Keres op koninginnevleuge! door
Reshevskv verslagen
1
OM ERICS LIEFDE
SMYSLOV VERBETEN
RADIO
Instelling Indonesische Senaat
was nog niet mogelijk
UIT DE KERMIS DER WERELD
Naar aanleiding van:
Het voornoamste bolwerk
m
NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Dinsdag 9 Maart 1948
PAG. o
Wereldkampioenschap schaken
TTOEN gjsterenavond om half zes de partijen voor de derde
ronde in de Dierentuin te Den Haag een aanvang namen,
concentreerde zich de aandacht der aanwezigen op het gevecht
Reshevsky-Keres. -De Rus, die nog geen punt verloor, en de
Amerikaan die nog niet verslagen was. Het werd een felle, en
vooral op het einde, snelle strijd, welke in het voordeel van de
Amerikaan beslist werd. De partij SmyslovBotwinnik werd
afgebroken in een niet onverdienstelijke stelling voor Smyslov.
Zo heeft deze derde ronde dan de ban der Russen verbroken,
en als Euwe daar in zijn eerstvolgende partij tegen Smyslov
nog een beetje aan meewerkt, zal er een prachtige open strijd
ontstaan, die pas beslist zal worden in de laatste ronden te
Moskou.
ReshevskyKeres
Deviezen voor toerisme
noar Engeland
Frans schip aan de grond
De data voor Moskou
Zonder mededogen gaat de strijd in de oude stad Jerusalem
tussen Joden en Arabieren voort en noch de Joden, noch de
Arabieren hebben respect voor de heilige gebouwen en cultu-
rele waarden, die deze stad al zovele duizenden jaren bezit.
Spoedige vorming aangekondigd van
voorlopige federate vertegenwoordiging
Louis van Gasteren
gehuldigd
Henri Beiletable
Soldatenpatroon
Handelsbesprckingcn
met Rusland
Zei U iets?
Posities Nederlandse
passagiersschepen
Nieuw model
toeslagkaarten
Hoornse boot bereikte
Hoorn niet
Eerste haven met Radar
De zevende faculteitde K.V.P.
ir
en het communisme
Sanering, zaak van
bedrijfsorganisatie
NIET VAN POLITIEKE
PROPAGANDA
Student
Nationalisme
in de knel
J
Krasnapolsky geeft
9 pCt. dividend
FEUILLETON
door HARRIS BURLAND
De partij werd ,West-Indisch ge-
opend en had het volgende ver-
loop:
1. Pgl—f3, Pg8f6
2. c4c6, b7b6; 3. d4—d3. d2—
d3; om e4 te kunnen' laten volgen.
3g7g6.
Zwart maakt er een dubbele fi-
anchetto van.
4. e2e4, d7—d6; 5. Pbl—c3, Lf8
g7; 6. d3d4.
Nu is het plotseling een Indisch
driepionnenspel geworden.
60—0; 7. Lfl—e2, Lc8—b7;
8. Ddlc2, e7e5; 9. d4 x e5, d6 x
e5: 10. Lcle3.
Weliswaar staat pion e5 ongedekt,
maar na 10. pe5, zou Zwart met
pe4 de pionterugwinnen.
10Tf8e8: 11. 0—0, Pb8—
d7: 12. Tfldl, c7—c6.
Zwart wil pd5 niet toelaten, maar
zijn pionnenstelling wordt aan deze
zijde zwak en Reshevsky trekt dan
ook dadelijk ten aanval.
13. b2b4, Dd8e714. Tal—bl.
Pd7f8; 15. a2a4, De7—c7; 16. b4
b5. Te8d8; 17. Tdl x d8; Ta8 x
d8: 18. a4a4.
De Witte stelling verdient thans
de voorkeur.
18. vf6g4; 19.a5 x b6. a7
x b6; 20. Le3—g5. f7—f6: 21. b5 x
c6, Lb7 x c6; 22. Lg5—d2. f6f5;
23. Ld2—g5. Td8e8; 24. h2—h3. f5
x e4; 25. pc3 x e4, Lb7 x e4: Dc2
x e4. pg4ffi: 27. Dc4—e3, Pf8—d7;
28. Dc3b3, Te8b8.
Beide spelers verkeren in bevige
tijdnood en het is bewonderenswaar-
dig hoe Reshevsky thans een mat-
aanval schept.
29. Lg5e3
Alles wordt op de zwakke -b-pion
gericht.
29Pd7c5; 30. Db3—c2,
Tb8a8; 31. Pf3—g5. Ta8—e8; 32.
h3h4, e5e4; 33. Pg5—b3. Te8—
d8; 34. Ph3f4, Td8—d6; 35. h4«-h5,
g6g5; 36. Pf4d5, Pf6 x d5; 37.
c4 x d5, h7h6;
Het is duidelijk, dat Zwart pion
d5 niet mag nemen, wegens Lc4.
38. Le3 x c5, b6 x c5; 39. Dc2 x
e4, Lg7—d4; 40. De4—e8t, Kg8—g7;
41. Tblb8. Zwart geeft 't op.
Uit een West-Indisch verdedigde
d4-opening, overgaande in een In-
In verband met het bereiken van
een bevredigende regeling van een
aantal hangende kwesties, heeft de
Nederlandse regering besloten met
ingang van 1 Mei 1948 een beperkt
contingent ponden sterling voor het
toeristenverkeer met Engeland ter
beschikking te stellen.
