Rome is weer de stad der Pausen geworden Conference's schijnen tot mislukking voorbestemd ■ill Twee ontzagwekkende demonstrates van de Katholieke jeugd CATALIN A-VLIEGBOOT in Indische wateren aangehouden Nieuw conflict in het Verre Oosten DE RODEPAARDEN ,,Pastor Angelicus" van een eeuwigdurende jeugd Halve gulden en bronzen plak BONNEN voor werkkleding Grote hoeveelheden wapens zouden worden gesmokkeld Politieke koersverandering op komst? Een week buitenland J Huize Doom blijft museum Terreur op Java Niet zo voorbarig! ONTBOEZEMING Bezoek van Cochran bij Soekarno NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zaterdag 18 September 1948 PAG. 3 VERDWIJNEN NA 1 OCTOBER KAMPONGS GERAMPOKT VERWACHT NIET TE GAUW VAN ALLES BON-VRIJ! Gratie verleend Mensenredders, verenigt u! Wat lijkeij deze tijden schraal. Slechts Zondagsmaal is lekkermaal. Zes dagen heb ik reeds gesnakt Naar roastbeef of een bal gehakt. Een keer per week lik ik m'n baard; Niet by een flauwe slagroomtaart, Maar als een vette middagdis Op 's Heren dag zo lekker is. Als ik de schaal krijg neergezet, Gevuld met vlees en zuiver vet, Kan niemand storen mijn genot Bij 't zien van deze middagpot. Maar langzaam kruipt in mij de vrees, Dat ik van't lapje ossevlees Per ongeluk iets vallen laat, Daar waar mijn hond te hunk'ren staat. Eerste Sumatra-tabak geveild Ministers willen De WerePdburger is gearresteerd ■p s Vlaggeschip Israelitische handelsvloot. Bij de Amsterdamse Droogdok Mij. ligt een 8.000 tons schip, dat nu nog de naam „Luxor" draagt, maar binnenkort zal worden omgedoopt in „Neg- ba". Het schip is door de regering van Israel aangekocht en wordt het vlaggeschip der Israelitische handelsvloot Op 5 Octo ber verlaat het de Amsterdamse haven om koers te zetten naar Tel Aviv met o.a. de 500 Joodse kinderen aan boord, die, uit Oost-Europa afkomstig, ongeveer een jaar in het voormalige Joodse krankzinnigengesticht te Apeldoorn hebben doorgebracht. vrij wonen T. FEUILLETON FAMILIEROMAN VAN MORTEN KOCH Uit het Deens vertaald (Van een bijzondere correspondent) Rome, 12 Sept. 1948 GEDURENDE de laatste twee weekends heeft Rome met zijn straten en pleinen en zijn logiesgelegenheid aan de jeugdorga- nisaties van de Italiaanse Katholieke Actie toebehoord. Waren het verleden week 200.000 meisjes, getooid met baksteenkleurige alpenbaretten, die Rome's lucht met hun helderklinkende stem- men gevuld hebben, de laatste dagen zijn het 300.000 jongelin- gen met hun groene alpino's, die, begeleid door hun ongeveer 40.000 aalmoezeniers uit alle plaatsen van het schiereiland door 30 extra-treinen en 7.000 autobussen vervoerd, naar Italie's hoofdstad getrokken zijn. Beide groepen hadden een decennium te vieren: de vrouwelijke K.A. het 30-jarig bestaan, de mannelijke het 80-jarig bestaan. Met deze beide jeugdcongressen is Rome werkelijk, sedert jaren, weder het Rome der Pausen geworden. In Italie heeft men niet de gewoonte aan elk decennium zoveel belang- stelling te schenken. Maar voor de Italiaanse K.J.M.V. was in 1943 de viering van het 25-jarig bestaans- jubileum vanwege de oorlogstoe- stand onmogelijk. Voor de Italiaanse K.A.M.J. moest dertig jaar geleden, in 1928 dus, het 50-jarig bestaan vanwege het fascistisch cachet, dat toen reeds van hogerhand op deze organisatie gelegd was, op zeer be- scheiden voet, met zo min mogelijk uiterlijk vertoon en meer in fascis- tische dan in Romaans Pauselijke geest gevierd worden. Hier moet men zich herinneren, dat Mussolini in 1931, onder krachtig protest van Pius XI, alle afdelingen van de K.A. eenvoudig ontbond, daar ze hem uit de aard fler zaak een hinderpaal waren om de Italiaanse jeugd in massa in zijn fascistische jeugdver- enigingen te organiseren. Nu het Pauselijk geelwit, ook in Rome, niet meer als een teken