Nieuw
Radiorede van Dr. Beel
Laatste uitdaging aan Republiek
Prinses Juliana onthult Nationaal
Monument te Vught
Winstbelasting in Frankrijk?
Kaiser en Lemmer van de C.D.U.
door de Russen afgezet"
Voor Alkmaar en omgeving
HET ANTWOORD VAN DJOGJA
Nederlandse operaties ten
Oosten van Batavia?
Ook Jonkman is
vertrokken
Ter ere van 310 Nederlanders,
gefusilleerd met de bevrijding in zicht
Communisten zullen tegenstemmen
Partij-orgaan onder Sovjet-invloed
H. M. de Koningin
bezocht Schiphol
De K.L.M. vlóóg
vooruit
PAUSELIJKE ZORG
Over de toestand in
de wereld
De verdeling van de
nationale armoede
Mr. van Leeuwen
komt er goed af
HoofdredacteurH. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
Directeur: E. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3-40 per
kwartaal; 1.20 per maand;
incL incasso. Adv.-pr. p. editie
13 c. p. mm-; minimum 2.50;
in alle edities 26 c. p. mm.;
minimum 4.-; Fam.ber. *20 c-
p. mm.; in alle edities 30 ct.
Noordhollands
'Buiten God. is t
nergens veilig
Vondel
MAANDAG 22 DECEMBER 1947
43e JAARGANG - NUMMER 11411
BUREAUX:
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.), 2047 (red-),
K 2200
HOORN: Draafsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Weststraat 80,
Tel. 2383 (K 2230).
SCHAGENMolenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
IJ ET REPUBLIKEINSE Ministerie van Voorlich
ting heeft in een verklaring over de Vrijdag
gehouden radio-rede van Dr. Beel gezegd, dat deze
redevoering „in feite een laatste uitdaging is aan
de Republiek over de hoofden van de vertegenwoor
digers van de Commissie van Goede Diensten heen
en buiten de thans gaande zijnde
onderhandelingen om"
„Zowel het tijdstip van het uit
spreken dezer verklaring van de
hoogste Nederlandse autoriteit als
de inhoud en de formulering ervan
kunnen nauwelijks in overeenstem
ming worden geacht noch met de
fase, het karakter en de belang
rijkheid der huidige onderhandelin
gen noch met de zin voor verant
woordelijkheid, welke in de hui
dige omstandigheden zou kunnen
verwacht worden". Met betrekking
tot het deelnemen aan de onder
handelingen over de toekomstige
federatie wordt gezegd: „Dit pro
gramma wordt voor het uiterlijk
naar voren gebracht door een aan
tal personen van het Komite Indo
nesia Serikat, maar het is kennelijk
het programma van de Nederland
se regering zelf. De Republikeinse
regering is van mening, dat deze
activiteiten van de Nederlanders
een poging betekenen om de huidi
ge onderhandelingen voorbij te gaan
en tegenstrijdig zijn aan de methode
van oplossing waarmede de Ne
derlandse regering zelf accoord
ging".
Dg Republikeinse regeringsver
klaring voert verder aan, dat de Ne
derlandse federatieve acties plaats
vinden op het terrein waar de re
publiek de facto gezag uitoefent,
welk gebied onlangs met geweld van
wapenen werd veroverd.
Onder grote belangstelling her
dacht de pastoor van Enkhui
zen, de Z.E. heer P. Jongmans,
gisteren zijn veertigjarig pries
terfeest.
Minister J. A. Jonkman is Zater
dagmorgen vanaf Schiphol naar
naar Indonesië vertrokken.
„De ontwikkeling in Indonesië
maakt het volstrekt noodzakelijk
aldus de minister „dat onmid
dellijk begonnen wordt met de
vormjng van de Federale Ver
enigde Staten van Indonesië.
In dit verband wees de minister
op de gebieden van Indonesië, die
vroeger onder de republiek stonden,
doch zich thans zelf hebben geor
ganiseerd. De minister wilde zich
niet uitlaten over de radiorede van
dr. Beel, noch over een eventuele
termijn, die aan het laatste appèl
van de minister-president zou zijn
verbonden.
