Platte land en stad hebben
hun eigen zorgen
Kerstening en hereniging
hinnen Nederland
Jongeren-appel
werd sterke manifestatie
Naar het land, dat wij niet kenden
Opening van het V.V.V,-kantoor
te De Koog
RADIO
DE SPEURHOND
Niet in een middag weggepraat
De nieuwe week
Van Petrus Canisius terug naar
St. Willibrord
Zei U lets?
De toekomst v/acht op persoonlijkheden
NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Maandag 7 Juni 1948
PAG. 3
NA EEN CONGRES:
Boekbespreking
In het gerestaureerde Prinsenhof te Delft is in verband met de
Nationale Herdenking van de Vrede van Munster een tentoon-
stelling georganiseerd. Zaterdagmiddag heeft H.K.H. Prinses
Juliana een bezoek aan deze tentoonstelling gebracht. H.K.H.
wordt door de heer mr. J. K. v. d. Haagen voorgelicht over de
slag om 's.Hertogenbosch, waarvan een maquette tentoongesteld
is. Rechts van de Prinses minister-president dr. Beel.
De apologetische vereni-
Grote luchtvaarttentoon-
stelling op Ypenburg
..MENS EN MELODIE"
Zes \ppr geeist
voor moordaanslag
PROGRAMMA
FEUILLETON
(Van onze speciale verslaggever)
HET IS BEGRIJPELIJK, dat problemen, die het platteland en de
stad raken, zodanig zijn, dat diepgaande onderzoekingen en
desnoods wetten nodig ziln, om daarvan verlost te worden. Dat
alles kan zo maar niet in een middag worden weggepraat, maar
toch kwamen er op het Congres van de Diocesane Raad van
Overleg, gehouden in Haarlem, gezichtspunten naar voren, die
het onthouden ten voile waard zijn. A1 was het desnoods aReen
maar, om nogmaals scherp te stellen, dat er wel problemen zijn,
maar (en dat is in ieder geval hoopgevend) dat ze ook oplos-
baar zijn.
Daar was a! onmiddellijk het
wijze. we zouden haast zeggen,
vaderlijke woord van het Tweede
Kamerlid W. Steinmetz, die er op
wees, dat al deze problemen in
feite en op de aller-eerste plaats
moesten worden bezien in fyt licht
der zedelijke, morele en geestelijke
waarden van ieder mens, of hij
plattelander is of stedeling. En dan
op de tweede plaats komen de eco-
nomische voorwaarden en materiele
zorgen. Natuurlijk, mr Van Wijck,
de katholieke Amsterdamse wet-
houder, die hem van repliek diende
gaf hem dit volmondig toe. „Het is
immers vanzelfsprekend." merkte
hij ondeugend op, „dat dit in een
kring van katholieke afgevaardig-
den als eerste norm geldt."
Nee, aan slagvaardigheid ontbrak
het in hotel Brinkman niet, maar
daarmede werden de problemen er
niet minder om.
Mr Van Wijck b.v. vertelde, dat
de mensen ook bij industrialisatie
eigenlijk in eigen omgeving moes
ten blijven wonen en desnoods dan
met een vervoermiddel op en neer
gebracht. Maar burgemeester v. d.
Weijden haalde later juist voor-
beelden aan, hoe dat vervoer kan
ontaarden in een tuchteloze tocht
heen en weer. „Bij het huizenbou-
wen niet de wijken precies inge-
deeld in welstandsgrens, maar door
elkaar hen." verzuchtte de wethou-
der. Prachtig, prachtig, maar hoe
dat op te lossen in een stad, waar
met iedere M2. moet worden ge-
woekerd en hoe als de werknefner
zich steeds ten achter voelt gesteld
door de sociale verhoudingen en
vele omstandigheden. Die sociale
verhoudingen kwamen deze middag
herhaaldelijk in opspraak, enerzijds
doordat volgens sommigen de mens
te gemakkelijk geworden is, omdat
het nu zo'n beetje voor hem gere-
geld wordt, anderzijds omdat heel
dikwijls de juiste stimulans erdoor
wordt weggenomen. Hoewel de hr
Steinmetz onmiddellijk voor de ar-
beiders in het geweer kwam, door
op te merken, dat men zich bij de
besluiten heeft neergelegd, omdat
het beter was dan helemaal niets.
Menselijk geluk en
gelijkstelling
Kort en bondig kwamen de me-
ningen tenslotte toch wel hierop
neer, dat het probleem gaat onf
het waarachtig menselijk geluk als
eerste en dan om de volledige ma
teriele gelijkstelling tussen platte
land en sfad als tweede noodzaak.
„Want," zo betoogde de heer v. d.
Weijden, „de handarbeiders gaan
niet weg, omdat ze niet van hun
werk houden maar omdat ze voort-
durend het gevoel hebben, als pa-
ria's der maatschappij te worden
bekeken en erger nog, behandeld."
..Industrialisatie?, Goed," zei hij.
„maar dan zodanige regelingen, dat
de arbeider, die naast de boer komt
te wonen, 't er niet beter afbrengt.
Dan zou een vlucht van het land
naar de industrie worden gescha-
pen, die onverantwoordelijk is en
tot 'n crisisverhouding zou leiden."
