Tienduizenden Berlijners
tegen communistische
protesteren
terreur
Het Koninklijk Gezin
heeft Amsterdam verlaten
Hij had regeringsopdracht
maargeen zwart pak
Pogingen om de Sovjet-vlag te verwijderen
van Brandenburger Tor
Wij willen met rust
gelaten worden
Militair Atlantisch
pact spoedig gereed?
Baarn bereidde Koningin en Prins
een hartelijke ontvangst bij hun thuiskomst
Nederlandse eis
aan de Republiek
1
Queuille maakt kans
te slagen
Hoofdredacteur H. N. Smits,
rayonredacteur: M. P. Janssen.
DirecteurE. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3-75 per
kwartaal; 1.30 per maand.
Advertentie-prijs per editie
13 c. p. mm.; minimum 2.50;
i:-. alle edities 26 ct. per mm.;
minimum 4.-; Fam.ber. 20 c.
p. mm.; in alle edities 30 ct.
VRIJDAG 10 SEPTEMBER 1948
Duiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
44e JAARGANG - NUMMER 11358
BUREAUX:
HOORN: Draafsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.V 2047 (red.)
K 2200.
DEN HELDER. Keizerstraat 89
Tel. 2800 (K 2230).
SCHAGEN Molenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank'- Noorderbank
Tienduizenden berlijners
Ceen audientie
Mevrouw Roosevelt
prijst ons Koninklijk Huis
(Van onze Haagse correspondent)
DE SCHILDER CHARLES EYCK heeft destijds van rege-
ringswege de opdracht ontvangen de plechtige be-
ediging en inhuldiging van Koningin Juliana in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam op het doek te brengen, zoals vijftig
jaar geleden bij de inhuldiging van Koningin Wilhelmina
eveneens is gebeurd. Het is echter de vraag, of van uitvoe-
ring der opdracht ditmaal wel iets terecht zal komen.
Eyck begon met zich zonder papieren naar de Nieuwe Kerk
te begeven, zodat hem aanvankelijk de toegang geweigerd
werd. Dank zij de flair van de koster werd deze moeilijk-
heid geschikt en kon de schilder het gebouw betreden.
Maar toen hij even later zoals de bedoeling was ghig
plaats nemen op de preekstoel, van waaraf hij het gebeu-
ren op ideale wijze kon overzien, werd hij daarvan verwij-
derd omdat hijgeen zwart pak aanhad! De man, die
in'opdracht der regering een historische plechtigheid moest
vereeuwigen, is toen achter de Kamerleden gezet, met wel-
iswaar een pracht uitzicht op tientallen glimmende sche-
dels (Jo Spier zou hem benijd hebben!) maar zo ver verwij-
derd van de Koningin, dat de details hem nagenoeg wel
moesten ontgaan.
Charles Eyck, die de kleuren mint, had een onzer offiele
gebouwen zullen kunnen verrijken met een groot, historisch
belangijrk en kunstzinnig doek. Ambtelijke correctheid (met
een lelijk woord: bureaucratie) zal misschien tot gevolg
hebben dat van dit voornemen niets terecht komt.
V.-
Misdadige incidenten
moeten eindigen
HPIgp
K
1111wk
m
Heden konden de officiele statiefoto's van H.M. Koningin juliana
en officiele foto's van het Koninklijk Gezin en van vorstelijke en
andere hoge gasten publiek worden gemaakt. Op deze pagina plaat--
sen wij allereerst de Statiefoto van H.M. Koningin Juliana en
Z.K.H. Prins Bernhard der Nederlanden. Daarnaast de jongste foto
van het Koninklijk Gezin. Van links naar rechts: Prinses Irene,
Prinses Margriet, Koningin Juliana, Prins Bernhard, Prinses Marijke
en Prinses Beatrix. Andere foto's vindt men op pagina 3.
Ceen compromisvoorstel
zegt C. van C. D.
Zweedse onderscheiding
voor directeur
Amstelhotel
Heden stemming in
de Assemblee
- -
I tti Hgili
Nieuuu
No ordhollands
uit alle delen van de stad
hebben gisterenmiddag op het
Plein der Republlek voor het
voormalige Rijksdaggebouw ge-
demonstreerd tegen de commu
nistische terreur te Berlijn. De
demonstranten werden toegespro-
ken door de sociaal-democratische
voorzitter van de Berltfnse ge-
meenteraad dr. Suhr alsmede door
vertegenwoordigers van de chris-
ten-democraten en de liberaal-
democraten. Tijdens de massa-
meeting zijn twee demonstranten
naar het hoogste punt van de
Brandenburger Tor geklommen
(aan de Britse zijde) om te trach-
ten de Sovjetvlag omlaag te
halen, die de grens aangeeft van
de Sovjetzone. Na afloop van de
betoging begaf een delegatie zich
naar het gebouw van de geallieer-
de bestuursraad om daar een
memorandum te overhandigen,
waarin tegen de Russische onder-
drukking wordt geprotesteerd.