Minister Witteman en Jhr. van
der Goes van Naters waren o.a. ter
afscheid op het vliegveld aanwezig.
Nog geen schepen
bouwen voor Argentinië
Naar aanleiding van persberich
ten uit Buenos Aires, dat Neder
land en Argentinië een ruilovereen
komst gesloten zouden hebben,
wordt van de zijde van het mini
sterie van Economische Zaken te
Den Haag medegedeeld, dat dit
berich. voorbarig is. Wel voert de
handels- en financiële delegatie
onder leiding van mr. van Hall
reeds geiuime tijd besprekingen
met de Argentijnse legering over
de afsluiting van een* handels- en
monetaire overeenkomst, doch deze
besprekingen hebben tot dusver
aldus genoemd departement, niet
tot definitief resultaat geleid.
Zondagavond heeft het Repu
blikeins Ministerie van Voor
lichting een verklaring uitgege
ven, waarin gezegd wordt, dat de
Nederlandse troepen van 9 tot 12
December „wat zij noemen mop
ping operations" uitvoerden bij
Rawa Gede in het Krawangse,
circa 70 KM ten oosten van Ba
tavia.
In de verklaring wordt een Ne
derlands militair communiqué
aangehaald, waarin bekend wordt
gemaakt, dat in het gebied van
Krawang drastische maatregelen
genomen zijn. De Republikeinse
verklaring zegt hierover: „Deze
„drastische maatregelen" kostten
het leven aan meer den 300 bur
gers, terwijl 200 mensen gewond
werden."
Z. H. de Paus ongesteld
Z.H. de Paus is lichtelijk onge
steld. Als gevolg hiervan zijn alle
audiënties afgelast, teneinde de H.
Vader rust te geven voor de plech
tige bijeenkomst van het Heilig Col
lege op Kerstavond. De Paus ligt op
het ogenblik te bed met lichte
koorts en een keelaandoening, die
op zijn stembanden werkt. Men
hoopt dat Z.H. met Kerstmis geheel
hersteld zal zijn, teneinde zijn radio
boodschap uit te spreken, waarin hij
een beroep zal doen op alle landen
om aan het herstel van de vrede
mede te werken.
Minister Drees te Batavia
Minister Drees is Zondagmiddag te
Batavia aangekomen. Hij werd o.a.
door Dr. v. Mook en de Ministers
Beel en Neher begroet.
Verplichte verzekering
tegen werkloosheid
Naar het A. N. P. verneemt, is
binnenkort de indiening bij de
Tweede Kamer van een ontwerp-
werkloosheidswet te verwachten.
Dit ontwerp zal dan beogen de in
voering van een verplichte verzeke
ring van werknemers tegen de gel
delijke gevolgen van onvrijwillige
werkloosheid, door respectievelijk
een wachtgeldverzekering, gedragen
en uitgevoerd door het bedrijfsleven
en een werkloosheidsverzekering,
eveneens uitgevoerd door het be
drijfsleven, maar gedragen door be
drijfsleven en overheid tezamen. Het
moet voorts in de bedoeling liggen,
dat er bij de wachtgeldverzekering
verscheidenheid van regeling per
bedrijfstak zal bestaan, terwijl bij de
werkloosheidsverzekering de voor
naamste bepalingen uniform zullen
zijn.
Zaterdagmiddag heeft Prinses
Juliana de plechtige onthulling
verricht van het nationale monu
ment, dat in het voormalige con
centratiekamp Vught op het ter
rein van Lunet IL ter nagedach
tenis van de gevallenen, is opge
richt.
Het was een sombere herfstmid
dag en onafgebroken viel de regen,
toen om half drie de Prinses op de
fusilladeplaats arriveerde. Zij was
vergezeld van de burgemeester van
Vught, jhr. mr. F. van Rijckevorsel
en door de commissaris der konin
gin in Noord-Brabant, prof. dr. J.
de Quay.
Nadat de burgemeester H. K. H.
