1
RADIO
OM ERIC'S LIEFDE
David
UIT DE KERMIS DER WERELD
Communisten nemen geen
Nederlands standpunt in
en Goliath
Dom Huyben ten grave gedragen
Keres wint
Sana|>iriii bant pijnen nit!
Plekker ontsloeg 66 ambtenaren
J
Meisjes in uniform
Indrukwekkende plechtigheid te Egmond
Zei U iets?
Daarom komen zij niet op de Rondetafel-
conterentie
DE NIEUWE
STAATSREGELING
Maar uitreiking van bonkaarten
aan onderduikers oogluikend toegelaten
Voor Sint Jozef
De bonnenlijst
NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Donderdog 18 Maart 1948
PAG. i
i if
SCHAAKTOURNOOI
Overmacht aan pionnen
bsslissend
DE WEST IN DE TWEEDE KAMER
prograMma
Brand bij de Ned. Dok-
en Scheepsbouw Mij.
CEZINSHER EN ICING
800 Vrouwen en 500
kinderen naar Indie
Zeer Oude Genever
Likeuren
Dry Gin
FEUILLETON
door HARRIS BURLAND
I
HET
WERELD
GEBEUREN
Zal Finland, de laatste en reeds
verzwakte brug tussen Oost en West,
een nieuw Tsjecho-Slowakije wor- j
den? Nu Zaterdag a.s. de Finse 1
delegatie naar Moskou vertrekt, om
aldaar onderhandelingen te voeren
over een Russisch-Fins vriend- j
schaps- en militair verdrag. is het
deze vraag waar de wereld zich
momenteel mee bezig houdt. Of-
schoon de anti-communisten in het
Finse kabinet geen besprekingen
van militaire clausules wensen, kan
gezien de aanwezigheid van de
Duits-getrainde generaal Erik Hein-
richs in de delegatie rustig wor-
den. aangenomen, dat dergelijke
clausules wel besproken zullen
worden. Hoewel het grootste ge-
deelte der bevolking zich tegen een
verdrag keert, zijn er enkele opti-
mistische Finnen, die het naar de
oppervlakkige schijn beoordelen, nl.
naar het verlangen van de Sovjet-
Unie om zijn veiligheidsgordel in het
Westen te sluiten. Dit moeten we
als symptoom beschouwen van een
verschil tussen Finland van 1939 en
nu. Bovendien waren de leden van
de delegatie in 1939 alien anti-com
munisten, terwijl thans de commu-
nistische minister van binnenlandse
zaken, Leino, mee naar Moskou
trekt. Hierdoor kan van eensgezinde
houding tijdens de besprekingen
geen sprake zijn en kan aangeno
men worden, dat met eventuele
Finse plannen de Russen volledig
op de hoogte zullen worden ge-
bracht.
Het pact kun-
nen we 't beste
beschouwen als
een poging der
Sovjets om de
onafhankelijke
geest der Fin
nen te breken.
Die geest is gehard en onwankel-
baar geworden door duizend jaren
van vijandschap tegen de Russen.
A1 zijn de Finnen ook zodanig ont-
•wapend, dat zij een militair vacuum
vormen, hebben toch de Russen hun
eeuwenoud wantrouwen ten op-
zichte van de Finnen niet verloren
en zijn de Finnen van hun kant
niet minder waakzaam geworden.
Daarom geven we Finland nog niet
op. Dit standnunt wordt gedeeld
door de Finse financiers, leiders der
vakbonden, politici, diplomaten en
zakenlieden.
In het ijzeren-gordijn-beker-tour-
nooi zijn thans acht wedstrijden ge-
speeld. De communisten hebben er
5 gewonnen (Polen, Bulgarije. Hon-
garije, Roemenie en Tsjecho-Slowa-
kije) en drie verloren (Turkije,
Perzie en Griekenland)Er bestaat
een klein kansje. dat Finland het
scoringsbord in 54 zal veranderen.
We gaan zelfs verder door aan te
nemen. dat voor het geval Finland
wegens onaangename clausules het
pact niet wenst te ratificeren, Stalin
niet militair zal ingrijpen.
Allereerst is er in Finland niet
van een pro-Russische stemming
sprake, zoals b.v. in Tsjecho-Slo
wakije het geval was. De vakbon
den staan niet onder communisti-
sche controle en de sociaal-demo-
craten, machtig Russisch wapen in
de andere „door staatsgreep geval-
len" landen, zijn in Finland anti-
communistisch en anti-Sovjet. Zij
hebben zich reeds krachtig uitge-
sproken voor vrije democratische
methoden in de huidige crisis.
Dit alles wil niet zeggen, dat de
communisten zich niet op deze si-
tuatie terdege voorbereiden. Zoge-
naamde „touristen", voornamelijk
gerecruteerd uit de Russisch spre-
kende Sovjet-Kareliers en georgani-
seerd in op Nazi-vijfde-colonne-
leest geschoeide groepen, overschrij-
den dagelijks de grens om de com-
munistische brigades te versterken.
