Politionele actie in Indonesië vergeleken op Abessinië met Mussolini's aanval Belangrijke ontmoetingen BUTLIN'S SPROOKJESPARADIJZEN Voetbalprogramma voor Zondag Een monument gaat verdwijnen NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zaterdag 27 September 1947 3 De Amerikaanse publieke opinie Historische verhoudingen werken nog na in Rotterdam en Amsterdam Derby in Tilburg en Groningen Van krijtrots en Piccadilly Goedkoop genieten in georganiseerde vorm Engeland-flitsen j (Van onze correspondente) DR. VAN MOOK heeft tijdens zijn bezoek te Washington de hoop uitgesproken, dat de consulaire commissie in Indonesië de feiten aan de wereld zou bekend maken, die de Nederlandse actie rechtvaardigen;in dat geval zou die commissie een zegen zijn, zij het dan ook, zo scheen de Landvoogd te menen, een „blessing in disguise", een „vermomde" zegen, want het uitstel, dat gele den wordt, was eerder als een ramp te beschouwen. Waarom zijn die feiten tot nu toe niet tot'de wereld, of althans tot dat belangrijke deel van de wereld, dat het Amerikaanse publiek is, doorgedrongen? Het is een vraag, die zich telkens weer opdringt aan wie hier de kranten leest. Soms wrijft men zich de ogen uit; dat deed ik tenminste toen ik onlangs een vergelijking las tussen de Ne derlandse campagne in Java en Mussolini's aanval van 1935 op Abessinië. Het was nèt hetzelfde, betoogde de schrijver; en als toen de Volkenbond maar stevig, sancties had toegepast, was er waarschijn lijk helemaal geen wereldoorlog ge komen; en als men het nu weer niet doet, moet men maar weten wat er van komt. In hoever zoiets er „in gaat", is moeilijk te zeggen. De Amerikaan volgt zijn krant maar in betrekkelijke mate. Maar in ieder geval heeft deze ongurfstige publiciteit direct een terugslag op de politiek en ook buiten de ge schreven opinies, n.l. onder de „ge wone mensen", die men zo spreekt, bemerkt de Nederlander een bijna onve'rwinbare weerstand, wanneer hij ze van het goede Nederlandse recht wil overtuigen. Zij luisteren vriendelijk, maar een tikje mee warig, en ge behoudt het gevoel, dat er een hindernis is, waar ge ze niet over heen krijgt. Ten dele is dat een gevolg van een achterstand, die de „voorlichting" van Nederlandse kant heeft in te halen; men zou ook kunnen zeggen; van de voor sprong, die de Nederlandse politiek zelf aan de Republiek heeft ver schaft. Wat zij moeten afbreken, is ten dele iets, dat zij zelf heeft op gebouwd in goed vertrouwen. Maar aan de Amerikaanse kant zijn er andere factoren, die het begrip van en de sympathie voor het Neder landse standpunt in ieder geval in de weg zouden staan. De eerste en sterkste is het anti-kolonialisme, dat verankerd is, in Amerika's geboorte als on afhankelijk volk. Dat koloniale verhoudingen uit den boze zijn, is een soort van dogma en het is doorgaans zeer simplistisch in zijn toepassing. Het betoog, dat óók voor ons een koloniale houding uit den boze is en dat wij daaraan juist een be hoorlijk einde willen maken, krijgt vaak het antwoord: waarom gaat ge dan niet weg. „Weggaan" was de oplossing tussen Engeland en Ame rika; waarom ergens anders ook niet? Men bemerkt deze nawerking van de eigen historische verhoudin gen zelfs in zonderlinge dingen; niet alleen wordt het Nederlandse „im perialisme" vaak als een soort ver lengstuk van het Engelse gezien, zózeer zelfs, dat vanouds anti-Britse organen