Prinses Juliana had begroet, deelde
hij mede, dat het rijk deze gehei
ligde grond aan de zorgen van het
gemeentebestuur heeft toevertrouwd
Dit zal er een eer in stellen de
historische plaats waardig voor het
nageslacht te behoeden.
Alvorens tot onthulling over te
gaan, sprak H. K. H. Prinses Ju-
linana een korte rede uit. „Wij ge
denken op deze gewijde plek in het
kamp Vught .hen, die de dood von
den, in het bijzonder hen, die bij
het naderen der bevrijders op deze
plaats het leven lieten. Dit gedenk
teken, aldus sprak H. K. H„ is bij
leven en sterven als een symbool
voor ons en de geslachten, die na
ons komen. Hunne levens werden
afgesneden, opdat wij zouden leven.
Zij waren de pioniers. Zij wezen
ons de weg, die als een lichtend
spoor voor ons ligt. Zij eindigden
hun leven als overwinnaars over de
machten van de boze. Zij gaven ons
land en zijn vele mogelijkheden
weerom. Aan ons de plicht dit te
verwezenlijken."
Dan verwijderde de Prinses het
nationale dundoek, dat tot dat
ogenblik het monument aan het
oog had onttrokken. Het werd
voor allen zichtbaar in zijn lange
bijna 2 m. hoge muur, voor het
front van de kogelvanger waar
de helden zijn gevallen. Een
muur in Franse natuursteen,
waarin gebeiteld de namen van
310 Nederlanders, die werden ver
moord. toen de bevrijding in de
verte naderde.
Ter linkerzijde wapperde flauw
in de najaarswind de Nederlandse
vlag, rechts de Belgische driekleur,
ter ere van de omgekomen Belgen
voor wier namen nog plaatsen op
de gedenkmuur zijn opengelaten.
De Prinses legde een krans aan de
voet van het monument en werd
daarbij geassisteerd door naaste
DRIE BURGEMEESTERS
Hedenavond voor de radio
Nadat de Commissarissen der Ko
ningin op 13 December het nationale
karakter van de actie van de Nat.
Monumentencommissie, in tegen
woordigheid van de leden van het
Koninklijk Huis, door de bijzetting
van urnen met aarde uit alle pro
vinciën hebben geaccentueerd, zul
len hedenavond de burgemeesters
van de drie grootste steden hun
stem geven aan dit grootse plan.
Gedrieën zullen de burgemeesters
d'Ailly, Oud en Visser 's avonds van
7.45 tot 8 uur achter de microfoon
van Hilversum I plaats nemen en
ieder van hen zal daar een van de
drie doelen van de Nationale Monu
mentencommissie behandelen, nl. de
nationale monumenten, de nagelaten
betrekkingen en de oorlogsgraven.
familieleden van twee zwaar ge
troffen gezinnen, twee zoons van de
familie De Koning uit Heeze, twee
dochters van de familie Van Es uit
Kaatsheuvel.
Het „Wilhelmus" en de „Braban-
eonne" weerklonken als een ere-
groet. De Vughtse gemengde koren
zongen de koraal „Nooit werd ver
geefs geleden", een lied van een
onbekende dichter-gevangene, op
muziek gezet door de heer Van
Wilgenburg. Zichtbare ontroering
overmeesterde velen. De commissa
ris der koningiif, de burgemeester,
de vertegenwoordiger van België,
de heer Gaston van de Wielen, de
Belgische en Nederlandse vereni
gingen van ex-politieke gevangenen
en vele andere afgevaardigden, leg
den hun bloemengroet aan de voet
van het gedenkteken. Daarna de
fileerden duizenden en hun bloemen
stapelden zich hoog op tot aan de
versregel: „den vaderïant ghetrou-
we, blijf ick tot in den doet."
Locaal grensverkeer?
Een buitenlands bericht over her
vatting van het locale grensverkeer
van Nederland naar Duitsland d.i.
het verkeer in een straal ter breedte
van 5 KM ter weerszijden van de
grens wordt tegengesproken. Wel
zijn met. de Britse instanties be
sprekingen gaande.
