HET ZUIDERZEE-MUSEUM
Twaalfduizend gegadigden
EEN UURTJE
DE VERRE STEM
Een groots plan
RADIO
r
m m\
KXl
ïJFm
voor emigratie naar Amerika!
Voor de Meervoudige Kamer
Zware jongens „kraakten
in Heiloo
EXCURSIE LANGS DE FLEVO-KUST
Geen smet op
het grote werk
J
m ?f1
Naar Canada gaan 8000 Nederlanders
Willem Andriessen
gehuldigd
Wat dan wel?
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Woensdag 29 October 1947
PAG. 3
(Eigen reportage)
AMSTERDAM, De Ruyterkade, opleidingsvaartuig „Prins Hen
drik". Een overmoedig groepje journalisten stapt van de
steiger van Es en van Ommeren via het zusterschip „De Prinses
Juliana" op die dartele kleine tweemaster van de scheepvaart-
school, die onrustig in de stevige Noord-Ooster-bries voor anker
ligt. Kapitein Mol verzekert, dat we doorwaaid thuis zullen komen,
maar in de kombuis staat de koffie al te pruttelen, en dat geeft
moed en schept een sfeer van menselijkheid en warmte in de
barre atmosfeer van iiswind, die over het IJ zoeft.
De „Prins Hendrik" zal net ge
zelschap langs de boorden der
oude Zuiderzee voeren en hun de
vertrouwde perspectieven der
Edammer en Monnikendammer
torens tonen, alsmede de vissers
havens van Volendam en Marken.
De vereniging „Vrienden van het
Zuiderzeemuseum" heeft deze
laat-herfstelijke trip georgani
seerd, om de heren duidelijk te
maken, wat door de droogmaking
der oude binnenzee aan cultureel
goed dreigt verloren te gaan, en
hoe noodzakelijk het dientenge
volge is, dit alles, wat nog bestaat
zo goed mogelijk te conserveren
in een groots opgezet museum te
Enkhuizen.
De bekende litterator K. Norel
houdt in de kajuit een gloeiend
pleidooi voor het behoud der Fle-
vische cultuur. Hij schildert de
schoonheid der oude gebruiken, het
typische van de volksaard, de bete
kenis der volksgemeenschappen
langs de boorden der langzaam ver
dwijnende zee, de pracht der kle
derdrachten, en de ondergang van
dit alles, wanneer niet snel en door
tastend wordt ingegrepen.
De Afsluitdijk het begin.
Toen in 1932 de afsluitdijk werd
gelegd, had dit tot gevolg, dat Wie-
ringen in het verkeer werd opgeno
men. Vollenhove en Blokzijl ver
dwenen achter dijken. Schokland
kwam in de N.O. polder te liggen.
Urk zag uit op land. Spakenburg,
Volendam en Marken bleven streng
aan de gebruiken vasthouden. De
Markers bleven op stelten lopen en
bouwden op palen. Hun vrouwen
droegen de vlechten nog op het
jak. Maar ook dit eiland zal vaste
land worden, in Volendam zal de
visserij tot het verleden behoren.
Zo gaat de folklore rondom de
Zuiderzee in menig opzicht ver
dwijnen.
Bij de verwerkelijking van het
enorme project van de droogleg
ging is wel gedacht aan de sociale
en economische zijde van het vraag
stuk, doch men heeft er niet, of niet
voldoende aan gedacht het volks-
eigene te conserveren voor het na
geslacht. „Er mag geen smet kle
ven aan dit grote werk", zeide een
staatsman. Doch een serieuze poging
om het leven, dat zich op en om de
Zuiderzee heeft ontwikkeld, te be
houden, werd nimmer ondernomen.
„Morituri te salutant"
Op 6 September 1930 werd te
Enkhuizen de grote „Zuiderzee Vis
serij Tentoonstelling" gehouden.
Een grootse vlootrevue, een apo
theose van hetgeen gedoemd was
in de naaste toekomst te verdwij
nen. Daar waren de Workummer,
Hindeloper en Stavorense jollen bij
een. De Lemster aken, de Schokker
schuiten en Marker jolletjes. Hon
derden boten bijeen in een mach
tige, doch tegelijk mistroostige
schouw, een laatste reünie der oude
glorie, een „morituri te salutant"
(zij die gaan sterven, groeten u!)
Maar die dit zagen, wisten, dat
dit schone niet sterven mócht, en
dat men alle krachten moest in
spannen om het zo goed mogelijk
voor de komende geslachten te be
waren. Toen reeds liet men het oog
op de Dromedaris vallen om er een
museum yan te maken. Doch dit
plan werd niet verwezenlijkt. Men
wilde meer dan louter een museum,
dat duf, muffig en doods is. Tijdens
het Congres op Monumentendag te
Amsterdam, dat onder de oorlog
werd gehouden, verdedigde de heer
S. J. Bouma, directeur van het
Openluchtmuseum te Arnhem en
thans directeur van het te stichten
Zuiderzeemuseum te Enkhuizen, de
stelling, dat men hier het wezenlijke
van de Zuiderzee-folklore moest
bijeenbrengen op een wijze, die
aanmerkelijk afweek van de tradi
tionele. Geen opslagplaats van anti
quiteiten dus, geen verzameling
van dode en uit hun omgeving weg
gehaalde dingen, maar een levende
werkelijkheid, een voortzetting van
het kleurige leven der vissersplaat
sen, een vasthouden van de zee in
haar element.
