Overwichtvan Nederland in Unie betekent breuk met Indonesie Nieuwe ondernemingsraden moeten zijn organen van gezamenlijk over leg m i HET VRAAGSTUK VAN DE BEZITSSPREIDING Ingrijpende verbetering van het ontslagrecht h: Voor Alkmaar omgeving Wie de belofte van 1942 breekt, doet Indie voor ons onherroepelijk verloren gaan r In beginsel verplicht als minstens 25 werknemers in dienst zijn r P.v.d.A. De bevindingen van Romme op zijn laatste Indische reis Waarheid"- leugen Waartoe de raden bevoegd zijn raakt de gehele grondslag van het maatschappelijk I even Ned. vrachtauto met groenten J Overeenkomst met de V.S. getekend Verlenging opzeggingstermijn, voorkoming lichtvaardig ontslag ZATERDAG 3 JUL! 1948 44e JAARGANG - NUMMER 11302 BUREAUX: 6,1 6 Missietentoonstelling te Haarlem Radioberichten voor Land- en Tuinbouw Engels zeiljacht verkeerde in nood Voedsel uit Nederland voor West-Duitsland Op Schiphol arriveerde Vrijdag de nieuw-benoemde gouver- neur van Curacao, ir. L. A. H. Peters. Links de heer Peters. Zeeliedenstaking in Frankrijk .MEDEZEGGENSCHAP WORDT GEREGELD smi Z.K.H. Prins Bernhard heeft als voorzitter van de Nationale De- mobilisatieraad een bezoek gebracht aan het demobilisatiecen- trum van het Koninklijk Ned.-Indisch Leger in de kazemes van het K^.I.L. te Nijmegen. De Prins onderhoudt zich in het hospi- taal met de gewonde militairen. door de Russen in hun zone toegelaten De Marshall-hulp Vier gesneuvelden in Indonesie Ceen ontslag tijdens ziekte of militaire dienst Nieuuu HoofdredacteurH. N. Smits, rayonredacteur: Fr. Otten. DirecteurIE. J. M. Stumpel Abonnementsprijs 3.75 per kwartaal; 1.30 per maand. Advertentie-prijs per editie 18 e. p. iwra.; minimum f 2 50; in alle edities 26 ct. per mm.; minimum 4.-; Fam.ber. 20 c. p. mm.; in alle edities 30 ct. Noordhollands Buiten God is 't nergens veilig Buiten God is 't nergens veilig (Vondel) ALKMAAR: Langestraat 42 A, Tel. 2046 (adm.), 2047 (red.) K 2200. HOORN: Draafsingel 59, Tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen. DEN HELDER: Keizerstraat 89 Tel. 2800 (K 2230). SCHAGEN Molenstraat 52, Tel. 459 (K 2240). Bank: Noorderbank De KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ werkt in de afgelopen jaren in het regeringskasteel samen met de Partij van de Arbeid. Ondanks het felt, dat de beginselen van die partij met de onze verschillen. Ver- schil van beginsel was er ook met partijen, waarmee wij vroeger sa- menwerkten. Met de anti-revolu- tionnairen, met de christelijk-his- torischen, met de liberalen, vroeger en later, in de extra-parlementaire kabinetten, en met de S.D.A.P. in 1939! Ondanks dat verschil kon er sa- menwerking .zijn. Wij kunnen nog zulk een goed program maken en dat doen we maar als we wat bereiken willen en bovendien de hijzondere omstandigheden van een bepaald ogenblik laten meetellen, dan moeten we, als minderheid in den lande, samenwerking zoeken met anderen. Men weet nu zo onder de hand wel. dat cle politieke kaart van Nederland ons in 1946 drong tot samenwerking met de Partij van de Arbeid, die zich toen in elk geval heel anders dan als de oude SDAP liet aanzien. En de politieke en sociale omstandigheden van die da- gen en van de laatste twee jaar dwongen ons, samenwerking te zoeken met een partij, die bereid was het maximum van ons voor- uitstrevend program te helpen ver- wezenlijken. Dat alles neemt niet weg, dat er scherp onderscheid bleef en blijft bestaan tussen de beginselgrondslag, en ook wel, op belangrijke punten, met het program van ons en van de P.v.d.A. Er is ook verschil in beleid. De P.v.d.A. hangt nog altijd in principe aan de orakelspraak van Schermerhorn, dat zij het monopo- lie der vooruitstrevendheid bezit. En wij ondervonden en ondervinden vaak moeilijkheden van de zo hete- rogene samenstelling van de PvdA. Dit laatste houdt met name ook een waarschuwing