Subsidiëring van Bijz. Hoger Onderwijs
is redelijk en in het algemeen belang
Melkprijs houdt de gemoederen
in beweging
Gesneuveld in Indonesië
Vijftien jaar geëst tegen leider
van het bomcomplot
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD -Zaterdag 20 September 1947
5
L.T.B. houdt districtsvergadering
in Alkmaar
MisVerstand over
ledencijfers!
De slag om Arnhem
Volledige financiële gelijkstelling
met Rijksuniversiteiten onmogelijk
Vrijheidsbeperking
echter onvermijdelijk
Zware straffen voor andere
samenzweerders
f
F
DE KATHOLIEKE Land- en
Tuin bouwbond in het Bisdom
Haarlem houdt weer zijn districts-
vergadering; voor Noordholland
ditmaal niet in Alkmaar èn Hoorn,
doeh, in verband met de verbe
terde reisgelegenheid voor geheel
Noordholland .(buiterf Haarlem en
Amsterdam) in Alkmaar.
De leiding van de Vrijdag in het
„Gulden Vlies" gehouden bijeen
komst berustte bij de vice-voorzit-
ter van het'H.B., de heer Jac. Groen
Azn., die \9ees op de moeilijke eco
nomische omstandigheden, waarin
ons land weer verkeert. Alle zeilen
moeten* bij de mast. De land- en
tuinbouw mag niet het kind van de
rekening worden.
„Ambtenaren".
In de oqhtendveradcring werden
behandeld de voorstellen voor ak
kerbouw en veeteelt.'1
Verschillende afdelingen bepleit
ten een actie, om de administratie
van allerlei sociale maatregelen
(loonbelasting, kinderbijslag, consu-
mentencrediet) vanwege de overheid
te doen geschieden. De boeren wor
den steeds meer „ambtenaren" van
rijksregelingen, bedolven onder een
papieren rompslomp.
De voorzitter wees erop, dat dit
euvel niet alleen voor boeren, maar
voor alle werkgevers bestaat. Ver
vulling van de geuite wens zou be
tekenen, dat er nog meer ambtena
ren komen. Wellicht zou het moge
lijk zijn, dat dit werk colleqtief
werd gedaan, in de geest van de
Boekhoudbureaux.
De afdeling Texel, die deze zaak
sterk bepleitte, was het er mee eens,
dat ze behandeld zou worden in sa
menwerking met andere werkge
vers. Waarom zou het niet gezocht
kunnen worden in zegelplakken
door de arbeiders.
De heer Giesen (H.B.) geeft
overweging alle lasten van sociale^
verzekeringen e.d. in één collectief
percentage uit te drukken. Werkt
men in de geest van de boekhoud
bureaux, dan moeten de werkgevers
toch de gegevens verschaffen.
De voorzitter zegt, dat het H.B.
dit punt nog eens nader in over
weging zal nemen.
Welkom en hulde!
Hij voegt vervolgens nog een
woord van welkom toe aan de heren
ir. Van Alphen en v. d. Bosch vah de
Katholieke Landbouwschool tc
Hoorn en de heer Peeraer. die thans
aan de coöperatie van de L.T.B.
verbonden is.
De heer Giesen spreekt een .woord
van gajukwens tot de heer Groen
in verband met zijn benoeming tot
Ridder in de Orde van de Nederl.
Leeuw (appl.).
Varkens.
Op voorstel van Texel zal over
wogen worden te trachten ook voor
bedrijven boven 4 H.A. voeder voor
nest varkens toe te wijzen. Dit zou,
aldus meende ook de heer Van
Kampen (H.B.) de vleespositiè ten
goede komen.
De kring Hoorn stelt voor in de
veelevering ook de schapen en var
kens op basis van K.G. te betrek
ken. Hij deelt o.a. mede, dat vorige
wéék 400 ton varkensvlees is toege
wezen aan diverse stichtingen en
deze week 550 ton. Dit zou (en goede
kunnen komen aan de algemene
vleespositie. Spr. wil alle vlees van
de bedrijven in het leveringsbeslag
verdisconteren.
De veclevering.
echter, dat er aan de oogstderving
tegemoetgekomen moet worden!
De melkprijs.
Verschillende voorstellen betref
fende de melkprijs. Vooral de afd.
Kalf is hierover zeer ontstemd en
verschillende afgevaardigden val
len hem bij. Genoemde afgevaardig
de acht maar één oplossing moge
lijk en dat is: staken!
De afd. Schoorl vreest dat dit op
een mislukking zal uitlopen. Lang
niet alle boeren zullen meedoen.
Hel is ook niet in het algemeen be
lang. Van een staking verwacht
deze afd. geen effect. Zij gaat ac
eoord met het voorstel in de Stich
ting: 2 ets verhoging per 2 Augus
tus.
De heer Groen wees erop, dat de
zaak politiek aan de orde is. Dat
moeten wij afwachten. De K.N.B.
