Herziening sociale verzekerinq Uitbreiding tot de zelfstandigen is gewenst We gaan langzaam vooruit WAT VRAAGT NEDERLAND VAN DE VROUW? In Zweden werd v. d. Waals gewantrouwd Van der Waals imponeerde de invloedrijkste personen Officier verduisterde cheque's Kring der verzekerden Zei U iets? Dienstregeling met kleine SCHONERE TOEKOMST „Het volk doordringen van de geest van Christ us Goeting moest worden ontvoerd De bonnenlijst Geld behoorde tot de nalatenschap van omgekomen collega's PAG. NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD- Donderdag 22 Aprill948 Matses en toast De trotse viermast-zeilbark uit Australie, de Pamir, die graan aanbracht voor het onder austerity" gebukt gaande En- geland, en daarna drie maan- den lang een der bezienswaar- digheden van Londen vormde, heeft de ankers weer gelicht en de zeilen gehesen. Thans kan de lange thuisreis begin- nen. Behouden vaart, Pamir! Geest van het Westen TEXTI EL-DIRECTEUR VRIJGESPROKEN Personeel houdt voorlopig vrije Zaterdag Franse onderscheiding voor Limburgse kapelaan NIEUWE MISSIE- BISSCHOP IN KISUMU Father F. R. Hall benoemd Weekstaat Ned. Bank Soldo schatkist boven een milliard Scheepsberichten Britse manoeuvres op de Noordzee Medicament-en voor de „Volendam" DE BONNENLIJST In Juli en Augustus om de twee weken Prins Bernhard weer naar Zwitserland Nenni-socialisten protesteren Verdachte ontkent halsstarrig Voorbereidingen voor de a.s. verkiezingen. Nu reeds worden voorbereidingen getroffen voor de komende verkiezingen. In deze afdeling worden de kiezerskaarten gereed gemaakt volgens een speciaal mechanisch systeem. Een met de hand geplaatste streep op een z.g. Hollerith-kaart wordt door een machine omgezet in een ponsgat. Werden tot nu toe cijfers aangestreept, thans doet men dit door middel van letters. llET RAPPORT inzake de herziening van de sociale verzekering, II uiigebracht door een commissie, bestaande uit vertegen- woordigers van de minister van Sociale Zaken en van de Stich- ting van de Arbeid, is verschenen. Aan het einde van haar rap port laat de commissie de volgende samenvatting volgen van de voornaamste conclusies, waartoe zij gekomen is en welke over de verschillende hoofdstukken van het rapport verspreid ziin: 1. Uitbreiding van de verplichte sociale verzekering, welke thans al- leen de loonarbeiders omvat, tot de zelfstandigen is gewenst. De uitbrei ding van de ouderdoms verzekering en dit geldt mede voor de wedu- wenverzekering en de kinderb:1- siagverzekenng zou reeds aan- stonds tot alle zelfstandigen kun- nen geschieden. De ziekte- en in- validiteitsverzekering ware geleide- lijk op de verschillende groepen van zelfstandigen toe te passen. 2. Bij de wet moet de mogelijk- heid geopend worden de ouder- domsverzekering geleidelijk aan uit te breiden tot die bevoikingsgroe- pen, welke buiten Je kring der loonarbeiders en der zelfstandigen vallen. 3. De Verzekeringsplicht dient, behoudens wat betreft de ongeval- len- en de kinderbijslagverzekering, gebonden te worden aan een loon- of inkomensgrens, boven welke men buiten de verzekering valt. Deze grens zal naar het oordeel van de meerderheid der commissie op 6000 gld., naar het oordeel van de min- derheid der commissie echter op 4500 gld. per jaar moeten worden gesteld. 4. Een inkomens- of loongrens naar beneden dient niet te worden gesteld. Voor die zelfstandigen, wier inkomen zo laag is, dat zij niet in staat zijn de premie op te brengen, dient de mogelijkheid te worden geschapen van ontheffing of ver- mindoring premiebetaling. 5. De kring der verzekerden dient. met inachtneming van het- geen in de derde conclusie van dit onderdeel is vermeld, voor alle takken der verzekering zoveel mo- gelijk dezelfde te zijn. 6. De gehuwde, in haar eigen huishouding werkende vrouw dient niet als zelfstandig verzekerde in de verzekering te worden opgeno- men. De verzekering van de man dient mede de ouderdoms- en we- duweverzekering van de vrouw te cmvatten. 