in voor de ka- tholieken, die menen, dat zij zonder bezwaar de Partij van de Arbeid kunnen aanhangen. Voor een poli tieke partij is het voornaamste de beginselbasis. In dit opzicht is de P.v.d.A. een in zichzelf verdeeld huis. Daarnaast en als gevolg daar- van is er ook verschil van practisch inzicht. Men kan aan de K.V.P. haar „vleugels" verwijten, de P.v.d.A. heeft ze evengoed. In elke partij zijn er verschillende opvattingen over punten van practische politiek. Maar men kpmt altijd in alle par tijen tot een compromis, zeker als het vereist is. dat de partij als een- heid naar buiten treedt. Minder ge- makkelijk, om niet te zeggen on- mogelijk. is dat compromis, als het over principiele dingen gaat. Men kan dan berusten, of schipperen,- maar eenheid van diepste, wezen- lijke grondslag, is er in een partij als de Partij van de Arbeid nooit. In de Katholieke Volkspartij, on danks verschil van practisch aspect soms, altijd. Dat is een voordeel, een uitgesproken voordeel, een be- slissend voordeel ten gunste van de Katholieke Partij. Een klein, maar niettemin be langrijk voorbeeld: Ontegenzegge- lijk is op dit ogenblik, naast de Indische kwestie, de internationale samenwerking van enorm belang voor onze Nederlandse politiek. De practijk juist van de laatste maan- den heeft geleerd. tot welke conse- quenties het leidt, dat de P.v.d.A. met haar duidelijke herinneringen aan de oude socialistische partij, verbindingen onderhoudt met be- kende buitenlandse socialistische partijen. met haar sterk dogmatisch, meer Marxistisch karakter. Tegenover de drang van Labour en andere, om de West-Europese Unie b.v. te maken tot een instru ment van internationale socialisti sche politiek, konden wij, met de Katholieke Volkspartij, stellen onze verbindingen met de katholieke of overwegend katholieke partijen, in Belgie, in Luxemburg, in Frankrijk enz. Internationaal bleek er weinig of niets van de hier tegen de feiten in als geslaagd aangeprezen „door- braak". Zo zou er meer te noemen zijn, dat de practische noodzaak in de huidige verhoudingen bewijst van een eigen, op een uitgesproken, on- gereserveerde principiele grondslag rustende en werkende Katholieke Partij, die d e s w e g e aanspraak maken mag op de steun en de medewerking van alle katholieken, die tot de kiesgerechtigde leeftijd gekomen zijn. In dit verband herhalen wij, wat wij vroeger meermalen hebben ge- zegd en geschreven: bij een partij- verband komt het er niet op aan, wat enkele goedwillende elemen- ten op principieel terrein wel graag zouden willen bereiken, om toch maar zoveel mogelijk met de echte katholieke partij te concurreren. Maar het gaat er om, wat in de grote kwesties en problemen van de politiek het principiele stand- punt van de p a r t ij is. Dat stand- punt is voor een kathoilek, in de grote beginselkwesties waar het dikwijls om gaat, in de Partij van de Arbeid onvoldoende. En daar- om is het naar ons inzien rede- lijk te zeggen, dat een katholiek thuis hoort in de Katholieke Partij, waar hij in eerste aanleg zijn staat- kundige beginselen naar katholieke opvatting het best en het veiligst, volwaardig, kan uitleven! Hedenmiddag wordt te Haarlem een Missietentoonstelling, die door het Diocesaan Missiebureau van het Bisdom Haaarlem is georganiseerd, door de Bisschop van Haarlem, Z.H. Ex. Mgr. J. P. Huibers. Tegelijk met deze tentoonstelling zal een Missie-actie worden gevoerd waarvoor voetbalwedstrijden, eol- lectes en een loterij zull<en worden gehouden. Er zullen lezingen en fllmvoorstellingen over het Missie- werk plaats hebben. PROFESSOR ROMME heeft Donderdagavond, in een drukbe- zochte vergadering van de Katholieke Volksgartij te Deven- ter, gesproken over zijn bevindingen tijdens zijn pas geeindigde reis naar Indonesie. Hij stelde vast, dat de Kamermeerderheid de grondgedachte huldigt, dat de nieuwe