J
Zoltan Tildy, Vrijdag afgetreden
als president van Hongarije
Donauconferentie
te Belgrado geopend
Triomfale intocht van het vierdaagse leger
Voor Alkmaar en omgeving
No arrestatie van z!n schoonzoon
Haagse bus- en trampersoneel
besluit tot staking
Opnieuw brand in Kamp Laren
Het elftal
Graaf Karolyi
opvolger?
Prof. Molkenboer
overleden
Molotof
met vacantie
Vier gesneuvelden
in Indonesie
Feestvierend Den Haog gehandicapt
Clay belooft
loonsverhoging
Impasse
Beel niet geslaagd
De bevolkingsgroei
in Belgie
Incident tussen bewaking en politie
Bijna 6000 wandelaars behaalden
een onderscheiding
v__
J
Hoofdredacteur: H. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
Directeur: E. J. M. Stumpel.
Abonnementsprijs 3.75 per
kwartaal; 1.30 per maand.
Advertentie-prijs per editie
16 ct p. mm.; minimum 2.50;
in alle edities 26 ct. per mm.;
minimum 4.Fam.ber. 20 c.
per mm.; in alle edities 30 ct.
ZATERDAG 31 JULI 1948
44e JAARGANG - NUMMER 11324
BUREAUX:
De Luchtbrug is duur
Sovjef-jagers overtrade!!
veiligheidsregels
WEERSVERWACHTING
MR. VAN SCHAIK THANS
FORMATEUR
's-GRAVENHAGE.,31 Juli.
Dr. L. J. M. Beel heeft H.K.H.
de Prinses-Regentes verzocht
hem te ontheffen van de hem
verstr^kte opdracht. De Regen-
tes heeft daarop mr. J. R. H.
van Schaik opgedragen een
kabinet te vormen.
Mr. van Schaik heeft ver
zocht, de opdracht in beraad
te mogen houden.
/-N
CljFERS, DIE HOOP
GEVEN
Staking bij Britse bladen
Haarlem heeft
160.000 inwoners
Verzending van zeepost
Nieuiv
Noordhollands
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.) 2047 (red,)
K 2200.
HOORN: Draafsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Keizerstraat 89
Tel. 2800 (K 2230).
SCHAGENMolenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240}
Bank: Noorderbank
far.".- -
ZOLTAN TILDY, de president van Hongarije, is gisteren afgetrede
in verband met de arrestatie van zijn 28-jarige schoonzoon V»d»r
Csornokv, op gropd van hoogverraad en emstige misdnjven Csor-
noky was vorige week in Hongarije teruggekeerd, nadat hij ontslag had
genomen als Hongaars g^ezant
te Cairo.
Het aftreden van president Tildy
werd Vrijdagavond officieel bekend
gemaakt door de publicatie van zijn
brief aan de voorzitter van het
Hongaarse parlement.
In zijn brief, die 30 Juli als datum
draagt, en waarin hij het parlement
verzoekt zijn aftreden te aanvaar-
den, schrijft Tildy:
„Ik wens in verband met deze
stap er de nadruk op te leggen, dat
ik het volkomen eens geweest ben
met de tot dusver gevoerde politiek
van de Hongaarse Volksdemocratie
en met alle maatregelen van de re-
publikeinse regering. Ik heb mijn
hoge constitutionele functie derhal-
ve niet opgegeven uit politieke
overwegingen. Ik moest dit besluit
nemen, omdat iemand uit mijn on-
middellijke omgeving ernstige mis-
drijven had begaan tegen de Hon
gaarse republiek en de belangen
van ons volk. Daarom kan ik niet
van het Hongaarse volk verwachten
dat het mij volledig en onvoorwaar-
delijk zijn vertrouwen schenkt, dat
nodig is voor de uitoefening van
de hoge constitutionele waardig-
heid".
Tildy's verzoek om ontheffing van
zijn functie werd op een vergade
ring van vertegenwoordigers van
alle partijen aanvaard, Het parle
ment is voor 2 Augustus bijeenge-
roepen om verdere Constitutionele
maatregelen te nemen.
Dr. Tildy, die 59 jaar oud is, is
van de oprichting af lid geweest
van de partij der kleine boeren.