Rode tulpen zijn niet al denken sommige mensen dat de
hoofdzaak van het Kerstfeest. Maar ze staan aardig op de Kerst
tafel, na de Nachtmis en ook daarom interesseert ons dit plaatje
van een grote kas, waar deze tulpen gekweekt worden.
De Franse Minister van Finan
ciën, René Mayer, heeft bij de
Nationale Vergadering een aantal
ontwerpen van financiële en eco
nomische maatregelen ingediend,
teneinde de franc te redden door
voorkoming van inflatie. De voor
naamste maatregel betreft .cm
buitengewone belasting, Ce één
maal geheven zou worden van alle
winst behaald in industrie, handel
en landbouw, voorts van salaris
sen hoger dan 750.000 francs per
jaar.
De bedoeling van de heffing in
eens is mede, dat de wederopbouw
het volgend jaar kan worden gefi
nancierd zonder leningen van de
Banque de France.
Alle regeringssubsidies aan de in
dustrie zullen ophouden. De steen
koolprijs en de spoorwegtarieven
voor de eerste en tweede klasse zul
len opnieuw verhoogd worden. De
prijzen van steenkool, textielproduc
ten, artsen en importgoederen zul
len aan voorschriften gebonden wor
den, terwijl in overleg met werk
geversorganisaties op een bepaalde
categorie goederen een sepii-prijs-
contröle zal worden ingesteld. De
belasting op nachtclubs zal worden
verhoogd en de opening van nieuwe
nachtclubs wordt na 1 Januari ver
boden.
Voor gehuwden met meer dan 1
kind zal de belasting worden ver
laagd. Mayer wees er op, dat het
gehele belastingstelsel herziening
behoeft. De Minister voorzag een
tijdelijke vermindering van de ex
port van bepaalde artikelen zoals
landbouwmachines.
Een Nationaal Fonds voor weder
opbouw en uitrusting zal worden
RECHTSHERSTEL
Termijn indiening
verzoekschriften verlengd
De Raad voor het Rechtsherstel
heeft besloten de termijn voor het
indienen van verzoekschriften tot
toepassing van de bepalingen van
hoofdstuk 3 van het besluit herstel
rechtsverkeer, die op 31 Dec. 1947
afliep, alsnog te verlengen tot 1 Juli
1948. Verzoekschriften, welke be
trekking hebben op geschillen ten
aanzien van onroerende zaken,
kunnen tot een nader te bepalen
tijdstip ook na die datum bij de af
deling rechtspraak worden aanhan
gig. gemaakt, mits deze geschillen
vóór 1 Juli 1948 ter kennis zijn ge
bracht van de afdeling onroerende
goederen tot het bereiken van een
minnelijke regeling.
De voorzitter van de Christelijk-
Democratische Unie in Duitsland,
Jakob Kaiser, is evenals de vice-
voorzitter van deze party, Ernest
Lemmer, op last van het militaire
Sowjet-bestuur uit zijn functie
ontzet, aangezien de politiek van
de C.D.U. in de Sowjet-zone niet
in overeenstemming is met de
wensen van de Sovjets. In het bij
zonder maken deze bezwaar te
gen de weigering der C.D.U. het
door de communisten geïnspireer
de „Volkscongres" te steunen.
Ook Wilhelm Gries, de hoofdre
dacteur van het partijblad der
Christelijke Democraten, „Neue
Zeit", is afgezet. Karl Brammer en
zeven andere redacteuren hebben
daarop hun ontslag ingediend. Tij
delijk opvolger van Gries zal zijn
professor Hugo Hickmann, voorzit
ter van de C.D.U. in Saksen. Als
tweede voorzitter wordt door de
Sowjet-autoriteiten Lobedanz uit
Mecklenburg beschouwd. In partij-
kringen wordt verklaard, dat de
C.D.U. zich practisch in volle ont
binding bevindt.
Steidler geroyeerd
Leopold Steidler, oud-lid van het
Moskouse comité „Vrij Duitsland"
en leider van de oppositie tegen
Jacob Kaiser, is door de afdeling
Berlijn van de Christelijk Democra
tische Unie uit de partij geroyeerd.