De Finse autoriteiten kunnen deze
Kareliers niet tegenhouden, daar
het onder het bestaande verdrag
met Rusland verboden is iemand,
in het bezit van een Russisch pas-
poort te stoppen, te ondervragen
of te fouilleren.
De Finnen zijn het David-en-
Goliath-spelletje moe en zij zijn
r.iet van plan het nog eens opnieuw
te spelen. Tot op heden is er nog
van geen enkele hulp dan monde-
linge sympathie-betuigingen van
Amerika en Engeland sprake. In
feite was de eerste reactie van
Amerika op Stalin's voorstel aan
Finland een embargo op de staal-
verschepingen naar dit land. De
Finnen hebben dit als een teken
beschouwd, dat Amerika hen reeds
als verloren waant en verdere ver-
schepingen naar Finland ziet als een
cadeautje voor Rusland.
Vanzelfsprekend is een wijziging
in de Amerikaanse politiek moge-
lijk. Een communistisch Sovjet-
Finland is een bedreiging voor
Scandinavie, waarvan de veiligheid
en democratic de laatste tijd punten
van Amerikaanse interesse uit'zijn
gaan maken.
Ook de berichtencampagne, zo
vaak aan een staatsgreep vooraf-
gaande, is begonnen en heeft niet
geschroomd de grote Finse vrij-
lieidsstrijder. maarschalk Manner-
heim, als vyrwerp van zijn vun-
zige arbeid uit te kiezen. Een vlucht
van deze zeer tegen de communis
ten gekante ex-premier zou inder-
daad een even grote slag voor het
Finse moreel betekenen als Masa-
rijk's dood voor het Tsjechische
was. Maar uit de lucht gegrepen
berichten zijn toch uitermate ge-
schikt een zekere deining door de
volksmassa's te veroorzaken.
Sic Transit.
Dat had. die auditeur-militair
ook niet moeten zeggen:
„Schertskorps", toen hij sprak
over 't verpleegsterskorps land-
macht.
Die aardige meisjes lopen rond
in uniformen met sterren en
strepen, zijn verpleegsters, maar
weten niet hoe of ioat.
Een liep er weg en kwam voor
de krijgsraad.
Gevolg: sarcastische woorden
van de heren militairen.
Tweede gevolg: hoze protes-
ten van de dames militairen
naar het ministerie.
\yij arme burgers wachten ge-
laten af, of zij nu dames zijn, of
militairen of dames-militairen.
En of zij als legeronderdeel
naast Marva en V-H.K. zullen
marcherew met „stars and
stripes", of in leuke verpleeg-
sterspakjes.
Die auditeur-militair in Den
Haag was toch een geestig man.
„Schertskorps".
De K.L.M. zal voortaan op haar intercontinentale lijnen miskoffers
ter beschikking aan R.K. geestelijken stellen om hen de gelegen-
heid te geven gedurende reisonderbrekingen op de tussenhavens
de H. Mis te lezen. De K.L.M. is de eerste luchtvaartmaatschappij
die dergelijke faciliteiten aan reizende geestelijken verschaft.
Wij dansen op een vulkaan,
maar widansen. Dat is een
bekend woord uit de historie.
Klonk het op het congres van
Wenen, het Congres, dat danste?
Klonk het in Napels, zoals een
ander beweert, in 1830, toen een
Frans diplomaat het op een bal
in het Koninklijk Paleis zei
tegen de Hertog van Orleans? In
ieder geval, het klonk, het heeft
geklonken en als men de tegen-
woordige maatschappij aan-
schouwt, is men geneigd te zeg
gen: het klinkt weer. Want aan
de ene kant is er gevaar, aan de
andere kant luchthartigheid. Nu
is het Verdrag der Vijf weste-
lijke mogendheden getekend en
dat geschiedde te Brussel als
een symbool, als een signaal, in
de balzaal van Waterloo, de
befaamde plek, waar de grote
slag woedde, die een gevolg was
van het dansende congres in
Wenen. Wij dansen op een vul
kaan. Maar wij dansen. Mocht
het nu, in de geest van de nieu-
we Westerse Unie, niet zijn de
ondergang, maar de v r e de te-
gemoetl
Onder overweldigende belang-
stelllng werd Woensdagmorgen
uit de Benedictijner-priory te
Egmond de dezer dagen overle-
den Prior, Dom Dr. J. Huyben,
ten grave gedragen.
Onder de vele aanwezigen merk-
ten wij op prof. dr. A. van Giffen;
Jonkheer Ruys de Beerenbrouck;
de commissaris der Koningin van
Overijssel, de heer de van der
Schuuren, voorts de deken van
Alkmaar, de Hoogeerw. Heer J.
Jacobs; verscheidene pastoors en
geestelijken uit de omtrek. prof.
Henneman alsmede vele katholieke
burgemeesters uit Noord-Holland.