Aan toeristen zullen bedragen van
maximaal 30 pond st. worden toege-
wezen, met dien verstande, dat zij
per dag ten hoogste 3 pond st. zul
len mogen uitgeven Oversehrijdt
het totaalbedrag der aanvragen het
beschikbare contingent, dan ge-
schiedt de toewijzing door middel
van een systeem van loting.
In verband met de Olympische
spelen, welke medio 1948 te Londen
zullen worden gehouden, is voorts
een afzonderlijk beperkt contingent
ponden-sterling vastgesteld voor
bezoekers, die onder auspicien van
het Nederlands Olympisch Comite
deze spelen ten dele kunnen bijwo-
nen, terwijl voor reizen naar Enge
land voor het bezoeken van familie
of aanverwanten in de eerste of
tweede graad van bloedverwant-
schap eveneens een afzonderlijk
contingent zal worden gereserveerd.
Het Franse stoomschip „Dijon"
komende van Antwerpen, is bij
Baalhoek (Walsoorden) aan de
grond gelopen doch is op eigen
kracht vlot gekomen en zet zijn
reis voort. De uitgevaren sleepboten
behoefden geen assistentie te verle-
nen.
disch driepionrjenspel, ontstond
gecompliceerde spelling, waarin
een
Wit
het initiatief had, met een aanval
op de Koninginnevleugel zette hij
de Zwarte stelling onder druk en
met een fraaie slotaanval in
hevige tijdnood besliste hij de
partij te zijnen gunste. Een leven-
dige bijval viel Reshevsky ten deel.
De partij SmyslovBotwinnik
was een GruenfeldIndische, waar-
bij de platgetreden paden spoedig
werden verlaten.
Smyslov speelde als een leeuw en
zijn tegenstander moest alle zeilen
bijzetten om niet in het nadeel te
komen. Bij de 35ste zet zag Smy
slov eindelijk het loon voor zijn
harde werken in de vorm van een
pion, De partij werd onderbroken
in een moeilijk te beoordelen stel
ling.
Wit '(Smyslov) Kf2,- Tb3 en el,
Lb2, Pe5, pionnen b4, c5, f4, g3 en
h2.
Zwart (Botwinnik) Kg8, Te7 en
e8, Lg7, Pd5, pionnen b7, c6, g5 en
h7.
De stand luidt thans;
1. Keres 2 pt. uit 3 partijen.
2. Reshevsky l'/i pt. uit 2 partijen.
3. Botwinnik 1 pt. en 1 afg. partij
(uit 2).
4. Smyslov pt. en 1afg. partij
(uit 3).
5. Euwe 0 pt. uit 2 partijen.
Naar het A.N.P. verneemt, zal *t
tweede gedeelte van het tournooi
om het wereldkampioenschap scha
ken op 10 April te Moskou begin-
nen en tot en met 18 Mei duren.
Alle deelnemers vertrekken ge-
zamenlijk met officials per trein
J van Nederland naar Rusland op 28
T of 29 Maart a.s.
WOENSDAG 10 MAART
HILVERSUM I (301 M) NCRV
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym; 8.00
Nieuwsen gr.- platen; 9.00 Ochtend-
zieke/ibezoek, 11.00 Pianorecital;
12.05 Amati-trio; 12.30 Weerover-
zicht; 12.33 Metropole-orekst; 13.00
Nieuws; 13.15 Sangh en Spel, 13.45
Stafmuziekcorps A'damse politie;
15.00 Gemengd Omroepkoor; 15.45
Voor de Kleuters; 16.00 Orgel; 16.15
Voor onze jongens en -meisjes; 17.30
Over Maatschappelijk werk; 17.35
Nederlands Strijkorkest; 18.00 Onze
Nederlandse Koren Cn Korpsen;
18.30 Ned. Strijdkr.; 19.00 Nieuws;
19.45 Engelse les; 20.00 Nieuws;
20.05 Programma proloog; 20.20
Concertgebouworkest; 21.30 Lijdens-
overdenking; 22.00 Liederen van
Claude Debussy; 22.30 Nieuws; 23.45
Om 't wereldkampioenschap scha
ken: 23.55 Sluiting en Wilhelmus.
HILVERSUM II (415 M) VAR
A; 7.00 en 8.00 Nieuws en gr. platen
8.50 Voor de huisvrouw; 10.20 Onze
keuken; 10.50 Voordracht; 11.05 Po-
pulair non-stopprogr.; 12.00 Carlo
Carcanola en zijn orkest; 7.30 Het
weerpraatje; 12.33 Voor het platte-
land; 12.38 The Kilima Hawaiians;
13.00 Nieuws; 13.20 The Ramblers;
14.15 Jeugdconcert; 15.Q0 „De
scheepsjongen van Bontekoe". hoor-
spel voor de jeugd; 15.45 Voor de
zieken; 17.15 Gr. platen; 18.00 Het
Nieuws; 18.15 Vara-varia, 18.20 Uit
„de Troubadour", opera van Verdi;
19.15 Nieuws uit Indie. VPRO: 19.30
Voor de jeugd. VARA: 20.00 Nieuws
20.05 Dingen van de dag; 20.45 ,.Ge-
gist Bestek" hoorspel; 21.35 Con
certgebouworkest; 22.30 Elisabeth
Schumann zingt; 22.45 Poezie; 23.00
Nieuws; 23.15 Gr. platen.
