De politiek van vandaag
D£ RAZZIA'S
De le
r
KERSTG AVE-ACTIE
VAN 12 DECEMBER 1944
VORST VAN DE VREDE
Tweede avond Schola Publica
PAG. 2
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zaterdag 13 December 1947
ALKMAAR EN OMSTREKEN
CHRISTUS
College is verdeeld
Wat zal de raad
doen
UIT OUDE TIJDEN
Onze agenda
J
Attentie voor de K.V.P.
Prof. Dr. L. H. Grondijs over Spanje
K.A.B.-hoekje
Een v<
„Da
b
Monument
in de
Voorhout
Men zal zich herinneren, dat het
Genootschap van de Stille Om
gang alhier zich 7 Febr. van dit
jaar tot de raad wendde met het
verzoek een gemeenteterrein af
te staan, om daarop een monu
ment op te richten, vöorstellende
„Christus als VorsJ van de Vrede",
zulks als dankbare herinnering
aan het feit, dat de stad Alkmaar
voor de vernielingen en verwoes
tingen van de oorlog is gespaard
gebleven.
Eindelijk in de laatste ver
gadering van dit jaar zal de
raad over dit verzoek te beslissen
krijgen, waarop de meerderheid
van het college adviseert gunstig
te beschikken.
„Er wordt hier aldus deze
meerderheid van de gemeente
een bescheiden medewerking ge
vraagd in de vorm van afstand van
luttele meters openbare gemeente
grond tot het bereiken van een al
leszins prijzenswaardig en verheven
doel, waaruit welhaast de plicht
volgt om die medewerking te ver
lenen.
De stad Alkmaar is, wanneer men
geen rekening houdt met naar his
torische gebouwen, arm aan open
bare monumenten, zodat de moge
lijkheid, door de burgerij geboden,
om een kunstzinnig monument rij
ker te worden, dankbaar behoort
te worden benut.
Alhoewel de bedoeling, die bij het
oprichten van het monument voor
zit, allereerst aangaat het Genoot
schap en de vele burgers van aller
lei richting, die dit initiatief heb
ben toegejuicht en de verwezenlij
king ervan door hun geldelijke bij
dragen hebben mogelijk gemaakt, zo
verklaart de meerderheid van het
college gaarne, dat zij met die be
doeling volkomen instemt.
Ons volk toch is een christelijk
volk, gelijk kort geleden nog tot
uiting kwam in de oprichting van
een monument van de Apostel van
het Christendom in deze streken,
Sint Willibord te Utrecht, welke
stad voor dit verheven doel een
stuk van een harer schoonste plei
nen in gebruik afstond en bedoeld
monument als stadsmonument aan
vaardde.
Het is wel duidelijk, dat, in deze
gedachtengang bezien, het oprich
ten van een Christus-monument on
getwijfeld toejuiching verdient.
Ook het verband, dat het Genoot
schap legt tussen het op te richten
monument Christus als Vredevorst
en de voorbije oorlog verdient in
stemming, omdat de leer van Chris
tus aan de wereld de vrede voor
houdt als het hoogste goed,» terwijl
juist in deze tijd het behoud van
de vrede door ieder weldenkend
mens wordt nagestreefd, gedachtig
als "allen zijn aan het geweldige
leed, zo kort geleden ondervonden."
Over de tweede vraag: welk ter
rein verdient hier de voorkeur?
(het Genootschap had op het oog
het middenterrein aan de Juliana
van Stolberglaan of van de Nassau-
laan) hebben B. en W. de advie
zen ingewonnen van de directeur
van Openbare Werken, de commis
saris van politie en van de com
missie van bijstand voor de open
bare werken en de plantsoenen,
welke adviezen ertoe strekken aan
het Genootschap een deel van het
terrein in de Voorhout, ter plaatse,
waar .zich thans nog een bunker
bevindt, beschikbaar te stellen; met
deze adviezen kunnen B. en W. zich
verenigen.
Voorts had het Genootschap ver
zocht bedoelde grond in erfpacht af
te staan; het komt B. en W. voor,
dat dit de meest-geëigende vorm'
van terbeschikkingstelling is, om
dat de gemeente daardoor enig
recht in de vorm van blote eigen
dom op het terrein blijft behouden.
Tenslotte vraagt het college zich
af, of de gemeente zich zeggenschap
moet voorbehouden ten opzichte
van de keuze van de ontwerper van
het monument en de vormgeving
ervan. Wat deze vraag aangaat, ligt
het naar het oordeel van B. en W.
op de weg van de gemeente, om
nu zij een openbaar terrein afstaat
voor het oprichten van een monu
ment zich de nodige waarborgen
te verschaffen voor de kunstzinnige
uitvoering van het plan, welke ge
dachte zou kunnen worden verwe
zenlijkt door het Genootschap uit
te nodigen een prijsvraag uit te
schrijven en de verkregen ontwer
pen te toetsen aan het oordeel der
Alkmaarse Schoonheidscommissie.
Op grond van deze overwegingen
stelt de meerderheid van het col
lege van B. en W. voor aan het
Genootschap van de Stille Omgang
te Alkmaar in erfpacht af te staan,
tegen een jaarlijkse canon van f 1.
en voorts op nader dpor B. en W.
vast te stellen voorwaarden, een
terrein in de Voorhout, ter grootte
van 100 m2 of zoveel meer of min
der als voor het beoogde doel nodig
zal blijken, zoals dit terrein nader
door B. en W. zal worden aange
wezen en de juiste grootte daarvan
EEN ARBEIDSBEURS
13 Dec. 1856 deelde de commissie
voor de belangen van de arbeid
en handwerkstand mede, dat zij
een bureau van de werkverschaf
fing had gevormd.
Men legde een lijst aan van
arbeiders die werk wilden en
werkgevers die arbeiders nodig
hadden.
De bedoeling was niet het ver
schaffen of scheppen van werk,
dat tot dan toe niet bestond. Men
was tegen alle kunstmatige, on
natuurlijke industrie welke op
de duur steeds onvruchtbaar en
verderfelijk was, wel zou men 't
oog houden op nieuwe mogelijk
heden van bronnen van arbeid
en welvaart.
Allereerst wilde men het werk
dat er was houden in handen
van de meëst vertrouwde en ge-
schikste arbeiders.
