V.S. zullen onder geen beding de vrijheden
en rechten van anderen verkwanselen
Minister Mansholt licht Tweede Kamer in
over de vleespositie
Engeland wil gereed zijn
in geval van nood
DEWERELD 1
van vandaag
Voor Alkmaar en omgevmg v
Huidige bon de laatste
die moet worden verlengd
Hoofdredacteur: H. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
Directeur: E. J. M. Stumpel.
Abonnementsprijs 3.75 per
kwartaal; 1-30 per maand.
Advertentie-prijs per editie
16 ct p. mm.; minimum 2.50;
in alle edities 26 ct. per mm.;
minimum f 4.Fam.ber. 20 c.
per mm.; in alle edities 30 ct-
J Ruiten God is
VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1948
nergens veilig
(Vondel)
44e JAARGANG - NUMMER 11370
BUREAUX:
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.) 2047 (red.)
K 2200.
HOORN: Draafsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Keizerstraat 89
Tel. 2800 (K 2230).
SCHAGEN Molenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
Marshall in de Assemblee der V.N.
Zo spoedig mogelijk vredesverdragen
met Duits/and en Japan
MARSHALL, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken
heeft gisteren bij de opening van het algemeen debat in
de vergadering van de Assemblee der Verenigde Naties een
rede uitgesproken, waarin hii o.a. zeide, dat zijn regering de
bestaande spanning op internationaal gebied niet wenste te
verhogen, doch evenmin wenste te schipperen t-a.v, essenhele
beginselen. De V.S. wensen van ganser harte de spanning te
verminderen. Wii zullen echter onder geen beding de rechten
en vrijheden van andere volkeren verkwanselen.
Frank Roberts niet naar
Moskou terug
Dr. L. C. Kortenhorst
Tweede Kamervoorxitter
Madioen roept op
tot staking en
opstand
Twee Nederlandse
soldaten vermoord
BATAVIA, 23 Sept. Reuter.
De dienst legercontacten heeft
heden bekend gemaakt, dat op
18 September in West Java de
lichamen zijn gevonden van
twee Nederlandse soldaten „die
met parangs letterlijk in stuk-
ken wcrren gehakt". Een der
t soldaten leefde nog toen hi)
werd gevonden, doch overleed
spoedig daarna. Zij hadden
deel uitgemaakt van een pa-
trouille, die op 14 September in
een hinderlaag viel, waarna zij
waren gevangen genomen.
Dr. Beel komt al
weer naar Nederland
BATAVIA, 24 Sept. (Aneta).
Te Batavia is officieel medege-
deeld, dat Dr. L. J. M. Beel, ge-
delegeerde van het opperbe-
stuur in Indonesie, dezer dagen
voor korte tijd naar Nederland
zal vertrekken om besprekin
gen te voeren met de Neder
landse regering.
Vrouw schoot haar
man neer
NA VRIJSPRAAK OPNIEUW
VOOR HET GERECHT
VOORZITTER KORTENHORST
GEEFT PRACTISCHE
PUNTJES
(Van onze parlementaire
redacteur)
IN ANTWOORD op vragen
van de heer Suurhoff heeft
minister Mansholt gisterenmid-
dag in de Tweede Kamer me-
degedeeld, dat de huidige
vleesbon de laatste is, die ver
lengd mo.est worden. Als de
aanvoer meevalt komt er in
deze periode misschien nog n
extratoewijzing van 100 gram.
In elk geval zal het rantsoen
in het vervolg weer 200 gram
per week gaan bedragen, af
en toe misschien eens 250 gr.
als gevolg van het gebrek aan
koelruimte. Als de varkenspro-
ductie groter wordt zal men aan
een verhoogd rantsoen kunnen
gaan denken.
