JAN GROENHAAR
B
UIT DE KERMIS DER WERELD
Indie roepf om deleters
UITBREIDINGSPLANNEN
WEER ONTVOUWD
Landaanwinst 'n grote noodzaak
r~
Wat leeft er in ons land?
Duizenden nieuwe bedrijven
Vrijstelling
broederdienst
Zei U iets?
DE LITURGIE
VAN DE DAG
Minder naar
de huisarts lopeh
Vuilnisauto wordt aangekocht
Verliezen Neder
landse strijdkrachtep
Ook de schilders
Tf Fiff
II
NIEUW h'OORDHOLLANDS DACBLAD - Zoterdag 17 Januari 1948
hi.
wordt niet uitgebreid
m6edig
Kinderbijslag
en zelfstandigen
GEMEENTERAAD WIERINGERMEER
betalen geen ,,zwarte
lonen" meer
Dood achter hef- stuur
DE BUIT IS ONTDEKT
van ..Gerrit de Stotteraar"
NIEUWE POLITIEKE
PARTIJ
Nederlandse Volksunie"
V-
Makelaar uit Bussum
gearresteerd
GEEN DOKTERSBRIEFJES
MEER
1 n verboi'f' mpf
Woonruimte wet
Indisehe federalisten zijn
geen Wajangpoppen
Salarissen
Nijverheidsonderwijs
I'J iJ: fe
(Van onze specials verslaggevgr)
|S ER NIETS ANDERS meer te doen, dan kalm, o zo kalm, af-
wachlen tot er voldoende maatregelen genomen zijn, zodat
onze Jonge boeren en tuinders een plaats hebben gevonden?
Natuurliik valt er nog genoeg te doen, want het zou toch dwaas-
heid zijn, wanneer men in alle vrede en rust de beste werkers
van het land zou laten vertrekken, of zou laten overgaan in
andere beroepen, dan die, welke ze met hart en ziel hebben ge-
kozen. Er zijn nog mogelijkheden te vinden, zeker voor een groot
aantal boeren en tuinders, alleen al in de Noordoostpolder b.v.
kan er nog veel meer worden gedaan, dan tot nu toe gebeurd is.
En dan vooral de droogmakingen, die men met allerlei moeilijk-
heden ziet omhangen. Zou zodanig werk niet worden uitgevoerd,
dan betekent dit een ernstige stagnatie in de cultures.
Maar ook hierover zal het laatste
woord nog niet gesproken zijn, daar
twijfelt niemand aan, want per saldo
is het toch zo, dat ons land op de
duur steeds meer eigen behoeften
in eigen omgeving moet gaan bevre-
digen.
De Noordoostpolder is weer een
van die prachtige aanwinsten, zoals
dat indertijd met de Wieringermeer
het geval was. Overal zijn grote
houten kampen opgetrokken. om de
duizenden landarbeiders te herber-
gen en hier en daar komen al boer-
derijen te voorschijn, zoals iedere
boer of tuinder voor zichzelf zou
wensen.
Diezelfde polder is nu een vijftal
jaren. klaar en op het ogenblik wor
den 21.000 H.A. bewerkt. Voor de
werkzaamheden zijn naar schatting
in 1948 7000 arbeidskrachten nodig,
die worden ondergebracht in de ba-
rakken, of op de reeds aanwezige
boerderijen hun intrek kunnen ne-
men. Er is op het ogenblik voor
een oppervlakte van 48.000 H.A-
drooggelegd en een klein reken-
sommetje wijst dus heel gemakke-
lijk uit, dat nog 27.000 H.A. moeten
worden ontgonnen. Hier ligt al een
prachtig werkterrein voor honder-
den jongeren. die er naar verlanggn
iets nuttigs te gaan doen. 27.000
H.A. betekent een stevige aanwinst
in onze landhonger, waarvan door
honderden pachters in de toekomst
gebruik kan worden gemaakt.
Wat de reden is, dat het nog zo
lang duurt?
Tn bepaalde kringen schiint het
tamelijk stroef te gaan. Obleide eco
nomic, onjuiste productie-uitzet.
wrijvingen met export en de eigen-
aardige verdeling der teeltvergun-
ningen speelt overal in de lande een
typische rol en zal ook hier wel een
woordje meesDreken. Maar van
grotere invloed moet het toch zijn.
dat duizenden boeren en tuinders
wachten. om eindelijk te kunnen
beginnen.
Kraohten dringend nodig
Op het ogenblik zijn in de Noord
oostpolder ongeveer 1500 z.g. rand-
bewoners werkzaam, terwijl 4600 ar
beidskrachten in de overal verspreid
liggende barakken zijn gelegerd.
Deze krachten be<=taan hoofdzake-
liik uit politieke delinquenten. ook
al, omdat er niet voldoende „be-
roeps"mannen te vinden zijn. Voorts
werken er 1200 jonge boeren. die
als eerste pioniers in de droogge-
legde oolder ziin gekomen en dus
in de loop der jaren op de te bou-
wen boerderijen zullen worden ge-
zet als een logische groei voor de
zorgen en inspanningen in de harde
voorafgaande jaren.