In politieke kringen, wier poli
tiek blikveld niet uitsluitend Oos
telijk is georiënteerd, wordt de
terzijdestelling van Kaiser alge
meen beschouwd als een daad te
gen de wil van de grote meerder
heid der partij. Men is er vast
van overtuigd, dat Kaiser aan ver
trouwen niets heeft ingeboet.
Dit neemt niet weg, dat de onder
Sowjet-toezicht staande publici-
teitsorganen de maatregelen hebben
voorgesteld als een interne partij -
aangelegenheid, die in overeen
stemming zou zijn met de democra
tische wil van de partij.
Het partij-orgaan is Zaterdag
voor het eerst onder nieuwe lei
ding verschenen en gemeld wordt,
dat Sowjet-offitieren aan de samen
stelling er van zouden hebben deel
genomen. Uit de inhoud van het
blad, dat onmiddellijk met propa
ganda voor het Volkscongres van
wal is gestoken, wordt het duidelijk,
dat de nieuwe richting der partij-
een nauw samengaan met de socia
listische eenheidspartij zou beteke
nen. De hegemonie van deze partij
in de Sowjetzone wordt thans on
betwist geacht en men beschouwt
de beide „burgerlijke" partijen ver
der slechts als aanhangsel der een
heidspartij.
Hoezeer de Sowjet-autoriteiten er
alles op zetten om het Volkscongres
te propageren blijkt uit het feit, dat
Zaterdag een speciaal orgaan van
het congres in een oplage van 1
millioen exemplaren is verschenen.
De houding door Kaiser aangeno
men, heeft algemeen groot ontzag
gewekt. Nominaal is Kaiser niet
afgezet en hij heeft verklaard, dat
hij zich partijleider blijft achten,
zolang de Sowj et-gezaghebbers hem
niet direct hebben ontslagen of zo
lang een partijcongres hem niet het
vertrouwen opzegt. Het is waar
schijnlijk, dat Kaiser zijn politieke
werkzaamheden thans in het Ber-
iijnse verband van de partij zal
voortzetten. Dit verband heeft zich
eensgezind met hem verklaard.
gevormd, waarvoor de middelen in
hoofdzaak zullen worden verkregen
uit een belastingvrije lening met 'n
looptijd van" tien jaar en een rente
voet van drie procent.
De Minister stelde voorts een be
lasting in uitzicht voor mensen, die
niet werken.
Bij de algemene discussie over
het regeringsprogram voor econo
mische stabilisatie in de Franse
Nationale Vergadering hebben de
communisten krachtige critiek
geoefend op het plan. Zq ver
klaarden, dat het plan „verar
ming" voor de werkende klasse
betekent. Ambroise Croizat (com
munist) zei: „De arbeidérs vrezen,
dat er nieuwe prüsverhogingen
zullen komen en willen een drie-
maandc'ijkse herziening der Io
nen."
Een geschenk van onze
jongens overzee
H.M. de Koningin bracht Zater
dagmiddag een onofficieel bezoek
aan Amsterdam's luchthaven Schip
hol. Omstreeks 3 uur arriveerde
H.M. op de luchthaven, waar de
heer M. F. M. Dellaert, bedrijfs
directeur van Schiphol, dr. A. Ples-
man, President-directeur van de
K.L.M., haar begroetten.
De ontvangst had plaats in een
der passagiersloodsen, waar langs
de wand kaarten van de wereld
luchthaven in wording, waren op
gehangen.
Met zeer grote belangstelling
volgde H.M. de uiteenzetting van de
heer Dellaert en zij onderbrak hem
herhaalde malen, teneinde nadere
inlichtingen te vragen.
Tevens bevond zich in deze
loods de luitenant-ter-zee der eer
ste klasse J. L. Grijpma ver
tegenwoordiger van de NIWIN
Indië die Zaterdagmorgen uit
Batavia op Schiphol was aangeko
men met een grote mand met
diverse soorten fruit en bloemen,
een geschenk van de jongens over
zee aan H.M. de Koningin.