Hij ziet er angstaanjagend ge-
noeg uit, zwaaiend met zijn re
volver, maar zijn vriendelijke
gezichtje toont wel, dat het niet
zo erg bedoeld is. De driejarige
Dogan Hebden uit Grand Prai
rie (Texas) brengt een bezoek
aan zijn grootouders in Enge
land in volledige cowboy uit-
rusting. Wat zullen zijn kame-
raadjes jaloers zijn.
Dr. van Mook te
Batavia aangekomen
Wij zijn niet bang"
zegt Sjarifoeddin
MADIOEN
ESIA OMSINGE
DE REP INDON
Alexander ontvouwt militaire plannen
Een keerpunt
Het Engelse kabinet kwam in speciale zitting bijeen om de
ontwikkeling van het conflict om Berlijn te bespreken. De minis
ter van Buitenlandse Zaken, Mr. Bevin, keerde uit Franknjk
terug om rapport uit te brengen over de besprekingen van de
Grote Drie in Parijs. In spanning wacht een dichte memgte voor
Downing street 10 op de komst der ministers.
SPORTVLIEGTU1G
OVER DE KOP
lnzittenden ongedeerd
gebleven
Geen audientie
De Kominform
bijeen op de Krim?
De strijd om
Madioen
Nieuuu
DR. BEEL KOMT NAAR NEDER
LAND om besprekingen te voeren
met de Nederlandse regering. Dat
is het meest opzienbarende bericht
van hedenmorgen, wanneer men
tenminste let op het feit, dat dr.
Beel op Zondag 12 September naar
Indonesie vertrok, dus nog geen
veertien dagen geleden. Er zullen
dus wel bijzondere omstandigheden
zijn, die dr. Beel nopen inlichtingen
aan de regering te Den Haag te
geven of nadere instructies te vra-
gen. Het aangekondigde bezoek van
dr. Beel is temeer opmerkelijk, om-
daf drj van Mook juist enkele dagen
geleden weer naar zijn post is te-
ruggekeerd. Het behoeft wel geen
betoog, dat de jongste ontwikkeling
in de republiek aan dit bezoek niet
vreemd zal zijn. Het is nog steeds
niet bekend of de regering te Den
Haag al een standpunt heeft be-
paald inzake de communistische
opstand tegen de republiek van
Soekarno en Hatta en zo ja, welk
standpunt. Alleen weten we, dat de
regering een blunder heeft gesla-
Noordhollands Datrblad
gen, doordat haar, o.i. onbegrijpe
lijk aanbod van steun aan de rege
ring van Hatta, werd afgewezen.
Met spanning ziet het Nederlandse
volk het verloop van de ontwikke-
lingen tegemoet. Het wordt meer
dan tijd, dat er een oplossing komt.
Onze troepen staan aan een buiten-
gewone druk bloot. In verband hier-
mede herinneren wij aan het be
richt in ons blad van heden over
de gruwelijke moord op twee van
onze jongens op West-Java. Wan-
neer wij op deze plaats hulde bren-
gen aan hun nagedachtenis, bete-
kent dit tevens een woord van
warme erkentelijkheid aan °^z®
troepen in het algemeen, die in het
verre Indonesie onder grote zelf-
beheersing hun harde plicht moeten
doen.
PARIJS. De nieuwe nota van
de westelijke drie aan Moskou.
waarvan de juiste inhoud nog steeds
niet officieel bekend is, vormt het
middelpunt in de aandacht van di-
plomaten en politici. A.P. vernam
te Parijs van betrouwbare zijde, dat
indien de Duitse en Berlijnse crisis
voorgelegd zou worden aan de Ver
enigde Naties, aan de Ver. Staten
onmiddellijke militaire garanties
voor West-Europa gevraagd zullen
worden. De Franse autonteiten ma-
ken zich enigszins ongerust over de
nasleep die een bespreking van de
Duitse kwestie in de Ver. Naties
zou hebben. Zo zou Schuman
Frankrijk's nieuwe minister van
buitenlandse zaken, tijdens de eer-
ste vergadering van de drie weste-
liike ministers van buitenlandse
zaken te Parijs. toen Marshall er op
aandrong de kwestie onmiddellijk
voor te leggen aan de V.N., ge
vraagd hebben: ,.En als deze stap
het einde van de V.N. betekent, wat
dan' Als dit tot oorlog leidt. wat
dan7 Zullen de Ver. Staten onze
veiligheid dan waarborgen?" Men
heeft toen besloten te voldoen aan
het verzoek van Schuman om nog
<§en keer lankmoedigheid te be-
trachten tegenover Moskou. alvo-
rens de Berlijnse kwestie aan de
V.N. voor te leggen.