Vooral zou het bureau het oog
houden op tijdelijk en tot geen
ambacht behorende arbeid als;
houthakken, stapelen van hout,
wieden van straten en gronden,
ruimen van sneeuw, grof teer- en
schilderwerk, graafwerk enz.
Men ziet het, er is geen nieuws
onder de zon.
door hen zal worden bepaald, ter
oprichting van het in het verzoek
schrift omschreven monument, on
der bepaling, dat het op te richten
monument de goedkeuring behoeft
van B. en W„ gehoord de Schoon
heidscommissie.
Wat zal de raad doen?
Dit is de vraag, die thans rijst.
Dat de meerderheid van het col
lege voorstelt op het verzoek gun
stig te beslissen, zegt nog niets t.a.v.
het standpunt van de meerderheid
van de raad.
Als wij ons niet vergissen, wordt
de meerderheid van het college ge
vormd door de twee katholieke wet
houders, waarvan de loco-burge
meester indien de twee wethou
ders van de P.v.d.A. een afwijkend
standpunt zouden innemen de
verhouding 22 kan wijzigen in
32, omdat hij als voorzitter bij
staking der Stemmen een doorslag
gevende stem heeft.
De minderheid in het college heeft
echter haar standpunt in de bij
lage niet kenbaar gemaakt, zodat
wij haar motieven niet aan een na
dere beschouwing kunnen onder
werpen.
Het Genootschap wil het monu
ment oprichten als dan'kbare herin
nering aan het gelukkige feit, dat
de stad voor de vernieling en ver
woesting van de oorlog gespaard is
gebleven.
Hebben onze voorouders niet een
soortgelijke daad verricht, toen zij
in het Victoriepark het overigens
zeer onschone monument opricht
ten van de symbolische figuur van
de Stedemaagd? Of was het de
Vredesengel en moet het als een
„paapse stoutigheid" van de maker
beschouwd worden, dat hij de maagd
Alcmaria Victrix met vleugeltjes
heeft afgebeeld?
In ieder geval, als onze voorouders
het verantwoord achtten voor deze
gefingeerde figuur van de Alk
maarse Stedemaagd een monument
te stichten, ter dankbare herin
nering aan de voor de stad gunstige
afloop van het Beleg, hoeveel te
meer reden hebben wij dan om een
monument op te richten van de
grote historische figuur van Chris
tus, Wiens leer een leer is van
vrede-door-de-liefde!
Met de voorgestelde plaats, het
plantsoen in de Voorhout, kan het
Genootschap genoegen nemen, al
valt het te betreuren, dat de lelijke
bunker, dit oorlogsproduct, als ach
tergrond zal blijven staan van dit
vredesmonument. Het zal althans
nog wel enige tijd duren, vóór dit
brok beton zal verdwijnen! Immers
Wederopbouw weigert voor het op
ruimen van deze bunker en die bij
de Molen van Piet, omdat zij het
verkeer niet in de weg staan, de
tienduizenden guldens beschikbaar
te stellen, die daarvoor nodig zijn.
Er blijft echter nog ruimte genoeg
over voor het monument en de
bunker kan heel geschikt met enige
beplanting gemaskeerd worden.
Tenslotte zal het Genootschap zich
gaarne verenigen met de voorwaar
de, dat het op te richten monument
de goedkeuring behoeft van B. en
W., gehoord de Schoonheidscom
missie. Het is niet de bedoeling hier
een zoetelijk product van een of
andere beeldenfabriek te plaatsen,
doch een alleszins en door ieder
aanvaardbaar monument, ontwor
pen door een bekwaam kunstenaar,
dat aan alle aesthetische eisen zal
voldoen en een sieraad zal zijn voor
de stad.
Het woord en de daad Is nu aan
de raad. Zal deze zich op een breed
standpunt stellen en het verzoek in
willigen? Wij vleien ons niet met
de illusie, dat de raad unaniem het
advies van de meerderheid van B.
en W. zal volgen, maar wij koes
teren toch wèl de hoop, dat er een
meerderheid gevonden zal worden,
die nodig is voor een gunstige be
slissing op het verzoek. En hoe
groter deze meerderheid, des te
meer zullen wij ons verheugen!
Fr. O.
CINÉMA: „Geheime zending",
14 jaar.
VICTORIA: „Onze correspon
dent meldt", 18 jaar.
A.B.T.: „Slang van Shanghai",
HARMONIE: Vergelding, on
toelaatbaar.
14 jaar.
HOTEL IRENE: 7.30 uur Ont
spanningsavond „Gerepatri-
eerden der razzia 12 Dec.
1944".
Zondag
GULDEN VLIES: 8 uur „Pol
letje Piekhaar".
APOTHEKEN: Apoth, Schou-
ten-Oele, Koorstraat 47.
WIJ VERKLAPPEN geen ge
heim, als w(j vertellen, dat
de belangstelling voor de politiek
en in het bijzonder de belang
stelling van de katholieken voor
de arbeid van de K.V.P. be
droevend klein is. Men volgt wel
het politieke gebeuren in de we
reld en in het land, maar van
daadwerkelijke belangstelling
voor liet werk en de organisatie
van de Kath. Volkspartij blijkt
meestentijds maar heel weinig. En
het is vooral jammer, dat het
vooral de intellectuelen zijn, die
in deze daadwerkelijke belang
stelling tekort schieten. Hoevelen,
vooral uit deze kringen, ontbre
ken nog op de ledenlijst van
onze afdeling en hoe weinige van
de leden hebben zich op ften des
betreffend verzoek van 't bestuur
bereid verklaard de toch al zo
minieme contributie vrijwillig te
verhogen.
Dit gebrek aan politieke belang
stelling is weliswaar geen verschijn
sel, dat zich alleen in onze politieke
partij voordoet, ook andere par
tijen lijden aan dit'euvel, maar als
er één partij is, die belangstelling
waard is, dan is het toch zeker wel
de K.V.P. Niet omdat zij de groot
ste is, doch omdat haar beginsel
program gebaseerd is op onze ka
tholieke levensbeschouwing. Zeker,
wij gaan er vaak trots op, dat de
K.V.P. de grootste is in stad en
land; maar.... dat brengt voor ons
verplichtingen mee. Als wij door 't
uitbrengen van onze stem hebben
meegewerkt aan .die grootmaking
van onze politieke organisatie, moet
het wel en wee ervan ons ook ter
harte gaan. Onze partij heeft een
uitgebreid en goed onderlegd kader
nodig, om de stuwende leiding van
partijbestuur en partijbureau tot in
alle regionen van de partij tot z'n
recht te doen komen. Men laat het
werk veel te gauw en veel te graag
over aan die enkelen, die zich voor
een bestuurs- of een andere functie
in de partij beschikbaar hebben
gesteld.