Amsterdam, Harderwijk
of Enkhuizen!
Drie steden kwamen in aanmer
king, om dit museum binnen haar
muren te huisvesten. Amsterdam,
DONDERDAG 30 OCTOBER
HILVERSUM II (4.15 M.) K.R.O.
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym; 7.30
Morgengebed; 8.00 Nieuws; 9.00
Ochtendconcert; 11.00 Radio-zie
kenbezoek 11.45 Cowboy- en Zuid-
Afrikaanse liedjes; 12.00 Angelus;
12.03 Piano-recital; 12.33 Lunchcon
cert; 13.00 Nieuws, Kath. nieuws;
13.20 Boekbespreking; 13.25 Lunch
concert. N.C.R.V. 14.00 Orgel; 14.40
Voor de vrouw; 15.30 Rotterdams
Philh. Orkest; 17.00 Radio Jeugd-
Ned. Koren en Korpsen; 19.00
journaal; 17.50 Rijk Overzee; 18.30
Nieuws; 20.15 Studio-Steravond;
22.30 Nieuws; 23.57 Sluiting en Wil
helmus.
HILVERSUM I (301 M.) A.V.R.O.
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym; 8.00
Nieuws; 10.30 Voor de vrouw; 10.50
Voor de kleuters; 11.50 Ensemble
Jetty Cantor; 13.00 Nieuws; 15.00
Voor zieken en gezonden; 17.00
Avro kaleidoscoop; 17.30 The Sky-
masters; 18.15 Sportpraatje; 18.30
Ned. Strijdkr.; 19.45 R.V.D.; 20.00
Nieuws; 20.45 Nachtvlucht, hoorspel
21.35 Radio Philh. Orkest; 23.00
Nieuws en gramofoonplaten.
Harderwijk en Enkhuizen. De
hoofdstad liet zich voorstaan op
haar aantrekkingskracht ais metro-
pole. Harderwijk op haar bekend
heid als touristisch centrum. Doch
Enkhuizen op haar gunstige ligging
ten opzichte van de zee. De haring-
stad greep het element van het wa
ter vast en wist daardoor een be
slissing in haar voordeel te force
ren. Harderwijk immers vergroeit
met de polder en Amsterdam houdt
zeer weinig voor-water over. Alleen
Enkhuizen blijft liggen aan open,
woelig water en kan als vissers
haven haar bestaan handhaven ten
Noorden van de polders. Daar kan
alles in levende werkelijkheid blij
ven zoals het was en daar kunnen
de zee en het land hun kleurrijk
heid en historische betekenis behou
den.
Enig in de wereld!
Enig in de wereld wordt het Enk-
huizer museum, omdat daar alles
zal leven, zoals het leefde in Volen
dam, Workum, Spakenburg, Hinde
lopen en alle vissersplaatsen rond
de oude zee. De Markers zullen er
wonen in huizen op palen. De Spa
kenburgers zullen er rondlopen
met haar witte kalotjes. De Mak-
kummers zullen er hun aardewerk
vervaardigen en Genemuiden zal
vertegenwoordigd zijn door een
mattenvlechterij. De tjalken, klip
pers en stomers zullen er in- en
uitvaren. Het prachtige en zo ge
heel eigen leven op en om de bin
nenzee zal er bewaard blijven. De
vissers zullen er op de oude wijze
hun beroep uitoefenen en met de
vangst zichzelf en hun gezin onder
houden. Een museum op het water,
een museum, dat de historie vast
houdt, een natuurreservaat, als men
het zo noemen wil. In ieder geval
een verzameling van culturele
waarden, die enig in de wereld is.
Roem der oude eeuwen.
Nog om een andere reden nam
de Nederlandse regering het besluit
te Enkhuizen het museum te vesti
gen. Het is, omdat in deze stad de
roem der Oost-Indië-vaarders be
waard bleef in de vorm der oude
pakhuizen en patriciërswoningen."
De Dromedaris en het statige stad
huis getuigen daarvan. En het be
kende Peperhuis, dat de letters
V.O.C. nog in zijn gevel draagt en
waar men de Spaanse peper nog
tussen de naden der vloeren vindt!
De 17e en l^p eeuw leven er voort
in de Westerstraat, de Bocht en op
de Kaasmarkt. Hier is de klok drie
eeuwen stil blijven staan. En hier
zal de oude tijd dus de nieuwe ont
moeten en met deze samen een stuk
Zuiderzee-geschiedenis schrijven,
dat zijn weerga niet vindt.