T.B. staat op het standpunt: hoger
melkprijs en bijzonderemaatrege
len voor de consumptiemelkgebie-
den. Over het middel van staking
bestaat onder onze mensen geen
eenstemmigheid. Afgezien van al
lerlei. ook morele, overwegingen,
vreest spr. dat een staking tot mis
lukking is gedbemd.
Verschillende afgevaardigden (o.a.
Ootes, Wognum)" zijn verheugd dat
de zaak politiek aan de orde is. Wij
zijn benieuwd, hoe het parlement
er over denkt! Wij moeten de zaak
in geordende banen zien te houden.
Ook de voorzitter ontraadt ten
sterkste te staken.
Geen misverstand.
Een afgevaardigde merkt op ge
lezen te hebbeh (in het verslag van
de Kring Alkmaar) dat slechts 40%
der boeren en tuinders georgani
seerd is. Dit cijfer wekt verwonde
ring. Het is n.l. gegrond op een
vergelijking met het aantal aange
slotenen bij de L.C.O., maar daar
zijn vele bakkers, slagers e.a. bij!
De secretaris, ir. Kromwijk, deelt
mede, dat het percentage georgani-
seerden 6570 is.
De voorzitter zegt, dat de 13.500
georganiseerden van de L.T.B. on
geveer 95% uitmaken van het aan
tal dat in aanmerking komt. De
K.N.B.T.B. telt 80.000 leden, dat is
de helft van het totaal aantal ge-
organiseerden in ons land.
Terugkerend naar de melkprijs
bepleit Schoorl één prijs over het
gehele land. De voorzitter wijst op
de geldende argumenten, die o.a.
voor de consumptiemelk en toeslag
gewenst maken. Het voor- en tegen
van deze' kwestie bleef nog enige
tijd in discussie, waarbij de oude
tegenstelling tussen industrie-melk
en consumptie-melk nogal naar vo
ren kwam. De voorzitter zei dat het
bestuur zal trachten de juiste oplos
sing te vinden, het zal daar met al
le ernst naar zoeken. Er kwamen
verder nog enkele kleinere zaken
aan de orde. welke op de" pasgehou
den Kringvergadering te Alkmaar
besproken zijn.
HET GOUDEN JUBILEUM
VAN KARD. VAN ROEY
Donderdag zjjn in de kathe
draal te Mechelcn de plechtig
heden ter gelegenheid van het
gouden priesterfeest van kar
dinaal Van Koey, primaat van
België en Aartsbisschop van
Mechelen ingezet met een Pon
tificale Mis door de jubilaris op
gedragen.
Onder de talrijke hoge autori
teiten, die de plechtigheid bij
woonden, bevonden zich Koningin
Elisabeth, Kard. Suhard. Aartsbis
schop van Parijs. Kardinaal De
Jong, Aartsbisschop van Utrecht,
de apostolische nuntius in België,
Mgr. Cento en de oud-nuntius
Kardinaal Micara. Voorts vele
ambassadeurs en gezanten, verte
genwoordigers van de ambassa
deurs van Groot Brittannië en
Italië, de presidenten van de beide
kamers van afgevaardigden, de
katholieke ministers' en vele par
lementsleden. Na de H. Mis werd
het Te Deum gezongen.
Na afloop der plechtigheid Werd
in het gebouw wan het Klein-Se-
minarie een academische zitting
gehouden, gedurende welke een
pauselijk schrijven aan de jubi
lerende kardinaal werd voorge
lezen.
De plechtigheden werden even
eens bijgewoond door de heer Mi-
chies ,van Kessenich, burgemees
ter van Maastricht en dè heer H.
Houbén, Commissaris dér Koningin
in de provincie Limburg.
Kardinaal De Jong is in de loop
van de namiddag naar Nederland
teruggekeerd.
Zweedse Consul gehuldigd
Gistermiddag is de Zweedse Con
sul, de heer J. E. Rosenberg, in het
Internationaal Cultureel Centrurp te
Amsterdam, ter gelegenheid van zijn
40-jarig ambtsjubileum gehuldigd.
De burgemeester van AmsteTOam,
mr. Arn. d'Ailly, sprak de jubilaris
toe. Hij gaf uiting aan zijn waarde
ring voor hetgeen de consul in het
belang van de Nederlandse handel
met Zweden gedaan heeft. Hij deel
de de Consul vervolgens mede. dat
deze door H.M. de Koningin bij be
vordering benoemd is tot Officier in
de Orde van Oranje-Nassau. De
Consul, die gelijk met zijn jubileum
zijn ambt zal neerleggen (hij wordt
opgevolgd door de Vice-Consul,
Walter Eckman), dankte de burge
meester voor do hoge onderschei
ding die hem verleend is.
De voorzitter van het huldigings
comité. I. Möller. sprak de jubilaris
ook to.e en bood hem. als blijvende
herinnering aan deze dag, een album
aan met de handtekening der gas
ten. Voorts de tekening van een
boekenkast, die voor de Consul zal
worden gemaakt.