Maarwij leven in een demo
cratische staat; ieder staat gauw
klaar met critiek op de leiding doch
dit goed recht ontslaat hem niet
van de plicht mede naar ver
mogen invloed uit te oefengh op
ons staatsbestel.
Het jaar 1948 zal voor het poli
tieke leven een jaar van betekenis
worden; eerstens, omdat er in dat
jaar Tweede Kamerverkiezingen
zullen worden gehouden, in verband
met de aanhangige Grondwetsher
ziening. Het zal weer een kracht
meting worden tussen de verschil
lende politieke groeperingen.
Zal de K.V.P. weer als grootste
partij uit de bus komen? - Zal de
P.v.d.A., nu de liberalen en oud-
Vrijzinnig-democraten zich gaan
verenigen in een nieuwe formatie,
de Democratische Volkspartij, aan
betekenis gaan verliezen? Zullen de
Communisten de terugslag onder
vinden van de in geheel West-Eu
ropa merkbare anti-communistische
stroming en zullen de A.R. en C.H.-
partijen succes boeken met hun op
positie tegen de regering van het
kabinet-Beel? Het zijn allemaal vra
gen, die onze aandacht waard zijn.
Tweedens zal in het jaar 1948 de
nieuwe verhoogde contributie
in de K.V.P. worden ingevoerd: wat
de afdeling Alkmaar betreft, zal
de minimumcontributie op 2.—
voor het gezinshoofd en op 1,50
voor gezinsleden worden gebracht;
het bestuur vertrouwt, dat dit voor
geen enkel lid aanleiding zal zijn
voor het lidmaatschap te bedanken.
In verhouding tot de contributie,
die andere politieke partijen vra
gen, is het trouwens nog een heel
gering offer, dat voor onze organi
satie gevraagd wordt.
Met het oog op de in 1948 te
houden verkiezingen, zal deze
maand nog een ledenwervingsactie
worden ondernomen; want, alleen
zij, die op 1 Jan. a.s. lid van de
K.V.P. zijn, kunnen mede invloed
uitoefenen op de candidaatstelling
voor de Tweede Kamerverkiezing.
Maar afgezien daarvan, kan het
ledental van onze afdeling nog aan
merkelijk uitgebreid worden; het
aantal, dat geen belangstelling voor
de politiek van de K.V.P. heeft, is
helaas nog veel te groot.
Woensdag a.s. belegt de afdeling
in Het Wapen van Heemskerk een
algemene ledenvergadering, waarin
behalve enkele mededelingen, ook
het voorstel tot verhoging van de
contributie aan de orde komt.
Aanvankelijk zou het Tweede Ka
merlid, de heer Jac. Groen, komen
spreken, doch door de behandeling
van de begroting van Landbouw in
de Kamer, zal hij aan dit voorne
men geen gevolg kunnen geven. Het
bestuur heeft thans de secretaris van
de Rijkskieskring, de heer H. N.
Smits, hoofdredacteur van het Nrd.-
Hollands Dagblad, bereid gevonden
te komen spreken over de politiek
van vandaag. Ongetwijfeld zal de
heer Smits ons iets te vertellen
hebben, wat de moeite vaard is or
beluisterd te worden. Het bestuur
vertrouwt er op, dat de leden dit
maal eens in groten getale naar de
vergadering zullen komen, om van
hun belangstelling in de politiek
van de K.V.P. blijk te geven.
Het is de laatste algemene ver
gadering, welke dit jaar wordt ge
houden en een goede gelegenheid,
om weer eens in contact met het
bestuur te treden. Men reservere dus
Woensdagavond voor de K.V.P.!
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Nicolaas S„ z. v. S. N.
de Groot en A. van Diepen; Petrus
S„ z. v. P. Weel en E. M. Kraak
man; Anna M„ d. v. J. Dingerdis en
C. M. Bakkum; Trijntje, d. v. L. van
Bodegraven en A. J. Hart.
Ondertrouwd: Dorus K. van Nim-
wegen en Geesje G. Asjes; Jan D.
van Stipriaan en Johanna T. Goed;
Cornells W. van der Meulen en Eli
zabeth Dekker; Simon W. Louter en
Geertruida C. Mors; Elbert H. de
Jong en Catharina J. Uijldert; Fran-
ciscus N. van Meene en Geertruida
T. Kramer; Johannes A. Kareis en
Giovanna A. Barbuid; Joost P. Wit
en Geertruida W. Vriendjes.
Overleden: Cornelia G. Hout, oud
53 jaar, geh. m. Z. Donker; Elizabeth
Zomerdijk, oud 34 jaar, geh. m. C.
Zwart.
R.K. HANDBAL ALKMAAR
A.O.G. OPGELET!
A.O.G. heeft Zondag j.l. een goede
wedstrijd gespeeld tegen Assendelft.
Met 2—0 werd door A.O.G. gewon
nen. Dit is een zeer goede prestatie.
We zjjn op de goede weg.
Tot onze grote spijt gaat de wed
strijd tegen Assendelft a.s. Zondag
niet door. Wij verwachten jullie
echter allemaal weer op. onze weke
lijkse trainingsavond. Dus luitjes,
tot a.s. Woensdag. Denken jullie om
de voorgeschreven kleding. Ook
met de training moet deze in orde
zijn. Het bestuur.
DIERENBESCHERMING
Te Limmen is achtergelaten een
aardig smoushondje, teef, klein,
9 maanden oud, wit-zwart, en te
Alkmaar is zwervend aangetroffen
een jong hondje, 3 maanden oud,
wit-zwart-bruin, reu.
Eigenaars of liefhebbers kunnen
zich vervoegen bij de inspecteur
dieren-bescherming, O. Verwer,
Baanstraat, Alkmaar.
