I 1 TealM Sociale Zaken" houdt receptie Wijziging RepuBlikeins kabinet voorlopig uitgesteld RADIO DE SPEURHOND De spin H<-. Eerst opstelling nationaal program Onze oorlogsschuld aan Australie Zei U iets? Naar wij vernemen: Tweede Praagse les NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Woensdog 2 Juni 1948 PAG. 3 VIERING 150-JARIC BESTAAN Groot-Seminarie Bisdom Breda Geen geallieerd vertoon bij Jubileumfeesten Provinciale subsidie voor Ned. Opera Stemmen bij volmacht in Indonesie Dinsdag begon in Alphen aan de Rijn de eerste wielervierdaag- se, de z.g. Laura-rit. Deze rit gaat door de provincie's Noord- en Zuid-Holland en Utrecht. De totale afstand bedraagt ongeveer 470 K.M. De avond voor het vertrek werden de deelnemers toe- gesproken door de burgemeester van Alphen aan de Rijn, Mr. F. M. A. Schokking. SOEKARNO NAAR SUMATRA FRASCATI BIEDT WEER 'N OUD BEELD Tabaks-taxatie in de Nes Besprekingen, zijn afgebroken Zweedse Marine eert onze gevallenen Garderegimenten grenadiers, jagers en prinses Irene Papieropslagplaot's in brand Minister Mansholt naar Frankrijk De A.T.O. berekende te hoge prijzen Haringvangst is nog schraal Holland-Amerika-lijn 9 pCt dividend „Kota Baroe" naar Nederland Mr. v. d. Deure in hoger beroep Kwatta geeft 9 pCt. dividend Suikerdieven gesnapt PROGRAMMA FEUILLETON MINISTER DREES he«ft Dinsdag in hotel „de Wltte Brug", evenals verleden iaar, een persconferentie gehouden, waar in diverse ..Sociale Zaken" de revue zijn gepasseerd. Minister Drees is een voorzichtig man. Dus sprak hit niet te veel over plannen, die nog aanhangig ziin en over kwesties, die nog „een onderwerp van beraad" uitmaken. Wii doen voorlopig een keus uit de veelheid van onderwerpen. Zo is er eerst een en ander te berde gebracht over de soctale verzekeringen naar aanlelding van het rapport van de commissie-van Rhijn,' waar- over wij juist in de afgelopen da- gen uitvoerige beschouwingen heb ben gegeven. Wij behoeven daar dus nu niet breedvoerig meer op in te gaan. Interessant is op te merken, dat in verschillende kringen bezwaar tot uiting kwam tegen de sugges- tie van het rapport-van Rhijn, om de welstandsgrens voor diverse verzekeringen te verhogen tot 6000.De minister beschouwt een grens van 6000.in het al- gemeen als redelijk. Hoe zit het met de Ziekenfondswet? Daar is. zo bleek uit verschillende besprekingen, hard aan gewerkt. Toen zijn l er meningsverschillen gerezen. (Nadere bijzonderheden gelieve u binnenskamers te hou- den!) Duss zal het nog wel een poosje duren. Kan er dan geen voorlopige wijziging komen, werd gevraagd. O. nee, zei de minister, natuurlijk in zeer parlementaire termen. dat alsjeblieft niet. Dat zou nog meer vertraging geven. Het wetsontwerp zal zo spoedig moge- lijk komen. Werkloosheid dreigt veer, vrezen sommigen. Er zijn ge- leerden, die precies vertellen wan- neer het komt. De minister is niet zo oessimistisch. Natuurlijk houdt de Regering deze zaak in de gaten. Over de kwestie van de Werkloos- heidsverzekering is overleg ge- pleegd met de departementen van Financien en EconomiSche Zaken. Reservering voor kwade dagen zou wenselijk zijn. maar de Mi nister z%gt ronduit, dat het Rijk daarvan nog zeer ver verwijderd 'is. Misschien is het in sommige t>e- drijven wel mogelijk. Om te reser- veren opdat in kwade tijden de premies zouden kunnen worden verlaagd zover durft de Minis ter nog niet te zien. De toename van de emigratie voltrekt zich snel. Van het stand- punt. dat landarbeiders en vak- arbeiders niet mogen emigreren, is de Regerina teruggekomen. De vestiging in Frankrijk leverde nog- al wat moeilijkheden op met de deviezen. De MarShall-huip kwam ter sprake in verband met een opmerking, of het niet moge lijk was. de wefklust te prikkelen, door v66r af bepaalde verbeterin- gen in diverse voorzieningen in uitzicht te stellen en niet achter- af, zoals met de schoenen. De Mi nister legde er toen nog eerfc de nadruk -op. dat de Marshall-hulp niet bedoeld is. om onze welvaart te verhogen. Zij was bedoeld en bitter nodig! om d a 1 i n g van het levenspeil te voorkomen. De ondernemingsraden die bedoeld