De uitwerking van de totstand-
koming der interim-regering voor
Indonesie geschiedde door 't werk-
comite van de voorlopige fede-
rale raad, waarin zitting hadden
prof. Hoessein, Addoelkadir, San-
toso, Wisaksono, vijf departe-
mentsdirecteuren. oud-minister
Neher en prof. Enthoven als ad-
viseur voor staatsrechtelijke aan-
ge'egenheden.
De voorstellen van dit werk-
comite betroffen in de eerste
plaats de status en bevoegdheden
der interim-regering. ten tweede
de positie van de senaat.
Ten aanzien van het eerste punt
kwam men o.m. tot 'splitsing van
departementen. zoals reeds hierbo-
ven uiteengezet. terwijl men ook tot
de slotsom kwam, dat. waar zulks
nog niet uit te voeren was. de lei-
ding in handen moest worden gf-
laten van Nederlandse directeuren
van departementen. die daarmede
intrede zouden doen in de interim-
regering. Voor snelle inwerking
worden thans Indonesische krach-
ten ingeschakeld. zodat op korte
termiin een ruimere keuze voor
regeringsfuncties zal bestaan. Voorts
zal de interim-regering niet een
eigen secretariaat hebben. doch ge-
bruik maken van de algemeen se-
cretaris met de algemene secretarie.
Ten aanzien van het vertegen-
woordigend lichaam. dat het forum
voor de interim-regering (advise-
rend lichaam en constituante) zal
zijn. kan het volgende worden ge-
meld:
De eerste gedachten gingen uit
naar het Amerikaanse systeem,
waarbij het parlement zou bestaan
uit een huis van afgevaardigden en
een senaat. Zolang echter tot samen-
stelling op democratische wijze van
het huis- van afgevaardigden niet
kan worden overgegaan. is deze ge-
dachte moeilijk te verwezenlijken.
De kwestie van de vertegenwoordi
ging der deelstaten in de senaat is
slechts een van de vraagstukken.
die in dit stadium nauwelijks be-
vredigend kunnen worden opgelost.
Zaterdagavond was een voile
Stadsschouwburg te Amsterdam ge-
tuige van de jubileumvoorstelling
van Louis van Gasteren. waarin hij
de gerigraalsrol speelt in Ustinov's
..Het huis der illusies" in een verta-
ling van Paul Huf. Na de voorstel-
ling werd van Gasteren ter gele-
genheid van zijn 40-jarig toneelju-
bileum gehuldigd. Bloemen, kran-
sen, een schilderij, telegrammen en
vele hartelijke woorden vertolkten
de gevoelens van zijn vrienden en
collega's. O.a. spraken wethouder
mr. A. de Roos, mr. van Schaick,
voorzitter van 't bestuur der Stich-
ting Amsterdams Toneelgezelschap,
Albert van Dalsem, Louis Saalborn
en Rika Hopper, woorden van waar-
dering voor de mens en kunstemaar
die van Gasteren heeft getoond te
zijn, hem dankend voor zijn kunst,
zijn voorbeeld en zijn steun.
In verband hiermede zal het
werkcomite aan een straks bijeen
te roepen conferentie van ver'e-
genwoordigers der deelstaten
voorstellen doen tot instelpng van
een ..voorlopige federale vertegen
woordiging", die een voor de over-
gangsperiode aanvaardbaar com-
promis-karakter zal dragen.
Dit college denkt men zich als
samengesteld uit dertig leden. Het
college zal permanent bijeen mce-
ten zijn en zal vertegenwoordigers
van alle deelstaten onder zijn leden
moeten tellen zonder zich strikt te
liouden aan de geldende regels van
de Amerikaanse senaat ten aanzien
van de representatie. Het college
zal tevens het podium voor de min-
derheden moeten bieden. Voor dit
forum zal de interim-regering kun
nen treden. Verwacht wordt, dat
een conferentie om over boven-
staande materie te beslissen op korte
termijn bijeen zal worden geroepen.
Reeds dikwijls heeft men gezocht
naar een geschikte en meer moder-
ne Patroon voor onze militairen.
Een Belgisch Leger-aalmoezenier
heeft nu het plan geopperd daar
Kapitein Henri Beiletable voor te
nemen. Ofschoon H. Beiletable nog
wel niet tot de eer der altaren ver-
heven is, zou hij inderdaad een ge
schikte en voor de militairen aan-
trekkelijke figuur zijn. Afkomstig
uit Venlo is hij zelf vanaf zijn 14de
jaar soldaat en tekent hij bij het 14e
Regiment Infanterie te Maastricht.
Volop heeft hij de moeilijkheden en
gevaren van het soldatenleven mee-
gemaakt. Op 24-jarige leeftijd be-
keerd heeft hij getoond, dat men ook
als soldaat een heilige kan worden.
Als stichter van de Aartsbroeder-
schap der H. Familie geniet Henri
Beiletable ook in ons land grote
vermaardheid. Het vorig jaar
trokken ruim 5000 Nederlandse le
den der H. Fafnilie naar Hoei in
Belgie om bij het eerste Eeuwfeest
hun Stichter te eren. Naar wij
vernemen zal het Algemeen Secre
tariaat der H. Familie te 's Herto-
genbosch dit jaar zelfs negen Be-
devaartreizen naar Hoei organi-
seren.
