1
JAN GROENHAAR
Nationaal Centrum van de
Kath. Vrouwelijke Jeugdleiding
RADIO
OVER UW KINDEREN, OUDERS
De moeilijkheden in Kasjmir
Geen doodstraf voor v. d. Spek?
Actie aandelen Mevrouw Spoor
PAG. 4
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - van Woensdag 4 Februari 1948
1
Ij
Hi
Heden in de Domstad geopend
AUTODIEVEN ZAKTEN
IN DE MODDER WEC
PROGRAMMA
De boeren namcn
de eieren mee terug
Koning Leopold te
Havanna
8 CANTINEWACENS
NAAR INDIE
December-balans der
C.C.D.
Ik heb m'n scheepje
volgeladen
Eis voor Raad van Cassatie levenslang
Boekbespreking
Een zware snoekbaars
Visserijweekend op de Volkshogeschool
VISSERS IN HET ZAND
/v\£f "pe west" m stbowAiew
WAT RONDfc "fkffcus
KU(V<V£A> KOM£(m voo/^
ALi.es 'Nj
Voor de revalidisatie van onze gewonde
en inva/ide jongens in de Archipel
Spel met revolver had
ernstig gevolg
Il
HET KATHOLIEK vrouwelijk jeugdwerk is ons land bereikte
gistermorgen een belangrijke mijlpaal in zijn ontwikkelings-
g geschiedenis. Z. Em. Joh. Kardinaal de Jong heeft namelijk in een
prachtig oud herenhuis aan de Nieuwe Gracht te Utrecht het
Nationale Centrum van de R.K. Vrouwelijke Jeugdleiding plech-
tig ingezegend en geopend. In dit tehuis is qndergebraclit het Na
tionaal Secretariaat van de Katholieke Actie der Vrouwelijke
Jeugd in Nederland, dat is bedoeld als federatief verband tussen
de vijf diocesane eenheden K.A., Vrouwelijke Jeugd en de auto-
nome landelijke meisjesorganisaties.
Dit nieuwe centrum wil echter
meer zijn dan een werk- en ontmoe-
tingscentrum van landelijke orga-
nisaties. De nagestreefde eenheid is
meer omvattend en ontleent haar
betekenis aan het officiele leken-
apostolaat van de Kerk: De Katho-
neke Actie.
Daar de Katholieke Actie het
enige publiek-rechtelijke lekenor-
gaan is in de Kerk en de zending
van de K.A. het constituarende ele
ment er van, moet de VrouweliffctS
Jeugdbeweging er een eer in stellen
dat haar leidsters door de bisschop
van het eigen diocees tot de zending
worden geroepen en belast met een
officiele zielzorg-verantwoordelijk-
lieid, waardoor zij „deelnemen aan
het Apostolaat der hierachie
Als ..gezondene van de Kerk vor-
men de leidsteas een eenheid in haar
K.A. groepen en in deze eenheid be-
perken zij haar verantwoordelijk-
heid niet tot de haar toevertrouwde
jeugd, maar beleven zij haar ver-
antwoordelijkheid tot de vrouwe
lijke Jeugd in haar geheel. Deze
groepering der K.A. Vrouwelijke
Jeugd is daarom op de eerste plaats
het orgaan, tot beinvloeding van het
persoonlijk geestelijk levcn, tot vor-
ming der Apostolaatsgedachten en
bovendien het ontmoetingscentrum
voor gemeei .happelijk beraad en
overleg en tegelijk het uitvoerende
orgaan van die activiteit, welke voor
de gehele vrouwelijke jeugd van be
tekenis is.
Bestond reeds v6or de oorlog de
behoefte aan een grotere eenheid
de diocesane jeugdleidingen naar
een representatief orgaan voor het
gehele Nederlandse vrouwelijke
jeugdwerk, na de oorlog kon aan de
verwezenlijking van deze wens naar
meer eenheid doqr de stichting van
dit Nationale Centrum worden vol-
daan. Daarbij mag de thans bereik
te eenheid niet worden gezien als
een nivellerende eenheid, waarbij
de autonomic van de afzonderlijke
jeugdbewegingen worden aangetast.
In dit overkoepelende Nationale
Centrum zijn ondergebracht de Ne-
derlandse Gidsenbeweging met haar
45.000 leden, zomede de diocesane
meisjes-jeugdorganisaties als het
Genoveva-gilde, de Jonge Garde en
Trekvogels.
Voorts vindt men hier onder de
naam Jongerengemeenschap. de
jeugdbeweging voor meisjes boven
de 17 jaar, waarin langs de methode
van groeps-indeling, op een aan
deze leeftijd aangepaste wijze aan-
vullende opvoeding wordt gegeven
op religieus, cultureel en maat-
schappelijk gebied. In deze gemeen-
schap wordt vooral door specialisa-
tie ernstig rekening gehouden met
de noden en behoeften van de af
zonderlijke standen. Deze jeugdbe
weging met inbegrip van de jeugd-
standsorganisaties in de bisdommen
Breda en Den Bosch telt ongeveer
48.000 leden. En tenslotte zal hier
Twee Amsterdammers wisten een
adres in Belgie. waar zij auto's met
Nederlandse papieren voor een flin.
ke prijs konden verkopen. Na enig
speuren ontdekten zij. dat o.a. een
ingenieur in de Beethovenlaan te
Amsterdam iedere avond zijn nieu
we Studebaker met de papieren er
in voor zijn woning liet'staan.