Mr Van Wijck poneerde dan ook
zeer terecht. dat er reeds bij voor-
baat voorwaarden moesten gesteld
worden, om tot een bepaalde, har-
monie en een juist evenwicht te
komen, hetgeen door gezamenlijk
overleg toch wel het best beslist
kan worden. Met name ging het
hier om medezeggingschap en be-
zitsspreiding, waarover al zoveel te
doen geweest is.
Dit alles zal de tuinder en boer
echter weinig baten, tenzij men be-
denkt. dat ook hij b.v. op zijn minst
recht kan doen gelden op kinder-
bijslag, waarvoor gelukkig (toeval-
lig werd dit dezelfde dag elders
door minister Drees bekend ge
maakt) in de nabije toekomst maat-
regelen zullen worden getroffen.
Wil dit zeggen, dat ze er dan al
ziin? In geen geval, maar gezamen
lijk overleg (en daar werd deze
middag voortdyrend op gehamerd)
kan in deze zeer veel bereiken.
Stellingen
De aanwezigen kregen van beide
spreners een aantai stellingen onder
ogen, die in het prae-aavies ver-
werkt waren. Het waren stellingen,
waar dikwijls veel waarheden in
staken, zoals b.v. die van mr Van
Wijck „Industrialisatie zal met een-
zijaig in de grote steden mogen
woraen geconcentreerd." Hiermede
aoelde hij vooral op de grote ge-
varen die er dan ontstaan voor de
vele piattelanders, die noodzakelijk
naar die steden moeten trekken,
omdat de Nederlandse grond lang-
zamerhand voor de lanabouw ver-
zadigd is, terwijl de heer v. d. Weij
den proclameerde, dat „de leuze van
de komende industrialisatie ten plat-
telande niet mag leiden tot de op-
vatting, dat de bodemproductie zal
gElVT U misschien geneigd te
doen als die man op Maan-
dagochtend? Het was al niet zo
vroeg meer en toch zuchtte en
kreunde hij, omdat hij de nieu
we week als een berg voor zich
zag. Wa&rop men hem moed
trachtte in te spreken door hem
te zeggen dat, wanneer het
overmorgen was, er nog maar
drie dagen overschoten, of
eigenlijk nog maar twee en
halve dag, omdat hij de Zater-
dagmiddag toch al vrij had. Het
verhaal vertelt verder niet, of
die man inderdaad moed ge-
noeg bezat om werkelijk moed
te hebben. Maar het lesje van
het vertelsel is dit, dat men
elke Maandagochtend en zelfs
iedere morgen meteen flink
moet aanpakken, omdat heel de
nieuwe week en elke nieuwe
dag afhangen van een goed
begin.
MARCUS
wmmmA
■tt
VXsifLl*
zijn of worden een tweede- of der-
derangstak van volksbestaan."
Natuurlijk niet. Maar het feit, dat
binnenkort 30 a 40.000 personen per
jaar werkgelegenheid zullen moeten
vinden, drinet op een spoedige op-
lossing aan. Emigratie alleen helpt
niet.
Industrialisatie schept vele moei-
lijkheden. Daarvoor echter hebben
de organisaties zich in te spannen.
Het coygres heeft in het openbaar
over diverse prohlemen gesproken.
Het wordt nu tijd, dat dit alles, op
papier uitgewerkt, naar boven
wordt gestuwd.
Er zijn immers zoveel problemen:
woningbouw, industrieruimte, ver-
voersmogelijkheden. wegen, gezond-
heids- en sociale dienst, ouden van
dagen landbouwperikelen van afzet
gebieden en prijsnoteringen, enz.,
enz. De afgevaardigden werden er
onder bedolven. Daarom was het
goed, dat er zovele geestelijke en
wereldlijke autoriteiten kwamen
luisteren naar twee deskundige
sprekers, die wel niet geheel en al
hebben overtuigd, omdat de menin-
gen te verschillend zijn en blijven,
maar die toch even een blik in de
toekomst lieten slaan, zoals Neder-
land er na enige jaren uit kan en
moet zien.
Mogelijkheden, zowel als moei-
lijkheden waren er te over, maar
men dient toch niet al te pessimis-
tisch te oordelen. Theorie alleen
maakt het leven niet.
„De zwarte duivels van Rot
terdam" door Bert Honselaar.
Uitgave: Wyt, Rotterdam.
De kundige schjjljver van dit do-
cumentaire boek, Bert Honselaar,
Luit. ter Zee der Illde klasse KMRS
DTV. geeft in dit verhaal over de j Spre]r kan een middel zijn. om de
strijd der marimerg bij de Maas- herenieing door middel van de
..Una Sancta" te bevorderen. Enige
koerswijziging lijkt gewenst. Aller-
eerst kwam in behandeling het
voprstel tot wiiziging van de statu-
ten, waarbij als doelstelling nader
wordt aangegeven: ,.De kerstening
en hereniging binnen Nederland",
in verband waarmede ook een
naarnsverandering ..St. Willibrord"
wordt aanbevolen. Bij de algemene
beschouwingen kwamen bezwaren
tot uiting tegen het opheffen van
de verenigipg ..Petrus Canisius" en
tegen het feit. dat de nieuwe sta-
tuten niet duidelijk genoeg het ac
cent zouden leggen op het ..katho
lieke" karakter daarvan. Ge<^>n-
stateerd werd echter dat de ,.P.C."