Nog meer Displaced
Persons naar ons land?
De verplaatste personen, die Don
derdagnacht ons land binnen wer
den gevoerd, zullen in de loop dézer
week over geheel Nederland ver
spreid worden. Men verwacht in
totaal8000 personen; er zouden de
volgende week nog meer transpor
ten volgen. Doch het is de vraag
of deze allen zullen komen, daar
Frankrijk en Brazilië velen in de
Duitse kampen werven voor hun
land. Reeds zijn er meer dan 100
naar de Mijnstreek gegaan. Dè ove
rigen zijn naar Leiden. Amsterdam,
Haarlem en Enschede gegaan, waar
zij in de industrie te werk worden
gesteld.
Zijne Eminentie Kardinaal van Roey herdacht Donderdag zijn
50-jarig priesterjubileum. Z. Em. op weg naar de Mechelse Ka
thedraal voor de plechtige H. Mis.
Dc regering maakt tot haar
leedwezen bekend, dat in de afge
lopen week de navolgende ver
liezen zijn gerapporteerd:
De heer 'Kaag, Schoorl. betoogt,
dat het voorstel-Hoorn nadelig is
voor hen. die alleen koeien houden.
De afd. 't Kalf en Beemster e.a. wil
len van de hele veelevering af. Als
dat niet kan, wil de afd. de Weere
de aanslag doen geschieden per HA.
Dit zou ook de bezwaren van Schoorl
voor een groot deel ondervangen.
Het bestuur zal de?te zaak ernstig
overwegen. Dei voorzitter wijst er op,
dat de regering niet van de verplich
te veelevering af wil. Deze kwestie
kunnen wij principieel niet bekij
ken* in het licht van dc huidige bui
tengewone omstandigheden als ge
volg van de droogte.
Texel (Hïn) pleit nog voor af
schaffing van de l'/i pet. heffing
voor de handelaren, temeer nu de
handel in gebruiksvee weer vrij is.
Dè afd. De Weere bepleit ook de
vetweiderii in de levering te be
trekken. De secretaris deelt mede,
dat reeds plannen bestaan om lyer-
toe over te gaan, nl. een aanslag
van 70 kg.
De tarweprijzen.
Naar aanleiding van de tarwe
prijzen deelt de heer Giesen mede.
dat opdracht is gegeven deze te be
rekenen. om ze tijdig voor de inzaai
bekend te maken. De minister heeft
desgevraagd gezegd, dat de 4 pet.
oogstdekking in dc stro-prijs is ver
disconteerd. maar dat geldt lang
niet voor alle bedrijven. Erkend is
Engelsen kopen bouw
materiaal in Nederland
130.000 gezinnen staan in Londen
alleen al op een wachtlijst voor een
woning. Onze Wederopbouwproble-
men vallen in vergelijking met die
van deze miilioenenstad in het niet,
Niet minder dan 80.000 huizen zijn
in Londen door Duitse bombarde
menten, V-1's én V-2's weggemaaid
en de London County Council heeft
thafis een plan ontworpen voor de
bouw van 100.000 nieuwe huizen.
Daarvoor is materiaal nodig dat
Engeland voor een groot deel moét
invoeren
Bezer dagen arriveerde in Am
sterdam de „Director of Housing of
the London County Council", mr.
Cyril Walker met zijn hoofdarchi-
tekt, mr. S. Howard en de onder
directeur mr. Th. Ungar. Ze zijn de
gasten van het ministerie van we
deropbouw en hun bezoek staat in
verband met de aankoop van bouw
materialen. Hun belangstelling gaat
voornamelijk uit naar de toepas
sing van holle vloerstenen, de zgn.
„Perfora stenen", ter vervanging
van hout bij het bouwen van hul-
Zen. Intussen voert Nederland al
geruime tijd bakstenen uit naar En
geland, zonder dat dit onze eigen
wederopbouw vertraagt. In ons land
is namelijk zo'n groot gebrek aan
geschoolde metselaars, dat de pro
ductie van stenen de bouwcapaci
teit ver overtreft. Een half millioen
stenen is tot dusverre naar Enge
land verscheept. De bedoeling', is,
dat er nog 24i/s millioen zullen wor
den geleverd, hetgeen eehter ge
ruime tijd in beslag zal nemen door
het gebrek aan scheepsruimte.
f
Koninklijke Marine:
Mar. 3de kl. D. de Haan uit Leeu
warden. 19 Augustus 1947 aan beko
men verwondingen overleden.
Korp. mar. G. J. B. Mutsaers uit
Venlo. Gesneuveld op 26 Aug. 1947.
Mar. 1ste kl. M. R. Koster uit
Schaesberg (Limburg). Gesneuveld
op 5 September 1947.