LONDEN. „Laat ons de zekere
weg nemen, wat er ook gebeurt",
zo heeft maarschalk Montgomery
gezegd tijdens een redevoering in
Wales, gehouden in het kader van
de actie tot het werven van 100.000
recruten voor het reserveleger van
Engeland. Montgomery verklaarde
verder: ..Terwijl ik niet de nadruk
wil leggen op het oorlogsgevaar, wil
ik het ook niet verdoezelen".
BERLIJN. Ter gelegenheid van
de lOOste dag der blokkade van Ber-
lijn zullen de Duitse posterijen op
1 October a.s. een postzegel uitge-
ven, die dit feit in herinnermg
brengt. Men is hierbij geneigd te
denken, dat de Berlijners de blok
kade nogal licht opvatten.
Een .woordvoerder van het En
gelse ministerie van buitenlandse
zaken heeft verklaard, dat Frank
Roberts, die als persoonlijk verte
genwoordiger van Bevin, deel ge
nomen heeft aan de besprekingen
van de vertegenwoordigers van de
westelijke drie met MoTotof en Sta
lin op het Kremlin, niet naar Mos
kou zal tgrugkeren.
Om het vertrouwen te scheppen
dat nodig is voor een rechtvaardige
en duurzame vrede, was het nonig
dat deze assemblee een regeling be-
reikte of ten minste nader kon ko-
men tot een regeling van de Ppli-
tieke controverses, die totdehuidi-
ge spanning en onzekerheid bijdroe-
gen indien men vrede wilde heb
ben' moest men eerst de kwesties,
voortkomend uit de laatste oorlog
oplossen, aldus Marshall. Het was
derhalve noodzakelijk alles in het
werk te stellen om zo vroeg moge
lijk te komen tot een rechtvaardige
vredes-ovffreenkomst met Japan en
Duitsland.
De V.S. streefden naar het her-
stel van Oostenrijks politieke en
economische vrijheid binnen zijn
grenzen van 1937 en toelating van
Oostenrijk als lid van de V.N.
Marshall, drukte zijn „ernstige
bezorgdheid" uit over de koppige
welgerlhg van een „kleine min-
derheid", deel te nemen aan al
het werk van de V.N. „Belangrij-
ker dan deze boycot echter is het
verontrustende gebrek aan samen-
werking met de V.N. in haar po-
gingen om kwesties als Korea en
Griekenland tot een oplossing te
brengen en de Internationale con-
trole op de atoomenergle tot stand
te brengen".
In een uiteenzetting van de hou-
ding der V.N. tegenover enkele van
d" voornaamste vraagstukken, die
aan de V.N. zijn voorgelegd, bracht
Marshall de volgende punten naar
voren: i,
1. vroegtijdige demobilisatie van
de gewapende strijdkrachten in Pa-
lestina, repatriering van vluchtelin-
gen, economische steun aan Joden
en Arabieren en toelating van
Transjordanie en Israel tot de or-
ganisatie der V-N.
2. een verenigd en onafhankelijk
Korea. Aangenomen als lid van de
V.N. met een regering op basis van
vrije verkiezingen.
3. Griekenland moet beveiligd
worden tegen „agressieve en onwet-
tige inmenging van buiten af".