VICTOR DE JONGE
fn
m
■Sw.
■KyM
In Portland in de U.S.A. brak op een der pieren in de loodsen
aldaar een geweldige brand uit, die door een heel legertje van
brandweerboten bestreden werd. De schade van deze brand be
droeg ca. 700.000. Gedurende dit jaar werd voor 517.982.000
door het vuur vernield. Het lijkt ons een grote tegenvaller voor
de heren assurandeuren.
DE EMIGRATIE is een-zaak, die
weinig propaganda behoeft,
omdat talloze Nederlanders in
stinctmatig voelen, dat zp het
meest doeltreffende middel is, om
een meer geschikte bestaansmo
gelijkheid te vinden dan het ver
blijf op vaderlandse bodem,. En
omdat vooral de boeren en land
arbeiders de beste kansen hebben
in het buitenland, een onderkomen
te vinden, ontmoet men juist bij
hen de drang om weg te trekken
het meest.
De Centrale Stichting voor de
Landbouworganisatie, die steunt op
de drie boeren- en drie landarbei
dersorganisaties, heeft zich er voor
gespannen, die drang tot emigratie
op te vangen en in goede banen te
leiden, door de wegtrekkenden met
voor- en nazorg te omringen. Het
was daarom zo interessant uit de
mond van de directeur dier Stich
ting, de heer Cnossen, te vernemen,
dat de emigratie naar N.-Amerika
nog niet voldoende is voorbereid,
om er de aandacht voor te vragen.
De moeilijkheden zijn vele, doch
vooral de mogelijkheid om Neder
landers in het noodzakelijke groeps
verband bijeen te brengen, ont
breekt fp veel. Anders is dat met
de Ver. Staten. Daar krijgen jaar
lijks 3150 Nederlanders entree, mits
zij door familie ofandere goede
kennissen met financiële garanties
worden beschermd. De wachtlijst
bij de consul te Rotterdam, over
wie de toelating loopt, telt thans
meer dan 12000 namen van gega
digden. Een bewijs voor de belang
stelling, maar ook een verwijzing
naar de lange wachttijd, die in het
verschiet ligt! De V.S. zijn voor
onze boeren een ideaal land; deze
toch slagen er bijna altijd en wie
niet mocht slagen, kan toch in een
andere tak dan de landbouw zijn
bestaan verzekeren.
Ook Canada biedt onze boeren
grote kansen. Enorme uitgestrekt
heden vruchtbare grond liggen te
wachten op de nijvere handen, die
hem zullen ontginnen. De toelating
is onbeperkt, zodat dit voorjaar
waarschijnlijk 6 tot 8000 personen
daarheen zullen vertrekken. Zij
verplichten zich minstens een jaar
in loondienst te zullen werken.
Meestal doen de emigranten dit
langer, maar zij zijn daarna dan
ook in staat spoedig een eigen boer
derij te kopen.
TensdbMe biedt ook Frankrijk
kansen aan gevestigde boeren; voor
loonarbeid bestaat geen perspectief.
Een moeilijkheid biedt daarbij de
inventaris, ofschoon de regering
met haar beperkende voorschriften
thans iets toegefelijker is gaan op
treden. Bij emigratie op grote schaal
bestaat alleen dan redelijk vooruit
zicht, wanneer zij in groepsverband
geschiedt. De emigranten moeten
steun in elkaar vinden.
Australië is wegens transportmoei
lijkheden practisch niet te bereiken
en Zuid-Afrika biedt slechts goede
kansen aan vakarbeiders.
Uit het relaas van de Stichting
bleek duidelijk, dat de emigratie
op gang begint te komen. Er liggen
nog veel obstakels in de weg om
deze grootscheeps te doen geschie
den. Maar met kracht wordt ge
werkt, om de nationale en inter
nationale belemmeringen meester
te worden.
Over twee weken
aardappelmeel in 't brood
Daar de voorraden broodbloem in
ons land in de laatste tijd zijn te
ruggelopen tengevolge van de be
kende moeilijkheden in de graan-
voorziening, is het tijdstip, waarop
de bloemmelange met aardappel
meel in de bakkerij verwerkt zal
worden, dichterbij dan aanvankelijk
is medegedeeld. Nadat van 26 Octo
ber af de maalindustrie begonnen is
5 procent aardappelmeel in de
broodbloemmelange te mengen,
duurt het' nog maar twee weken al
vorens brood van de nieuwe sa
menstelling gebakken wordt, zo
deelt de afd. Voorlichting van het
Ministerie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorzining ons mede.
Twee paarden onder de
trein
Bij de splitsing van de spoorlijn
Gouda-Ceintuurbaan te Rotterdam
zijn Maandagavond omstreeks half
tien twee paarden door de electri-
sche trein uit Gouda doodgereden.
