Seyss
Inquart leefde sober
RADIO
r
Hef vraagstuk der kleine boeren
POSTHUMUS
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zaterdag 4 October 1947
PAG. 5
LANDBOUW
VRAAGSTUKKEN
m.
De motie-Groen
Waarom Duitse missie in Nederland
mislukte
Praktijkexamens '48
GLOBE ALKMAAR
Probleem van bevolking
en van cultuurgrond
Doodstraf geëist
tegen Sam Oly
Familieberichten
Advertenties
Dr. J. W. Wagenaar
Oogarts,
geen spreekuur
0. P. R. Elema
practijk hervat
een werkster
r
10-15 METSELAARS gevr.
J
H.H. Land- en Tuinbouwers!
Bezoekt de FANCY-FAIR
te Schermerhorn
VJ
B A L op Zondag 5 Och
J. Mulder te Ursem
DE INHOUD van de vorige week
in de Kamer aangenomen motie-
Groen luidde als volgt:
De Kamer, gelet op de inlichtin-
fen van de regering bij de behan-
eling van de interpellatie-Von
deling inzake het prijsbeleid in
de land en tuinbouw;
overwegende, dat het algemeen
welzijn evenzeer uit het oogpunt
van rechtvaardigheid als het oog
punt van doelmatigheid vordert,
dat boeren en tuinders op hun
bedrijven een redelijk lonend Na
staan kunnen vinden; van oordeel
dat de uitvoering van de rege
ringsvoornemens, zoals aan de
Kamer medegedeeld, aan de eisen
van het algemeen welzijn ten
goede zal komen, maar voor een
belangrijk deel van de land- en
tuinbouw niet voldoende zal b)
ken; nodigt de regering uit, om
op korte termijn, in overleg met
de georganiseerde boeren- en
tuindersstand, de prijsbepaling in
nadere overweging te nemen en
daarbij in het bijzonder aandacht
te schenken aan: a. het verlenen
van een compensatietoeslag voor
de lichtere gronden; b. het boven
dien verlenen van een overbrug
gingstoelage aan het kleine land
bouwbedrijf; c. het alsnog ver
goeden van die groenten, welke op
de veilingen het prijspeil van resp.
50 en 70 procent der productie
kosten niet hebben behaald; no
digt de regering uit de resultaten
van dit overleg ter kennis van de
Kamer te brengen en fcaat over
tot de orde van de dag.
Het eerste, wat opvalt, dat deze
katholieke motie de zaak. overeen
komstig het beginselprogram en
overeenkomstig het urgentiepro
gram van de K.V.P. stelt in het licht
van het algemeen welzijn. De Over
heid is er zo min als de Volksver
tegenwoordiging of haar organen,
om alleen het belang van de boe
ren en tuinders, of alleen het be
lang van de industrie of welke an
dere Volksgroep ook, te diénen.
Maar zij zijn er voor het algemeen
welzijn van alle burgers. Vervol
gens is het niet voldoende, dat een
prijsbeleid, ten bate van wie öf wat
dan ook, alleen gericht is op de
rechtvaardigheid, maar ook de doel
matigheid moet worden gediend. De
rechtvaardigheid kan meebrengen
een berusten in een bepaald prijs
peil, ook in verband met de verhou
ding tot de lonen, maar de doelma
tigheid vereist, het instandhouden
van de'belangrijke tak van vólks-
bestaan als de landbouw is en
van zijn onderdelen ook terwille
van de voedselvoorziening van ons
volk. En de eigen zorg daarvoor
binnen de grenzen van ons eigen
land is in deze tijd meer dan ooit
een zaak van levensonderhoud, van
zelfbehoud voor geheel ons volk.
dus van het algemeen wel zijn! En
daarom moet het bestapn van de
boeren en tuinders niet alleen rede
lijk, maar in het bijzonder redelijk
lonend zijn! Nu komt, wat minister
Mansholt heeft toegezegd, wel ten
goede aan het algemeen welzijn,
maar het zal voor een belangrijk
deel van de land- en tuinbouw niet
voldoende blijken. Daarom richtte
deze met algemene stemmen aange
nomen'motie-Groen, die geen agra
rische motie was, maar de steun
van alle schakeringen uit de fractie
en zo als later bleek ook uit de Ka
mer had, zich met een positieve uit
nodiging tot de regering. Die posi
tieve uitnodiging was het belang
rijke verschil met de motie-Vonde
ling, welke slechts zeer algemeen
en vaag bleef. Nu ,is er een uitnodi
ging van de gehele Kamer aan de
regering, die dit kabinet zo maar
niet zo gemakkelijk naast zich neer
zal kivinen leggen. Alleen reeds om
die reden kan men niet zeggen:
zo'n motie, man, wat heb je d'r an!
Bovendien behelst de uitspraak van
de Volksvertegenwoordiger aan het
slot de uitnodiging, om het resultaat
van het overleg, dat zal moeten wor
den gevoerd, aan de Kamer mede
te delen. Al zou de regering tot de
conclusie komen, dat het, om welke
reden dan ook, onmogelijk is, aan de
wensen van de Kamer te voldoen
wat men zich tenslotte moet kun
nen voorstellen! dan nog zal de
regering de zaak niet zonder meer
blauw-blauw kunnen laten. Zij zal
met die mededeling, en redelijker
wijs met de motieven van haar
standpunt voor de draad moeten
komen en dan staat het aan de Ka
mer, om, opnieuw met de regering
van gedachten te gaan wisselen.