rechtsorde de gebieds- delen van ons land in en buiten Europa als gelijkberechtigden wil beschouwen. De tegenstanders achten dit onaanvaardbaar. Zij willen het in 1942 vanuit Londen door H.M. de Koningin ge- geven woord doen breken. Romme wilde met klem vaststellen, dat daardoor Indonesie voor Nederland onherroepelijk verloren zal gaan. Allen in Indonesie, die als Indo nesiers denken, willen vrijheid als staat, eenzelfde vrijheid als in Ne derland wordt genoten. Het vrij- heidsideaal beheerst het staatkundig denken van alle Indonesiers. Daar- mede is in de Indonesische zaak niet alles in kannen en kruiken, doch wie het zou wagen, vol te houden, dat Nederland in de te ver- krijgen Unie een overwicht zou moeten behouden, stuurt aan op het doorsnijden van de band van Ne derland met Indonesie, zelfs al zou men dat overwicht willen doordrij- ven op de punt der bajonetten. Er is, aldus prof. Romme, een op- lossing mogelijk, dank zij ook de tot dusver gevoerde regeringspolitiek. Onze regering dient vast te houden aan het beginsel van Linggadjati: een federatie, op te bouwen met de Indonesische deelstaten, verenigd onder het koninklijk gezag. Ook spr's ervaring in Bandoeng leidt er opnieuw toe, te menen, dat men de in Indonesie heersende ver- trouwen-crisis moet wegwerken, die men daar overal om zich heen voelt waren. Men vraagt zich daar af, of men hier in Nederland een blijvende of slechts een tijdelijke band met Indonesie wil. En of Nederland een Unie wil bouwen met de republiek of met wie anders., Deze twijfel moet verdwjjnen. De Indonesiers moeten weten, dat Nederland een blijvende band wil. Dat laatste dient te gebeuren, als het moet ook zonder de republiek. Men moet de Indonesische vrij- heidsstrijd begrijpen. Het belang van Nederland zowel als dat van Indo nesie ligt in de beveiliging der vrij heid van beiden en in de vergro- ting van beider welvaart. Dat be tekent het bevorderen van een duur- zaam, reeel belang, door beiden vrij- willig in te zien. Wordt dat niet gedaan, dan is voor spreker verder onderhandelen niets waard. Neder land en Indonesia zijn op elkander aangewezen in een groeiende we- reldhuishouding. Daarover moet en kan worden gesproken met Indo nesiers, die dit willen begrijpen. In ander verband verklaarde prof. Romme, dat de nieuwe rechtsorde Met ingang van 4 Juli a.s. zullen naast de radioberichtgevingen, wel ke op werkdagen te 12.30 te beluis- teren zijn, ook des Zondags mede- delingeri voor land- en tuinbouw worden gedaan. Deze mededelingen zullen niet op de gebruikelijke tijd worden uitgezonden, maar volgen onmiddellijk op de nieuwsuitzendin- gen van 13 uur. Het Engelse pleizierjacht „Lady Audrey", met aan boord de eigenaar de heer Redgrave en twee vrien- den, dat, op weg van Ramsgate naar Bergen in Noorwegen, water maak- te, werd in de afgelopen nacht door de kotter „IJmuiden 23" op de Noordzee opgepikt en in de haven van IJmuiden binnengebracht. De drie onfortuinlijke zeilers zijn in 'n hotel ondergebracht. moet steunen op voldoende Neder landse krachten, die zich voor In donesie beschikbaar blijven stellen en die, in onderling verkeer met de Indonesiers, het vertrouwen van dezen kunnen winnen. Welvaarts- vergroting moet daarbij het doel zijn. Het moet komen tot een duur- zaam verband met Indonesie, dat aan de wereld ten voorbeeld ge- steld kan worden. Met betrekking tot hem gestelde vragen uit de vergadering ver klaarde prof. Romme o.a., dat om standigheden er toe zouden kunnen leiden, te eniger tijd opnieuw over te gaan tot een politionele actie, die evenwel dan opnieuw niet-revolu- tionnaire Indonesiers van ons ver- vreemden zou. Prof. Romme meende tenslotte, dat het communisme in het alge- meen geenszins vat heeft op de In donesiers, doch het communisme is in Oost-Azie begonnen te stoken en het is de taak der Nederlands-Indi- sche regering, daartegen