Terwijl de monniken de psalm
„Miserere Mei" aanhieven, werd 't
stoffelijk overschot van de over
leden Prior onder klokgelui door
een achttal paters en broeders van
de St. Adelberts-priory uit de ka-
pittelzaal door de kloostergang
naar de kapel gedragen die te klein
bleek alle belangstellenden te be-
vatten.
De plechtige H. Mis van Requiem
werd onyedragen door de a'_t van
de St. Paulus-abdy te Oosterhout,
Dom M. Mahler O.S.B. met assis-
tentie van desub-prior van Eg
mond. Dom R. Schutte als Presbv-
ter-assistens, de paters Dom A.
Ruys en Dom A. Beekman als de
troondiakens, terwijl als diaken
fungeerde Dom N. Visser en als
subdiaken Dom J. Schopman.
Indrukwekkende lijkrede
Na de plechtige H. Mis sprak
prof. mr. W. Duynstee C.S.S.K.,
hoogleraar te Nij'nercn, de lijkrede
De hoogleraar, een persoonlijk
vriend van de overleden prior,
loemde Dom Huvben als mens en
als monnik en noemde hem de
hoeksteen van het grote bouw-
werk, de Egmonder priory. Dom
Hnyben heeft door zijn voorbeeld
en door zijn liefde tot God en de
hem toevertrouwde schare monni
ken bewezen een goed en waardig
zoon van de grote St. Benedictus te
zijn geweest. Zijn geest was niet
anders dan die van de Vader der
Westerse monniken. Spreker be-
treurde het, dat het grote werk, het
herstel der Benedictijner-abdy te
Egmond, niet door de verscheiden
prior kon worden voleind. God
heeft anders gewild en de betrek-
kelijk nog jonge monnik tot Zich
geroepen. Dc overleden prior was
een figuur, die sterk deed denken
aan zijn geestelijke vader, St Bene
dictus. Van jongsaf aan zich aan-
getrokken voelend tot de grote hei-
lige, spreidde Dom Huyben een
evenwichtigheid van geest en een
rust van gemoed ten toon, die zel-
den bij een mens wordt aange-
troffcn.
Daarbij was de overleden prior,
die een twintig a vijfentwnitig jaar
geleden bekend werd door zijn ar-
tikelen over ascese en mystiek in
het tijdschrift ,.La Vie Spintuelle
een man van grote wetenschap en
iemand met een ruime blik. zijn
gedegen kennis o.a. van het vroeg-
middeleeuwse strafrecht, deed hem
een plaats innemen onder de mam
nen der wetenschap, toch bleef nil
eenvoudig en stelde hij zich nooit
op de voorgrond. Als mens en als
monnik was hij, in en buiten hei
klooster, een geziene figuur. In alles
was hij een vader voor zijn mon
niken en toen hij een twaalftal
jaren geleden geroepen werd om
de oude Benedictijner-abdij te eg
mond te herstellen, wijdde hi.) zich
met hart en ziel aan deze zware
taak, gaf zelfs een groot deel van
zijn geliefd wetenschappelijk werk
op om zijn plichten te kunnen vol-
brengen.
Na de plechtige uitvaartdienst
trok de stoet van monniken, met in
hun midden het stoffelijk overscho.
van de geliefde prior, naar de do-
denakker, gelegen achter het kloos
ter op de oude abdij-grond. waar
eertiids de monniken in de absis
der Egmonder-abdij-kerk werden
begraven. Een lange rij van geeste
lijken en steeds groter wordende
stoet van belangstellenden volgde
de lijkbaar, waarop in een eenvou-
dige houten kist, gekleed in het
orde-gewaad. de prior ten grave
gedragen werd.
Terwijl de monniken met hun
dierbare last de lange weg afleg-
den, zongen zij het „In Paradisum
deducant te Angeli" en terwijl de
laatste klanken van de klooster-
klok door de wind over Egmonds
historische gronden werden ver-
spreid, verrichtte onder indruk
wekkende stilte de abt van Ooster
hout de beaarding, waarna de mon
niken en de vele vrienden van de
overledene een laatste groet brach-
ten bij het geopende graf.
Nadat de monniken in hun zwar-
te gewaden in een lange rij, met
de gedoofde kaarsen in de hand,
over de oude abdij-grond naar hun
klooster waren teruggekeerd, ver-
lieten de vele bezoekers, diep onder
de indruk, het eenvoudige klooster-
kerkhof.
De afgebroken partij Smyslov-
Keres werd gisteravond in het
Kurhaus voortgezet. Na de 57e
zet van Keres, a4a3 gaf Smys-
lov de partij op.
De partij, welke was onderbro-
ken in de volgende stelling:
Wit (Smyslov): Kgl, Db2. Tel en
el, Lf2 en g2, Pc3, pi d4, f3, g3
Zwart (Keres): Kg8, Tb7 en d8,
Lc4, Pd6 en f6, pi a5, b5, e6, g5
en.h6;
41. Pc3e4 Pd6 x e4
42. f3 x e4 Pf6—g4
43. Tel x c4
Ogenschijnlijk wint Wit een stuk
43bc4:
44. Db7:, maar na 43Pf2:
44. Kf2:, Tf7t
45. Kgl, bc4: zou Zwart de
kwaliteit hebben gewonnen.