soms „over band" van Ne derland op Engeland schijnen te spelen, maar juist onder de „gewo ne mensen" komt men herhaaldelijk een neiging tegen, om het Konings huis in het debat te betrekken, als of dat de kern van het koloniale vraagstuk was, net,als in de 18e eeuw. Een andere factor heeft min der historische eerbiedwaardighe den en is ook minder duidelijk, maar toch niet zonder betekenis. Het is de grote-mogendheids-opvat- ting, dat vechten (althans op eigen gejegenheid) een kleine mogend heid bijzonder lelijk staat. De gro ten vormen.een categorie op zich zelf, óók als'zij onderling niet over weg kunnen; sommige dingen, zo voelen zij, hebben alleen waardig heid, wanneer zij op hun schaal worden gedaan. Dat zulk een op vatting onbillijk is, behoeft geen betoog; maar zij behoort tot de on uitgesproken vooroordelen van mis schien alle grote landen. Voor hen heeft de kleine strijder gauw iets van een kleine vechtersbaas. Een derde factor, en van groot belang, is de" gemakkelijkheid om het Ne derlands-Republikeins conflict in te delen in het vakje „koloniaal im perialisme" en grootmoedig de par tij van de „zwakste" te kiezen, te genover de moeilijkheid, om de in gewikkelde situatie, het niet bestaan en het ook niet aanstaande-zijn van de souvereiniteit van de Republiek als zodanig, maar wèl van de Vere nigde Staten van Indonesië; de on bruikbaarheid en ongeldigheid van de arbitrage-clausule; het hele com- plex'van feiten en verwikkelingen na te gaan en ook nog aan een haastige en door zijn vaste voor oordelen weinig ontvankelijke krantenlezer mee te delen. Het Amerikaanse publiek zoals ieder ander publiek, alleen misschien nog wat sterker denkt politiek in een beperkt aantal categorieën of vak jes; en terwijl het vakje „koloniaal imperialisme" uitnodigend open staat, is er geen andere eenvoudige categorie, maar slechts een stel van «ingewikkelde onderscheidingen, waar het geval ingepast kan wor den. Terloops moet nog worden op gemerkt, dat er, bij het denken in vakjes, ook dichte vakjes zijn; zo wordt het Indonesische conflict wèl overeengebracht met de Amerikaanse vrijheidsoorlog, maar een vergelijking van het lot der Indonesiërs met dat van de Indianen, waartoe een Nederlan der zich wel eens verleid kan voelen, slaat beslist niet aan. Hoewel het onzeker is, of de hoop van de heer Van Mook,vervuld zal worden en het rapport van het in ternationale gezelschap van consuls enig begrip voor het Nederlandse standpunt en de Nederlandse be doelingen zal doen doorbreken, on- Oud-katholieke bisschops. wijding te Utrecht Op verzoek van mgr. Erwin Kreuzer, bisschop der Oud-Kath. Kerk in Duitsland, zal de oud- katholieke aartsbisschop van Utrecht mgr. dr. Andreas Rinkel, op Zondag 5 October a.s. in de kathedrale kerk van St. Gertrudis aan het Willemsplantsoen te Utrecht, des ochtends te tien uur, de bisschopswijding toedienen aan mgr. dr. Otto Steinwachs deken der Duitse oud-katholieke kerk, die als hulpbisschop van mgr. Kreuzer zal optreden. Medeconse crators zijn de bisschop van Haar lem, mgr Jac. van der Oord, 'en de bisschop van Deventer, mgr. Egbertus Lagerweij. BEURSPRAATJE Er viel niet aan te twijfelen dat met een prijs van f 300.voor de Claims, ook de derde achtereen volgende grote kapitaalsuitgifte, nl. die der N.V. Nierstrasz 250.000 aandelen tegen 130 pro cent) waarvoor Vrijdag de in schrijving openstond, er goed zou ingaan. Hiermede zijn in korte tijd, profiterend van het hoge koers- peil, drie belangrijke missies, te weten van Unilever, Ned.