Zover zijn we echter nog niet.
Want er staan in deze beangwek-
kende motie nog een paar dingen,
die van belang zijn. Het voornaam
ste is wel, zoals wij reeds opmerk
ten, de uitspraak met algemene
stemmen van de Kamer, dat de prij
zen, welke thans bestaan en in uit
zicht zijn gesteld, „voor een be
langrijk deel van de land- en tuin
bouw onvoldoende zal blijken". De
positieve uitnodiging nu vraagt „op
korte termijn" de prijsbepaling in
nadere overweging te nemen", zulks
in overleg met de georganiseerde
boeren- en tuindersstand.
Juist dit laatste is in deze motie
van zulk een grote betekenis. Wij
weten nu onder de hand wel vol
doende, dat het overleg van de re
gering met de georganiseerde land
bouw, lees: Stichting voor de Land
bouw, vastgelopen was. Tot schade
van het algemeen welzijn, want tot
schade van een rechtvaardig en
doelmatig beleid. Dus doet de mo
tie-Groen een duidelijke poging, om
beide partijen weer tot elkaar te
brengen. Ook dat werd inde an
dere motie gemist!
Voorts noemt de motie-Groen een
paar punten, die in het bijzonder
aandacht verdienen bij de herzie
ning van de prijsbepaling: er moet
een compensatietoeslag komen voor
de lichtere gronden. De minister
dus de regering, want het gaat hier
zeker niet om het beleid van nu
nister Mansholt alleen! heeft in
dit opzicht wel iets in uitzicht ge
steld, maar hij schrikt voor de fi
nanciële consequenties terug. Maar
er zal iets op gevonden moeten
Worden. Men kan geen millipenen
voteren voor andere doeleinden en
als het oni een landbouwzaak van
grote afmetingen gaat, plotseling
met* het argument van de finan
ciële onmogelijkheid zwaaien. Ook
voor het kleine landbouwbedrijf zal
een en ander moeten worden ge
daan. Er is terecht gezegd: rationa
lisatie en mechanisatie e.d., best,
maar voordat dit alles kan door
werken. gaat er een tijd heen, en
daar kan noch door de betrokken
mensen, noch door de betrokken
bedrijfsbelangen op gewacht viar-
den. Dat de heer Groen er in ge
slaagd is, ook de belangen van de
leveranciers van de doorgedraaide
groenten in deze motie vermeld en
door ue gehele Kamer erkend te
zien, is een succes voor hem en een
belofte voor de tuinders, die zich
terecht onbillijk behandeld voelen
door de minimumprijzenpolit'.ek
van minister Mansholt.
Dr. A. E. Cohen, hoofd van de
afd. voorbereiding publicaties van
het Rijksinstituut voor Oorlogsdo
cumentatie te Amsterdam, heeft tij
dens zijn bezoek aan Duitsland een
onderhoud gehad met Dr. Wimmer,
die tijdens de bezetting door Seyss
Inqqart werd aangesteld tot com
missaris-generaal voor bestuur en
justitie.
Dr. Wimmer verblijft momenteel
in het kamp Dachau, bewaakt door
niet al te zachtzinnige Poolse solda
ten. Hij is met andere belangrijke
ex-nazi's in een bunker opgesloten.
Wimmer toonde weinig reserve
in zijn gesprekken met dr. Cohen.
Hij had Seyss-Inquart leren kennen
in 1936, toen zii elkaar op een bij
eenkomst van ¥enbijbelkring,
waarbij Seyss een inleiding hield,
hadden ontmoet. Op 20 Mei kreeg
Wimmer zijn aanstelling als com-,
missaris-generaal voor bestuur en
justitie. Volgens Wimmer was Seyss
Inquart in de kringen der NSDAP
een weinig geziene figuur, omdat
hij Oostenrijker was, bovendien ka
tholiek en zich eerst laat bij de
partij had aangesloten. Hoewel de
rijks-commissaris een vage sympa
thie voor het Nederlandse volk
koesterde, gevoelde hij zich in Ne
derland niet thuis en had er de
voorkeur aan gegeven in Berlijn
een hoge functie te bekleden, bijv.
die van nfinister van buitenlandse
zaken. Een grote depressie, zo ver
klaarde Wimmer verder, had zich
van de rijkscommissaris meester ge
maakt toen geheel tegen zijn ver
wachtingen in het Nederlandse
volk in Februari 1941 met een
machtige staking tegen het Duitse
regiem had geprotesteerd. Ook
Wimmer zelf had zich toen teleur
gesteld gevoeld „omdat er uit bleek,
dat de missie der nazi's in Neder
land een verkeerde loop had geno
men."
Het meest had Wimmer zich
verbaasd over de correcte levens
wijze van Seyss-Inquart. Deze zou
nimmer levensmiddelen van de
zwarte markt hebben betrokken.
Verscheidene malen was Wimmer
in Den Haag bij hem op bezoek
geweest en bemerkte dan, dat de
familie niet alleen zeer sober,
maar ook zonder vlees de maal
tijd gebruikte, omdat het vlees
rantsoen reeds op was.