op te tre- den. Het A.N.P. verneemt te bevoeg- der plaatse, dat Nederland aan de Britse regering te kennen heeft gegeven, zo nodig enig voedsel voor de bevolking van West-Ber- lijn ter beschikking te zullen stellen. Te Marseille is een staking uitge- roepen door het Vakverbond van zeelieden, dat aangesloten is bij het Algemeen Frans Vakverbond. De staking dient ter ondersteuning van de bemanningen van vier schepen, die Maandag in staking zijn gegaan uit protest tegen hun levensomstan- digheden aan boord en de inkrim- ping van personeel. Men vreest, dat de zeeliedensta king te Marseille ten gevolge zal hebben, dat de verbindingen met Noord-Afrika en Corsica volledig verbroken zullen worden. Geen en- kel schip heeft Vrijdag de haven verlaten. De stakers hielden een protestvergadering en eisten 20 pet. loonsverhoging. Zeelieden te St. Nazaire legden 't werk neer in solidariteit met de stakers, evenals te Sete. te „r\E WAARHEID" had een nieuwe leugen verzonnen: een buiten- gewone geheime zitting van de Partijraad van de KVP zou, na de terugkomst van prof. Romme uit Indonesie, hervatting van de mili- taire actie in Indonesie als nood- zakelijk hebben aanvaard! Daar is geen woord van waar. Er is geen Partijraad geweest, zelfs geen vergadering van het Partijbe- stuur, noch zelfs maar een bijeen- komst van het Dagelijks Bestuur der Partij of van welke instantie ook. Het is pure verkiezingszwendel, met het doel de beide regerings- partijen, in dit geval in het bijzon der de P.v.d.A., in opspraak brengen. De CPN wordt blijkbaar, hoe sneller de verkiezingsdag nadert, steeds zenuwachtiger. Men ziet daar aankomen ,dat de „good-will" voor de Communisten, gelijk deze in ze- kere kringen in Mei 1946 aanwezig was, voor een groot deel verloren is gegaan en nu moet de leugen, zeg maar de schandaligste verkie zingszwendel, te hulp worden ge- roepen, om zekere instincten in be- paalde kringen wakker te roepen. Die vlieger zal niet opgaan. Niet tevreden met deze leugen, gaat de CPN nog verder, door in een pro- clamatie te beweren, dat leidende kringen in Batavia en Nederland besloten zouden hebben tot een nieuwe militaire actie In Indonesie. De minister-president, dr. Beel, heeft het nog nodig gevonden, deze bewering officieel tegen te spreken, door te verklaren, dat deze publi- catie in flagrante strijd is met de werkelijkheid. Hij ziet er niets anders in dan een bedenkelijke verkiezings- manoeuvre. En nu wachten we op de volgende „Waarheid"leugen. De heren daar is nog steeds niets te dol. Het moet daar bij die CPN toch wel een gam- mel politiek zaakje zijn, als men met dergelijke middelen moet pro- beren zijn standje op te houden. Weldenkend Nederland moge in deze nieuwe communistische leugens een reden te meer zien, om de he ren van de CPN op 7 Juli a.s. een geduchte rekening te presenteren. Hen aan de stembus een vernieti- gende nederlaag toe te brengen, is een van de voornaamste doeleinden van de a.s. verkiezing. En daar naast deze positieve daad: Stemt de lijst van de KVP. Zorgt dat deze constructieve partij de grootste fractie in de Tweede Kamer wordt! BIJ DE TWEEDE KAMER is ingediend het reeds aangekondigde wetsontwerp, houdende regelen omtrent ondernemingsraden. De commissie tot voorbereiding van de publiekrechtelijke be- drijfsorganisatie had het voorontwerp ondernemingsraden ge- incorporeerd in haar wetsvoorstel, waarna, aldus de Toelichtlng, „om technische en practische redenen" besloten is, een afzon- derlijk wetsontwerp in te dienen betreifende de ondernemings raden. De regering is zich, aldus de Toelichting, ervan bewust, dat er een zeker verband niettemin tus sen de publiekrechtelijke organi- satie van het bedrijfsleven en de ondernemingsraden bestaat. De grondslag Grondslag van het onderhavige ontwerp van wet is de overtuiging, dat een orgaan van samenwerking in de