Zo verwacht men. dat hinnen
de eerste 8 jaren 2000 borrderiien
znllen worden gebouwd, zodat
2000 zelfstandige pachters een be-
hoorliik, en nitstekend inzerieht
bedriif zullen kunnen exploiteren.
Ook landarbeiders zouden. volgens
de gegevens, in aanmerking ko
men voor een eigen bedrijf, waar-
voor een berekening van ongeveer
12 HA per bedrijf wordt gemaakt.
Maar. zoals reeds gezegd, arbeids
krachten zijn dringend en drln-
gcnd nodig in deze polder. Ar
beidskrachten, die niet bang ziin
hun handen te gebruiken, die ook
niet bang zijn voorlopig zonder
luxe te moeten leven als pioniers
in eigen land. Gelukkig zijn er
nog jonge boeren en tuinders ge
noeg te vinden. die zoiets aandur-
ven en wiilen cultiveren.
Nu is er een begin gemaakt met
de Zuid-Sloe tussen Walcheren en
Zuid-Beveland, die na droogleg-
ging 458 HA zal bedragen. Ook
zijn er grotere plannen in gevor-
derd stadium, of althans zijn de ge-
dachten rijp. om op papier te zetten.
Zo zijn er b.v. plannen voor een
Zuid-West- en Zuid-Oostpolder, die
na drooglegging en cultivering weer
duizenden HA grond zullen opleve-
ren, wat betekent, dat er etteliike
duizenden bedrijven kunnen worden
geexploiteerd. En nog verder gaan
de gedachten uit naar de Dollard bij
Delfzijl en gedeelten van de Wad-
denzee. Voordat dit alles tot een
goed einde is gebracht zullen er
De mededelingen omtrent vrij
stelling wegens broederdienst zijn
voor een deel niet geheel juist ge-
weest of kunniV althans een ver-
keerde indruk hebben gewekt.
.Voorop staat, dat het voor zoda-
nige vrijstelling nodig is. dat de in-
geschrevene voor de dienstplicht
kan wijzen op de dienst van drie
broeders of halfbroeders. Daarin is
geen verandering gebracht. Maar er
is nog een andere regeling getroffen
waardoor in sommige gevallen
het kunnen er veel en het kunnen
er ook weinig zijn ook anderen
vrij kunnen blijven van dienst als
gewone dienstplichtige als er geen
drie maar wel twee broeders of
halfbroeders dienen of gediend heb
ben. Dat geldt dus niet voor alien.
Het is hiermede als volgt gesteld:
De verschillende diensten bij het
leger of bij de Marine stellen zeer
verschillende eisen aan de lichame-
lijke gesteldheid. Daarom worden
gekeurden in een groot aantal ge-
schiktheidsgroepen ingedeeld. Zijn
er nu bij sommige groepen meer
personen dan er van de groep nodig
zijn om als gewoon dienstplichtige
te dienen, dan wordt naar vaste
regelen uitgemaakt, wie gewoon en
wie buitengewoon dienstplichtige
wordt en daarbij wordt dan in de
eerste plaats tot buitengewoon
dienstplichtige bestemd degenen,
die' behoren tot gezinnen, waaruit
reeds twee zoons dienen of gediend
hebben. Er is dus geen sprake van,
dat alien die twee zulke broeders
hebben. van militaire dienst als ge
woon dienstplichtige zouden kunnen
vrij komen.
echter wel wat jaren ovezheen
gaan, zullen ook de organisaties
moeten vechten om het behoud van
rechten en zullen vooral boeren en
tuinders zich zelf terdege moeten
bezinnen wat te doen. De verdeling
en uitgifte der teeltvergunningen
zal worden herzien, dat is overigens
een dringende noodzakelijkheid.
Maar verder gaan er stemmen op
(in tlentallen gesprekken werd dit
opgevangen) om te komen tot een
bepaalde regeling dat boeren en
tuinders op een zekere, niet al te
oude leeftijd met ere kunnen gaan
rusten en dat zo de bedrijven weer
in jongere handen kunnen over
gaan.
Het kan slechter
Zo zijn er meer stemmen te be-
luisteren. die naar voren komen,
wanneer de plattelanders 's avonds
op het dorpsplein bijeenkomen, of
die je hoort in de ..scheerwinkels",
de voornaamste vergaderplaats van
het platteland. Het geeft allemaal
zo weinig. zeggen de jonge kerels
hier, terwijl ze bedachtzaam woord
voor woord kiezen. Geen wonder,
dat het niet veel uithaalt. want er
moet gesproken worden in de orga
nisaties waar ze in thuis horen. des-
noods met twee vuisten op tafel.
Maar daar wordt heel dikwijls al
leen maar gepraat over bijkomstig-
heden en tweederangs problemen.