Lt. Grijpma overhandigde in
deze loods H.M. de mand en de
Koningin verzocht hem, alle jon
gens overzee voor deze bijzonder
op prijs gestelde attentie Haar
zeer hartelijke dank over te bren
gen.
Vervolgens maakte de Koningin
per auto een tocht over het plat
form en langs de diverse hangars en
bezocht zij de Constellation Ph. TDG
die op het platform stond opgesteld.
De heer Plesman leidde haar in
de machine rond en gezagvoerder
Van der Vaart legde Haar de wer
king der diverse instrumenten uit.
Aan boord bevonden zich even
eens een steward en een stewardes,
die enkele verversingen aanboden.
H.M. riep eveneens bij zich mej.
Trix Terwindt, chef stewardes van
de KLM, met wie zij zich geruime
tijd onderhield. Zoals men zich zal
herinneren heeft mej. Terwindt een
belangrijk aandeel gehad in het ver
zet tegen de Duitsers.
Omstreeks vier uur keerde H.M.
naar het Paleis op de Dam terug.
Mr. VAN DEN MORTEL t
Lid der Eerste Kamer
In de nacht van Zaterdag op Zon
dag is te Tilburg tengevolge van
een hartaandoening, op 67-jarige
leeftijd overleden het eerste kamer
lid en oud-burgemeester van Til
burg, mr. J. C. A. M. van den Mor
tel.
Mr. van den Mortel werd 19 Juli
1880 te Tilburg geboren, studeerde
te Katwijk op het R.K. Gymnasium
en daarna aan de Rijksuniversiteit
te Amsterdam. Korte tijd was hy
in zijn geboortestad advocaat. In
1919 werd hij voorzitter van de
Raad van Arbeid, welk ambt hij tot
de opheffing in 1933 bekleedde. Op
15 Januari 1940 werd hij benoemd
tot burgemeester van Tilburg. In de
Provinciale Staten van N. Brabant
nam mr. van den Mortel zitting in
1916. In deze kwaliteit werden hem
talloze functies toevertrouwd, o.m.
die van het commissariaat van de
Provinciale Noord-Brabantse Elec-
triciteits Maatschappij.
Einde 1939 volgde hy Jhr. Mr. A.
Sasse van Ysselt, na diens overlij
den op als lid der Staten-Generaal.
De overledene was Ridder in de
Orde van de Heilige Gregorius en
Ridder in de Orde van Oranje Nas
sau en van de Nederlandse Leeuw.
Bij de opening van de tentoon
stelling „na half zes", waSrop ge-
exposeerd zijn werkstukken door
employe's der KLM in vrije tijd ver
vaardigd, en de ingebruikneming
van een nieuwe vleugel van het
hoofdkantoor der KLM aan de
Raamweg te 's Gravenhage, heeft de
president-directeur dr. A. Plesman
verklaard, dat d<= m va->- 'i
zich voorspoedig ontwikkelt. Uit
nadere gegevens, welke ons daar
omtrent verstrekt zijn, blijkt, dat de
omzet toenam van f 68 millioen in
1946 to:t plm. f94 millioen in 1947.
Het luchtnet werd uitgebreid van
62.784 km tot 104.300 km, terwijl
de productie steeg van 57.200.000
ton/km tot ongeveer 97.688.soa ton/
km. Het aantal employe's nam toe
van 6627 in Januari 1947 'tot ruim
10.000 man.
Dr. P. C. de Brouwer
gehuldigd
Dr. P. C. de Brouwer, die 8 De
cember j.l. zijn gouden priesterju
bileum vierde, werd Zondag in zijn
geboorteplaats Hilvarenbeek ge
huldigd. Des morgens werd door de
jubilaris een plechtige Hoogmis op
gedragen. Bij de daarop volgende
huldiging waren o.m. tegenwoordig
de Minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen dr. J. Gielen,
prof. dr. J. de Qay, Commissaris
der Koningin in N.-Brabant en prof.