Men wordt verzocht geen dieren,
uitgezonderd gevonden dieren, bij
de inspecteur te brengen.
(In het Gemeenteblad van Alk
maar nr 1930 is opgenomen het be
sluit van Burgemeester en Welhou-
ders van 27 Augustus 1946 tot vast
stelling van een verordening, rege
lende de bezoldiging der ambtenaren
in. dienst der gemeente Alkmaar.
A.F.C.-NIEUWS
AFC IGrashoppers I
AFC II—Winkel II
Bergen II—AFC III
Vitesse III—AFC IV
Koedijk IIAFC V
Junioren vrij.
Adsp.:
Limmen aAFC a
Vitesse cAFC c
AFC dMeerv. c
AFC eZeevogels a
Welpen:
AFC aBergen a
AFC bBergen b
APC cForesters a
AFC-ers allereerst: bidt allen de
zer dagen voor ons medelid Ber.
Huiberts, die op zo'n tragische wijze
om het leven kwam.
AFCers, Zondag is het weer een
zwaar program, spelers van het le,
doet jullie uiterste best, ook geldt
dit voor de overige elftallen.
Sportliefhebbers uit Alkmaar,
komt Zondag naaV de Westerweg.
Het zal er spannen.
Tot Zondag.
De P.P.C.-er
Ons jaar-program spreekt van
„Reddend Christendom door Vader"
Nu we de Kersttijd naderen, willen
we de aandacht vestigen op een bij
uitstek goede gelegenheid om ons
program in de praktijk toe te passen.
De vader is de centrale figuur in
het gezin, de kinderen zien naar hem
op, immers „Vader kan alles". Laat
vader nu in zijn gezin zorgen, dat
dit jaar het Kerstfeest op waardige
wijze gevierd kan worden. In vele
gezinnen heeft men een mooie
Kerstgroep, terwijl vader een stal
heeft geknutseld. Wanneer men
geen stenen Kerstgroep heeft, kan
vader misschien' wel zorgen, dat er
beeldjes komen van een bouwplaat,
uitgezaagd in zijn vrije tijd. En met
moeder samen brengt hij met Kerst
mis in het gezin die echte huiselijke
sfeer, waarin wij, katholieken, ons
Kerstfeest vieren, innig, eenvoudig,
en smaakvol. De kinderen scharen
zich rondom het stalletje en het
gehele gezin viert het Kerstfeest in
zijn werkelijke betekenis, ontdaan
van alle wereldse praal en banali
teit. Wij, vaders, schamen ons niet,
om met ons gezin de komst van het
Kerstkindje voor te bereiden, met
onze kinderen liedjes te zingen en
het mooie katholieke volksgebruik
in ere te houden.
Vrijdag 19 dezer zal op de tweede
avond van de Schola Publica de
Utrechtse hoogleraar prof. dr L. H.
Grondijs een voordracht houden over
„De Spaanse burgeroorlog en het
huidige Spanje".
Aanvankelijk zou prof. Zwartkruis
komen spreken over de positie van
de katholieken in Engeland, doch
ter elfder ure bleek deze spreker
verhinderd. Het bestuur was echter
zo gelukkig, prof Grondijs bereid te
vinden, naar Alkmaar te komen;
deze bekende protestantse Hispano-
loog sprak onlangs ook voor Geloof
en Wetenschap in Haarlem,'waar hij
de revolutie in Spanje en de op
komst van het Franco-bewind in
het verband bracht van het huidige
wereldgebeuren.
Prof. Grondijs, die doctor is in de
letteren en wijsbegeerte en profes
sor aan de universiteit te Utrecht,
heeft een veelbewogen leven achter
zich. Hij nam deel aan de oorlog
van 1914—1918; in Augustus redde
hij door zijn tussenkomst bij de
Duitsers 'n 50-tal priesters, w.o, mgr
Ladeuze bij Leuven het leven; in
1915 maakte hij zijn eerste reis naar
Rusland; in 1916 vertoefde hij aan
het Franse front; vertrok begin 1917
naar Rusland, waar hij na een con
flict met de bolsjewistische commis
saris Berditchev (later Sovjet-am
bassadeur te Rome) ternauwernood
aan gevangenschap ontsnapte; einde
1919 diende hij als vrijwilliger in 't
leger der Wit-Russen onder generaal
Alexeief en geraakte in Russische
gevangenschap. Via Finland, Zwe
den en Engeland kwam hij in Pa
rijs, vanwaar hij met een militaire
missie werd belast, als gevolg waar
van hij in 1918 het commando voer
de van een geallieerd leger in Sibe
rië. In latere jaren maakte hij een
studiereis naar Siberië en Japan.
In 1H31 werd hij privaat-docent te
Utrecht en gaf hij college over Oos
terse, speciaal Russische cultuur. In
de jaren '32 en '33 maakte hij reizen
door het verre Oosten naar Japan,
Korea, Mandsjoerije, Mongolië, Ti
bet en Java; in '34 en '35 volgden
studiereizen door de Balkan- en
midden-Europese landen en in de
twee daaropvolgende jaren door
Spanje, waar hij getuige was van
de burgeroorlog. Hij bezocht hier 't
front, wist door te dringen tot in
het belegerde Alcazar en hield be
sprekingen met vooraanstaande fi
guren van de beide elkaar-beoorlo-
gende partijen. Na in Hongarije en
Roemenië voordrachten te hebben
gehouden over de Spaanse burger
oorlog, maakte hij nog studiereizen
naar de Boekowina, Moldavië en
Besarabië en tenslotte door Italië. In
1939 werd hij buitengewoon hoog
leraar te Utrecht en maakte sinds
dien nog studiereizen naar.Ruthenië
en Transsylvanië. In 1944 volgde zijn
benoeming tot gewoon hoogleraar.
Tal van werken op het gebied van
de wijsbegeerte, Oosterse cultuur,
historie en gchone letteren versche
nen van zijn hand, terwijl hij ook
over zijn reizfen en het bolsjewisti
sche Rusland, zowel in het Frans
als in het Nederlands vele werken
schreef.
Het bestuur van de Schola Publica
heeft met de uitnodiging 'aan prof.
Grondijs o.i. een goede greep gedaan
en verwacht als op de eerste avond
dan ook een grote opkomst.