7. De in het bedrijf hunner ou- ders werkzame kinderen moeten, voor zover zij gehuwd, dan wel 21 jaar of ouder zijn, als zelfstandigen in de verplichte verzekering wor den opgenomen, tenzij zij op ar- beidsovereenkomst werkzaam zijn, in welk geval zij als werknemers verzekerd dienen te worden. Thans zijn matzes en toast zonder bon verkrijgbaar. De vervaardiging van deze producten is beperkt. zo- dat het niet mogelijk is ongelimi- teerde hoeveelheden te kopen. Met genoegen gelezen, wat er van communistische zijde gezegd en geschreven wordt over de Italiaanse verkiezingen. Hoewel het nu vast staat, dat de Katho- lieken een grote overwinning hebben behaald en zelfs in de Kamer over de absolute meer derheid der zetels beschikken, is men van de zijde van de sikkel- en hamer-lieden nog steeds voor nemens, een demonstratie te houden om de overwinning te vieren. En de Waarheid zorgt voor de vrolijke noot, door te schrijven, in het nummer van yisteren, dat hoewel nog slechts zeer onvolledige uitslagen be kend zijn, toch al vast staat, dat de Christen-Democraten op een grote schaalgezwendeld hebben! Wat zal dat worden, als de totaaluitslag bekend is. Dat wordt een „electorale" zwendel, waarbij vergeleken de commu nistische knoeierijen, voorheen in Spanje en later in Polen, Roe- menie, in Hongarije enz., kinder- spel zijnMaar bij die ver kiezingen, die een meerderheid opleverden voor de communis- ten, ging het ook allemaal zo eerlijk toen!! ii. Dat wij bij het zoeken naar een renaissance van de geest het °°S allereerst op Frankrijk richten, is geen toeval, doch valt uit twee om- standigheden te verklaren. Aller eerst is Frankrijk vanouds als het land van de „spiritualite" erkend en bewonderd. De Franse geest is sprankelend, vernuftig en van een bijzondere buigzaamheid en sou- plesse. Zelfs de gewone man vermeit zich gaarne in de problemen van het denken. hij is een geboren filo- soof en zijn scherpzinnigheid uit zich vaak in geestigheid en liefde voor de woordspeling, twee digen- schappen waardoor hij beroemd is en door de andere volkeren gepre- zen. Wat 158t dus meer voor d? hand dan dat wij bij ons onderzoek naar de symptomen van een geestelijke vernieuwing allereerst onze voelho- rens naar dat land uitstrekken. Doch er is nog een andere reden. Het krijgt er meer en meer de schijn van, dat bet West-Europese denken, wel verre van zich vast te leggen en te binden aan systemen en -ismen van half culturele, half politieke aard. integendeel meer en meer een eenheid gaat vormen en zich richt op het dienstbaar stellen van de materiele waarden aan die van de geest. Wanneer politici spre- ken over de vorming van een West- Europees blok of van een federa- tieve statengemeenschap, dan is het niet op de eerste plaats het behoud van de materiele waarden welke deze gedachte opriep. doch veeleer het behoud van de geest. In de hier- archie van de schepping staat het geestelijke boven het stoffelijke. en het hoort tot de natuur van de ge schapen orde, dat het lagere het hogere leidt, en niet omgekeerd. Waar de geest triomfeert. daar zal de stof volgen. De West-Europese mens kan zich over kwesties, die de essentie van de geest niet raken geen duel met zijn broeder meer veroorloven, hij moet zijn krachten sparen voor de op handen zijnde strijd om het behoud van de geest zelve. Uit het Oosten en uit het Westen aan de overkant van de oceaan dreigen machten, die de hierarchie der waarden trachten te veretoren en de geest willen dienst baar maken aan de stof. Daartegen stelt het Westerse denken zich te weer, en wat is nu waarschijnlijker dan dat de draagster en de promo- trice van die geest: Frankrijk, in deze strijd de leiding neemt! Daar komt nog bij, dat het Franse denken door het katholicisme be- vrucht werd, ook al begaf het zich dan ook soms op zijpaden. Men spot er gaarne mee. dat dit land zich de oudste dochter der kerk blijft noemen, terwijl zijn zonen zich in drommen van die kerk afwenden. Doch de spotters hebben ongelijk, omdat zij de zaak eenzijdig bezien en geen open cog hebben voor het onomstotelifke feit, dat dit land ondanks alles zijn christelijke tra- ditie blijft voortzetten. Demonstraties hebben soms iets opgeschroefds en niet zelden geven zij een verwrongen beeld van dat- gene, wat zij moeten propageren. Enige tijd geleden ondernamen vierduizend Franse studenten een tocht naar Chartres, een spontane bedevaart