4 een uit onderhandelingen ont-
stane regeling ..zonder verder bloed
vergicten in Indonesie. Souvereme
onafhankelijkheid voor het volk van
indonesie en voortgezette samen-
werking met Nederland.
5. Voortzetting der bemiddeling
en onderhandelingen tussen India en
Pakistan met betrekking tot Kasmir
ter bereiking van een „vreedzame
regeling van een geschil dat ernsti-
ge gevaren inhoudt."
6. Een spoedige tot standkommg
van een internationaal controlesy-
steem voor atoomenergie, dat voor-
ziet in de uitschakeling van atoom-
wapens.
7. een geleidelijke beperkmg
van bewapening. voorzover het her-
stel van het politiek vertrouwen,
gapaard aan afdoende waarborgen
tegen overtredingen, zulks toelaat.
Marshall zeide, dat indien con-
structieve stappen konden worden
ondernomen naar een oplossing van
enkele van deze vraagstukken er
nieuwe hoop zou ontstaan onder de
mensen en nieuw vertrouwen on
der de landen van de wereld.
De V.S. steunden ook de toela
ting van de V.N. van alle staten,
die hiervoor in aanmerking kwa-
men en tot dusverre „zich om re-
denen, onverenigbaar met het
Handvest, de weg versperd zagen.
Andere punten, die Marshall ter
sprake bracht, waren, dat de V.S
de oprichting steunden van een
kleine politiemacht der V.N., niet
te verwarren met het leger der
V.N., waar in het Handvest sprake
van is. De ..Kleine Assemblee", die
..door de Sowjet-Unie was bestre
den en geboycot van het begin af
moest nog een jaar in stand gehou
den worden.
Bij K. B. is, overeenkomstig de
voordracht van de Tweede Kamer,
dr. L. G. Kortenhorst benoemd tot
voorzitter van dit College voor de
tegenwoordige zitting.
BATAVIA, 24 Sept. (A.P.) De
republikeinse communistische partij
(P.K.I.) heeft gisteravond laat over
Radio Madioen de algemene staking
en opstand in alle delen van de
Indonesische republiek uitgeroepen.
In republikeinse kringen in Bata-
via is men algemeen van mening,
dat deze stap te laat komt.
Het besluit om een algemene sta
king en opstand uit te roepen werd
bekend gemaakt door het centrale
comite van de communistische partij
in Madioen.
3^8
ii
Omstreeks middernacht van 4
Juni 1947 loste een jonge vrouw te
Putten een pistoolschot, dat een
einde maakte aan het leven van
haar echtgenoot, de 38-jarige res.-
officier R. B. D. Beschuldigd van
moord had de vrouw zich vorig jaar
te verantwoorden voor de Recht-
bank te Zutphen, waarbij zij werd
vrijgesproken. De Officier van
Justitie had ter zake doodslag drie
jaar gevangenisstraf geeist en gmg
in beroep. Op 29 April jl. diende
de zaak voor het Gerechtshof te
Arnhem, waarbij de Procureur-fis-
caal eveneens drie jaar gevangenis
straf vroeg met aftrek van deten-
tie. Er bestaat geen bewijs, aldus
het O.M., dat verdachte haar man
willens en wetens heeft willen ver-
moorden. Tot doodslag kan zij ech
ter in staat zijn geweest, gezien
haar moeilijk ieven. Op het tragi-
sche ogenblik was zij verminderd
toerekeningsvatbaar.
Het Hof gelastte een hernieuwd
psychiatrisch onderzoek en na een
hernieuwde behandeling werd op-
nieuw drie jaar gevangenisstraf ge
eist.
De moeilijkheden met de vlees-
voorziening, aldus lichtte minister
Mansholt toe, zijn een Sevolg jan
het gebrek aan graan. Wanneer er
bij de verdeling een keus moet
maakt worden tussen mens en die
heeft de mens vanzelfprekend voor-
rang. Onvermijdelijk gevolg hier
Kortenhorst
niet minder dan 18 millioen dollar
kosten.