Op uitnodiging van de Sowjetre-
gering zal door de Nederlandse re
gering een handelsdelegatie naar
Moskou afgevaardigd worden, die
aldaar.besprekingen zal voeren over
de aankoop van een hoeveelheid
tarwe in compensatie tegen bepaal-
de Nederlandse producten. De be-,
sprekingen, die in een voorberei-
dend stadium gevoerd werden met
de handelsvertegenwoordiging der
USSR in Nederland zullen in de
tweede helft van Maart aanvangen.
De handelsdelegatie zal ter plaatse
eventueel eveneens de mogelijkheid
onderzoeken om met de USSR een
handels- en betalingsovereenkomst
af te sluiten, zoals reeds door enige
andere West-Europese landen in de
laatste tijd is geschied.
De Nederlandse Communisten
houden zich tot nog toe „sjaa-
kies" wat de groeiende tegen-
stand tegen hun beginselen en
methoden betreft, sinds Praag
de wereld heeft wakker geschud.
Alleen mijn vriend Gerben Wa-
genaar heeft zijn mond even
voorbij gepraat. Op een meeting
van de C.P.N, te Amsterdam,
waar ook Paul de Groot sprak,
om Koos Vorrink te beantwoor-
den, hetgeen zeer tarn geschied
de, moet Gerben W. gezegd heb
ben: „Wat in Tsjecho-Slowakije
geschiedde is een voorbeeld voor
Nederland." Zo staat het in het
verslag van het A N.P. Het staat
echter niet in het verslag van de
Waarheid. Terwille van de
waarheid of vanwege de
schaamte? Het zou toch wel nut-
tig zijn, te weten, of het gezegd
is, ja dan nee. Ook omdat het de
vraag is, of men, zelfs binnen
het leader van de bestaande wet-
geving. zoiets straffeloos bewe-
ren kan.
Maandag 8 Maart 1948:
..Alhena", Rotterdam-Buenos Aires
pass. 6 Maart Finisterre. „Bloem-
fontein", Kaapstad-Amsterdam, 7
Maart te Southampton. „Congo-
stroom", 7 Maart van Antwerpen
naar West-Afrika. „Cottica", 8
Maart van Paramaribo te Trinidad.
„Groote Beer", Batavia-Amster-
dam, pass. 8 Maart Perim. „Johan
de Witt", Batavia-Amsterdam, pass.
7 Maart Kaap Guardafui. „Karos-
sa", Amsterdam-Batavia, pass. 7 Mrt.
Malta. Maessuycker", 6 Maaiyt van
^atavia naar Singapore. „Nieuw-
Amsterdam", Rotterdam-New York,
7 Maart 11.10 uur van Southampton.
..Noordam", Rotterdam-New York,
pass. 8 Maart 6 uur Scillies. „Si-
bajak", Rotterdam-Batavia. 7 Maart
van Sabang. ..Veendam", Rotter
dam-New York, 7 Maart 13.50 uur
van Southampton. „Westerdam",
6 Maar van New-York naar Rotter
dam. „Willem Ruys", Rotterdam-
Batavia. 7 Maart te Singapore.
Zuiderkruis". Rotterdam-Batavia.
7 Maart van Port Said.
Met ingang van 12 Maart zal een
nieuw model kaarten voor a.s. moe-
ders, zieken en personen, .die bij-
zondere arbeid verrichten, in ge-
bruik worden genomen. De bonnen
van deze kaarten dragen geen num-
mer, doch zijn voorzien van een
letter en wel zodanig, dat'alle bon
nen van een strook, bestemd voor
114 dagen, dezelfde letter dragen.
Verder zijn de bonnen voorzien van
de aanduidmg van het daarop ver-
krijgbare artikel en de hoeveelheid
daarvan. De tekst op de bonnen is
dus b.v. vlees a 200 gram, brood a
400 gram, melk a 5 liter enz. Elke
veertien dagen zal in de bonnenlijst
vertneld worden, dat van deze kaar
ten de bonnen van strook a, strook
b enz. zijn aangewezen.
Hoewel de tekst dezer bonnen
enige overeenkomst vertoont met
die der rantsoenbonnen, zijn zij
slechts 14 dagen geldig.
De bonnen der toeslagkaarten zijn
overigens door de kleur gemakke-
lijk te onderscheiden van rantsoen
bonnen. Zij zijn n.l. uitgevoerd in
iroen of paars en groen.
Hoewel een kustvaaarder er gis-
termorgen nog niet in slaagde door
het ijs buiten de Oranjesluizen bij
Amsterdam op het IJsselmeer te
breken en onverrichterzake terug-
keerde, vertrok een boot van de
dienst AmsterdamHoorn uiteraard
zonder passagiers, om te trachten
zich een doorgang te banen door 't'
op vele plekken nog 12 cM dikke ijs.
l^ang niet het geHele IJsselmeer is
nog met ijs bedekt. Op de meeste
plaatsen is reeds open water, doch
in de hoek tussen Marken, Amster
dam en Muiden kon zich tot dus-
verre nog geen schip wagen.