Mar. 1ste kl. H. Th. M. van de
Ven uit Eindhoven. Gcsneuvcid op
5 September 1947.
lste It. mar. H. A. L. Bila uit
Maastricht. Op 11 September 1947
aan bekomen verwondingen overle
den.
Korp. mar. L. J. Dor uit Breda.
Gesneuveld op 13 September 1947.
Mar. lste kl. P. C. van Dommelen
uit Rotterdam. Gesneuveld op 14
September 1947.
Kon. Nederlandse Landmacht:
2de lt. E. C. M. van Berckel uit
Den Haag. Gesneuveld op 28 Aug.
1947 bij Dolok Masihoel (na ver
missing).
Sold, lste kl. C. Klaver uit Win
kel (N.H.). Gesneuveld op 28 Aug.
'47 (na vermissing) bij Dolok Ma
sihoel.
Korp. A. Palm uit Babberich
(Gld.). Gesneuveld op 28 Aug. 1947
bij Dolok Masihoel (na vermissing).
Sold. W. Philips uit gem. Odoorn.
Gesneuveld op 23 Aug. 1947 bij Do
lok Masihoel (na vermissing).
Sold. C. van der Meulen uit Am
sterdam. Gesneuveld op 6 Septem
ber 1947» te Tjirandjang.
Sold. W. A. Banning uit Didam
(Gld). Gesneuveld op 8 September
te Kampong Tjirea.
Opperwachtmeester J. J. Bakker
uit Breda. Gesneuveld op 8 Sep
tember '47 te Garoet.
Sold. J. C. Jansen uit Goirle. Ge
sneuveld op 8 September 1947 te
Ta§ikrnalaja.
Sold. J. Th. Ossenblok uit Roo
sendaal (Br.) Gesneuveld op 8 Sep
tember '47 te Garoet.
Sold. B. Oving uit gem. Borger
(Dr.) Gesneuveld op 8 September
1947 omgeving Linggadjati.
Serg. F. Pol uit Leeuwarden. Ge
sneuveld op 8 September 1947 om
geving Linggadjati.
Sold, lste kl. J. H. Alles uit Seher-
merhorn. Gesneuveld op 9 Septem
ber 1947 te Pekalongan.
Sold. A. Kremer uit Hoqgezand.
Gesneuveld op 9 September 1947
omgeving Ambarawa.
Sold. J. Willemse uit Nijmegen.
Gesneuveld op 10 September 1947
te Tjimahi.
Sold. L. de Graaf uit Voorschoten.
Gesneuveld op 13 September te
Praboemoelih (Sumatra Z.).
Sold. P. Kerkhof uit Rotterdam.
Gesneuveld p 13 September 1947
te Tjimahi.
Kapitein H. J. van Weynsbergen
uit Loosduinen. Gesneuveld op 13
Sentember 1947 te Bandoeng.
Sold. A. P. de Wit uit Beverwijk.
Gesneuveld op 13 September 1947
bij Domas.
Kon. Nederl.-Indisch leger:
Ambon, sold. 2de kl. infanterie Z
Luhulima.
Mil. sold. 2de kl. infanterie E.
Peltzer uit Indië.
Ambon, som. 2de kl. infanterie J.
Siahaya.
Menadonees sold. 2de kl. infante
rie D. Runemper.
Sold, lste kl. vechtw. W. Willem-
sen uit Enschede. Gedood door
eigen vuurwapen tijdens actie op
12 September 1947.
Soendanees sold. 2de kl. infanterie
Sana.
Politie vierdaagse
Voor de politiemannen, die we
gens de bijzondere omstandigheden,
die de toestand in Indië ook in ons
land teweeg bracht, niet aan de
Vierdaagse mee konden doen, voor
namelijk Rotterdammers en Maas
trichtenaren, werd in de afgelopen
dagei^ een speciale vierdaagse ge
houden, waarbij o.a. majoor Br.eu-
nese aanwezig was. Alle deelnemers
volbrachten de tochten.
Ceylon volgend jaar
onafhankelijk?
De vice-voorzitter van de mi
nisterraad van Ceylon heeft op 'n
bijeenkomst te Colombo verklaard
dat Ceylon evenals andere Britse
dominions tegen Februari van het
volgend jaar „volledige vrijheid"
zal genieten. Volgens hem zou het
eiland desgewenst geen deel van
het Imperium meer behoeven uit
te maken.
Airborne's bezoeken
Gouda
Dc 500 Engelse bezoekers, die een
pelgrimstocht naar Arnhem onder
namen, zijn op hun terugtocht aan
gegaan in Gouda, waar zij door het
gemeentebestuur van deze typische
oud-Hollandse stad werden verwel
komd. Een rondgang door de Sint
Jan, waar de beroemde Goudse
glazen bezichtigd werden, volgde,
's Avonds had een souper plaats,
waarna de gasten per extra-diesel
naar Hoek van Holland vertrokken.
DE KOLENMIJNEN IN
HET RUHRCEBIED
Spoedig een
bestuurslichaam?