Rest dus slechts om de eigen
productie te vergroten. Ons over-
schot aan aardappelen kan geschikt
gemaakt worden voor veevoeder.
Nieuw op te richten stoominrich-
tingen zullen met een derde van de
bouwkosten worden gesubsidieerd.
De minister waarschuwde in dit
verband tegen te haastige verkoop
van aardappelen. Er wordt naar ge-
streefd de prijs van voor veevoeder
bestemde aardappelen op f 8.— a
f 9 per 100 kilo te brengen. Voorts
deelde de minister nog mede. dat
voor 1948-'49 45.000 ton vlees zal
worden gei'mporteerd. De zwarte
handel wordt met kracht bestreden.
Bij de aanvang van de vergade
ring heeft voorzitter
zijn ambt weer aanvaard met een
rede, waarin hij verschillende prac-
tische puntjes voor de Kamer ver-
werkte. In de afdelingen late men
niet te veel de nadruk vallen op
van te voren gereed gemaakte rap-
porten, rapporten, die via de rap-
porteur zonder meer naar de
fier verhuizen en waardoor de
eigenlijke gedachtenwisseling met
meer voldoende tot haar recht komt.
Ook ware het wenselijk, dat bij de
openbare behandelingen minder
wordt gelezen en meer gesproken.
Het vragenuurtje werd in de warme
belangstelling van de Kamer aan-
bevolen, zijnde een mogelijkheid om
het parlementaire werk weer rnee:
kleur en klank te geven. Op 9 Nov
zal kunnen worden begonnen met
de openbare behandeling van ae
begroting! Het verdere deel van de
middag besteedde de Kamer aan het
trekken van de afdelingen en het
benoemen van commissies; ook werd
een vaste commissie voor de mid-
denstandszaken ingesteld.
BATAVIA, 24 Sept. (Aneta)
„lk ben blij, weer terug te zijn'
zeide dr. van Mook bij zijn aan-
komst te Kemajoran, waar hij
door de autoriteiten met applaus
werd begroet.
In antwoord op vragen van aan-
wezige verslaggevers. of in Den
Haag een beslissing is genomen ten
aanzien van de situatie in Indone
sie zeide de heer van Mook. dat
er in Den Haag .,geen beslissingen
ziin genomen, behalve dat ik zou
terugkeren". De heer v. Mook zeide,
dat hij de situatie nog met kon
overzien, aangezien hij de laatste
dagen in het vliegtuig vertoefde.
De situatie zou ernstig kunnen blij-
ken te zijn".
Aan het toestel „Eindhoven werd
dr van Mook opgewacht door de
heren Beel. Neher. Abdoel Kadir.
Pinke en Spoor, terwijl op het ter
ras van het IC.L.M.-restaurant tal
van autoriteiten ter verwelkommg
aanwezig waren. Nadat de heer van
Mook op het terras met applaus was
ontvangen, werd er een dnewerf
hoera op hem uitgebracht. Aan de
uitgang van het vliegveld stonden
enige honderden Indonesiers opge-
steld met vlaggen en spandoeken
met de woorden ..Salmet Datang
welkom".
BATAVIA, 23 Sept. (Aneta)
Sjarifoeddin, die, zoals bekend, be-
last is met het secretariaat van
defensie in het communistische po-
litbureau in de republiek, heeft
voor de communistische radio te
Madioen een radiorede gehouden,
waarin hij zeide, dat hij de uitda-
ging van de republikeinse regering.
welke aankondigde, dat „rebellen"
zullen worden vernietigd, aanneemt.