van afbreuk beschouwd wordt van het gezag van de wereldlijke autoritei- ten van het land, hebben deze jeugdorganisaties de behoefte ge- voeld door massale demonstraties 't voorbijzijnde fascistische Rome op- nieuw tot de Katholiek-Romaanse Pausenstad te bestempelen. Hun voertuigen waren met het geelwit van het Vaticaan, gepaard aan het rood-wit-groen der vaderlandse kleuren, versierd. Op hun alpino's was het insigne van de K.A. met een geel en wit lint gedrapeerd. De 180.000 meisjes brachten j.l. Zondag op het St. Pietersplein de H. Vader een ovatie met het geelwitte vlag- getje, waarvan een ieder voorzien was. Wat een schouwspel op die Zon dag bij gelegenheid van deze audientie. Het wijdse plein van de Basiliek geheel gevuld met tiental- len van duizenden meisjes in re- gionale klederdracht, het kleuren- rijke front van deze massa gevormd door het damastrood van het balda- kijn van de Pauselijke troon, omge- ven door meer dan 18.000 nationale vlaggen; het oranje-rode vlak van de alpino's met daarboven de 180.000 geelwitte wuivende vlaggetjes, dit alles vormde in de Septemberzon een kleurenspel zonder weerga. De manifestaties van de manne lijke jeugd, waarbij de sport een i voorname plaats heeft ingenomen j voetbalmatches, gymnastiek- concoursen, roeiwedstrijden op de Tiber e.a. zijn in deze dagen nog van grotere omvang. Vooral de „Heilige Nacht" van Zaterdag op Zondag, 12 Sept., was een plechtigheid, zoals men naar menselijke geheugenis in Rome nooit heeft gezien. Wat gaat er om in het hart van een katholiek, als hij het „Credo" hoort zingen door een half millioen stemmen van een massa, omlijst door deze feeerieke verlichting. waaraan 500 sampietrini een half uur lang druk werk hadden om ze te ontsteken en waarvan de kosten als geschenk aan de Italiaanse K.A. door de katholieken van Ierland aangeboden zijn terwijl de massa zelf in het nachtelijk duister slechts te herkennen was aan 300.000 bran- dende fakkels, welke het St. Pie tersplein als het ware in een gol- vende zee van flikkerende licht- puntjes omtoverden? Een waarlijk voor het zuidelijk temperament niet verwachte doodse stilte trad bij de aanvang van het H. Misoffer in. Na de Consecratie trad vanachter het altaar uit de Basiliek van de St. Pieter een lange processie van 600 priesters, van wie ieder een ciborie met geconsacreer- de hosties droeg, om deze in het aan iedere priester aangewezen vak van het plein aan de jongelieden uit te delen. Deze maatregel heeft het mogelijk gemaakt, dat meer dan 300.000 gelovigen in minder dan 20 minuten konden Communiceren. Men voelde zich waarlijk in een grote, wijdse openluchtbasiliek. Het door schijnwerpers verlichte altaar met de celebrerende priester en dienstdoende geestelijkheid, de en tourage van de kupstzinnige ver lichting, de in devote stilte neerge- knielde menigte, de 278 heiligen- beelden, die vanaf de dakrand der colonnaden op deze biddende massa met welgevallen schenen neer te zien, dat alles overkoepeld door de nachtelijke blauwe hemel, gaf een gevoel van religiositeit en mysti- cisme, zoals dit slechts bij bijzondere grote plechtigheden het geval is. Zoals het congres van meisjes, is dat van de jongelingen ook met 'n grote audientie van de H. Vader eveneens op het St. Pietersplein verleend, gesloten. Het enthousiasme van deze jonge menigte bij het zien van de witte figuur van de Paus, die, alvorens op de troon plaats te nemen, tussen hen op de Pauselijke draagstoel over het gehele plein werd rondgedragen, is onbeschrijfelijk. Met een kracht van stem en een opgewektheid van geest, zoals weinig personen van Zijn leeftijd bezitten, gaf Pius XII aan Zijn jeugd, aan de jeugd van Zijn Kerk, de raadgevingen en op- wekkingen voor een christelijke le- venswandel in onze dagen. En na de Apostolische