In Londen is bekend gemaakt,
dat de besprekingen tussen Enge
land én de Ver. Staten aangaande
het instellen van een bestuurs
lichaam voor de kolenmijnen in
het Ruhrgebied in een vergevor
derd stadium verkeren en dat een
officiële verklaring uit Essen zeer
spoedig tegemoet kan worden ge
zien. Ofschoon de conferentie van
Washington slechts geleid heeft
tot „aanbevelingen" voor de re
geringen van Groot Brittannië en
de V. S., wordt aangenomen, dat
deze aanbevelingen nimmer ge
geven zouden zijn, indien niet had
vastgestaan, dat zij aanvaard
zouden worden. De uitvoering van
de aanbevelingen is daarom over
gelaten aan de Amerikaanse en
Britse opperbevelhebbers in de
bezettingszones.
JTALIAANSE STAKERS
GAAN
TIJDELIJK WERKEN
Om de rijstoogst te redden
De landarbeiders van de Po-
vlakte hebben zich bereid ver
klaard, hun reeds elf dagen voort
durende staking te onderbreken
om de rijstoogst te redden. Dit be
sluit werd Donderdagavond door
de bond van landbouwers in Nrd.-
Italië genomen De bond heeft ech-
ler duidelijk doen uitkomen, dat
de staking zal worden hervat,
wanneer de rijstoogst binnen ge
haald zal zijn.
Franse sector van Berlijn
wordt staat
Het Franse militaire bestuur in
Baden Baden heeft besloten van
de Franse sector van Berlijn een
afzonderlijke staat te maken, zo
dat vertegenwoordigers uit deze
sector alle interzonale bijeenkom
sten kunnen bijwonen, aldus de
Duitse nieuwsdienst in de Ameri
kaanse zone.
Koffiesmokkel ontdekt
Ambtenaren van de C.C.D. en de
invoerrechten en accijnzen hebben
te Aalten een grote smokkel in' kof
fie ontdekt. In enkele maanden tijds
werden meer dan '450 kg van het
vooral voor onze Oosterburen zo
waardevolle spul in beslag geno
men. Verscheidene personen wer
den in verbgnd met deze affaire in
arrest gesteld.
Arnhem leverde in het kader van
de herdenking van de ..Battle of'
Arnhem" een stille omgang naar
het voorlopig- monument bij de
Rijnbrug. In een lange stoet kwa
men tientallen dragers van vaan
dels en' vlaggen, daarna burgers en
militairen, die kransen aandroegen
voor de officiële personen, corpo
raties en particulieren, die zich
eveneens in de stoet hadden opge
steld, alsmede de Engelse groep,
marcherend in twee onderdelen, te
weten de burger-Airbornes en de
„Airborne Soldiers". De laatsten
werden vergezeld door een ere-af-
deling van het Prinses Irene-regi-
ment. Voorts een deputatie van het
Rede Kruis. Voordat de burgerij
zich bij de stoet kon aansluiten,
was eerst nog ruimte gegeven aan
de Arnhemse schooljeugd. Iedere
middelbare en lagere school was
vertegenwoordigd door een der
leerlingen, die bloemen kwamen
aandragen. Het verkeer over de
Rijnbrug werd stilgelegd toen de
stoet naderde.
In grote stilte schreden de vaan
del- en vlaggendragers om het
monument, daarna dc andere groe-
peh, waarvan de vertegenwoordi
gers hun kransen en bloemenhulde
bij het monument deponeerden.
Lange tijd was het een komen en
gaan van Arnhemmers, die al dan
niet in een of andere officiële func
tie zorgden, dat zich een zee van
bloemen aan de vbet van het'tijde
lijk Airborne-monument bij de
Rijnbrug uitstrekte. Het was een
eenvoudige maar treffende plech
tigheid en vooral de bloemcnleg?
ging door de schoolkinderen maak
te diepe indruk.
Arnhem heeft op eenvoudige
doch treffende wijze de nagedach
tenis van hen die vielen in de dra
matische strijd van de September
dagen van 1944' herdacht.
Italië kan nog maar steeds geen
vrede hebben met de status van
Triest als vrije stad. Door mid
del van stakingen en demon
straties geven honderden uiting
aan hun ontevredenheid mét
deze beslissing van de
geallieerden.
HET IS5i!F.N DER PUNTEN van
het Urgentieprogram van de
Katholieke Volkspartij, dat dc
openbare school wettelijk worde
geregeld als aanvulling van de
bijzondere. Voor de ondeskundige
zegt deze paragraaf niet veel. Is
immers door <fc Gelijkstelling,
althans voor het Lager Onderwijs,
deze verhouding niet afdoende
geregeld? Wij zullen hierop niet
nader ingaan, maar er voor deze
keer mee volstaan, er op te wij-
zen, dat de bestaande regeling
"Voor het Lager OnderR'ljs, hoe
bevredigend ook In vele opzich
ten, torh altijd nog het bezwaar
behoudt, dat de Openbare School
normgevend is, de bijzondere
school zich bij de normen van de
Overheidsschool heeft aan te pas
sen.