Wimmer deed nog een interes
sante mededeling: het recht op het
gebruik van kleurpotloden. Het was
een ongeschreven wet in nazi-Duits-
land, dat alleen ministers hun kant
tekeningen op brieven met een
BiRKHOVEN EN DE
WAARHEID
Communisf'isch raadslid
verloor zjjn geheugen
y
In de vergadering van de Amers-
foortse gemeenteraad kwamen aan
de orde de vragen van de heer
Steinebach inzake het aantal bezoe
kers op het zomerfeest van de
Waarheid. Volgens dit blad zouden
90.000 bezoekers op hun manier
van dit communistisch zomerfeest
genoten hebben. De- wethouder van
financiën de heer van Galenlast,
deelde mede, dat het gemeentebe
stuur op grond van de ervaringen
van verleden jaar besloten had om
bij het feest van deze zomer een
strenge controle uit te oefenen.
22 personen controleerden en zij
telden 32.693 bezoekers. Dit cijfer
staat voor B. en W. van Amersfoort
vast en er is voor hen geen reden
om verdere stappen te doen. De
communist van Apeldoorn verweet
de heer Steinebach, dat deze een
politieke rel wilde opzetten. Vol
gens dê heer van Apeldoorn was
het bericht in de Waarheid over de
90.000 bezoekers op Birkhoven niet
afkomstig van de C.P.N. maar van
het A.N.P. De heer Steinebach
deelde nog mede, dat hij zich met
het A.N.P in verbinding had ge
steld; volgens het A.N.P. was het
bericht over de 90.000 bezoekers af
komstig van de heer van Apel
doorn.
De communistische reclamestunt
is hiermede als een mislukte pud
ding in elkaar gezakt. „Al is de
Waarheid nog zo snel, de waarheid
achterhaalt haar wel." Nu wachten
wij maar af tot het volgend jaar om
te weten, hoeveel communisten dan
het zomerfeest van de Waarheid
zullen bezoeken.
Verstrekking spijsolie
's GRAVENHAGE. 3 Oct. Het
C.D.K. deelt mede, dat zij, die op
de bonnen KOI algemeen, welke
van 17 Augustus t/m 13 September
j.l. recht gaven op 120 gram spijs
olie, geen olie hebben kunnen krij
gen, deze bonnen tot uiterlijk 6
October in kunnen leveren bij een
detaillist.
Bij een volgende verstrekking
van olie zal alsnog op deze bonnen
worden afgeleverd.
Inlevering niet-gebruikte
bonnen voor spijsolie
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mec'e, dat zij, die op de bon
nen K 01 algemeen, welke van 17
Augustus tot en met 13 Septem
ber j.l. recht gaven op het kopen
van 120 gram spijsolie, geen olie
hebben kunnen krijgen, deze bon
nen tot uiterlijk 6 October a.s.
in kunnen leveren bij een detail
list. Bij een volgende verstrekking
van olie zal alsnog op deze bon
nen olie wotden afgeleverd'.
Pap en Yoghurt 1 cent
duurder
In verband met de verhoging
van de omzetbelasting van 2 pet. op
3 pet. op melkproducten zijn nieu
we maximum-verkoopprijzeh voor
pap en yoghurt vastgesteld. De
nieuwe prijzen, welke op Zaterdag
4 October ingaan, zijn een cent per
liter hoger dan de tot nu toe gel
dende prijzen. De prijs van con-
sumptiemelk blijft ongewijzigd.
Glas voor tuinders
De Directeur van de Tuinbouw
heeft bekend gemaakt, dat tuin
dersglas van de glasfabriek te
Schiedam gedistribueerd wordt on-<
der die tuinders, die glasschade
hebben opgelopen tengevolge van
storm, hagel, e.d. Tuinders, die glas
hebben afgestaan voor de nood
voorziening van woningen, komen
eveneens voor toewijzingen in aan
merking.
groen potlood mochten maken.
Aan Wimmer was dit dan ook ver
boden. Hem was de kleur oranje
toegewezen. Daarmede is het raad
sel opgelost, waarvoor velen zich
zagen geplaatst, die belast met
het opsporen en onderzoeken van
Duitse documenten aantekenin
gen op brieven in de meest vreemd
soortige kleuren aantroffen.
Als grootste fout van de Duitse
politiek hier te lande merkte Wim
mer aan: de onbekendheid met de
Nederlandse aard. De Nederlanders
waren volgens hem relatief objec
tieve lieden, die overigens gaarne
neen zeiden, maar deze gewoonte
ook onder elkaar botvierden. „In
Nederland", zo merkte hij op, „ben
ik Engeland gaan begrijpen." Rau-
ter werd tegen de zin van Seyss-In
quart door Himmler in ons land
aangesteld.
Heliocoptère op
Soestdijk
Donderdagmiddag daalde op het
gazon in de tuin van het paleis
Soestdijk het hefschroefvliegtuig
..Sikorsky S 51". Nadat het Prinse
lijk Paar het toestel had bezichtigd,
gaf de bestuurder enige demonstra
ties. welke door Z. K. H. Prins
Bernhard fotografisch warden vast
gelegd. Alvorens te vertrekken
steeg het toestel tot bovenhet pa
leis op en bleef hier enige tijd in
de lucht hangen, waarna het zich in
Oosterlijke richting verwijderde.