Vier kleinere motorschepen van
ong. 200 ton zijn er hedenmiddag in
geslaagd de tocht nan Amersfoorten
Baarn naar de hoofdstad over het
nog steeds met. ijs bedekte IJssel
meer te volbrengen.
De Hoornse boot tnoest tegen e£n
uur onverrichter zake terugkeren.
Nog deze maand zal de haven van
het plaatsje Douglas op hej; eiland
Man met een radar-installatie wor
den uitgerust. Liverpool volgt enkele
weken daarna.
ONS ARTIKEL van Zaterdag: Het
voornaamste bolwerk, heeft
enige lezers in hun pen doen klim-
men. Van twee instemmingen ma
ken wij met waardering gewag; de
opmerking van een hunner. de heer
P. G. te L., behandelen wij elders
in een artikel. Daarin vindt ook de
heer J. v. d. Plas Jr. te Hoorn (Am
sterdam) een gedeeltelijk antwoord
op enkele vragen, die hij stelt in een
ingezonden stuk. dat wij tot ons
leedwezen wegens de lengte niet
volledig kunnen. opnemen.
Het gaat bij hem om twee zaken:
de benoeming van de hoogleraren
aan de zevende faculteit en de be-
wering, dat de K.V.P. het voor
naamste bolwerk tegen het commu
nisme is.
De heer v. d. Plas komt na enkele
opmerkingen van wat het wel en
niet is. tot de conclusie, dat de af-
wijzende beslissing van de Kroon
gebaseerd is op de overweging. dat
de hoogleraren (die de Amsterdam-
se Raad benoemde aan de nieuwe
politieke cn gociale faculteit der
Gemeentelijke Universiteit) weten-
schappelijk niet competent geacht
werden; en daarna. dat de verant-
woordelijke minister de politiek in
de zagk betrok. En. zegt hij. ver-
menging van wetenschap en politiek
brengt ons toestanden als thans in
Praag.
Maar, zijn in de historie weten
schap en politiek niet vaak ver-
mengd? Dat is zeker geen uitvin-
ding van de communisten. Het ligt
voor de hand, dat de heersende
macht, voor zover zij invloed uit-
oefent op de ontwikkeling van de
wetenschap, dit doet in haar lijn.
Dat noemt zij dan natuurlijk geen
„politiek", maar het is 't in wezen
wel. Zou het niet kunnen zijn dat
minister Gielen de zaak zo ook be-
kijkt? Waarom zou dat bij hem „po-
litiek" zijn en bij de promotors der
benoemden per se niet? In elk geval
is de bevoegdheid, om dergelijke
benoemingen door Hoger Gezag te
doen bevestigen, niet voor niets ge-
geven. En in elk geval was de be
slissing en de voordracht van
het Amsterdamse Gemeentebestuur
niej van eenzijdigheid vrij te
pleiten. Men mag o.i. zakelijk vast
stellen dat sinds de bevrijding met
'de befaamde „progressiviteit" al zo-
veel ongelukken zijn gebeurd, dat
het 'n deze tijd volkomen redelijk
is toe te zien. of niet onder het mom
van progressiviteit een lading
wordt binnengehaald, waarop de
ontplooide vlag niet past.
Wanneer wij vercolgens beweerd
hebben, dat de K.VP. het voor
naamste bolwerk is tegen het Com
munisme, dan betekent dat niet.
wij ons daarop verhovaardigen. Wij
hebben dit feit, niet voor het eerst,
gemotiveerd, vastgesteld. De Katho-
lieke Volkspartij is tegen het Com
munisme uit beginsel de
P.v.d.A. uit opportuniteit.
Daar is eigenlijk alles mee gezegd.
En wij richten ons daarbij aller-
eerst tot de katholieken, maar laten
niet na te herhalen. dat de inzich-
ten van de katholieke staatkunde
„om hun innerlijke redelijkheid ook
door niet-katholiexen aanvaard
kunnen worden". Met andere bona-
fide partijen werken wij daarbij
gaa. ne samen t. in zoverre waarJe
ren wij ook het initiatief van de
K.V.P.- en P.v.d.A.-jcngeren, die in
Amsterdam gezamenlijk protesteer-
den. Maar het zou ook begrijpelijk
zijn geweest, als ze het afzonderlijk
hadden gedaan. Omdat beiden niet
hetzelfde uitgangspunt hebben. Der-
halve is hun samengaan uitgelopen
in een meer-vage motie, dan an-
ders het geval zou zijn geweest. Met
moties alleen bestrijdt men boven-
dien het Communisme niet. Daar-
voor zijn ook overtuigende daden
nodig, gefundeerd in principiele
verantwoording, meer dan in oppor
tuniteit.
De K.V.P. zo betoogt vervol-
gens de heer'v. d. Plas, (nu nog po-
'litiek-dakloos) die zegt een afkeer
te hebben van politieke naijver,
die meent te staan, zie toe, dat zii
niet valle. Zie naar Prcag. AecoorcT
mits de inzender beseft, wat het
betekent, dat men ons in Tsjecho-
Slowaakse katholieke kringen onze
eigen zelfstandige katholieke partij
b e n ij d t..Gezamenlijk het bolsje-
wisme bestrijden!" Accoord. Maar
men late ons daarnaast onze eigen
stijl, en onze eigen pretentie, op
grond van de waar h e i d, die onze
propaganda bij tijd. en wijlen
niet behoeft te verwaarlozen!