„Wij zijn niet bang voor deze uit-
daging", aldus Sjarifoeddin. „De
republikeinse grondwet blijft onze
grondwet, de roodwitte vlag blijft
onze vlag, het Indonesia Raja blijft
ons volkslied". De republikeinse
regering verwijdert zich steeds ver
der van het voik, aldus Sjarifoeddin,
die zijn aanhangers, ook buiten het
gebied van Madioen, opwekte „de
strijd van het volk" te steunen.
van is dan echter beperking van de
veestapel. Daarnaast kan schaarste
actuele oorzaken hebben. Na de
droogte-periode van het vorig jaar
is er op het ogenblik weer een stri
ven om de veestapel aan te vullen.
Ook een gunstige melkprijs doe. de
neiging ontstaan om het vee aan te
houden.
De schaarste zou bestreden kun
nen worden door middel van de
veiplichte veelevering. De minister
zeide dit middel echter met te wil
len gebruiken, omdat het ruw in de
bedrijfsvoering ingmpt, ook vraagt
het veel administratieve romslomp.
Een ander middel zou het verhogen
van de veeprijzen zijn echter weer
met dit nadelig gevolg. dat de
kleine man zijn vleesrantsoen met
meer zou kunnen betfen;
GE&iED DOOR
COMMUNISTCN
bezet
§Okm
SOERAKARTA
aanval
PEPU8L
TROEPEN
MADIOEN
KIATEN
KCDWH
vliegveld
DOOR RE
BEZET
AANVAL
DJOKJAKARTA
PONOOORO
WONOWTI
REPUBL
troepen
TOELOEN&A60CK&
PATJITAN
slotte grotere import, doch
hier-
deviezen. Ver-
met
voor ontbreken de
hoging van het vleesrantsoen
100 gram geimporteerd vlees zou
Gistermiddag heeft het sport-
vliegtuig PH-NDB. afkomstig van
het vliegveld Eelde bij Gromngen,
op Rottumeroog een noodlanding
gemaakt. Het toestel kwam in driif-
zand terecht en sloeg over de kop.
De propeller werd daarbij gebroken.
De bestuurder, de heer H. de
Hus en een tweetal journalisten,
dat 'de aarde ook eens van boven
wilde aanschouwen, de heren Hans
Nasna en Jan Stevens, kregen geen
letsel-
Het toestel was 'smorgens van
het vliegveld Hilversum opgestegen
om, met een tussenlanding op Eelde,
boven Rottum foto's te makep.
Alexander, de Britse minister
van defensie, heeft in het Lager-
huis plannen bekend gemaakt
over het in gereedheid brengen
van Engeland in geval van nood.
De ..mobilisatie-machine was na-
gekeken, en als het ongelukkiger-
wijs nodig mocht blijken deze te
gebruiken, dan zou men merken,
dat zij naar bevrediging werkt,
Alexander verklaarde dat het dui-
delijk w as, dat collectieve veilig
heid nog niet was bereikt. Plan
nen voor het wederoproepen van
het leger waren in gereedheid ge-
bracht „als een maatregel van nor-
male verstandigheid".
De minister zeide verder nog. dat
Engeland zijn doel misschien zou
kunnen bereiken door te trachten.
collectieve veiligheid te verkrijgen
door plaatselijke veiligheid. „Wij
moeten de defensie van het oogpunt
uit beschouwen, dat onze defensie
samenhangt met die van anderen
Terwijl wij ons met alle kracnt
plaatsen achter de ontwikkeling van
een Westelijke Unie, vergeten wij
niet. dat Engeland een grote rol
moet spelen in het hart en het cen
trum van het Britse gemenebest
aldus Alexander.
Verder kondigde de minister nog
de volgende maatregelen aan op he-
gebied van de defensie.
Nieuwe wapentypes voor de ge
leidelijke heruitrusting der strnd-
krachten.
Bijna verdubbeling der productie
van het laatste type jachtstraalvlieg
tuigen.
Extra productie van vliegtuigen in
de bestaande fabrieken door over-
werk en nieuwe ploegen.
Verhoging der proHuctie van de
nieuwe pantsergevechtswagens.