Zegen te hebben ontvangen, kende dit jeug- dig enthousiasme geen grenzen meer. De Paus, symbool van het christe- lijk geloof hetwelk elk mensenhart, dat er zijn kracht in put, verjongt, scheen jonger dan de jongste onder Zijn toehoorders. Het contact tussen deze jubelende menigte en de zege- nende Plaatsbekleder van Christus had elke afstand van jaren en leef tijd uitgewist: Pius XII te midden van deze jongelingen, was voor hen niet meer de „oude man" van het Vaticaan, maar de ..Pastor Angeli cus" van een eeuwigdurende jeugd. Op 1 October a.s. zullen de halve gulden, het bronzen en zinken twee- en-een-halve-centstuk en de bron zen halve cent buiten omloop wor den gesteld Na deze datum behoe- ven deze niunten niet meer in be- taling te worden aangenomen. Van 1 October tot 31 December a.s kunnen de bovengenoemde mun- teri worden omgewisseld bij alle postkantoren, bij- en hulpkantoren der posterijen en poststations en de halve guldens bovendien bij de hoofdbank, de bijbank en de agent- schappen van de Nederlandse Bank N.V. In verband met de afschaffing van de halve cent, moet elke hoe- veelheid in te leveren munten een in gehele centen afgerond bedrag vormen. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat de bonnen voor werkkleding H7 en L7 tot nader order geldig zijn voor het kopen van werkkleding Op de bonnen H7 kan men kopen: een overall, een werkpak van drill, keper of satijn, een lange stofjas, een lange witte jas een laboratoriumjas of een mouwschort. Op de bonnen L7 kan men kopen: een werkjasje van ke per, drill, satijn, beaverteen, Engels leer, manchester of pilow. een korte witte jas, een koksbuis of een korte stofjas. De bonnen H8 t.m. 12 en de bon nen L8 t.m L 12 zijn nog niet gel- dig. De bonnen HI t.m H6 en de bonnen LI tm. L6 en de rantsoen- bonnen Fc en Fd blijven voorlopig geldig. OFFICIEEL is te Batavia medegedeeld, dat het grootste complot tot wapensmokkel door gemeenschappelijk optreden van de politie te Singapore en de Indonesische politie, met medewerking van de Koninklijke Nederlandse Marine, thans is geelimineerd. Volgens deze bekendmaking zijn twee Engelsen, drie Amerika- nen, een Philippino en een Australische vrouw gearresteerd. De arrestanten en de in beslaggenomen goederen zijn door een Ne- derlands oorlogsschip naar Batavia overgebracht, terwijl de Catalina door de Militaire Luchtvaartdienst naar Batavia is g-e- vlogen. De wapens waren afkomstig van de Philippijnen en be- stemd voor de republiek. Zij werden per Catalina naar Aer Aboe overgevlogen, waar zij in een Speedboat, die de republiek van de Engelsen had overgenomen, werden overgeladen. Te Singa pore wordt het onderzoek voortgezet. Nog meer arrestaties wor den verwacht. ONDERZOEK NAAR GEHEIMZINNIGE FIRMA De politie te Singapore maakte later bekend, dat een Catalinavlieg- boot, die gebruikt zou worden voor het smokkelen van wapens, in de omgeving van een tot Nederlands gebied behorend eiland nabij Singa pore is aangehouden. De beman- ning bestond uit drie Amerikanen en een Philippino; voorts werden drie Britten uit Singapore gearres teerd. Een politie-autoriteit te Sin gapore deelde mede, dat men meent hiermede de meest belangrijke ar- restatie op het gebied van de smok- kelhandel tot op heden te hebben verricht. Het zal echter lange tijd duren voor men aan de illegale Marshall begon deze keer zijn wekelijkse pers- conferenties met de verzuchting, dat hij wel eens graag een beetje aanmoediging zou willen heb ben, omdat hij de laatste tien dagen niets op- wekkends gehoord had. Deze uitlating van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken is, hoe menselijk ook, alles-zeggend voor de geest, die zich op het ogenblik over de aarde voortbeweegt. Er is inderdaad niet veel opwek- kends te bespeuren