onderneming slechts aan zijn 'X doel kan beantwoorden, indien de ze samenwerking zich afspeelt tus sen de ondernemer en zijn perso neel, Vandaar, dat het ontwerp ook spreekt van ondernemingsraden en niet van kernen, fabriekscommis- sies en dergelijke, om daarmede aan te geven, dat hier geen sprake is van een< vertegenwoordiging van het personeel tegenover de onder nemer, doch integendeel van een orgaan van gezamenlijk overleg met het accent op gezamenlijk waarvan het hoofd van de onder neming samen met zijn personeel deel uitmaakt. Hieruit volgt on middellijk, dat in de ondernemings- raad geen buitenstaanders zitting kunnen hebben. Het komt de rege ring gewenst voor, wat de samen stelling der ondernemingsraden be- treft, aan het georganiseerde be drijfsleven een zekere bevoegdheid toe te kennen in die zin, dat het recht tot candidaatstelling in eer ste instantie toekomt aan de door de bedrijfscommissie aangewezen organisaties van werknemers. De functie van de ondernemings- raad brengt mede, dat zijn terrein beperkt blijft tot de sfeer der zui- vere ondernemingsaangelegenhe- den. Onder ondernemingen wordt in het onderhavige ontwerp van wet niet verstaan de natuurlijke of rechtspersonen, die een functie in het bedrijfsleven vervullen, maar heden, bijv. de fabriek of de han- delszaak, die. of het ambachtsbe- drijf, dat door hen bij het vervul len van die functie wordt geexploi- teerd. De regering meent, dat overleg in alle ondernemingen geboden is, en dat in beginsel de verplichting moet worden vastgesteld tot het instellen van ondernemlmgsraden in alle ondernemingen, waarin vijf en twintig of meer werkne mers werkzaam zijn. De bevoegdheden van de raad De bevoegdheden van de onder- Dezer dagen heeft de minister van sociale zaken in de verga- derzaal van zqn departement de commissie ge'installeerd, welke tot taak heeft op een aantal princi piele punten advies uit te bren gen inzake „het vraagstuk in hoe- verre door wettelijke maatregelen de spreiding van het bezit over de grote massa des volks en een redelfjke verdeling van het inko- men over de verschillende groe- pen der bevolking dient te wor den bevorderd" Deze commissie, kortweg Com missie bezitsspreiding geheten, staat zoals bekend onder leiding van de zeereerw. heer dr. M J. H Cobben- hagen, hoogleraar aan de Katholie ke Economische Hogeschool te Til- burg. Minister Drees, die er bij de in- stallatie aan herinnerde, dat Prof. Romme indertijd bij algemene be- scbouwingen over de staatsbegro- ting vroeg om de instelling ener commjssie, inzake winstdeling, mede ter bevordering van het ver- krijgen van duurzaam bezit, wees er op, dat dit een van de belang rijke onderdelen zal zijn van het probleem, dat aan de commissie is voorgelegd. Hij dankte de leden voor hun bereidwilligheid om over dit vraagstuk, dat de grondslag van het gehele sociaal-economische le- ven raakt, te willen adviseren. De minister ontveinsde zich niet', dat het probleem van bezitsspreiding en van een betere inkomensverde- ling naast uitermate belangrijk, ook uitermate ingewikkeld is. Wellicht zal de commissie aanlei- ding vinden allereerst het vraagstuk der winstdeling ter hand te nemen en daarover afzonderlijk en zo con- creet mogelijk te rapporteren_ Vroeger dacht men zich winstde-. ling meestal toegepast voor afzon- Een Nederlandse vrachtauto was Vrijdagmiddag het eerste geallieer- de transport, dat door de Sowjet- grenspost te Helmstedt werd door- gelaten sedert Zondag 20 Juni De wagen behoorde aan een groente- exportbedrijf te Hillegom en ver- voerde groente, die ten dele be- stemd was voor de restaurants van de Sowjet-onderneming intourist te Berlijn. Van Britse zijde werd Vrij dag officieel bekend gemaakt, dat vage berichten als zouden nadien nog meer wagens Berlijn gepasseerd zijn, niet bevestigd zijn geworden. Tot nog toe worden, voorzover hier