Het jubeljaar van de K.A.B.
stemt tot voldoening
Plechtigheid te Muiderberg
UIT DE KERMIS DER WERELD
Amerikaanse stad Vanport
door watervloed weggespoeld
RADIO
'Tealefjf) DE SPEURHOND
Ledental stijgt enorm
Zei U iets?
Monument onthuld ter nagedachtenis
van de vergaste Amsterdamse Joden
Sport en vervlakking
Z. H. Exc. Mgr. J. J. H: van den Biesen
te Breda tot Bisschop gewijd
Maarschalk Smuts
naar Nederland
NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Moondag 31 Mei 1948
PAC. 3
STUDIE- EN PROPAGANDA-
DAGEN IN ZICHT
De ,,Karel Doorman"
uit Plymouth vertrokken
Rechtsmacht Tribunalen
thans bij Kantongerechten
Zilveren jubileum
Limburgs Cedeputeerde
Palembang, het Indonesische Giethoorn.
Publiekrechtelijk lichaam
voor de advocatuur
Fie Carelsen
herstellende
Papierfabriek afgebrand
EX-POOLSE SOLDAAT
door collega te Utrecht
doodgestoken.
De feitelijke heerser over de
Arabische staat Irak is Abdul
Illah, Regent van het konink-
rijk, en oom van de 13-jarige
koning Feisal. Nauwelijks 30,
is Abdul Illah (links) zowel een
goed bestuurder als een sport-
man. Dit laatste is misschien
een der oorzaken van zijn goe:
de verstandhouding met de
Engelseij. De 13-jhrige koning
Feisal van Irak, (rechts) gaat
in Engeland op school.
UNAC-luisterwedstrijd
Zweedse ex-minister
gearresteerd
CEZINSHEREN ICING
„Willem Ruijs" weer
naar Indonesie
TENTOONSTELLINC
OVER DE JEUCD
TENTOONSTELLINC
OP HOUTRUST
Spaak niet naar Leopold
Nieuwe politieke partij
PROGRAMMA
FEUILLETON
De ochtendzittlng van de bonds-
raadsvergadering van de K.A.B.
In „Custodia" te Den Haag was
geheel gevuld met de behande-
ling van de jaarverslagen, die se-
cretaris De Lange en penning-
meester Steinmetz hadden ult te
brengen aan de 135 aanwezige
afdelingen. Er is in de editie van
Zaterdag reeds uitvoerig over ge-
schreven, evenals over het grote
aantal leden, dat in 1947 was be
reikt.
Voorzitter v. d. Akker kon na
deze mededelingen een enthousi-
ast applaus in ontvangst nemen.
maar tenslotte nog meer, toen
hij verteide dait in April dit aan
tal de 62.000 had bereikt. Dat
prachtige iresnltaat gaf een std-
mulans aan de aanwezige wer-
kers, die goed was en verheugd
maakte. Zo ook meit de afdelin-
(gen, waar er sinds Jianuari al-
weer twee bugekomen zijn. Zo
gaat de K.A.B. in het bisdom en
in geheel het land toch wel even
meer dan „lets" betekenen.
Dat kwam ook tot uitdrukking in
de openingsrede van voorzitter v.
d. Akker en later in de toespraak
van de onvermoeide rector Kraak-
man, voorbeeld voor iedere werker
in de K.A.B. Er groeit wat in de
gelederen van de organisatie, zei-
aen ze, dat tot trots stemt, recht-
matige trots. Die goed is, als ieder
lid stuk voor stuk tdch christelijk
nederig blijft.
Dordrecht kreeg van de vergade-
ring een ovatie, die tegen de mu-
ren opdaverd^ Van de ruim 400 in
1945 was deze stad opgeklommen
tot 1000 leden en dat in een ge-
meenschap, waar het werkelijk met
zo maar gaat.
Goed zo, Dordrecht, en laat ze
daar zien, dat jullie er zijn, als ze
het nodig vinden, de post weg te
maken en te openen, om belang-
rijke stukken te laten verdwijnen,
aldus verteide de Dordtse afgevaar-
digde over de moeilijkheden in zijn
stad.
De voorzitter kondigde verder
nog aan, dat van 2124 Augustus
wederonj in de nijverheidsschool te
Voorhout studiedagen zullen worden
gehouden, waar sprekers als rector
Kraakman, pater Engelbertus, prof.
Rutten, Serrarens en andere over
urgente problemen zullen praten,
welke studiedagen de algemene ti-
tel hebben: „De christen in het ar-
beidsleven".
Voorts zal midden Junl het eind-
rapport gereed zijn over de belang-
rijke kwestie der personeelsvereni-
gingen.
Mening der afdelingen
Verschillende afdelingen brachten
over de jaarverslagen hun mening
naar voren, waarbij vooral de kwes
tie der woningproblemen de boven-
toon voerde. De woningbouwver-
enigingen voelen immers tastbaar,
dat hun streven dikwijls wordt te-
gengewerkt en dat ze niet kunnen.
waartoe ze in staat zijn. Er wordt
veel te veel ..g^praat", zei Zoeter-
woude, waartege'n de voorzitter on-
middellijk in het geweer kwam,
door resultaten te noemen. Er zijn
resultaten zichtbaar, en binnen af-
zienbare tijd komen er meer. Wel
verteide hij, dat het ook zijn voort-
durende ergernis had, dat overal
materialen en werfckrachten be-
schikbaar zijn, behalve voor de
bouw van arbeiderswoningen.