Intussen behoeft Wit na 43Pf2:
het paard niet te nemen, maar kan
44. Tc2 spelen.
43Dg6h5
Een niet verwachte zet, maar daar-
mede houdt Zwart zijn tegenstan-
der in de greep.
44. Tc4c2 Dh5 x h2t
45. Kgl—fl Tb7f7
46. Tel—e2
Wit moet materiaal laten aanruk-
keq om de onder druk gezette Lf2
te beschermen.
4 6Dh2 x g3
Zwart heeft nu drie pionnen voor
zijn officier en bovendien aan bei-
de vleugels twee zeer sterke ver-
bonden vrije pionnen.
47. Db2—c3
Wit moet Pe3t; 48. Te3:, De3:, ver-
hinderen en tracht tevens zich van
wat druk te bevrijden.
4 7Dg3 x c3
Zwart gaat grif op ruil in en be-
reidt nu algehele ruil der stukken
voor, omdat hij berekend heeft, dat
hij met zijn pionnen moet winnen.
48. Tc2 x c3 Td8f8
49. Tc3c2 Pg4 x f2
50. Te2 x f2 Tf7 x f2t
51. Tc2 x f2 Tf8 x f2t
52. Kfl x f2 a5a4
53. Lg2—h3 Kg8—f7
De Witte raadsheer kan" niet meer
bijtijds bij de a- en b-pionnen
komen.
54.
55.
56.
57.
VRIJDAG 19 MAART
HILVERSUM I. 7.30 Morgen-
gebed; 8.15 ..Pluk de dag 9.00
Hoogmis, Zusters Augustinessen te
Utrecht; 10.40 Geraldo en zijn or-
kest- 11.00 De Zonnebloem en „Als
de ziele luistert"; 11.45 Gram, pla
ten; 12.33 Het orkest zonder naam;
13 50 Majoor aalmoezenier Goos-
sens; 14.30 ..Het voorste legioen
16.30 Internationaal cabaret; 17.15
Gram, platen; 17.45 Wat het buiten-
land leest; 18.00 Matrozenkoor;
18.30 Progr. Ned. Strijdkrachten;
19 30 Oude melodieen; 20.12 De Zil-
vervloot; 21.00 Omroeporkest, ka-
merorkest; 21.50 Bijbels luisterspel
III; 22.45 De Goede Week; 23.15
Gram, platen.
HILVERSUM II. 7.15 Gram,
muziek; 8.18 Opera-progrramma s;
10.00 Morgenwijding; 10.30 Voor de
vrouw, 10.45 Grieg-programma;
11.30 Orgelspel, Joh. Jong; 12.33
Sport-agenda; 13.15 Musette-orkest;
13.45 Filmfavorieten; 14.20 Gram,
platen; 15.20 Vaudeville Stnjkor-
kest; 16.30 Voor de jeugd; 17.00
Rotterdams Philh. orkest; 18.15
Vrolijke muziek; 18.40 Omroepkoor
20.00 Nieuws in het kort; 20.30 De
taak der vrouw; 21.00 Gram, ver-
derkmuz1^k??2ai52SwingPand Sweet dat zij
23.15 Vrijdagavond-concert. den, zoals s*el gebleken
BIJ DE BEHANDELING van de
gewijzigde staatsregeling voor
Suriname en de Antillen gister-
middag in de Tweede Kamer zijn
twee amendementen op het Voor-
gestelde algemene kiesrecht aan
genomen, zodat voortaan, zowel
in Suriname als op de Antillen
een aetief en passief vrouwen-
kiesrecht wordt ingevoerd. Ver
der nam de Tweede Kamer de ge-
hele ontworpen staatsregeling
aan.
Minister Jonkman beantwoordde
allereerst de sprekers van Dinsdag-
middag. In antwoord op wat de hr
De Kort nopens de practische toe-
passing van de gelijkstelling van
het onderwijs had opgemerkt, zeide
de minister, dat naar zijn mening,
de gelijkstelling werd uitgevoerd
voor zover de middelen dat gedo-
gen. Dat het bijzonder onderwijs
niet werd achter gesteld bij het
openbaar onderwijs. blijkt volgens
de minister hieruit, dat de toestand
van het openbaar onderwijs min
der gunstig is dan van het bijzon
der. Vervolgens besprak de minis
ter de twee hoofdzaken, n.l. het
College van Algemeen Bestuur ten
aanzien waarvan hij het met de hr
Meyerink eens was. Het college
draagt weliswaar een tweeslachtig
karakter, omdat zijn leden zowel
vertrouwensmannen van de Staten
moeten zijn als van de gouverngur,
maar dit is onvermijdelijk in een
overgangsneriode. Ten aanzien van
het tweede punt, de samenstelling
van de Staten. handhaafde de mi
nister het territoriale beginsel vol
gens hetwelk Aruba met een ge-
ringer inwonertal toch evenveel
zetels toegewezen krijgt als het
eiland Curacao. Volgens ditzelfde
stelsel krijgen trouwens ook Bonai
re. Saba, enz. hun zetels.