niet wordt Opgeheven doch voort-
g e z e t. In grote meerderheid
sprak men zich. na uitgebreide ge-
dachtenwisseling. uit voor de
naarnsverandering. terwiil vastge-
steld werd. dat de St. Willibrord-
vereniging zich ten doel stelt. de
Katholieke Kerk te dienen in haar
GING Petrus Canisius" hield
haar algemene ledepvergadering in
Utrecht onder presidium van Pas-
toor W. Nolet. uit Amsterdam, die
in zijn inleidend wo'ord constateer-
de, dat de christen-Maatschappij
momenteel in grote trekken op het
standpunt staat van de ..Una sancta".
Dit betekem niet. dat de oude be-
proefde methode van apologetiek
aan de kant gezet moet worden
daar deze er is om de ..argumenta
credibilitatis" in te scherpen, het
geen altijd nodig blijkt. Ons ge-
bruggen te Rotterdam, een span-
nend en alleszins gedocumenteerd
relaas over de gebeurtenissen in de
Meidagen van '40. toen Neerland's
drukste havenstad onverwachts het
doelwit der Duitsers was, die zich
met een overrompelende manoeu
vre van de cardinale punten wil-
den meester maken, doch op hun
weg naar een gemakkelijke ver-
overing van het hart van Holland,
stieten op de taaie weerstand der
roemruchte mariniers. Dit mooie
boek zet verschillende feiten recht,
die een snel ontstane legende reeds
misvormd had. Doch hierdoor ver-
schijnen de helden ons in een des te
stralender licht en kunnen wij te
meer waarderen, wat zij ter verde-
diging van het vaderland deden.
Behalve historicus bewijst Bert
Honselaar ook litterator te zijn.
want zijn stijl is boeiend en past
prachtig aan bii de gewichtige fei
ten. die hij beschriift. Een boek. dat
waard is gelezen te worden.
dp5-ii Wgnd-aen
werk van de kerstening en hereni
ging binnen Nederland. De ont-
werp-statuten werden met meer
derheid \$an stemmen goedgekeurd.
Tot leden van het bestpur werden
bij acclamatie gekozen verklaard:
(in alfabethische volgorde) N.
Brandsma, Dr. N. v. Doornik, M.S.C.,
Mejuffrouw J Koet g.R.S.. Dr. C.
Pauwels O.P., L. Raaymackers, Drs
M. Staverman O.F.M., Drs A. van
Strqaten O.E.S.A-. Dr. Ir, F. Telle-
gen. Dr. F. Thijssen, Dr. J. Wille-
brands. Drs A. Wirtz en Dr. J.
Witte S.J. Tot voorzitter werd ge
kozen Dr. J. G. M. Willebrands di-
recteur van het Philosophicum te
Warmond. Pater Pauwels O.P. lid
van het „Petrus Canisius" bestuur
sprak een woord van dank voor
wat de aftredende voorzitter pas-
toor W. Nolet, als zodanig voor de
vereniging gedaan heeft. Op voor-
stel van Pastoor Nolet werd Prof.
J. Prein benoemd tot erelid van
„St. Willibrord".
Dr. J. Witte S.J. hield een be-
schouwing over het Amsterdams
Oecumenisch congres. Dat de Ka
tholieke Kerk niet meedoet aan dit
congres komt voort uit het stand
punt van 1929, al zal men een moei-
lijkheid voelen in het *eit dat er
op het ogenblik. gezien de grote
groei der Beweging nog geen offi-
ciele uitspraak is gedaan. Wat niet
zegt dat samenwerking nooit of
nimjner mogelijk geacht zou kun
nen worden. Momenteel is deelna-
me voor de Rooms-Katholieke
Kerk echter nog onmogelijk, prin-
cipieel is deze thans zeker uitge-
sloten.
Tot welke politieke richting
de „Haagse Post" behoort, weet
ik niet precies, maar het zal wel
V.V.D. zijn, u weet wel, de lui,
die er op spinnen, straks in het
nieuwe kabjpet te komen, ter
uhlle van het veilig stellen van
de Grondwetsherzievjyig. Die
,.H. P." nu keurt de pezinspoli-
tiek van de K.V.P. af in een
artikel. dat tprecht in verschil
lende bladen de verontwaardi-
aing gaande maakt. Onze bevol-
kingsaanwas heet aeforceerd en
wordt door de K.V.P. op hooqst-
onsociale ynize geprovaoeerd. en
er bestaat alle aanleidina. het
hope gebnorteciifer in Nederland
te beperken. ..indjen mpgeliik",
voegt het blad er listiq aan toe.