zijn om als ^ervolg en aanvulling op de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie de samenwer- king tussen kapitaal en arbeid in 'de ondernemingen afzonderlijk te regelen en geregeld overleg over verschillende zaken mogelijk te ma- ken tussen patroon en werknemer, zullen nu toch bij een afzonderlijke wet geregeld worden! Het was eerst de bedoeling, dat deze zaak geregeld zou worden in de wet op de publiekrechtelijke be drijfsorganisatie. Boze tongen be- weren, dat daarover in het kabinet een en ander te doen geweest is. Want de P.B.O. is op de eerste plaats een economische, de O.R. een sociale zaak. En hoewel wij dachten, dat het thans nauwelijks meer mogelijk is het economische te scheiden van het sociale, terwijl bovendien rege- ling en organisatie van beide zaken in de nieuwe wet voor de hand lig- gend scheen, zei minister Drees er nu alleen maar van. dat dit samen- voegen van de' P.B.O. en de O.R. in 4en wet „te ingewikkeld zou zijn". Er komt nu dus een afzonderlijk wetsontwerp op de ondernemings raden, „zo mogelijk nog v66r de verkiezingen"! De bezitsspreiding Er is een commissie ingesteld om het vraagstuk van de spreiding van bezit te onderzoeken. D.w.z. de in- stelling van die commissie is aan- gpkondigd. Maar blijkbaar kon de Stichting van de Arbeid dat is nu eens geen overheidsorgaan, dat traineerde het niet eens worden over de benoeming van haar ver- tegenwoordigers in die commissie. Juist dezer dagcn is die overeen- stemming bereikt. De commissie is nu samengesteld en zal dus binnen- kort geinstalleerd worden. Er is aan commissies geen gebrek! De kinderbljslag voor loontrekkenden moet verbete- ring ondergaan. Wij weten het. De grote gezinnen met niet-verdienende kinderen moeten geholpen worden QE oer-degelijke Hollandse zindelijkheid heeft een on- verzoenlijke haat tegen alle vuil en in het bizonder wekken spin- raggen de schoonmaak-woede op. Toch is het een stukje won der op zich, die web, welke dat vlijtige en geduldige, voor me- nigeen zo vieze en griezelige beestje met ware kunst en vaar- digheid weet te fabriceren. Wel heeft het er zijn moorddadige plannen mee, maar ook hier geldt, dat wat voor de een zijn dood is, voor de ander zijn brood betekent. Moet de spin tot het ongedierte gerekend? In de natuur is niets overbodig en heeft alles zijn zin en zijn doel. Ook de spin. Zie, hoe zij op haar prooi toesnelt en deze niet meer los laat! Komt het daarvan, dat men iemand nijdig als een spin noemt? Maar het blijft waar, dat een spin goed en nuttig is en haar vang-armen een weldaad. MARCUS door meer progressie. Men weet, dat mr. van Spaendonck daarover een geharnast artikel heeft geschreven. Nu worden de cijfers van dat arti kel betwist. De gedachte van de progressie in de kinderbijslag vindt minister Drees Juist. Maar hij wil nog niet zo ver gaan als mr. van Spaendonck. De consequenties, ziet u: Wij zouden zeggen, de ..consuls" zijn gewaarschuwd! Diverse punten vindt de minister voorlopig niet uitvoerbaaf of onpractisch of thans nog niet gewenst. Hij voelt niet veel voor een aparte j e u g d w e t, \yaar- in alle sociale regelingen voor jonge arbeiders zijn opgenomen. Men staat aldoor voor het afwegen van ver schillende belangen. De r ij k s b e- middelaars, nogal gecritiseerd, hebben een onmogelijke taak. Zij moeten de onderlinge verhoudingen in het oog houden. De typografen hebben altijd stabiele lonen gehad, de metaalbewerkers niet; thans worden in de metaalindustrie grote winsten gemaakt, zodat loonsverho- ging gewettigd was. Voor een con flict met de rijksbemiddelaars (zie onze krant van gisteren) is de mi nister niet zo bevreesd. De minister is het niet eens met de critiek van de mijnwerkers op de nieuwe rege- ling van het z.g. ..pijlersaccoord". Aan ontwikkeiing en ontspanning van jonge arbeiders wordt aandacht geschonken. 