Zaterdagavond sloegen zij hun slag
Zij stapten in de wagen en reden
met grote snelheid naar Vlissingen
om vandaar naar Breskens over te
varen. Zij kwamen echter juist te
laat voor de laatste boot en parkeer-
den toen de wagen net buiten de
kom van Vlissingen terzijde van een
weg. Zij hadden echter niet gere-
kend op de nog steeds dikke laag
modder, die de Walcherense velden
nedekt Nauwelijks startte de wa
gen dan ook. of deze zakte tot de
assen in de zilte brij. Deze pogin-
gen van de mannen om de auto
weer los te krijgen trokken de aan-
daeht van een voorbij ganger, die de
politic waarschuwde. Toen de dieven
de politie zagen naderen sloegen zij
op de vluchi. Een hunner werd
Zondag in de vroegte dooor de Vlis-
singse politie in zeer bemodderde
toestand aangetroffen en gearres-
teerd. De ander werd door de Am-
sterdamse recherche in Amsterdam
opgewacht. Men verwacht. dat hier-
mede een goede vangst is gedaan en
meerdere autodiefstallen zullen
worden opgehelderd.
DONDERDAG
HILVERSUM I
5 FEBRUARI
(301 Ml. KRO
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymnast.;
7.30 Morgengebed; 8.00 Nieuws
gr.pl.; 9.00 Voor de vrouw; 9.05 gr.
pi.; NCRV 10.45 gr.pl.; KRO 11.00
Zonnebloem radio-zieken-bezoek;
12.00 Angelus; 12.03 Licht pianospel;
12.30 Weeroverzicht; 12.33 Lunch-
concert; 13.00 Nieuws katholiek
nieuws; 13.25 Lunchconcert; 13.45
Hors d'oeuvre; NCRV 14.00 Giacon-
da ensemble; 14.40 Causerie voor de
vrouw; 15.00 Engelse componisten;
15.30 Viool en piano; 17.00 Radio
jeugdjournaal; 17.30 ..Het moderne
Franse lied". 18.00 Klanken van Ha
waii; 18.30 Ned. Strijdkrachten; 19.00
Nieuws: 19.30 Het actueel geluid;
1945 Regerings-uitzending; 20.00
Nieuws: 20.05 Programma-proloog;
20.15 Studio-Steravood: 22.15 De
vaart der v'olken; 22.30 Nieuws; 23.00
Nederlands Kamerkoor; 23.30 Klas-
siek avondco'vert; 23.57 Sluiting en
Wilhelmus.
HILVERSUM II (415 M). AVRO
7.00 Nieuwn gr.pl.; 8.00 Nieuws
gr.pl.; 9.35 gr.pl.; 10.30 Voor de
vrouw; 1050 Voor de kleuters; 11.00
Vrouwen in de omroep; 12.00 Orgel-
eoncert; 12.30 Weerpraatje; 12.33 ..In
't spionnetje"; 13.00 Nieuws; 13.15
Metropole-orkest; 14.00 Voor de
vrouw; 15.00 Voor zieken en gezon-
den; 17.00 AVRO-kaleidoscoop; 17.30
The Skymasters; 17.50 Regerings-
uitzending; 18.00 Nieuws: 18.15
Sportpraatje; 19.00 Voor de kleuters
19.30 Radio volksmuziekschool; 20.00
Nieuws in 't kort; 20.15 Concert-
gebouworkest; 22.45 over de interne
politiek: 23.00 Nieuws; 23.15 Avond-
melodieen.
haar zetel vipden de hoofdleiding
van het landeljjk verband van ver-
schillende diocesane vormen van
jeugdzorg voor de a-sociale jonge-
ren. waarvan de stichting binncn-
kort is te verwachten.
De massa-jeugd
Een probleem, dat zeer bijzonder
de leiding van het Vrouwelijk
Jeugdwerk bezighoudt is de z.g.
massa-jeugd. Wei worden veel
meisjes bereikt via vormingsweken
en" cursussen, maar er zal meer moe-
ten worden gedaan. Op het pro-
gramma staat de uitgave van een
Nationaal Meisjesblad resp. voor de
jeugd onder en boven de 17 jaar.
Bijzondere aandacht zal worden be-
stced aan de noden en behoeften
van de arbeidende meisjes. Ook bij
het vrouwelijk jeugdwerk heerst
een ontstellend tekort aan leidsters,
waardoor veel plannen op uitvoering
moeten wachten. Moge vele jonge
vrouwen zich geroepen voelen om
het schone werk der K.A. Vrouwe
lijke Jeugd metterdaad te steunen.