in de grote wereld van diplomatic, politiek en internationaal geharre- war, vooral niet, wanneer men hoort en leest, dat gewichtige conferenties, als die van vier grote mogendheden in feite moeten zijn, dood- lopen, louter en alleen op een spel van scherpe, spitsvondige en over-en-weer gevatte (die bijna de grens van diplomatieke beledigingen passe- ren) woorderi en uitdrukkingen. Daar zit niets opwekkends meer in en de wereld vraagt zich dan ook terecht af, of dit nu de grondslag voor vrede, rust, of zoals de heer Marshall wil, op gewektheid moet zijn. Immers weer is de vier- mogendheden-conferentie tussen Amerika, Rus- land, Engeland en Frankrijk mislukt. Het ging over de kwestie van de Italiaanse kolonien, waarover men het na de ondertekening van het vredesverdrag in September 1947 niet eens kon worden. Rusland had voorgesteld om zonder meer deze gebieden (Lybie, waar de grondslag werd gelegd voor de nederlaag tegen Rommel's legers, Eritrea en Somaliland, grenzende aan het bekend geworden Ethiopie) aan Italie terug te geven. Waarschijnlijk als rancune tegen het feit, dat de Sovjets na de oorlog de door hen zozeer begeerde macht in Noord-Afrika niet konden bemachtigen. De vermoedelijke nieuwe president van de V.S., Dewey, heeft zich ook al ten gunste van Italie uitgelaten, terwijl Frank rijk en Engeland daar niet veel voor voelden; zeer begrijpelijk, wanneer men bedenkt, dat zij hun eigen belangen daar te veel hebben. Ten- slotte werden Engeland, Amerika en Frankrijk het grotendeels eens over de verschillende ge- bieden, die zij deels onder Engels, deels onder Italiaans beheer wilden stellen. Doch ineens be- streed Rusland zijn vroegere voorstellen en wilde een internationaal toezicht, zo ongeveer zoals de vorige minister van buitenlandse zaken van dood op een onzinnig steekspel van woorden. De kwestie zal nu in de Uno-zitting ter sprake worden gebracht. In het Verre Oosten wordt het eveneens voort- durend rumoeriger. In de loop van de laatste maanden waren er conflicten rond Birma, Pa kistan, India en Malakka, en nu is men er toe overgegaan naar de wapenen te grijpen en trok India over de grenzen van Haiderabad. India had verzocht troepen te mogen legeren in de voornaamste garnizoensplaatsen van Haiderabad, doch de Nizam weigerde. Daar komt nog bij, dat gemilitariseerde Mohammedaanse benden bij herhaling de grensgebieden van India schonden. Hierop heeft India zelf het recht in handen genomen en trok het land binnen. De aange- vallen staat heeft zich nu tot de Veiligheidsraad en Engeland gewend om op korte termijn maat- nog voortduren. In de gang van zaken kan men, vooral wat betreft Zuid-Oost-Azie, een merk- waardige ommekeer zien in de tot nu toe ge- volgde politiek. Met name Amerika, Australie en Engeland schijnen zich toch bewust te worden van het feit, dat achter het vrijheidsstreven van vele groepen uit dit werelddeel zeer veel com- munistisch gewroet verscholen zit. Bevin sprak er over in het Lagerhuis. Men merkt dit aan de orientatiereis van minister Evatt in ons land, men neemt dit verschijnsel eveneens waar in Amerikaanse bladen, wanneer gesproken wordt over Nederlands-Indie en men ontmoette het tenslotte dezer dagen in de woorden van onze eigen minister van buitenlandse zaken, die op de valreep van zijn vertrek naar Washington merkwaardige dingen zei: „Men heeft commu- nisme in het verleden wel eens verward met nationalisme". In deze zelfde geest spreekt men nu ook in Amerika: ..Vrijheidsstreven is een rechtvaardige zaak der volkeren", zeggen de politici daar terecht, „doch achter dit streven verbergt zich dikwijls de poging der totalitaire staten om zich van de macht meester te maken". Aan allerlei uitlatingen te horen, wordt het nu menens met de Westerse mogendheden, om zich te weer te