't Is geble- ken, dat vele bouwvakarbei- d e r s graag heel ver weg van hun woonplaats werken, want ze krijgen dan vergoeding per reis-uur! Na- gegaan zal worden of het mogelijk. is. het toewijzen van z i e k e n- rantsoenen minder stroef te doen lopen. Een gemengde com missie werkt aan een onderzoek van het alcoholvraagstuk. De minister is een klassieke ge- heelonthouder, de jenever-rantsoe- nen voor de troepen in Indonesie vindt hij funest. De minister deelt het standpunt, dat de arbeid van de gehuwde vrouw moet worden tegengegaan. Wat de huishoudelijke hulp be- treft, ziet de minister weinig kans tot hulp op grote schaal, hij houdt zich aanbevolen voor tips. Duizen- den huismoeders ook! H. N. S. Dinsdag werd te Hoeven het feit herdacht, dat 150 jaar geleden te Breda door Adrianus Oomen een school voor theologen werd ge- sticht, welke het begin was van een groot-seminarie voor het bis dom Breda. 's Morgens droeg de bisschop- coadjutor van Breda, mgr. Jos. Baeten, een pontificale H. Mis op in de kapel van het seminarie. Hierna werd een herdenkingsbij- eenkomst gehouden in de aula van het seminarie. Mgr. Baeten sprak er de aanwezigen toe, nadat hij verwelkomd was door mgr. van Gils, die reeds 21 jaar het semina rie alsRnesident bestuurt. Mgr. Baeten zeide, dat het geestelijke peil van het volk afhangt van het peil van de priesters en dat peil is in hoge mate afhankelijk van de geest van het groot-seminarie. Feestredenaar was pastoor Aug. Commissaris uit Oosterhout. die de persoon en het werk van de pries- ter Adrianus Oomen belichtte. In de namlddag voerden studen- ten van het groot-seminarie „Elc- kerlyc" op in* de oorspronkelijke middel-Nederlandse tekst. en een eigen bewerking van „die geoe- ghelyce clute van meester P ?r Patelyn". Naar wij vernemen zal het van verschillende zijden aangekondigde intergeallieerde muziekfestival geen doorgang vinden. Zoals bekend zou dit muziekfestival, te verzorgen door geallieerde militaire kapellen, ge- organiseerd worden in het kader van de jubileumfeesten. Behalve dit op- treden van buitenlandse muziek- corpsen waren er aanvankelijk ook nog plannen gemaakt voor verder itjlergeallieerd vertoon in de vorm van deputaties van leger, vloot en luchtmacht van buitenlandse mo- gendheden. Er zal echter worden afgezien van dit intergeallieerd vertoon bij de jubileumfeesten op uitdrukkelijk verlangen van H.M. de Koningin, die "de wens te kennen heeft ge geven Haar jubileum op sobere wijze te willen vieren. De Nederlandse Opera te Amster dam heeft bij de Provinciale Staten van Noord-Holland een verzoek in- gediend tot het ontvangen van een bijdrage groot f 35.000, „ter gedeel- telijke dekking van een eventueel tekOrt op de exploitatie van haar instelling gedurende het seizoen 1947/1948". Voor het boekjaar 1947 bedroeg de verstrekte subsidie f 25.000. Gezien het tekort van f 858.000 over het algelopen seizoen, kan een bijdrage van de provincie, aldus de voordracht van Gedepu- teerde Staten, slechts worden gezien als een blijfl van belangstelling en niet als een subsidie ter instand- houding van een nationale opera. Vandaar dat geadviseerd wordt de bijdrage voor 1948 te handhaven op f 25.000. SOERABAJA, 1 Juni (Aneta) De invulling en verzending der forniulieren voor de Nederlandse verkiezingen door de gemachtigden voor de Kon. Landmacht is thans grotendeels gereed. Een commissie van drie officieren reist nu langs de onderdelen der mariniersbrigade in Oost-Java ter verstrekking van bianco formulieren. i KALIOERANG, 1 Juni (Aneta) De speciale correspondent van Aneta te Kalioerang seint: Maan- dag had te Djokja de eerste orien- terende bespreking plaats tussen Moh. Hatta en de repub. politieke partijen, aldus deelde de repub. minister van voorlichting, Moha mad Natsir, aan Aneta mede. De heer Natsir wees er op, dat eventuele wijzigingen in het kabinet niet zozeer uitgaan van de basis der resolutie van de verschillende par tijen d.d. 20 Mei j.l., doch meer voortkomen uit de noodzaak om te komen tot een spoedige overgang van een presidentieel kabinet tot een parlementair kabinet (het woord ..parlementair" wordt in deze betekenis meer gebruikt als te- genstelling tot ..presidentflel"). Toen indertijd Moh. Hatta de functie van kabinetsformateur aan- vaardde en hij, gezien de omstan- digheden, genoodzaakt was een pre sidentieel kabinet samen te stellen, gaf hij reeds