De trein raakte defect, stopte en is
later door een locomotief naar het
Maasstation gesleept. Het treinver
keer stond één uur stil en kon later
met vertr^ing doorgang vinden.
Persoonlijke ongevallen deden zich
niet voor.
De paarden waren het eigendom
van een veehouder aan het Toepad.
De politie stelt een nader onderzoek
in, daar kwaadwilligheid wordt
vermoed.
Tot huldiging van de pianist
componist en muziek-paedagoog W.
Andriessen, die Zaterdag 25 Octo
ber j.l. zestig jaar is geworden, had
zich een comité gevormd onder
voorzitterschap van de heer H. van
den Eerenbeemt en waarin als ere
leden zitting hadden genomen de
minister van O. K. en W„ dr. J.
Gielen, de minister van staat, jhr.
mr. F. Beelaert van Blokland, de
commissaris van de provincie Noord
Holland, dr. J. C. Baron de Vos van
Steenwijk en de burgemeester van
Amsterdam mr. Arn. J. d'Ailly.
Nadat de jarige Zaterdag in be
sloten kring door collega's, leerlin
gen en oud-leerjjngen in de Bach-
zaal van het Amsterdamse Conser
vatorium, waarvan Willem Andries
sen dit jaar tien jaar directeur is,
gehuldigd was, werd te zijner ere
Dinsdagavond in 't Concertgebouw
te Amsterdam een feestconcert ge
geven, waarbij o.m. tegenwoordig
waren minister mr. dr. P. Witteman
Baron de Vos van Steenwijk, wet
houder mr. A. de Roos namens het
gemeentebestuur van Amsterdam
en dr. N. R. A. Vroom van het mi
nisterie van O. K. en W.
Een stampvolle zaal begroette na
de ouverture „Prometheus., van
Beethoven, welke onder leiding van
Henk Jordans door het Concertge
bouworkest werd uitgevoerd, de ju
bilaris bij zijn komst op het met
bloemen versierde podium, waar hij
als solist optrad in het vierde en
vijfde pianoconcert van Beethoven.
In de pauze sprak minister Wit
teman namens zijn ambtgenoot van
O. K. en W. en namens de regering
de heer Andriessen toe, in wie hij
een der grote kunstenaars eerde, die
Nederland de grote plaats in het
internationale muziekleven hebben
gegeven. De minister deelde mede.
dat het de Prinses-Regentes had
behaagd de heer Andriessen te be
vorderen tot Officier in de Orde
van Oranje Nassau. Nieuwe ovaties
en een grote bloeijienhulde volgde.
In de ronde zaal van het Concert
gebouw werd na afloop een receptie
gehouden, waar tallozen hun ge
lukwensen kwamen aanbieden. Het
huldigingscomité bood de heer An
driessen een nieuwe vleugel aan.
P.R.A.-personeel
protesteert tegen ontslag
De Bond van P.R.A.-personeel
heeft aan de Minister van Justitie
een telegram gezonden in verband
met het besluit, waarbij aan al het
personeel ontslag wordt aangezegd
tegen 1 Januari 1948. In het tele
gram wordt geprotesteerd tegen het
uitblijven van de bij herhaling toe
gezegde wachtgeldregeling. Het
bondsbestuur verzoekt de minister
te bevorderen, dat voor 1 Nov. a.s.
de beloofde wachtgeldregeling in
haar geheel algemeen bekénd wordt
gemaakt, aangezien het anders
moet concluderen, dat ten onrechte
is vertrouwd op een reeks van con
crete toezeggingen van de overheid,
weshalve het bondsbestuur zich als
dan genoodzaakt zal zien zijn leden
te adviseren een benoeming tot
voortzetting van de werkzaamheden
na 1 Januari 1948 niet te aanvaar
den."
Gisteren kwamen in
Den Haag een arbeider
en een ambtenaar in
botsing. Maar nu eens
letterlijk. De ambtenaar
is met een zware sche-
delbasisfractuur naar 't
ziekenhuis gebracht,
waar hij enkele uren
later overleed. De
61-jarige J. C. K. uit
Rotterdam is met de lift
van een hoogte van 12
M. naar beneden geval
len. Ook hij is overle
den. In Hengelo is 'n
houthandelaar en hij
heet Ottevanger. Tij
dens de bezetting han
delde hij in hout met
de Duitsers en heeft nu
daarvan f 2.000.000 ge
vangen. Toen werd hij
gevangen genomen en
nu over 14 dagen zal
hij te horen krijgen wat
voor straf hij wel zal
ontvangen. B. en W.
van Delft zullen de ge
meenteraad voorstellen
in 1948 een tentoonstel
ling te houden in het
Prinsenhof te Delft, ter
herdenking van de
Vrede van Munster. De
vermoedelijke kosten
van deze tentoonstelling
zijn f 84.500.terwijl
de ontvangsten op
f57.000 worden geraamd
In Helmond zijn en
kele deelnemers aan
een bepaalde wedstrijd
gearresteerd. Het ging
enkele stemmen opge
gaan. De vereen. „Ka
tholiek Leiden" orgaan
voor de samenwerking
tussen de Katholieke
Leidse instellingen en
verenigingen heeft bij
de ministerraad even
eens geprotesteerd.