Er zou non wel wat over t£ zeg
gen ziin. Maar ik wil hier maar
volstaan met de vraaa. hoe ver-
sterking van hqt, kabinet met
mensen uit deze kring overeen
te brenaen is met de l£uze van
de partij, die door heel hot land
cp het ogenblik davert: Gezond
gezin, gezond volk. Wie. afge-
zien van alles. met deze leuze
instemt en haar verwerkeliiken
wil, xveet, waar hij straps met
zijn stem wel en waaar hij niet
noet wezen
De tentoonstelling, die door de
lyfhtstrijdkracljten van 19 Juni tot
en met 4 Juli a.s. op het vliegveld
Ypenburg wordt gehouden ter ge-
legenheid van het 35-jarig bestaan
der militaire luchtvaart, zal tevens
een proef zijn, om te onderzoeken,
of ook in Nederland in de toekomst
een internationale luchtvaartten-
toonstelling mogelijk is.
Na de „ELTA" in 1919 zal de ko-
mpnde luchtvaart-expositie. zowel
in qualiteit als in quajititeit, de
grootste zijn, die tot dusverre in ons
land te zien was, aldus werd ons
v^p de zijde van de voorlichtings-
dienst der luchtmachtstaf medege-
deeld.
Het aan^al deelnemers is zeer
groot. De Nederlandse Seintoestel-
lenfabriek, Folder, de Kon. Ned.
Vereniging voor Luchtvaart, Nat.
Luchtvaartschool, Rijjcslucljtvaart-
school. Aero Holland, Avia Diypen
e.a. zullen er vertegenwoordigd zijn
Op 3 en 4 Juli worden op het
vliggveld Ypenburg in het kader
der tentoonstelling vliegfeesten ge
houden. Het hoogtepuot daarvan
zal het voorvliegen zijn van drie
Gloster ..Meteor" straalvliegtuigen,
waarvspi de Nederlandse lucht-
macht er minstens 16 zal bezitten
binnenkort.
Voorts demonstrates met de Spit
fire trainer (waarvan Nederland,
buiten Engeland. het enige land is,
dat ze tjpzit), de Spitfire. Harvard,
Oxforc, Promotor. Grunau baby-
zweefvliegtuig, Helicoptere, Firefly.
Seafury. Een schijngevecht tussen
een Spitfire en een Tiger M.oth,
eveneens tussen een Spitfire en een
Mitchell, een raket-demonstratie en
het springen met parachutes wordt
uitgevoerd.
(Van onze verslaggever)
DE OPKOMST op het appel der jpngeren uit de kring den Hol
der van de K.V.P. was als gewoonlijk bij soortgelijke bijeen-
komsten, uitstekend. De Hoomse Parkzaal stroomde tenminste
i^eds lang voor het beginuur vol met enthoupiaste leden van
verschillende jongeren-organisatips en toen hot eerpte woord dan
ook door de vqprzitter werd gggprokpn. was dit voor een geheel
gevulde ruimte. De na-oorlogse jonge vrouwen en maniun heb
ben dan toch e(ndelijk het besef in zifh gevoeld, dat ziiTipt zijn
die in de komende jaren een grpte verantwoo5)deljikheid te dra-
gen krijgen op velerlei gebied, waarop strijdvaardige marpjen
en vrouwen vooraan moeten gaan. Wisten zij het nog niet, dan
is hup dit deze ipid^ag wel duidelijk gemaakt dopr een diep
gaande inleiding van het Ifyreede Kamerlid, de heer Th. D, J. M.
Koersen, en door een met recht vurige jongeren-redevoering van
Frans Burmanje, vice-voorzitter van de Jongerenkring der K.V.P.
Amsterdam.
Duidejijk omlijnd immers gaven
ze aan, dat het zwaartepunt van
het leven nu meer dan ooit gele-
gen is in het v66r of tegen Chris-
tus, v66r of tegen een Christelijke,
geordende samenleving. Dat het er
niet' meer om gaat, om zo maar
zond^r meer aan te nemen wat
door de ouderen wqydt voorgehou-
den of door aan de kant te gaan
zitten orpdat er een zeker wan-
begrip zou zijn tussen de idealen
van twee verschillende generatie's,
maar dat er in de korpende jaren
geestelijk vooral gevochten moet
worden, jiyst door de vele jqpge-
ren, die ertoe in staat zUn- z'c^
daartoe nu gaan bekwamen.
Nogjpaals hoe dikwijls is dit
al voorgehouden is hun bjjge-
bracht, da_t zij de mensen van de
toekomst "zijn en dat zij vele
functie's in maatscljappelijke en so
ciale organisatie's moeten vqjwul-
len. De jongeren beseffen dit zelf
terdege en velen wachten reeds op
deze functie's, waarvoor ze zicjp met
hart en ziel bekwaamd hebben,
maar de verhoudingen zijn nu nog
zo, dat zij deze kansen nog niet
aangeboden krijgen. of
voile kunnen benutten.
niet ten
ALS „MECHANISCHE" MENSEN der Twintigste Eeuw zijn wij
gewend, ons nergens meer over te v.erwonderen. Allerwege
worden wij meegesleurd in de pijlsnelle stroom van het ruste-
loos-jachtende leven, zodat wij meestal geen oog meer hebben
voor d.e goede, oude dingen van deze aarde, welke ons als
enige schatten zijn overgebleven uit het Aardse Paradijs: de
bomen en de bloemen, de vogels, de wijde vergezichten van
kleurige wolken, die zich spiegelen in de eeuwig deinende gol-
ven der zee, de goedheid en de rust van Gods natuurKrijgen
wij echter eenmaal de gelegenheid de afmattende sleur van alle-
dag te verbreken, om ons geheel over te le^teren aan de over-
weldigende schoonheid der Schepping, dan is het merkwaardig
om te ervaren, dat niets ons oog ontgaat, zelfs de kleinste bijzon-
derheden onze aandacht trekken, alsof wij datgene opnieuw heb
ben ontdekt, wat wij, rusteloos stappend in de tredmolen van
ons dagelijks bestaan, verloren hadden.