te kennen, dat zulk een kabinet zodra mogelijk zou worden omgevormd tot een normale parlementaire regering, aldus Moh. Natsir. Uit Djokjakarta meldt Antara over deze aangelegenheid nog; Op de vergadering, welke werd bijgewoond door Soekarno en Moh. Hatta, werd besloten tot de vorming van een nationaal front met een na tionaal programma. Een wijziging in het huidige presidentiele kabinet zal worden uitgesteld, totdat het nationale program zal zijn opge- steld. De meerderheid der elf op de vergadering aanwezige repub. par tijen stemde erin toe, dat het presi- Dinsdag voor de eerste maal na ruim 8 jaren gaf de Nes te Amster dam wederom, al was het dan nog in bescheiden mate, enigszins het beeld te zien, zoals wij dat van voor de lOde Mei 1940 gewend waren. Voor het eerst sinds acht jaren waren wij weer bijeen in Frascati om de monsters te bezichtigen van de Vrijdag a.s. in inschrijving ko- mende 144 pakken Vorstenlanden en 4784 pakken Besoeki, uit de oog- sten 1939, 1941 en 1947. Nog nooit in de geschiedenis van de Amsterdamse tabaksmarkt is er zoveel werk verzet moeten worden als voor deze eerste Java inschrij ving 1948. Vele pakken droegen n.l. bij aan- komst merken, welke slechts weinig aanwijzing gaven omtrent de in- houd. Met vermelding als oogstjaar 1945, is de tabak echter afkomstig van oogsten 1939, 1941 en 1947. Bo vendien was de meeste tabak niet volgens originele wijze gepakt. De kwaliteit van de tabak is over het algemeen, gezien de ouderdom, wonderlijk goed te noemen. In ver schillende partijen komt echter wormvraat voor. zegt echter het spreekwoord niet ,.het zijn de slechtste vruchten niet enz." Het overgrote deel van de gange- boden partijen is uitgesproken ge- schikt voor de sigarqpindustrie, een klein gedeelte voor kerf. De taxaties zijn zeer hoog, hetg?en niet te verwonderen valt, gezien de kleine voorraad en de overgrote be langstelling uit binnen- en buiten- land (o.a. Eqgeland. Frankrijk, Bel- gie, Denemarken, Zweden, Noorwe- gen en Zwitserland)De Duitse ko- pers zijn nog niet aanwezig, deze waren .voor de oorlog mede onze belangrijkste afnemers. Naar Reuter uit gezaghebbende bron in Canberra verneemt zijn de besprekingen tussen de Australische en de Nederlandse regering over de Nederlandse oorlogsschulden aan Australie afgebroken. Men ziet thans aldus Reuter, de enige oplos- sing in rechtstreekse besprekingen tussen de Australische eerste minis ter, J. B. Chifley en de Nederlandse minister-president, dr. L. J. M. Beel. Het betreft hier een oorlogsschuld van ongeveer veertig millioen Austr. ponden. Het Franse persbureau A. F. P. meldt nader, dat de eerste minister van Australie. Chifley, voor het vertrek naar Den Haag aan de Ne derlandse delegatie, die de onder- handelingen heeft gevoerd, ver- klaarde, dat de onderhandelingen niet konden worden hervat, tenzij op basis van de eisen, die door de Australische regering zijn geformu- leerd. dentiele kabinet gehandhaafd zal blijven aldus Antara. Hedenmorgen heeft de republi- keinse minister van voorlichting, Mohammad Natsir, tegenover Aneta verklaard, dat in de gisteren gehou den orienterende besprekingen tus sen de vertegenwoordigers der poli tieke partijen en president Soekarno en vice-president Hatta, mr. Tam- boenan van de Partai Kristen Indo nesia, is a^pgewezen als voorzitter van een comitS dat „de grootste ge- mene deler" zal zoeken om te ko- mei) toj een nationaal programma. Thans is besloten, dat Soekarno niet zal wachten met zijn bezoek aan Sumatra op de kabinetswijziging, aangezien verwacht wordt, dat de besprekingen hierover nog wel eni ge tijd zullen duren. Dinsdagmiddag heeft commodore S. A. Forshel. commandant van het Zweedse smaldeel, dat in de Am sterdamse haven ligt, een krans ge- legd aan de voet van het nationale monument te Amsterdam als eerbe- tuiging aan hen, die in de oorlog in de strijd voor de vrijheid het leven lieten. 