Inzake het kiesrecht meende de
minister, dat het principe van
autonomie meebrengt, dat men ter
plaatse zal uitmaken, of ook het
vrouwenkiesrecht dient te worden
ingevoerd. Mej. Tendeloo kwam
later met haar amendement, dat
ondertekend was door een aantal
leden van de KVP en de PvdA. Bij
de stemming bleek. dat 57 voor t'
algemeen vrouwenkiesrecht waren
(KVP. Vrijh. en Dem., Communis
ten en freule Wittewaal van de
C.H., en enkele leden van de PvdA)
Tegen stemden 19 leden (A.R.. C.H.
en PvdA). Het amendement-de Kort
dat hierna in stemming kwam en
algemeen kiesrecht voor de Neder-
landse Antillen beoogde, werd z.h.
stemming aangenomen.
Scherp was het antwoord. dat
minister Jonkman de heer Wage-
naar (CPN) toevoegde op zijn
vraag, waarom geen leden van de
rommunistische fractie aan de
Ronde Tafel waren uitgenodigd.
De minister zeide, dat de rege-
ring in zulke gevallen een keuze
moet doen uit personen, die een
Nederlands standpunt innemen,
althans een standnunt dat geacht
wordt een Nederlands standpunt
te zjjn. De ervaring. aldusa de mi
nister, heeft geleerd, dat men de
communisten niet mag rekenen
onder hen, die het staatsdeel
Nederland vertegenwoordigen.
Ook voor de komende Ronde-Ta-
felconferentie met Indonesie wor
den daarom geen communisten
uitgenodigd. De heer Wagenaar
meende, in een enigszins brie-
sende toespraak, de minister te
mogen verwiiten, dat hij geen be-
wijzen op tafel legde voor zijn
bewering. dat de communisten
geen Nederlands standpunt inna-
men. want dat men dan evengoed
de katholieken kon zeggen,
geval van Prettner Cippico! (hoon
gelach).
De heer De Kort trok zijn amen
dement voor uitbreiding van de
Raad van Advies in en merkte in
antwoord op wat de minister over
de gelijkstelling gezegd had, op, dat
als de middelen het niet gedogen,
het tekort zal moeten drukken zo
wel op het openbaar als op het
bijzonder onderwijs.
Op Aruba en Curagao zijn m-
middels 26:623 handtekeningen ge-
plaatst onder het petitionnement
aan H.M. de Koningin inzake de
gelijkstelling van het onderwijs.
En de redactie-commissie van de
Ronde-Tafel-Conferentie heeft niet
minder dan elf resolution ontvan-
gen, waarin de resultaten van de
ze conferentie zullen worden vast-
gelegd.
d4d5 e6 x d5
Lh3d7 Kf7—f6
Ld7c6 d5 x e4
Lc6 x b5 a4a3.
Wit geeft 't op. De raadsheer blijft
gebonden aan de a-pion, h- moet
Lc4 spelen en dan is de Koning
machteloos tegen de overige drie
pionnen.
De geleerden zijn het er nog niet
over eens of Smyslov de partij niet
had kunnen houden, n.l. na 43
Dg6h5 door 44. h4 inplaats van
Tc2 te spelen. Uit voorlopig onder-
zoek is n.l. gebleken, dat Keres dan
heel goed zou hebben moeten spe
len om remise te maken. Doch om
deze mening te staven, zal een
diepergaand onderzoek nodig zijn.
In elk geval heeft Keres na 44. Tc2
een fraaie afwikkeling gekozen en
daarbij juist berekend, dat zijn
overmacht aan pionnen van beslis-
sende kracht was.
LIEVER NIET
HANGEN
Kurt Gross, een 23-
jarige Pool, die ter
dood is veroordeeld
heeft de Amerikaanse
regering gevraagd hem
als piloot te gcbruiken
voor de volgende
atoombom, die men
wil proberen Hij ver-
klaardc: „Aan hangen
heb ik echt een hekel'
Hoe is't mogelijk!
ZOETE WRAAK
Een boer in Kent
heeft reeds verschillen-
de nachten een gramo-
foonplaat afgedraaid.
waardoor het geluid
van een „gillend" var-
ken wordt veroorzaakt.
Reeds vijf maal zijn er
C.C.D. ambtenaren op
af ge komen om de
boer van clandestien
varken-slachten te be-
schuldigen. Reeds vijf
maal zijn ze in een
zorgvuldig gegraven
sloot met „drek" te-
rechtgekomen. Wat had
die boer zijn slinger!
KENAU'S DORP
In Afrika bevindt
zich een dorp, Mfiki
genaamd, waar alleen
vrouwen wonen. Voor
de eerste keer gedu
rende de laatste vijf
jaar belooft de oogst
goed te worden. Meer
dan ooit zijn de vrou
wen ervan overtuigd
het zonder mannen af
te kunnen.