Dr. Suhr zeide tot de demonstran
ten, dat de stad nieuwe Verkiezingen
zou houden, „om de wereld te laten
zien hoe Berlijn denkt". Hij ver-
volgde: „Hij die bang is voor een
volksbeslissing door een stemming,
heeft een slecht geweten" Dr. Suhr
vervolgde: „Wij willen niets anders
dan met rust te worden gelaten,
zodat we in vrede kunnen leven.
We willen niets anders dan de vrij-
heid. Dr. Suhr beschuldigde de Sov
iets ervan „de weg geiiffend te
hebben voor de incidenten in het
stadhuis. Generaal Kotikof had een
verzoek geweigerd om een neutiale
zone om het gebouw te vormen.
Suhr beschuldigde de Russische
commandant Kotikof er verder van,
dat hij het zelfbestuur, waarin was
voorzien bij de grondwet, had af-
geschaft in de Sovjetsector en dat
een millioen Berlijners in die sector
van hun vrijheid waren beroofd.
Afgevaardigden van de Berlijnse
spoorwegarbeiders zeiden, dat de
communisten, „die over de ruggen
van de Sovjet-bezettingstroepen
naar de macht waren geklommen,
nu al hun best deden om van
Berlijn een communistische stad
te maken". „Zij rekenen op gene
raal honger en generalissimo win
ter om ze te helpen, maar ons
geduld is uitgeput en we zullen
de strijd winnen". Ook Ernst
Reuter, de in 1946 gekozen bur-
gemeester, die door de Sovjets
was geweigerd, hield een rede,
waarin hij zeide, dat de dag zou
komen dat „de treinen weer tot
Stettin zouden rijden". Hij zeide
verder: „Amerikanen, Fransen en
Engelsen, kyk naar Berlijn, jullie
kunnen de stad niet verlaten,
jullie moeten blijven totdat de
strijd tegen de duistere machten
is gewonnen".
Dr. Ferdinand Friendensburg, de
plaatsvervangend burgemeester, zei,
dat het stadsbestuur in het stadhuis
moest blijven om de belangen van
de democratische bevolking in de
Sovjet-sector te beschermen.
De sociaal-democratische leider
van Berlijn, Franz Neumann, die
vergezeld was van dr. Suhr en
Schwenicke en gevolgd door onge-
veer 10.000 Duitsers, begaf zich naar
het gebouw van de geallieerde be
stuursraad om de militaire gouver-
neurs een memorandum te over
handigen met de details van de
politieke onderdrukking in de Sov-
jet-sector. Na een tiental minuten
voor het gebouw te hebben gewacht,
overrompelden de betogers de beide
Amerikaanse wachten en stormden
zij de tuin van het gebouw binnen.
De delegatie, bestaande uit dr. Suhr,
Franz Neumann en Schwenicke,
vonden echter alle kantoren geslo-
ten. Alleen een Amerikaanse luite-
nant en enkele wachten bevonden
zich in de wachtpost. Na een bespre-
king van een kwartier, liet de iuite-
nant de heer Neumann de wacht-
kamer binnen. Hij aanvaardde het
memorandum, waarop Neumann het
correspondentieboek tekende.
Incidenten
Er hebben zich na de massa-mee-
ting enkele' incidenten voorgedaan.
Zo werd een jeep met een Sovjet-
officier en twee „tommygunners"
met stenen bekogeld. Dit gebeurde
bij het Sovjet-oorlogsmonument, dat
in de Britse zone staat. De Russische
kolonel Banjoekin stelde de Bntse
autoriteiten verantwoordelijk voor
de veiligheid van de Sovjet-wacht
bij het oorlogsmonument. Britse mi
litaire politie verdreef naderhand
de menigte bij het monument. Bij
hunvertrek hieven een aantal Ber-
lijners hun vuist op naar de Sovjet-
wacht.
Het Duitse nieuwsbureau Dena
(Amerikaanse zone) heeft gemeld,
dat de man, die de Sovjetvlag van
de Brandenburger Tor trachtte te
halen, door de longen is geschoten
en in ernstige toestand de ooste-
lijke sector werd binnengedragen.
Het nieuwsbureau ADN (Sovjet
zone) heeft gemeld. dat een politie-
man uit de oostelijke sector aan de
gevolgen van schotwonden, opge-
lopen tijdens de anti-Sovjet-demon-
straties, is overleden.