Desondanks is dc periode na de
bevrijdlng niet een van de slecht-
ste geweest, daar zijn de platte
landers het wel over eens. Uitvoer
ging, binnenlandse afzet was niet
al te gering, integendeel zelfs, en
een massa moeilijkheden konden
worden opgelost. Met andere lan-
den wordt nog onderhandeld en
het zou heel vreemd moeten lo-
pen, als Nederland geen behoor-
lijke stem kreeg in het internatio-
naal handelsgezelschap, want
nooit zijn ze hier bang geweest
om een stoot op te vangen, maar
oofc om de nodige uit te delen,
als dit geeist wordt.
Ja, de regering en de ambtenaren
daar heeft de boer en de tuipder
het nu eenmaal niet op begrepen.
Maar de ambtenaren van hun kant
hebben ook hun opmerkingen. Zo
zal het wel altijd blijven, doch de
hoofdzaak is. dat het grote doel
niet uit het oog wordt verloren: dat
Nederland zichzelf uit een massa
moeilijkheden moet helpen en de
bevolking heeft daar zelf een groot
aandeel aan, niet door op bijeen-
komsten, in scheerwinkels en o>
dorpspleinen alles af te breken,
maar door positieve daden te stel
len, in het belang van een goede
boerenstand en van geheel de be
volking.
Niet dat een economische oorlog
op de ruggen van de boeren en
tuinders moet worden uitgevochten,
deze stelling is te veel een obsessie
geworden. Maar geen enkele stand
kan de ander missen, dat is een
overtuiging, die iedereen bij zich
moet dragen, dan zal ook dat alles
wel weer gaan.
Want Nederland heeft slechter
dagen gekend en heeft ti.iden mee-
gemaakt. dat de horizon duister was
en ondoordringbaar. terwijl nu in
de verte meer licht te zien is.
men dikwijls wil opmerken, Letter-
lijk en figuurlijk handen aan de
ploeg, dat is het beste geneesmiddel
tegen iedere vorm van pessimisme.
T. v. d. H.
(Wordt vervolgd.)
Kaasjagers waren in de voor-
bije tijd lieden, die de aandacht
hadden van de C.C.D., de Eco
nomische Recherche en derge-
lijke. In Amsterdam is de hoofd.-
commissaris van politie een
Kaasjager, d.w.z. hij heet zo en
hij speelt derhalve een rol, een
hoofdrol wel te verstaan, in het
drama van de hoofdinspecteur
en de rechercheurs van de Eco
nomische Recherche, die „be-
leidsfouten" hebben gemaakt,
door een verdachte meneer uit-
stapjes te laten maken en zo
waarschijnlijk het onderzoek in
een of andere distributie-zwen-
del te hebben bemoeilijkt. Dat is
dus een goede kaasjager, die
niet van plan is, zich de kaas
van het brood te laten eten, ook
niet door sensatieverhalen van
sommige kranten. Men sprak
nogal luidruchtig over Het Ge-
heim van de Blauwe Kamer in
het Hoofdbureau van Politie.
Dat is kamer 211. Nu heeft de
H.C. aan de pers vertelt, waar-
om die de blauwe kamer heet.
Dat is, omdat de rechercheurs
van die kamer zoveel roken, dat
het er blauw ziet van de rook-
wolken, en dus niet, omdat er
iets zo bijzonders aan de hand
zou zijn, dat de politie die naam
zou gebruiken als een code-
woord, om in diep geheim een
complot te ontmaskeren!
Men is geneigd te zeggen, dat
dit iets is, wat hij zijn grootje
maar wijs moet maken. Want als
er zoveel kamers zijn in het
Amsterdamse Hoofdbureau
wat een woonruimte! dan
zullen er toch wel meer recher
cheurs zijn, die zich in rookwol-
ken hullen. De beste detectives
kunnen, volgens de literatuur,
het diepste denken, als zij maar
dampen. Wij moeten nu maar
afwachten, in hoever de hoofd
inspecteur en de rechercheurs,
die zwaar de dampen in hebben,
nog een zware pijp te roken
krijgen.
Tweede Zondag na Driekoningen.
Evangelie van de Bruiloft van Cana.
Oorspr.: 6 Januari. Epiphanie,
Verschijning des Heren. Die Ver-
schijning zag men in drie feiten:
Geboorte, Doop, Eerste Wonder.
Door opkomst van 25 December
als Geboortefeest en uitgroeien van
dat feest tot een Kerst-cyclus, werd
6 Januari: Sluitstuk van de Ge-
boorteviering (ons ..Driekoningen").
De band tussen de oude Drie Ver-
schijningen bleef nog merkbaar: op
6 Januari. Evangelie: slot van het
Geboorteverhaal; op Octaaf van 6
Januari: Evangelie van de Doop in
de Jordaan; Tweede Zondag na 6
Januari Evangelie: van de Bruiloft
van Cana.
In de laatste tijden (na XVIIe
eeuw) groeide Kerst-cyclus nog
verder uit: Zondag in het Octaaf
van Epiphanie (le Zondag na 6
Januari) werd feest der H. Familie.