KENAU'S MAN
„Een echtgenoot be
hoeft niet groot, schit-
terend of rijk te zijn.
Hij moet goed, trouw,
teerhartig, vlijtig, een
voudig. bescheiden, ge-
duldig en vooral be-
hulpzaam zijn. Het
meeste valt te zeggen
voor een echtgenoot,
die weet hoe de vaat
te wassen". Verklaring
op een vrouwencon-
gres. Goddank in Ame
rika., want stel je voor
dat Spulbazin dat con
gres had bijgewoond!
VI.T'G
Binnenkort zal het
eerste deel van de oor.
logsgeschiedenis 1914
1918 verschijnen. Nu
kunnen we tenminste
te weten komen wat
oorlog is.
SPULBAA
Koker a 25 tabletten 40 ct. In welvoorziene Apoth^en^Drogisterijen,
In de afgelopen nacht laaiden op
het terrein van de Nederlandse Dok
en Scheepsbouw Mij. in Amsterdam
Noord, plotseling vlammen uit het
kleine tijdschrijverskantoor, dat
binnen enkele minuten als een fak-
kel brandde. De brandweer, die
spoedig ter plaatse was, spoot drie
stralen water in de brandhaard, en
wist uitbreiding van de brand naar
andere gebouwen te voorkomen,
maar kon er uiferaard niet in sla-
gen het kantoortie Van de onder-
gang te reHden. Fen half uur later
was de brand geblust.
Het Haarlemse Tribunaal maak-
tc gisteren een aanvang met de
behandeling van de zaak tegen de
voormalige N.S.B.-burgemeester
van Haarlem S. L. A. Plekker. Zo
als men weet is Plekker ernstig
ziek, zodat hem onlangs de laatste
H.H. Sacramenten zijn toegediend.
Het Tribunaal bepaalde zich er
gisteren toe tot het horen van enke
le getuigen. Op een later te bepalen
dag zal het zich naar het huis van
de beklaagde begeven.
De eerste getuige, G. M. Nieuwen-
huys, de schrijver van het boekje
„Vijf jaren oorlog over Haarlem",
dat als basis heeft gediend voor het
verzamelde bewijsmateriaal tegen
Plekker, bevestigde tijdens zijn ver-
hoor de verschillende conclusies, die
tijdens het vooronderzoek uit de
gegevens werden getrokken. De
heer van Egmond, chef van de afde-
ling personeelszaken, legde verkla-
ringen af over de wijze waarop
Plekker is opgetreden tegen het fiG"
meentepersoneel, waarbij ook het
ontslag van 66 amtenaren ter sprake
kwam. Getuige noemde dit ontslag
een novum, daar geen enkele Ne
derlandse burgemeester tot een der
gelijke daad is overgegaan.
De directeur van het distributie-
bureau, de heer Driels, legde enige
gunstige verklaringen over Plekker
af, die zeer goed zou hebben gewe-
ten, dat aan onderduikers bonkaar
ten werden verstrekt, doch, tegen de
wil van de N.S.B.-wethouders er
voor had gezorgd, dat de onderdui
kers werden geholpen.
Sloepenrol aan boord van de „Volendam". Geregeld worden
aan boord van dit troepentransportschip oefeningen gehouden
en het aantreden met zwemvest voor de aangewezen sloep is er
een van. Misschien is uw zoon er ook bij.
Ook Mr. B. W. Stomps, voorzitter
van de bond van ex-politieke ge-
vangenen in de bezettingstijd, door
de verdediging gedagvaard. ver-
klaarde, dat men altijd op Plekker
kon rekenen als het er °P aan
kwam joden te helpen en hij gaf
daarvan verschillende voorbeelden.
Hierna werd de zitting voor onbe-
paalde tijd verdaagd.
Woensdagmiddag is de „Johan
van Oldenbarnevelt" uit de haven
van Amsterdam naar Indie vertrok-
ken met aan boord 1300 passagiers:
800 vrouwen, waarvan het meren-
deel moeders, met 500 kinderen on
der de 12 jaar, die alien in het ka-
der der gezinshereniging naar Indie
naar man en vader, verhuizen.
Deze kindertransporten zijn de
grootste, die ooit over zee vervoerd
zijn. Uitgebreide maatregelen zijn
getroffen om, bij eventueel optre-
dende besmettelijke ziekten, de
zieke kinderen in ge'isoleerde ruim-
tes onder te brengen. 20 Hofmeeste-
ressen, 2 jeugdleiders en een voor
deze reis speciaal uitgebreide me-
dische dienst met een groot aantal
verpleegsters zullen de kinderen
tijdens de reis verzorgen.
70U ER wel een katholiek zijn
die niet van Sint Jozef
houdt? En die niet morgen zijn
feest mee-viertHet ts te hopen
dat morgenochtend de kerk zo
vol is als het maar enigszins kan.