Daarom met hand en tand daar-
tegenin voor gezonde toestanden,
ook en vooral ten opzichte van de
werknemers.
(De affiches, overal opgehangen,
zowel van K.V.P. als K.A.B. spra-
ken boekdelen, ook wat dit betreft)
Tot verificateurs werden be-
noemd Dordrecht, Leiden, Haar
lem. Over de begroting 1948 waren
het vooral de Noordhollanders, Enk-
huizen, Alkmaar, Heiloo en Pur-
merend, die verschillende opmer-
kingen hadden. Zo over de kleine
afdelingen. die in verhouding meer
lasten te dragen hadden, dan de
grote. Verder over de deelname aan
studiedagen, waarbij zij dikwijls in
de verdrukking kwamen, terwijl tot
slot Purmerend een zeer hartig
woordje sprak over de G.A.'s, die
niet altijd blijk geven het wezen en
streven van de K.A.B. td verstaan.
Rector Kraakman gaf over dit laat-
ste voldoende commentaar, om te
kunnen concludaren, dat dit tere
punt zijn grote belangstelling en
zorg heeft.
Bezits-spreiding
In de middagzitting hield mr dr
v. d. Staag een populaire, tevens
diepgaande besChouwing over de
„bezitsspreiding",. waarin hij de
verschillende stelsels, in „Quadra-
gesimo Anno" reeds veroordeeld,
tegen elkaar afwoog om ten slotte
tot de conclusie te komen, dat de
arbeider recht heeft op een recht-
vdardig loon. Zo te verstaan, dat
hij hieruit niet alleen zijn nood-
zakelijke levensbehoeften kan put-
ten, maar ook, dat hij zich een be-
paalde financiele reserve kan aan-
kweken om zich eventueel gemak-
kelijker en minder bevreesd voor
komende verrassingen te kunnen
bewegen. Niet zodanig, aldus spr.,
zoals de professoren Rompje en v.
d. Brink dit zagen, om bij de ver-
deling der overwinsten in de toe-
komst, toezicht te laten uitoefenen
op het verkregen bezit van de ar
beider, alsof zij niet in staat zouden
zijn. zelf hun gelden te beheren.
Een vijftal voorstellen, dat van
diverse afdelingen was ingekcunen,
werden volgens praeadvies van het
bondsbestuur behandeld, o.a. voor
jubilerende leden speciale insignes
te ontwerpen.
Het voornaamste was wel: het
stichten van een adviesbureau voor
Beroeps-, opvoeding- en Onderwijs-
vraagstukken. De kosten hiervan
bedragen voorlopig f 5 per advies,
terwijl dan f 10 uit de bondskas
zal worden bijgedragen.
Tot slot nog enige stevige opmer-
kingen over de K.A.V. in wording,
die zich reeds in vele afdelingen
begint te vormen, eerst lanfezaam,
maar nu reeds stevig en in grote
getale, niet om geheel los van alle
andere vrouwen een richting te zoe-
ken, maar samen met de idealen
van de mannelijkeleden, samen
ook met de Ned. Kath. Vrouwen-
bond te streven naar het goede
doel in materieel en geestelijk or-
zicht.
Het aan Nederland overgedragen
vliegdekschip „Karel Doorman" is
Zaterdagmiddag uit Plymouth ver
trokken. Het zal verschillende oefe-
ningen uitvoeren, o.a. met radar,
alvorens het te Hoek van Holland
aankomt.
Het schip zal in Nederland zijn
„Sea Fury" en ..Firefly" vliegtuigen
aan boord nemen en naar verluidt
zal het in Juni naar Engeland terug-
keren om aan de noordkust, waar-
schijnlijk ter hoogte van de Clyde
oefeningen te houden.
De „Karel Doorman" heeft thans
een berhanning van ongeveer 500
koppen aan,boord, doch de operatie-
sterkte ig ongeveer 850 man.
Luitenant-admiraal C. E. L. Hel-
frich heeft per brief aan de eerste
Lord der Britse Admiraliteit zijn
dank betuigd, dat hij dit vMegkamp-
schip ter beschikking heeft gesteld
van de Koninklijke Nederlandse
Marine. Dit feit zal, aldus de It.
adm. de herinnering levend houden
aan de aangename samenwerking,
terwijl het zal bij dragen tot het ver-
sterken der vriendschappelijke be-
trekkingen die gedurende de oorlog
zijn gelegd.
Gisteren waren de „verkiezin-
gen' in Tsjecho Slowakije. Vol
gens het nieuwe recept van de
volksdemocratie. Ik las, dat hij
het tellen van de stemmen de of-
ficieel en wettelijk benoemde
tellers „op zij geschoven" wer
den door de amhtenaren van het
Departement van Binnenlandse
Zaken, die het werk van de be-
voegden overnamen,ze ver-
trouwden ze nu zelfs nog niet.