officieel bekend, door de Sowjet- autoriteiten alleen Duitse voetgan- gers doorgelaten. Men neemt aan dat de Sowjet-Unie, wanneer zij de autobaan weer open zou stellen, hiervan niet officieel kennis zullen geven aan de andere bezettings- machten. „Welvaart is als mest, zij is niet goed als zij niet gespreid is". derlijke ondernemingen. Daarna is opgekomen de gedachte aan winst deling per bedrijfstak. Er is echter grote ongelijkheid ook tussen de bedrijfstakken, terwijl ook de over- heid als werkgever en instellingen zonder winstdoel in dit systeem geen plaats kunnen vinden. De commissie zal stellig Se vraag hoe hiervoor een- oplossing te vinden in haar onderzoek willen betrekken. Prof. Cobbenhagen legde er In zijn antwoord de nadruk op, dat de commissie bezitsspreiding een stu- diecommfssie is, waarvan het eind- resultaat, dat) voorshands een groot vraagteken is, critisch zal worden ontvangen, bezien en bestudeerd Wij zouden onze tijd echter niet begrijpen als wij dit vraagstuk niet aan een onderzoek durfden te on- derwerpen, aldus Prof. Cobbenha gen, die zijn rede begonnen was met een uitspraak van de Engelse philosoof Francis Bacon: welvaart is als mest, zij is niet goed als zij niet gespreid is. Vrijdagavond om 6 uur hebben de minister van buitenlandse zaken, mr. G. W. C. H. Baron van Boetze- laer van Oosterhout en de ambas- sadeur der Verenigde Staten, dr. Herman Baruch, de bilaterale over- eenkomst tussen Nederland en de Verenigde Staten getekend, welke betrekking heeft op het plan Mar shall. De ondertekening, welke in de grote zaal van het ministerie van buitenlandse zaken werd gedaan, werd o.a. bijgewoond door prof. mr. P. Lieftinck, minister van financien, prof. dr. J. R. M. van den Brink, minister van economische zaken en dr. H J. Hirschfeld. De Regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afgelopen week de navolgende verliezen zijn gerapporteerd: Koninklijke landmacht: Sold. M. M. B. Arts, uit Mill (NB) gesneuveld 18 Juni 1948. Sold. J. de Hamer uit gemeentA 's Heer Arendskerke. Gesneuveld 24 Juni 1948. Sold. N. Hendriks uit Roggel (L.) Gesneuveld 18 Juni 1948. Sold, le kl. J. A. Jacobs, uit Weert. Gesneuveld 18 Juni 1948. Kon. Marine en Kon. Ned.-Indisch leger: Geen verliezen gerapporteerd nemingsraad worden als volgt om- schreven: a. het behandelen van uit het personeel ter kennis van de onder- nemingsraad gebrachte wensen, bezwaren en opmerkingen, voor zover deze van belang zijn voor de positie van de werknemers in de onderneming. b. het plegen van overleg inzake het vaststellen van vacantietijden. werkroosters, ploegendiensten en schafttijden, voor zover dit over- leg en deze vaststelling niet be- drijfstakgewijs plaats vindt. c. het houden van toezicht op de naleving van de wettelijke voorschriften ter bescherming van de werknemers in de onderneming. alsmede op de inrichtingen in het belang van de veiligheid, gezond- heid en hygiene en op de schaft- en kleedgelegenheden. e. het deelnemen in het beheer van instellingen ten behoeve van de werknemers aan de onderneming verbonden, indien en voor zover daarin niet bij of krachtens de wet op andere wijze is voorzien. f. het adviseren en het doen van voorstellen omtrent maatregelen, die tot verbetering van de techni sche en economische gang van za ken in de ondrneming kunnen bij- dragen. Het volgende is bepaald omtrent de samenstelling van de raad: ongerekend de voorzitter of diens plaatsvervanger telt de onderne- mingsraad in een onderneming met 25 tot 50 werknemers 3 leden, met 51 tot 99 werknemers 5 leden, met 100 en 199 werknemers 7 leden, met 200 tot 399 werknemers 9 leden, met 400 tot 599 werknemers 11 leden, met 600 tot 999 werknemers 13 le den. en vervolgens voor elke 1000 werknemers meer telkens 2 leden, tot een- maximum van 25. Omdat het vermoedelijk vrlj ge- ruime tijd zal duren, voordat