stellen tegen alle soorten van provocaties, of die nu gevonden worden in het doen mislukken van conferenties of het ophitsen van mogendheden of minderheden. Engeland heeft in de afgelopen week opeens de dienst- plicht verlengd, waarbij de minister van bewa- pening geruststellende woorden sprak tot het gemenebest: „Er is geen enkele reden voor reeelen te treffen, dat deze inval ongedaan wordt gemaakt De grondoorzaak van dit grote conflict paniek", zei hij in het Parlement ,,maar men ligt m het feit, dat Haiderabad zich, na de on- wooden ooae- afhankelijkheidsverklaring van Brits-Indie, niet wilde aansluiten bij het inmiddels gevormde India, doch zich naar Pakistan wendde, hoewel India merendeels Hindoes is en Haiderabad even eens. Deze meerderheid van ongeveer 80 pet. in 'n land van 18 millioen inwoners, dat driemaal zo groot als Nederland is, wordt geregeerd door een minderheid van ^Mohammedanen, die alle regeringsposten in handen heeft met aan het hoofd de Mohammedaanse Nizam. Pakistan had reeds eerder een dergelijk conflict met India over de Kashmir, dat in gelijke verhouding ligt als Haiderabad en men is nu dan ook bevreesd, dat de jongste gebeurtenissen het gehele proces van Hindoes tegen Mohammedanen in voor- malig Brits-Indie doen oprakelen. Zoals men (u c luiuujrex zich herinnert, was deze verhouding in de En- Amerika, Byrnes, dit in 1946 had voorgesteld en gelse tijd reeds herhaaldelijk oorzaak van alle waar Rusland ook al tegen gekant was. Wisjin- mogelijke opstanden en conflicten. Engeland is sky wist te vertellen, dat de omstandigheden nu wat Malakka betreft al enige tijd maatregelen geheel anders waren geworden. De conferentie aan het treffen en zendt voortdurend troepen ging zonder enkel resultaat uiteen en bloedde naar dit gebied, waar communistische agitaties de legervliegtuigproductie zou worden opge voerd. Ook Amerikaanse leiders, o.a. generaal Eisenhouwer, wezen er op, dat de beste waar- borg voor de vrede die is, dat men paraat is voor alle mogelijke gebeurtenissen. De wereld denkt opnieuw in macht en kracht van divisie- aantallen, maar een van de voornaamste ge- zichtspunten is toch wel, dat men eindelijk ook openlijk durft zeggen, dat er iets meer op de aarde leeft, dan alleen maar het streven naar vrijheid en gelijkheid onder de volkeren. Men zou in dit verband nogmaals hoe dik wijls gebeurde dit niet te vergeefs naar het Vaticaan willen wijzen, waar de H. Vader her haaldelijk en zonder ophouden de wegen voor een ware vrede duidelijk en onomwonden heeft aangewezen. Doch zolang men op deze raad gevingen reageert door te vragen: „Hoeveel divisies heeft de Paus dan wel", is het nog niet helemaal in orde, noch met de wereld, noch met de politici, die dit alles in rechte banen moeten houden. Immers, zoals vorige week reeds werd verondersteld over de burgeroorlog in Joego- Slavie, schijnt althans volgens berichten uit Triest ai bittere waarheid geworden te zijn. Tito-aanhangers en Kominformleden zijn, vol gens deze berichten, op verschillende plaatsen bloedig met elkaar slaags geraakt en het ziet er naar uit, dat het hier niet bij zal blijven, zekgr niet wanneer Tito aanknopingspunten met Amerika gaat zoeken. wapenhandel tussen de Philippijnen. Malakka, Java en Sumatra een eind heeft gemaakt. Genoemde autori teit deelde mede, dat men een maand geleden had vernomen, dat een ille gale organisatie voorbereidingen maakte tot verkoop en vervoer van wapens, die naar Indonesie en Ma lakka zouden worden gesmokkeld. In de nacht van 14 September landde de Catalina en werd de bemanning gearresteerd. Drie per sonen, volgens hun eigen zeggen Britten, die zich in een boot in de nabijheid van de Catalina bevon- den en bij deze zaak betrokken zouden zijn, werden eveneens ge arresteerd. De Catalina