KORTE KUNST KRONIEK
In Lubeck, de geboortestad van
Thomas Mann, zou een lezing wor
den gehouden over: Thomas Mann
tegen Thomas Mann. Er was één
toehoorder, zodat het geval niet
doorging. Een profeet in eigen
stadDe Metro-Goldwyn-Mayer
gaat het leven van Dostojefsky ver
filmen. In het Paleis voor Schone
Kunsten te Brussel is een tentoon
stelling van religieuze kunst ge
opend. De expositie omvat archi
tectuur, decoratie, grafische kun
sten, ceramiek, smeedwerk, glas-
in-lood, sieraden voor de liturgie,
emaillebewerkingen enz. Opmerke
lijk bij deze tentoonstelling isj dat
de kunstenaars kennelijk getracht
hebben aan het conventionele en'
banale te ontsnappen en op het ge
bied van de religieuze kunst nieuwe
wegen te bewandelen
De eerste Symphonie van de Neder
landse componist-dirigent Koetsier
zal op 16 October a.s. in Praag ten
gehore worden gebracht doof het
Tsjechische Philh. Orkest.
Mondelinge, Schriftelijke en
Schrifteljjk-Mondelinge
Opleidingen
Ned., EngDuits, Boekhouden
Verdronkenoord 59—61
(Advertentie.)
HET probleem der kleine boe
ren, dat reeds lang voor de-
oorlog4 de regering tot actief op
treden dwong, is na de oorlog on
verminderd actueel gebleven. De
droogte in het afgelopen seizoen
heeft het nieuw relief gegeven.
Het Centrum voor Staatkundige
Vorming van de K.V.P. heeft
daarin aanleiding gevonden de
materie in haar volle uitgebreid
heid onder de loupe te nemen en
er rapport over uit te brengen.
In dit eerste hoofdstuk van dit in
druk verschenen rapport zet de
commissie ad hoe uiteen, welke de
maatschappelijke betekenis van de
landbouw in ons land is en welke
plaats -de kleine boer in dit pro
bleem inneemt. Vooral de verhou
dingen landbouw-industrie en stad-
platteland heeft men uiteen gera
feld. Na deze algemene inleiding
gaat het rapport over tot de om
schrijving van de omvang, die het
piobleem kleine boeren heeft aan
genomen. Twee factoren hebben er
toe geleid, dat deze groep boeren
thans in het bijzonder de aandacht
verdient: de uitbreiding der bevol
king en de beperkte voorraad cul
tuurgrond.
Kunnen nu de kleine boeren met
hun economisch niet gemakkelijk
rendabel te maken bedrijven, zon
der meer aan de ondergang worden
overgeleverd? Op deze vraag ant
woordt het rapport meer nadrukke
lijk neen. Er zijn daarvoor zowel,
maatschappelijke, als sociaal-econo
mische vele argumenten aan te
voeren. Derhalve zo concludeert
het rapport dienen middelen te
worden aangegeven langs welke
weg het probleem wèl tot oplossing
kan worden gebracht. Deze midde
len zijn vele: naast industrialisa
tie en emigratie komen interne
maatregelen in aanmerking. Ook
deze zijn veelvuldig en zullen met
beleid moeten worden toegepast.
Allereerst acht de commissie een
systematische inventarisatie der
kleine bedrijven noodzakelijk, daar
de huidige gegevens onvoldoende
zijn. Teneinde het aantal noodlij
dende kleine bedrijven niet groter
te laten worden, staat zij wettelijk
maatregelen voor, waardoor het
ontstaan van nieuwe niet-levensvat-
bare bedrijfjes onmogelijk zou wor
den. Als positieve middelen ter ver
betering wil de commissie aanwij
zen:, vergroting van de oppervlakte
grond, in eigendom van of in ge
bruik bij te kleine bedrijven; ratio
nalisatie van het grondgebruik; ver
betering van de bedrijfsvoering;
vermindering van verschillende fi
nanciële lasten (de pacht en koop
prijzen moeten in een goede ver
houding staan tot en gebaseerd zi.in
op het prestatievermogen van de
grond) enz.
Teneinde de nodige coördinatie
te verzekeren bij de vele pogingen
om de positie van het kleine be
drijf te verbeteren, zullen naar het
oordeel der commissie Gewestelijke
organen, waarboven een Centraal
Orgaan, geschapen moeten worden,
gebouwd op de landbouworganisa-
De 4000 kg natte pulp
Onder de boeren heeft het bericht
in ons blad van Dinsdag jl., dat
door de plaatselijke bureauhouder
per koe en per paard boven het
jaar, een quantum van 4000 kg natte
pulfi zal worden verstrekt, nogal
stof doen opwaaien.
Ter aanvulling kunnen wij mede
delen, dat deze regeling is getroffen
voor de niet-bietenleveranciers in
de min of meer noodlijdende gebie
den, die door de omstandigheden
weinig hooi of stro konden in voor
raad nemen.
De doopplechtigheid van
Prinses Marijke
Men meldt ons. dat van de bui
tenlandse peten, die zijn uitgenodigd
tot het bijwonen van de doopplech
tigheid van Prinses Marijke, alleen
de groothertogin van Luxemburg
met prins Felix van Luxemburg
persoonlijk aanwezig zullen zijn.
De kroonprins van Zwe'den kan,
door het bezoek van de koning 4,an
Denemarken aan zijn land, niet
komen. Hij zal zich doen vertegen
woordigen door de Zweedse gezant.