Het was onder geen gelukkig ge.
sternte, dat Maandagmiddag de vrije
eiermarkt te Ede heropend werd. De
devaluatie van de Franse franc is
een van de factoren, die op het
ogenblik de export bemoeilijken
Spanje, dat naar het zich eerst liet
aanzien. ook een afnemer beloofde
te worden, achtte de Nederlandse
prijs achteraf te hoog en importeert
thans Canadese eieren. Mede daar-
door is de handel flauw. Van land-
bouwerszijde was er grote belang-
stelling. maar de aanvoer was daar-
mede niet in overeenstemming. Me-
nige boer had zijn eitjes thuis ge-
laten, omdat de prijs bij geringe
vraag het markten wel niet zou lo-
nen. De allerbeste kwaliteit kon
niet hoger komen dan f 14.60 de 100
stuks. hetgeen tot gevolg had, dat
sommige boeren hun eieren weer
mee naar huis namen. Er werden in
totaal 15.000 eieren aangevoerd.
Koning Leopold van Belgie is met
zijn echtgenote en Prins Boudewijn
te Havanna aangekomen, waar hij
door het hoofd van de Cubaanse
strijdkrachten. Generaal-Majoor Pe
rez, werd ontvangen.
Acht Niwin-cantinewagens. ge-
schonken door de gemeenten Barne-
veld, Nijkerk, Schiedam. Utrecht,
Den Haag. Wassenaar, Voorburg en
daor Noord-Brabant. Krimpener-
waard en Friesland. zullen 5 Febr.
per m.s. ..Singkep" naar Indie wor
den verscheept.
i.
COEDE AVOND, Vader, goede
avond. Moeder.
Heeft u een ogenblikje tijd voor
ons? Nee, blijft u zitten; we komen
zo maar even een babbeltje maken.
Wat zegt u? Kent u ons niet?
Zegt u maar gerust: ..nog" niet,
want dank zij de redactie van uw
krant, zullen we zo nu en dan eens
bij u binnenvallen, om een praatje
te maken.
En dan hebben we maar ben
wens: gauw goede bekenden te
worden. ja. zelfs 'Vrienden.
Zullen we dan maar meteen met
de deur in huis vallen? Het gaat
over uw kind. Of liever gezegd: uw
kinderen. want, God zij dank, het
is bij ons nog regel, dat we over
onze kinderen kunnen spreken.
Nog duidelijker: het gaat over
de opvoeding van uw kinderen.
Het is toch eigenlijk een eigen-
aardige situatie. Als je kruidenier
wil worden. moet je eerst cursussen
voleen. examens voor vakbekwaam-
heid afleggen en bewiizen. dat je
wat weet van wcht en wet. Pas
daarna mag je je goede zorgen
gaan be=teden aan suiker. koffio en
zeep. Wil je smid worden? Eerst
weer cursussen. examens en bewii
zen, Daarna wordt pas het ruwe
iizer aan je toevertrouwd. om er
allerlei nuttigs en moois van te
maken. En zo is het tegenwoordig
in biina aile vakken en beroepen.
Vergeliik daa-- nu eens mee; onze
huiseezinnen. Wat zegt u? Znudt u
uw kinderen niet graae met die sin
ker of dat iizer vergeliiken? Vindt
u die kinderen van veel meer be-
lang?
Praehtig. dan zijn we juist, waar
we ziin moeten.
Dan zult u zich met ons verwon-
deren over die grote tegenstelling.
Voor de ODleidin® van de vakman;
de grootste 7org Eerst vakman zijn!
En daar bewiizen van afleggen.
Stel. daarteeenover het vader-
sehan. bet moederschap. Oeh. dat
goat zo wel'
Nee wacht u even. We weton
wel. dat er veel ouders ziin. die
ziph ernstig on hun zware taak
vonrbereiden. maar het wordt
heiemaal aan u zelf overgelaten.
We gaan nog een stanje verder.
Tedere vo«de tuinder. slager. smid.
boer. winkelier kortom ieder goed
vakman leest ziin vakblad. Om zo
goed mogeliik te kunnen zorgen
voor dood (tenminste zielloos) ma-
teriaal'
Is het dan niet nog veelmeer no-
Diverse vraagstukken met
betrekking tot onderwijs
en opvoeding zijn thans
van meer dan gewoon
actueel belong, ook in
verband met het streven
naar „vemieuwing". Wij
prijzen ons daarom geluk
kig, enige deskundiger
op dit gebied bereid ge-
vonden te hebben, onze
lezers van voor-
lichting te dienen. Zij
en wij houden ons
aanbevolen voor opmer-
kingen en het vragen van
inlichtingen. Brieven", bij
voorkeur met vermelding:
„Onderwijs en opvoe
ding", te richten tot de
redactie.
dig. dat er eens wat meer aandacht
besteed wordt aan het levende ma-
teriaal, dat God aan uw zorgen heeft
toevertrouwd? Aan uw kinderen?