Bij het Voorbereidend Hoger en
Middelbaar Onderwijs is de „ge-*
lijkstelling nog niet doorgevoerd,
vandaar de achterstand van het bij-
konder onderwijs in deze categorie,
vandaar, in verschillende stréken,
de zeer onvoldoende gelegenheid
om Katholiek- of Protestants-Chris
telijk Gymnasiaal en Middelbaar
Onderwijs te genieten.
Wij menen echter te mogen ver
wachten, dat bij de eerste groot
scheepse herziening van de wetge
ving op het Voorbereidend Hoger
en Middelbaar Onderwijs de gelijk
stelling zal opgenomen worden.
De technische toepassing van het
principe der gelijkstelling zal hier
bij ongetwijfeld meer hoofdbrekens
aan dc wetgever kosten dan bij het
Lager Onderwijs.
Dit laatste immers, dat alle leer
plichtige kinderen omvat, levert vrij
gemakkelijk voldoende contingen
ten leerlingen om de economische
bestaansrechten van een school te
verantwoorden. Bij het V.H.M.O. is
dit niet het geval: zijn de exploita
tiekosten per school beduidend ho
ger en de kansen om voor iedere
sehool een voldoende bevolking tc
vinden kleiner.
Nog moeilijker ligt het bij het
Hoger Onderwijs, dat voor een
uiterst beperkte intellectuele elite
bestemd is. Het beginsel van de fi
nanciële gelijkstelling blijft ook
hier van kracht, getuige ons urgen-
tieprogr&m, maar de toepassing eist
nog méér voorzichtigheid en tact.
Van dezé beide deugden getuigt
nu in.genoegzame mate het Wets
ontwerp, dat óp 3 September j.l. aan
de Stalen-Generaal is aangeboden.
Het is een zeer belangrijke slap
naar de gelijkstelling, het houdt re
kening met de voor het Hoger On-
heden'S karakteristiGkc moéilijk-
A RTIKEL 137 van de bestaande
r-K Hoger Onderwijswet opende
reeds de mogelijkheid, dat uit 's
Rijks kas een tegemoetkoming in de
kosten van de voorziening in onder-
wijslokalèn aan de besturen van
aangewezen instellingen werd ver
leend. De top-limiet van deze ver-
lag bespottelijk laag
100.000.over een kwart eeuw).
Moller liet in 1938 Zegge één gul
den op de begroting brengen voor
de Economische Hogeschool te Til-
burg. Dit betekende althans de er-'
kenmng in beginsel van het recht
van hel bijzonder Hoger Onderwijs
op enige vergoeding van de exploi
tatiekosten.
Het nieuwe wetsontwerp stelt be
langrijke subsidies in het vooruit
zicht,
Minister Gielen beroept zich
hierbij op het algemeen belang,
daar de bijzondere instellingen
van Hoger Onderwijs hun be
staansrecht hebben bewezen en in
aanzienlijke mate bijdragen tot dc
bloei en de verrijking van het
Nederlandse wetenschappelijke
leven. IRi wijst tevens op de „on
mogelijkheid en onbillijkheid",
dat de lasten hiervan uitsluitend
op „bepaalde volksdelen" druk
ken.
Op het stadhuis te Amsterdam werden een vijftal leden van het
Amerikaanse Congres, die informaties kwamen inwinnen over
de Ned. Industrie, in verband met het plan-Marshall, door bur
gemeester d'Ailly ontvangen.
Decadentie en
ontevredenheid
oorzaak der misdaden
Dc auditeur der krijgsraad te
velde heeft in de zitting van Vrij
dag na een requisitoir van ruim
twee uur een gevangenisstraf van
15 jaar en drie maanden geëist
tegen kapitein F. Baron van
Heemstra, tegen sergeant de Boer
elf jaar en zes maanden, tegen
korporaal Peterse negen jaar en
tegen de militair van Haastrecht
een jaar. Bij dc drie laatsten met
aftrek van voorarrest. Tevens
werd voor alle verdachten ontslag
uit de militaire dienst geëist.
De overige verdachten hoorden
ieder een jaar tegen zich eiseft, de
chauffeur Burghout werd acht
maanden toegedacht* wegens mede
plichtigheid bij het ontvoeren van
de hotelhouder van Rijswijk. S.
Hogerhuis hoorde vier jaar tegen
zich eisen wegens deelname aan
moordaanslagen, beklaagde Tigche-
laar die van alles afwist maar de
zaak verzweeg hoorde zes maanden
eisen.
