Londen nam alles wat Schreieder seinde
voor waarheid aan
Wij maken zelf een baret
GOEDE
MANIEREN
BIJ HET WEER AAN HUIS
iVi
Nederlandse regering zond dankbetuigingen
voor de goede radiov
Babylonische spraakverwarring
in het Vondelparkpaviljoen
m m s
m
i m m m
m m m
9mm w
a8s
n.
m m
PI m m
s m i
m w
m m
PAC. 6
NIEUW* NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zgterdag 12 Juni 1948
Ontsnapping van gevangenen maakte
eind aan het England-spiel
Eerste aardbeienveiling
te Beverwijk
Internationaal Muziekfeest te Amsterdam
De vijf Zweedse officieren die in Palestina er op toezien, dat de
wapenstilstand in het Heilige Land in acht genomen wordt, ver-
Jrokken van't Zweedse vliegveld Bromma naar hun bestemming
Zonde van die radiosonde's?
Indische vorming
WAPENSTILSTAND IN PALESTINA
Een chronologisch overzicht van de oorlogshandellngen welke
in de afgelopen periode in Palestina plaats vonden. Opmerkelijk
is, dat de strijd zich tot nu toe meer afspeelde op het Arabische
deePvan Palestina, dan in de staat Israel.
Koninklijke Marine
schenkt 7500 gulden
Apost. Vicaris van Medan
terug naar de Missie
VROUWENRUBRIEK
i 5
Dammen
i M m
m
sp ass? nu
l l
W 2
m m m
M B
i fl
m ii m m
m
M M
H f5'
m m m
SCHREIEDER vertelde verder, dat Giskes en hij, en ook Berlijn,
verstomd sionden van de goede gang van zaken bij het
England-spieL Men wist echter dat dit niet eeuwig kon duren.
De eerste kink in de kabel ontstond door de vlucht van Dourlein
en Ubbink. Berlijn was razend en de Duitsers hier in Nede,rland
waren radeloos. Schreieder was de eerste, die weer tot bezinning
kwam. Door zijn jarenlange ervaring op het gcbied der spion-
nage beweert hij een goede kijk te hebben op de psychologic
van de mensen, die hierbij werken.
Hij stelde vast, dat er overal een
scherpe controverse bestaat tussen
de mensen van de contra-spionnage
en de mensen. die actieve spionna-
ge bedrijven. Beide groepen geloven
dat hup difenst onfeilbaar is en de
ene groep beschouwt de andere als
lastige en bemoeizieke pottenkij-
kers.
Op deze tegenstelling specule-
rend, liet Schreieder naar Enge-
land seinen, dat Dourlein en Ub
bink Duitse agenten waren. Niet
zonder voldoening verklaart hij,
dat de Engeisen er in trapten. De
Engelse spionnagedienst kon een-
voudig niet geloven, zo zegt hjj,
dat hun dienst niet goed zou
funetionneren en het gevolg was,
dat de twee g'evluchte agenten als
onbe'rouwhare individuen be-
schouwd en gevangen genomen
werden na aankomst in Engeland.
Naar aanleiding van de vlucht van
bovengenoemde agenten had Rauter
reeds willen ingrijpen en Sehreieder
de zeggingsschap over de gevangen
agenten in Haaren willen ontnemen.
Dit ging echter niet door. Er kwam
alleen een telegram van Kalten-
brunner. chef der Gestapo, waarin
Schreieder met zijn leven verant-
woordelijk werd gesteld voor de
bewaring der agenten.
In Engeland schijnen sommige
lieden door het relaas van Ubbink
en Dourlein toch argwaan gekregen
te hebben. Er werd een controle-
commando, bestaande uit 8-10 man,
per boot naar Nederland gestuurd.
Bij de nadering van de Nederlandse
kust zijn zij echter door een Duits
marinecommando opgemerkt en na
een gqyecht gevangen genomen.
Schreieder zegt niet te weten, wat
er van hen geworden is. Hierover
is hij 25 Mei 1945 in Rotterdam
door een Engels officier onder-
vraagd. bij welke gelegenheid hij
van een zestal geuniformeerde Ne-
derlanders een pak slaag kreeg te
incasseren.
Ondanks de verscherpte bewa-
king van de gevangen agenten in
Haaren slaagden drie Nederlanders,
van Rietschoten. Wegener en van
der Giezen, er in drie maanden na
de vlucht van Ubbink en Dourlein
op hun beurt te ontsnappen. Rau
ter was buiten zichzelf van woede.