Verder las ia, dat de verkiezin-
gen „tot nog toe zonder inciden-
ten zijn verlopen Dus komt de
vrcpg aan de orde, wat eigenlijk
een inciden is. Zelfs in de eigen-
lijke zin van storing en onder-
breking moet het voor de aan-
gewezen functionarissen, dunkt
mij, toch wel een „incidentge-
weest zijn! Voor de communis-
ten trouwens ook, want inci
dent eel betekent ook „bij-
komstig" en de ware vrijheid is
in het arme Tsjecho Slowakije
kennelijk iets bijkomstigs
Bij K.B. is, in verband met de op-
heffing der tribunalen met ingang
van 1 Juni 1948, de rechtsmacht der
tribunalen overgedragen op de kan
tongerechten te 's-Hertogenbosch,
Breda. Maastricht, Roermond, Nij-
megen Zutphen, Zwolle, Enschede,
's-Gravenhag^. Rotterdam, Dor
drecht, Middelburg, Zierikzee, Am
sterdam, Hilversum, Alkmaar, Haar
lem, Utrecht Leeuwarden, Gronin-
gen en Assen.
De heer Jos H. Maenen; die in
1916 als jongste'lid ziin intrede deed
bij de Prov. Staten In Limburg en
op 29 Mei 1923 weer als jongste
lid, zitting kreeg in het college van
Ged. Staten. werd Zaterdag in ver
band met zijn zilveren jubileum als
Gedeputeerde in 't gouvernements-
gebouw gehuldigd. Het voltallig
College van Ged. Staten en alle pro
vinciate ambtenaren waren hierbij
aanwezig. De Commlssaris der Ko-
ningin. mr. dr. F. Houben, sprak na-
mens het College van Ged. Staten
en belichtte de leuensgang van de
heer Maenen, die hij schetste als
een voorvechter van sociale rechten
en een sterk bevorderaar van vele
Limburgse belangen..
WJIJ HEBBEN het de laatste
weken hier geregeld gehad
over de sport en de opvatting
die wij als katholieki daarom-
trent moeten hebben. Wij we-
ten de sport wel degelijk op
haar werkelijke waarde te
schatten. De sport is iets goeds,
maar van beperkte aard. Zij
vraagt van nature, in goede
banen geleid en in het juiste
midden gehouden te worden.
Wordt zij dat niet, dan neemt
zij een plaats in, die haar rech-
teris niet toekomt. Dan is het
evenwicht zoek en is er over-
drijving ten koste van andere,
hogere waarden. Sport kan tot
vervlakking en oppervlakkig-
heid leiden. Dat gevaar is niet
denkbeeldig. Het is juist de
taak van de katholieke sportop-
vatting dit gevaar te voorko-
men en de sportbeoefening in
de goqde richting te leiden.
Daarom moet de katholieke
sportopvatting tot voile ont-
plooi'ing komen zowel in het
verenigingsleven als in ons
eigen persoonlijk gedrag.
MARCUS
Met de bijzetting van een urn,
bevattendc de as van een der 400
jonge joden, - die tijdens de Fe-
bruari-razzia te Amsterdam in
1941 door de Duitse overheersers
naar Mauthausen werden gevoerd
en daar jammerlijk omkwamen,
is Zondagmiddag op de Joodse be-
graafplaats te Muiderberg de ont-
hulling verricht van een monu
ment ter nagedachtenis van de
buna 60.000 Amsterdamse Joden,
die tijdens de oorlogsjaren wer
den gedeporteerd en niet uit de
concentratiekampen terugkeerden.
In het reinigingshuis van de be-
graafplaats had een lijkdienst plaats
i welke door de ,voorganger van de
Joodse Gemeente te Maastricht, de
heer M. Mossel, werd geleid. De
baar werd vervolgens naar buiten
gedragen door Rabbijnen en werd
gevolgd door het college van B. en
W. van Amsterdam en de burge-
meester van Muiderberg.
Bij he.t monument werd de urn
door opperrabbijn Tal bijgezet naast
27 andere, die reeds tevoren van de
begraafplaats te Diemen waren
overgebracht. Deze 28 stoffelijke
resten zijn bijkans het enig tastbare,
dat van ongeveer 100.000 mensen is
dvergebleven, wie het leven onder
de gruwelijke omstandigheden werd
ontnomen door een niets-ontziende
vijand.
Het monument, ontworpen door
de architect Schongut, is een vier-
kante heuvel, aan drie zijden omge-
ven door eenvoudige, rood bakste-
nen muren, die in Hebreews en in
Nederlands de tekst voeren:
„Gij, die in leven- hier staat, ge-
denkt Israels kinderen, weggesleept
naar de moordkampen in de jaren
5702—5705,' hun zetel zij onder de
vleugelen van Gods majesteit".
Naar het veld met de 28 granie-
ten stenen, die slechts de namen der
omgekomenen dragen, voert een
marmeren trap, waarnaast een witte
zuil met de jaartallen 19401945, ge-
kroond met het Davidsschild.
Terwijl de urn aan de aarde werd
toevertrouwd, viel een kille regen
uit de sombere lucht en velen kon-
den hun ontroering niet verbergen.
De heer Parsser herinnerde eraan,
dat het juist 5 jaar geleden is, dat
de grote razzia in Amsterdams bin-
nenstad werd gehouden.
Opperrabbijn Tal noemde het mo
nument een gedenkteken der schaam
te, want het herinnert er aan, dat
de menselijke beschaving niet bij
machte is geweest deze verschrik-
kingen te voorkomen. Hij hoopte,
dat de mensheid eindelljk de weg
zal vinden naar een beschavingspeil,
waarop deze gruweidaden onmoge-
lijk zullen zijn.
