de wens, om de Jaarbeurs te
vervangen, een rol spelen, zoals de
Jaarbeurs-directeur aangaf Dat
alles speelt ook bij de L.T.M. noch
bij zijn nieuwe attractie, de West
friese Winkelweek, een rol. Wij ge-
loven ook, dat in het algemeen in
groter verband stimulering van
vraag en aanbod voldoende worden
bevorderd door de Koninklijke
Jaarbeurs. Het schijnt evenwel, dat
op de duur van de propaganda
voor Streekbeurzen ongewenste
concurrentie voor de Jaarbeurs be
staat en in dit verband werd ge
zegd, dat van overheidswege maat
regelen zullen worden genomen, om
het euvel, van het voortbestaan van
Streekbeurzen en het misbruik ma
ken van de naam Jaarbeurs te
voorkomen.
Wij zullen dus niet meer spreken
van de Westfriese Jaarbeurs, maar
wel vragen wij met evenveel aan
drang en kracht de belangstelling
voor het streven en werken van
onze Westfriese L.T.M. die de Ko
ninklijke Jaarbeurs gaarne haar
successen .gunt, maar met recht en
reden haar rechten in het eigen
verband van de Westfriese econo
mische vooruitgang en ontwikke
ling vermag te stellen.
Welkom on de L.T.M. in de ko-