Nee. nu moet u ons goed begrij-
pen. We weten ook wel, dat u ge-
bukt gaat onder zware zorgen voor
uw kinderen. vooral tegenwoordig.
We merken ze immers zelf ook. die
dagelijkse zorgen voor jassen, jurk-
jes, schoenen, voedsel.
Maar hun opvoeding, wat er van
uw kinderen groeit, die verantwoor-
delijkheid bedoelen we!
Eens zult u boven voor de goede
God staan, God. die u Zijn schepse-
len toevertrouwde. Hij zal u niet
vragen: Had u ze netjes in de kle-
ren? Zagen ze er altijd netjes uit?
(Hoewel dat natuurlijk ook van be-
lang is. Moeder!) Maar. Vader, wel
zal Hij vragen. of u alles hebt ge-
probeerd om flinke kerels te maken
van uw zonen. En. Moeders, de
hoofdzaak zal zijn, of uit uw doch-
ters goede huisvrouwen enweer
een nieuw geslacht van goede moe
ders is gegroeid!
Dat is uw verantwoordelijkheid.
laten we gerust zeggen. uw zeer
grote verantwoordelijkheid.
Vindt u het goed. dat we daar
binnenkort nog eens op terug ko
men?
RKANQ
KHOTAN
3 1 G.T
'ARAB ISC M
TWKEBim
E. SA
SRINAGA
PAKISTA
INDIA
12 k.sjwib
13 M W &BENS BBOVWOC
M PENOSJAAB
BALOCTSJIJTAR
SINO
17 BENCALEM
IS ASSAM
19 BHOETAM
VERENKSDC M*7,INCIES
2 BA OS J BOE TANA
ST VAN BEST IMOIA
ST VAN CENTSAAS INDIA
CENTBALE BBOVINCIES
b BINAB
7 OBISSA
8 Mai DE B ABAO
9 BOMBAT
'O MT SO BE
MADBAS
LAHO* "AUR'TSA
Kasjmir! Ver in het Noorden van
India, in de schaduw van het rr.ach-
tige Himalaja-gebergte, ligt 't land,
dat velen van onze lezers zullen
kennen uit de boeiende vertellin-
gen van de Karakorum-reizigers, 't
echtpaar Visser't Hooft, die Sri-
nagar, de hoofdstad van Kasjmir,
steeds als uitgangspunt van hun
tochten kozen.
De tragedie van het vrij gewor-
den India, dat thans ten prooi
dreigt te vallen aan opgezweepte
politieke hartstochten, beleeft hier
een reprise op kleinere schaal.
Klein, gemeten naar Indische maat-
staven, want er zijn toch altijd nog
enkele millioenen mensen mee ge-
moeid.
Gelijk het voormalige Brits Indie
uiteenviel in twee Staten, India
voor de Hindoes en Pakistan voor
de Mohammedanen, zo is ook Kasj
mir verdeeld in twee kampen. Drie
van de vier millioen inwoners be-
horen tot de Islam, maar de rijke
bovenlaag en de regerende families
zijn Hindoes. Dit is vele jaren vrij
goed gegaan, onder het oppertoe-
zicht van het Britse Gouvernement,
al behoorde Kasjmir niet tot de
vooruitstrevendste der Indische Sta
ten. Het onderwijs was slecht ver-
zorgd, bij de cigen bestuursorganen
kwam vaak corruptie voor, en de
Maharadja, Sir Hari Singh, heeft al
eens een opstand te bedwingen
gehad.
Hindoe en Mohammedaan verdra-
gen elkaar nu eenmaal slechter dan
water en vuur. Voor een Hindoe is
een koe een heilig dier. Wie een
koe doodde, zelfs al gebeurt dit per
ongeluk. werd eens volgens Hindoe-
wetten met de dood gestraft. Een
Mohammedaan daarentegen ziet in
een koe alleen maar een nuttig
dier, dat tijdens haar leven zuivel,
en na haar dood nog eens vlees en
leder verschaft. Dit is ££n belang-
rijk verschilpunt, maar zo zijn er
tientallen anderen te noemen.
De Hindoese Maharadja wil het
land aansluiten bij India, prompt
is hierop onder de Mohammedanen
een opstand uitgebroken. Zij wen-
sen aansluiting bij Pakistan, het
geen afgezien van de godsdienstige
overwegingen, ook geografisch en
Ambtenaren van de C. C. D.
maakten in December 1947 in totaal
7379 processen-verbaal op. Hierbij
waren 10419 verdachten betrokken,
van wie er 351 in verzekerde be
waring werden gesteld. In 1554 ge-
vallen werd tot inbeslagneming van
goederen overgegaan.
De meeste overtredingen werden
begaan op 't gebied van vee en vlees
n.l. 2842. Het aantal geconstateerde
fraudes met akkerbouwproducten
beliep 2232. In beslag genomen wer
den gedurende genoemde maand o.
m. 9802? kg. zaden, granen en peul-
vruchten, 8312 kg. vlees en spek, 329
varkens, 50 runderen en 75.915 stuks
De ..Modjokerto" van de Kon.