De burgemeester van Amsterdam
mr. Arn. J. d'Ailly, zeide niet te
kunnen begrijpen, hoe voor het ge-
beurde ooit barusting er. vergeving
mogelijk zullen blijken, want het
betreft hier mensen, die weerloos
op afschuwelijke wijze zijn afge-
maakt. Toch, zo zeide de burgemees
ter, spreekt dit monument niet van
bitterheid en spreker kreeg daaruit
de overtuiging, dat het Joodse volk
da kracht zal verzamelen weer een
scheppend deel van de Amsterdam
se bevolking te vormen.
Nadat nog enkele andere sprekers
het woord hadden gevoerd, verlie-
ten de vele belangstellenden diep
onder de indruk de begraafplaats.
Naar het ANP verneemt, wordt op
't ministerie van justitie voorbereid
een wetsontwerp. houdende de in-
stelling van een publiekrechtelijk
lichaam voor de advocatuur, dat de
naam zal dragen van „Nederlandse
orde voor advocaten". Het ontwerp
is thans bij de Raad van State.
De gezondheidstoestand van me-
vrouw Fie Carelsen gaat goed voor-
uit. Hoewel zij nog geen bezoek mag
ontvangen en volkomen rust werd
voorgeschreven, zijn er echter alle
aanwijzingen om een volledig her-
stel tegemoet te zien. Het zal echter
nog wel een paar weken duren.
voordat de actrice het ziekenhuis zal
mogen verlaten.
Zaterdagmiddag omstreeks 6 uur
is door onbekende oorzaak de pa
pierfabriek van de firma Wesly en
Co. te Maastricht door brand vrij-
wel geheel verwoest, De fabriekshal
ter oppervlakte van ongeveer 600M2
ging verloren. Slechts de kantoren
en de daarboven gelegen directeur;-
woningen konden gespaard worden.
de brandschade wordt door verze-
kering gedekt. Door de brand zijn
zestig mensen zonder werk.
Zaterdagavond omstreeks half
tien is een jonge Pool, ile SG-.iarige
E. Los, op de Nieuwe Gracht te
Utrecht, door de 30-jarige M. Sa-
wezijn, eveneens een Pool, met 'n
zestal messtgken doodgestoken.
Het slachtoffer zeeg in een en
was onmiddelliik dood. De dader
werd onmiddeiiijk door de politie
gearresteerd.
Beiden waren voormalige Poolse
militairen uit het geallieerde leger,
die sedert een jaar in Utrecht ver-
blijf hielden. Zij waren Zaterdag
avond beschonken.
De ongunstig bekend staande da
der was Zaterdagavond op bezoek
geweest in het voormalig Joodse
weeshuis aan de Nieuwe Gracht,
waarin thans ongeveer 200 afge-
zwaaide Poolse militairen wonen,
die in Utrecht bij verschillende be-
drijven werkzaaam zijn. Sawezijn
echter houdt elders verblijf.
Met een derde Pool waren de
twee kameraden hevig beschonken,
teruggekeerd van een tochtje door
de stad. Tegen half tien verlieten
Los en Sawezijn het tehuis aan de
Nieuwe Gracht opnieuw. Na enkele
tientallen meters te hebben afgelegd
trok de laatste een dolkmesv te
voorschijn en stak daarmede tot zes-
maal toe los in het lichaam. Twee
der steken kwamen in de hartstreek
terecht. Weliswaar probeerde de
getroffene terug te keren naar het
tehuis, maar hij zakte spoedig in el
kaar en overleed.
Ooggetuigen hebben verklaard de
indruk te hebben gekregen, dat de
beide Polen een dronkemansruzie
voerden, toen zij de straat opkwa-
men. Het slachtoffer was in dienst
bij werkspoor. De dader hacUvoor
zover bekend geen vast werk.
Het Nederlands ComitS ..United
Nations Appeal for Children" ver-
zoekt ons het volgende op te ne
men.
Dinsdag 1 Juni zal de Avro in de
bonte Dinsdagavondtrein een luis-
terwedstrijd ten bate van UNAC
uitzenden. Paul Vlaanderen zal in
,.Het Rembrandt-mysterie" 'n schil-
derijendiefstal moeten uitpluizen,
waaraan de luisteraars kunnen me-
dewerken. Oplossingen dienen op
een briefkaart, waarop 50 cents
postzegels boven het gewone porto
moet worden geplakt, te worden in-
gezonden aan UNAC, Stadhouders-
laan 146, Den Haag.
PORTLAND, 31 Mei (Reuter).
De in de oorlog gebouwde stad
Vanport is Zondag vernield door
een watervloed ter oorzake van
het overstromen van de Columbia.
Van de 18.700 inwoners van de
stad is een nog onbekend aantal
verdronken. Gehele blokken van
houten huizen van twee verdle-
pingen werden weggespoeld en
als wrakhout op elkaar gedreven.
De stad lag ongeveer vijf meter
beneden het waterpeil van de rivier
terwijl het water in de stad thans
even hoog schijnt te staan als in de
rivier.
Mannen, vrouwen en kinderen
werden gegrepen door de kolkende
watervloed die zich een weg had
gcbroken door een spoordijk.