Mr. Winston Churchill is, in ver
band met drukke werkzaamheden,
verhinderd over te komen. Zijn
echtgenote zal echter de plechtig
heid bijwonen.
Behalve H.M. de Koningin en de
prinsesjes, zullen van de familie
leden van het prinselijk paar ook
de moeder vande prins, prinses
Armgard, en zijn broer, prins Asch-
win, aanwezig zijn.
ties, met een grote mate van zelf
standigheid. Deze organen dienen te
worden belast met de uitvoering
van de maatregelen, welke dan aan
de omstandigheden van plaats en
tijd kunnen worden aangepast. Ten
slotte acht de commissie een inscha
keling van de kleine boeren in de
verschillende sociale voorzieningen
ten zeerste gewenst, daar hun eco
nomische positie vaak niet beter is
dan die der arbeiders.
Dit rapport geeft natuurlijk niet'
de mening weer van de Kath. Volks
partij, maar het zal haar en de
Kath. Kamerfractie zeker tot richt
lijn dienen. In feite geschiedde dit
reeds, toen de heer Engelbertink
bij het*laatste debat over de her
verkaveling Walcheren, de in dit
rapport ontwikkelde principes aan
de minister voorhield.
De nieuwe overbruggings
regeling voor werklozen
De Raad van Vakcentralen heeft
zich ernstig beraden over de nieuwe
regelingen in zake overbruggings
uitkering en sociale bijstand, die nu
door de Minister van Sociale Zaken
zijn afgekondigd. J
De Raad betreurt in hoge mate, dat
bij deze nieuwe regelingen geen re
kening is gehouden met de princi
piële en sterke argumenten, die zo
wel door het bestuur van de Stich
ting van de Arbeid, als door de Raad
van Vakcentralen in diverse adres
sen aan de Minister zijn neergelegd.
Besloten werd op korte termijn 'n
bespreking met het Departement van
Sociale Zaken aan te vragen, opdat
alsnog met de inzichten en opvat
tingen van de bona-fide organisaties
in het Nederlandse bedrijfsleven zal
worden rekening gehouden.
PROGRAMMA
ZONDAG 5 OCTOBER
HILVERSUM II (415 M.): KRO:
8,00 Nieuws en gram.; 8.25 Inleiding
Hoogmis; 8.309.30 Hoogmis; NCRV
9.30 Nieuws; 11.30 Gram.; KRO:
12.15 Boekbespreking; 12.30 Lunch
concert; 13.00 Nieuws; 13.15 Boek
bespreking; 13.20 Lunchconcert;
13.40 Apologie; 14.00 Radio Philhar-
monisch Sextet; 14.45 Causerie;
15.15 Cabaretprogramma; 15.45
Kath. Thuisfront; 16.00 Vespers;
16.35 Musicale Tombola; NCRV:
Psalmen van Sweelinck; 19.30
Nieuws; KRO 1955 Feijenoord
Sparta-flitsen; 20.12 De Gewone
Man; 20.20 De IJssphinx, luisterspel
21.35 „De Zilvervloot"; 22.15 Avond
gebed; 22.30 Nieuws en Kath.
nieuws; 22.50 gram.
HILVERSUM I (301 M.): VARA:
8.00 Nieuws en gram.: 8.30 Voor de
tuin; 9.12 Sport; 10.00 Omroepkamer-
orkest; 1112 uur Concert; AVRO
12.00 Nieuwe Russische platen; 12.40
Mannenkoor „Zanglust"; 13.00
Nieuws; 13.50 De Spoorwegen spre
ken; 14.05 Boekenhalfuur; 14.30 Re
sidentie-orkest; 16.40 AVRO's Re-
portagedienst; VARA: 17.30 Avon
turen van Ome Kessje; 17.50 Re
portage: VlissingenWV; 18.00
Nieuws; 18.30 Ned. Strijdkrachten;
AVRO: 20.00 Nieuws; 20.15 „Mees
ters der Melodie"; 21.00 Hersengym;
21.45 „Bandjir"; 23.00 Nieuws? 23.15
The Skymasters"; 23.45 gram.
MAANDAG 6 OCTOBER
HILVERSUM II (415 >M.): NCRV:
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym; 8.00
Nieuws; 9.15 Ziekenbezoek; 9.35
Grote muziekmeesters; 11.00 Tenor
en pia.io; 11.15 Van oude en nieuwa
schrijvers: 11.40 Schubert; 12.00
Stafmuziekcorps Amsterd. Politie;
13.00 Nieuws; 14.00 „De klas rond
de luidspreker"; 14.30 Favorite songs
15.00 Gram.; 16.45 Gram.; 17.00 Voor
de kleuters: 18.15 Sport; 19.00
Nieuws; 19.15 Onder de ï-CRV-lees-
lamp; 20.00 Nieuws, 20.15 Omroep
orkest: /I 20 ..Ensemble' Lachman
22.30 Nieuws; 23.40 Gram. en slui
ting.