In deze zitting "werden harde no
ten gekraakt. Daarnaast werd war
me hulde gebracht aan de Haagse
recherche die zich direct als het
ware in deze zaak vastbeet en niet
losliet voordat de hele waarheid
aan het licht was gekomen. De
mentaliteit die de daders bezaten
is eigenlijk een erfenis van de de
moraliserende bezettingstijd ge
weest. Een erfenis van het Nazi
dom en in zekere zin een verschijn
sel van degeneratie die deze, over
het algemeen plichtsgetrouwe mi
litairen er toe bracht op St. Nico-
laasavond aan mensen, waarvan zij
toch betrekkelijk weinig wisten, zo
een duivelse surprise te zenden.
Met bewogen stem las de aanklager
het getuigenis van de dochter van
de familie Boer voor waarin de
vreugde geschetst werd om de 911-
bekende verrassing, een vreugde
die na enkele seconden reeds in
diep leed veranderde.
Het werd vooral de kapitein van
Heemstra ernstig verweten dat hij
.als officier zijn mensen niet beter
wist te bedwingen en dat hij van
de ontevredenheid die alom heerste
misbruik heeft gemaakt ten gerieve
van zijn boze plannen. Onder de
andere beklaagden waren flinke,
dappere militairen en het blijft een
raadsel dat zij zich voor dergelijke
misdaden lieten ronselen. Van
Haastrecht was een onbenulligjoch*
dat de consequenties van zijn da
den niet kon overzien.
Tijdens de zeer scherpe verhoren
waaraan voorgl sergeant de B. werd
onderworpen werd de indruk be
vestigd dat deze man een fanatie
keling was. Vooral het verhaal van
het ombrehgen Van een stuk of
twaalf Duitsers, zoals hij beweerde
dat te Nijmegen was geschied, kon
geen geloof vinden bij de president
der" Krijgsraad. Deze was dan ook
in de mening met een psychopaat te
doen te hebben.
Uitvoerig kwam het verhaal uit
de doeken hoe men Boer reeds in
Juni van dat jaar bij zijn vogel-
baan opwachtte om hem, om ver
meende samenwerking met de
Duitsers en verraad van zes Enge
land vaarders, neer te leggêh, zoals
de term luidde.
Het is eigenaardig hoe de minde
ren in het complot blindelings hun
officieren volgden, ook een zekere
luitenant Steyn is er bij betrokken,
en dat slechts een enkeling zich te
rugtrok.
Ik vertrouwde mijn kapitein vol
komen zeide sergeant de B. dan
ook tijdens het verhoor.
Een getuige a décharge verklaar
de dat het slachtoffer Boer ver
raad zou hebben gepleegd. Hij
wilde dat na de capitulatie aan de
P.O.D. doorgeven doch daar zou
men gezegd hebben dat zijn getui
genis niet voldoende was. Ook zou
er een aanslag hebben moeten
plaats vinden tegen Overste K. om
dat deze een organisatie leidde die
Duitse sociaal-democratie
anti-semitisch
De Duitse sociaal-dgmocratic is
in feite sterk anti-semitlsch. aldus
verklaarde de secretaris van de
Britse Centrale Zionistische Syna-
gogeraad, dr. Litvin, in het orgaan
van de raad. Het anti-semitisme
neemt in alle landen toe. behalve
Rusland, zo verklaarde hij verdei'.
De positie der Joden wordt steeds
meer precair, ondanks de politieke
stappen, ondernomen door sommige
Joden en Joodse groepen De vijand
schap tegen de Joden vooral in
Europa groeit cil alle maatregelen,
welke door de Joden cn sommige
niet-Joden getroffen worden om het
anti-semitische beest te bestrijden,
worden als de ergste misdaden, ja
ais hoogverraad gekwalificeerd.
Litvin vervolgde: „Het antl-senu-
tisme verspreidt Zijn gif niet slechts
onder de overblijfselen van het
fascisme, doch ook meer en meer
onder de liberaal-democratische en
socialistische kringen in vele lan
den. De Duitse sociaal-democratie
is in feite sterk anti-eemitieeh".
door Rusland betaald zou zijn.
Verschillende militairen die aan
het complot hadden deelgenomen
meenden dat deze illegale stunt
door de overheid oogluikend zou
zijn toegelaten ja zelfs dat de hoog
ste autoriteiten er van in kennis
waren gesteld. In dit verband werd
de naam genoemd van generaal
Doorman.
De figuur van Peterse is gezien
zijn houding tijdens oorlog én be
zetting, die boven alle' lof verheven
is, toch raadselachtig. Hoe kwam
het dat deze man zich niet wist te
beheersen. En dan vertelt de ver
dediger dat door de spionnagedien-
sten van beide kampen, personen
soms alleen op aanwijzingen die
vaak niet te controleren waren
werden geliquideerd. Zo bezien zou
dan P. tot zijn daden zijn gekomen.
De verdediger verzocht voor deze
cliënt, die in zijn cel Thomas a
Kempis leest en gelukkig gehuwd
is, een deel voorwaardelijke straf.