Hij werd 1 Februari 1946 tot presi
dent van Hongarije gekozen voor
een periode van vier jaar. Hij was
eerste minister in de eerste na-
oorlogse regering, waarin zijn par
tij een overweldigende meerderheid
bezat.
Tildy nam actief deel aan het
ondergronds verzet tegen de Duit-
sers. Toen de Russen Boedapest bin-
nentrokken, werd hij voorzitter van
Vrijdag is te Nijmegen na een
lichte operatie, op bijna 70-jarige
leeft\jd overleden prof. dr. B. H.
Molkenboer O.P., hoogleeraar in
de letterkunde der 17e eeuw en de
Vondel-studie aan de Universiteit
te Nijmegen.
Prof. dr. Molkenboer, die in 1937
het ere-doctoraat ontving van de
Amsterdamse Universiteit, wegens
zijn grote verdienste voor de Von-
delstudie, was een der grootste Von-
del-kenners van Nederland,ja van
geheel Europa. Op het gebied der
Vondelstudie deed hij vele publica-
ties verschijnen en zijn Vondel-kro-
niek was voor vele geleerden een
leerschool voor fijnere kennis van
Nederlands grootste dichter. Prof,
dr Molkenboer heeft ook veel bij-
gedragen om de drama's van Von
del te brengen. In vele plaatsen van
Nederland hield hij lezingen over
Vondel.
De begrafenis geschiedt op Maan-
dag 2 Augustus a.s. in het Alberti-
num te Nijmegen, op het daar gele-
gen klopsterkerkhof.
het stedelijk comite voor nationale
bevrijding.
Graaf Michael Karoly, president
in 1919 en thans Hongaars gezant
te Praag, wordt als mogelijke op
volger van Tildy genoemd. Hij
zou hij echter geweigerd hebben,
doch besprekingen met hem ziijn
nog gaande.
De schoonzoon van dr. Tildy, Vic
tor Csornoky, werd door de po-
litie in zijn been geschoten, toen
hij Donderdag trachtte zijn wo-
ning te verlaten. Sindsdien be-
vindt hij zich in arrest.
Volgens radio-Boedapest heeft de
politieke commissie van de Hon
gaarse partij der kleine boeren Vic
tor Csornoky, de schoonzoon van
Tildy, uit de partij gestoten en met
hem dertien andere leden, wegens
„hun aandeel in de onlangs op het
departement van landbouw ontdek-
te obstructie-activiteiten en sabota
ges'.
WASHINGTON, 30 Juli (Reuter)
De Amerikaanse ambassadeur in
Moskou, generaal Bedell Smith,
heeft het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken medegedeeld
dat de Sovjet-minister van buiten
landse zaken, Molotof, met vacantie
en niet te bereiken is. De persfunc-
tionaris van het ministerie van bui
tenlandse zaken, Modermott, zeide,
dat Bedell Smith niet wist hoe lang
Molotof afwezig zou zijn. In ant-
woord op een vraag voegde hij er
aan toe, da) hij niets te horen had
gekregen over de verblijfplaats van
Stalin of de plaats waar Molotof
zijn vacantie doorbracht.
„De voedselvoorziening van Ber-
lijn door de Royal Air Force kost de
Britse regering circa 60.000 pond
sterling per week", zo verklaarde
de onderstaatssecretaris van buiten
landse zaken, Mayhew, Vrijdag in
I het Lagerhuis.
DE HOOFDSTAD IN
DE HITTE Overal
waar langs het water
zand te vinden is, omdat
de kaden er nog niet af-
gebouwd zijn, zoekt jong
en oud verfrissing in het
grachtenwater. Links een
lflijkje langs de deftige
Stadionkade in Zuid;
rechts het ..volksbad"
langs de Prins Hendrik-
kade tegenover de Ma-
rinewerf in het hartje
van de oude stad.
De regering maakt bekend
dat in de afgelopen week tot
haar leedwezen de navolgende
verliezen zijn gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht
Soldaat W. P. van Rijswijk
uit Schiedam. Gesneuveld 27
Juli 1948.