te voet van jonge intel- lectuelen, meisjes en jongens, stu denten der Parijse universiteiten, naar de schoonste kathedraal, die Frankrijk bezit. Ook aan het werk van „T6moignage Chretien" wijdden wij reeds enige aandacht, en hoewel noch van de voettocht der vierdui zend, noch van het streven van T6- moignage Chretien het demonstra- tieve karakter ontkend kan worden. doet men toch aan de innerlijke waarde van dit openlijk tentoon- spreiden van godsvrucht, liefdadig- heid en het christelijk volbrengen van zijn dageljjkse plichten te kort, wanneer men er iedere diepere on- dergrond van ontkent. Eenieder die de werkelijkheid wil zien, kan op- merken, dat deze voor ons zo vreemd en gewaagd lijkende onder- nemingen uitingen zijn van een brandend zieleleven en een verlan- gen naar de verheffing des geestes. V. de J. OP DE LANDDAG van de Katholieke Vrouwenbeweging in Utrecht heeft mej. A. Nolte, uit Amsterdam, die voor de K.V.P. gekozen zal worden op de gecombineerde lijst in de krin- gen den Helder, enz., onder grote belcmgstelling het woord ge- voerd over de taak van de vrouw in Nederland. Zij betoogde, dat ons land het recht heeft iets van de Nederlandse vrouw te vragen en dat de vrouwen bereid zijn aan deze oproep gehoor te geven. Op deze landdag manifes- teert zich een grociproces, en wel het groeiproces van de emancipatie der katholieke vrouwen. Mej. Nolte ging terug naar de jaren, waarjn ons volk meer bevoegdheid, meer in- vloed op de regering ging eisen. Deze ontwikkeling ging aanvanke- lijk buiten de vrouwen om, en toen deze omstreeks 1880 haar stemmen verhieven, hield de katholieke vrouw, die in een sfeer van wereld- vlucht en isolement leefde, zich af- zijdig. Hieraan kwam tenslotte ech ter een einde; langzamerhand kwa- men enkele tot politiek bewustzijn; mej. Nolte deelde mede, dat aan deze pioniersters herinnerd /al worden op de tentoonstelling voor H.M. de Koningin, de vrouw die al ien met trots bezielt. De emanci patie ontwikkelde zich steeds ver- der, zodat de verhouding van de katholieke vrouw tegenover haar vaderland en haar volk anders is geworden dan zij was. Het is de grote taak van de katholieke vrouw zo meende mej. Nolte, haar volk te doordringen van de geest van Christus, de waardering voor de christelijke beginselen en voor het gezinsleven zijn twee eigenschappen van dit volk en het is de taak van de katholieke vrouw de christelijke geest in maatschappij en politiek te versterken en gezin en huwelijk hoog te houden. Het is echter niet alleen de gehuwde vrouw, maar ook de ongehuwde vrouw die iets voor het gezin te doen heeft. Als er een vrouw ergens als afgevaardigde wordt gekozen een mogelijkheid die eerder voor de ongehuwden dan voor de gehuwden openstaat moet zij allereerst opkomen voor het gezin. Spreekster vroeg ten slotte de aandacht van de vrouwen voor het herstelprobleem, en voor de strijd tegen het communisme, waarvoor de katholieke vrouw haar liefde, Godsvertrouwen en de wil om anderen te begrijpen moet in- zetten. „Wat het vaderland vraagt is veel moeilijker dan de taak van velen in de oorlog en in Indie", zo besloot spreekster, maar wij zullen trachten het kleinere te doen, om dat wij ons tot het kleinere en het bescheidene geroepen voelen. Geen slapende, maar een Strydende kerk Vervolgens sprak mevr. De Kort- Luyckx, die er op wees dat de kerk niet iets maar alles van de katho lieke vrouw vraagt; al wat er aan liefde in het vrouwenhart is, wil de kerk activeren om de blijde bood- schap: Godsvertrouwen en liefde, aan de mensen te brengen. De ka tholieke vrouw zal bij deze ver- antwoordelijke taak geholpen wor den door de H. Mis en de H. Com- munie. Ook deze spreekster legde er de nadruk op, dat en de ge huwde &n de ongehuwde vrouw be- langrijk werk hebben te verrichten. Mevr. De Korte-Luyckx drong er verder op aan, positieve daden van liefde te stellen. Wij kunnen de liefde in onze samenleving niet ont- beren; denken wij maar eens aan de woningnood, aan het vraagstuk van de noodzakelijke hulp in de gezinnen, aan het probleem van de politieke delinquenten en aan de nood van vele buitenlandse kinde ren. Al deze problemen die alleen door de liefde kunnen