Terwille van de buitenleden zal
UITREIKING
NIEUWE BONKAARTEN
Voor de uitreiking van de nieuwe
bonkaarten 802, schoenenbonnen en
kaarten voor a.s. en jonge moeders
zijn a.s. Maandag aan de beurt zij,
wier familienaam begint met de
letters L en N. 0
UITBETALING VOORSCHOT
De directeur van het post- en te
legraafkantoor in Alkmaar brengt,
voor zover nodig, onder de aandacht
dat de pensioen-gerechtigden, die
zich daartoe nog niet ten postkan
tore hebben vervoegd, alsnog wordt
aangeraden, aldaar te informeren of
voor hen een kaartformulier betref
fende een voorschot op de toeslag
op hun pensioen ter uitbetaling
aanwezig is. Hiertoe bestaat nog ge
legenheid van Maandag 15 t/m Vrij
dag 19 Dec. a.s., dagelijks van 8.30
15 uur.
Zij die in of na 1945 zijn gepen-
sionneerd, komen voorlopig voor
bovenbedoelde uitbetaling niet in
aanmerking.
weer om 8 uur precies worden be
gonnen; men doet daarom goed tij
dig aanwezig te zijn; de voor de do
nateurs gereserveerde plaatsen ko
men na 8 uur te vervallen.
Kaarten zijn verkrijgbaar vanaf
Woensdag aan het bureau van dit
blad, Langestraat 42 en 's avonds
aan de zaal.
HARMONIE
De film „Vergelding", welke in
de Harmonie draait, moeten wij om
de immorele inhoud beslist ont
raden. Het was een abuis, dat in
onze agenda van gisteren deze film
voor de leeftijd van 14 jaar was
toegelaten.
VICTORIA
Onze correspondent meldt
Een film van Hitchcock is altijd
waard gezien te worden, al moet
men ervaren dat hij het meer in de
sensatie zoekt, dan in een analyse
ren van zaken die tot ons hart zou
den kunnen spreken. Het is echter
zijn vakmanschap, zijn toveren met
het beeld, dat ons steeds weer tot
zijn werk trekt. Hij is iemand, die
"als geen ander de mogelijkheden
van de film benut. In zijn laatste
werk Foreign office maken wij
kennis met een correspondent die
nieuws moet verzamelen over de
oorlog die dreigt uit te breken in
1939. Een spannende geschiedenis
met spionnage en een massa ge
heimzinnigheden, die Hitchcock op
een fijne manier weet op te dissen.
Wij noemen de scène van de moord
op van Meer, met de deinende pa-
rapluies, het bezoek aan de molen
waar de diplomaat gevangen zit en
de adembenemende momenten in
de kerktoren, waar de correspon
dent ternauwernood aan de dood
ontsnapt. Aardig is dat de film voor
een deel in Amsterdam speelt.
In het nieuws natuurlijk opoe
Herfst en dan o.a. bevers in Zand-
voort en de montage van de Bailey
brug. Een goed programma.
ALKMAARS BIOSCOOPTHEATER
De slang van Shanghai
Behalve het nieuws bevat het
programma van het A.B.T. deze
week twee grote films.
Voor liefhebbers van Cowboy-
avonturen valt er in de film De
Spoolunijn weer veel te genieten.
De mijn, waarom 't hier gaat
blijkt goud te bevatten en het is
duidelijk, dat om 't bezit van deze
mijn een stevig partijtje wordt ge
vochten. Maar het recht zegeviert
en de mijn blijft in handen van de
rechtmatige eigenares.
In de film De slang van Shanghai
ziet men de mystèrieuse speurder
Charley Chan aan 't werk.
De slang, een geslepen schurlc en
moordenaar, beraamt een aanslag
op de Staatsbank. Hij treft 't echter
niet, want Chan leidt het onderzoek
en deze Oosterse speurder weet op
zijn bekende rustige, maar zekere
wijze de misdadiger te ontmaske
ren. Een film met spanning en niet
zonder humor.
CINEMA AMERICAÏN
Geheime zending
Nogmaals deze week een oorlogs
film, al heeft deze direct niet met
onder- of bovengrondse gevechts
handelingen te maken.
Een paar Engelse machines, in
Frankrijk terecht gekomen, moeten
worden gered, voordat de Duitf.ers
die in handen krijgen. Hiervioor
zorgt een Engelse opzichter uit de
fabriek, die er een paar leugentjes
voor moet gebruiken, om dit van
zijn directie gedaan te krijgen.
Natuurlijk komen de machines,
na behoorlijk-veel wederwaardig
heden in Engeland aan. We maken
kennis pret de vreselijke vluchtelin-
genkaravaan uit de dagen van 1940
en met verschillende collaboreren
de Franse ambtenaren, die toch wel
niet dorp na dorp zo erg
zullen zijn geweest als wordt voor
gesteld.
Het is een sensatiefilm met veel
emotiè en spanning maar groots is
anders en filmisch zit er weinig in.
Vooraf een mooi diepzee-kleuren-
filmpje.
Dat er armen zijn ,is een dubbele
genade, hebben wij eens van de kan
sel horen verkondigen; een genade
voor de armen, die, mits zij hun lot
uit "bovennatuurlijke overwegingen
met geduld dragen, daardoor ver
diensten verzamelen voor de hemel;
voor de rijken, omdat zij door de
armen in de gelegenheid gesteld
worden tot het doen van goede wer
ken, het beoefenen der naasten
liefde, hetgeen gelijk staat met het
volbrengen van het hoogste gebod:
God beminnen.
Het is vooral het feest van Kerst
mis, waarin wij gedenken, dat de
Almachtige God als een hulpeloos
kind van arme ouders geboren werd,
dat ons inspireert tot het beoefenen
van de grote deugd van naasten
liefde.
Het was Christus, Die zei, dat wij
de armen altijd bij ons zulfen heb
ben en dat alles, wat wij de armen
zullen hebben gedaan, aan Hem zul
len hebben gedaan. Als wij de ar
men zullen kleden, huisvesten, voe
den ,en bezoeken, dan zal ons dat bij
het laatste oordeel worden aangere
kend, alsof wij dat Christus Zelf
hebben gedaan.
Wat een wonderlijke gedachte!