Hij wist gedaan te krijgen, dat op
bevel van Berlijn aan Schreieder
de bewaking onttrokken werd. Rau
ter liet een vervolging tegen Schreie
der instellen, doch het bleek. dat
de ontsnapping niet aan Schreieder
werd geweten. Ook Hitler zelf ver-
keerde in grote opwinding en.eiste
een uitvoerig bericht. Dit moest
over de speciale fuehrermachine
getelext worden. Deze machine had
zeer grote letters in verband met
Hitler's slecht gezichtsvermogen,
veroorzaakt door een gasaanval in
de eerste wereldoorlog.
Voor de gevangen genomen agen
ten had de ontsnapping van drie
van hun kameraden slechte gevol-
gen. Rauter zocht eerst in Neder
land naar een betere gevangenis,
doch toen hij geen enkele geschikte
bewaarplaats kon vinden. liet hij
hen naar Duitsland sturen. Dat daar
verschillenden gefusilleerd zijn. be
weert Schreieder eersj na de oorlog
gehoord te hebben.
Voor het uitzonderlijk goed ge-
lukken van het England Spiel gaf
Schreieder de volgende verklaring.
De inzet van agenten. die gedropt
worden boven vijandelijk gebied, is
te vergelijken met de inzet van een
Donderdagmiddag is in Bever
wijk de eerste z.g.n. speciale aard
beienveiling van dit seizoen gehou-
den, d.w.z. er waren dit keer geen
andere producten dan aardbeien op
de markt. De aanvoer was goed en
op de kwaliteit viel niets aan te
merken.
De prijzen van de aardbeien
schommelden tussen drie en vijf
gulden per slof. De vooruitzichten
voor het komende aardbeienseizoen
zijn voor wat betreft de kwantiteit
middelmatig; voor wat betreft de
kwaliteit, uitstekend.
nieuw wapen. Nieuwe wapens heb
ben altijd zwakke plekken. Schreie
der en Giskes wisten d>t. Zij speur-
den naar die zwakke plekken. Zij
vonden en benutten ze. De Engei
sen waren volgens Schreieder ervan
overtuigd, dat hun systeem feilloos
functionneerde.
Di* blijkt wel uit de boodschap-
pen, die Schreieder opving. Zn-
wel de Nederlandse regering als
de R.A.F. seinden speciale dank
betuigingen naar Nederland voor
het goed funetionneren van de
radioverbindingen en agenten-
droppingen.
Deze dankbetuigingen waren plui-
men op de hoed van Schreieder.
Schreieder en Giskes hebben zich
dikwijls afgevraagd. waarom men
zich in Engeland niet afvroeg, waar-
door het spionnagesysteem zo goed
verliep. Iedereen, die in het spion-
nagewerk zit, zou. zo zegt Schreie
der, verontrust zijn wanneer een
bepaald systeem zonder een enkele
onderbreking goed werkte. Boven-
dien had het op moeten vallen, dat
dit in Belgie en Frankrijk aller-
minst het geval was. Ook schijnt
Londen zich nooit afgevraagd te
hebben, waarom de opdrachten nooit
werden uitgevoerd. Men had, aldus
Schreieder, tenminste deze veilig-
heidsmaatregel moeten treffen, dat
de agenten opgedragen werd na een
bepaalde tijd contact op te nemen
met adressen in neutrale staten.
Ook had men meer veiligheidsmaat-
regelen moeten invoeren bij het
overzenden van berichten en bij het
coderen der berichten.
Het England Spiel zou volgens
Schreieder nog langer geduurd
hebben, wanneer er geen agenten
uit Haaren ontsnapt waren. Ook
heeft hjj zich verworiuerd afge
vraagd waarom Engeland zelfs na
de tweede ontvluchting nog en
kele verbindingslijnen gaande
hield. Deze werden door Londen
nog als veilig beschouwd, doch
werden ook door Schreieder ge-
controleerd. Dit duurde geruime
tijd, doch tenslotte werden voor
Schreieder de resultaten zo ge-
ring, dat hy alle contact zelf ver-
brak. Hiema zyn nog enkele
..spiele" gespeeld, doch met ge-
ringe resultaten.
Schreieder acht het volstrekt on-
mogelijk, dat naast het England
Spiel nog een ander, maar nu een
door de geallieerden gespeeld, spiel
zou zijn uitgevoerd. Alle boodschap-
pen, die vanuit Londen werden
overgeseind, kwamen in zijn han-
den. Aan het ontvangststation,
waarover Giskes en hij beschikten,
ontging soms wel een bericht. maar
dan werd dit toch altijd opgevan-
gen door de 3 grote Duitse stations,
in Berlijn en Bordeaux, die dag en
nacht de aether afzochten naar uit
Engeland komende berichten. A1
deze opgevangen berichten kwamen
bij df> contraspionnage terecht en
werden daar geschift op bekend of
onbekend codeschrift en dan van-
daar doorgezonden naar de ver-
schillende centrale der contra-spion
nage. Schreieder nu beweert. dat er
nooit voor hem onbegrijpelijke
boodschappen buiten het England
Spiel op zijn tafel zijn gekomen.