Sergeant C. J. Ventevolgel,
uit Goes. Gesneuveld 20- Juli
1948
Ron! Ned.-Ind. Leger
Jav. militie soldaat Paiman
uit Nederlandsch Indie. 3 Ju-
ni gesneuveld.
Chin, soldaat 2e klasse der
Inf. Thio Soen Lie uit Neder
landsch Indie Gesneuveld 20
Juli 1948.
Ron. Marine
Geen verliezen gerappor
teerd.
In de afgelopen nacht werd in
een vergadcring van ongeveer
zevenhonderd man rijdend perso-
neel van de Haagse Tramweg-
maatschappij besloten hedenmor-
gen in staking te gaan, zodat in-
dien de opzet der stakers slaagt,
het bus- en tramverkeer van Den
Haag met zijn half millioen inwo-
ners vanaf heden volkomen stil
ligt. Een staking, die thans zeer
zeker voor de Hagenaars ongele-
gen komt, nu de feestviering ter
gelegenheid van het 700 jarig be-
staan van de stad vandaag het
hoogtepunt heeft hereikt.
Reeds een jaar geleden heeft een
groep in het H.T.M.-personeel ken-
baar gemaakt, dat de geldende io-
nen en loonregelingen voor hen
niet aanvaardbaar zijn. Uit de Ne-
derlandse vereniging voor spoor- en
tramwegpersoneel en de H.T.M.-
directie werd een looncommissie in-
gesteld.
Volgens mededeling ter vergade-
ring heeft deze commissie haar
werk nog niet volbracht. Men is zo-
wel over de houding van de vere
niging als van de H.T.M.-directie
ontevreden. De stakers eisen een
loonregeling, zoals die voor het
Rotterdamse trampersoneel bestaat.
Invoering van deze regeling zou
volgens de stakingleiding gemiddeld
15 procent loonsverhoging beteke-
nen en bovendien een nieuwe tech-
nische loonregeling in zes klassen.
Tijdens eerder gehouden bespre
kingen hebben vertegenwoordigers
van het personeel naast de Rotter'
damse regeling de voorwaarde ge-
steld, dat eens verkregen rechten
en persoonlijke regelingen, die gun
stiger zouden liggen, niet mogen
worden geschaad.
Nadat tijdens een nachtvergade-
ring, die in het begin van de afge
lopen week gehouden werd het be
sluit viel om te staken als de eisen
niet zouden worden ingewilligd, be-
slobt men in de afgelopen nacht dit
besluit te effectueren.
Om vier uur vannacht begaven
stakersploegen zich naar de remises
en personeelswagens om collega s,
die niet ter vergadering waren, van
het besluit op de hoogte te 'stellen.
Tussen hedenmorgen half zes en
half acht verlieten enkele motor-
wajgens van de H.T.M. en een
klein aantal autobussen de remi
ses. Het laat zich aanzien, dat het
overgrote deel van de ochtend-
ploegen van tram- en busperso-
neel aan de staking deelneemt.
Op de knooppunten van lijnen,
vooral bij de remises wordt druk
gepost. Over het algemeen laten de
stakers uitrijdende voertuigen met
rust, ook al wordt het bedienend
personeel uitgejouwd. Ook bij hal-
ten trachten posters werkwilligen
over te halen om het werk neer te
leggen.
Overal langs de straten stond
vanmorgen publiek doorgaans te-
vergeefs op transport te wachten.
De directie van de H.T.M. kan nog
weinig mededelen over de staking.
Men zegt nog geen overzicht te
hebben.
In de luchtcorridor Berlijn-Ham-
burg, zijn twee Sowjet-jagers een
Britse Dakota tot op 100 meter ge-
naderd, zo hebben de Britse auto-
ritelten verklaard.
Er is mondeling geprotesteerd en
de betrokken Sowjet-beambte ver-
zekerde. dat de piloten van de Yaks
indien zij voor het incident verant-
woordelijk mochten blijken, ge-
straft zouden worden.