bevatte veertig kisten met wapens en mu- nitie, waaronder tommyguns en zware machinegeweren. Geheimzinnige maatschappij In dit verband valt een groot arti- kel op in de Australische ..Sydney Morning Herald" over het doen en laten van de Asian Airlines Pro- priatary Limited, waarvan een ze- kere Campbell directeur is. Deze trad vorig jaar op als plaatsvervan- gend handelsvertegenwoordiger voor de republiek in Australie; hij is tevens een van de eigenaren van het „Marxhouse", het hoofdkwartier van de Australische communistische partij. Het blad schrijft, dat de Common wealth Security Service een onder zoek instelt naar deze maatschappij, vooral in verband met haar moge lijke relaties met communistische terroristen op Malakka. Het geeft vervolgens citaten van wat de bekende Australische oor- logsvlieger N. Berry Little John, die in December 1947 bij de Asian Airlines kwam, over Campbell zegt. Hij verklaart, dat Campbell hem meedeelde, dat hij door de lucht voorraden wilde aanvocren naar de republiek. In de omge ving van Djogja had hij een klein meeftje laten schoonmaken, waar met Catalina's kon worden ge- Iand. De ..Sydney Morning Herald" brengt eveneens een relaas van een voormalig officier van de Australi sche luchtmacht, V. M. Trevitt, aan wie Campbell tweemaal gevraagd had of hij piloot wilde worden op een Catalina naar Singapore en of hij zogenaamde noodlandingen wilde maken, o.m. bij Djogjakarta. Aneta verneemt, dat dezer dagen een trein met 100 gewapende, ge- uniformeerde republikeinen uit Te- lawa (Midden-Java) tot 300 meter van de status-quo-lijn reed, waarna de strijders uitstapten en zich naar Nederlands gebied begaven en de kampongs Perakan, Godangan, Se- ning en Ggenden rampokten. Zij ontvoerden drie personen en keer- den voorts met een grote buit naar republikeins gebied terug, waar zij wederom in de trein stapten en terug reden naar de plaats van her- komst. Een correspondent van Aneta meldt uit Poerwakarta, dat op 15 September drie Indonesiers, onder wie een vrouw, plotseling met op- geheven golloks (slagwapens) een aaovullingsplaats te Poerwokerto binnenstormden. De aanwezige mi- litairen moesten van hun vuurwa- pens gebruik maken, tengevolge waarvan de mannen dodelijk wer den getroffen en de vrouw gewond werd. Een onderzoek wees uit, dat het drietal tevoren had getracht aan twee militairen, die zich op de grote weg bevonden om een lift te vragen, de wapenen te ontrukken. Organisatie van 200 man te Ngandjoe ontwapend Antara meldt uit Djogjakarta, dat de militaire autoriteiten aldaar ont- huld hebben, dat een uit circa 200 man bestaande organisatie door de plaatselijke commandant te Ngan- djoek werd ontwapend. Ngandjoek ligt 25 km ten noorden van Kediri. Deze organisatie zou verantwoorde- lijk zijn voor ordeverstoringen in genoemde plaats en in de omgeving daarvan. De ontwapening geschied- de op 13 September na een korte schietpartij. Naar aanleiding van berichten, waarin mededeling wordt gedaan van de vermoedelijke aanstaande opheffing van rantsoeneringsmaat- regelen vestigt het ministerie van economische zaken, mede namens het ministerie van landbouw, vis- serTj en voedselvoorziening, de aan- dacht op de desbetreffende zinsnede uit de regeringsverklaring van 12 Augustus. Bedoelde zinsnede luidt als volgt: „Naarmate de goederenvoorzie- ning het toelaat zal het distributie- stelsel worden geliquideerd." De bestaande rantsoeneringsmaat- regelen worden op het ogenblik aan een onderzoek onderworpen, waar bij wordt nagegaan in hoeverre op heffing of verruiming mogelijk is. Berichten, welke louter op grond van dit onderzoek en vooruitlopend op het resultaat daarvan de ophef- j fing of wijziging van rantsoenerings- maatregelen aankondigen, zijn min- stens voorbarig, aldus het ministe rie. Ter