Tegen de 46 j. M. H. B.
er maar om, wie in één
maand tijd het meeste
katoen kon gappen. Een
40 j. H. V. had er 250
meter gestolen ma&r
toch verloor hij het
want 'n meneer G. B.
had er 700 meter bij
elkaar weten te krijgen.
Maar in de strijd met
de gerechtigheid heb
ben ze beiden verloren.
De katoenkoningen zijn
door de politie gepakt.
Tegen de oprichting
van het Butlin-kamp te
Zandvoort zijn nogal
te Kerkrade is 15 jaar
geëist, omdat hij ervan
verdacht wordt zijn
stiefzoon te hebben
vermoord. Burge
meester Slobbe van
Breda heeft zijn ambt
als burgemeester neer
gelegd. De scheidende
burgervader ontving de
erepenning van de stad
Breda. T. g. v. zijn
40 jarig jubileum
maakt Clinge Dooren-
bos met het palet der
cabaret prominenten
een tournée door ons
land, dat gisterenavond
is aangevangen in Con
cordia te Bussum. Met
veel geklingel is Clinge
gehuldigd. Vele beken
de artisten, musici e.d.
waren aanwezig of za
ten in het ere-comite
Voor de afwisseling
weer eens een van onze
vette vrienden; een
wild zwijn van 100 kg.
door de heer Jac. Ten-
haaf te Zierikzee met
een welgemikt schot
neergelegd. De 24 ja
rige violist Herman
Krebbers is gisteren
ochtend van wal ge
stapt het huwelijksboot
je in, tezamen met de
22-j. mej. A. M. Torlau.
De Broederschap dei-
notarissen, ring Am
sterdam vierde Zater
dag j.l. haar 50 j. be
staan. De voorzitter gaf
een historisch overzicht
van de lotgevallen van
de ring, in de loop der
voorbije tijden meege
maakt.
Als je wat verdienen kan.
H. S., gedetineerd wegens fietsen
diefstal, had zich Dinsdagmorgen
voor de Meervoudige Kamer, onder
presidium van mr. van Regteren
Altena, te verantwoorden. Hij zou
met zekere Q. uit Amsterdam en
J. H. uit Den Helder een afspraak
hebben gemaakt om fietsen te gaan
stelen. Verd. zelf beweerde echter,
dat hij een fiets had gekocht van
H., omdat deze in geldnood zat en
dat hij niet wist, dat het karretje
van diefstal afkomstig was. Zijn
kameraden kende hij nauwelijks en
voor de rechtbank wist hij niet of
het nu „die meneer" geweest was,
duidend op H., of „die meneer",
wijzend op Q. Een van de heren
had nog een fiets, uit Bergen af
komstig, ten verkoop aangeboden en
uiteindelijk was het edele drietal
naar Amsterdam getogen, waar het
niet moeilijk viel de gegapte fietsen
van de hand te doen.
S. vertelde, dat zij allemaal ge
zellig bij elkaar in een logement
woonden, ze praten wel eens over
het een en ander: „en als je dan
wat verdienen kan, wel, dan doe je
dat". De president kon dat in zekere
zin wel begrijpen, maar vond deze
manier van geld verdienen toch wel
wat vreemd. Hoe het bij S. toe
ging, blijkt wel uit het verhaal van
het broertje, dat een oude fiets had
gestolen. Verdachte had toen tegen
de jongen gezegd: „Hoe kan je nu
een oude fiets stelen?"
De Officier van Justitie eiste te
gen S., die reeds een paar veroor
delingen voor dergelijke feiten ach
ter de rug heeft, U/a jaar.
De verdediger wees er op, dat
verdachte wel met zijn kamerjjicn
er op uit was getrokken, doch dat
uit de opmerking: „daar staat een
fiets" toch niet kan worden afge
leid: „je moet die fiets stelen". Vol-
In het voorjaar werd er te Heiloo,
bij dr. A. Wijffels van de psychiatri
sche inrichting St. Willibrord inge
broken. Er werd tafelzilver, geld,
een horloge, zeven textielkaarten,
een rantsoenkaart voor jonge moe
ders en wat zilveren snuisterijen
gestolen. De dader had ook nog een
paar schilderijen klaar gezet, maar
toen kwam de politie in de persoon
van wachtmeester Waterdrinker er
een stokje voor steken. Deze had
n.l. onraad bespeurd in de woning
van de arts, die aan de straatweg
is gelegen en toog op onderzoek uit.