HILVERSUM I (301 M.): VARA:
7.00 Nieuws, (.15 Ochtendgym: 8.00
Nieuws en giem.; 10 20 Zang en
piano; 10.30 Voor de Vrouw: 10.45
De Regenboog; 11.20 Gabriel Faurré
12.00 Jan Vogel en zijn accordeon
orkest; 12.33 Voor het platteland:
13.00 Nieuws; 13.20 Metrop.loe-orkest
14.00 Piano-recital; 14.30 Voor jonge
Móéders; 14.45 Operetteprogr.; 15.30
„De Stad Wan-Lin", hoorspel; 17.00
Voor de jeugd; 17.45 Rijk Overzee;
18.00 Nieuws; 18.30 Ned. Strijd
krachten; 19.45 Voor ex-pol. gevan
genen uit bezettingstijd: 20.00
Nieuws; 21.00 G.G.-Cabaret; 21.30
Radio Philharmonisch Orkest; 22.15
Vakbeweging in 't buitenland; 22.00
Meester-tHn- 23 00 Nieuws: 23.15
Tim "3 45 gram.
Na een zitting van ruim acht uur
heeft mr. M. H. Gelinck, procureur
fiscaal aan het Amsterdamse Bijzon
der Gerechtshof Vrijdagmiddag de
doodstraf geëist tegen de 47-jarige
voormalige agent van politie te
Amsterdam, Sam Oly.
Voor de Amsterdammers is „Sam
Olie" een bekend figuur, hetgeen
ook bleek uit de overweldigende
belangstelling, die voor deze zaak
bestond. Voor de Duitse inval mocht
Oly zich in de hoofdstad vooral
in bokskringen verheugen in een
grote populariteit. Reeds enige
maanden na de capitulatie trad hij
toe tot de NSB, voor welke bewe
ging hij reeds voordien grote syml
pathie had. Spoedig volgde zijn
overplaatsing naar de „Zentralstelle
fuer Juedische Auswanderung",
waar hij eerst administratief werk
zaam was, later als jódenophaler.
Vele getuigen, die Sam Oly in
actie hebben gezien, verklaren, dat
hij ontelbare joden heeft binnenge
bracht bij de Zentralstelle. Van ba
by's tot ouden van dagen. Zijn ac
tiviteit culmineert wel in het op
halen van dertig blinde joden uit
het Blindeninstituut in de Rusten
burgerstraat. Zelfs een blinde, ge
mengd gehuwde jodenman. die pro
testeerde tegen zijn arrestatie werd
door Oly in de overvalwagen ge
gooid.
Mr. Gelinck was van mening, dat
hier maar één straf, de zwaarste
kan worden opgelegd, welke hij ook
requireerde. De populariteit van
Sam Oly behoort lang tot het ver
leden. Vanaf de publieke tribune
weerklinkt een luid applaus.
Oly krijgt dan het laatste woord:
Ik weet, dat ik mij schuldig heb ge
maakt aan verfoeilijke arbeid
zegt hij maar ik wil mijn gewe
ten niet ruilen met die van vele
politiemannen, die thans nog vrij
rondlopen.
Zes volt voor de vijand
Het Utrechts Tribunaal behandel
de de collaboratiezaak tegen de 62-
jarige eigenaar van de bekende
Utrechtse batterijenfabriek „De
Witte Kat" C. P. H. Hij wordt er
van beschuldigd zes volts batterijen
e.d. te hebben geleverd aan de vij
and voor twee millioen gulden en
het inroepen van hulp van het gew.
arbeidsbureau tot keuring en het
treffen van maatregelen tegen on
willige en nalatige personeelsleden.
Tientallen getuigen moeten nog
worden- gehoord.
Het onwillige personeel werd
opgehaald met behulp van de S.D.,
met wie beschuldigde op zeer goe
de voet stond, i Hij belde gewoonlijk
op en ontving de SD-ers aan de
voordeur met sigaren. Twee jongens
zijn' niet méér teruggekeerd.
Nieuwe Leidse
studenten-generatie
Met het gebruikelijke ceremoni
eel en de traditionele toespraken
werden 230 nieuwe leden van het
Leids Studentencorps en ruim 200
leden van de Vereniging van Vrou
welijke Studenten te Leiden geïn
stalleerd.
De praeses mr. G. H. Hintzen
sprak de mannelijke groenen toe en
wees op het verschijnsel dat vele
tradities van voor de oorlog slechts
aarzelend worden gezocht door hen,
die de nieuwe studentengeneraties
in deze tradities moeten vormen
zonder ze ooit zelf voldoende te
hebben beleefd. De oorlog werkte
in dit opzicht als een scheidsmuur,
die ook de mentaliteit van de men
sen heeft gewijzigd. Ten aanzien
van de civitasgedachte merkte spr.
op dat deze de onderlinge band wil
versterken en wil streven naar uit
breiding van dit contact naar de
totaliteit der studenten. Financieel
kunnen de eisen van het corps geen
beletsel vormen voor het lidmaat
schap. Wel is in de toekomst sterker
mijding van het sociëteitsbezoek te
verwachten.
De presidente van de VVSL, mej.
E. Coster, wees op de verantwoor
delijkheid en toewijding die de
nieuwe vrouwelijke studenten in
hun gemeenschap zullen moeten to
nen, gepaard aan een voortdurend"
zelfcontrole en zelfverplichting. Zij
legde de nadruk op de verdieping
van het gemeenschapsbesef en, de
adeldom der Leidse Universiteit als
kweekplaats van geestelijke waar
den in welk opzicht een traditie van
vier eeuwen moet worden voortge
zet.