-Ameri- kaanse Fittingfabriek en Nier strasz, op de markt verschenen. Op de laatste beursdag van de week bood de aandelenmarkt een kalm beeld en was het koersverloop min of meer verdeeld, met hier of. daar enkele meer in het oog sprin-' gende afwijkingen naar beide zij den. De affaire bleef echter binnen beperkte grenzen en ook op de vrije markt kwam in deze stand van za ken niet veel wijziging. Gisteren be droeg de omzet ruim l'/> millioen gulden, waarvan behoorlijke bedra gen op rekening kwamen van het H.K.I., Unilever, Koninklijke en Hoogovens. Een opmerkelijk koers verlies vertoonden heden aandelen Philips, die van 386 tot 377 terug liepen, onder invloed van ruilorders die in de zeer dunne markt makke lijk een inzinking teweeg brachten. Op de vrije markt volgde een her stel tot 380. De industriële hoofd fondsen waren overigens wenig ver anderd tot iets beter. Hoogovens waren wederom willig, gedisponeerd oplopend tot 192. Nederlandse kabel 9 procent en Nederl. Ford 4 procent hoger. Walvisvaart kwam op 105 en Vredestein rubber bleef onveran derd 193. Het blijkt wel dat de markt der binnenlandse industriëlen in aanzienlijke mate de aandacht van de Beurs blijft trekken. Van de overige afdelingen waren Konink lijke Olie fluctuerend en per saldo op 444 circa 4 procent lager. De cul tuurfondsen vertoonden weinig ver andering, al kon H.V.A. zich niet ge heel handhaven. De scheepvaart markt was lichtelijk verdeeld, doch per saldo vrijwel op vorig peil. Ook de locale banken hadden een ietwat onregelmatig verloop. De beleggins- markt was weinig veranderd. De stemming bleef zeer rustig en grote wijzigingen deden zich niet voor. Amerikanen lager overeenkomstig Wallstreet. Gisteren werden 404 cer tificaten verhandeld. Prolongatie 2 1/4 procent. mogelijk is dat niet. In ieder geval zou eruit kunnen en moeten blijken, dat de zaak niet eenvoudig in het vak „koloniaal imperialisme" kan worden ondergebracht, maar tot de moeilijk te classificeren gevallen behoort. Van een internationaal college als deze commissie zal men dat eerder moeten aanvaarden dan van de Nederlandse voorlichting. En het nieuws uit wat eens Brits Indië was heeft intussen zelfs haas tige lezers opmerkzaam gemaakt, dat „weggaan" ook niet alle proble men oplost. Maar zelfs als de feiten ons nóg zo in het gelijk stellen, is het niet te verwachten, dat het Amer. sentiment geheel over het hek komt. Werkzaamheid der Dr. Ariënsvereniging In Utrecht vond de 24e jaarver gadering plaats der Dr. Ariëns-Ver- eniging, die landelijk het herstel en de verpleging'van alkoholisten ver zorgt. In zijn openingswoord «vees de voorzitter, dr. Spoorenberg uit Eind hoven er op, dat na de radio-lezing, enkele weken geleden, nog steeds aanvragen om advies en hulp bij het Centraal Bureau in Helmond bin nen komen. Van de huishoudelijke punten, die aan de orde kwamen,' verdient ver melding, dat uit het jaarverslag bleek, hoe het laatste jaar weer een verhoogde werkzaamheid nodig en gelukkig ook mogelijk bleek, zij het ten koste van belangrijke geldelijke offers. Zo moest voor 1947 een te kort van f 3.550.begroot worden, dat slechts gedeeltelijk door nieuwe inkomsten wordt gedekt. In het fi- nantiëel verslag werd de verwach ting uitgesproken, dat vele