Rotterd. Lloyd is met een maximum
aan lading naar Batavia vertrokken.
Het schip heeft thans een uitzon-
derlijke en buitengewoon zware
deklast, n.l. van 250 ton. Er zijn n.l.
op het dek niet minder dan vijf
zware binnenschepen opgesteld; in
de eerste plaats vier lichters en in
de tweede plaats een tjalk. Tussen
dit vijftal binnenvaartuigen zijn
talrijke hokken getimmerd. waarin
een 50-tal varkens staat te knorren.
Zij moeten in Indonesie de varkens-
stapel op peil helpen brengen.
Mijnheer de Redacteur.
Gretig en met grote belangstel-
ling begon ik de verslagen in uw
blad te lezen. Belangstelling welke,
naar mate mijn ogen de letters ver-
slonden. veranderde in ontsteltenis
en verbittering. Ik kon het niet ge-
loven en herlas. Vergeef me mijn
heer de Redacteur, uw krant heb ik
in een hoek gesmeten. Ik ben de
deur uitgesneld en heb getracht in
de buitenlucht enige afkoeling te
vinden.
Ik heb naar de sterren staan kij-
ken, mijnheer de redacteur. De hel-
dere sterren. dezelfde als toen
toen onze vrienden van de R.A.F.,
Canadezen. Engelsen, Polen. Ameri-
kanen enz. in het nachtelijk donker
onder deze sterrenhemel over onze
hoofden vlogen. ToenIn deze
na-oorlogse wereld van corruptie en
vijandigheid kan ik er haast naar te
rug verlangen. Ik weet er soms geen
weg mee.
Dezelfde sterren mijnheer de re
dacteur, welke ons begeleidden op
onze nachtelijke tochten bij het ver-
voer van joodse landgenoten of an-
dere onderduikers, bij droppings,
kraken en eliminaties. Altijd deze
sterren als stille en betrouwbare ge-
tuigen. Stille getuigen ook bij het
vallen van een der onzen. zijn laat
ste blik juist daarop richtende.
Ik en mijn vrienden weten het
mijnheer de redacteur. We hebben
het zo vaak gelezen. ook in uw blad.
Hij en al onze dode makkers vielen
voor ..Vrijheid en Recht". Het Ne
derlandse Volk eert zijn „dode" hel-
den. Koopt een vierkante c.m. Na
tionale monumenten verrijzen.
Onder deze heldere sterren wordt
mij alles weer helder.-De mist trekt
op.
Ik sta weer bij de plechtige her-
denking. Ik had thuis willen blij-
ven, maar ben toch gegaan. Vanuit
de achterste rijen zie ik in de verte
zo nu en dan de deftige heren met
hoge hoeden. Deftig, mijnheer de
redacteur. Grote kransen worden
aangedragen. Klaroengeschal! Rond-
om <fe plaats bij de kerk, waar vijf
Nederlanders werden vermoord, als
represaille op de eliminatie van 'n
gevaarlijk landverrader. Twee mi-
nuten stilte.
Ik staar in het niet en heb het
gevoel dat ik sta te wiegen. Voor
mij staat een heer. De hoed op zijn
hoofd lijkt me onmenselijk groot.
Een paar kwajongens nemen hun
kans waar, spelen krijgertje en
slippen tussen onze benen door. De
hoed draait zich plotseling om en
lispelt: ..Schande, schande!" Ik knik
zonder te begrijpen. De jongens of
de hoed? Hij wordt duidelijker.
..Die man daar in uniform. Politie-
man! Een van de moordenaars van
deze vijf mensen. Onverantwoorde-
liik". Ik volg onbewust met mijn
blik zijn beschuldigende wijsvinger
en zie.... e£n van de jongens. E£n
van ons tiental. Thans politieman.
Ik begreep, mijnheer de redac
teur. Ik ben een van die tien, nu
nog negen. Ook ik ben schuldig.
Moordenaar! Mei 1946! Schuldig
aan moord op de Rottenfuhrer en
daardoor schuldig aan de dood van
deze vijf Nederlanders. Wij hielden
bij onze acties immers geen reke
ning met de gevolgen daarvan voor
mensen als deze mijnheer met de
hoed.
Stilletjes ben ik geretireerd met
mijn 5 tulpen. De strijd voor ..Vrij
heid en Recht" was gestreden. Voor
het eerst voelde ik duidelijk dat
eens de dag zou komen dat wij met
zijn negenen verantwoording zullen
moeten afleggen voor de daden in
die strijd begaan.
..De procureur-fiscaal bij de"
..Bijzondere Raad van Cassatie"
„concludeerde in verband met de"
..uitzonderlijke toestand, n.l. het
,.feit, dat gehandeld werd onder"
„hoge druk van de illegaliteit, tot"
..verandering van de doodstraf in"
..levenslange gevangenisstraf."