ZOCT
Afrikaanse inboorlin-
gftn zijn enthousiast
over de goede kwali-
teit der zoutzakken,
waarvan ze onderbroe-
ken maken. Geen won
der. dat Afrika zoveel
zout invoert.
SPORT
't Internationaal Ama
teur Athletiekverbond
heeft de Internationale
Athletiekfederatie be-
schuldigd inbreuk te
hebben gemaakt op de
Amateur Olympische fe-
deratie door het Athle-
tiek federatief verbond
die een zijtak is van 't
-Internationaal Olym
pisch verbond, ooglui-
kend toe te l£ten. Als
men niet altijd Spul-
baas had overtuigd, dat
sport de sleutel is voor
internationale vriend-
schap. dan zou hij rtis-
schien hieraan gaan
twiifelen. Doch nu ziet
hij toch de a.s. Olym
pische Spelen met „spor-
tief" vertrouwen tege-
moet.
HIJ LIET DE HOND
UIT
Mijnheer Wilkinson
kocht een speciaal af-
gerichte bulldog om
dieven te weren. Toen
Wilkinson zijn „hondje"
even uitliet. verdween
voor 15.000 gulden aan
juwelen. Wat igen hon-
den van dieven en wat
een dief van een hond.
NUTTIG
Kinderen van de En
gelse boeren hebben ver-
zocht op School onjler-
wezen te worden in het
invttllen van formulie-
ren, waarmee het mi
tt isterie van landbouw
de boerderijen over-
stroomt. Wat moeten de
kinderen der Neder
landse belastingbetalers
dan wel niet voor on-
derwijs vragen?
VAN DE REGEN
IN DE DROP
Parijse tegenstanders
van belastingverhogin-
gen hebben een belas-
tingkantoor opgeblazen.
Nu kost het nog een
nieuw kantoor boven-
dien. SPULBAAS
In de afgelopen week hield de
directeur van het Economisch Insti
tuut voor de Middenstand, dr. F. L
van Muiswinkel, voor de Vakraad
van de Ned. Kath. Middenstands-
bond een voordracht, waarin hij uit-
voerig het onderwerp ..Aationalisatn-
en de Sanering" in het kleinbedrijf
besprak.
Hij nam vierkant stelling tegen
de opvattingen van dr. ~E. J. Tobi en
tegen het rapport van de commissie
voor de middenstand van de Partij
van de Arbeid. ..Het is een vergis-
sing te menen. dat rationalisatie van
het kleinbedrijf. speciaal van de
detailhandel, belangrijke prijsverla-
ging ten gevolge zou kunnen heb
ben. Overbezetting, aldus dr. van
Muiswinkel, van het bedrijf is niet
altijd de eigenlijke oorza&k van ho-
gere prijzen." Het bckende voor
beeld van de sanering van de melk-
handel in Kopenhagen. waarbij de
melkprijs met 18 pet. daalde, rafel-
de hij aan de hand van concrete cij-
fers uiteen en toonde daarmede aan
dat juist andere factoren dan de
sanering van de handel hier pri.is-
verlagend hebben gewerkt. Sanering
en rationalisatie moeten wij nastre-
ven, maar de lichte verbeteringen,
die daaruit voortvloeien. zullen in
eerste instantie ten®goede moeten
komen aan de positie van de mid
denstand zelve. Werktijden van 14
16 uur zijn momenteel voor de
Middenstand nog vrij normaal. Aan
deze onsociale toestand zal in de
eerste plaats een einde moeten ko
men. Door van sanering een poli
tiek actiepunt te maken, streeft men
het doel voorbij en het verhoopte
resultaat, de prijsverlagende wer-
king zal bitter tegenvallen.
Wij zullen, aldus dr. van Muis
winkel, deze aangelegenheid be-
driifs economisch moeten bezien en
de baten van een rationalisatie voor
de fundering van een gezond mid-
denstandsbedrijf moeten aanwen-
den.
Dr. van Muiswinkel wees er ver-
volgens op. dat men onder sanering
eigenlijk alleen maar verstaat het
verwijderen van een aantal onder-
nemers uit de branche. maar daar-
door worden de overhlijvende be-
drijven nog niet gezond. Spreker
legde de nadruk op de belangrijke
taak. die dj; organisaties en het
Economisch Instituut voor de Mid
denstand in deze hebben. Het the-
ma van de sanering zal met grote
deskundighied in elke bedrijfstak
o#)zichzelf moeten worden bekeken
QE JODEN zijn in het Evange
lie van vandaag verbaasd,
dat Christus toch optreedt als
Leraar, ofschoon Hij geen on-
derricht heeft genoten. Maar
Zijn leer is van goddelijke oor-
sprong. Wij daarentegen moeten,
als we ergens met gezag, over
willen spreken, eerst de dingen
bestuderen. En daar zijn we
nooit te oud voor, zegt zowel het
spreekwoord als de ervaring.
Student b lijven we allemaal,
ons leven lang. Student is niet
alleen de min of meer baarde-
loze jongeling van rond twintig
lentes. Deze knaap bezit nog de
aantrekkelijkheid van zijn leef
tijd: hij is vol geestdrift en ijver
voor zijn vak. Met de plichtsbe-
trachting van een bezadigd
ambtenaar trekt hij elke morgen
en middag ter studie en vul* hij
zijn hoofd met gedegen weten
schap. Hope des vaderlands, zal
hij later in de praktijk van het
leven een leider en voortrekker
zijn op zijn gebied. De student is
de man van de toekomst.