Ariëns- vereerders in de aankoop van het Ariëns-geboortehuis (waardoor dit grote tekort gedeeltelijk wordt ver oorzaakt) aanleiding zullen vinden om de dr. Ariëns-vereniging in haar streven moreel en finantiëel te steu nen. Telegrammen op luxe-formulieren Met ingang van 1 October a.s. kunnen zoals gemeld in het bin nenlandse verkeer wederom tele grammen word dón verzonden, die gelukwensen of rouwbeklag be vatten. Tvens is de mogelijkheid weer opengesteld om telegrammen, te gen betaling van f 0,40 extra, op luxe-formulieren te doen afleve ren. Gani vraagt1 deblokkering Het te Batavia verschijnende och tendblad „Nieuwsgier" deelt mede, dat Gam, vice-premier der republiek thans zetelt in het huis aan Pegangs te Batavia, waar vroeger Sjahrir woonde. Gani beschouwt zich zelf als contactpersoon en dit huis is thans het verzamelpunt der republikeinse elite. Tevens heeft Gani daar een kantoortje ingericht vjaar hij zich bezig houdt met deblokkering te verkrijgen van de 2'/-- millioen repu blikeinse guldens en het omstreeks halve millioen Ned. Ind. geld dat bij de aanvang der politieactie in be slag werd genomen. In verband met het bericht van U.P., dat volgens verklaring van Sjahrir in de.V.S. de Nederlanders verantwoordelijk zijn voor de ople ving van het communisme in Indo nesië merkte Gani op: ,',Men moet natuurlijk werkelijkheid en propa ganda goed uit elkaar houden." De „Nieuwsgier" vindt dit inderdaad 'n goede raad. Het handelsverkeer met Engeland Naar wij vernemen zullen waar schijnlijk in de tweede helft van October tussen Engeland en Ne derland besprekingen gevoerd worden met betrekking tot het handelsverkeer tussen beide lan den. Smokkelaarsbende gepakt Douane-ambtenaren van de post Reuver zijn er in geslaagd een deel van een bende beroepssmok kelaars op te rollen. Deze bende bleek uit drie groepen te bestaan. Van een groep konden vijf perso nen worden gegrepen. Enkele an deren slaagden erin in het nachte lijk duister te ontkomen. Koffie, chocolade, tabak. enz. tot een waarde van f 3500,werd in beslag genomen. Lataster vestigt nieuw record Op de eerste dag van de athletiek- wedstrijd NoorwegenNederland legde Lataster de 10.000 m. af in 31 min. 45.8 sec., waarmede hij het oude Nederlandse record, dat sinds 1931 met 33 min. 10 sec. op naam van Zeegers Jr. stond, met 1 min. 24.2 sec. verbeterde. Mevr. Schermerhorn in Nederland teruggekeerd Vrijdagavond keerde met het Indië-vliegtuig Mevr. Schermerhorn in Nederland terug. Op het platform werd zij door haaar echtgenoot en enkele familieleden verwelkomd. DE le KLASSE-AFDELINGEN Ongetwijfeld zijn we nu wel be komen van de verrassingen na het eerste treffen in de strijd om de punten, temeer daar het intermezzo NederlandZwitserland er ook nog het hare aan toe deed. Hoe het ook zij, met spanning zien we al weer uit naar wat de clubs morgen bren gen. We zullen het nog maar niet hebben over ongeslagen records, meestal immers is, het zo dat na een drietal competitie Zondagen het aantal recordhouders de dubbele cijfers niet meer haalt. Met morgen zullen dan alle clubs in de strijd zijn geweest en begint men al naar de ranglijsten uit te zien. In District I echter doet H.B.S. ook nu weer dienst als stilstaand paard. Zou dit mogelijk het gevolg zijn van haar door paardensport grondig bedor ven speelveld? Daar zitten de Hagenaars nog le lijk mee. Ajax start met een wedstrijd Weg met