Op uitnodiging van het gemeen-
tebestuur van Texel hebben jour-
nalisten deze gelegenheid gekre-
gen. Te De Koog, de badplaats aan
Texels Westkust, werd Zaterdag
middag het nieuwe verkeersbureau
van de V.V.V. „Texel" geopend. Op
zichzelf is dit geen gebeurtenis van
wereldschokkende betekenis; toch
heeft het gemeentebestuur ge-
meend, bij deze gelegenheid tal
van persvertegenwoordigers te
moeten uitnodigen voor een bezoek
aan Texel, om hun de schoonheid
van ,.De parel der Waddeneilan-
den" te tonen, opdat zij, van de met
geen nen te beschrijven schoonheid
van Texel in hun couranten ver-
tellend, aan het Nederlandse Volk
zouden doen weten, dat het waar
achtig niet naar het buitenland be-
hoeft te gaan.
Prachtig brok natuur
Het is wel merkwaardig, maar
zodra men op Texel voet aan wal
zet. begint men de dingen rondom
met geheel andere ogen te be-
schouwen. De sfeer, die daar
heerst, draagt iets zo karakteristieks
in zich. dat alle dingen een aparte
betekenis krijgen, zelfs die kleine
bijzonderheden, die men overal
elders ook ziet. Ze zouden die
aparte betekenis verliezen, wan
neer ze niet °P Texel zouden zijn.
We reden per touringcar van de
T.E.S.O. door de velden, waar Hol
lands natuur hoogtij viert. Langs
kronkelige landweggetjes ging de
reis. Schilderachtige boerderijtjes
schoven wit-groen aan de ruiten
voorbij, wat verder zagen we het
idyllische dorpje Den Hoorn. Nog
verder waren de brede gele dui-
nenrijen, buiten van zand, met een
kraag van dennenbossen om. Loom
lagen de schapen op het warme
weiland te dromen of zochten be-
schutting voor de wind in de luwte
van de „tuunwoallen". Barneveldse
kippen waren als vele bruine stip-
p,en op een groen tapijt.
Verder ging de reis. Naar de
hoogte van de Fontijnsnol, van
waar uit men een prachtig pano
rama heeft over geheel Texel. Van
de Fontijnsnol naar het Texels
Museum, waar alle producten van
land en zee zijn bijeengebracht;
inderdaad. het staat op de muur, in
grote zwarte letters geschilderd:
„Siet. wat al wonderwercks wij
achteloos vertreden". Van het Mu
seum naar de Muyen, het rijk van
de zilvgfmeeuwen en de grutto's,
van de kievitten en de scholeksters,
van de leeuwerikken, blauwe rei-
gers en lepelaars.
Centrum voor vreemde-
lingenverkeer?
In een van de vele en mooie ho
tels van De Koog bood het 6e_
meentebestuur de gasten een wel-
voorziene lunch aan. Aanwezig
waren hierbij de Burgemeester, Mr.
G. D. Rehorst, een der Wethouders,
de president-commissaris van de
T.E.S.O. de heer Mulder, de voor
zitter van V.V.V. afd. Texel, de
heer W. H. I^p en de waarn. secre-
taris de heer F. F. Gerritsma.
De Burgemeester heette hen
alien op zeer hartelijke wijze wel-
kom en zette met eqige woorden
het doel van deze bijeenkomst uit-
een. De heer Lap kon natuurlijk
niet nalaten een propagandistisch
woordje over zijn geliefd Texel te
spreken ejj de heer Mulder legde
vooral de nadruk op de pfettige
wijze van samenwerken welke er
momenteel bestaat tussen het Ge
meentebestuur, het bestuur van
V.V.V. en dat van T.E.S.O.. welke
samenwerking ongetwijfeld ten
goede zal komen aan het gemeen-
schappelijk doel: Texel groot te
maken.
Des middags volgde onder zeer
grote belangstelling de opening van
het nieuwe V.V.V. kantoor te De
Koog. De heer Lap bracht dank
aan alien die ertoe hadden mede-
gewerkt, om de bouw van het bu
reau mogelijk te maken.
Terwijl de plaatselijke hayrnonie
het Wilhelmus speelde, werd de
Nederlandse driekleur gehesen,
waarmee een nieuw tijdperk in de
geschiedenis van de V.V.V. Texel
werd ingezet.
Texel.
Het was een land, dat WU n'et
kenden. Maar wij hebben het ont
dekt en het was met spijt dat wij
afscheid namen van de mensen, die
daar wonen, van de vogels. van de
duinen en de dennen, van de krqn-
kelige zandpaafljes. en de schapen
langs de tuunwoallen.