BEURSPRAATJE
Zoals Vrijdags vaak het geval
is hield het publiek zich ten op
zichte van de Effectenbeurs weer
vrij gereserveerd. Toch was de
stemming bij de opening vast en
voor verscheidene aandelensoor-
ten openbaarde zich enige vraag,
zodat de koersen merendeels iets
hoger waren dan de vorige slot-
noteringen.
Bij het begin van de vrije handel
bleek dat de vraag geheel was vol
daan en dat men er de voorkeur
aan gaf eerder een stukje af te ge
ven en zo liepen de koersen in het
verdere beursverloop weer iets naar
beneden. Grote koersverschillen
vielen niet te constateren. Konink
lijke zakten bij een hoofdkoers van
450 in tot 447'/!. Van de industrie-
elen opende Unilever met 304, la
ter op de middag werd gehandeld
tegen 301'/i. Hoogovens golden nu
200. Ook voor dit fonds echter
kwam enig materiaal aan de markt,
zodat later op de middag niet "meer
dan 197 kon worden bedongen. Phi
lips aandelen op 384''i geopend,
daalden tot 382. Aku's werden oor
spronkelijk afgedaan tegen 179, ste
gen tot 181 'lt, waarna een kleine
terugslag volgde. De scheepvaart- f
markt was stil. HVA's gingen bij
een hoofdkoers van 228 achteruit
tot 226. De tabakken hoger geopend
gingen later eveneens iets achter
uit. De aandelen Nederlandsche
Ford waren ex dividend, doch de
verhoudingen waren van dien aard,
dat geen notering tot stand kwam.
De minder courante industrieaande
len waren soms iets luier. De nieu
we 4 procent preferente aandelen
van de Unielever ontmoetten we
derom enige vraag. De bankaande
len waren merendeels iéts lager.
De beleggingsmarkt was stil. Ge
meentelijke en provincale leningen
waren prijshoudend, doch waren
verder zeer gering. Staatsfondsen
waren zo goed als onveranderd. Op
de pandbrievenmarkt bestond we
derom enige vraag voor 3"! procent
pandbrieven. Op de Amerikaanse
markt ging iets meer om dan daags
te voren. De koersen waren onver
anderd of een fractie beter. Pro
longatie 2 1/4 procent.
Heden overleed tot onze j
diepe droefheid, na
voorzien te zijn van de 5
H.H. Sacramenten der 5
Stervenden, onze innig-
geliefde moeder
CA-TH. VAN ASSUM
wed. van P. G. Wever
in de ouderdom van 55
jaar.
Haar diepbedroefde
kinderen
De gezongen Uitvaart
zal plaats hebben op
Maandag 6 Oct. 's mor
gens 9.30 uur in de Pa
rochiekerk van Joannes
de Doper.
Schoorl, 3 Oct. 1947
Gelegenheid tot feliciteren
van den heer
N. P. STOKMAN
ter gelegenheid van zijn
50-jarig jubileumb van 20
22 uur in het café-Beem-
ster, Waagplein, Alkmaar.
DANKBETUIGING
Langs deze weg betuigen
wij onze hartelijke dank
aan familie, vrienden en
kennissen voor de vele blij
ken van belangstelling on
dervonden voor én tijdens
het overlijden van onze
zoon
W. HOLLENBERG
Fam. HOLLENBERG
Alkmaar. 3 Oct. '1947
DANKBETUIGING
Bij deze betuigen wij
onze hartelijke dank aan
familieleden en buren
voor de vele blijken van
belangstelling ondervon
den tijdens de ziekte en
bij het overlijden van onze
geliefde vader, behuwd-
en grootvader
A. KOPPES.
In het bijzonder aan de
Eerw. Geestelijken van de
parochie 't Veld, dr. Mol
en Zuster Trompetter voor
de bewezen diensten.
Familie KOPPES.
Zijdewind, October 1947.
DANKBETUIGING
Langs deze weg betuig ik
mijn hartelijke dank aan
familie, buren en. vrien
den voor de innige deel
neming bij het overl'ïden
van mijn geliefde echtge
noot ondervonden.
G. A. DE LANGE—
VERSTEEG
en kinderen.
Hoeverpad 2, Alkmaar.
Maandag 6 October
TANDARTS
Kehnemerstraatweg 51
Alkmaar
Spreekuur dagelijks van
910 en 12 uur.
R.K. Zieken-Kraamver
pleegster is de maanden
October en December nog
vrij. Br. onder no. 11658
Bureau van dit blad.
WERKSTER b. z. a.
Dinsdag* en Donderdag
Rochdalenstr. 22, Alkmaar
Gevraagd: door zakenman
R.K. PENSION (liefst geen
beroeps), op goede stand,
centrum Alkmaar. Br.
onder no. 11657 Bur. van
dit blad.
Ie HERENKAPPER
b.z.a., prima vakbekwaam,
bekend in Damesvak. Br.
no 11644 bur. v. d. blad.
Te koop aangeboden: i.g.
st.z. ACCORDEON (piano
klavier Italia), 120 bassen,
merk Aquto. 2- en 3-korig
Te bevr. H. DEKKER Cz„
Burgerstraat 11, Warmen-
(huizen.
Een Schildersknecht of
vergevorderd leerling ge
vraagd bij S. TH. PORTE-
GIES. Schilder, Dorpsstr.