De dief, gestoord in zijn duister
werk, nam de benen, vloog letter
lijk over een hoge schutting en de
dienaar van Hermandad kon hem
niet te pakken krijgen. Dat gebeur
de pas later en Dinsdagmiddag had
deze, zekere A. P. v. d. K. uit Am
sterdam, zich te verantwoorden
voor de rechter.
Deze v. d. K. bleek met recht te
zijn wat men noemt een zware jon
gen. Hij was eigenlijk schoenma
ker van - zijn beroep. Hij had dan
ook maar beter bij zijn leest kun
nen blijven, zoals Mr. Meischke te
recht opmerkte in zijn requisitoir,
maar dat was helaas niet het geval
geweest. Het strafregister van de
man was verre van blanco: ly j„
20 maanden, in Den Haag was pas
twee jaar geëist voor een kraakje
in Wassenaar, in Zutphen moet hij
nog voor komen, in Arnhem is hij
geen onbekende, en zo ging het
maar door. Hij vertelde dat met 'n
zekere trots en voegde eraan toe,
dat hij zijn jeugd in een verbeter
huis had gesleten, doch er niets
beter van was geworden. Hij weet
dat aan de opvoedmethode dezer
instellingen. Zou hij zelf wel vol
doende hebben medegewerkt? Wat
er van zij, nu heeft hij waarschijn
lijk weer negen maanden er bij op
te knappen. De verdediger maakte
een rekensommetje en kreeg tot
uitkomst 70 maanden nog tegoed.
Medeplichtig in deze zaak was
C. K. die een wat zielige indruk
maakte. Dat was een loodgieter die
in Amsterdam wel eens „snorde"
Amsterdam Europees
modecentrum?
Wanneer de Nederlanders hun
kans waarnemen, zo schrijft de
Journal of Commerce, zal het Euro
pese publiek, dat de mode volgt, in
de toekomst naar Amsterdam zien
voor de nieuwste snufjes op mode
gebied. Weliswaar gaan de ambities
der Nederlanders niet zo ver, dat
zij beweren de plaats van Parijs
als voornaamste modecentrum van'
Europa te kunnen innemen, doch
zij hopen de positie te kunnen over
nemen, welke Berlijn en Wenen
voor de oorlog in de Europese kle
dingindustrie innamen. De meeste
duurdere damesmantels, die men
momenteel in het welvarende Bel
gië ziet, aldus het blad, zijn van
Nederlandse herkomst. De Neder
landse zakenlieden hopen, dat zij
ook in Scandinavië, Frankrijk,
Zwitserland en zo mogelijk Groot
Brittannië de markt zullen kunnen
veroveren.
Positie Nederlandse
schepen
Dinsdag 28/10: Duivendijk 26/10
van Victoria te Vancouver. Oranje
wordt 28/10 van Aden te Singapore
verwacht. Tabinta, Amsterdam-Java
pass. 26/10 Gibraltar.
en zodoende verzeild was geraakt
in verkeerd gezelschap. Want ook
de getuige C. H. T. leek ons niet
brandschoon. Het drietal was met
de auto van K. op stap gegaan'en
lekker „een kraakje te zetten". Wie
het initiatief nam tot het nobele
voorstel is nog niet uitgemaakt, de
heren beschuldigden elkaar. Maar
K. maakte de beste indruk. Toen
het in de tweede zaak op getuigen
aankwam, weigerde v. d. K. die
steeds cynisch had zitten lachen op
momenten dat zijn makker C. K. 't
vuur na aan de schenen werd ge
legd, te getuigen. Het Amsterdamse
duo zal over 14 dagen vernemen
hoe de rechtbank hun gedragingen
heeft getaxeerd.
gens mr. Sluis zou de man op die
bewuste 30ste September zelf niet
gestolen hebben. Zijn cliënt loopt
wat te venten en het is mogelijk,
dat hij weieens in verleiding komt,
daarom arhtte pleiter een gevange
nisstraf niet op haar plaats, maar
vroeg eer opvoedende straf in een
inrichting, waar hij iets kan leien
Als hij weer moet gaan venten,
wordt het niets met hem".
Uitspraak over 14 dagen.
In Veenhuizen beviel het
hem niet
„Ik drink ook wel andere drank",
zei N. B. tegen de president van de
rechtbank te Alkmaar, toen het ter
sprake kwam, dat hij-verslaafd was
aan het drinken van spiritus. Brr..
Hij had reeds verscheidene malen
in Veenhuizen gezeten en daar be
viel het hem niet. Daar was van
allerlei slag mensen, die het steeds
maar over diefstallen hadden. En
in een dronken bui (spiritus) had
hij in een vrije periode een fiets
weggenomen op 10 October te Graft.
Dat de man geen doortrapte mis
dadiger was, bleek uit het feit, dat
hij het geld, voor de fiets ontvan
gen, aan de eigenaar had terugge
geven. Hij leefde van een beetje
venten en van de spiritus, was reeds
21 maal veroordeeld, meest voor
dronkenschap en de Officier vreesde
dat hij in de cel nog eens zijn jubi
leum zou vieren.