worden op- gelost, wijzen er op, dat de taak van de katholieke vrouw niet tot de gezinsmuren beperkt moet blij- ven. „Nog te veel vrouwen beho- ren tot de slapende kerk," zo ein- digde spreekster, „zij moeten de be- tekenis van de strijdende kerk be- seffen en in dit besef samenwer- ken." De Rechtbank te Almelo heeft de heer C. H. E. J. Gielen, directeur van de N.V. Spanjaard' te Borne, die ten laste was gelegd. dat hij niet voldoende maatregelen had ge- nomen om zijn arbeiders te belem- meren langer te werken dan door het werktijdenbesluit en de Arbeids- wet is toegestaan, vrijgesproken. In feite ging de gehele zaak hier- om, dat de arbeidrs, die voor een groot deel buiten Borne woonachtig zijn, elke werkdag drie kwartier langer in de fabriek blijven om daardoor de Zaterdagmorgen vrij te hebben. Door de vrljspraak van de heer Gielen zal het personeel voorlopig voortgaan zich 's Zaterdags vrij te maken. Kapelaan L. v. d. Dungen te Eysden. die tijdens de oorlog ille- gaal werk heeft gedaan, o.a. door, hulp te verlenen aan Joden, onder- duikers en geallieerde piloten en het over de Maas smokkelen van Franse en Belgische krijgsgevange- nen, ontving Dinsdag de ..Medaille commemorative Frangaise 19391945 Avec Barette Liberator". De medaille werd uitgereikt door kolonel Blanc en kapitein Delfieu. als gedelegeerden van de president der Franse republiek. Deze heren werden vergezeld door de heer Pousset als vertegenwoordiger van de Belgische verzetsgroep „Jean", van de ..Armee Liberation". De uitreiking had plaats in het huis van kapelaan van den Dungen, die al lang bedlegerig is, als ge- volg van de in Duitse Concentratie- kampen ondergane mishandelingen. In een oplage van 550.000 exeni- plaren zal straks 't nieuwe spoor- boekje weer het llcht zien. Velen zullen in deze tijd van opbouw en Uerstel er met nieuwsgierigheid naar grjjpen en verwachten. dat het al weer een stuk beter zal zijn dan het vorig halfjaar. Het is ook beter, maar, zoals de President- Directeur der N.S., Ir. F. Q. den Hollander Woensdagmiddag op 'n persconferentie mededeelde: „We gaan met langzame schreden vooruit." Evenals> dat bij andere bedrijven het geval is, hebben ook de spoor- wegen te kampen met een groot ge- brek aan materiaal. Vooral het ar- tikel spoorrails is moeilijk te beko- men. Er moet nog 240 km spoorbaan gelegd worden, wil ons spoorwegnet aan de behoeften kunnen voldoen, maar men heeft er voorlopig de spullen nog niet voor. Dat neemt niet weg, dat men niet bij de pak- ken neer blijft zitten. Drie fabrieken, Beijnes, Allan en Werkspoor -ijn druk doende nieuw electrisch ma- terieel te bouwen, het volgend jaar gaan deze fabrieken de nog bruik- bare, doch beschadigde treinstellen herstellen. Een motor werd gebouwd door Werkspoor voor de diesel- electrische treinstellen. Deze moet nog proeflopen, maar spoedig zal met seriebouw worden begonnen zodat langzamerhand 12 vijfwagen- stellen en 20 driewagenstellen weer in dienst kunnen worden gesteld Dat is hoog nodig, want de spoor- wegen kunnen het met dd 102 sta- len rijtuigen en de 479 gedeeltelijk stalen rijtuigen niet af, begrijpelijk als men weet dat v66r de oorlog er 1450 goede personen-rijtuigen be- schikbaar waren. Intussen zijn een aantal kleinere fabrieken en veel particuliere zaken bezig met het herstel van 4000 kapotte goederen- wagons. Per jaar worden er nu een 400 afgeleverd. Met alle kracht werpt men zich nu op de nieuw- bouw, daar men het publiek straks modern materieel wil voorzetten. De nieuwe dienstregeling. Als met ingang van 9 Mei a.s. de nieuwe dienstregeling in werking treedt, dap valt, als men het spoor- boekje doorbladert, al direct op dat de verbindingen met het buiten- land, vooral met Belgie, aanmerke- lljk bekort zijn. Dat is te danken aan de versnelde douane-controle die nu door de Belgische en Hol- landse douane tegelijk in Roozen- daal geschiedt. De Benelux-idee in daden omge- zet. Zo ging het ook met de over- name van de spoorlijn Mechelen— Terneuzen door de N.S.! De Maatschappij ..Zeeland" vaart met ingang van 31 Mei weer iedere dag naar Engeland, de dagboot- express gaat dan ook iedere dag lopen. De electrische tractie in het Zuiden