50 matrozen van het smaldeel vormden de erewacht tijdens de plechtigheid, die door de burge meester van Amsterdam, mr Arn. J. d'Ailly, wierd bijgewoond. Het muziekcorps der Zweedse marine speelde het Zweedse en het Neder landse volkslied. De commandant legde de grote krans aronskelken versierd met een'lint in de kleuren van de Zweedse vlag, aan de voet van het monument. Overwegende de wenselijkheid de regimenten grenadiers, jagers en Prinses Irene een naam te geven, welke duidt op de bijzondere be- trekking, waarin deze regimenten staar. tot het Koninklijk Huis. heeft H.K.H. Prinses-Regentes Juliana een koninklijk besluit getekend. waarin aan deze regimenten wordt toege- staan met ingang van 1 Juni 1948 de naam te dragen van resp. Garde- regiment Grenadiers. Garde-regi ment Jagers en Garde-regiment Prinses Irene. Een papieropslagplaats aan de Meermanstraat te Rotterdam is Maandagavond laat geheel door brand verwoest. De brand, die om half twaalf door een surveillerend agent werd ontdekt, was om 1 uur door de brandweer met behulp van twee autospuiten en een mechani- sche ladder bedwongen. Bij de blussingswerkzaamheden zijn de 44- jarige brandmeester F. van der Broek en de 36-jarige onderbrand- meester H. Dekker door onbekende oorzaak van een hoogte van 9 m. uit de dakgoot gevallen en op de binnenplaats van een belendende woning terecht gekomen. Beiden moesten min of meer ernstig ge- wond in het ziekenhuis worden op genomen. Voder Willem Drees heeft na een schriftelijke voorbereiding de pers ontvangen en series vra- gen beantwoord, o.a. over de toekomst van de Sociale Verze- kering. Daar is een streven, de uitvoering van al deze verzeke ringen te leggen in handen van de bedrijfsverenigingen. Wat zal er dan op de duur gebeuren met de Rijksverzekeringsbank en de Raden van Arbeid? Daar- omtrent bestaan nog geen plan nen, zei de minister. Dat is jam mer, verzuchtte een collega. Wat zou er een wdonruimte vrij ko men in deze paleizen-van- huizen De minister van landbouw, vis- serij en voedselvoorziening is Dins- dagmorgen naar Frankrijk vertrok- ken om in verband met emigratie- vraagstukken bezoeken te brengen aan Franse landbouwcentra. Minis ter Mansholt wordt vergezeld door ir. C. Staf, directeur-generaal van de landbouw en ir. J. S. Keyzer, directeur-generaal van de voedsel voorziening. De minister zal, terug- kerende. deelnemen aan de voor- genomen Benelux-besprekingen in Luxemburg. Tijdens zijn afwezig- heid zal minister van den Brink het departement van landbouw. visserij en voedselvoorziening ad interim beheren. Tijdens controle van de Prijsbe- hfeersing is ook bij de N.V. Ato (v.h. van Gend Loos) een onder zoek ingesteld. Daarbij kwam, bij het nemen van steekproeven, aan het licht, dat in de rayons van de vodrnaamste kantoren dezer N.V. de vrachtprijzen ernstig waren over- treden. De z.g. forfait-tarieven, welke, naar de pfijscontroledienst heeft geconstateerd. door de meeste expeditiebedrijven te hoog worden berekend. zijn door de Ato te Rot terdam ook aanzienlijk overschre- den. Sommige inklaringstarieven volgens prijsvaststelling werden in sterke mate overvraagd. Van het een en ander is een proces-verbaal opgemaakt. Het laatste gedeelte van de Ned. haringvloot is Dinsdagmorgen naar zee vertrokken. Nu zijn practisch alle schepen ter visserij. In verge- lijking met verleden jaar ziin de vangsten tot nog toe schraal ge weest. Dat heeft ten gevolge. dat de prijzen op de afslagen vrij hoog blijven. Dinsdagmorgen noteerde een vat haring op Scheveningen ge- middeld 120 gulden. De prijzen lie- pen nogal uiteen, omdat de haring nogal van verschillende grootte is. De vangst van verleden jaar is nog niet helemaal geruimd. Het is tot nog toe nl. niet gelukt om deze haring naar West-Duitsland te ver- kopen. Wel duren de onderhande lingen nog voort. Op de onlangs gehouden commis- sarissenvergadering der N.V. Ned - Amer. Stoomvaartmij. „Holland- Amerika Lijn" te Rotterdam, werd besloten aan de aandeelhoudersver- gadering voor te stellen het divi dend over 1947 te bepalen op 9 pet. BATAVIA, 1 Juni (Aneta) Gistermiddag is het troepentrans- portschip „Kota Baroe" naar Neder land vertrokken met 1200 militairen der Kon. Landmacht en 300 mari- niers en 300 marine-schepelingen. Bij het vertrek was admiraal Pinke aanwezig. De advocaat mr. van der Deure