de zwarte handel! Aangezien er in de grote steden van ons land geen middelen zijn om de heren zwartjoekers voldoende respect in te boezemen, is men er nu toe overgegaan, de politie honden in te schakelen, waarvoor tot nu toe groot respect bestaat tegen 't Gooi welke club haar eerste ontmoeting wist te winnen. Haarlem speelt thuis en wint wel van Neptunus. Volewijckers ont vangt R.F.C. en zal haar aanhang niet teleurstellen. De meeste belangstelling heeft ongetwijfeld Zeeburgia dat debu teert tegen de runners up V.S.V. District II Hier hebben we geen debutant, 't Zijn alle oude bekenden. Als de watermassa in het Stadion is weg gezakt kan Blauw Wit haar gelijke spel van veertien dagen terug tegen D.W.S. in Blauw-Wit—Feijenoord goed maken. Ter compensatie heeft Rotterdam SpartaD.W.S. Kraak kan zijn handen warmen in Storm vogelsD.O.S. D.H.C. start tegen E.D.O. en wint wel, terwijl A.D.O. aan D.F.C. wel een hele kluif zal hebben. District III In de Oostelijke afdeling zijn als van ouds de clubs aan elkaar ge waagd. Dit bleek vorige keer al weer heel duidelijk. Niet minder dan drie gelijke spelen telden we van de vijf ontmoetingen. Alleen Go Ahead en Wageningen wonnen, de laatste met slechts 10. Nu wil het dat beiden elkaar mor gen in Go AheadWageningen ont moeten. De benjamins, Zwolse Boys, die met een nederlaag begon nen zullen thuis tegen Quicjc hun aanhang wel willen laten zien dat ze beter kunnen. Voor het overige houden we het maar weer op de gelijke spelen. Districten IV en VI Het Zuiden, met haar te veel aan le klassers, bezit een categorie clubs welke eigenlijk nog niet in "de le klasse thuis hoort. Indertijd heeft men ter voorkoming van de verre reizen de besten uit de 2e klasse af delingen zónder meer tot de le klasse toegelaten. Dit is het spelpeil in de le klasse niet ten goede gekomen. In afdeling IV zullen Eindhoven, Willem II, Longa, Sitt. Boys, B.V.V. en Juliana ge leidende clubs blijken te zijn terwijl we dit in afdeling VI van N.A.C., M.V.V., P.S.V., Lim- burgia en N.O.A.D. verwachten. Afdeling V In het Zuiden wachten ons mor gen heel aardige wedstrijden w.o. de Groningse derby Velocitas Be Quick. Ook HeerenveenH.S.C. is van belang. H.S.C. immers maakt het Heerenveen altijd uiterst moei lijk. (Speciale verslaggever) Van de twintig millioen, die op de Rijksbegroting zijn uitgetrok ken vogr luchtlandingsterreinen, is een aanzienlijk gedeelte be- ^emd voor de verdere uitbreiding van Schiphol. Het nieuwe hoofdgebouw is in wording en de toegangswegen tot het vlieg veld zijn in aanleg. HET DOET weldadig warm aan in deze eer ste koudere periode van September eens te kun nen nakaarten over de zonovergoten vacantie- kampen, die Willy But- lin in Engeland heeft gebouwd en die elke Engelsman in staat stel len voor een billijk ta rief de dagen van zijn vapantie volkomen nut tig te besteden en voor al op alle denkbare ma nieren van de vacantie- genoegens te genieten. Willy Butlin. een be scheiden marskr.amer in 't Lincolnshirestadje Bos ton kwam op zekere dag tot de conclusie, dat in het kermisvak meer te verdie nen was en spoedig flo reerde zijn „spul" dusda nig, dat hij eigenaar werd van een geheel Lunapark. Willy was nog steeds niet tevreden en op zijn eigen manier filosofeerde hij verder en vooral psycho loog als hij was kwam 't denkbeeld bij hem op hef Lunapark juist daar neer te zetten, waar de meeste