Er bleek bij geen der partijen
bezwaar tegen de openluchtgevan-
genis en daar zal het dan ook wel
op uitdraaien. Over 14 dagen valt
de beslissing.
Van zwarte handel tot erger
Dat het drijven van zwarte han
del een riskant beroep is, bleek
weer eens tijdens de zitting van de
Alkmaarse Meervoudige Kamer,
waarin B. J. Q. uit Amsterdam zich
te verantwoorden had voor rijwiel
diefstal. Meestal komt men van
kwaad tot erger. Verdachte was al
op 16-jarige leeftijd in aanraking
met de justitie gekomen, had ver
scheidene jaren in de „nor" gezeten
en toen hij eindelijk op weg was
weer een fatsoenlijk mens te wor
den (zijn huwelijk droeg daar veel
toe bij, toen werd hij om het feit,
dat hij wel eens gezeten had, ont
slagen. Dat bleek funest, hij kon
het nergens meer rooien en ging
toen maar in de zwarte handel. En
toen had hij een fiets gestolen.
De verdediger, mr. Lesterhuls,
vond verdachte een echte zwerver,
een onsociale figuur, die echter geen
onverbeterlijke misdadiger is. Het
is hem niet meegelopen en in de
Ipatste tijd vooral niet. Hij heeft
alles moeten verkopen, om 't hoofd
boven water te kunnen houden, tot
zijn bonkaarten toe. Pleiter vond,
dat er van deze man, die goed voor
zijn gezin zorgt, nog wel iets te
maken is en verzocht de uiterste
clementie. De eis was 9 maanden.
Uitspraak over 14 dagen.
-
flp -
De grootste ventilator in Europa bevindt zich in het kleine Neder
land. De staatsmijn Emma is thans met deze ventilator uitgerust.
EEN HUISHOUDSCHOOL
IN DE WIERINGERMEER
Het is slechts een vrij kleine
agenda, waar de raadsleden van
Wieringermeer zich Vrijdagmiddag
over hebben te beraden.
Uit de ingekomen stukken zal
blijken, dat bij K.B. van 12 Sept.
toestemming is verleend tot het in
richten en in stand houden van een
landbouwhuishoudschool. In ver
band hiermede zullen B. en W. voor
stellen om de noodschool te Sloot-
dorp voor dit doel te verbouwen.
De firma Kiewiet Impink te
Medemblik wil het" timmerwerk
voor f 4572 uitvoeren, de fa. King-
ma te Leeuwarden het schilderwerk
voor f 433 en de firma Ponsen te
Weesp de aanleg van electriciteit
voor f 875. In totaal zal deze ver
bouwing dus rond f 6000 vorderen.
De bedoeling is dit werk onder
hands te gunnen.
Nu het kouder wordt:
DENK AAN DE WINTER
Op het ogenblik beschikt Wierin
germeer nog slechts over een zand-
strooier, terwijl de z.g.n. achter-
span-sneeuwploegen gedurende vo
rige winter onbruikbaar zijn ge
worden. Om de wegen bij normale
winters begaanbaar te houden zul
len B. en W. de raad voorstellen om
een tweede zandstrooier en twee
nieuwe z.g.n. voorspanploegen aan
te kopen, tot een gezamenlijk be
drag van f 7200. Het is te verwach
ten, dat met dergelijke aanschaffin
gen een normale winter het hoofd
kan worden geboden.
Staking bij wederopbouw
te Velsen-Noord
Bij de wederopbouw te Velsen
Noord is dezer dagen een looncon-
flict ontstaan. De oorzaak is een
actie van het gew. arbeidsbureau
tegen een der aannemers ter zake
„zwart" betaalde lonen en het voe
ren van een frauduleuze boekhou
ding. Aanvankelijk dreigden de
arbeiders met een sit-down staking,
maar gisterenmorgen gingen zij
over tot een formele proteststaking.
IVT; dat onze niet-strikt nood-
zakelijke levensbehoeften
niet overdreven moeten worden.
Begrijpen we elkaar goed: het
gaat er niet om, dat we ons de
dingen, die ons het leven kun
nen veraangenamen, helemaal
moeten ontzeggen. Het gaat
alleen over het „te" op dit ge
bied. We gunnen de mensen
graag hun rokertje en biertje,
want dit laatste is inderdaad
zeker niet voor kikkers gebrou
wen! U hebt alweer gelijk, goede
huismoeder! Maar u zult toch
ook eerlijk moeten toegeven, dat
het niet nodig is, dat de sigaret
eeuwig tussen de lippen hangt,
van 's morgens vroeg tot
's avonds laat, en dat uw jongste
spruiten nu ook inderdaad nood
zakelijk de portie snoep naar
binnen moeten werken die op
de kaarten worden toegewezen.