Daardoor werd de volgorde der vie-
ring der 3 Verschijningen verscho-
ven; die eerst was: 6 Januari: Drie
koningen; Zondag in het Octaaf: de
Doop; op het Octaaf: het le Won
der.
BELANGRIJK
Eaten er nu lezers
zijn, die aan de echt-
heid van Spulbaas'
berichtgeving twijfelen.
Bij deze laat Spulbaas
aan zijn hooggeacht
publiek weten, dat
alles wat hij schrijft
op pure waarheid be-
rust en dat hij altijd
de bewijzen ter inzage
houdt voor al degenen,
die de waarheid als
,.De waarheid" zien.
Beleefd aanbevelend.
enz.
TOEKOMST-
MTJZIEK
In 1952 zal Amerika
zover zijn, dat raket-
ten van het V2 type,
die nauwkeurig be-
stuurd een start op een
afstand van 7500 km.
treffen, in massa ge-
produceerd kunnen
worden. O, schone toe-
komstzang, wat word
ik nu al bang.
ZUIGEN MAAR
Teneinde het tekort
aan visnetten te be-
strijden heeft Harry
George van Norfolk
een soort stofzuiger
uitgevonden, waardoor
men in staat is fle vis-
sen langs een grote
slang van de zeebodem
naar het schip te zui-
gen. Naam: viszutger.
DJK
Koning Manzolwan-
dile van de Zoeloe's is
zo dik geworden, dat
men een speeiaal bed
voor hem heeft moeten
maken en een speeiaal
huis heeft moeten
bouwen. Bovendien
heeft hij een achtper-
soons-auto gekocht,
doch zes bedienden zijn
er nodig om hem in
en uit de wagen te
hijsen.
BRUTAAL
In Berlijn werd in-
gebroken in het Hoofd
bureau van Politie. De
dieven namen geld en
allerlei waardevols uit
de brandkast mec. Toen
men de die'stal ont-
dekte behoefde men
de politie niet op t
bellen.
De Engelse legerka-
pitein Robert Kerr
McLarden is onder-
scheiden. Tijdens de
gevechten op de Phil-
lippijnen had deze offi-
cier bij zichzelf de
blindedarm eruit ge-
haald. Naar hij zelf
verklaarde wist hij,
dat hij blindedarmont-
steking had en dat hij,
als hij niet3 deed, zou
sterven. Hij gebruikte
een spiegel en hoewel
hij veel pijn had, ge-
lukte het hem de blin
dedarm eruit te krij
gen. Met vezels van
een jungle plant naaide
hij zijn buik weer dicht.
SPULBAAS
Het bekende St. Vincentiusgesticht te Harreveld nabij Varsseveld
is door een felle brand verwoest. Van het gebouw, waarin jon-
gens zijn ondergebracht die onder voogdij zijn gesteld, bleef
maar weinig over.
Op verzoek van de leiding der
K.V.P. besloot het Centrum voor
Staatkundige Vorming over te gaan
tot de installing van een commissie
die tot taak heeft op korte termijn
een voorontwerp van wet samen te
stellen op de toekenning van kin
derbijslag aan zelfstandigen.
In deze commissie hebben zitting
de heren: A. B. Michielsen, W. J.
Andriessen, mr F. F. H. Cerutti, Th.
S. J. Hooij, J. W. F. v. Meegeren.
mr A. C. M. v. d. Ven, terwijl prof,
mr C. P. M. Romme adviserend lid
der commissie is. De secretaris der
commissie is de heer G. J. M. Veld-
kamp.
„Ontzaggelijk veel werk valt er
op medisch gebied nog in Indlg te
verrichten". Deze woorden brach-
ten het gesprek tijdens de perscon-
ferentie, die enkele dagen geleden
aan boord van het hospitaalschip
•„De Grote Beer" door de medisch
officier Dr. A. D. W. Tilanus werd
gehouden, op het onderwerp van
het tekort aan medici'in onze Oost.
waarmee in verband enige tijd ge
leden H. K. H. Prinses Juliana een
oproep tot de Nedrlandse doctoren
richtte. Vanzelfsprekend noemde dr.
Tilanus de Japanse bezetting als di-
recte oorzaak. In de grote behoefte
kon niet onmiddellijk worden voor-
zien. Doordat de hygiene slecht was
en de inlandse doktoren over zo
goed als geen medicijnen konden
beschikken, had men bovendien na
de Japanse capitulatie met een
grote achterstand in de volksge-
zondheid te kampen.
Energiek zijn de Nederlandse
dokters de strijd begonnen, doch
het werk is zo onmenselijk zwaar,
dat het bijna niet is vol te houden.
Als voorbeeld gaf onze zegsman
een voorbeeld van de dagindeling.
zoals die door een van zijn collega's
in Indie wordt gevolgd.
Om half zeven uit bed, ontbijten
en dan van 7 tot 11 uur spreekuur.