Sint Jozef verdient het, dat we
op de ochtend van zijn feestdag
eens een kwartiertje eerder uit
ons bed stappen om naar de
H. Mis te gaan. Wat is het een
goede gewoonte, als's avonds te
voren in onze huisgezinnen daar
aan herinnerd wordt. En nu is
Sint Jozef aan de beurt om eens
speciaal door ons ge-eerd te
worden. De goede Heilige is
waarlijk bescheiden. Hij vraagt
niet veel! Dat is zijn aard niet.
Wel: te geven en te zorgen. Hebt
u dat nooit ondervonden? Laten
wij van onze kant dan ook eens
wat doen: morgenochtend naar
de Mis. En misschien is er mor-
genavond nog wel Lof ook. Ter
ere van Sint Jozef.
MARCUS
Voor het tijdvak van 21 Maart t.m.
3 April 1948.
Elk der volgende bonnen geeft
recht op het kopen van:
BONKAARTEN KA. KB, KC 804
259 Algemeen ong. 225 gr. huis-
houdzeep of 180 gr. toilet-
zeep
260 Algemeen 100 gram bloem o'
zelfrijzend bakmeel of kin-
dermeel
261 Algemeen 400 gram brood of
1 rantsoen gebak
262 Algemeen 1600 gram brooc
(geldig t.m. 27 Maart a.s.)
263 Algemeen 200 gram brood
(geldig t.m. 27 Maart a.s.)
264 Algemeen 4 eieren
265 Algemeen 750 gram suiker.
boterhamstrooisel enz. of
1500 gram jam, stroop enz.
of 750 gram versnaperingen
254 Reserve 800 gram brood (gel
dig tm. 27 Maart a.s.)
258 Reserve 400 gram brood (gel
dig t.m. 27 Maart a.s.)
270 Algemeen 500 gram sinaasap-
pelen (voorinlevering)
BONKAARTEN KD, KE 8U4
759 Algemeen ong. 450 gram huis-
houdzeep of 360 gram toi
letzeep
760 Algemeen 100 gram bloem of
zelfrijzend bakmeel of kin-
dermeel of kinderbiscuits
761 Algemeen 400 gram brood of
1 rantsoen gebak
762 Algemeen 400 gram brood (gel
dig t.m. 27 Maart a.s.)
763 Algemeen 200 gram brood
(geldig t.m. 27 Maart a.s.i
764 Algemeen 4 eieren
765 Algemeen 500 gram suiker
boterhamstrooisel enz. of
1000 gram jam, stroop, enz.
of 500 gram versnaperingen
755 Reserve 400 gram brood (gel
dig t.m. 27 Maart a.s.)
758 Reserve 500 gram bloem of
zelfrijzend bakmeel of kin-
dermeel of kinderbiscuits
770 Algemeen 1 kg sinaasappelen
voorinlevering)
TABAK- EN VEKSNAEEKINUEN-
KAARTEN enz. QA, QB, QC 802
25, 26, 29 Tabak 2 rantsoenen si-
garetten of kerftabak
27 Versnaperingen 200 gram ver
snaperingen of 200 gram
suiker. boterhamstrooisel
enz. of 400 gram jam, stroop
enz.
30 Versnaperingen 100 gram ver
snaperingen of 100 gram
suiker. boterhamstrooisel
enz. of 200 gram jam, stroop
enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 19 Maart worden
gebruikt. De bonnen 270 en 770 Al-
gemeen (sinaasappelen), welke op
de bonkaarten voorkomen boven
aan de kaart. moeten uiterlijk op
27 Maart bij een handelaar in
groente en/of fruit worden inge-
leverd.
Nie» aangewezen en vermetigd
kunnen worden de bonnen: 212,
214, 215, 714 en 715 Melk. 229. 221
222. 725 en 727 Reserve, 210 en 710
Algemeen.
62.
Zijn vervolger was hem vlak op
de hielen, maar toch gelukte het
Vallon een deur voor diens neus
dicht te slaan. De deur was echter
niet bestand tegen de geweldige
kracht van het monster en Vallon
was er niet in geslaagd de sleutel
om te draaien.
Beiden verdwenen buiten de
kring van het licht en een sner-
pende kreet weergalmde door de
gangen en gewelven. groeide aan
tot een langgerekt angstgehuil en
stierf toen uit tot een doodse stilte
Tregat nam de sleutel, die nog
aan zijn kant in het slot stak er
uit en gaf die aan Solange.
„Als ik er doorheen ben, sluit
de deur dan aan deze kant. Dan
ben je veilig. tot ik terugkom."
Ze wierp de sleutel weg en ging
zelf het eerst de deur door.
„Ik ga met je mee. Ik ben met
bang, hier te blijven, maar ik wil
liever mee. Ik zou toch niet kun
nen blijven wachten, terwijl jij
daar bij hen bent!"