Tijdens een onderhoud van gene
raal Clay, opperbevelhebber van de
Amerikaanse zone, en zijn politieke
adviseur, Murphy, met vertegen
woordigers van de vakbonden in de
Brits-Amerikaanse zone heeft gene
raal Clay de vakbondsleiders een
loonsverhoging beloofd. Vercler
verzekerde hij hun, dat de vakbon
den de eigendommen van voor 1933
weer zouden terug krijgen en de
militaire overheid gevolg zou geven
aan de wensen van de vakbunden
betreffende de verdeling van de
grondstoffen. Met betrekking tot de
instelling van bedrijfsraden ver
klaarde Clay, dat deze kwestie eerst
geregeld zou kunnen worden als
Duitsland over een nieuwe grond-
wet en een regering beschikt.
De Donauconferentie te Belgra
do is gisteren door de Joego-Sla-
vische minister van buitenlandse
zaken, Simic, geopend. Aan de
conferentie nemen deel: Groot-
Brittannie, Frankrijk, Sovjet-
Rusland, de Verenigde Staten,
Joego-Slavie, Roemenie, Oekraine,
Hongarije, Tsjecho-Slowakije en
Bulgarjje terwijl Oostenrijk door
waarnemers is vertegenwoordigd.
Simic hield een toespraak, waar
in hij zeide, dat in het verleden
geen enkele internationale overeen-
komst had kunnen voorkomen dat
de Donau gebruikt werd voor
agressie tegen de landen, waar zij
doorheen stroomt. Thans hebben
de volksdemocratieen onder aan-
voering van de grote Sowjet-Unie,
aldus Simic, het belangrijkste en
grootste gedeelte van de Donau m
bezit en aldus kunnen zij er toe bij-
dragen, dat deze rivier een door-
gangsweg wordt voor de vrede en
een weg voor internationale goede-
renruil De Joego-Slavische rege
ring zou gaarne zien, dat het resul-
taat van deze conferentie een nieuw
bewijs gaat vormen voor de moge-
lijkheid van internationale samen-
werking tussen landen, die er on-
derling zeer verschillende econo-
mische systemen op na houden als-
mede voor de mogelijkheid van v®r"
zoening tussen de verschillende be
langen der Donaustaten.
De Britse en Amerikaanse gede-
legeerden protesteerden tegen het
voorstel van de voorzitter, dat het
Frans en het Russisch als de offici-
ele talen ter conferentie beschouwd
zouden worden, en stelden voor het
Engels als officiele en als werktaal
te gebruiken. Men kwam tenslotte
overeen, dat het Frans en het Rus
sisch de officiele talen zouden zijn
en het Frans, Russisch en Engels
werktalen.
Leo Mates, bureauchef van het
Joegoslavische departement van
buitenlandse zaken, werd op voor
stel van Tsjechoslowaakse zijde be-
noemd tot secretaris-generaal van
de conferentie.
Medegedeeld door het K.N.M.l te
De Bilt, geldig tot Zondagavond.
DROOG WEER
Langs de Westkust: veel bin-
nendrjjvende wolkenbanken,
overwegend droog weer met
zwakke tot matige Zuid-Wes-
teljjke wind. Ongeveer dezelf-
de temperatuur als vandaag.
In het overige gedeelte van
het land: plaatselijke ochtend-
mist, overigens enkele overdrjj-
vende wolkenbanken met
droog weer en weinig wind.
In de Noord-Oostelijke pro
vinces koeler.
De politie onderzocht de papieren
van alle gedelegeerden bij hun
aankomst aan het gebouw van de
Volksuniversiteit, waar de confe
rentie gehouden wordt. Alleen de
Sowjetrussische afgevaardigde, Wy-
sjinsky, die op het laatste nippertje
aankwam,mocht meteen doorgaan.
Het aantal huwelijken in Belgie
was in de eerste drie maanden van
dit jaar 6 procent hoger dan in de
overeenkomstige periode van 194b.
Het aantal geboorten daalde met
1 procent, terwijl het aantal sterf-
gevallen met 19 procent verminder-
de. Het geboorteoverschot was 8.219
in de Vlaamse provincies, 138 in de
Waalse en 299 in het arrondissement
Brussel
Tegenover 1945 en 1946 is het aan
tal huwelijken verminderd, doch er
wordt nog steeds meer getrouwd
dan voor de oorlog. De gemiddelde
leeftijd van de huwenden was lager
in 1947 dan in 1946, vooral wat de
mannen betreft. Henegouwen blijft
de provincie waar de meisjes het
jongst trouwen.