U zelf bent waarschijnlijk met
minder chocola-repen groot ge
bracht en uw eigen vader en
moeder gingen ook niet bepaald
iedere week naar de bioscoop.
Waren zij daarom minder mens,
genoten zij daarom minder?
Matiging, versobering, bezuini
ging op deze en dergelijke pun
ten: bent u het nu niet eens met
MARCUS?
'EUILLETON f
door
PETE FALCON
46.
Fred onderging een zonderlinge
gewaarwording. Daar was dus die
moedige jonge vrouw, waarmede hij
de korte, doch gevaarlijke gevan
genschap had gedeeld in Lombell-
street. Ineens kwam de gehele epi
sode hem weer voor de geest het
zelfbewuste optreden van Finne-
more, de bedekte dreigementen, die
hij had uitgesproken ten aanzien van
Mary Regan, het onverwachte ver
schijnen van Burns en de daarop
volgende vlucht van de bende,
waarbij ze het meisje hadden mee
genomen. Zonder nu te kunnen be
weren, dat het lot van Mary Regan
hem en Burns van minuut tot mi
nuut had bezig gehouden, toch was
zij steeds de aanleiding geweest tot
de vraag: Hoe ontdekken we haar
en hoe zullen we haar kunnen be
vrijden. En nuHij keek even
naar de inspecteur. Fred kon zijn
eigen ogen niet geloven. Burns zat
in hevige spanning en was blijkbaar
zo verrast, dat hij op dit moment
niet tot een vorm van actie in staat
bleek. Flitsend schoot het Fred
door het hoofd, dat dit voor 'n po
litieman toch op zijn minst een
eigenaardig verschijnsel was.
„Watdenk je ervan?" stamel
de Fred tenslotte. Hij kon nog maar
steeds zijn ogen niet geloven.
„Ikikstotterde Burns.
Eensklaps schoot hij recht op zijn
stoel. Hij beheerste zich weer vol
komen en bleek snel te overleggen.
Op zijn beurt raakte hij de arm van
Fred aan. Hier was inderdaad reden
voor, want de twee dames staken
de brede verkeersweg over, toen de
lichten de voetgangers vrij gaven
en wandelden in de richting van het
terras.
„Dat is vreemd," fluisterdé Burns.
Langzaam voelde Fred hoe de vin
gers van de inspecteur zich als een
ijzeren klem om zijn arm sloten.
„Beheers je tot het uiterste Fred,"
fluisterde Burns. „Die dame bij haar
is gravin Eleonora Stapetsky. Ze
komen hierheen die gravin zal
natuurlijk doen of ze ons niet kent
en wij kennnen haar niet!
maar Mary Regan slaakt natuurlijk
kreten van blijdschap. We begroe
ten haar als een oude kennis en
wacht tot zij praat! Nergens
naar informeren haar laten pra
ten! Begrepen!"
„Ja", fluisterde Fred, die beefde
van opwinding.
„Nog enkele seconden en ze ziet
ons. Het lijkt wel of die gravin haar
opzettelijk in onze richting brengt.
Praten, Fred met elkaar praten!"
Burns begon een opgewekt be
toog over de karakteristieke ver
schillen tussen New York en Am
sterdam, toen plotseling de uitroep
klonk:
„Hallo, mr. Vandijke, mr. Burns"
De geroutineerde Burns speelde
zijn verbazing beter dan Fred, toen
hij opsprong en zei:
„Miss Regan., u.. hier? En., eh"
Het spel van de inspecteur was
zo volmaakt, dat Fred zich de moei
te kon besparen om er aan mee te
doen, althans hij behoefde zich niet
zo in te spannen.
„Wat ben ik blij u te ontmoeten",
zei Mary, terwijl ze hem de hand
drukte. „En u ook mr. Vandijke",
vervolgde ze, zich tot Fred wenden
de. Ze keek hem aan, lachte even
vroeg: „Is u allright ik bedoel
na ons avontuur in Lombcllstreer.
Ik heb me dikwijls afgevraagd hoe
het met u was gegaan."
Fred voelde zich meer getroffen
door deze belangstelling, dan hij
voor zich zelf wilde bekennen. Het
was alsof de band, die zich tussen
hen had gevormd tijdens de gevaar
lijke ogenblikken in de Lombell-
street, toen ze in de macht waren
van Flnnemore en zijn fycnde, plot
seling werd hersteld. En zijn woor
den vertolkten dan ook een onmis
kenbare oprechtheid, toen hij ant
woordde:
„Het ligt in dit geval voor de
hand, dat we kunnen zeggen: twee
zielen, een gedachte. Ik heb mij
ten aanzien van u, miss Regan, pre
cies hetzelfde herhaaldelijk afge
vraagd."
„Moet ik soms blozen, mr. Van
dijke?" informeerde Mary lachende.
Wordt vervolgd