In het voile besef, dat wij eetjs
zoqden terugkeren gingen wij aan
boord van de Dokter Wagemaker,
nog eenmaal orq^iend naar het
eiland van schoonheid. dat zich
voor ons uitstrekte in een verschiet,
waar de zon als een glorie over
straalde.
GERARD PONSIOEN
Het Mei-nummer van het alge-
meen maandblad voor muziek:
..Mens en Melodie" opent met een
herdenkings-artikel van Wouter
Paap over het Amsterdamse Con-
certgebouw, dat zijn zestig jarig
bestaansfeest vierde. Geza Frid
noemt Thomas Mann's laatste roman
„Dokter Baustus Das Leben des
deutschen Tonsetzers Adrian Le-
verkiihn, er^lU von einem Freun-
de". Spannende lectuur voor de mu-
ziekliefhebber, een leerzaam genot
voor de uitvoerende kunstenaar, en
een uitkomst voor de componist.
Over Matthaeus Passion-uitvoe-
ringen schrijft Prof. Dr. G. van der
Leeuw, en Wouter Paap bespreekt
het proefschrift: „De oudste melo-
diek van Italie" van Helene Nolthe-
nius. Jules Cuypers toont aan de
hand van enkele voorbeglden aan,
dat men in het algemeen een com
ponist onrecht aandoet, indien men
bij de bespreking zijner werken de
melodieen citeert met wegjpting van
de harmonieen die er bij horen. Het
werk van de componj^t Charles
Koechlin is het onderwerp van een
uitvoerig artikel van Jos Woujers.
Dr. J. L. Broeckx ^fhrijft een In
Memoriym over Karel Candael.
Naar aanleiding van het bonderste
debutgnten-conpert schrijft Wouter
Paap. dat deze concerten als proef-
station in ons qpncertleven een on-
misbare instelling zijn geworden.
Chr. H. L. Smits wijdt een artikel
aan Vioolbouw en traditie, terwijl
nogmaals Wouter Paap het nieuwe
Nederlandse ..Pianoconcert van Jur-
riaan Andriessen bespreekt.
De taak, die wacht
Dat het niet bepaald eenvoudig
is, waarvoor de jongeren zich ge-
plaatst zullen zien, de heer
Koersen deze yiiddgg wel duidelijk
gemaakt. Hij vond het een prettige
gedacbte, om voor de jongeren te
spreken, omdat ook, volgens deze
spreker, alles vernieuwd tftpet
worden. niet door af te breken of
alles te vernielen, maar do.or ver-
jongde idealen te brengen in het
bestel der maatschappelijke ver
houdingen. Er moet onder de jom
geren een groei naar pc 'onlijk-
heidscultuur zijn en zij moeten
idealen bezitten, getoetst aan de
werkelijkheid.
Spr. gijig diep in op de verschil
lende regeringsvormen. die er kun
nen bestaan in een gemeenschap
vap mensen. Hij schilderde de dis-
orde die er qntstaat bij een totali-
tair regiem. waar juist de grote
normen van hgl mgpselijk bestaan
worsen misvormd en ontkend.
Hieijria sprak hij over dp demo
cratic als over spn vorm. die voor
ons land de beste is. Deze rege-
ringsvorm is van grote betekenis
voor recht en orde. aldus de heer
Koersen. maar stelt tevens hoge
eisen aan de leden van deze maat
schappelijke instelling.
Daarna ging spr. over naar het
sociaal-economische terrein, om te
spreken over de publiekrechter-
lijke bedrijjsorganisatie's, de on-
dernemingsrgden en de medezeg-
genschap. waarvoor hij de bijzon-
dere aandacht en studie van de
jongeren vrpeg, om. wajineer het
zover is, ten voile de verantwoor-
ding van deze nieuwe grondslagen
der maatschappij te kunnen dra-
gen-
Volkomen overgave
Frans Burmanje sprak zijn ge-
hoor toe in een taal,gloedvol van
enthousiasme en sterk door zijn
jongerenidealen. Hij riep de jonge
ren vooral op om zich ten voile in
te zeUen tegen bet Conynumsme,
omdat dit stelsel alle Christelijke
idealen negeept en afbreekt en
alleen gericht is op de loutere stof.
Tijertoe behandelde hij in grote
lijnen dp philosofie van Marx en
de leerstellingen, die het Stalinis-
me daaruit heeft opgebouwd. In dit
verband viees hij speciaal op de
verwerping van alle moraal en de
ontkenning van de menselijke rech-
ten van het individu en het gezin
ten opzichte van de gemeenschap,
welke stellingen het commuiyprne
ten opzichte van alles wil versprei-
den.
Hier wees Burmanje er op dat
de Christenen in deze echter ook
een grote schuld hadden en nog
hebben, omdat zij niet in harmo-
nie met en onderworpen aan de
Goddelijke wetten leven. Hij
eiste dan ook terecht van de jon-
gerep een volkomen overgave aan
God en ZUn Kerk en een belevlng
van het gelo<jf, £pals het gegeven
is en niet, zoals de mensen het
dikwijls willen zien. Qm daar-
door met grondig succes de strijd
tegen het eommunisme voor een
goede wereld op te kunnen ne
men.