Tregat verloor geen tijd met
redeneren, doch rende een smalle
gang door, die in een grote spe-
lonk uitkwam. Het licht van de
lantaarn was als een gloeiende spij-
ker in de holle ruimte en Tregat
kon niets onderscheiden. als een
kring van glimmende rotswanden.
Hij hoorde het plassen van het wa
ter, dat het hoi in en uit scheen te
stromen en de lucht was vochtig en
zilt. Een koele wind sreek hem
langs het gezicht en hij hoorde
hem suizen en gieren langs de
hoge gewelven.
Hij stak zijn hand uit en greep
Solange bij haar arm. De rotsen
waren glibberig en hij moest haar
er bijna overheen dragen. Hij zag
niets meer van de vluchtelingen
en ieder geluid werd overstemd
door hem ruisen van het water en
het loeien van de wind.
De lantaarn begon te flikkeren
en gaf slechts weinig licht. Plot
seling. boven het ruisen der ele-
menten uit, klonk er een gil, en
rtog een en weer een! Tregat snel-
de vooruit en toen hij een groot
rotsblok langs gegaan was, zag hij
een schouwspel. dat hem verstijfd
van schrik deed staan.
Op korte afstand v6or hem uit
stond een donkere, reusachtige ge-
daante op een hellend rotsvlak.
De linkerhand was achteruitge-
strekt als om zich in evenwicht te
houden. In zijn rechterhand had
hij Vallon bij een zijner enkels
vast en zwaaide hem in het rond
boven zijn hoofd, zoals een jongen
dit met een slinger doet. Achter
hem scheen de rotsvlakte een eind
te nemen en er was niets als som-
bere duisternis.
Tregat duwde Solange de lan
taarn in handen en riep haar toe,
te blijven staan, waar ze was en
de ogen te sluiten. Toen sprong hij
vooTwaarts. Maar voordat hij de
plek bereikt had, liet het monster
zijn slachtoffer los en vloog Vallon
de duistere diepte in. Tregat hoor
de 'n plons en het volgende ogen-
blik vloog het monster hem zelf
naar de keel, zijn voet gleed uit
en hij werd tegen de grond ge-
smeten. Solange gilde van angst en
kon zich niet bewegen van schrik.
Toen ze even later haar ogen durf-
de opslaan. zag ze dat Tregat zijn
tegenstander om het middel had
gevat en hem laugzaam omver
duwde, totdat ze beiden op de
grond lagen in dodelijke omar-
ming.
Het werd in de ogen van So
lange een bijna bovenmenselijke
strijd. Tien minuten lang trachtten
de strijders, elkander er onder te
krijgen en elkaar bij de keel te
grijpen, zonder elkaar los te laten.
Maar zodra e6n van beiden die po
ging waagde. sleurde de ander hem
weer tegen de grond en begon de
worsteling van voren af aan. Een-
maal gelukte het Tregat, zijn
vijand goed beet te krijgen en
kneep hij hem de keel dicht met
zoveel kracht. dat de ogen van
Landes uit hun kassen puilden.
Maar deze. krankzinnig van woe-
de. trok Tregat naar zich toe en
sloeg zijn tanden in diens schou-
der eh beet.
Tregat wist hem op een andere
wijze beet te vatten en worstelde
langzaam overeind, waarbij hij zijn
tegenstander mee omhoog trok.
Daarop trachtte hij. hem van de
been te krijgen, maar de krank-
zinnige toonde een onbegrijpelijke
kracht en zijn naakte voeten gaven
hem meer houvast op de glibbe-
rige stenen.
Plotseling. als op een afgespro-
ken teken, lieten beiden elkaar los.
Een enkel ogenblik staarden ze
elkander aan, hijgend en bevend
van inspanning met fonkelende
ogen en klauwende handen.
Toen sprong Landes op zijn te
genstander af met 'n vreselijke
kreet. Tregat sloeg hem met de
vuist vlak in het gelaat met zo
veel kracht, dat hij tegen de grond
sloeg en enkele meters over de
slibberige rotsen weggleed. Maar
voordat Tregat bij hem was, sprong
hij alweer overeind en het gevecht
werd met verbitterde woede voort
gezet. Maar ten slotte werden hun
bewegingen langzamer en vertoon-
den beide strijders tekenen van uit-
putting. Tregat bleef. ondanks zijn
pijnlijke verwondingen, berekenend
en vol overleg en dit gaf hem een
voordeel boven de brute kracht
van zijn vijand. Na een verwoede
aanval van Landes lagen ze beiden
weder tegen de grond. Opeens ont-
glipte Landes aan de greep van
Tregat, schoot een eind voort tot
over de rand der rots en verdween
in de diepte. De strijd was ge-
eindigd.
Tregat strompelde overeind en
staarde naar Solange, als door een
zee van bloed. Hij wankelde en viel
op de rotsen. Hij richtte zich op een
arm overeind en riep haar naam.
Toen ze naar hem toekwam. scheen
het vale licht van de kaars te ver-
flauwen tot een dikke duisternis.
(Wordt vervolgd)