over de gehele lijn van het bedrijfsleven publiekrechtelijke bedriifsorganen tot stand zijn gekomen, die de goe- de functionering van de onderne mingsraden kunnen bevorderen. wordt voorzien in de instelling van bedrijfscommissies. welke de taak van de publiekrechtelijke bedriifs organen op zich nemen, zolang de ze laatste er in het betrokken deel van het bedrijfsleven (nog) niet zijn. De bedrijfscommissies worden bedrijfstaksgewijze ingesteld door de sociaal-economische raad. Deze raad regelt verder de samenstel ling en de werkwijze der bedrijfs- 1 commissies. Bij de Tweede Kamer is inge diend een belangrijk wetsontwerp inzake „wijziging van de bepalin- gen omtrent het ontslag bij arbeids- overeenkomsten". Ket wetsontwerp bevat in de eerste plaats bepalingen omtrent de volgende onderwerpen, weike ook in het rapport, door de Stichr- ting van de Arbeid ter zake uit- gebracht, worden aangeroerd: Verlenging van de opzeggings termijn bij langdurig dienstver- band; ontslagen, welke kenneljjk onredelijk zijn; herplaatsing; ont slag bij ziekte en bij militaire dienst; en het concurrentiebeding. Voorts is van deze gelegenheid gebruik gemaakt nog enkele an dere, technische verbeteringen in de bepalingen nopens de beeindi- ging der dienstbeitrekking aan te brengen. De minister heeft gemeend nog niet te moeten overgaan tot het voorstellen van wijzigingen om trent de rechtspraak in arbeidsza- ken, waaromtrent de stichting van de arbeid een aantal wensen heeft geuit. De reden der verlenging van de opzegtermijn ligt in de omstandig- heid, dat een arbeidsovereenkomst meer inhoudt dan de enkele ver plichting tot werken van de arbei- der en tot betaling van loon door de werkgever. Hoe langer de dienst betrekking duurt des te nauwer worden arbeider en patroon aan elkaar verbonden. Dit geldt even goed bij hand- als bij hoofdarbeid. Het ontwerp maakt hier dan ook geen onderscheid. Voorgesteld wordt de termijn van opzegging, voor de werkgever te doen stijgen met een week voor ieder jaar, voor de arbeider met een week voor iedere twee jaar, dat de dienstbetrekking na de meerderjarigheid van de arbeider heeft geduurd, met dien verstande, dat het maximum voor de werkge ver 26 weken, doch voor de arbei der 13 weken zal bedragen. Het in achtnemen van een lange- re termijn behoort niet het enige middel te zijn om lichtvaardige ontslagen te voorkomen. De werk gever, die zijn arbeider zonder een goede reden ontslaat, en de arbei der, die wegens een gril de dienst opzegt, handelen naar de huidige opvatting niet behoorlijk. Ook al neme zij de opzeggingstermijnen in acht. Het ontwerp streeft er naar om deze gedachte te verwezenlij- ken, en wel op twee wijzen. In de eerste plaats worden bepa lingen voorgesteld met betrekking tot de redelijkheid van het ontslag. In de twpede plaats wil het ont werp accentueren, dat verbreking vande band, die de dienstbetrek king heeft geschapen, niet behoort te staan ter uitsluitende beoorde- ling van een der partijen. In het rapport van de stichting van de' arbeid wordt de wens uit gesproken. ontslag tijdens ziekte of militaire dienst uit te sluiten, Het ontwerp geeft in hoofdzaak aan deze wens gevolg. doch is bij de uitwerking in enkele opzichten van het rapport afgeweken. Het ontslagverbod wordt, behal- ve voor arbeiders in militaire dienst, ook ingevoerd voor arbei ders, die lid zijn van de reserve- politie, de nationale reserve of soortgelijke overheidsinstitutdn. en voor het geval zij door die dienst verhinderd zijn hun arbeid te ver- richten. Verder wordt voorgesteld een re- geling te treffen, waardoor het mo gelijk wordt om aan een arbeider, die onvrijwillig en anders dan we gens een dringende reden wordt ontslagen en voor wie een concur rentiebeding geldt. een schadever- goeding toe te kennen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1948 | | pagina 1