MARCUS.
Het is kenmerkend en tegelijker-
tijd betekenisvol voor de dagen,
waarin we thans leven, dgt alle po
litieke gebeurtenissen. omwente-
lingen en wijzigingen in het licht
worden bezien van. en in verband
worden gebracht met de communis-
tische staatsgreep in Tsjecho-Slo.
wakije. Zo kunnen we ook thans
niet anders datgene wat zich mo
menteel in Hongarije afspeelt als
een vervolg beschouwen op de
Praagse ommekeer.
Ook in deze zuidelijke nabuur
van Tsjecho-Slowakije hebben de
communisten op het eerste gezicht
onder redelijke voorwaarden met
de andere partijen gedurende een
zekere periode samengewerkt. Ook
daar kwam op een gegeven mo
ment ..complot" op ..eomplot". z.g.
door de andere partijen gei'nspi-
reerd. aan het licht en de rijen van
deze partijen. waarvan de Sociaal
Democratische de grootste en de
enige was, die een samenwerking
met de 'communisten had getracht
tot stand te brengen. glink gedund.
Enkele Sociaal'Democraten sche-
nen zichzelf terug te hebben getrok-
ken, anderen verzoehten opname in
de communistische partij, doch
werden geweigerd.
De linkse vleugel-coalitie, door
de communisten zo snel en daad-
werkelijk on
der control a
gebracht. heeft
Hongarije
reeds heel SDOe-
dig eesoeiali-
seerd. De meest
radicale wiizi-
waarsehijnlijk wel het
dat aan millioenen
I
HET
WERELD
GEBEUREN
ging is
grondbezit.
kleingrondbezitters is toegekend en
aan welke maatregel eeuwenoude
landgoederen werden ongeofferd.
Aan de spoorwegen. die voor de
oorlog reeds door de Staat werden
beheerd. heeft het nieuwe regiem
kolenmijnen, zwar.l industrie. zowel
electriciteits- als landbouwbedrij-
ven en banken toegevoegd.
Het grootste gedeelte van de zwa-
re industrie en de controle der re
gering zal tot het einde dezer beta-
lingen voortduren. Het is zo goed
als zeker. dat ook dan het particu-
lier eigendomsrecht niet zal wor
den erkend.
De geringe verbetering van de
levensstandaard gedurende 1947
wijst er in ieder geval op. dat het
beroep om grotere productie niet
onbeantwoord is gebleven.
Tegelijkertijd hebben de regeer-
ders vrijwillig de terugkeer naar
een grotere consumptie uitgesteld
door een groot gedeelte van het na-
tionale inkomen in investeringen
op Tange termijn te beleggen.
Dwang tot sparen is de leuze ge
worden en het zijn weer de arbei-
ders, die hiervan de last te dragen
hebben
Zelfs met hun buikriemen flink
.dichtgesnoerd zal, het toch nog vele
jaren duren, vooraleer de Hongaren
zich als een volledig gemdustriali-
seerde natie kunnen noemen.
De communistische leiding paart
dus aan een nationalistisch streven
niet de kracht zich van een satella-
tische afhankelijkheid te ontdoen.
Een reden te meer voor de .,nog
niet de kracht zieh van een satelli-
landen het communisme in interna
tionaal verband als een bedreiging
voor elk nationalisme te blijven be
schouwen.
Sic transit
In de Maandag gehouden com-
missarissenvergadering van de N.V.
Hotel, Cafe-Restaurant ..Krasna
polsky" te Amsterdam is besloten
aan de jaarlijkse vergadering van
aandeelhouders, niettegenstaande de
tesuggang van de baten der exploi-
tatie, voor te stellen over te gaan tot
uitkering van 9 procent (v.j. 6 pro-
cent) dividend over het boekjaar
1947.
54.
Meer dan eens zag hij, dat hij in
een soort hal stond, waarop ver-
scheidene zijgangen uitkwamen.
Binnen vijf minuten was hij ieder
spoor bijster en luisterde hij tever-
geefs naar enig geluid, dat hem de
aanwezigheid van zijn vijand ver-
raden kon. Toen begon hij zich van
het gev«tarlijke van zijn eigen toe-
stand bewust te worden. Hij wist
met geen mogelijkheid, langs wel
ke weg hij gekomen was. Hij had
vergeten zijn weg te tekench, om
de terugweg te kunnen vinden. Hij
zat in een doolhof van gangen.
Maar Tregat maaakte zich niet
bang. Hij had voedsel genoeg bij
zich en water droop overal uit de
rotsen. Hij besloot te blijven zoe-
ken, tot hij niet meer kon. Hier
was in elk geval het monster, dat
hij zocht. Misschien dat 't hem nog
ontsnapte, maar hij zou doen, wat
in zijn vermogen was. om het te
vinden. En de mogelijkheid be-
stond toch ook, dat Solange hier
ergens verborgen was. Hoewel hij
haar dan waarschijnlijk niet meer
levend zou vinden!
Zo dwaalde hij uren lang rond
door, de duistere gangen. zonder.iets
te zien, of te horen. Zijn lucifers
waren bijna op en hij voelde zich
akelig en uitgeput.