In dit tijdsbestek worden niet min
der dan 5 tot 600 patienten behan-
deld. Van 11 uur tot half een staat
dezelfde dokter in de operatieka-
mer, waar hij in deze tijd wederom
een zo groot mogelijk aantal opera-
ties verricht. Voor het midd^geten
is slechts een half uur beschikbaar
en aan het in de tropen zo hard no
dig middagdutje kan in het geheel
nief worden gedacht. Van 1 tot 5
gaat de dokter op pad en bezoekt
zijn liggende patienten, voor welk
BURGEMEESTER LOGGERS van
Wieringermeer hield ter opening
van het nieuwe zittingsjaar een
zeer uitvoerige beschouwing over
de gang van zaken gedurende
1947. Hierin wees hjj er o.a. op. dat
in 1947 1500 evacue's naar Wie
ringermeer terugkeerden, waar
door het totale bevolkingscijfer
4368 werd. Thans verblijven nog
rond 2700 Wieringermeerders in
hun onderscheidene vluchtoorden
doch de verwachting is gerecht-
vaardigd, dat zij bjjna alien dit
jaar zullen terugkeren. Het woon
ruimte tekort is zeer zorgwek-
kend en is veel nijpender dan
waar ook in Nederland, niet al
leen wegens de enorme vernielin-
gen, doch ook al omdat het vlak
voor 1940 op stapel gezctte bouw-
nrogram van 1500 woningen, niet
is uitgevoerd, cfn daarnaast nog
talrijke trouwlustigen in deze
jonge en krachtige gemeensehap
een woning zoeken. Spr. huldig-
de de leden van de woningcom-
missie voor hun toewijding.
De uitbreidingsplannen
Het is aan te nemen, dat de uit
breidingsplannen dit jaar klaar
komen. Nauw verband hiermede
houdt het plan van de Minister v.
Financien om Riiksgronden voor
bouwterrein aan de gemeente over
te dragen. Voorts kon spr. mede-
delen. dat de Landbouwhuishoud-
school onder directie van mej. Re-
decker per 1 Februari zal gaan
draaien. terwijl de opening van de
nieuwe landbouwachool omstreelcs
Maart kan worden tegemoetgezien.
Zij zullen beiden onderdak vinden
in de noodschool te Slootdorp. Met
erkentelijkheid maakte spr. gewag
van de terugkeer der beide dokto
ren en de beschikbaarstelling van
f 11000.— voor het verenigingsle-
ven. door Volksherstel.
Na even stil sestaan te hebben
bij de betrekkelijke welvaart van
diverse bedrijven, moest hii helaas
opmerken, dat de middenstand
ernstig gedupeerd wordt door de
regeling voor materiele oorlogs-
schade. Los van deze economische
positie, kon hii vaststellen. dat de
verzorgende middenstand (bakkers
enz.) het wegens het nog gering
aantal bewoners zeer zorgelijk
hebben tegenover de vakmidden-
standers. die daadwerkelijk aan de
wederopbouw werken.
Aan de reorganisatie van de
brandweer wordt nog steeds ge-
werkt. In afwachting op het arri-
veren van snelle mobile eenheden.
hebben de besturen van de omlig-
gende gemeenten toegezegd, in het
hun aangrenzende gebied, de
brandbestrijding te zullen waarne-
men.
Een ontzavgelijk arbeidsveld ligt
nog braak. Er zullen een raadhuis.
een gebouw gemeente werken.
ambtswoningen. schoolgebouwen
on woningen. en lokaliteiten van
allerlei aard moeten verrijzen.
Maar dat kan niet eerrter dan dat
een dragelijke finantiele schade-
regeling voor de gemeente wordt
getroffen. Want is het voor de
Middenstanders bijv. nog vrij pro-
blematisch, de gemeente zelf weet
nog niets. Hij deed aan het slot
van zijn betoog een beroep op de
wethouders, raadsleden, ambtena
ren en arbeiders van hoog tot laag
om eendrachtig te werken aan het
herstel.
Hierop zette de raad zich tot het
behandelen van de 22 punten tel-
lende agenda.
Van de vele ingekomen stukken,
werd een verzoek van ,,'t Nut", om
een subsidie voor uitbreiding van
haar bibliotheek, in handen gesteld
van B. en W. om advies.
Met betrekking tot het vervoer
van schoolkinderen, meende B. en
W.. dat reeds al het mogelijke- is
gedaan. Waar geen andere moge
lijkheden zijn, zullen de kinderen
per fiets moeten reizen. Bij gehle-
ken onmogelijkheid voor ouders
om zelf de vervoerkosten te be:a-
lcn. kunnen zij altijd bij B. en W.
aankloppen.
Huur woningen
De huurprijs van een aaniel her-
stelde woningen werd gesteld op
f 5.— per week met bijlevering
van water, de woningen te Lutje-
kolhorn echter op f 4.
De overeenkomst aangegaan met
de N.V. Incassobank, tot het ren-
tegevend beleggen van max. f22.000
aan kasgelden, werd z.h.st. goedge-
keurd.