„Onze taak is een uij^rst zware,
maar ook een taak, die ten voile
waard is te wqjden opgenomen",
riep lyj tot zijn begeesterd gehoor
die zijn woorden uit hun eigen hart
gegrepen voel4en. Ook hij vroeg
tot slot aan al zijn vjjenden zich
met de uiterste inspannir^ voor te
bereiden op de wachtende toekomst.
Verblijdend was het, dat ver
schillende ouderen, die l\jin sporen
reeds in het leven, in de organisa
tie's en de katholieke politiek
ruimschoots verdiend hebben, aan
wezig wilden zijn, om naar de jon
geren te luisteren, o.m. de voorzit
ter van de K.V.P. Kring den Hel-
der, burgemeester H. Nolet, burge
meester G. H. Essing van Blokker-
Westwoud, het oud- Tweede I^p-
merlid de heer E. J. M. Stumpel en
andere figuren uit het organisatie-
leven.
Prettig was het ook te kunnen
luisteren naar de zingende stemmen
uit Hem-Venhuizen o.l.v. de heer
van Leeuwen, die dit appel klank-
vol en enthousiast omlijstten.
Deze eerste massale openjjare bij
eenkomst van de Jongeren is een
prachtig gpslaagde manifestatie ge
weest van de kracht, die er in de
katholieke jonge vrouwen en man-
nen leeft.
Op 29 Februari 1948 ont^jpd te
Zevenbergen een vechtpartij tupsen
zekere C. v. d. H. en A. K., waar
bij C v d. H. een mes trok en A.
K., de verloofde van zijn zuster,
der mate verwondde, dat deze kort
daarop overleed.
De 22 jarige verdachle bleek vol
gens qpn psychiatrisch rapport min
der toerekeningsvatbaar. Hij was
al eens tot tuchthuisstraf veroor-
deeld. De officier van Justitie Qyer-
woog de moeilijke huiselijke om-
standighecjfn waarin vgrdachte
leefde. De eis luidde 6 jaar, door te
brengen in een bijzondere gevange-
nis.
Uitspraak over 14 dagen.
DINSDAG 8 JUNI
HILVERSUM II: 7.15 Gram.giuz.,
7.45 Morgengebed, 8.15 Pluk de dag.
9.00 Herhaling Lichtbaken, 10.00
Voor de kleuters, 10.30 Schoolradio,
11.00 Muziek houdt fit. 12.03 Zang
en piano, 12.33 Lunchconce^C 13.00
Kath. Nieuw?. 13.45 Stichts*Piano-
kwartej, 14.30 Onder ons, 15-00
Schoolradio, 16.00 De Zopnebloem,
16.30 Ziekeolof. 17.30 De' Wigwam
feliciteert, 17.45 Grgm.platen. 18.30
Viool en orgel, 19.15 Kareol Septet,
19.45 Voor de jongeren, 20.12 Ka-
mermuziek: 22.05 Symphonisch con
cert, 22.45 Avondgebed, 23.15 Avond-
concert.
HILVERSUM I: 7.15 Ochtend-
gymnastiek. 7.30 Gysm.platen, 8.15
Aubade, 9.15 Morgenwijding. 9.45
Arheidsvitaminen, 10.30 Voor de
vrouw, 11.00 Gram.muziejj, 11.45 Uit
de wereldpers, 12.33 Ons platteland,
12.43 Pianoduetten, 13.15 Vaude-
ville-orkest. 14.00 Met naald en
sghaar. 14.30 Radio-matin^e, 16.10
Deens blaaskwintet, 17.00 Neder
landse ipisici voor de jeugjl. 18.15
Pianopotpourri, 18.30 Voor de Ned.
Strijdkrachtem 20.15 Vacantietrip
naar Londen; 21.00 Kinderkoor; 21.20
Kamerorkest, 22.30 ..The Skymas-
ters", £3.15 Wagner-Strausw.oncert.
Oorspronkelijke roman uit het Russische spionnenleven
53.
„Zeggen ze dat?"
„Dat zeggen ze. Gij moet mij hel-
pen."
„Als dat verraad betekent aan..."
..Verslik je niet. 'n Dood-simpel
liefdesgeschiedenisje, ..question d'a-
mour", hebben ze me geleerd. Ik
wens 'n jonge vrouw tot de mijne
te mak^n. Zij weigert echter, zich
uit vrije wil te ondepvergpn. Daar
zal ze later heel veel spijt van heb
ben, dat staat nu al vast. Binnen
veertien dagen wens ik in het hu-
welijk te treden. Ziet ge kans bin
nen die termijn haar wil zodanig....
te leiden, dat zij. ten overstaan van
mij en mijn getu(gen, volmondig
„ja. ik wil" zal zeggen, als de hu-
weiijksformule haar wordt toege-
sproken?"
„Daar zie ik kans toe."
„A la bonne.... hoe is 't ook
weer? A la bonheur, aj£ ik me niet
vergis. Gij zijt vanaf dit moment
niet meer onze gevangene, maar
onze gast. Ge zult eens zien hoe u
dat bevalien zal en ik sphpnk u de
vrljheid op de dag van ons huwe-
lijk als je dat gelukt."