zal in 1949 naar alle waar- schijnlijkheid gereed zijn. In grote trekken is de nieuwe dienstregeling gelijk aan de oude. Een nieuwtje is, dat tussen Arnhem en Utrecht sneltreinen getrokken zullen worden door electrische loco- motieven. In ons Gewest Met de Texelse Eigen Stoomboot- Onderneming vonden besprekingen plaats, met het gevolg dat de aan- sluitingen treinboot nag verbeterd werden. Tussen Alkmaar en Amsterdam is de dienst aanmerkelijk verbeterd door het inleggen van twee paar sneltreinen. komende van en gaande naai* Den Helder. Op deze lijn werd de dienst versneld en de aansluitin- gen verbeterd. Het station Heerhugowaard zal voortaan genoemd worden Heer- hugowaard-Broek op Langendijk. Verder gaat de Naco officieel de dienst Alkmaar—Warmenhuizen uit- voeren. Nieuw zijn dus de treinen Alk maar vertrek 8.38. Amsterdam aan- komst 9.15 en Alkmaar vertrek 22.03, aankomst Amsterdam 22.38. Alsmede: Amsterdam vertrek 8.32 Alkmaar aank. 9.09 en Amsterdam vertrek 17.00. aank. Alkmaar 17.35 Deze treinen zijn dus sneltreinen. Binnen een jaar tijd is een derde nieuwe Missiebisschop uit de Mill Hill Fathers door de H. Stoel geko zen. Dit maal werd gekozen father F. R. Hall, die het bericht van uit- verkiezing ontving in het Missie- huis te Roosendaal, waar hij sinds jaren de functie van director-spiri- tus waarneemt. De nieuw gekozen bisschop, een Engelsman, werd op 30 November 1902 geboren te Burn ley in Engeland. Hij werd priester gewijd te Mill Hill op 29 Juli 1929 en vertrok dat zelfde jaar naar het mis'siegebied. waarover hij nu als Apostolisch Vicaris het bestuur zal overnemen/ Hij is opvolger van de Nederlandse bisschop mgr. N. Stam, die nu ruim 46 jaren missie-arbeid in Afrika naar Nederland terug- keerde. Vanaf 1937 verbleef mgr. Hall in Nederland. Door de Duitse bezetters werd hij in 1940 gelnter- neerd en verbleef hij tot 1945 in verschillende kampen in Duitsland. Na de oorlog keerde hij weer naar Roosendaal terug. waar hij voor de bewoners geen onbekende is. 354 algemeen 356 algemeen 357 algemeen 358 algemeen 854 algemeen 856 algemeen 858 algemeen 843 reserve Het rekening courant saldo van het Rijk bij de Ned. Bank is, blijkens de verkorte balans afge- sloten 19 April, wederom gestegen tot boven 1 milliard gulden, met een totaal van 1086.8 millioen. Ook op 23 Februarl j.l. was dit saldo boven de 1 milliard, doch slechts met een bedrag van 1013.6 zodat thans een recordniveau be- reikt is. Waar de verhoging t.o.y. de vo- rige week precies 100 millioen gul- den bedraagt. ligt de veronderstel- ling voor de hand, dat in de afge- lopen week de overschrijving heeft plaats gevonden van de regerings- credieten door het Philipsconcern uit de jongste aandelenmissie. Deze credieten werden n.l. eveneens op ongeveer 100 millioen gulden ge- raamd. Een tweede aanwijzing hiervoor zou gelegen zijn in de sterke daling van de geblokkeerde saldi van banken en van de vrije saldi tot resp. 43.1 en 440.2 millioen Het totaal der rekening-courant saldi is dientengevolge met 1593.6 muiioen gulden slechts weinig ver- anderd. Boissevain, 18 April van Manilla naar Hongkong. Jacob Cats, 21 April v. m. van Rotterdam te Chesapeake. Lemsterkerk, BombayRotterdam pass 12 April Quessant. Maaskerk, 21 April van Lagos te Port Harcourt. Nieuw Amsterdam, Rotterdam New York, 21 April van Le Havre. Saparoesa. 19 April van Madras naar Cocanada. Tamo, Rosario—Rotterdam, pass 20 April Fernando Noronha. De vierde zittingsdag van het proces van der Waals ging in het bijzonder over de kwestie, hoe de namen en plannen van het Nationaal Comity bij de verrader en via deze persoon bij de Duit- sers bekend waren geworden. Uit bet verhoor bleek, dat het contact met radio-Oranje hoofd- zakelijk tot doel had achter de personen te komen, die deel uit- maakten van dit z.g. ..Nationaal Comite", waarvan Koos Vorrink de leiding had. Dit orgaan wilde in bezet gebied een illegale rege ring uitroepen, om in nauw ver- band met de Nederlanders de bezetter te kunnen dwarsbomen en richtlijnen uit te geven, waar- naar overheidsinstantie's en par- ticulieren zich konden richten. v. d. Waals wist echter tot in de hoogste regionen door te dringen, wel