Overlevenden vertelden, dat zij
door het water wegge^leurd werden
voordat zij wisten dat er sprake was
van een overstroming. Honderden
mensen zaten Zondagavond op de
daken van de niet weggespoelde
huizen, wachtend tot zij door een
of ander bootje zouden worden op-
gepikt.
Mannen vormden levepde kettin-
gen, waarlangs vrouwen en kinde
ren in veiligheid gebracht konden
worden, terwijl steeds hoger golven
door de straten spoelden, die de
lichte huisjes van hun fundamenten
scheurden en meevoerden in hun
wilde stroom.
Sirenegehuil was het eerste, dat
de inwoners voor de losgebroken
ramp waarschuwde.
Vilmar Ljungdahl, in 1936 minis
ter van financien in Zweden, is ge
arresteerd, daar hij er van verdacht
wordt zich wederrechtelijk staats-
fondsen tot een totale waarde van
bijna 1 millioen kronen te hebben
toegeeigend. Ljungdahl is afgeva'ar-
digde van de volkspartij der boeren
in de Rijksdag.
De „Willem Ruys" is Zaterdag
middag met ruim 750 passagiers,
o.w. 225 kinderen, van de Lloyd-
kade vertrokken voor zijn vierde
reis naar Batavia. Vijfendertig zui-
gelingen maken de reis mee. In
Southampton embarkeren boven-
dien nog 110 Engelsen, voor het me-
rendeel hogere Britse regerings-
ambtenaren en 20 kinderen met be-
stemming Singapore. Ook op deze
reis zijn de meeste passagiers moe-
ders en kinderen, die in het kader
der gezinshereniging naar Indonesie
gaan, alsmede 45 leden van het
vrouwenkorps van de KNIL.
Honderden zochten een veilig
heenkomen boven op de dijk, in af-
wachting van overbrenging naar
Portland. Andere honderden echter
bevonden zich plotseling opgesloten
in de verdiepingen der huizen of op
de daken. De houten huizen dreven
draaiend en kantelend mee op de
woeste stroom als lucifersdoosjes of
stootten tegen elkander op en wer
den versplinterd. Ouders moesten
machteloos toezien hoe hun kinde
ren door het water van hen werden
weggesleurd. Een Rpde-Kruisman
verteide van een gezin. dat in een
auto zat en dat als verlamd scheen
door de aanblik van het aanrollen-
de water. Massa's jammerende men-
sen liepen rond op de hogere gron-
den aan de rand van het' over-
stroomde gebied. aan iedereen vra-
gend naar vermiste familieteden.
Vanport, dat tijdens de oorlog de
tweede stad van Oregon was met
een bevolking van hoofdzakelijk
scheepswerfarbeiders, is gelegen ten
Noorden van Portland, in een kom,
gevoi%id door de dijken van de
grote1 weg, de spoorlijn en de rivier.
(Van onze Haagse medewerkerl
Gedurende vier weken, omstreeks
Augustus van het vplgend jaar. zal
Amsterdam of Den Haag een ten-
toonstelling hinnen haar muren krij-
gen, welke zal zijn gewijd aan de
jeugd. De expositie zal een over-
zicht geven van al die zorg, die aan
de Nederlandse jeugd wordt be-
steed. Uitgangspunt vormt daarbij
het gezin. daaromheen en daarmede
ten nauwste verbonden liggen de
terreinen van het onderwijs. vor-
ming buiten schoolverband. kinder-
bescherming en de kinderhygiene.
Aan de tentoonstelling werken me-
de alle groepen van de bevolking,
die bij de arbeid op de verschillende
terreinen zijn betrokken.
Geruime tijd werd de behoefte
aan een dergelijke expositie reeds
gevoeld. Juist tijdens de bezetting
en ook daarna was er een streven
naar vernieuwing, verbetering en
uitbouw waarneembaar. Het doel
van de tentoonstelling wordt door
de initiatiefnemers dan ook in de
eerste plaats gezien als te zijn het
geven van voorlichting aan de zeer
grote groep van werksters en wer-
kers op de boverrgenoemde terrei
nen. zowel ten aanzien van de mo-
gelijkheden als van de moeilijk
heden en leemten. welke er op elk
gebied bestaan. Daarnaast kan de
tentoonstelling haar nut hebben
met betrekking tot de voorlichting
der cuders en opvoeders.
Vooral de afdeling vorming bui
ten schoolverband zal zeer veel
leerzaam materiaal omvatten. Waar
mogelijk zal gestreefd worden naar
een levendig geheel en de jeugd
zelf inschakelem
Tijdens deze tentoonstelling zul
len diverse congressen worden be-
legd.
KERMIS ACHT1GE
CORRESPONDENTS
De heer H. te B. vroeg
aan Spulbaas wat wis-
kunde eigenlijk is.
Spulbaas kan hierop
direct geen antwoord
geven. Hij weet echter
wel, dat als wiskunde
giskunde wordt 't mis-
kunde is.
RECLAME
Een bordje in een Bra-
bants cafe luidt als
volgt: De herbergier
aanvaardt geen enkele
verantwoording voor
blessures, die bij het
rennen naar de deur op
het sluitingsuur worden
opgelopen.
WIST U DIT AL?