Van der Spek heeft drie jongens
in Zwaag neergeschoten in een im-
puls. Nu weet ik het. Hij heeft geen
moment gedacht aan zijn drie ,.ka-
meraden", die enige weken daar-
voor waren neergeknald en schoot
op een verdachte beweging van een
verdachte. Dat was gevaarlijk! Een
gevangene temidden van de land-
wacht en de onwillige Duitse hon-
den. Klokslag twaalf schoot hij im-
pulsief!
En dan onder hoge druk van de
illegaliteit!!
Ik begin onder de heldere ster
renhemel te begrijpen wat er in de
ze goedige, onschuldige en onder
hoge druk staande door de Duitse
honden misleide mannetjes moet
zijn omgegaan. toen van der Spek
uit zelfverdediging en impulsief de
gevangene, ik bedoel de drie gevan-
genen, neerschoot. Ik kan me nu
ook indenken dat hij onder hoge
druk aan zijn gevangene soms be-
val of liet bevelen ..rechts af!" en
door die druk zelf „links af" ging.
Dan was er in die tijd toch eer-
lijk sprake van een poging tot ont-
vluchten, mijnheer de redacteur.
Stelt U zich voor dat U zijn gevan
gene is. U bent terrorist en van-
wege de hoge druk moet U voor-
over in het gras liggen. Aan „b e i-
d e" kanten dus hoge druk. De land-
wachter probeert te stamelen:
..SJaat U als 't U blieft op, mijn
heer!" Maar vanwege de hoge druk
wordt het slechts een gefluister.
Een misverstand! U hoort het niet.
U blijft liggen. Onder hoge druk
denkt uw tegenstander dan natuur
lijk dat U iets uitbroeit. In deze ge-
vallen moesten ze dan toch wel
schieten. Het was een complete oor
log. mijnheer de redacteur. Uitslui-
tend uitgelokt door de illegaliteit.
Vergeet U dat niet!
Mijnheer de redacteur, ik heb
nog geen connecties met de Bijzon
dere Raad van Cassatie. Misschien
wilt U zo vriendeljjk zijn als verte-
genwoordiger van een blad met een
illegaal verleden, de procureur-fis
caal mede te delen dat ik, ik bedoel
..wij die per ongeluk zijn blijven
leven". onze schuld erkennen. Wij,
wij alleen hebben deze acties uitge
lokt.
Moge van der Spek en zijn „ka-
meraden" ons onze misdaden verge-
ven en eenmaal. als hij zijn „J'accu-
se" schrijft, zich de berouwvolle
schuldbekentenis van zijn vroegere
verdwaasde tegenstanders herinne-
ren.
En als het ,.Vrij Nederland" tegen
die tijd onverhoopt nog niet voor
haar „Rechter" is rooeten verschij-
nen, moge de directie en redactie
zich dan herinneren dat ook wij
eens honderden exemplaren van het
„Vrij Nederland" hebben gevouwen
en vertroeteld en als dankbare, doch
mogelijk gevaarlijke herinnering,
nogmaals aan deze berouwvolle
bekentenis bekendheid geven door
plaatsing in haar veel gelezen blad.
Mijnheer de redacteur, onder
dankzegging voor de medewerking
en plaatsing in uw blad,
So long! Pardon!
Auf Wiedersehn.
Namens de L.K.P. te Hoorn:
Ab. Kees. Lange Henk e.a.
Hoorn, Jan. 1948.
economisch verantwoora geacht
kan worden.
Srinagar is het toneel geweest
van een felle strijd tussen de re-
bellen en het derwaarts gezonden
leger van India: Ook om Dhamma
en Poonch is verbitterd gestreden.
De Maharadja moest de vlucht ne
men om zich het vege lijf te red
den. India beschuldigt thans Pa
kistan. dat het in deze kwestie niet
onzijdig is gebleven, doch aan de
rebellen steun heeft verleend. Zeer
onwaarschijnlijk lijkt dit niet
Hoe het ook zij, er vloeit in deze
schone streken bloed, en de Veilig-
heidsraad staat voor de moeilijke
taak deze kwestie te ontwarren,
hetzij door een volksstemming, het-
zij door instelling van een Com-
missie van Drie.
ZO WAS HET MARIA-
CONGRES. Uitgave: Wi-
nants, Heerlen.
Met de stad Maastricht heeft heel
Katholiek Nederland in de Sep-
temberdagen van 1947 door middel
van pers en radio, voorzover men
er zelf niet bij tegenwoordig kon
zijn, medegeleefd met het Mariacon-
gres, dat op een zo grootse wijze
tot een geloofsdemonstratie van
machtige omvang is gemaakt. De
herinnering aan dit unieke gebeu-
ren in de oude, sprookjesachtig
versierde Maasstad zal velen nog
lange tijd bijblijven. Desondanks is
het toch een goede gedachte ge
weest van de Uitgeverij Winants
om tegen een betrekkelijk lage
prijs (f 2,25) een herinneringsalbum
uit te geven, waarin de meest ont-
roerende momenten, waaraan die
Mariaweek zo rijk was. voor latere
tijden zijn vastgelegd. Het is een
stuk documentatie van blijvende
waarde, waarin het goed is van tijd
tot tijd te bladeren om zich nog
eens de onvergetelijke congresdagen
helderder voor de geest te halen.