Het aantal echtscheidingen is aan-
zienlijk gestegen en het recordcijfer
voor 1946, nl. 5.633 echtscheidingen,
werd in 1947 overtroffen door 6.825
echtscheidingen.
Het aantal onwettig geboren kin-
deren was in 1947 312 per 1(1.000, in
1946 377 per lfl.OOO en in 1945 424
per 10.000.
Op grond van statistische bereke-
ningen zal de Belgische bevolking,
welke in 1947 8.453.000 zielen telde,
in 1980 als gevolg van de snelle
daling der bevolking in de Waalse
provincies tot 7.454.000 zielen zijn
verftiinderd. Ter vergelijking diene
dat de Nederlandse bevolking, wel
ke in 1947 9.703.000 zielen bedroeg,
bij de huidige aanwas in 1980 zal
zijn gegroeid tot 10.900.000.
H.R.R. Prinses Irene, die op 5 Aug.
a.s. haar negende verjaardag viert
Opnieuw Is brand uitgebroken
in het intemeringskamp Craailo
hij Laren. De brand ontstond in
een der werkbarakken van het
kamp om ongeveer kwart voor
zeven gisteravond. De kampbrand-
weer kwam direct in actie, doch
het vuur greep zo snel om zich
heen, dat ook de Larense brand-
weer te hulp moest Snellen.
Inmiddels ontwikkelde zich een
enorme rookkolom boven het kamp
en de aangrenzende heide, waar-
Ter gelegenheid van het regerings-
jubileum van H. M. de Roningin
heeft de N.V. Nederlandse Glasfa-
briek ..Leerdam" als kunsinijver-
heidsproduct een kristallen pla-
quette met de beeldenaar van de
Vorstin vervaardigd.
Het Nederlands elftal, dat
hedenavond op het Arsenal-
terrein tegen Groot Brittan-
nie speelt, is als volgt samen-
gesteld:
Doel: Kraak (Stormvogels)
Achter: van Bun (MVV) en
Schijvenaar (EDO)Middden:
Krijgh (BVV), Terlouw (DV
C) eft de Vroet (Feyenoord).
Vo6r: van der Tuyn (Hermes
DVS), Rijvers (NAC). Appel
(Sittard)Wilkes (Xerxes)
en Lenstra (Heerenveen)
DE LAATSTE DAG DER VIERDAAGSE eindigde om 7.30 uur,
ofschoon de eindtermun 5 uur moest zijn. Felle hitte en een lang-
durig oponthoud aan de Maas hielden veien langer op dan m hun
bedoeling lag. Precies 5.900 dames en heren hebben de vierdaagse in
blakende gezondheid en flink bruin verbrand ten einde gebracht. In
totaal zijn er gedurende de 4 dagen 684 deelnemers uitgevallen, dus
ongeveer 9 pet., waaronder 2 Noren en 1 Fransman. Buiten beschouwing
gelaten de 555 ingeschrevenen, die om aannemelijke redenen Maandag
op de mschrijvingsbureaux niet versehenen zijn.
Zij, die de 40, de 50 en de 55 km laan de thuiskomenden onder een
per dag hebben afgelegd, hebben
een kranige kamp geleverd tegen
de stralende kracht van de zon,
welke de energie van honderden
verteerde. De laatste tocbt van Nij
megen naar Grave, Kuik, Gennep
en door de Maasvallei is niet lichter
geweest dan de 3 eerste dagen.