vermijding van misverstand wordt aangeraden de officiele be richten af te wachten. Bij K. B. is gratie verleend aan J. Boesveld, tot de doodstraf ver- oordeeld bij sententie door het bij- zonder gerechtshof te Arnhem. De doodstraf is gewijzigd in levens- iange gevangenisstraf. Het bestuur van de ANVV heeft zich bij request van 27 Augustus tot de minister van economische zaken gericht, met het verzoek, het daar- heen te willen leiden, dat Huize Doorn als museum in stand zal worden gehouden. Thans kan wor den gemeld, dat de ministerraad overeenkomstig het advies van de A.N.V.V heeft beslist. Huize Doorn blijft dus als museum in stand. Dertig strandwachters in de Argentijnse badpfaats Mar del Plata hebben een paar weken geleden een vakbond gesticht. Als goede vakvereniging heeft deze bond maar meteen wat eisen bij het provinciate bestuur ingediend. De mensenredders willen o.m. verdubbeling van hun aantal, kortere werktijden, uitkijktorens op het strand en beter reddingsmateriaal. Tot hun eer moet worden gezegd, dat zij niet om loonsverhoging hebben gevraagd. In het gebouw Frascati te Am sterdam werd voor de eerste maal na de oorlog een inschrijving gehou den van Sumatra tabak, gecombi- neerd met een inschrijving van Ja va tabak, waarvan reeds eerder in- schrijvingen hadden plaats gehad. Voor Sumatra tabak was dit de pri- meur en de kopers lieten zich dan ook niet onbetuigd. Het buitenland was vertegenwoordigd met belang- stellenden uit Engeland, Zweden, Denemarken, Belgie en Zwitserland. Daarnaast trad de Nederlandse si- garenindustrie en de handel als ko- per op. De aangeboden 898 pakken Suma tra tabak, deze zomer per m.s. „Ce- lebes" in Amsterdam aangevoerd, behoorden tot vooroorlogse oogsten en hoewel het kleine partijtjes wa ren oordeelde men de kwaliteit zeer goed Men was van oordeel. dat deze tabak als dekblad een zeer goed product zou opleveren. Voorts werden bij inschrijving aangeboden 4783 pakken Java tabak, waaronder 1188 pakken Vorsten- landen en 1837 pakken Besoeki ta bak, eveneens van vooroorlogse aanplant. Antara meldt uit Djogjakarta, dat het Amerikaanse lid van de com- missie van goede diensten, Merle Cochran, Vrijdagochtend een be zoek aan Soekarno heeft gebracht, waarbij ook Moh. Hatta tegen- woordig was. Omtrent het bespro- kene is niets bekend. De Franse politie heeft Garry Davis gearresteerd, die zijn Amen- kaans paspoort heeft ingeleverd om wereldburger nummer ben te wor den. Hij sloeg een tent op voor het Paleis de Chailiot op „grondgebied der V.N.". Toen Davis in t.echtenis werd ge nomen, protesteerde hij, maar hij voigde de politie die de tentpalen uit de grond had getrokken, zodat de tent boven de heer Davis in- stortte. T Ook de Japanse ministers vin- den het leven te duur Om de kosten van levensonderhoud wat te drukken hebben zij nu be- paald, dat voor de ambtswonin- gen van de leden van het kabinet de voorzitters van het parlement en de opperrechter van het hooggerechtshof geen huur be- hoeft te worden betaald „zolang bij de wet niet anders wordt be. paald''. 32. „Ze zal zeker veel verdriet heb ben over de dood van haar vader en hem erg missen", zei Ole tamelijk scherp. „Dat zal ze; maar ze zal het aanvaarden, ze is een verstan- dig meisje en ze is sterk. Ik ben ervan overtulgd dat ze ogenblikke- lijk de hand aan de ploeg zal slaan en dat ze zal vechten voor wat haar vader nagelaten heeft. En ik ben blij dat er nu iemand naast haar staat om haar te helpen." De dok- ter zag Ole aan en vervolgde: „Mijn oude vriend heeft een zachte. mooie dood gehad. Hij was bang dat het sterven hem zwaar zou vallen en zijn angst heeft ook Bente aangegrepen, die zich terwille van hem heel ongerust maakte. Ik heb hem zoveel in mijn macht stond ge- holpen, en ik heb zelden iemand een zachtere