De vrouwelijke dui-
velsvlg is 1000 maal^zo
groot als het mannetje
Op haar neus bevindt
zich een licht, waar-
mee ze haar echtgenoot
kan zoekenOp
Korea dragen de ede-
len nog steeds aen wit
te kraag als teken van
rouw voor koning Ki-
ja, die 3100^jarert ge
leden stierfJonas
Hannay (1712-1786) was
de eerste man, die zich
met een parapluie in
Londens straten ver-
toonde. Hij heeft dit 30
.i aar volgehouden
Wanneer een kat niest,
is er regen op komst.
De melktandgod wordt
door vissers van Green
land als gelukaanbren-
gend bij het vissen be-
schcruwdDe bui-
gende minaret van
Taizz (Yemen) staat
bijna drie meter uit T
lood. De minaret boog
in de richting van
Mekka en is nooit meer
recht gaan staan sedert
de koning van Yeihen
in 1260 vergat bjj het
bidden te buigen.
ORIGINEEL
Voor de Amerikaanse
kiezers heeft Truman
twee zeer geslaagde re-
devoeringen gehouden.
Achferaf is gebleken,
dat dit de eerste waren
die hij zelf heeft ge-
schreven.
SPULBAAS
Zondag is te Breda Mgr. Jose-
phus Hermanus van den Biesen tot
bisschop gewijd en wel tot tltulalr-
bisschop van Tulia en apostollsch-
vicaris van Lwangwa (Rhodesia).
De kerk van Onze Lieve Vrouw
ten Hemelopneming, waar de
plechtigheid werd gehouden,, was
versierd en het kerkplein was ver-
fraaid met bloemperken, vlaggen
en groen. De belangstelling was
zeer groot. Tal van geestelijke en
burgerlijke autoriteiten waren
aanwezig,
Zo zagen wij o.m. burgemeester
mr. dr. CI. Prinsen van Breda, ge-
neraal Sitzen, de bevelhebber van
het derde militaire gewest, baron
Speyart van Woerden, de procureur-
generaal te Den Bosch, laden van
de Bredase rechtbank. mej. Geldens
secretaresse van H. M. de Koningin.
dom Maehler, abt te Oosterhout,. de
provinciaal der Witte Paters en tal
van andere geestelijken.
De wijdeling werd door de gees-
telijkheid en genodigden op feeste-
lijke wijze van zijn woning naar de
kerk geleid. Een haag van verken-
ners en gidseo was langs de gehele
weg opgesteld.
Terwijl het parochiele zangkoor,
versterkt door broeders van de St.
Lambertusschool. onder leiding van
Walter Cantrijn en aan het orgel
De Houtrusthallen zullen van 17
Juni tot en met 15 Juli wederom
een tentoonstelling binnen de mu
ren hebben. De Stichting Interna
tionale Demonstratie 1948 van Am-
bachts- en Nijverheidskunst heeft
de beste Nederlandse artisten. am-
bachtslieden van het scheppend am-
bacht en nijverheidskunstindustrien
bereid gevonden door hun deelne-
ming de bevolking te tonen wat
op het gebied van samenwerking
tussen kunst en industrie in ons
land bereikt is.
Niet voor niets werd in de naam
het woord ..demonstratie" verwerkt.
De Houtrusthallen zullen geen aan-
eenschakeling van artikelen en af
fiches herbergen. Er zal eveneens
worden gewerkt. Pottenbakkers.
zilversmeden, graveurs, etsers, hand
wevers, gobelinwevers, edelsmeden
en kantwerksters zullen hun am-
bacht een maand op Houtrust uit
oefenen. Niet alleen met de bedoe-
ling het publiek te laten zien hoe
hun kunstwerken tot stand komen,
maar bovenal om belangstelling op
te wekken voor het ambacht, vooral
bij de jeugd, waaruit toch de krach-
ten moeten komen, waaraan de nij-
verheidskunstindustrie op het ogen-
blik zo grote behoefte heeft. De
stands zullen een uitstekende kijk
geven op hetgeen de Nederlandse
ambachts- en nijverheidskunst pres-
teert. Zo zal o.m. veel aandacht
worden besteed aan interieurs, tex-
tfel, kerkeliike kunst, grafische vak-
ken. De P.T.T. zal een gloednieuw
proced6 voor het - vervaardigen van
postzegels demonstreren.
Maar ook het buitenland zal met
fraaie inzendingen zijn vertegen-
woordigd. Belgie legt de nadruk op
keramiek, Italie met byoux en le-
derwerk en de deelnemine van
Frankrijk staat eveneens vast, Bij-
zondere zorg zal worden besteed
aan de inzending van Overzeese
Gebiedsdelen. onder leiding van het
Indisch Instituut te Amsterdam.
Men zal Balinese zilversmeden en
een houtsniider aan het werk kun
nen zien. Blijdorp, de Rotterdamse
dierentuin, zorgt voor sfeer. door
het aanleggen van een tropische
tuin. een sfeer. die nog zal worden
verhoogd door het optreden van be-
roemde Balinese dansers en een
danseres en van een gamelan-orkest
Den Haag is in het bgzit van een
prachtige expositieruimte. Van die
3100 m2. wordt van 17 Juni16 Juli
weer prima gebruik gemaakt.
begeleid door Jan Hoogenboom, het
Ecce Sacerdos Magnum van Da
Vittoria aanhief, schreed de wijde
ling d^ kerk binnen, begeleid door
mgr. Jos Baeten, bisschop coadjutor
van Breda, mgr. W. Mutsaerta, bis
schop van Den Bosch en mgr. J.