uit Bennekom. de vroegere voor zitter van de N.C.R.V., die wegens belasting-fraude veroordeeld werd tot zes maanden gevangenisstraf, zal op 10 Juni a s. voor het Ge- rechtshof te Arnhem verschijnen, waar zijn zaak in hoger beroep be roep behandeld wordt. Op de jaarvergadering van de N.V. Stoomchocolade en Cacao- fabriek Kwatta te Breda werd het diTTdend vastgesteld op 9 pCt. De Roosendaalse gemeentepolitie heeft een drietal suikerdieven ge- arresteerd, een zekere A. en de ge- broeders K., die in de loop van vo- rige jaar en ook nog dit jaar di verse ongewenste bezoeken had- den gebracht aan het stationsem- placement, waar zij uit spoorwagons in totaal 2800 kg suiker hadden we ten te ontvreemden. 300 kg kon nog worden achterhaald, doch de rest had reeds zijn weg naar de consument gevonden. Tegen een 7- tal helers werd procesverbaal op gemaakt. heeft het bekende St. Thomas- college te Venlo de Australische Gezant mogen begroeten, die het een vlag van Australie kwam over- handigen als aanvulling in de col- lectie, die het cellege reeds bezit van buitenlandse dundoeken; maakt Eduard van Beinum de artistieke tn populairt* dirigent van het Concertgebouw-orkest, momen- teel mpt het Londens Philh. Orkest een grote tournee door Engeland. Hij is als vast dirigent aan dit orkest verbonden; wordt in Llmburg steeds meer ge- ijverd om daar een technische Hoge- school gevestigd te zien. Ged. Staten der Provincie hebben zich al met verhoging der subsidien bemoeid; kreeg de Vicaris van de H. Land- stichting, dr. C. v. Beek, ter gele- genheid van zijn zilveren priester- feest een grote gift voor het aan- schaffen van drie nieuwe klokken voor de Basiliek; zal het Kasteel „de Cloeze" bij Lochem, aan iedere vacantieganger bekend om de prachtige ligging in een rijke natuur. door de Kanunni- kessen van het H. Graf worden aan. gekocht, om er een meisjes-inter- naat te stichten; kreeg Eindhoven de prettige me- dedeling, dat het vliegveld „Wel- schap" in de wederopbouwplannen van de K.L.M. is betrokken, om het vliegveld geschikt te maken voor grote toestellen, die het internatio- naal verkeer gaan onderhouden; zal Generaal Van Voorst Evelinck, voormalig commandant van de Ne derlandse Strijdkrachten in Enge land uit handen van Maarschalk Montgommery de onderscheiding van de Orde van Bath ontvangen; bezocht de Amerikaanse Ambassa- deur, dr. H. B. Baruch, een bezoek aan de grote jenever- en likeur- stokerij te Schiedam, om zich op de hoogte te stellen van de fabricatie van dit product. In Tsjecho-Slowakije verdedigen de coimmunisten en hun soortgeno- ten de staatsgreep van Februari j.l. nog steeds onder het voorwendsel, dat er in het land onzekerheid be- staat over belangrijke zaken. Ondanks de beperkingen van het aantal verslaggevers, dat in staat werd gesteld de stembureaux te bezoeken en ondanks de strenge controle, waaraan de journajisten werden onderworpen, bestaat er geen enkele onzekerheid over de zgn. algemene verkiezingen, die in Tsjecho-Slowakije Zondag j.l. gehou. den werden. Elke kiezer kreeg slechts Wn lijst voor zijn neus, -waarop 770 candidaten stonden vermeld. waaruit -hij echter niet eens een keus mocht maken. De communistische premier Gottwald en zijn slaafse dienaren zullen dit later zelf wel doen. Het enige waar- tussen de stemgerechtigde zelf kon kiezen was de nationale lijst of een bianco vel, dat met een kruis was gemerkt in een envelopne te steken. De vrees dat men door het depo- neren van de de prullemand identifi- HET WERELD GEBEUREN nationale lijst in zich als anti-communist ceerde met alle gevolgen van dien heeft ongetwijfeld een grote invloed gehad op het kiezen. Zelfs de moe- digsten van het kiezerscorps wer den hierdoor afgeschrikt bianco te stemmen en daarmede hun afkeuring van het communistlsch regime te tonen. Het is opvallend. dat deze vorm van intimidatie nodig werd geacht voor een verkiezing, die een ware aanfluiting van een plebisciet is. Geen pers en propaganda van de oppositie werd toegestaan en de 'voorwaarde dat candidaten op hun papieren 1000 handtekeningen moesten verzamelen heeft er voor gezorgd. dat