Eindelijk kwam hij aan een door-
gang die omlaag scheen te leiden.
Twee honderd meter verder kwam
er een scherpe bocht naar links en
toen hij die hoek om was, zag hij 'n
flauwe lichtschemering in de verte.
Hij bleef staan luisteren, doch hoor-
de niets. Hij trok zijn schoenen uit
en sloop onhoorbaar over de rotsen.
Op 20 meter afstand van dat licht
gekomen, zag hij, dat het uit een
een zijwahd straalde en veel weg
had van kaarslicht. Maar als dit zo
was dan "stond de kaars toch ver-
dekt opgesteld in een nis of achter
een stuk rots.
Plotseling stapte h(j in een plas
water en het geluid weerklonk ake
lig door de gangen. Bijna tegelijker
tijd ging het licht uit.
Hij verwenste zijn onvoorzichtig-
heid, liep snel verder en kwam aan
de hoek, waarachter hij licht had
zien komen. Hij sloeg rechtsom en
meende iets te horen bewegen. Hij
stak zijn hand uit en voelde langs
de wand, om de weg te vinden. Op-
eens voelde hij iets harigs, tegelij
kertijd weefklohk een vreselijke
gil en viel een zwaar lichaam tegen
de grond. Toen was het stil.
Hij stak een lucifer aan en zag
een ineengedoken lichaam aan zijn
voeten liggen. Hij bukte zich en be-
keek het gelaat. Het was Solange
Margau.
HOOFDSTUK XXII
Het paleis der doden
Tregat vond naast haar een lan-
taarn staan, stak die aan en zette
deze op 'n uitstekende rotsblok. Hij
keerde terug naar het water, vulde
zijn pet er mee en sprenkelde het
in haar gezicht. Enige minuten later
opende ze de ogen en huiverde.
Daarop staarde ze hem aan, alsof ze
haar eigen ogen niet geloven kon ep
uitte een kreet van verrassing.
..Eric!" kreunde ze, zich oprich-
tend en het haar uit haag ogen strij-
kend. „Eric, o. Goddank, dat je
gekomen bent! Maar jongen, hoe.
ik dacht, dat je het land uit was.,
ik begrijp er niets van.... En....
vader dan?"
„Je vader is dood", zei Tregat
zachtjes, ..dat las ik in de kranten.
Daaruit wist ik ook, dat jij verrrtist
werd. Dacht je. dat ik toen nog het
land uit kon gaan? Ik ben dadelijk
teruggekeerd. Die krant was vier
dagen oud. Goddank, dat ik nog op
tijd ben gekomen en je gevonden
heb! Ik had het niet durven hopen..
ik
,.Hoe lang ben ik hier al?" vroeg
ze overeind komend, „ik ben de tijd
helemaal kwijt. Het is niets als een
eindeloze nacht voor me geweest..
ik weet niet, waar ik ergens ben.,
ik heb uren ver in 't donker rond-
gewaald, zoekend naar licht.. och..
het was toch zo verschrikkelijk!"
Ze verborg het gelaat in haar
handen.
Tregat kwam naar haar toe en
wilde haar in zijn armen nemen en
hliar betuigen, dat hij haar nu tegen
alle gevaren beschermen zou. Maar
ze trok zich van hem terug en keek
hem angstig aan.
„Neen, Eric", zei ze zwakjes, „dat
is voorbijMaar.waar ben ik
ergens?"
„Je bent in de oude mijn", ant-
woordde hij kalm, waarvan de in
gang in de bossen achter het huis
ligt. Maar, Solange.... hoe kom jij
hier?"
„Ik kan niet over de gebeurtenis
sen van die avond praten", zei ze,
het was a^schuwelijk. Nadat hij
nadat vatferwerd ik ook beet-
gepakt en ik dacht niet anders, dan
datverder weet ik niets meer,
totdat ik in het donker tot bewust-
zijn kwam. Gelukkig had ik een
doosje lucifers in mijn mantelzak
en daar mee trachtte ik, een uitweg
te vinden. Ik verwachtte elk ogen-
blik het monster, dat vader ver-
moord had, terug te zien. Ik schrok
van elke druppel water, die op de
grond viel.... o. Eric.... wat ben
ik dankbaar, dat je gekomen bent.,
maar toen je mijn haar aanraakte,
dacht ik
„Maar zeg eens. wat heb je gege-
ten?" onwerbrak hij haar. „Ik heb
eten bij me."
„Ja, dat lijkt veel op een won
der", antwoordde ze. „Ik ben op
mijn omzwervingen in een hoi ge
komen, waar een vrij dieP gat in
de wand was en daar vond ik een
lantaarn. 'n stuk of zes kaarsen, een
pak lucifers en een hele voorraad
etenswaren in blik. beschuit, vlees
en zo meerik had wel voor 'n
maand genoeg."
„Dat is niet zo toevallig als je wel
denkt". zei Eric, die terstond aan
de nachtelijke bezoeken van Vallon
dacht, „maar waar is dat voedsel?"
„Ik zal je er heen brengen. Het is
hier dichtbij. Ik heb de wanden ge-
merkt en kan de weg gemakkelijk
terugvinden. Maar ik begrijp niet,
waarom ik nergens een uitgang heb
kunnen vinden."
(Wordt vervolgd)