Hanssen, bisschop-coadjutor van
Roermond en vele andere hoge
geestelijken, autoriteiten en familie-
leden..Door ziekte kon de bejaarde
bisschop van Breda, mgr. P. Hop-
mans, de taak van consecrator niet
op zich nemen. Deze functie werd
nu waargenomen door mgr. Jos Bae
ten, die oorspronkelijk mede-conse-
crator zou zijn, terwijl de taak van
mede-consecrator nu" werd overge-
nomen door mgr. Hanssen.
Drapier, hoofd van het kabinet
van Spaak, heeft het gerucht vol
gens hetwelk Spaak zich binnen-
kort naar Pregny zou begeven om
daar koning Leopold te ontmoeten,
tegengesproken.
Maarschalk Jan Smuts, de dezer
dagen afgetreden minister-president
van Zuid-Afrika zal op Vrijdag 18
Juni a.s. persoonl(jk in het groot
auditorium van de Leidse Universi-
teit het ere-doctoraat in ontvangst
nemen, dat hem tijdens zijn laatste
bezoek aan Nederland werd ver-
leend op grond van zijn verdienste
voor het herstel van de vrede.
Dez^r dagen is opgericht een
nieuwe politieke partij, die zich
noemt ..Onafhankelijk Nationale
Groep". Zij zal aan de aanstaande
verkiezingen deelnemen met als
hjstaanvoerder dr. W. Feuilleton de
Bruyn te 's Gravenhage. Generaal
Winkelman en staatsraad dr. J. W.
Meijer Ranneft hebben steun toege-
zegd.
Op de lu'st van de Tweede Ea
rner komen verder voor Indische
specialisten, dissidente liberalen, oud
illegalen en aanhangers van natio-
naal reveil.
DINSDAG 1 JUNI
HILVERSUM II. 7.15 gram, mu-
ziek. 7.45 Morgengebed. 8.15 Pluk de
dag. 9.00 Herhaling lichtbaken. 10.00
Voor de kleuters. 10.15 Italie zingt.
10.30 Schoolradio. 11.00 Muziek houd
fit. 12.03 Vaudeville-orkest. 13.00
Kath. nieuws. 13.45 Uit het boek dier
boeken. 14.00 Concert voor viool en
orkest. 15.00 Schoolradio. 15.30 Op-
gewekte klanken. 16.00 De zonne-
bloem. 17.00 Na schooltjjd. 17.45 gr.
platen. 18.20 Sportpraatje. 18.30 Ned.
Strijkorkest; 19.15 Weense speciali-
teiten; 19.45 KJMV in de aether;
20.12 Radio Philh. orkest; 22.45
Avondgebed 23.15 Avondconcert van
Joh. Brahms.
HILVERSUM I 7.30 Gram, pla
ten; 7.50 Dagopenlng; 8.45 Muziek
en ballet; 9.30 Vioolduet 10.30 Voor
de vrouw. 10.50 Kleutertje luister;
11.00 Orgelconcert; 11.45 Stemmings-
beelden; 12.33 Ons plattdand; 13.15
Metropole orkest; 14.00 Met naald
en schaar; 14.30 Radio-matinee; 16.40
De schoolbel; 17.00 Nederlandse mu-
sici voor de jeugd; 17.45 Flitsen uit
Oost-Indonesie; 18.15 Pianopotpouri;
18.30 voor de Ned. Strijdkrachten;
19.15 Zang en piano; 19.45 NIWIN-
klanken; 21.30 Platen die men graag
hoort; 22.30 New London String En
semble; 23.15 Olympische overpein-
zingen; 23.30 Berlins Philh. Orkest.
Oorspronkelijke roman uit het Russische spionnenleven
kan, en daar schiet me die kerel
haar pardoes in de voet. Hoe vindt
u zoiets?" De dokter antwoordde
iets onverstaanbaars. Hij onder-
zocht de wond en zei: ,,'t Is niet
louter 'n vleeswond. De kogel heeft
een van de kleine beenderen door-
boord en is aan de andere zijde
weer uit gekomen. 't Is niet direct
gevaarlijk, maar 't zal minstens 'n
paar weken duren eer u op die
voet kunt staan. Ik zal het eerste
verband leggen. Ik zie: U hegft u-
zelf voorlopig al geholpen. Mooi,
dat is u best toevertrouwd."
„Nietwaar?" grijnsde Tegleff. En
hij fleemde met duivelse ironie: -
„En ik hoor, dat uw vader zich
ook al niet wel gevoelt. Ik zal zo
vrij zijn, ook hem straks 'n k»rt
bezoek te brengen." En Alexandra
voelde zich rillen van dAft en ver-
ontwaardiging.
Toen het verband gelegd was, zei
Djalanda: „Ik zal morgenavond te-
rugkomen."
..Overbodig, dokter," merkte Te
gleff brutaal op. ,.Ik zal u laten
roepen als uw advies en hulp nog
nodig mochten blijken." De dokter
beet zich op de lippen; hij waagde
het niet, een enkel woord in te
brengen tegen de beschikking, die
getroffen werd door een zo machtig
persoon. Toen ie vertrokken was, zei
Tegleff tot Alexandra: ,.En vertel
48.
„Ik heb Zuster Alexandra op haar
dringend verzoek naar haar kamer
doen vervoeren, want het was haar
onmogelijk op de gewonde voet te
staan."