een bewijs van zijn geraffi- neerd optreden. Ook in dit geval bediende hij zich van papieren, die op parachutisten en geheime agenten waren gevonden. Getuige Schreieder werd aller eerst verhoord over het contact. dat deze met het Nationaal Comite kreeg. Het eerste contactpunt vormde een foto van twee kinde ren, die een ..gedropte" agent bij zich had. Terugkomend op de foto vertel- de Schreieder: I^n volgende ra- dioboodschap uit Londen gaf op- dracht met de foto naar een adres in Amsterdam te gaan, waar materiaal moest worden gehaald. Van der Waals ging erop af en bleek bij een der leden van het Nationaal Comite te arriveren. Hij hoorde daar. dat Koos Vorrink, die als belangrijkste figuur gold, zeer voorzichtig werkte en zelfs voor eigen kring moeilijk te benaderen was. Het gelukte van der Waals Vor rink van zijn soliditeit te overtui- gen ,door een telegram uit Londen aan de verschillende leden van het Comite te doen rondsturen. Daarin werd een zin uit een brief van Van Looi aan een vriend in Enge land geseind. Vorrink was nu over- tuigd, waarop een eerste afspraak tussen van der Waals en Vorrink tot stand kwam. Van der Waals. aldus Schreieder, kwam te weten, dat Vorrink twee organisaties be- stuurde. ten eerste een sabotage- organisatie, die zich vooral met passieve weerstand bezig hield, ten tweede het Nationaal Comite, waarin vooraanstaande figuren op poljtiek en economisch gebied zit- ting hadden. Het doel daarvan was, aldus getuige. een illegale regering te stichten, die geregeld met de regering in Londen in verbinding stond. Koos Vorrink zond door bemid- deling van van der Waals uitge- breide telegrammen over het doel van het Nationaal Comity naar En geland, teneinde daarop goedkeu- ring te verkrijgen. Er kwam inder- daad antwoord uit Engeland. Vor rink was echter van menfng, dat een persoonlijke uiteenzetting Londen zeer bevorderlijk zou in zijn. Hoog spel gespeeld Hij wilde J. van Tijen naar En geland laten gaan. Daar dit het England-spiel ernstig in gevaar kon brengen, moest van der Waals Koos Vorrink trachten te overtui- gen van het gevaarlijke en ontacti- sche van een dergelijke daad. Van Tijen wilde niettemin toch gaan, zodat van der Waals zich liet over- halen voor een vliegtuig te zorgen. dat van Hoorn zou opstijgen. Op weg er heen werd hij gearresteerd. Op hem werden belangrijk spion- nagemateriaal en politieke gege- vens gevonden. ..en wat voor mij het belangrijkste was". aldus Schreieder, „een nauwkeurige om- schrijving van het werk van het Nationaal Comite. Van der Waals had mij ook eens melding gemaakt van het feit. dat van Tijen het plan had gehad bij een bezoek aan de Fokker-vliegtuigfabrieken Goering te ontvoeren naar Engeland." Op 1 April werd de arrestatie van L. J. van Looij en Vorrink vastgesteld, hetgeen in Eindhoven plaats vond. Ook de arrestaties van Karel van Staal, C. Th. Groothoff (directeur staatsmijnen), G. Rit- meester. A. C. Wolters en H. JM. Hansen konden alle.door de activi- teit van Van der Waals, die nauw- keurig door Schreieder was ge- instrueerd. plaats vinden. Koos Vorrink legde hierna zijn getuigenverklaring af. Vele poli tieke figuren waren in het Natio naal Comit5 verenigd. Van het England-Spiel had men geen vermoeden. ..Wij vonden het wel solide. Bovendien is later her- haaldelijk door Radio Oranje de le- gitimatie van ..de Wilde" nog beves- tigd", verklaarde Vorrink. Pres.: „En het wekte ook wel ver- trouwen, als van der Wilde Engelse thee serveerde. Engelse sigaretten presenteerde. kortom met allerlei Engelse artikelen rondliep. die hij zgn. bij zijn geregelde bezoeken in Engeland verkreeg, maar in werke lijkheid van „droppings" afkomstig waren?" Get.: „Inderdaad". Van 13 tot 15 Mei zal de Britse vloot manoeuvres houden op de Noordzee, te beginnen op ong. 150 K.M. uit de Firth of Forth. Aan deze manoevres zal worden deel- genomen door de slagschepen ..An son" en „Hoe", de kruiser ..Superb", het vliegdekschip ..Implacable", elf destroyers, vier fregatten, een aan tal onderzeeboten en meer dan 100 vliegtuigen. Vliegtuigen en onderzeeboten zul len schijnaanvallen op de schepen ondernemen. Begin April 1943 werd een vlieg tuig'boven het