Zondag communistische
demonstrate
De communistische socialistische
eenheidspartij heeft een beroep
op de Berlijners gedaan om Zon-
dagmiddag een demonstrate te
houden in de Lustgarten in de
Sovjet-sector, om een „passcnd
antwoord" te geven op de anti-
Sovjet-demonstraties van gisteren.
NEW YORK, 10 Sept. (Reuter).
De Londense correspondent van de
New York Times bericht vandaag,
dat ..concrete plannen voor een mi
litair Atlantisch pact" in de afgelo-
pen paar weken snelle vorderingen
hebben gemaakt". Het pact zou
volgens de correspondent de hulp-
bronnen van de V.S. en Canada
combmeren met die van Engeland,
Frankrijk, Belgie, Nederland en
Luxemburg in geval van oorlog.
„Ondanks de geheimhouding, die de
besprekingen over de verdediging
van de West-Europese Unie omhult
veriuidt, dat gedetailleerde plannen
voor een gemeenschappelijke defen-
sieve actie in geval van nood hun
voltooiing naderen', aldus de cor
respondent.
ZHExc. de Bisschop van Haar
lem zal Dinsdag 14 September geen
audientie verlenen.
Mevrouw Eleanor Roosevelt, de
echtgenote van de overleden presi
dent der V.S., heeft een gehele ko-
lom in een Amerikaans dagblad
gewijd aan de troonswisseling in
Nederland.
Zij schreef o.m.: „Het meeleven
met het volk is traditie geworden
bij het koninklijk huis in Neder
land. Koningin Wilhelmina behoor-
de tot haar volk en wees het de
weg. De nieuwe koningin bezit naast
een grote waardigheid een grote
eenvoud. Ik ben er zeker van, dat
zij nimmer het contact met alle
lagen der bevolking in eigen land
en in de overzeese gebiedsdelen zal
verliezen. In de V.S. zal ieder van
ons, en zeker zij die van Neder-
landse afkomst zijn, de afgetreden
vorstin na haar 50-jarige regermgs-
periode toewensen, dat zij van haar
welverdiende rust zal genieten. De
nieuwe vorstin en haar echtgenoot,
die haar zeker tot steun zal zijn,
wensen wij in elk opzicht succes
toe".
Donderdagavond om tien voor
negen heeft H.M. Koningin Julia
na, tezamen met Prins Bernhard,
het paleis op de Dam te Amster
dam verlaten en zich naar Haar
paleis te Soestdijk begeven. De
prinsesjes waren reeds eerder
naar Soestdijk vertrokken.
Wederom was, zoals de laaiste
elf dagen iedere .avond, een grote
menigte op het oude Damplein sa-
mengestroomd, om de vorstelijke
bewoners van Jacob van Campens
bouwwerk hulde te betuigen. De
gisterenavond voor het laatst ont-
stoken feestverlichting, zette net
plein in een heldere gloed, welke
aan dit tijdelijke afscheid een war-
me glans gaf. Naarmate het uur
van vertrek naderde werd het
wachtende publiek rumoenger.
Herhaaldelijk klonken nationale lie-
deren en het ..Oranje boven, leve
Juliaan", dat een zeer populair lied
is geworden in de afgelopen dagen,
was niet van de lucht.
Langs de gehele route, welke de
koninklijke auto's volgden stonden
rijen mensen opgesteld om H.M. een
afscheid uit de hoofdstad toe te jui-
chen.
In Diemen, op de grens van de
gemeente, nam de burgemeester van
Amsterdam, mr. Arnold J. d' Ailly,
afscheid van de Vorstin. Koningin
Juliana dankte de burgemeester en
de hoofdcommissaris. die eveneens
aanwezig was, hartelijk.
Het escorte van de gemeente-
politie werd overgenomen door de
rijkspolitie en om 12 minuten over
negen verliet de Landsvrouwe Am
sterdam.
Precies om 21.40 arriveerde
H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins
Bernhard aan de Emma-brug op
de Amsterdamse straatweg te
Baarn. Een enorme mensenmenig-
te verwelkomde daar de Lands
vrouwe en Haar gemaal.
De brug was op zeer eenvoudige
maar treffende wijze met oranje-
lampjes, vlaggen en bloemen ver-
sierd en vormde het begin van de
twee kilometer lange weg tot het
paleis waarlangs de Koningin een
ware zegetoch^ zou maken. Ook
deze weg was zig-zag met oranje-
lampjes versierd en omzoomd met
duizenden en duizenden, die in het
half donker tracPitten een glimp op
te vangen van de passerende Vor
stin.