IN AMSTERDAM vindt deze
week het 22ste Muziekfeest plaats
van de Internationale Society for
Contemporary Music. Uit tal van
landen zijn componisten, dirigenten
en andere uitvoerende kunstenaars
naar de Hoofdstad van Nederland
gekomen, om zich op de hoogte te
stellen van de muziekproductie van
het moment. En zij worden door 'n
leger van critici omringd. In het
Vondelpark-paviljoen dat dezer da-
gen wel zeer goed aan zijn doel van
Internationaal Cultilreei Centrum
beantwoordt, treffen de kunstenaars
elkaar. Het is er soms een Babylo
nische spraakverwarring, doch op
eigen terrein: de taal der muziek,
verstaat men elkander vaak met 'n
enkel woord, gewoonljjk blijft de
belangstelling voor zulk een mani-
festatie van moderne muziek tot de
deelnemers en naast betrokkenen in
het muziekbedrijf beperkt, doch het
Amsterdamse publiek toont ditmaal
een waarlijk overstelpende belang
stelling. Het eerste concert in de
grote zaal van het Concertgebouw
was stampvol. De buitenlanders, zij
wisten niet wat zij zagen en zij zul-
len ongetwijfeld rondvertellen dat
Nederland het meest muzikaal ont-
wikkelde volk ter wereld is.
De reeks opvoeringen werd o.l.v.
Willem van Otterloo begonnen met
de vijfde symfonie van de Italiaan
Malipiero en dadelijk stak men in
een probleem. Is dit stuk wel een
symfonie? Het lijkt meer een con
cert voor twee piano's en orkest,
zulk een belangrijke partij hebben
de twee klavieren in deze orkestbe-
zetting. De instrumentatie wijkt
zeer van de meer Noordelijke sym-
fonische gewoonte af, maar toch is
het een boeiend stuk, het tweede
vioolconcert van Sem Dresden, hier
reeds bekend, wekte diepe interes-
se en de Belg Raymond Chevreuil-
le behaalde een eclatant succes met
znij concert voor orkest, waarvan
o.l.v. Andre Souris een brillante
vertolking werd gegeven. Een vir-
tuoos, maar op de keper beschouwd
nogal onbeduidend stuk.
Een evenement was Zondagavond
de opvoering van Ravel's ..L'heure
Espagnole" waar de Nederlandse
Opera de deelnemers van het mu
ziekfeest op vergastte. Pierre Mon-
teux dirigeerde, de vijf rollen in
deze kleine geestige comedie wa
ren toevertrouwd aan Lidy v. d.
Veen, Jan Voogt, Theo Bayle. Ge
rard Groot en Frans Vroons, Zij le-
verden uitnemende prestaties en
Nicolaas Wijnberg had een verruk-
kelijk ddcor gemaakt. De buiten
landers moeten een zeer goede in-
druk gekregen hebben van hetgeen
onze jonge Nederlandse Opera kan.
Het Ballet van de Nederlandse
Opera trad ..zelfstandig" op in de
..Valses nobles et sentimentales" v.
Ravel. Het was een sympathieke,
bescheiden en charmante vertoning
waarin de kracht van het jonge en
semble niet werd overschat.
De leidster Darja Collin die tevens
de solo-rol vervulde, behaalde een
aapmoedigend succes. Doch de op
voering van "L'heure Espagnole"
was de grote g°beurtenis van dit
Ravel-Festival. Dit werk moet ze-
ker op het repertoire blijven!
ER ZIJN MAAR WEINIG proble-
men in de opvoeding, waarover
de meningen zozeer verdeeld zijn,
als over de vraag: „Hoe zullen wij
onze kinderen opvoeden?"
GOEDE MANIEREN
Om onze kinderen zo groot te
brengen tot beschaafde en ordelijke
kinderen, moeten ze de invloed
ondergaan van allerlei natuurlijke,
maatschappelijke en bovennatuur-
lijke factoren; doch de kinderen
moeten ook door ons geholpen wor
den. God werkt met Zijn genade
rechtstreeks op het verstand en de
wil van het kind. Het is vanzelf-
sprekend, dat een kind leert van
zijn huiselijke omgeving, zijn vriend-
jes, maar ook, dat de geest van het
kind ons de geest van het gezin
doet kennen, waaruit het voort-
komt en dat de invloed van de
vriendschap soms alle pogingen te-
niet kan doen. De grootste paeda-
goog van alle eeuwen is wel O.L.