„Dat z51 me gelukken. Ik stel
echter de voorwaarde, dat gij mij
dagelijks, een of twee uur lang, dat
I hangt van de kracht af, die ik zal
moeten uitoefenen, in gezelschap
van de bewuste vrouw brengt. Ik
moet ook ontslagen worden van de
zware arbe.id.
,,'n Qast werkt niet."
„Wie" waarborgt mij uw belofte?"
„Ik. Gij staat tegenover de plaats-
vervangende Volkscommissaris van
Justitie."
„Ik neem voor ditmaal aan dat 'n
Rus z'n woord houdt."
„Dank u."
„Geef me nog 'n cigaret."
„Neem deze hele doos. En korn
mee naar de kleipe zjekenzaal."
Enkele ogenblikken na dit onder-
houd, dat in de geblindeerde spreek-
kamer had plaats gevonden, zag
Alexandra de beul T.egleff, in gezel
schap van de lange, vreemde man
op hagr toetreden. Geen twee mi-
nuten geleden had Katinka Roem-
janzow haar verlaten. Deze was
enthousiast en tegelijk ietwat krui-
perig, haar genaderd en had de aan-
staande vrouw van de beruchtste
aller Russen de hand gekust: „0
mejuffrouw, wat 'n Mluk vglt u te
beurt! En als ik dan Jjedenk dat ik
uw schitterende, toekomstige wo-
ning in de Rue i'Etoile in Parijs van
onder tot boven doorlopen heb, zon-
der dat ik er het geringste vermoe-
den van had, dat u dagr eens, als
meesteres zou gaan heersen! Weet
u, dat er 'n Music-l^gll is aange-
bouwd? Ik moet u eerlijk bekennpn,
dat ik dagen lang jaloejrs geweest
ben op 't jonge mevrouwtje, dat
daarin haar intrek mocht nemen.
En met welk 'n man! Leeft er op
de hele wereld eqn myn, die zoveel
schitterende hoedanigheden in zich
verenigt? En de vierde Mei al, des
morgens om tien uur danper
extra-tr^jn naar Riga.... O, 't is 'n
pringessedroom!"
Alexandra ligt haar kalm uitpra-
ten, niet wetend wat ze van dit
enthousiasme moest depken. Was
dit oprecht of gehuicheld? In elk
geval was haar 'n kostbare mede-
deling gedaan. Over veertien dag^jj,
's morgens tjpn uur, zou ze troywen
en om elf uur, per extra-trein naar
Riga vertrekken. Ver^lapte dit
meisje hier 'n geheim of was ze op
liegen afgericht gewo/den en zei ze
de?£ woorden op bevel?
Katinka was, op dit ogenblik, in
derdaad oprecht, hoewel ze wist, <Jat
Alexandra tegen haar zin ging trou-
wen. Ze was echter vast cyertuigd,
dat Alexandra onverstandig en on-
practisch deed, dat ze later echt
gelukkig aan de zijde van zo'n
machtig man zou 'worden. Daarom
Hj-aatte ze opgeruimd over de toijej-
ten, die ze op zicht had laten bren
gen, over de modiste en de naai-
sters, over de hoge getuigen, die de
huwelijksplecfitigheid zouden bijwo-
nen. En Alexandra sprak niet tegen,
vroeg niets, hoewel ze brandde van
verlangen om te weten welke hoge
getuigen 't meisje bedoelde. Ze had
maar een gedachte: Michael laten
weten dat ze hier was, dat haar
verwonderjng niets te heduiden had
en dat ze de bruid was van Tegleff.
Maar als ze de kans zou krijgen dit
aan hem te Laten weten zou-ie te
vens weten, dat ze hem trouw zou
blijven tot in de dood. Was het niet
duidelijk, dat de Voorzienjgheid dat
meisje op hapr levenspad gebracht
had? Maar was het nc*g piet meer
duidelijk, dat de Voorzienigheid
haarzelf gebruikte, eerst als stille
hewonderaarster' van zijn no^el ka
rakter ten huize van &oewarq|v,
toen als""zijn beschermster tegen de
spion Puschkin, later als verpleeg-
ster in de Catharina,gtichting en nu
hoewel geschejden als de
vrouw die hem lief had? Ze moest
hem egn afscheidsbrjef in linden
zien te spelen. Want als ze, inplaats
van baar jawoord te geven. Tegleff
openjijk haar walging in het gezicht
slingerde, zou deze op de meest
gruwelijke wijze wraak nemen.
Tqen het gepraat van Katinka even
had ongehouden, waagde Alexandra
de vraag: „Kent ge de weg in de
volksjbuurteyi van de stad?"
„0, zeker, evengoed als m'n va-
der."
„Wel, dan moet ge me, als ge
morgen toch naar de grote mode-
magazijnen gaat, eens eeji groot ple-
zier doen. Er woont in de.... laat
ik eensverzinnenin de Rasi-
liekste^g, geloof ih, op edn na het
lggtste hujs, 'n zekere BetrofJ, 'n
ouwe, grijze baas
„Petrof, Petroff? Is dat die ge-
vaarlijke revolutionnair, die <^ns
ter dood veroordeeld geweest is, en
op het laatste ogenblik gratie ge-
kregen heeft? Vader heeft me die
naam ook genoemd."
(Wordt vervolgdj