Bij de Emmabrug werden Konin
gin Juliana en Prins Bernhard ver-
welkomd door het voltallig gemeen-
tebestuur. Ook de Commissaris der
Koningin in de provincie Utrecht
M. A. Reinalda was hier ter be-
groeting aanwezig.
Nadat H.M. eh Z.K.H. de auto
hadden verlaten sprak de burge
meester van Baarn, mr. F. van
Beeck Calkoen, de Vorstin toe. Hij
zeide o.m.: „Van nu af aan worden
in het Paleis Soestdijk de zorgen
voor het welzijn van de staat in
hun voile omvang binnen gedragen.
Daar zullen dan de beslissingen om-
trent de belangen van uw onderda-
nen worden genomen Echter het
zal in de eerste en voornaamste
plaats de woning zijn. waarin uwe
majesteit zich als echtgenote en
moeder aan uw gezin kan geven.
Daar zullen de zorgen en vreugden
om het opgroeiende kinderleven uw
rijkdom zijn. Moge voor U Majesteit
en voor U Koninklijke Hoogheid
met uw kinderen een lang en geluk-
kig verblijf op Soestdijk zijn weg-
gelegd". Zo besloot de burgemeester
zijn welkomstwoord.
Vervolgens reed de wagen onder
een prachtig versierde en verlichte
ereboog, waarop een grote J prijkte,
door naar het paleis, waar de toe-
juichingen een climax bereikten.
Hier hadden duizenden inwoners
van Baarn en omstreken en een
groot aantal ouden van dagen een
ereplaats gekregen tegenover het in
wit flood-light badende paleis. De
auto verminderde in snelheid en de
verlichting, die langs de weg uitslui-
tend uit de oranje-lampjes had be-
staan, was hier helderder,
Om drie minuten over tien betrad
I H.M. de uitgerolde loper en tussen
I een haag van lakeien haar „huis".
BATAV1A, 10 Sept. (Reuter)
Het repubiikeinse nieuwsagent-
(.cl.ap „Antara" meldde heuen. dat
ae commandant dser Nederlandse
troepen in Oost Java aan de repu
biikeinse beveihebbcrs een ultima
tum heeft gezjnden, waarin geeist
wordt, dat de vijandelijkhedan in
het door de Nederlanders bezette
gebied in Oost Java „binnen 48
uur" zullen worden beeindigd. Vol
gens Antara zou de Nederlandse
commandant, generaal-majoor Baay
hebben gezegd dat, als deze eis
niet werd ingewilligd, hij aan ge
neraal Spoor vergunning zou vra-
gen om ,.de nodige maatregelen te
nemen". Een zegsman van het le-
ger te Batavia bevestigde, dat ge
neraal Baay van de repubiikeinse
militaire autoriteiten heeft geeist,
dat er een einde zal worden ge
maakt aan de ..misdadige inciden
ten" langs de bestandslijn, doch
voegde daaraan toe, dat dit geen
ultimatum was.
BATAVIA. 9 September (Aneta).
Het communique van de C. van G.
D. van heden meldt, dat er, in te-
genstelling tot geruchten in de
pers, geen amerikaans compromis
voorstel is. Integendeel, de commis-
sie koestert de hoop, dat van de
zijde van een der partijen in de
naaste toekomst een plan of plan
nen zullen worden geformuleerd
voor hervatting der politieke on-
derhandelingen.
Het heeft de Kroonprins van
Zweden! Gustav Adolf, behaagd de
Koninklijke Vasa-orde te. verlenen
aan de heer D. de Bes, directeur
van het Amstelhotel te Amster
dam, .waar een groot aantal Vorste
lijke gasten. die de jubileumfeesten
en de inhuldiging hebben bijge-
wond, hebben vertoefd. De Kroon
prins heeft het bij deze orde be-
horende kruis persoonlijk aan de
heer D. de Bes overhandigd.
De parlementsfracties van de
Katholieke M.R.P., van de socia-
listen en van de democratische en
socialistische unie van het verzet
(een met He Gaulle sympathise-
rende groep), hebben besloten hun
steun te verlenen aan het eventu-
eel door Henri Queuille te vor
men nieuwe Franse kabinet. Offi-
cieel is gisteren medegedeeld, dat
Queuille hedenmiddag over z^n
regering in de Franse Assemblee
zal laten stemmen.
Queuille zou moeilijkheden h/b-
ben ondervonden bij het zoeken naar
een minister van financien. Hij
heeft daarom besloten, zo wordt
later gemeld. zelf de portefeuille
van financien op zich te nemen
naast het premierschap. Hij zou ge-
steund worden door een staatssecre-
taris. Robert Schuman zou buiten-
landse zaken houden en Jules Moch
binnenlandse zaken.
De stakingsbeweging in Frankrijk
duurt inmiddels voort.