Heer zelf. De godsdienst, de Kerk,
door Hem gesticht, heeft de volke-
ren tot de beschaving opgevoed,
heeft een openbaar geweten gesticht
van rechtvaardigheid en liefde,
heeft het hart van de barbaar ge-
kneed tot de cultuurmens van he-
den. En de Kerk door haar inrich-
tingen, door haar gebedsleven, door
haar sacramenten, door haar kloos-
terlingen, door haar kerkelijke op
voeding, bevrijdt nog steeds man
en kind van de terugkeer tot het
heidendom en tot de barbaarsheid.
OPVOEDEN heeft een zeer brede
betekenis. men, moet er onder
verstaan: de inwerking op het kind,
later op de mens, van allerlei na
tuurlijke, maatschappelijke en bo-
vennatuurlijke factoren, met het oog
op zijn geschiktheid voor 't leven.
Wat er in een kind dient gevormd
te worden, dat is zijn leven. zijn
kracht, zijn ziel, de krachten en
vermogens die in hem schuilen te
doen ontwikkelen.
Ongehoorzaamheid en ondeugd
zijn wel de grootste fouten, die we
ontdekken in de kinderen, dat zijn
gebreken, waar de moeder daad-
werkelijk mee te maken heeft. Pas
wanneer ongehoorzaamheid en leu-
genachtigheid bij ^n kind gewoonte
worden, zodat de overtredingen en
misgrepen zich herhalen, dan is er
reden om te spreken van ondeugd.
Een kind dat liegt is ondeugend,
het kind dat steelt is misdadig. Het
opvoeden vankinderen is zeer
moeilijk, doch de moeilijkste vorm
van opvoeden is die. welke tot taak
heeft beschaafde, flinke mensen te
vormen uit kinderen, die geregeld
maar aan hun lot worden overge-
laten, op straat allerlei baldadige
streken uithalen en de grotere men-
sen geregeld overlast bezorgen.
De ouders zijn de opvoeders van
hun kinderen. Waar God aan de
ouders de macht gaf om het leven
te schenken aan hun kinderen, daar
legde Hij hun meteen een zware
plicht op, om die kinderen langs de
weg van waarheid en deugd tot
Zijn glorie en tot hun geluk op te
voeden. Kinderen opvoeden bete-
kent niet, dat wij ze allerlei kun-
digheden moeten verkopen, niet
alleen het aanwennen van goede
manieren, maar de opvoeding heeft
voor de katholieke ouders nog een
andere betekenis. Wij zijn gescha-
pen door God en voor God. Ons
levensdoel is dus het dienstbaar te
maken aan de Schepper en het
eeuwig leven te bereiken.
Is het niet moeilijk voor ons de
kinderziel te begrijpen?
Toch is het te betreuren, dat in
onze moderne tijd er opmerkzaam
op gemaakt moet worden, dat de
kinderen zo'n lawaai op straat ma
ken, alles vernielen en zelfs zieken
en gebrekkigen overlast bezorgen.
Bij mooi weer kunnen we de kin
deren niet thuis houden, ze moeten
buiten spelen, maar het is jammer,
dat de kinderen tegenwoordig niet
meer tevreden zijn. Is het niet te
betreuren, dat een vrije Woensdag-
en Zaterdagmiddag begonnen wordt
de kinderen te sturen naar de kin-
aerbioscoop. Is het niet onpaeda-
gogisch de kinderen te brengen
naar de bioscoop, waar ze al heel
jong leren ..genieten".
Hebben wij moeders niet de toe-
komst van de kinderen in handen?
Er wordt tegenwoordig zo met
opvoedmethoden geschermd, maar
laten de moeders er op de eerste
plaats aan denken, dat de kinder
ziel ontvankelijk is voor alle in-
drukken; dat wat goed en mooi is
de ziel van het kind moet vormen.
Laten wij moeders onze kinderen
een beetje helpen, ze moeten nog
zoveel leren om in harmonie te
komen met het hen omringende
leven. Proberen we vooral het kind
te begrijpen en vergeten we niet
dat God zelf gezegd heeft: „Uit uwe
hand zal ik ze opeisen".
M. E. STEYGER-ASPERSLAGH.
Leiden, Juni 1948.
23456 34567 45678 6789.0 09876
24567 36789 46789 68954 06543
25673 37654 48769 67543 09854
26578 37685 48793 68754 05437
Neen lezer, maak mij nu niet
wijs, dat u hieruit wijs kan worden,
want dat bestaat niet, Ik hoor het
al. U meent dat het een code is?