Grave en Kuik monterden de dui-
zenden deelnemers op met muziek,
hartelijk gejuich en dikwijls gast-
vrij onthaal. De meesten echter
stapten stevig door,em nog op tijd
de pontonbrug, over de Maas bij
Kuik geslagen, te bereiken, immers
het was bekend, dat deze brug na
1 uur in de middag voor de scheep.
vaart zou worden afgebroken. De
helft der deelnemers heeft de Maas
over de tijdelijke brug kunnen ver-
overen. De rest, die zich had laten
verleiden door het loos gerucht, dat
de brug tot 5 uur zou open blijven,
werd teleurgesteld en moest nu per
pont bij Kuik bij Katwijk worden
overgezet. Dit was een oponthoud
van 1 of 2 uur minstens, vandaar
ook het feit, dat sommigen om 7.30
te Nijmegen aankwamen. Nijmege-
naren en anderen, uit alle oorden
des lands, hadden zich over een
lengte van 4 km in dichte rijen op-
gesteld, om vooral op de St. Anna-
laan de
regen van bloemen en klaterend
applaus te begroeten. Muziekcorpsen
en burgerfanfares uit Nijmegen,
Utrecht, Eindhoven enz. haalden de
deelnemers in met schetterende
fanfares. Overal waren vlaggen ont-
plooid en alle clubs voerden hun
banieren mee.'
Er was ook officiele belangstel-
ling, o.a. admiraal Helfrich, schout
bij nacht van Willigen. generaal
Kruls in vertegenwoordiging van
minister Gielen, de Franse mili
taire attache, kolonel Coulange en
de Commissaris der Roningin in
Gelderland, mr. Quarles van Uf-
fort en tal van hoge officieren.
Het was een triomphale intocht.
Van het Canisius Ziekenhuis defi-
leerden - de 500 manschappen en
marva's van de marine voor de
militaire autoriteiten. Op de Wed-
ren werden de onderscheidingen
uitgedeeld in de vorm van 5000
NBVLO-kruisjes en -kroontjes.
Vooral de gouden kruisdragers
kregen een geestdriftige ovatie.
De grote groepen burgers, mili-
tairen en politiemannen, die de 55
en 50 km hadden afgelegd, waren
het onderwerp van geestdriftig
eerbetuig.
We noemen o.a. de UPSV, de Lim-
burgse Mijnwerkers, de Nieuwe
Haagse Vierdaagse, de van Heek-
groep, Unilever, de „Wip Wip" uit
Amsterdam, de Canisianen uit Nij
megen en de Blauwvosjes, die even
fris het" einde haalden, als zij het
begin openden. Gisterenavond was
Nijmegen een lichtvloed en dansten
de duizenden in de Vereniging en
in de open lucht hun feestvreugde
uit. De 32ste Vierdaagse is, in weer-,
wil van veel moeilijkheden, toch
goed geslaagd.
Waterpolowedstrijd Neder
landIndia: 121.
In de halve finale 100 M
borstcrawl dames werden ge-
plaatst de Nederlandse da
mes Irma Schuhmacher en
Marie Louise Vaessen.
In de halve finale 200 M.
schoolslag dames werden ge-
plaatst: Jaijnie de Groot, Nel
van Vliet en Tony Horn.
Voor de eindstrijd discus-
werpen voor dames wist zich
te kwalificeren de Neder
landse Ans Panhorst-Niessink
De Ruyter komt in dehal
ve eindstrijd op de 800 M.
door honderden nieuwsgiengen zich
in de nabijheid van het kamp ver-
zamelden. De manschappen der
luchtstrijdkrachten in de Palmka-
zerne te Bussum, die bij vorige
branden een cordon om het kamp
hebben getrokken, werden voor alle
eventualiteiten geconsigneerd, doch
hoefden niet in actie te komen. De
politie in Laren, die met 7 a 8 man
was toegesneld, werd de toegang
tot het kamp geweigerd. Een der
pplitiemannen heeft zich daarop m
verbinding gesteld met de burge-
meester van Laren, de heer N. van
der Ven, die ongeveer 20 minuten
later per auto ter plaatse verscheen.
Ook de burgemeester werd echter
aanvankelijk door de kampbewa-
king niet toegelaten. Een der be-
wakers aldus wordt ons mede
gedeeld greep naar zijn revolver,
doch kalmeerde, nadat de Larense
brigadier van politie Geurts en een
collega-bewaker hem hadden toe-
gespoken. Hierop openden de La
rense politiemannen zelf de poort
en geflankeerd door de agenten in
looppas reed de burgemeester daar
op het kamp binnen, Te ongeveer
half acht was men de brand mees-
ter en kon met de nablussing een
aanvang worden gemaakt.