mensen bij elkaar kwa men. Hij reisde van va- cantiecentrum naar vacan- tiel'entrum en spoedig stichtte hij voor het eerst zijn „holidaykamp", dat eigenlijk' niets meer bete kende dan een kermis, waar men overnachten kon en men dus niet tot een dag genieten beperkt werd. De gang van zaken klinkt zeer eenvoudig doch vanzelfsprekend is bij de gehele opzet meer vakmanschap en vooral zakenaanleg gemoeid dan men over het algemeen bij de handigste zakenlui ver wachten kan. Butlin pres teerde het en thans vindt men aan alle Engelse kus ten* naast de Lunaparken in de badplaatsen de va- aantiekampen, die zelfs ook in het buitenland na volging vinden. zijn, dansles gratis kunnen krijgen. Voor alle moge lijke sporten overigens staan bekwame leevnees- ters tct ieders beschikking en men kan zelfs in de felschijnende zon de schaat sen onderbinden en op de blinkende marmeren baan onder deskundig toezicht de eerste schreden op de rolschaats zetten. Boksen, tennis, turnen en paard rijden zijn sporten, die men als men ze nog niet beoefend heeft, in een snel tempo onder de knie kan krijgen. De maaltijden worden in diverse eetzalen, die een De indruk, die men van het gelmie complex, dat Butlin's"holidaycamp heet krijgt, is die van een con tinentale grote tentoonstel ling, zoals we die van Antwerpen, Luik en Pa rijs nog goed zullen kun nen herinneren. De klei ne spoortreintjes staan klaar om iedereen van het ene punt naar het andere te voeren. In kleine huis jes worden de gasten on dergebracht en de practi- sche indeling doet modern en luxueus aan. Grote zwembasins met spranke lende fonteinen vormen natuurlijk i-n de hete zo merdagen de grote aan trekkingskracht en roman tische balzalen, die zowel naar Weens, Frans en Amerikaans vorbeeld zijn ingericht, worden in de koele avond gevuld met de echte liefhebbers van de dans, terwijl zij, die de kunst nog niet machtig groot aantal gasten tege lijkertijd kunnen herber gen, genuttigd en de kwa liteit van het voedsel staat op een hoog peil. Elke dag wordt een be paald programma vastge steld en ontspanning kan men dan ook in zeer uit gebreide vorm vinden. Grote schouwburgen staan tot een ieders beschikking en wedstrijden worden in elke sport georganiseerd. De kosten? De prijs van ongeveer f 60.per week per persoon met alles maar dan ook alles in begrepen, is toch wel van die aard, dat iedere Engelsman van hoog tot laag in staat moet worden geacht een verblijf in Butlin's vacantiekamp te kunnen bekostigen. Vandaar dat ook duizen den van deze mogelijkheid tot goedkoop vacantiehou- den gebruik maken Het kamp aan de Oostkust, dat wij pesoonl. bezochten had meer dan een half millioen bezoekers verwerkt, een aantal dat voor zichzelf qua organisatie en capaci teit spreekt. Teneinde het contact met het grote publiek te hand haven wórden gedurende de wintermaanden bijeen komsten in alle delen van Engeland georganiseerd, terwijl in zgn. reunie-bals men in staat is de in de zomer gemaakte vriend schapsbanden te hernieu wen. Het enige nadeel, dat vooral volgens onze Ne derlandse opvattingen aan de gehele opzet kleeft, is het teveel volgens nauw keurige tijdschema's orga niseren van de ontspan ning. waarbij persoonlijk initiatief, welke toch een der grote aantrekkelijkhe den van vacantiehouden is eigenlijk in de kiem ge smoord wordt. Dit neemt echter niet weg. dat Butlin in zijn grootse opzet geslaagd is