Het is inderdaad het voorbeeld voor
een weercode zoals ze dagelijks te
De Bilt bij tien- en honderdtallen
achtereen via het aldaar opgestelde
telextearo binnenkomen. Iedere lijst
cijfers heeft zo weer zijn eigen be
tekenis van plaats, tijd, tempera-
tuur, druk, windsnelheid, bewolking
regenval, enz. Het mooie van deze
„weercode" is evenwel, dat alle
landen en volken op dit onder-
maanse dezelfde gebruiken. Een
Rus, Turk, Griek of Amerikaan,
mits meteoroloog, kan er mee over-
weg.
Stel, u zit in Alaska op een obser-
vat.orium, heeft uw waarnemingen
gedaan en gaat nu voor een soorte-
ment schrijfmachine met een wir-
war van draden zitten, en tikt: P.P.
te Alaska. In Londen, NewYork,
Parijs, Milaan, en De Bilt, komen
op hetzelfde moment die letters op
het papier van hun telex, en die
zenden, elk netjes op hun beurt,
terug: K.K. Beginnen. Dan tikt u
uw cijferrijtjes af, en in Londen,
Parijs NewYork, Milaan en De Bilt
weten ze precies hoe het weer zich
bij u laat aanzien, zonder dat er
een vertaling aan te pas komt. Na-
tuurlijk hebben niet alle kleine
posten een telex-aansluiting, maar
wel een radio-zender, die georien-
teerd is op het meest nabijgelegen
instituut. Deze zorgt weer dat het
opgevangene onmiddellijk naar alle
windstreken wordt doorgezonden.
Sneller dan snel
Teneinde de aanvoerlijnen niet te
..verstoppen" zijn nu de telexmachi-
nes uitgerust met een apparaatje,
dat de lettertekens niet direct aan
de kabel doorgeeft, maar in een
smalle papieren band ponst. Is het
bericht nu af, dan wordt dit bandje
door een aflezer gehaald. en de
telex zendt met een snelheid van
1440 aanslagen per minuut (doe het
maar na kampioenen) het geval de
wereld in. Alle twaalf telextoestel-
len in de ontvangstafdeling van het
hoofdgebouw te De Bilt zijn aldus
uitgeruste zenders en tevens ont-
vangers. Daarnaast staat echter op
deze afdeling de telex-centrale, die
voor de verbindingen tussen de ver-
schillende gebouwen en diensten te
De Bilt en elders in het Vaderland
zorgt. Wenst bijv. Vliegveld Iepen-
burg een ..telexgesprek" met het
vliegveld Valkenburg, dan moet
hier iemand een paar stekkers en
knopjes omzetten. Dag en nacht zijn
hier ook technici aanwezig om een
wakend oog te houden op de ma
chines en de honderden achter glas
zichtbare relays.
Na het lawaai de stilte
Nog ratelt in ons hoofd het ze-
nuwslopend lawaai van het telex-
regiment, als we in de stilte van de
tekenkamer zijn aangeland. Hier
werkt een meisje de van boven. ont-
vangen som van codes om in hiro-
glyphen, aan de Griekse oudheid
herinnerende tekens, en zet die op
een grote kaart van het Noordelijk
halfrond. juist daar waar ze van-
daan komen. Anderen werken die
cijfers weer om in lijnen. Daar
staat dus precies vastgelegd hoe het
weer op een bepaald moment was.
Door boven een grote verlichte
glasplaat de kaart van drie uur ge-
leden met df nieuwste te vergelij-
Het ministerie van Overzeese Ge-
biedsdelen heeft de Indische Vor
ming, welke door de Missieschool
voor Jonge Vrouwen te Ubbergen
gegeven wordt. gelijkgesteld met de
voor leerkrachten verplichte cur-
sussen ..Indische Vorming", die van
Gouvernementswege te Amsterdam
gegeven worden.
Dit houdt in:
1. dat de leerkrachten: leraressen
bij het Middelbaar en bij het Nij-
verheidsonderwijs en onderwijze-
ressen met hoofdakte, die uitgezon-
den willen worden naar Indonesie
en de cursus van de Missieschool
volgen, vrijgesteld zijn van de drie-
maanden-cursus welke aan het In-
disch Instituut te Amsterdam van
Gouvernementswege aan leerkrach
ten gegeven wordt.
2. dat de leerkrachten. die de op-
leiding aan de Missieschool volgen,
dezelfde financiele voordelen ge
nieten als degenen die de Gouver-
nementscursussen volgen. d.w.z. dat
zij gedurende de cursus drie maan
den salaris en ..eventuele andere
financiele voordelen" zullen ont-
vangen.