dood zien sterven." „Goddank", zei Dorte opgelucht. ,.Als mevrouw Zita nu morgen eens kwam", opperde Claus onge- rust. „De Heer sta ons bij", viel tante Stance uit. „Geloof je heus dat ze dat zal durven?" „Ik vrees het", antwoSrdde Claus. ..Een half uur geleden is er opge- beld door advocaat Nielsen en Trine vertelde hem, dat Munk dood is. Ik ben er zeker van dat hij namens Zita informeerde. Het zou me niet verwonderen als ze morgen ver- scheen." „Dan moet u Bente helpen, ze mag het huis niet in", zeide de dokter. ,.Wij kunnen haar niet beletten binnen te komen", zei Claus, ,.maar u, Offer, u bent nu heer en meester. En u moet het doen terwille van Bente." Claus stond op en zag Ole aan. Zonder iets te zeggen, knikte Ole. Hij begreep dat zijn positie moei- lijk was; maar hij wist ook dat een van de laatste wensen van de dode was, dat zijn trouweloze vrouw bui- tengesloten zou blijven, en die wens wilde hij vervullen. Stance schonk nog een glas cog nac in enklonk met de dokter. ,,Bij geboorte en dood hoort een extra'tje dat is 'n goede, oude ge woonte", zei ze. haar glas in een teug ledigend. Ole had slechts een half glaasje gedronken terwille van de anderen en Jorgen wilde ook niets meer gebruiken. Even later kwam de verpleegster naar beneden; een vrouw uit het dorp had haar geholpen. ..Munk is nu gekleed," zei ze. ,Hij lag er zo vredig bij en zo gewoon, net of hij sliep." „Ja, nu heeft hij vrede en rust, maar dat hebben wij om de drom- mel niet. Er is hier op Enekaer nog heel wat te doen, voor alles in orde is We zullen volhouden en elkaar st'eunen en bijstaan, terwille van Bente. En jij, Ole, moet de leiding nemen. wil je ons dat beloven?" Tante Stance stak Ole haar grote, ruwe hand toe en drukte de zijne zo vast dat een man het haar niet had kunnen verbeteren. Gezamenlijk gingen ze naar de dode. In een paar grote luchters brandden kaarsen. Munk lag er werkelijk bij of hij sliep. Het leek Ole toe dat zijn grote hoofd ineen- geschrompeld was en kleiner was geworden dan eerst. Een ogenblik stonden ze stil en zagen elkaar zwij- gend aan. Tante Stance keek naar Claus; maar Claus schudde het hoofd en zei dat ze er niet toe in staat was. ,.Laat Offer het doen", zei ze, zich tot Ole kerend. Ole trad tot naast het bed en bad het Onze Vader. .Zo is het goed," knikte Claus, toen Ole uitgesproken was, ,nu blaas ik de kaarsen uit en sluit de kamerdeur af. Morgen- ochtend vroeg zal ik overal bloe- men neerzetten en de mu'ren met rouwfioers bekleden het moet net- jes zijn als Bente opstaat. Laten we nu naar bed gaan, we hebben alle- maal behoeftfe aan rust." Ole moest erkennen dat Claus ge- lijk had; zodra hij de dokter uitge laten had en hij deze had zien weg- rijden, ging hij naar zijn kamer. Hij had zijn raam open gelaten en luis- terde naar de zachte geluiden van de nacht en het zwakke bruisen der golven van de fjord. Hij wilde alles. wat deze merkwaardige dag gebeurd was. nog eens overdenken; maar voor hij ermee klaar was, vie- len zijn ogen toe en sliep hij vast tot de volgende morgen. HOOFDSTUK X Ole was bijtijds op, ~hij voelde zich heerlijk uitgerust en fris. Claus had 't ontbijt gereed gezet en zorg- de goed voor hem. Ole was thuis goed gewend, maar het eten was hier nog beter. „Ik wil tegelijk met Anton en de knechts naar het veld." zei hij. „Als Anton maar op is, ik heb hem nog niet gezien," antwoordde Claus. Ole vroeg waar Anton z'n kamer had en ging er heen. Inderdaad lag Anton nog heerlijk te snurken. Ole maakte hem wakker waarop Anton overeind kwam in bed en hem ver- bluft aankeek. „Hoe laat hoor je op te staan?" vroeg Ole. Anton had even tijd no- dig om goed wakker te worden, daarop antwoordde hij dat ze om zes uur begontien. (wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1948 | | pagina 3