De fraai uitgegeven album, die
meer dan 250 foto's in koperdiep-
druk bevat, werd van een spreken-
de tekst voorzien door Paul Haimon
en verlucht met tekeningen van
George Grein.
De gebr. Poepjes Lzn., uit Mak-
kum, vingen in het IJselmeer een
snoekbaars van 19 pond en 3 ons.
Uit alle hoeken van ons land
waren dit weekend vissers, reders,
ambtenaren en anderen, die bij
de visserij belang hebben, naar de
Volkshogeschool „De Zandhoeve"
te Bergen gekomen, om met elkaar
over de vraagstukken van de vis-
serijwereld in Nederland van ge-
dachten te wisselen. Bedroeg vo-
rig jaar het aantal deelnemers aan
een dergelijke bijeenkomst een
kleine 40, ditmaal waren er een
125 belangstellenden; zeevissers,
binnenWatervissers en vooral
lJselmcervissers, waaronder de
Volendammers domineerden, ga-
ven acte de presence en groot was
de verscheidenheid van kleder-
dracht en tongval, die er te zien
en te horen viel.
Na de gemeenschappelijke maal-
tijd en nadat volgens Volkshoge-
schoolgebruik gezamenlijk een lied
gezongen was, sprak drs. A. G. U.
Hildebrandt over „De noodzaak van
sterkere organisatie van de visserij".
Spr. begon met er op te wijzen,
dat de vissers momenteel nog maar
zwak georganiseerd zijn; de visser-
man, die een doorgefourneerde indi
vidualist is, ziet de noodzaak van
organisatie niet voldoende in. Dit
vindt ook zijn oorzaak in het feit,
dat de visserij ten tijde van de land-
bouwcrisis van '80 een periode van
bloei tegemoet ging. Het gevolg van
het gemis'aan organisatie was; geen
visserij-consulenten, geen visserij-
onderwijs en een visserij-pers.
Tot op de huidige dag was de
belangstelling van de overheid voor
de' visserij gering. Eerst na de crisis
van de dertiger jaren kwamen de
crisiscentrales, met het doel de be-
drijven door de gevolgen van de
conjunctuurcrisis heen te helpen.
Wat organisatie betreft staat de
visserij nog op het peil, dat de land-
bouw 50 jaar geleden al bereikt
had. Met het herstel na de bevrij-
ding hield de nieuwbouw van een
visserijvloot geen gelijke tred; de
kust- en waddenvisserij verkeert
dientengevolge in een noodtoestand.
Onze jeugd weet van de visserij
niets af en in de Kamer beperkt
men zich met te klagen over te
dure paling.
De slechte economische positie
van ons land eist de volledige ex-
ploitatie van deze tak van ons
volksbestaan.
Al is slechts pet. van onze be-
volking in de visserij werkzaam, de
productie bedroeg voor de oorlog
20 millioen, welke waarde thans 3>/s
maal zoveel bedraagt; de vooroor-
logse export beliep 14 millioen, of
IV: pet. van onze totale goederen-
uitvoer.
Als de vissers klagen, dat het zo
slecht gaat, dienen zij zich af te
vragen, of dat niet aan henzelf ligt.
Gemeenschappelijke belangen moe
ten in de goede geest en gemeen-
schappelijk behartigd worden, wil
men gereed zijn voor de komende
depressie.
Recht op erkenning
Ir. G. Lienesch, directeur voor de
Visserij aan het Departement voor
Landbouw en Voedselvoorziening,
trok, in aansluiting op het betoog
van drs. Hildebrandt, enige paral-
lellen met de landbouw. Al is de
boer een even verstokte individua
list als de visser, door e.conomische
noodzaak kwam hij eerder tot orga
nisatie en cooperatie; spr. schetste
de geschiedenis van de organisatie
der boeren. Hij herinnerde aan de
Landbouwcommissie, die in 1896
voorstelde sanering van de boter-
handel, landbouwonderwijs en rege-
ling van het credietwezen; evenzo
zijn thans voor de visserij sanering,
onderwijs en credietregeling actueel.
Spr. ging voorts na, hoe de labiele
positie van de producenten in de
landbouw en de prijzenbinding door
de particuliere nijverheid de coope
ratie tengevolge hadden, zodat 85
pet. van de aardappelmeelindustrie
en 82 pet. van de boterfabrikatie in
handen is van de boerencooperatie.
Waarmee spr. nog niet wilde zeg
gen, dat hij tegen de cooperatie
geen bezwaren heeft. Hij wees er
op, hoe de Coop. Boerenleenbanken,
die een kapitaal van 1'/: milliard
boerengeld bezitten, de boeren
in de crisis jaren op hun bedrijf
hielden en hoe door de boeren zelf
een Boter- en Kaascontr61estation
met erkende Rijkskeur werd ge-
sticht. Een controle op de te expor-
teren visconserven met erkende
Rijkskeur, was weer de parallel, die
hij hier trok. Ook hij pleitte voor
de erkenning van de kleine zelf-
standige werker en spoorde de vis
sers aan, om door zelfwerkzaam-
heid de passiviteit van de overheid
te overwinnen.