Op de eerste plaats, zo voegt het
..Katholiek Schoolblad" daaraan toe
zal dit mooie resultaat voor vele
apostolisch gezinde jonge vrouwen,
die als leek in dienst van de Mis-
sie willen werken, de mogelijkheid
wpenen de cursus van de Missie-
scnool te volgen, daar eventuele fi
nanciele bezwaren door deze gelijk-
scelling overwonnen zijn.
En op de tweede plaats is deze
getijkstelling eveneens van belang
voor alle Katholieke leraressen bij
het Middelbaar- en bij het Nijver-
heidsonderwijs en voor alle onder-
wijzeressen met hoofdakte, die haar
werkterrein in Indonesie zoeken.
De verpiichte drie-maanden-cur-
sus in Indische Vorming kunnen zij
nu n.l. volgen aan de Missieschool
te Ubbergen. d.w.z. in Katholiek
milieu en aansluitend aan de Ka
tholieke levensbeschouwing.
Thans is dus de mogelijkheid ge-
opend tot het volgen van een op-
leiding van leerkrachten voor In
donesie op Katholieke grondslag.
'n Stap verder in de geschiedenis
van de gelijkstelling van ons Ka
tholieke onderwijs!
Nu nog iets dergelijks voor de
mannelijke leerkrachten.
ken, is ogenblikkelijk te zien wel
ke veranderingen het weer onder-
ging, en met in achtneming van de
cijfers van luchtdruk e.d. vrij zeker
te zeggen wat dit weer zal gaan
doen.
De Radiosonde
De nieuwste uitvinding die de
weeronderzoekers ten dienste staat,
is de radiosonde. Dat is een heel
klein baccaliten radiotoestel met 'n
accu, waarop enkele eigenaardige
instrumentjes zijn geplaatst. Deze
instrumentjes zijn in staat zelfstan
dig de luchtdruk, temperatuur en
het vochtgehalte te meten. Gekop-
peld aan dit radio-zendertje, brengt
elk van deze instrumentjes een heel
eigenaardige fluittoon teweeg. Aan
de hogere of lagere intensiteit van
het geluid (dat voor de hoorder dus
hetzelfde blijft) kan de toestand
worden gemeten. Deze radiosondes
worden door de mannen van de
zee- en hoogtedienst (ze zitten dile-
kwart van het jaar op een weer-
schip ergens op de oceaan) 's mor-
gens en s avonds aan een met wa-
terstofgas gevulde ballon opgehan-
gen en losgelaten. Een schoepen-
propellertje zorgt er voor dat om
de vijf seconden achtereenvolgens
ieder xnstrumentje wordt ingescha-
keld en de mannen beneden hebben
niets anders te doen, dan te con-
troleren of de automatisch regis-
trerende radio-ontvanger zijn plicht
goed doet. Die radiosonde komt
hoog, soms 16.000 m. en meer, dat
is veel hoger dan tot nu toe een
vliegtuig kwam.
De metingen in deze lagen die-
nen o.a. dan ook om straks lucftt-
verkeer in de stratosfeer mogelijk
te maken. Op deze hoogte aangeko-
men spat de ballon uit elkaar en
de radiosonde daalt behoedzaam
per parachute naar benedenom
toch in het water van zeeen of me-
ren te verdwijnen, indien het appa
raatje al niet in andere onherberg-
zame oorden terecht komt. Het is
bijv. heel gewoon als de ballon een
afstand van AmsterdamWenen af-
legt. Alles hangt maar van de wind
af. Is die sterk, dan verwijdert het
toestel zich onevenredig aan de
stijgsnelheid van de startplaats.
Maar soms zijn er ook wel nobele
CHRONOLOGISCH OVERZICHT
TROEPEN UIT SYR1E EN
IRAK MAKEN CONTACT
TROEPEN UIT TR JORD
BE2ETTEN LYDDA
18/5
EGYPT.TR BEZETTEN
OAZA EN BEERSMEBA
SAFAD
I
ACRE IN HANDEN VAN
DE HAGANAH
DE HAGANAH OVER DE
ORENS VAN LIBANON
20/S
EGYPTISCHE TROEPEN
BEREIKEN RAMLEH
ARETM
ARABISCH LEGIOEN
NAAR SAFAD EN BEISAN
ARABIEREN VEROVEREN
jeruzalem
IRAKSE LEGERS
BEREIKEN DE KUST
JOODSE LEGERS
STAAN VOOR JENIN
JODEN TREKKEN OP
NAAR JERUZALEM
HEVIOE GEVECHTEN
BU LATRUN
LYOD
RICHO
zielen die een Radiosonde vinden, en
met behulp van het aangehechte
kaartje terug zenden aan het KNMI
te De Bilt. Voor deze goede daad
worden zij met f 5.beloond. In
de regel is een teruggezonden toe
stel na reparatie nogmaals te ge
bruiken, en dat drukt het onkosten-
cijfer direct met f 90.De vraag
of het geen .zonde" is van al die
radiosonde's, die regelmatig in het
niet verdwijnen (het is bovendien
nog import uit Engeland) durft de
weerdienst echter niet zonder meer
te bevestigen.