en dat de vaak sprookjes achtige vacantiekampen de normale mens. vooral uit de werkende klasse, enige tijd de beslommeringen van het dagelijkse bestaan doen vergeten. Vooral deze factor is zeer zeker ook van be lang voor de nationale in spanning, die door 'n nut tige ontspanning tijdens de vacantieweek na een jaar vol zwoegen slechts ge handhaafd kan worden. Een reden die bij het tot standbrengen van Butlin's kampen in ons land wel eens van doorslaggevende aard kon zijn. Skegness, September 1947 Wim van Eekeren. In de Wieringermeerpolder is men deze week aangevangen met de suikerbietencampagne, een oogst waarop met ongeduld in ons gehele land gewacht wordt. Een bietenrooier aan het werk. DISTRICT I le klasse 't GooiAjax HaarlemNeptunus VolewijckersRFC Hermes-DVSXerxes ZeeburgiaVSV DISTRICT n ADO—DFC StormvogelsDOS Blauw WitFeyenoord SpartaDWS DHC—EDO DISTRICT III Go AheadWageningen Be QuickHeracles NECEnsch. Boys EnschedeAGOVV Zw. BoysQuick DISTRICT IV EindhovenSpechten Willem II—LONGA rsc—Maurits Baronie/DNLJuliana 3itt. BoysHelmond DISTRICT V EmmenGVAV ErisiaAchilles HeerenveenHSC Velocitas—Be Quick 3neekLeeuwarden DISTRICT VI VVV—NOAD BleyerheideBrabantia MW—NAC LimburgiaVlissingen HelmondiaPSV DISTRICT 1 2e klasse A Volendam—Elinkwijk VriendenschaarZFC KFC—DWV W.gr.meerAlkm. Boys HerculesHilversum 2e klasse B De SpartaanWFC ZVV—AFC West-FrisiaOSV Velox—UW DISTRICT II 2e klasse A KennemersVIOS V eisenGouda Goal—DCV Sliedr.Scheveningen FortunaVUC 2e klasse B HVV—WFC OvermaasODS BMT—RCH DISTRICT I 3e klasse A GVO—APGS Vitesse '22—DTS 1W—Hollandia Helder-cDe Germaan ADO '20—DEM 3e klasse B QSC—HRC Ripperda^Terrasv. KinheimZaandijk 3e klasse C WZ—KW DECSucces De MeteoorSwift DCG-VVA Zandvoortm.BKC 3e klasse D 3DODe Meer RKVVA—Bloemendaal SchotenAllen Weerb. 3LTO—WMS WBPurmerend DISTRICT 1 4e klasse A Schagen-Sijbekarspel JVC—Texel Waterv.Wieringerw. St. GeorgeSchoorl OudesluisWestfriezen 4e klasse B LSVV '26—Randers N. NiedorpWW AndijkVrone RKAFCDe Rijp 4e klasse C ZeevogelsAssendelft OFC—IEV HSVZilvermeeuwen USVU—WSV '30 Afd. Noord-Holland IA. Westz. 1Br. in Wat. 1 Zaanse Boys 1 JOreo 1 SVA 1—Kwadijk 1 Meervogels APSCK 1 Limmen 1Purmerl. 1 IB. VZV 1—KGB 1 St. Victor 1—Berkh. 1 Valken 1—HEO 1 Sporters 1—SEW 1 RKDVO 1—RKEDO 1 IC. Zeemacht 1Bergen 1 ZAPT.Egmondia 1 Geelzwart 1Winkel 1 Vios 1Koedijk 1 SVW 1—Petten 1 Res. IC. Alkm. Boys 3—HRC 4 Alcmaria 4Schagen 2 DTS 2Westfrisia 3 2e klasse A. Graftdijk 1—WVSV 1 Gr.Scherm. 1S. Bavo 1 Knollend. 1—Beemster 1 Jisp 1Foresters 1 2B. DWB 1—Woudia 1 Wit Rood 1Blokkers 1 Zwaagdijk 1—HOSV 1 Twisk 1Schellinkh. 1 Spartanen IMOC 1 2C. Dirskhorn 1Kolp. B. 1 Hollandia T. 1Rang. 1 SRC 1Callantsoog 1 Kaagvog. 1Con Zelo 1 Texel Boys 1Hugo B. 1 Res. 2C. KW 5—Vitesse 2 Uitgeest 3—HSV 2 De Rijp 2ADO 2 Zeevogels 2—GVO 2 USVU 2—Meer v. A 2 Res. 2D. Bergen 2Alcmaria 5 Hollandia 3—N. Nied. 2 RKAFC 3—Alkm. B. 4 Vrone 2St. Victor 2 Res. 2E. Grasshoppers 2MFC 3 WW 2—Andijk 2 KGB 2—SEW 2 Westfriez. 2Valken 2 Res. 2F. DTS 3—LSVV 2 HRC 5Oudesluis 2 Texel 2Watervogels 2 W'waard 2—ZAP 2 Winkel 2—RKAFC 2 3e klasse D. ADqtóVitesse 3 Forest. 2Limmen 2 CSV 2—HSV 3 A"—B 5—RKAFC A 3E. Alkm. 2Kolp. Boys 2 Hugo Boys 2—SVW 2 Randers 3Vios 2 Schoorl 2Berdos 2 3F BKC 2—VZV 2 Petten 2-sJKaagvogels 2 Succes 3Flevo 1 3G ZDH 1Oosterend 1 Wiron 1—JVC 2 Succes 4Helder 4 BKC 3Geelzwart 2 3H. RKEDO 2Ursem 1 St. Bavo 2St. George 2 Berkhout 2Sijbek. 