Bij de verdediging van Sergeant
de B. werd aandacht gevraagd voor
het feit dat er in de beschouwing
van P.O.D. cn Bureau Nationale
Veiligheid t.a.v. het fout zijn van
personen een zekere verwarring
heerste door de meningen van de
toenmalige minister Burger en die
van Min. Gerbraj^dv. Waaraan
moest men zich houden?
In een dergelijke geestestoestand
kwam de B. tot zijn daden. De offi
cieren zouden, en hier was vooral
sprake van Heemstra, mee gedaan
hebben aan een groot autosmokkel-
complot en wensten wellicht hun
superieuren te laten verdwijnen. In
verschillende gevallen moet dan
ook de mogelijkheid niet worden
uitgesloten dat veel van deze zaak
terug te brengen is op persoonlijke
wraakpefening. zoals b.v. bij de
lieer van Rijswijk het geval is. Deze
ontkwam ternauwernood aan de
dood.
De „Piet Hein" komt
Vrijdag te Den Helder
Hr. Ms. Torpedobootjager „Piet
Hein" wondt, na 2 jaar dienst in
Indië, op Vrijdag 26 September om
11.15 uur in de haven van Den Hel
der terugverwacht.
Dc cVamandant der zeemacht in
Nederland, schout bij nacht J. J. L.
Willinge. zal zich reeds te IJmuiden
aan bord begeven om het laatste
deel van de reis mee te maken.
De „Piet Hein" is de eerste Ne
derlandse oorlogsbodem, die thuis
vaart, na deelgenomen te hebben
aan de politionele actie.
Nagekomen markten
ALKMAAR. 19 Sept. Andijvie
7.5020.50; spinazie 2245; postelein
3948; wortelen,4.2018: tomaten
1648; groene kool 3.90—15; spruit-
kool 1922: rode kool 3.9012.50;
gele kool 3.907; prei 1822; uien
914; bieten 37.50, druiven 70—
1.06; spercieboncn 72—1.18; stoksnij-
bonen 521.12; pronksnijbonen 44
62; bloemkool I A 60—75; I 40—55:
II 2033. komkommers 624; me
loenen 1580; kttólselderie 711;
wortelen 514: selderie 4.50—7,50,
peterselie 3—7.50; sla 1.6023, aard-
appejen per 100 kg f 89.
ZUIDERKOGGE. 19 Sept. Aard
appelen 7.409.bloemkool 6—58,
groene kool 47.50, gele kool 6S,
rode kool 3.609.andijvie 5—10,
tomaten 628, slaboncn 621.—
snijbonen 34—1.22, uien 10.50—10,80,
drielingen 5.406.40, nep 7.50—5.90,
bospeen 88.20, bon louise 15^-39,
liardy 1032, conference 824,
magender peer 5—10, gratiool 6
14. William 517, sinjeur 62'.,
transparant 15— 36, Jacq Lebel 10
—14, druiven 48—34, perziken 6
15, pruimen 6—70.
OBDAM, 19 Sept. 28800 kg
bevelanders 8.30—8.40, 5000 kg rode
kool 5.20—fi. 10, 1000 kg 'gele kóól
7 50—8.8300 kg witte kool 6.10—
7.00, 6700 kg savoye kool 12—18.50,
3025 kg slabonen .33126, 4300 kg
bieten: A 6.20—7.30, B 3.50—3.90,
10000 kg uien 10.10—11.40, grof 11.30
—11.40. 600 kg nep 9.80—11.20. 1800
kg drielingen 67. 11250 kg peen:
B 6.30—7.60, C 6.70—8.20, D 4.50—
5 20. 330 kg andijvie 18.
WOGNUM. 19 Sept. Aardap
pelen: bl. eigenh. 8.60, bevelander
7.008.10, slabonen. 54-1.15, andij
vie 1118, meloenen 2478, gr. kool
7.307.90, komkommers 4—22, to
maten 16—39, druiven 50—80, per
ziken 6—28, uier) 8.3010.70, rode
kool 3.60—5.70, pruimen 13—97, bie
ten 260—4.90. augurken: A 76. F.
32, C9, Dl 5, D2 1.50.- stek 3.50,
bospeen 2—15, waspeen 58.90, sla
2.609.10, Jacq. Lebel 716, trans
parant 526, schellinkhouter 15—
33, James Grlve 39—51, Prinspeer
8—15. conférence 719, maagden-
peer 618. bon louise 19—34, wil
llam 6-r-16. triomphe de Vienné 11
—33, beurré hard.v 1235, kleerma
kers 8—12.
LANGEDIJK 20000 kg aard
appelen: bevelander 8.20—8.50, 42000
kg rode kool 3.60—10.60. 15000 ke
gele kool 5.80—9.50. 20000 kg groen»
kool 12.50—16.80, 90000 kg witte
kool 6 70—10.30. 5000 "kg andijvie
15—19.20, 15Ó0 kg uiên 12.—. 6000
kg bieten 5.90—8 50. moo kg u-,.
bonen 79—1.08, 2000 stuks bloem
kool 39—01.