De Koninklijke Marine heeft 'n
bedrag van f 7500 overgemaakt aan
de oorlogsgravenstichting als bij-
drage voor het onderhoud der Ne
derlandse oorlogsgraven, waar ook
ter wereld. Voor dit doel werd een
inzameling gehouden onder de offi
cieren, onderofficieren en manschap
pen, zowel in Nederland als in de
overzeese gebiedsdelen.
Mgr Mathias Brans, apostolisch
vicaris van Medan, die ruim een
jaar in Nederland heeft doorge-
bracht na zijn bevrijding uit de Ja-
panse concentratiekampen, hoopt
Dinsdag 22 Juni uit het hoofdkloos-
ter zijner orde in Den Bosch te
vertrekken om zich in te schepen
op de ..Oranje" voor vertrek naar
zijn missiegebied.
HET BEHOORTbij de nieuwe mo
de niet meer tot de bon ton bloots
hoofds te lopen. Dit is niet zo maar
een gril of een reclame-true van
de mode-ateliers, het is immers
vanzelfsprekend. De nieuwe lijn in
de mantels en mantelpakjes is zo
vrouwelijk en elegant en tegelijk
ook zo gekleed, dat een onbedekt
hoofd hoe goed ook gekapt, een
ieder het idee moet geven dat er
iets aan het toilet ontbreekt.
Vooral echter de jongeren onder
ons zullen er tegen op zien een
hoed te dragen, daar zij in een hoed
met zijn gekleed karakter iets def-
tigs en serieus zien, dat de vlotheid
en jeugd van hun persoon dreigt te
verbergen.
Voor deze categorie van personen
is een vlotte en sportieve baret, die
het jeugdige meisje haar bijzondere
charme verleent, bijzonder geschikt.
In deze tijd doet zij weliswaar
materialistisch aan en zullen er
enkelen onder ons zijn, die daarin
een bezwaar zien, het dragen van
een baret is toch geenszins een pri
vilege van de soldaat alleen, maar
ook van de student, de hoogleraar
en het jonge meisje. Bovendien
kunnen wij aan onze baret een
specifiek vrouwelijk karakter ge
ven en dit des te gemakkelijker,
daar wij haar zelf gaan maken.
We beginnen met het kiezen van
het materiaal en daarbij houden
we rekening met kleur en stof van
de mantel of het jasje, waar bij de
baret gedragen moet worden. Ne
men we een stevige wollen stof.
gaan en we beginnen met het ver-
vaardigen van de patronen op ware
grootte naar de maten, zoals die
in de tekening aangegeven zijn,
daarna knippen we ze met
naad! uit de stof. Nu naaien we
de beide smalle zijden van de rand
aan een en strijken de naad open.
Daarna naaien we de bol op de
rand en knippen we de naad in op
regelmatige afstanden. We keren
onze baret en passen haar op en
dan zal het met nodig zijn de baret
aan de binnenzijde te verstevigen
met linnen, hetgeen wel noodzake-
lijk is, indien we fluweel of peau
de peche kiezen.
Nu kunnen we dan aan dg slag
als het resultaat niet naar de zin
is, werken we de binnenomtrek af
met een gphuine bies, een boordje
of wat handiger is, we zetten er
een ribslintje aan.
Moeten we linnen verwerken, dan
naaien we dit met grote steken
op de delen en bij het aaneen-
naaien van de delen wordt dan het
linnen tegelijk vastgestikt. Indien
men een voering wenst, zal dit
geen buitengewone moeilijkheden
opleveren.
Nu rest ons nog een passenda
garnering te bedenken en deze op
de baret aan te brengen. Onnodig
is te zeggen, dat hier ontelbare
mogelijkheden zijn. Ik wil mij dan
ook bepalen tot het geven van en
kele voorbeelden. We kunnen een
kwast maken door een smalle lap
regelmatig te knippen, deze op te
rollen en aan de baret te bevesti
gen, zoals in voorbeeld A; voorbeeld
B toont een garnering van bloemen
die met een beetje handigheid te
maken zijn en wel van dezelfde
sttof als de baret of in harmonie-
rende kleur, deze brengen we op
de hoge zijde aan. Zijn we niet
bang voor een militaristisch effect,
dan kunnen we aan deze zijde een
siergesp aanbrengen.