W. Asselbergs (Anton van Duin
kerken), Minister Gielen deelde de
jubilaris mede, dat het H. M. de
Koningin behaagd heeft hem te
benoemen tot Ridder in de Orde
van de Nederlandse Leeuw. Door
de gemeente Hilvarenbeek werd de
jubilaris tot ereburger benoemd. In
de hal van het nieuw te bouwen
gemeentehuis zal een gedenkplaat
worden aangebracht ter herinne
ring aan het jubileum van deze
Brabantse emancipator.
Kunstmesf'verrassing voor
Gelderse boeren
De Gelderse boeren krijgen een
extra toewijzing kunstmest in de
vorm van 20 kilo zuivere stikstof per
H.A. grasland en koolzaad, terwijl
tevens een extra kalitoewijzing af
komt voor hakvruchten van 40, 60
of 80 kilo zuivere kali per H.A. De
toewijzing hangt af van de grond
soort.
Misschien loopt in 1948 de rant
soenering van de stikstof af. Er is
voldoende kali, doch die wordt on
bevredigend gedistribueerd over de
wereld. Een en ander is ontleend aan
mededelingen van de Gelderse
V oedselcommissaris.
Millioenen voor wegen-
verbetering in Friesland
Gedeputeerde Staten van Fries
land stellen de Prov. Staten verdere
wegenverbetering voor: 15 secun
daire wégen ter lengte van 107 KM
gezamenlijk, uit te voeren in drie
jaar, kosten jaarlijks ruim 5 millioen
waarvan 20 procent voor rekening
der provincie. Voor tertiaire wegén
één KM tertiair kost f 80.000.
is f 400.000.per jaar ncxïig ge
durende vijf jaar. Gevraagd wordt
een geldlening van 10 millioen.
Burgemeester van Delft
gaat heen
Bij Kon. Besluit is met ingang
van 1 Januari a.s. aan mr G. van
Baren eervol ontslag venleend als
burgemeester van Delft, met dank
betuiging voor de langdurige en ge
wichtige diensten, als zodanig be
wezen.
Noodlanding bij
Vlissingen
Een Engels sportvliegtuig, de Per-
cival „Proctor", dat op weg was van
Keulen naar Engeland, heeft we
gens slecht weer op het voormalig
vliegveld te Vlissingen een nood
landing gemaakt. De inzittenden,
een Engelse piloot en een r-f'tse
dame, kwamen ongedeerd uit het
toestel, dat bij het uitlopen in een
greppel geraakte en lichte schade
aan propeller en landingsgestel op
liep. Het toestel zal niet zonder re
paratie kunnen opstijgen.
De^Sf. Servaas-brug
Woensdag 24 December zal de
burgemeester van Maastricht de dan
geheel herstelde St. Servaasijrug,
die in het hart der stad de gedeelten
Wijk en Maastricht met elkander
verbindt, heropenen.
Een vijftienjarige Eskimo-schone
kwam deze week na een reis
van 5700 mijlen in Londen aan.
Zij zal er dienstmeisje worden
bij een zekere Mrs. Turner, wier
man kortgeleden door een on
geval in het Eskimogebied om
het leven kwam.
Radio Vaticaan meldt volgens
Reuter, dat Z.H. de Paus in een
nieuwe encycliek Zijn grote be
zorgdheid heeft uitgesproken
over de haat en de gevaarlijke
sociale onrust in de wereld. De
H. Vader roept op tot eenheid
en gebed. „De vrede, waarnaar
wij na de lange en bloedige
oorlog zo vurig verlangen, is
nog niet verzekerd. Voor vele
landen is de toekomst nog on
zeker. Onder de bevolking van
vele landen heerst bittere haat
en een gevaarlijke onrust en
het is dringend noodzakelijk,
dat aan dit kwaad een einde
komt. Terwijl aan de ene kant
verscheidene door de oorlog
uitgeputte staten hun economi
sche problemen niet kunnen
oplossen, wordt aan de andere
kant de nood der arbeiders ver
groot en met sluwe berekening
gebruikt.