geen lijst door de op positie kon worden ingediend. De „volksdemocratie" moet toch wel van haar impopulariteit even over- tuigd zijn geweest als van haar ge brek aan democratic om zovele trues als noodzakelijk te beschou- wen, teneinde zeker ervan te zijn, dat de ongelukkige kiezers niet hun afkeuring van de Gottwald-rege- ring tot uitdrukking zouden kun nen brengen. Ook de voorzorgsmaatregelen te gen het overschrijden der grenzen door de Tsjechen en Slowaken 13.000 man was tot nu toe ontsnapt hebben het voor de bevolking van Tsjecho-Slowakije bovendien onmogelijk gemaakt om door vrij- willige ballingschap hun oppositie tegen de regering te laten blijken. Niettegenstaande al deze ondemo- cratischenmethoden van de regering was 11 pet. van het totaal aantal uitgebrachte stemmen bianco. Dit, evenals het niet-stemmen van dr. Benesj en het ontslag, dat 9 leden van de Tsjechische ambassade in Londen namen, is het duidelijk be- wijs, dat de Tsjechische verkiezin gen van nul en gener waarde zijn voor ieder weldenkend democraat. De enige waarde, die wij er aan toekennen, is, dat het een waar- schuwing moet zijn voor alien, die nog enig vertrouwen in de „demo- cratische" methoden van de zgn. ..volksdemocratien" hadden. De Tsjechische verkiezingszondag, 30 Mei 1948 moge daarom met vlam- mende letters in ons geheugen ge- prent blijven. SIC TRANSIT DE TRADITIONELE PAAR DENMARKT TE OPMEER is weer gehouden en uit deze op name van onze fotograaf blijkt wel, dat er veel belangstelling en grote aanvoer was. De kwaliteit van de aangevoerde paarden was over het algemeen goed. Inzet: een koopman leidt een van zijn paarden voor DONDERDAG 3 JUNI HILVERSUM II 7.15 Morgen- groet; 7.45 Morgengebed; 8.15 Pluk de dag; 9.00 Voor de vrouw; 9.35 Carnaval; 9.45 Schoolradio; 11.00 De Zonnebloem; 12.03 Klaas van Beeck en zijn orkest; 13.00 Katho- liek nieuws; 13.45 Hors d' oeuvre; 14.40 Causerie voor de vrouw; 15.15 Gram, platen; 15.30 Rotterdams pianokwartet; 16.45 Suite Sympho- nique; 17.30 ..Sangh en spel"; 18.15 Land- en tuinbouw; 18.45 Gram, platen; 19.45 Beroepskeuze; 21.15 Populaire orgelbespeling; 21.45 Strijkorkest; 22.35 Gram, platen; 23.15 Werken van L. van Beetho ven. HILVERSUM I 7.30 Amuse- mentsorkesten; 8.15 Gram, varia; 9.15*Morgenwijding: 9.45 Arbeids- vitaminen; 10.30 ,-Voor de vrouw; 10.50 Voor de kleuters; 11.00 BBC- symphonie-orkest; 12.13 In 't spion- netje; 13.15 The Skymasters; 14.00 Moeders en kinderen in de natuur; 14.20 Filmprogramma; 15.00 Voor zieken en gezonden; 16.05 Solisten- concert; 17.20 Welk dier deze week? 13.15 Sportpraatje; 18.30 Voor .de Ned. Strijdkrachten; 19.00 Gram, platen; 19.15 Radio Volksmuziek- school; 20.15 Utrechts Stedelijk Or kest; 21.15 Hoorspel, 22.15 Onder vier ogen: 22.30 Musicorda-serena- de, 23.15 Operette fragmenten op gram, platen. Oorspronkelijke roman uit het Russische spionnenleven 60. „Zo, zo, je denkt dus, dat de Gezant des Doods daar hartelijk zal worden ingehaald?" „De heer d'Artillac wacht daar het Legioen van Eer". „En hier wacht hem de strop! Roemjanzow ik zal je 'n verrassing mededelen. De Gezant des Doods zal in Frankrijk zijn intrede doen met'n engel. Wie dat is zal ik je later meedelen. Ik zal dan te- vens 'n nieuwe, zeer vertrouwelij- ke opdracht geven". ..Roemjanzow's meester kan tot in de dood op hem rekenen!" „Ha, ha. ha! Ouwe ajuin! Doe niet zo keizerlijk! Je loert op 'n baantje enje hebt gelijk!" Schaterla- chend legde Tegleff z'n handen op de schouders van de onthutste man wien de helse lach van de meester, na zijn vertrek nog lang in de oren klonk. Geen seeonde wist je wat je van die vreselijke man moest den- ken. Tegleff wierp zich de pelsjas om de schouders, ging naar bene- den, naar de leeszaal en nam daar plaats aan 'n lessenaar. 'n Minuut later gingen de deuren voor het pu- bliek open. Tegleff. kwasi-aandach- tig gebogen over 'n boek, liet z'n loerende blik rondgaan. Daar zat weer dat deftige ouwe heertje. Welk boek zou die nu weer te le- zen vragen? Hij informeerde in het kantoor en het antwoord luidde: „Het laatste boek dat hij ter lezing vroeg was van Nicola) Berdjajef". „Hm, hm", zei Tegleff, „doet dat mannetje aan godsdienstige wijsbe- geerte? We zullen hem eens een dagje in observatie nemen in het politiebureau. Laat ik dat even no- teren. Die boeken moeten uitgelichi worden, tegelijk met de brochures van Tschaadajef. Dat gefilosofeer begint me de keel uit te hangen. 