Hoe het ook zij, wij moeten hier-
voor onze eigen fantasie raadple-
gen, maar voor alles geldt natuur-
lijk. dat we de baret, als zij klaar
is, keurig oppersen.
ANNEMIEKE
ZATERDAG 12 JUNI 1948
Correspondent! e en oplossingen
onder motto ,.Damrubriek" in te
zenden aan het bureau van dit blad.
Oplossingen van de problemen no
180 tot en met no 187 kunnen wor
den ingezonden tot uiterlijk 12 Juli
a.s.
Probleem no 180
van Jules Bourquin (Zwitserland)
MUM
Wt 11
vw w Wr,
Stand:
Zwart 14 schijven op 4, 5, 8, 10, 11,
12, 15, 16, 18, 19, 20, 22. 25 en 28.
Wit 11 schijven op 26, 29, 30, 31,
33, 34, 35, 37, 38, 43 en 49..
Probleem no 178
Hiervan was de cijferstand juist.
BIJ DE PROBLEMEN
Probleem no 180
Thans volgen een tweetal proble
men van Bourquin en Raymond, die
elk voor hun land een buitenge
wone beroemdheid hebben weten
te verwerven.
Vooral met deze problemen
maakt men kennis met staaltjes van
ver opgevoerde kunstproblematiek.
Met no 180 gelieve men met de
slotafwikkeling vooral op het fijne
manoeuvreren van het rondslagspel
te letten.
Probleem no 181
Ook in dit probleem is het een
aaneenschakeling van de mooiste
troefzetten, die de kunstproblema
tiek rijk is. Zo ontwaart men o.a.
het zeldzaam voorkomend doch
verrassende „retour-ricolet zetje".
Uitslag van de oplossings-
wedstryd
(Korte termijn)
Jn. Spigt te Wervershoof (A) en
Th. Joh. Viset te Hoorn (A) heb
ben te samen als no 1 en 2 (ex-
aquo) met elk 24 punten (het ma
ximum wat te behalen was), het
kampioenschap van onze oplos-
singswedstrijd behaald. Ons compli
ment hierbij voor deze fraaie pre-
statie.
Met gering verschil volgen dan
als no. 3 en 4 (ex-aquo) P. Bakkum
te Alkmaar en B. Meinders te
Akersloot (B) en (A) met elk 23
punten. Vervolgens als no 5 en 6
(ex-aquo) J. Hopman te Den Hel-
der (C) en D. Wenker te Benning-
broek (C) met elk 22 punten. Ook
bovenstaande deelnemers en zij
die hierna volgen delen vrijze-
ker mede in onze complimentatie
daar ook zij in de oploskunst
zich lang niet onbetuigd hebben ge-
laten.
No 7 werd W. Tesselaar te St.
Maarten (D) met 21 punten.
No 8. W. Schouten te Zijdewind
(E) met 20 punten.
No 9 tot en met no 12. (ex-aquo)
Th. Kooiman te Schagen; Joh. H.
van Heerwaarden. De Koog (Texel)
C. Wijnker te Zijdewind en J. Oud
te St. Pancras elk met 16 punten.
No 13 en 14 (ex-aquo) P. Beem-
sterboer te Harenkarspel en F.
Kerssens te Akersloot met elk 13
punten.
No 15 en 16 (ex-aquo) Alb. Dek-
ker te Alkmaar en Jn. Zijp te Oud-
karspel met elk 8 punten en 17 J.
Kerrssens te Akersloot met 7 pnt.
Toelichting. De met (A) ge-
merkte inzenders (dit zijn Jn. Spigt,
Th. J. Viset en M. Reinders) heb
ben de volledige serie wedstrijd-
problemen (No 148 tot en met no
155 waaronder ook het buitenge
wone moeilijke probleem no 152 van
Rene Ortige waar zoveel oplos-
sers over zijn gestruikeld goed
opgelost. De met (B) gemerkt
eveneens doch behalve No 152.
De met (C) gemerkte eveneens,
doch behalve No 149 en No 152.
Met iD) gemerkt behalve No 152, en
No 155 er» met (E) gemerkt. behal
ve de Nos 152. 153, 154 en 155.
Probleemoplossingen corre-
spondentie en het vervolg van
..Zwerftochten door de sensationele
slotstand van Leygues" in de eerst-
volgende ruhrieken.
Probleem No 181
van A. Raymond te Yberville
(Canada)
Z&m,
wm
M IP IP
Ym
*3% ^j| ;'Sj|
Stand:
Zwart 13 schijven op 7, 12, 13, 15,
16. 18, 20, 22 tot 25, 29 en 30.
Wit 13 schijven op 26, 31; 32, 33,
37 tot 40, 44, 45. 46. 48 en 49.
Wit speelt en wint.