2 HOSV 2—Spanbroek 1 31. Blokkers 2Sporters 2 Andiik 3Spartanen 2 Wit Rood 2Zwaagd. 2 Koedijk is midden in het hart getroffen en somber zien zij, die de opzettelijke ruïnes van het 13de-eeuwse kerkje voorbijgaan, op naar de muren. Die steeds kleiner en kleiner worden. Steen voor steen valt naar beneden en iedere puinbrok telt de jaren af. die het kerkje om zich heen zag verdwij nen. Vanaf de 14de eeuw, met zijn eenvoud Men zei, dat het niet langer meer ging; men zei, dat alles verteerd, verrot en vergaan was. Men zei ook, dat er geen geld meer was, om te restaureren. Men zei nog veel meer.Zelfs zoveel, dat heel onver wacht slopers voor het torentje stonden, dat zoals verluidde ook al zo erg was verwaar loosd en vergaan. Maar dat zelfde torentje had een paar maanden ge moed in hun hart langs hun monument, dat toch niet behoefde gesloopt te worden. Terecht wij zen ze er op, dat andere monumenten (die nog verder in staat van „verval" zijn) kunnen en mogen worden her steld. Ze schudden hun hoofd en kunnen het zich niet voorstellen. Nog minder begrijpen, waar dit drijven van daan komt. En iedere steen, die en kinderlijke geest na de beeldenstorm, die intussen vergeven en vergeten is. Alkmaar's victorie stak de brand in het kleine Godshuis en ter wijl daar de mensen feestten (uitgehongerd en wel, maar ze feest ten toch maar) stonden hier de Koedijkers aan de voet van hun bede huis en keken met angst naar de wilde vlam men. Zo trok eeuw na eeuw voorbij langs dit stille plekje midden in het wijde land, dat vlak zou zijn, als de silhouet ten van al die kleine en grote monumenten de lucht niet scherp afte kenden. Totdat op een goede dag in de 20ste eeuw, de laatste voor dit oude monument, plotseling slopérshanden aan het werk werden gezet, om een einde te maken aan de lange geschiedenis van zesmaal honderd jaren. leden de zware klok kunnen torsen naar om hoog, zonder dat er een scherfje hout kraakte of scheurde. En van dat zelfde kerkje was drie jaren geleden gezegd, dat restauratie moge lijk bleek. Zodat Monu mentenzorg en andere instellingen met doel treffende namen gene gen waren financiële garantie te stellen. Maar een monument, dat zes eeuwen heeft kunnen torsen op toren, dak en muren, bleek in eens niet meer in staat drie jaren mee te dra gen en was na die drie jaren een invalide en tot sterven gedwongen oude ruïne geworden. Welke machten zich van dit monumentje hebben meester gemaakt is onbegrijpelijk, maar een feit is, dat nu to rentje en dak verdwe nen zijn en dat nu de stenen naar beneden rollen, zonder meer. Daarom lopen nu de Koedijkers met wee van de muren rolt, treft henzelf in hun gevoe lens, maar, zeggen ze, „treft ook de mensen, die hierop aangedron gen hebben". Er zijn cijfers genoemd, tien tallen en te veel om te vermelden. Cijfers die aangaven, dat er moge lijkheden genoeg waren. Nu zijn er weer cijfers genoemd, om een nieuw kerkje op te trekken. Maar zes eeuwen laten zich zo maar niet opzij zetten en dat juist grijpt diep in het gemoed van de bewoners langs het Kanaal. Waar nu het torentje verdwenen is en de mu ren steeds lager zakken. Het monument kan nog behouden blijven en de zeshonderd jaren kunnen nog worden be waard en vermeerderd met even zovele getal len. Maar dan vlug. Heel vlug. T. v. d. H.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1947 | | pagina 3