De sociale crisis houdt op het
ogenblik zo'n groot gevaar in,
ook voor de toekomst, dat
het algemene belang boven
het individuele moet worden
gesteld. De oorzaak van alle
kwaad dat de laatste tijd oVer
ons gekomen is, is dat men
zich van het geloof in Chris
tus heeft afgekeerd", aldus
de encycliek.
Minister mansholt heeft te
Gieten en te Leeuwarden rede
voeringen gehouden over de huidige
sociaal-economische vraagstukken
en meer speciaal over de noodzaak,
om de nationale armoede te verde
len. In verband daarmee noemde
hij de actie tot verhoging van de
prijzen in de landbouw niet reder
lijk. Voorts ASemde de minister
Indië „een zwaar blok aan ons
been", en hij betoogde, dat ook het
verlies van Duitsland als ons ach
terland ernstig is.
De levensstandaard van het Ne
derlandse volk moet naar bene
den, aldus de minister, ons volk
ziet het gevaar van de huidige
situatie niet voldoende in en de
regering, aldus nog steeds de mi
nister, heeft het volk niet vol
doende ingelicht. De consumptie
van minder noodzakelijke goede
ren is veel te groot. Hierdoor ont
staat 'n uiterst-gevaarlijke schijn
welvaart en daardoor lopen we
recht naar de catastrofe.
De Minister was over het geheel
nogal catastrophaal in zijn uitdruk
kingen en zei b.v. dat als de hulp
van het z.g. Marshall-crediet niet
zou komen, wij over een jaar aan
de grond zitten.
Hij zei in Gieten Zaterdagmiddag,
dat voor textiel- en aardewerkpro
ducten geen verbetering is te ver-
wachten, in Leeuwarden echter ver
klaarde hij in zijn rede, dat de
noodzakelijke versobering in de
laatste plaats moet worden toege
past voor noodzakeiyke levensbe-
hoeften, ook niet voor textiel.
Tenslotte sprak hij over het ver-
schil in de wijze, waarop de Over- I
heid optreedt tegen grote winsten, fc
die in de landbouw wel worden be- I
last, maar in de industrie en scheep
vaart niet: de industrie zit op het
ogenblik op rozen, zei hij, en ook
de scheepvaart maakt veel te grote
winsten. De Regering heeft z.i. tot
taak, die winsten te drukken.
MGR. H. COPPIETERS t
Bisschop van, Gent
Zaterdagmorgen overleed op 73-
jarige leeftijd mgr Honoratius Cop-
pieters, sedert 17 'Mei 1927 bisschop
van Gent (België). De overleden
prelaat, die assistent-bisschop bij de
pauselijke troon was, werd in 1930
door wijlen mgr J. D. J. Aengenent,
bisschop van Haarlem, benoemd tot
ere-kannunik van het Haarlems ka
pittel.
Het Tribunaal te Den Bosch
heeft Vrijdag de zaak behandeld
tegen mr. N. J. van Leeuwen, die
tijdens de bezetting enkele jaren
Procureur-Generaal was van het
Gerechtshof te Den Bosch, en voor
dien advocaat was te Alkmaar. Mr.
van L. was via het lidmaatschap
der NSB tot Procureur-Generaal
benoemd. Na uitvoerig onderzoek
was het Tribunaal echter van laak
bare handelingen voor wat betreft
mr. van L. in zijn ambt als Proc.
Generaal niets gebleken. Na raad
kamer luidde het advies tenslotte
internering voor de tijd gelijk aan
het voorarrest n.l. 3 jaar en 3
maanden en ontzetting uif het pas
sief kiesrecht. Termen om mr. van
L. het recht te ontnemen, een open
bare functie te bekleden werden
niet aanwezig geacht.
Voor het tijdperk, dat de mi
nister van Sociale Zaken W.
Drees,- die in verband met zijn reis
naar Nederlands Indië afwezig zal
zijn, zal het beheer van het minis- 1
terie van Sociale Zaken ad interim
worden waargenomen door de mi
nister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening S. L. Mansholt.