„Geef me de reserve-sleutels van
de hoofdingang, ik wil Zuster Ale
xandra m'n deelneming gaan betui-
gen."
Op dit ogenblik reed de auto van
dokter Djalanda het voorplein op.
Tegleff liet hem voorgaan en volg-
de hem naar de kamer van Alexan
dra. Deze zat in haar leunstoel met
haar gewonde voet op de zitting
van 'n tweede en kon 'n gevoel van
walging niet onderdrukken, toen de
Speurhond haar hand greep en zei:
„Wel, wel, Zuster Alexandra, wat
'n ongelukkig toeval en wat 'n uils-
kuikens van soldaten houdt Rus-
land er toch op na. Verbeeld u,
dokter, Zuster Alexandra wil haar
zieken gaan bezoeken, want ze heeft
zo'n nobel karakter, dat ze zelfs
's nachts tot heil der mensheid
werkt. Ze gaat kalm de deur uit,
beurt er? De schildwacht roept Wie
delt op haar gemak de tuin door
om naar 't achterpoortje te gaan,
dat is de naaste weg, en wat ge-
beurt er? De schildwacht roep: „Wie
daar?" Ze hoort het niet, iets wat
iedereen, die vervuld is met gevoe-
lens van naastenliefde overkomen
me nu eens de toedracht van de
zaak. Ik wil zoiets graag van beide
kanten horen."
Maar Alexandra, gloeiend van
verontwaardiging, beet hem toe:
„Gij zijt voldoende ingelicht. Ge
weet alles. Onze vlucht is verijdeld.
Doe wat u goeddunkt."-'
„Onze?"Tegleff deed of ie
stomverbaasd waswaart ge
dan met tweeen?"
„Ja." zei ze, in 'n onweerstaanbare
drang hem te dwarsbomen, „ik was
met hem. die ik vurig lief heb, die
ik heb laten vluchten en die ge niet
'n tweede maal in handen zult krij-
gen, met Michael Gorocha!"
De gorilla-gestalte van Tegleff
rekte zich uit, hij hief de handen
boven z'n hoofd samen: „Wat 'n
pracht-idylie! En dat zo'n ezel van
'n schildwacht die nu zo wreed ver-
storen moest! Ha, ha, ha, ziek zou
'n mens er zich om lachan: En heb
je nu helemaal geen medelijden met
mij gehad? Heb je er helemaal niet
bij gedacht, dat m'n beste leraar
in het Frans op de loop is? Da's
toch niet aardig van je! Nu zie je
'ns hoe goedgelovig en onnozel ik
ben. Ik had Gorocha nog wel willen
meenemen als huisgenoot, als een
van m'n secretarissen!" Plotseling
greep ie haar bij de polsen, brulde
haar toe: „Hoe ben jij de toren-
kamer binnen kunnen komen?
Spreek op!" Alexandra lachte flauw
tjes: ..Heel eenvoudig. Doordat va
der zich ook al „niet lekker ge-
voelde", heb ik de kans gezien de
sleutel uit z'n zak te halen."
..En nou denk je zeker het pleit
gewonnen te hebben?"
„Ja. dat denk ik."
..Dan denk je verkeerd, want
Alexandra Krylow zal mijn vrouw
worden. Ze zal, ten aanhore van
vier getuigen, „ja" zeggen en ze zal
me naar Parijs volgen."
„Liever de dood!'T
„Ik laat je geen keuze, mti engel.
Je zoudt zelfs geen kans krijgen,
jezelf van 't leven te beroven, want
vanaf deze minuut zal Alexandra
Krylow, beschuldigd van contra-re-
volutionnaire propaganda en daden,
onder bewaking staan, tot op het
ogenblik, waarop zij in de echt ver
bonden zal zijn met Tegleff alias
Arthur d'Artillac. Diezelfde dag
vertrekken we per extra trein naar
Riga. Daar schepen we ons in op
een van onze oorlogsschepen, dat
ons naar 'n Franse haven zal bren
gen; maar, dat schip en die haven
blijven voorlopig geheim. Ziezo, nu
zal ik even de nodige maatregelen
treffen." Hij schelde driemaal. On
middeiiijk daarop verscheen de
wachtcommandant. Tegleff ging
voor hem staan en zei streng: „Het
Hoofd van de RijksveiUgheidsdienst
beveelt, dat deze dame onder be
waking blijft. Ze zal/ zo spoedig
mogelijk worden overgebracht naar
de Peter en Paulsgevangenis."
Zonder nog iemand te bezien, ver-
trok fiij kalm, alsof er niets was
voorgevallen, reed naar de Open-
bare Bibliotheek terug en, toen ie
zich ter ruste legde, mompelde hij:
..Wat 'n eigenaardige wending! Wel
amusant. Maar toen moet ik voor-
zichtig zijn. Gorocha gevlycht! Hm!
Er zal weer het eeij en ander aan
de grote klok gehangen worden. Er
komt weer meer werk' aan de win-
kel. Ik zal 'n paar uur gaan slapen
en dan twee specialisten naar Kry
low sturen, om me verslag te doen
uitbrengen van diens gezondheids
toestand. 't Recht zal in Rusland
toch z'n loop hebben, al blaast hij
de kraaienmars." (Wordt vervolgd.)