Na deze periode van verlenging
der bezettingseconomie volgt een
andere periode, waarin het bedrijf
een woordje mee zal spreken. Aan
de hand van de geschiedenis con-
cludeerde spr., dat de visserij van
Nederland recht heeft op erkenning
en op een sociale en economische
bestaansmogelijkheid.
Een levendige gedachtenwisseling
volgde op beide inleidingen.
Heden spraken mr. H. J. Louwes
van de Nat. Coop. Raad en dr. H.
Kranenburg, secretaris van de Re-
dersvereniging en de Ned. Haring-
visserij.
pE RONDEfAf£i COWfE-RENtie
LA1EN we &R "T VAN
viopeiM - als \aj£ ecKiER
AAN D6 gang VANZAK6AT
005T" pen KgN-PAN
ZOUPSN NOC
ff/A//-
MCCOO/fp/
Dezer dagen zal een grootscheep-
se actie van de Niwin ten bate van
de gewonde en invalide rrlilitairen
in de hospitalen in Indie beginnen.
Deze actie zal de naam dragen
„Actie aandelen mevrouw Spoor".
Doel is aandelen van f 1,te ver
kopen, waarvan de opbrengst ter
beschikking zal worden gesteld, het
zij in geld, hetzij in voor dit geld
gekochte goederen, van de commis-
sie Mevrouw Spoor in Batavia.
De actie heeft een drieledig doel.
Ten eerste: het verstrekken van ra-
dio-installaties aan de hospitalen.
Vervolgens de z.g. geschenkendienst
welke tot doel heeft de patienten op
dagen. welke voor henzelf belang-
rijk zijm een kleine attentie te be-
wijzen. En dan ten derde bedoelt
de actie het inzamelen van gelden
ten behoeve van de toepassing der
rehabilitation of revalidisatie der
patienten.
De rehabilitation, of, zoals de Ne
derlandse term is: revalidisatie,
heeft een drieledig doel.
Ten eerste: het zo spoedig moge
lijk weer terugbrengen in het ar-
beidsproces van de gewonde, zieke
of invalide militairen. Ten tweede:
het wegnemen van hun sociale zor
gen.
Ten derde: het wegnemen van een
eventueel ontstaan minderwaardig-
heidscomplex.
In Nederland bestaat op het ogen
blik reeds een centrum voor reva
lidisatie, n.l. het landgoed „Aarden-
burg" nabij Doorn, waar gunstige
resultaten zijn en worden bereikt.
Het werk der revalidisatie dient
dan ook reeds direct in de hospita
len in Indie te beginnen. Hiervoor
is evenwel veel materiaal nodig:
sportartikelen, werktuigen, gereed-
schappen, materialen enz. enz.
De kisten. welke de Niwin in
Zweden gaat samenstellen voor dit
doel. bevatten dan ook allejhande
artikelen. Het doel is thans een
vijftigtal van dergelijke kisten sa-
men te stellen en te verspreiden
over de hospitalen in Indie.
Drie jongens uit Helmond van on
geveer 17 jaar die met een revolver
speelden, dachten met een onbruik-
bare revolver te doen te hebben,
toen een der knapen op het voor-
hoofd van de 16 jarige H. Evers
richtte en vuurde. Er bleek echter
een kogel in de revolver te zitten.
De kogel drong in het hoofd van de
jongen. Het slachtoffer werd onmid-
delijk naar het ziekenhuis overge-
bracht waar direct operatief werd
ingegrepen. De kogel kon verwij-
derd worden. De toestand was des
middags nog levensgevaarlijk.
54. Soms vloog hij achter op een auto en
reed dan heel lang mee. Later vloog hij weer
naar huis. Op een keer moest Jan bij de
groenteboer een mand aardappelen halen. Eerst
liep hij naar huis, want't was niet zo ver. Maar
die mand was lelijk zwaar. Hij leek wel al
zwaarder te worden. Dat duurt me te lang,
dacht Jan. Omhoog! Daar ging het al de lucht
in. Maar wat was het vreemdste? De mand
woog niets meer. 't Ding hing aan Jan zijn
hand, maar de jongen voelde er niets van.
1
Naar de grond, dacht de vliegenier. Pas
raakte hij de grond aan, of de mand woog weer
zwaar. Weer omhoog! En weer woog de mand
niets. t Wordt toch al mooier, dacht Jan.
Thuis zag hij zakken meel staan. De jongen
wist wel, dat hij zo'n zak lang niet tillen kon.
Met twee vingers pakte hij een zak beet en
dacht: Omhoog! Wat Jan verwachtte gebeurde
werkeijk: de zware zak met meel ging mee
omhoog.