De Katholieke Actie heeft het
Kerstgebeuren aangegrepen, om een
beroep te doen op onze liefde tot de
armen. Namens het Kerstkindje
wordt aan ons allen, aan alle Ka
tholieke gezinnen een gave ge
vraagd voor de armen.
Een gave in de vorm van voedsel
of kleding, of anderszins, die wij
kunnen gaan neerleggen aan de
voeten van het Jesuskind in de
kribbe. In alle drie de parochie
kerken wordt vanaf Maandag de
gelegenheid opengesteld om deze
kerstgave voor de armen bij de
kribbe aan het Christuskind aan te
bieden. De leden van de Katholieke
Actie zullen deze gaven vóór Kerst
mis in die gezinnen bezorgen, die
ervoor in aanmerking komen. Een
sympathieke geste, die wij gaarne
aan onze lezers aanbevelen.
Ouders, laat deze daad van naas
tenliefde niet na; maakt een pakje
klaar voor de armen en breng het
of laat het een van uw kinderen
neerleggen aan de voeten van het
Kindje van Bethlehem, van Chris
tus, die uw gave dankbaar zal aan-
Het was op 12 December
1944, ,dat in bijna elk huis in
Alkmaar een van de Duit
sers afkomstig bevel werd
gevonden, waarin stond, dat
elke mannelijke ingezetene
in de leeftijd van 17 tot 40
jaar zich moest meiden voor
dë zo beruchte Arbeitsein-
safz. Hiertoe moesten de be
trokkenen om 9 uur met de
voorgeschreven uitrusting op
straat komen en daar wach
ten tot het de „herén" edel-
germanen behaagde om hen
mee te nemen naar de ver
zamelplaatsen. Gelukkig be
droeg het aantal slachtoffers
van deze grote razzia slechts
enkele honderden. Het is niet
met zekerheid te zeggen,
maar het zouden er zo on
geveer een 550 geweest zijn.
En dat dit aantal niet vele
malen is verdubbeld, is voor
een groot deel te danken aan
het goedwillende en -den
kende deel van de Alkmaar-
se politie.
Reeds weken van te voren
had de politie een speciale
post in de omgeving van
„Ijluize Voorhout" geplaatst,
omdat men verwachtte, dat
de Duitse horden zich bij
„Herr" Ortskommandant"
zouden melden. En inderdaad
kwam deze verwachting uit.
In de vroege morgenuren van
de 12e December 1944 ver
schenen uit de richting Am
sterdam enige Duitse leger
wagens, waarin leden van de
Grüne Polizei en de Feld-
gendarmerie waren gezeten.
Vrijwel onmiddellijk ver
spreidden de politieagenten
dit verwachte, doch gevrees
de nieuws en het grootste
gedeelte der bevolking was
dan qpk al op de hoogte, nog
voordat de razzia officieel
was begonneni Velen zullen
zich dit alles nog herinneren,
of er minstens van hebben
gehoord. Niet zozeer is het
bekend, dat een 5-tal brand
weermannen uit onze stad
tijdens deze razzia een avon
tuur beleefde, dat gelukkig
voor hen goed is afgelopen.
Met het oog op deze razzia
(men zal zich herinneren,
dat de geruchtenketel al we-
ken lang in werking was)
waren de vijf brandweer
mannen onder het mom van
„brandwacht" in de brand
weerkazerne ondergedoken.
Met kaartspelen, dammen
etc. bracht het vijftal daal
de tijd door en deze verma
ken duurden vaak tot laat
in de avond. Zo ook Maan
dagavond 11 Dec. 1944. Om
én nabij het middernachte
lijk uur rolden de mannen
zich in hun dekens en ge
noten weldra de slaap der
rechtvaardigen! Intussen was
het politie-apparaat in wer
king gekomen en luit. Vink
spoedde zich naar de brand
weercommandant, de heer
Ringers, die door luitenant
Vink' van de onheilstijding
op de hoogte werd gebracht.
De heer Ringers op zijn
beurt waarschuwde ijlings
de mannen in de brandweer
kazerne. Besloten werd om
die daar in de buurt woonde,
zijn mond voorbij had ge
sproken, om het maar zacht
jes uit te drukken, 'n Klein
feldwebeltje vroeg snauwe
rig om de Ausweiserf, Hij
vond het maar beter, wan
neer het vijftal even naar de
Zustersschool op de Laat
ging. Daar zouden ze wel
weten, wat er gebeuren
moest. Veel kwaad zagen de
brandweerlieden er nog niet
in. Zij hadden immers Aus-
gons gestopt en 's avonds om
half acht vertrok het trans
port pas. Daar er onderweg
tientallen keren wegens
luchtalarm werd gestopt,
kwam het gezelschap eerst
om 7 uur 's morgens in Am
sterdam aan. Om ongeveer
9 uur werd de zaak uitgela
den aan de Oostelijke Han
delskade voor het Lloyd-
hotel, waarna ze naar de
loodsen aan de Suriname-
kade werden getranspor-
weisen. Er werd nog gepro-teerd. Daar mochten de ge
beerd of het mogelijk was,
dat ze in de kazerne bleven;
„ze mochten de boel niet in
de steek laten", mhar de
Duitsers vonden het beter,
als ze ondanks alles toch
maar even naar de Laat gin
gen. Daar aangekomen ston
den er al meerdere „opge-
pikten". Zij, die geen Aus-
weis hadden, werden in één
der lokalen gepropt. De an-
de heer Pander als comman- --deren moesten in de gang
dant aart de brandwacht toe
te voegen, waardoor'het ge
heel dus een meer aanne
melijk karakter voor de
Duitsers zou krijgen. Het
vijftal was geen moment be
vreesd, dat het last zou heb
ben van de razzia. Van sla
pen kwam echter niet veel
meer en ieder moment keek
er wel een naar buiten, of
er al iets aan de hand was.
Het bleef echter tot onge
veer 8 uur vrij duister, zo
dat er nog weinig van de
Duitsers viel te bespeuren.
Wel pikten zij de „melkha-
lers" op en de onwetenden,
die geen „Befehl" in de
brievenbus hadden gevon
den, werden het slachtoffer.