In verband met de gestadige
groei van de gemeente, stellen B.
en W. voor, om een nieuwe vuil
nisauto aan te kopen a f 10.000.
De heer Klop merkte evenwel
op, dat de vuilnisdienst slecht func-
tioneert, omdat men het tuinvuil
weigert mee te nemen. Dit wordt
nu toch op hopen geworpen, het-
geen het dorpsaanzien niet ver-
hoogt. B. en W. zullen trachten
hierin verbetering te brengen.
De subsidie voor de
volkshog eschool
bracht vele tongep in beweging.
De heer Breebaart vond de voor-
gestelde f 25.— niet genoeg en hij
wilde dit verhogen tot f 40.het-
geen door de heer Feikes werd
onderschreven.
De heer Zoodsma daarentegen
meende, dat men niet ongestraft
kan voortgaan met het uitdelen
van subsidies.
Volgens de heer Stoel, kan een
groot deel der bevolking, met name
het christelijke, weinig instemming
hebben met de zuiver humanisti-
sche volkshogeschool.
De heer de Bruine wenste, dat
wanneer toch gesubsidieerd wordt,
allereerst de plaatselijke instellin-
gen daarvoor in aanmerking ko
men, maar niet een school te Ber-
gen.
Burgemeester zag dit punt ech
ter als van belang voor een deel
der bevolking.
Naar aanleiding van een opmer-
king van de heer Stoel erkende de
heer Breebaart, dat er- blijkbaar
ook minder acceptabele volkshoge-
scholen zijn. ook al gaan ze van
dezelfde stichting uit. Met name de
beide Friese zijn democratisch-so-
cialistisch en communistisch ge-
orienteerd.
(Wordt vervolgd.)
De regering maakt bekend. dat
tot haar leedwezen in de afgelopen
week de navolgende verliezen zijn
gerapporteerd:
Koninklijke Marine:
Mar. 3 N. Visscher, (ZM) uit Vee-
nendaal. Overleden t.g.v. auto-onge-
luk.
Koninklijke Landmacht:
Sold, le kl. A. J. Berenman uit
Rotterdam. Gesneuveld 6 Jan. 1948.
Serg. J. J. Kortekaas uit Lisse.
Gesneuveld 6 Januari 1948.
Sold, le kl. B. W. van Loon uit
.^lotterdam. Gesneuveld 6 Jan. 1948.
Sold, le kl." A. Steenhuisen uit
Velsen. Gesneuveld 6 Januari 1948.
Sold, le kl. G. B. te Winkel uit
Utrecht. Gesneuveld 7 Januari 1948.
Korp. J. Euving uit Gees gemeen
te Oosterhesselen (Dr.). Gesneuveld
9 Januari 1948.
Sold, le kl. J. Ottens uit Annen
gemeente Anloo (Dr.). Gesneuveld
9 Januari 1948.
Serg. P. Arendse uit Oost en
West-Souburg, gesneuveld 10 Janu-,
ari 1948.
Kon. Ned-Ind. Leger:
Chin. sold. 2e kl. Tjan O Thin
uit Ned. Indie. Overleden aan beko-
men verwonding 8 Jan. 1948.
Soend. sold. 2e kl. Asmitahad uit
Ned. Indie. Gesneuveld 3 Jan. 1948.
In navolging van het elders in het
bouwbedrijf genomen besluit om
geen „zwarte lonen" meer te beta
len, hebben de besturen van diverse
organisaties van schilderspatroons,
in samenwerking methet geweste-
lijk arbeidsbureau te Amsterdam,
besloteij dat van 12 Januari af geen
hogere lonen worden betaald dan
die in de collectieve arbeidsover-
eenkomst zijn vastgesteld.
Volgens de Staatscourant van 6
Januari 1948 heeft het college van
rijksbemiddelaars, gezien een ver
zoek van de bedrijfsraad voor het
schildersbedrijf, bepaald: indien en
voor zover door werknemers werk
zaamheden worden verricht, welke
niet in tarief kunnen worden uit
gevoerd, is de werkgever bevoegd
een bedrag, gelijk aan ten hoogste
6 pet. van het overeenkomstig de
vastgestelde uurlonen aan deze
werknemers in totaal uit te betalen
loon, als extra-loonbedrag te ver-
delen over alle werknemers, die niet
in tarief kunnen werken en daar
voor naar het oordeel van de werk
gever in aanmerking komen.
Dit betekent. dat ten hoogste een
uurloon van f 0.95 mag betaald
worden.
De heer W. Coppens te Waalwijk
zette zich Donderdagmiddag na een
partij kolen gelost te hebben achter
het stuur van zijn vrachtauto en
zakte in elkaar. De terstond ge-
waarschuwde geneesheer consta-
teerde dood door hartverlamming.
C. was 35 jaar oud en. laat een
vrouw en een kind achter.