IJsselmeer neerge- schoten. De bemanning werd door de Lemmerboot opgepikt. De SD vermoedde echter dat een parachu tist was ontsnapt en dat de kapitein van de boot. G. Bootsma te Lemmer, er meer van af zou weten. Bootsma is gevangengenomen en later in Duitsland overleden. De parachutist werd niet gevonden. Van der Waals gaf toe bij de arrestatie aanwezig te zijn geweest. In de zaak M. J Groen *e Bilthoven een zender had, komt notaris J. G. R. ter Horst als ge tuige voor. Door de heer van Tijen is hjj in contact gekomen met van der Waals. „Groen ver- trouwde hem al direct niet", zegt getuige. „WU hadden echter de le- gitimatie van Van der Waals over Radio-Oranje gehoord. We wisten toen niet, dat het io'n bende was bij de Nederl. geheime dienst". De reizende spion In de middagzitting kwam Van der Waals' verblijf in Zweden in Sept. '43 ter tafe! en als eerste ge tuige werd jhr W. A. Gevers Dey- noot gehoord, die indertijd uit Ne derland naar Zweden was ontsnapt en ten tijde van de aankomst van Van der Waals alias baron Van Lyn- den in Stockholm, bij de Neder landse infichtingendienst aldaar werkzaam was. Van der Waals zeide lid van een Nederlandse verzetsbe- weging te zijn. doch vertelde niet, dat hij reeds Engelse verbindingen had en vroeg ook niet, om hem in contact te brengen met Engelse autoriteiten in Stockholm. Dit, on danks het feit, dat hij beweerde te hopen via Zweden contact te krij- gen met Engeland. „We vertrouwden hem niet, doch hadden geen vermoeden, dat het Van der Waals kon zijn, over wie we in Zweden wel gehoord had den. Hij deed ons zelfs verhalen van Van der Waals' wandaden als S.D.-spion. We hebben hem niet vrij laten rondlopen in Zweden en zeif heb ik hem naar Sunds- val gebracht om hem veilig weer af te leveren aan de boot, die hem naar Nederland zou terug- brengen. Veel kan hij in Zweden niet hebben uitgericht." Van der Waals werd in deze kwestie ook gehoord en gevraagd wat het doel was van zijn Zweed- se reis. ..Schreieder droeg rnij op contact te leggen tussen Stockholm en Nederland en.zo belangrijke ge- gevens te krijgen Schreieder herinnerde zich de op- dtacht, maar dan in die zin, dat nagegsan moest worden, welk radio verkeer nog tussen Stockholm en Nederland bestond. Veel practische resultaten had dat met opgeleverd. ..Voor mij was deze reis aanleiding hem op non-activiteit te stellen met uitzond^ring van een enkele kleine opdracnt," verklaarde Schreieder. De K.L.M.-Constellation, welke Woensdag naar Batavia is vertrok- ten met een totaal gewicht van 58 ken, vervoert 5 kisten medicamen- kg. welke in Cairo worden uitgela- den en bestemd zijn voor de babies van de ..Volendam". Deze kisten be- vatten o.m. gedroogde plasma, ge- distillerd water, baby- en melk- poeder en andere heilzame midde- len. Voor het tijdvak van 25 April tm. 8 Mei 1948 geeft alk der volgende bonnen recht op het kopen van: BONKAARTEN KA, KB, KC 804 331 melk 5 liter melk 333 melk 7 liter melk 336 vlees 100 gram vlees 337 vlees 300 gram vlees 338, 339 boter 250 gram boter of margarine of 200 gram vet 352 algemeen 400 gram brood of 1 rantsoen puddingpoeder, vermicelli 200 gram brood (geldig t.m. 1 Meil 1600 gram brood (geldig t.m. 1 Mei) 50 gram thee 2£0 gram kaas of 312'/i gram korstloze kaas 359 algemeen 125 gram koffie 343 reserve 800 gram brood (geldig t.m. 1 Mei) 346 reserve 400 gram brood (geldig t.m. 1 Mei) BONKAARTEN KD, KE 804 833 melk 12 ^iter melk 836, 837 vlees 100 gram vlees 838 boter 250 gram boter of margarine of 200 gram vet 839 boter 125 gram boter of margarine of 100 gram vet 852 algemeen 400 gram brood of 1 rantsoen puddingpoeder, vermicelli 200 gram brood (geldig t.m. 1 MeH 400 gram brood (geldig t.m. 1 Mei) 100 gram kaas of 125 gram korstloze kaas 400 gram brood (geldig t.m 1 MeO BONKAARTEN ZA, ZB. ZC, ZD, MD. MF, MG, MH 804 (bUz. arbeid, a.s. moeders en zieken) Geldig zijn de bonnen van strook D. Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 23 April worden gebruikt, met uitzondering van de bonnen voor melk, waarop eerst op Maandag '26 April mag worden ge- kocht. Evenals het vorige jaar zaL ten einde de winkeliers in de gelegen- heid te stellen hun zaken enige tijd voor vacantie te sluiten, van 4 Juli t.m. 11 September a.s. inplaats van iedere week, eenmaal per veertien dagen een bonnenlijst worden ge- publiceerd. De bonnen. welke nor- maliter over twee weken verdeeld worden aangewezen, zullen dan in ££n lijst worden bekend gemaakt. De eerste bonaanwijzing voor 14 dagen zal dus zijn op 2 Juli, de laatste op 27 Augustus. In de tijd- stippen, waarop de detaillisten de bonnen bij de distributiediensten moeten inleveren, wordt geen wij- ziging gebracht. Detaillisten. die dus hun zaak wegens vacantie willen sluiten, dienen maatregelen te ne- men om op de voor hen vastgestelde dagen de bonnen te doen inleveren. Het publiek moet er rekening mede houden, dat het als gevolg van deze regeling een .week eerder de beschikking krijgt over de artikelen, welke gewoonlijk jn de tweede week worden aangewezen. Aan het einde van de periode, waarvoor deze regeling geldt, zal men echter een week langer moeten wachten. Z.K.H. Prins Bernhard zal van Londen, waarheen hij Mevr. Roose velt in zijn vliegtuig heeft begeleid, rechtstreeks doorvliegen naar Zwit serland. Voor volledig herstel van zijn gezondheid wordt een verlen- ging van het verblijf in de hoge lucht gedurende korte tijd noodza- kelljk geacht. De socialistische partij van Nenni zal een formeel protest indienen te gen de uitslagen van de verkiezin gen op grond van ongeregeldheden, die zouden hebben plaatsgevonden. De audi*eur-militair bjj de krjjgsraad te 's-Gravenhagc eiste Woensdag tegen de lste luitenant van de L.S.K.. de 32-jaiige F. H. uit Utrecht, een gevangenisstraf van 1 jaar, ontslag uit de mili- taine dienst en bevefl tot ontnid- dcllijke arrestatie. Bekiaagde, die nu nog in dienst is te Londen. was aldaar in 1944 en 1943 tijdeiyk reserve-kapitein. Hem werd ten laste gelegd. dat hU zjcil een cheque had toegc- eigend van 22.16.16 pond sterling, toebehorende aan de nagelatpn betrekkingen van de officier Ba ron van Nagel. Voorts diefstal, subs, verduistering van een che que, groot 13.19.3 pond sterling. toebehorende aan de nagelafen betrekkingen van de gesneuvelde miiitaire vliegers E. R. v. d. Zee en H. C. Rovers. Beide feiten werden volgens de tenlastelegging gepleegd resp. in October 1944 en in Juli 1945. Bekiaagde ontkerlde de feiten te hebben gepleegd. Ten aanzien van de handtekeningen, welke op de cheques voorkomen. verklaarde hij, dat die van hem afkomstig kunnen zijn. Hij achtte het mogelijk. dat die cheques tussen de post werden door- gegeven, welke hem ter tekening werd voorgelegd. Hij verklaarde ten dele belast te zijn met de post. Hem werden alle stukken gegeven. welke betrekking hadden op de afwikke- ling der nalatenschappen. Het be drag van de tweede cheque werd gestort op de bankrekening van be kiaagde. De auditeur-militair poemde het hier een zaak van een gruwelijke crnst en herinnerde er aan. dat de Engelse grapholoog, die door de medewerking van Scotland Yard een onderzoek instelde. de overtuiging heeft. dat de handtekeningen op de cheques van verdachte zijn. Ook de Nederlandse grapholoog heeft de mening van ztjn Engelse collega be-, vestigd. De auditeur wees op een vroegere veroordeling tot 7 dagen streng ar rest en op de financille omstandig- heden van verdachte. die niet altijd rooskleurig waren en gaf als zijn mening. dat de onbekende. die de cheques zou hebben getekend. alleen in de onware voorstelling van ver dachte bestaat. Hij achtte tenslotte het ten laste gelegde bewezen. De raadsman van verdachte meen de. dat de feiten niet bewezen wa ren. Hij achtte het niet juist de graphologische rapporten als het bewijs te beschouwen. dat de hand tekeningen van zijn cliSnt afkomstig zijn. Hij vestigde er de aandaoht op. dat zijn cli#nt thans reeds 9 maan- den verlof heeft. zonder salaris te ontvangen. Hij vroeg bij uitzonde ring niet onmiddellijk uitspraak te doen. maar gelegenheid te geven zo nodig nog een nader onderzoek te laten instellen. De president bepaalde de uit spraak over 14 dagen. Op handslag beloofde de verdachte zich ter be schikking van de krijgsraad te zul len houden voor de volgende be- handeling der zaak.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1948 | | pagina 5