Geheel onverwachts kwam
daar 's middags om ongeveer
2 uur via het evacuatiebu
reau een patrouille recht op
de kazerne af. Later is ge
bleken, dat een N,S.B.-er,
wachten. Om kort te gaan,
de Ausweisen van de brand
weermannen werden niet
goed bevonden en het üetal
werd „eingesperrt".
Dit. alles verbaasde hen
natuurlijk zeer. Edoch, er zat
niets anders op dan nog
steeds getooid inde fiere
brandweeruniform met de
grote groep mee te gaan. In
middels hacfen de politie-
luitenant Vink en comman
dant Ringers al van alles
geprobeerd om het vijftal te
bevrijden. Zij slaagden hier
in echter niet, tenminste....
Tegen 5 uur werd de hele
stoet naar het station weg
gevoerd. De Ortskomman
dant nam vanaf de stoep bij
de school de „parade" af,
terwijl een hatelijke grijns
zijn papperig gezicht ont
sierde. Als vee werden de
mensen in de goederenwa-
vangenen want dat waren
het toch voor het eerst
sinds de vorige avond 5 uur
hun behoefte doen. Wanneer
mén zich indenkt, dat de
drek in deze loodsen al een
decimeter hoog lag, zal men
begrijpen onder welke schier
ondragelijke omstandigheden
men zich hier moest behel
pen.
Het plan was om diezelfde
avond (Woensdag) nog te
vertrekken. Per boot zou het
transport over het IJselmeer
gaan naar Kampen, vanwaar
het vervoer weer verder per
trein zou geschieden. Echter
de Duitsers waren buitenge
woon bang voor de geallieer
de vliegtuigen en omdat er
geen mist hing boven het
IJselmeer werd nog een dag
gewacht. De -volgende dag
Donderdag was het mistig
weer en in de morgenuren
vertrok de boot. Om ca. 12
uur passeerde men de Oran
jesluizen en om ongeveer 2
uur was de boot Pampus
gepasseerd.
Intussen ha$ men in Alk
maar niet stilgezeten. Steeds
hielden ze contact met Am
sterdam. Diezelfde Donder
dagmorgen kreeg de heer
Ringers de papieren in han
den, waarop het 5-tal mocht
worden vrijgelaten. Een
brandweerauto, vol etens
waren, vertrok met de heren
v. d. Pol, Vink en v. Maarle-
veld. De heer Ringers reed
zelf met de inspecteur van
het brandweerwezen in Nrd-
Hollandv kap. Fehres uit
Haarlem, mee in een Opeltje
en in de dikke 'mist reden
zij met een snelheid van ge
middeld 90 km naar de
Oranjesluizen, omdat zij had
den vernomen, dat de boot
was vertrokken. Toen het
Opeltje bij de Oranjesluizen
arriveerde, was de boot juist
gepasseerd. In de' verte kon
den zij nog net vaag een
donkere vlek zien. Toen de
beide heren daar zo stonden
te turen, liep er juist een
sleepbootje vanaf het IJsel
meer binnen. De schipper in
formeerde naar hetgeen er
aan de hand was. Toen hij
dit had vernomen, stelde hij
zich onmiddellijk ter be
schikking en zo kon het ge
beuren, dat de beide heren
aan boord van 't sleepbootje
stapten.
Midden op het IJselmeer
werd de boot ingehaald en
nadat men zich met de Duit
se leiding had.verstaan, kreeg
men verlof om de 5 brand
weerlieden over te nemen.
Dat de vijf kerels dol van
vreugde waren, laat zich ge
makkelijk begrijpen. In de
beste stemming keerde het
gezelschap terug naar de
Oranjesluizen. .Natuurlijk
kreeg de bereidwillige schip
per een fikse fooi.
Met zeven man moesten ze
toen met 't 4-persoons Opel
tje naar Amsterdam. Twee
van de bevrijde en overge
lukkige spuitgasten namen
voor op de beide spatborden
plaats. In de hoofdkazerne
van de Amsterdamse brand
weer stond de Alkmaarse
brandweerauto klaar en
spoedig werd de terugtocht
naar Alkmaar ondernomen.
In Alkmaar teruggekeerd,
werden de vijf blijde man
nen stuk voor stuk per auto
thuisgebracht. Dat dit voor
val hen voor altijd is bijge
bleven, is meer dan begrij
pelijk. Str.
nemen, als aan Hem gegeven.
Wij hebben kort geleden medege
deeld, dat men bezig is het Dam-
terrein te verkopen, waarop een
centraal monument voor de geval
lenen zal worden opgericht, terwijl
mede gelden worden verzameld
voor dë steun aan hun nagelaten
betrekkingen.
Een Nationale Monumenten Com
missie streeft er naar om behalve
het monument op de Dam het
centrum van het Nederlandse leven
nog een tiental monumenten in
diverse plaatsen van ons land op te
richten, in steden of streken, welke
in de bezettingstijd een bijzondere
betekenis hebben gekregen. Daar
naast wordt een groot deel van de
binnenkomende gelden voor de na
gelaten betrekkingen der gevallenen
bestemd.
De symbolische verkoop van het
Damterrein is reeds in volle gang.
Iedere koper ontvangt een certifi
caat, waarvan die boven 2000 cm2
op naam gesteld worden.
Ieder' wordt dus in de gelegenheid
gesteld grondeigenaar te worden.
Men kan dan zijn kinderen en later
zijn kleinkinderen door het verkoop
certificaat bewijzen, dat men grond
in Amsterdam heeft bezeten, dat in
de onmiddellijke nabijheid van het
Koninklijk Paleis was gelegen.
Een comité in Allfma.gr
Thans is ook in Alkmaar een
plaatselijk comité gevormd, dat tot
zijn vreugde bemerkt heeft, dat di
verse instellingen ter plaatse ifirect
hereid bleken aan de verkoop van
deze certificaten haar medewerking
te verlenen.
Deze certificaten welke ten
minste 50 cent zullen kosten zijn
thans verkrijgbaar bij alle bank
instellingen hier ter stede en bij de
gemeentesecretarie, le afdeling (ge
opend van 9 tot 12 uur).
Bovendien zullen er verkoop
stands in twee grote warenhuizen
worden opgesteld, één bij Vroom
Dreesmann (in December) en één
bij „Kofa" (in Januari).
De stand bij Vroom Dreesmann
zal de volgende week (18 Dec.)
worden geopend *én tot en met 24
December voor het publiek toe
gankelijk blijven.