Vrijdagmiddag heeft de politie de
bergplaal" gevonden, waar de
Maandag j.l. gearresteerde Amster
damse inbreker „Gerrit de Stotte
raar" zijn buit had verborgen. Bij
hun speurtochten ontdekten de re
chercheurs in een huis aan de Valck-
nierstraat een van drie Lipssloten
voorzien, niet te forceren, gepant-
serde deur. Aan de andere zijde van
het pand in de Sarphatistraat, was
de „kluis" met een houten deur ge-
sloten, maar hierachter was een
stenen muur opgetrokken, zodat de
rechercheurs met mokers zich een
toegang moesten verschaffen. De
buit van „Gerit", die 40 inbraken
op zijn naam heeft staan en niet
alleen in Amsterdam, maar ook
daarbuiten opereerde. bestond o.a.
uit: 20 damesmantels en japonnen,
een tandem en fiets, een radio,
byouteriedoos met 18 kar. gouden
horloge en armband. 2 bontmantels
en twee pakjes met ciistributiebe-
scheiden. Zijn medewerker en heler
een metselaar, is inmiddels gear-
resteerd.
Te 's Gravenhage is Vrijdag een
nieuwe politieke organisatie opge-
richt: Nederlandse Volksunie gehe-
ten. Naar men ons mededeelde. wil
de N.V.U. geen nieuwe politieke be-
ginselpartij zijn, maar streeft zij
meer naar de samenbundeling van
de nationale kracht en overtuiging
ter bestrijding van de materiele,
geestelijko en staatkundige gevaren
van deze tijd.
Een medicus in Indie heeft
40.000 mensen
te verzorgen
doel hij soms over onbegaanbare
wegen en onder de moordende tro-
penzon zich moet voortbewegen. Hij
neemt hierna weer een ogenblik er
af om te eten en vervolgt zijn visi-
tes buiten de deur tot 10 uur des
nachts. Onvoorziene omstandighe-
den voorbehouden kan hij vanaf elf
uur 's avonds tot de volgende mor-
gen half zeven rusten.
Zoals men hieruif wel rustig kan
concluderen is een dergelijk werk
voor geen enkel mens vol te hou
den en wanneer men aanneemt, dat
we hier in Nederland een dokter
op 45000 mensen bezitten en in
Indie een arts aan 40.000 mensen
medische hulp moet verschaffen,
dan komt de oproep van onze Prin
ses in nog schriller daglicht te
staan. Dr. Tilanus gaf als enige op-
lossing het verminderen van de
werkzaamheden der Nederlandse
doktoren, dus ,.het niet om kleinig-
heden direct naar de huisarts toe-
stappen", waardoor een groot aan
tal medici in staat wordt gesteld
zich voor een zeer belangrijk, on-
politiek en humaan werk in te zet
ten.
Er valt hier iets groots te ver
richten en de gehele Nederlandse
bevolking kan hierin indirect haar
deel hebben.
De Politie heeft de Makelaar J. H.
M. K. te Bussum gearresteerd, on
der verdenking van oplichting.
K.. die reeds door de Gooise Ma-
kelaarsvereniging was geschorst, we
gens oneerlijke praktijken. zou in
de Gooise gemeenten en in Am
sterdam verschillende r rsonen,
voor wie hij huizen moest kopen,
voor een totaal bedrag van circa
20.000 gld. hebben opgelicht. Hij
had de gewoonte om handgeld te
vragen. dat hij. als de koop niet
doorging, echter niet teruggaf.
Voorts zou hii, bij het incasseren
van huren. herhaalde malen geld
hebben verduisterd.
Bovendien wordt K er van ver-
rtacht zich goederen te hebben toe-
geeigend ter waarde van 50 000 gld.
die toebehoorden aan joden. welke
hij in opdraeht van het Beheers-
insfituut behce?-rte en tonslotte vals-
heid in geschrifte te hebben ge-
pleegd ten nadele van de Pensioen-
raad.
In een aantal plaatsen worden
door de commissies inzake woning-
vordering dokters-verklaringen ge-
vraagd. De Nederlandse Maatschap-
pij tot bevordering der Geneeskunst
heeft echter hef afgeven van derge-
lijke verklaringen door behandelen-
de artsen verboden.
Op, dit laatste heeft de Minister
van Binnenlandse Zaken de gemeen-
tebesturen gewezen. Hij wijst er
daarbij op. dat in Amsterdam en
waarschijnlijk ook elders in de
Commissie voor Woningvordering
artsen zitting hebben en dat deze
eventueel inlichtingen aan behan-
delende artsen kunnen vragen. De
Minister geeft de gemeentebesturen
in overweging. op deze wijze een
oplossing van de moeilijkheden te
zoeken.
(Vervolg van pag. 1)
(Maar in de Regeringsverklaring
heeft dr. Beel gezegd, dat als er in
het C O. verschil van inzicht be-
staat. elk lid zich kan beroepen op
de Kroon! Red.)
Van verschillende zijden der Ka
mer meende men. dat het collegiaal
orgaan slechts bij de wet kan wor
den ingesteld. Spr. zet uiteen, dat
in de overgangstijd het geoorloofd
is te doen wat de regering voorne-
rr.ens is.