De brand is ontstaan in het acn-
terste gedeelte van de barak. Dit
gedeelte. waar electrisch materiaal
opgeslagen, was door een
De drukkers van de noordelijke
filialen der Londense bladen, die
edities verzorgen in Manchester,
zijn in staking gegaan om een ver-
hoging van het weekloon met 20
shilling. Van Maandag af zullen
geen noordelijke edities verschijnen
van de „Daily Express, ..Sunday
Express", ..Daily Mail", ..Sunday
Dispatch", „Daily Herald". ..News
Chronicle" en „News of the World".
Ad Dr. Beel is niet geslaagd.
Interim Mr. van Schaik forma-
teur, zo luidt het laatste
nieuws in de kabinetscrisis. Reeds
drie en een halve week is het kabi
net demissionair en nadat de be-
richten in het midden van de week
buitengewoon hoopvol waren en
men zelfs reeds in staat was de
definitieve lijst van ministers te
publiceren, kwamen plotseling nieu
we moeilijkheden voor dr. Beel
opdagen, moeilijkheden, die voor de
formateur van zo ernstige aard wa
ren, dat hij genoodzaakt is geweest
ook zijn opdracht in tweede instan
ce terug te geven.
Het niet-slagen van dr. Beel is
buitengewoon betreurenswaardig,
want het is meer dan tijd, dat Ne
derland weer een kabinet krijgt.
Het is vooral de afdoening van de
Indonefische kwestie, -die tot spoed
dringt. Het nieuwe Amerikaanse
lid van de Commissie van Goede
Diensten, de heer Cochran, die nu
eens „goed" genoemd kan worden
voor Nederland, is te Den Haag
aangekomen en hij treft daar geen
regering aan, die hem haar toekom-
stige gedragslijn kan mededelen.
Vervolgens zijn leidinggevende In-
donesiers op weg naar ons land om
toelichting te geven op de voor-
stellen van de deelstaten, maar zi:
vinden hier ministers, waarvan het
niet zeker is, dat zij zullen aan-
blijven. Een beslissing rfntrent de
voorstellen van de Bandoengse Re-
solutie kan dus nog niet genomen
worden, wat zeer jammer is. Neder-
land had nu een daad kunnen stel
len door in te gaan op de voor
stellen van Bandoeng. Wij hadden
kunnen tonen, dat het ons ernst is
met onze bedoelingen en wij zouden
de ons bevriende Indonesiers reeds
nu in staat hebben kunnen stellen
te bewijzen, wat zij in het besturen
waard zijn.
Ook de verhouding: demissionair
kabinet en Staten-Generaal is on-
gezond. In de Tweede Kamer kwam
dit Donderdag tot uiting, toen de
heer Oud bezwaar maakte tegen het
voorstel de ontwerpen inzake de
herziening van de Grondwet in de
afdelingen te onderzoeken. De heer
Oud verklaarde, dat waar dit voor
stel de weg opent voor gewichtige
staatkundige hervormingen, hij graag
wilde weten, waar hij aan toe was.
Nu de regering echter nog demis
sionair is, weten wij dus nog niet,
aldus de heer Oud, welke vorm een
nieuwe regering aan die hervormin
gen zou willen geven. De heer Oud
vroeg daarom uitstel van behande-
ling tot nader order.
Wij kunnen het hier niet eens zijn
met de heer Oud. Al moge het voor
de oorlog wel eens zijn voorgeko-
men, dat een demissionair kabinet
afweek van de gewoonte alleen de
administratieve zaken af te doen,
liggen de zaken thans anders. Toen
het kabinet-Beel de portefeuilles
ter beschikking stelde, heeft de
Regentes de ministers verzocht „in-
middels al datgene te blijven ver-
richten, wat zij in het landsbelang
nodig achten". Welnu, voort te ma-
ken met de Grondwetsherziening is
thans zeker in 's lands belang. Bo
vendien ging het hier om de Grond-
westwijzigingen zelf, zoals die in
eerste instantie door de Staten-Ge
neraal zijn aanvaard. De nieuwe
Kamers kunnen hier toch geen ge-
bruik maken van het recht van
amendement. Zij kunnen de voor
stellen al of niet aanvaarden zon-
der meer. Echter wanneer de op de
nieuwe Grondwetsartikelen berus-
tende wetten aan de orde zouden
komen, dan zou het bezwaar van
de heer Oud zeker meer kracht
krijgen.