Welke dames willen
medewerken?
t In deze stands zullen twee dames
in de morgenuren en twee in de
middaguren dienst doen.
Een aantal jonge dames heeft zich
reeds spontaan beschikbaar gesteld,
maar er zullen er in het geheel een
24-tal nodig zijn. Zij, die aan deze
actie haar medewerking willen ver
lenen worden verzocht, zich zo
spoedig mogelijk bij d£ secretaris
der commissie, de heer G. J. Jans
sen, op de gemeentesecretarie, öp te
geven. Aanmelding kan natuurlijk
desgewenst ook geschieden bij de
comité-leden.
Voor propaganda zal door aan
plakbiljetten hier ter stede worden
zorg gedragen.
Het comité vertrouwt, dat iedere
stadgenoot voor dit goede doel zijn
steentje of beter gezegd zijn vier
kante centimeter grond zal wil
len bijdragen.
Het plaatselijk comité
Het plaatselijk comité is als volgt
samengesteld: Ere-voorzitter: prof.
mr A. Koelma, burgemeester, Era-
mastraat 6; voorzitter: G. van Slin
gerland, wnd. burgemeester, Kenne-
mersingel 261; secretaris: G. J. Jans
sen, hoofdcomtnies ter secretarie,
Kennemerstraatweg 197; penningm.
J. C. Hofman, Inspecteur der direc
te belastingen, Nassaulaan 20. Le
den; Tj. N. Adema, journalist, Ken
nemerstraatweg 183; R. Bakker, wet
houder, Rekerstraat 8; M. Coerts,
wethouder, K. van 't Veerstraat 36;
B. Fels, directeur D.B.V.O., Wester
weg 134; P. W. Groot, penningmees
ter Hoogheemraadschap N.H. Noor
derkwartier, Corfstraat 1; dr G.
Hoeneveld, zenuwarts, Emmastraat
33; L. J. van Jaarsveld, vertegen
woordiger vakcentrales, Vogelen
zang 7; J. Th. Jacobs, Deken, Ver-
dronkenoord 76; K. Kir pens teijn^c-
countant, Hoornsche Kade 24; j7 F.
H. Plas, directeur gem. dienst voor
sociale zaken, Westerweg 151; mevr.
W. G. Polak—Telleman, Snaarmans-
laan 121; mr A. Schenkeveld, pre
sident Tribunaal, Oudegracht 227 en
C. P. M. Verhaart, gepens. majoor
artillerie, Bergerweg 87.
Wanneer er hier of daar ontbon
den buurtverenigingen zijn, die nog
wat in kas hebben, zal het comité
voor dit geld gaarne de nodige vier
kante centimeters grond beschik
baar stellen.
Men zal het met ons eens zijn, dat
deze gelden moeilijk beter besteed
kunnen worden.
(Door Michael
Ofschoon het
in de brede bei
onmogelijk zijn i
voor Nederlands
ven, zonder nog
naar het Prinse!
dit te meer on
Nederland met c
schatbare zegeni:
tutionele monarc
overgrote meerd
volking geliefd i
De Katholieke:
hebben direct di
kenis ingezien
gebeurtenis en
op gewezen. In
nu we 50.000 e
jaar hebben, lijk
van de meest zef
omtrent het Pr
die was van eei
de grote menigt
zal het „voor-al
fatsoenlijke men:
Ongelukkïgerw
zen, dat de rom;
ge paar, de glans
de gebeurtenis,
werkelijke attrac
Men vraagt zich
hoevelen van hei
weg of bij het
hees hebben gej
kenis van het cl
gedacht hebben,
de uitstekende
zendingen van d
tekenis duidelijk
huwelijks-plechti
schoon Anglicaan
katholieke gemei
Ik heb reden c
zowel Prinses El:
tog van Edinbui
het godsdïenstig-
werkelijk zeer si
zij dank! Dit li
hebben deze les
Va
Onlangs is er
gedebatteerd ove
tot nationale sts
werp is van mé
gaand belang, d:
is van de grote si
maatregelen, di
voor de fundame
verzorging van a
wieg tot het gral
verplichte verz<
allen dat ge'
voor werkeloosh
dere noden en
tionale gezondhe
hospitalen en do
zullen in Jul
den. De ouderdf
verhoogd en het
plicht gesteld tot
Staat allerlei fac
verder onderwijs
daarvan kunnen
derhavige steun-1
doeld om geld
tehuis te versch
die om een of
onder de ande
vallen.
Dit kostbare s;
schermïng en ver
door de vaderlijk
nig ernstige criti
is het product va
die en werk dot
maatschappelijk
partijen. Sommig
geneigd de mac
welke de Staat
de mislukking o:
nere en meer or
nisaties in het le\
naar de geest
Ideaal van Gildi
Alle Katholieken
ongerust over di
gen voor dergeli;
tholieke scholen i
dinaal Griffin ht
oproep gedaan v
om de onafhank
hospitalen te wa
Minister van Ge:
antwoord door d
de belofte te
rechtspersoon en
alle katholieke 1
zal houden. In 1
ter is er geen o
oppositie tegen h
heel, maar eerde
ideaal, waarbij n
gaan om aan al'
noodzakelijke va:
leven te verzeke:
Na een korte
is te Rouaan
nacht van 9
Dec. overledei
Pierre, Kard.
de Julleville,
bisschop van
De H. Vader,
middellijk vt
overlijden in
werd gesteld,
zich hierdooi
getroffen. Di
ledene werd
te Dyon
priester gew
1903, tot E
van zijn geboc
gekozen in 1
in 1936 door
Pius XI tot l
van Rouaan b
Op 18 Februa
werd hij de
huidige Paus J
dinaal gecreëe
dens de Duits
zetting van Fr
onderscheidde
overledene zie
een hardnekki
dediging van 1
geloof De
dent der Phil:
republiek heef
interview ver
een voorstani
zijn van het i
pen van diploi
betrekkingen
zijn land, dat
90 pet. katho
en de H. Stoe
der verklaar
President, da
land zijn der
sche instelli
danken heeft
katholicisme.
Staat Rijnland
naat (Franse
heeft een p<
uitgegeven n
beeltenis van r
E. von Ketteli