De Regering is echter bereid de
aigemene maatregel van bestuur
te doen bekrachtigen door de Wet.
als dat zin zal hebben.
De Minister geeft te kennen nog
geen vrijheid te hebben uit het
voorontwerp van de overeenkomst
met Oost-Indonesi'i buzonderhe-
den mede te delen.
Wel kan hij mededelen. dat daar-
in^beide regeringen elkander weder-
zijas erkennen en zich bereid ver-
klaren tot samenwerking in federa
te en Unie op de basis van het
fceginselorogram van Linggadjati.
Spr. deelt mede. dat de Lt. G.G.
voornemens is een commissie van
deskundigen te benoemen, die tot
1aak zal hebben cp de verschillende
gebieden van het vraagstuk van
Nieuw-Guinea de feitelijke gegever.s
te verzamelen en daaraan conclusies
te verbinden.
De positie der Indisehe Nederlan-
ders is een moeililke, op dit gebied
geschiedt intussen wat mogelijk is.
Wat de personeelsvoorziening be-
treft, zegt de Minister, dat rekening
gehouden zal worden met de ter
zake gemaakte opmerkingen.
Op niet alle vragen in zake de
militairen kan spr. antwoorden. Het
aantal zieken en gewonden is ruim
duizend. Als dit aantal zesduizend
zou zijn op een totaal van honderd-
dertigduizend, zou dit normaal ge-
acht kunnen worden, gezien mede
de klimatologische omstandigheder.
Spr. deelt mede, dat de gei'mpor-
teerde sigaretten moesten worden
aangevuld met inheemse. Een be
paalde zenrting ervan heeft de in
vloed van het natte jaargetijde on-
dervonden Er zijn inmiddels maat
regelen genomen.
De heer Schouten had gezegd, dat
de Republiek moet worden ontwa-
pend. Zo gesteld acht de regering
het niet juist. De door de Japanners
echtergelaten wapens moeten ont-
uomen worden aan onbevoegden.
De Commissie van Goede Dien
sten heeft onze delegatie verklaard,
dat de Japanners en Duitsers niet
meer in dienst der Republiek mogen
zijn en moeten worden uitgeleverd.
Spr. protesteert er tegen als ge
zegd wordt. dat v. Mook. Logemann
en Jonkman Indonesie los wilden
maken van Nederland. De stuw-
groep heeft zich destijds voorzichtig
aldus uitgedrukt: een zelfstandig
Indonesie met bljjvende banden aan
Nederland verbonden.
Ten aanzien van de financiele en
economische vraagstukken merkt de
minister o.m. op. dat nota's ter zake
nagenoeg gereed zijn.
O.m. deelt Minister Jonkman nog
mede, dat 15 begrotingsdeskundigen
naar Indonesie gaan.
Wat de gebeurtenissen op Zuid-
Celebes betreft, de Lt.-G.G. heeft
de Minister verzekerd, dat gedaan
wordt, wat mogelijk is.
Ten aanzien van de ..dodentrein"
van Bondowoso merkt hii op, dat
oyzet niet aanwezig was. Het vast
stellen van strafbare schuld is zeer
moeilijk.
Naar het A.N.P. verneemt is in de
'alariscommissie voor de leraren en
leraressen bij het Nijverheidsonder-
wijs overeenstemming bereikt en
zijn haar voorstellen door de Mi
nister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen aanvaard.
iJifljli
39. Jan groeide weer als kool. Dadelijk be
gun ie met zijn klomp tegen de klok te bon-
zen. Boem! Boem! Boem! klonk 't weer. Daar
kwamen de mensen al uit de huizen.- Och, och,
wat een mensen kwamen er te voorschijn. Nog
veel meer dan gisteren. Wat had die Jan een
schik. Vandaag waren er ook vijf politie-agen-
ten bij. Kijk, ze haalden hun sabels te voor
schijn. Wat zouden die gaan doen?
O, wee, ze kwamen op de toren af. Ze stap-
ten naar binnen. Jan hoorde ze al stampen op
de trap. Nu werd ie toch een beetje bang. Vijf
politie-agenten!!! Gelukkig is de trap erg lang,
dacht Jan. 't Duurt lang v66r ze boven zijn.
Gauw trok ie drie keer aan zijn linkeroor. En
wat deed Jan, toen ie weer klein was?
Die goocheme jongen vloog buiten de toren
om naar beneden. Nog even vloog ie over de
mensen heen en bromde: „Hoei! Koei! Hoeil"
Wat schrokken ze. Alle mensen buklen.. Som-
migen gingen'op de grond liggen. Dan kon 't
spook hun niet pakken. dachien ze. Daarna
vloog Jan de toren in; de trap op, achter de
politie aan. Die was net boven gekomen. Op de
trap riep Jan al: ,.Aha! Oehoe! Oho! Ga weg,
of ik gooi jullie van de toren af!"