20, Castricum.
R.K Onderwijzeres 'zoekt
'n Gemeubileerde Zit-
slaapkamer met pension
in centrum stad Alkmaar
Br. onder no. 11596 Bur
van dit blad.
Wij zoeken een'
net en bespraakt
PERSOON
voor acquisitie van vlot
verkoopbare electr. artike
len bij particulieren. Geen
vakkennis vereist, goede
provisie. Brieven onder
no. 6503, bureau v. d. blad
Wie kan mij helpen aan
bruine verpleegsters ja
ponnen of katoen ervoor?
Br. no. 11648 bur. v. d. bl.
Te koop: gasstel (Junker
en Ruh), keukentafeltje
en stoel, 5 pakkisten, 2 he
renfietsen, 2 autopeds, trek-
wagentje, box. Gevr. jon
gensfiets of 3/4 herenfiets,
ook gen. te ruilen. Adres:
Snaarmanslaan 86, Alkmaar
Te koop:
Een klampje NA-HOOI.
Te bevragen bij TH. v.
DIEPEN, Omval 46 te
Alkmaar.
Te koop:
7 snees VOEDERBIETEN
S. HOEK, Slootgaard C77
bij Waarland.
Te koop: 1 bl. mantel met
shawlkraag mt 48, 1 grijze
mantel m. 40, 1 bad en
geijser. Kennemerstraatweg
44 te Alkmaar.
Te koop: i.g.st.b. 34 tons
luchtbandenwagen ook ge
schikt voor aanhangwagen
J POLLE, Herenweg B 11
Groet.
Te koop: Ledikanten, ve
ren- en kapokbedstellen:
winterjassen, sluitgordij-
nen, brandkasten o.a. Lips
enz. Billijke pr. DEKKER
Alkmaar. Spoorstraat 5.
Te koop een iepen bakje
voor bakfiets, tev. onder
stel van bakfiets Te bevr.
bij JOH. J KROON, Wes-
terweg C 334, Heiloo.
Te koop aangeb.. z.g.a.n.
KINDERWAGEN
Benedenweg 134. St. Pan-
eras.
Te koop gevraagd:
Kriel of voeraardappelen.
J. C. BLOM. Driehuizer-
weg 493. Egmond a d H
WERKPAARD te koop,
keus uit drie, wegens in
krimping bedrijf. Tevens
twee Inchtwagens. J
TWISK. Oudenweg 4, te
Castricum.
PAKHUIS
Te koop of te huur ge
vraagd, Liefst in Alkmaar.
Br onder no. 11597. Bur.
van dit blad.
Te koop aangeboden:
40 ton voerbieten.
Te bevr. bii Wed. J. v,
DIEPEN. Oudewal 52,
Warmenhuizen
Te koop aangeboden:
25 M3 STALMEST.
Te bevr. P. HOOGEBOOM
Fuik 2, Warmenhuizen.
Te koop: 40.000 KG Voer
bieten bij H. VENDEL.
Noorddijk N11, Urseir.
Te koop: gr. kinderledi
kant met matrasje en twee
dekens 30.Wagenaar
Straatweg A 90 te Heiloo.
post Alkmaar.
Ruilen bovenwoning
Pracht woning te Oudorp,
vrije keuken, gas en water,
ruilen voor vrij huis, ge
schikt voor 6 pers. te Alk
maar. Jan Boode, Friese-
weg E 8. Oudorp.
Woningruil. Huis bev. 3
slaapkamers. 1 woonk. en
keuken, ruilen tegen groter
huis, liefst met gr. keuken
of kamerkeuken en gr. tuin
Br. no. 11650 bur. v. d. bl.
PIANO te koop gevraagd.
Br. met merk en prijs on
der no. 11595 Bur. van dit
biad
Woningruil. Aangeb: ruim,
vrij huis met tuin,Straat
weg, Alkmaar, tegen vrije
bovenwoning in Alkmaar.
Br. no. 11642 bur. v. d. bl.
OVERAL
leest men het
Nieuw Noordhol
lands Dagblad
Keuringsdienst Noordholland v. d. N.A.K.
Nassauplein 43 - Alkmaar
vraagt voor direct
v. schoonhouden kantoor
Aanmelden tussen 9 en 12 uur bij boven
staand adres.
Aanbiedingen:
WERK DEN HELDER, Florastraat
en BALVERS EN ZOON
Telef. 276, Uitgeest
Thans kunt U bij ons bestellen:
B.M.B. TUINTRACTOR, compleet
MASSEY-, HARRIS- EN PONNY-
WIELTREKKER
BERNARD MOTORPOMPEN
SIMON FREESMACHINES
„ALIDA" SORTEERMACHINES
Wij hebben nog een voorraad
FREESHAKEN en VEREN
Alle machinebouw, nieuw- en ombouw, wordt
door ons uitgevoerd
CONSTRUCTIE -WERKPLAATSEN
OUDKARSPEL - Tel. K 2260-323
in café BONTJE op 4 en 5 OCTOBER
Aanv. 3 uur. MOOIE DANSGELEGENHEID
VELE ATTRACTIES GA DAT ZIEN!
Ten bate van het Parochiale Jeugdwerk
in toneelzaal
Aanvang 7 uur
Muziek: W. Stevens.
Beleefd aanbevelend.