Wij zijn in een impasse geraakt.
De toestand is nu bijna zonder uit-
zicht. Wij betwijfelen sterk of mr.
van Schaik, de alom geachte Kamer.
president, wel zal slagen in de vor-
ming van een kabinet. Zijn opdracht
is, evenals die in tweede instantie
van dr. Beel, ruim gesteld. En wan
neer mr. van Schaik ook de op-
dracht niet kan uitvoeren, wat dan?
Wij achten het niet uitgesloten,
dat het nog zo zal aflopen, dat bij
niet-slagen van mr. van Schaik, de
Prinses-Regentes het aangeboden
ontslag van het kabinet-Beel niet
zal aanvaarden. Onze parlementaire
geschiedenis kent een dergelijk
voorbeeld. In 1923 leed het toen-
malige ministerie-Ruys de Beeren-
brouck een nederlaag door het af-
stemmen van de Vlootwet. Het ka
binet stelde zijn portefeuilles ter be
schikking. De kabinetscrisis duurde
maanden, het bleek onmogelijk esn
nieuw "ministerie samen te stellen.
Het slot was, dat de Koningin het
verzoek om ontslag niet inwilligde
en het kabinet de regering voort-
zette.
Aanblijven van het kabinet-Beel
achten wij niet alleen van groot be
lang wat Indonesie betreft, maar
lag opgeslagen, was
branddeur gescheiden van het voor- (uumibii>
ste gedeelte, waar ook ter voortzettihg van de progres-
meerdere ontvluchtingspogingen "nu
hebben ondernomen waren onder
gebracht.
De commandant van het inteme
ringskamp verklaarde Vrijdagavond,
dat inderdaad de Larense politie
aanvankelijk de toegang is gewei
gerd, omdat de commandant het on-
wenselijk achtte, dat een te groot
aantal personen zich tijdens de
brand op het kampterrein zou op-
houden. De commandant verklaarde
voorts, dat de burgemeester van
Laren aan zich zelf te wijten zou
hebben, dat hij bij de toegang tot
het kamp moeilijkheden heeft on-
dervonden. Volgens zijn lezing
heeft de burgemeester geweigerd
zich op verzoek van een bewaker
te legitimeren.
- In een woonark aan het Spaarne
is Donderdag de 160.000ste inwoner
van Haarlem geboren in het gezin
Bouwens-van Ree. De jonggeborene
is een meisje en de tweede baby van
het gezin Zij kreeg hedenochtend
bezoek van de burgemeester van
Haarlem, mr. P. O. F. M. Cremers,
die namens het gemeentebestuur 'n
spaarbankboekje kwam aanbieden.
sieve politiek. Bij de verkiezingen
is niet gebleken, dat ons volk daar-
van afkerig is geweest. De KVP
heeft zich gehandhaafd, terwijl de
PvdA slechts twee zetels achteruit
ging. In totaal hebben deze twee
partijen 59 zetels. De rechtse coalitie
heeft weleens met een kleinere
meerderheid geregeerd.
Wij willen hiermede niet zeggen,
dat mr. van Schaik niet progressief
zou zijn. Integendeel, de heer van
Schaik staat van jongs af aan als
progressief bekend. Maar gezien de
huidige politieke vraagstukken, zou
aanblijven van dr. Beel ons het
meest logisch lijken. M. P. J.
Naar Nederlands Oost Indie kan
zeepost worden verzonden met het
s.s. ..Rembang", dat op 11 Augustus
vertrekt.
Naar Curacao en de overige ge-
biedsdelen in de West (behalve Su-
riname) vertrekt, eveneens op 11
Augustus, het ms. ..Helena", Het
verdient aanbeveling de met deze
schepen te vervoeren corresponden
ce tenminste drie dagen voor het
vertrek ter post te bezorgen.