't Volk moet leren werken enhaten dat is mijn filosofie. Maar, hij ver- moedde geen ogenblik dat hij. hier te doen had met het rijke oude heertje, aan wie indertijd Michael om hulp had willen vragen op de dag, waarop hij in vertwijfeling, een der. chargerende kozakken neer- schoot. Hij gaf de portier last, de naam en het adres van het ouwe heertje te vragen en vertrok per auto naar de Peter- en Pauls- gevangenis. Hier richtte hij z'n schreden regelrecht naar de zaal, waar de administrateur z'n lessenaar had en waar de archieven van de gewezen vesting, voor zover die tij dens de revolutie niet verwoest wa ren. bewaard bleven. ..Kameraad. vertel me eens: hoe heet de laatst binnengebrachte?" ..Alexandra Krylow, heer." ..Welke eel?" „De kleine ziekenzaal. Ze is ge- wond en staat ingeschreven onder nummer 198275." „Hoe lang ben jij hier in dienst?" „Ruim vijf jaar, heer." ..Herinner jij je die Pool, die we gearresteerd hebben en die aan het hoofd van het complot stond, dat de opstand op de Oostzee-vloot' bewerkt heeft?" „U bedoelt de hypnotiseur, die de vorige directeur 'n verlamming be- zorgd heeft?" .Juist. m'n waarde, die beidoel ik" ..Die heet Jegor Jesisky en is op dezelfde dag hier binnengebracht, waarop ik me hier kwam melden". „Leeft die nog?" ..Die is springlevend, die is zo le- vend, dat slechts een hoogst-enkele van de bewakers niet onder z'n in vloed komt. Hij heeft levenslang. Maar geen eenzame opsluiting. Toch heeft de directeur order gegeven, dat hij niet in gezelschap met an- dere gevangenen mag blijven om de geheimzinnige kracht, die er van hem uitgaat". „Zeer juist gezien. Het onderzoek heeft uitgemaakt. dat de ineenzet- ting van dat complot 'n kwestie van hypnose geweest moet zijn?" En hij gromde: ..Waarom is die kerel eigenlijk niet gefusilleerd?" „Ten eerste: omdat men dat een veel te lichte straf voor hem vond. Hij verricht nu heel alleen dwang- arbeid. En ten tweede: omdat men indertijd vond, dat z'n geheime diensten nog wel eens van pas kon den komen. Dat was het hoofdmo- tief". ..Precies, precies, dat was heel verstandig van de toenmalige com missaris. Luister goed, ik zeg: go£d: „veren" bed doen sturen. Geef hem een behoorlijk zwart costuum, nette schoenen, das en pelsjas. Hij moet vooraf behoorlijk. zeer behoorlijk, gevoed en natuurlijk even behoor lijk bewaakt vanavond om negen uur op mij wachten in de geblin- deerde spreekkamer." „Ik zal het de Commandant mee delen, mijnheer." ,.Ei, ei, ei, hoe lief van je! Ben Jij hier vijf jaar en ga jij dan nog de complimenten van het hoofd van de spionnagedienst aan 'n comman dant brengen? Ha, ha, ha, pas op, dat ik over jou niet iets aan een commandant meedeel" Doodsbleek-geschrokken stond de administrateur op, boog het hoofd en zei: „Tot uw orders, mijnheer!" „Zo, nu zijn we weer goede vrienden. Ik ga me overtuigen van de gezondheidstoestand van mejuf- frouw Krylow." Hij wandelde kalm door de vele. sombere, gewelfde gangen, die nauwelijks daglicht door de getra- liede vensters lieten, ging naar de andere zijde van het grote, lugubere gebouw, waar de kleine ziekenzaal gelegen was. Deze ruimte had de naam ..ziekenzaal" te danken aan 't meerdere licht. dat er binnenviel en aan de tafel met enkele stoelen en de medicijn en instrumentenkast, die er stonden. Alexandra, die hier door de gevaVigenisdokter als de gewone politieke misdadigers be handeld werd, hard en onverschil- lig, omdat, vooral tegenover dezul- ken niemand van het personeel enige £gards in acht durfde nemen. meende. dat binnen enkele uren haar lot beslist zou zijn. Elk ogen blik kon men haar het doodvonnis komen aanzeggen. Tot haar grote verbazing echter was Tegleff uiter- Je moet die Jesisky niet naar z'n mate vriendelijk: (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1948 | | pagina 3