Verdubbeling der productie van
ammunitie voor de kleinere wa-
pens.
Tempoverhoging der productie
van ammunitie voor luchtdoelge-
schut en van oorlogsschepen.
In Januari zal de gewapende
macht ongeveer 825.000 man tellen.
De hulpstrijdkrachten en de vrij-
willigersreserve der luchtmacht
kunnen nog 60.000 vrijwilligers ge
bruiken. De bedoeling is, dat men
overzicnt heeft, wie voor een even-
tuele algemene oproep in dienst zou
willen en kunnen komen.
Uit Canberra wordt gemeld, dat
de Australische minister van de
fensie, Dedman, in het Huis van
Afgevaardtgden heeft verklaard,
dat de politiek van de Australische
regering erop gericht was, Au
stralia te ontwikkelen tot het he-
langrijkste hulpgebied voor de be-
volking.
Het maken van strategische plan
nen voor de verdediging van het
Imperium was begonnen en Enge
land en Nieuw-Zeeland hadden ver
tegenwoordigers aan de Australi-
Z H Exc. de Bisschop van Haar
lem zal Woensdag 29 September
geen audientie verlenen.
Een woordvoerder van het En"
gelse ministerie van buitenlandse
zaken heeft Donderdag verklaard.
dat naar verschillende berichten
te oordelen, die te Londen zijn
ontvangen, het vermoeden bestaat,
dat er op het ogenblik op De
Krim een conference wordt ge
houden van de Kominform onder
leiding van Stalin.
A.P. meldt, dat de woordvoerder
zeide dat het in ieder geval zeker
is, dat de Roemeense minister van
buitenlandse zaken Anna Pauker en
de president van Tsjecho Slowaklje
Klement Gottwald beiden met m
hun hoofdsteden vertoeven. Volgens
niet bevestigde berichten zou ook de
Bulgaarse minister-president Dum-
trof op het ogenblik met te Sofia
zijn.
In diplomatieke kringen wordt
een bijeenkomst van de Kominform
waarschijnlijk geacht in verband
met de toenemmg van de spanning
tussen Rusland en de Westelijke mo-
gendheden en misschien mede in
verband met de noodzakelijkheid n
toenemende opoositie m de sateBie-
tenstaten van Rusland te oncTer
drukken.
BATAVIA, 23 Sept. (Aneta)
De republikeinse troepen, die uit
verschillende richtingen naar Ma
dioen oprukken, bereikten plaatsen
op 20 km van de stad. Radio Djokja
bericht, dat ..communistische troe-
n nog enige posities handhaven
in Magetan, 20 km ten westen van
Madioen. en Pmnorogo, 30 km ten
zuiden van Madioen". Hedenmorgen
berichtte Antara, dat Magetan „in
rode handen" was.
Het gebied van Soekoardjo, ten
zuiden van Solo, is door republi
keinse troepen gezuiverd. De gehele
omgeving van Solo is wederom in
republikeinse handen, aldus Radio
Djokja.
sche departementen toegevoegd on
der wederzijdse overeenkomst. Ded
man zeide. dat de Australische ver-
dedigingspolitiek was gebaseerd op
de samenwerking binnen het Britse
gemenebest. waarin Australie in de
Stille Oceaan de grootste lgst
-%aagt.
Ad DE Millioenennofa voor
Interim 1949 betekent in verschil
lende opzichten een keer
punt in ons sociaal-economisch le
ven. In de eerste plaats is minister
Lieftinck er in gesiaagd de uitgaven
en middelen van de Gewone Dienst
en de Buitengewone Dienst I (de
dienst van uitgaven van aflopend
karakter uit oorlog en bezetting
volgend) zo goed als in evenwicht
te brengen. Dit is een feit, dat niet
genoeg kan worden toegejuicht, al
moet hier direct aan worden toe
gevoegd, dat men niet al te sterk
moet vertrouwen op cijfers.
Daarvan is vooral de lopende be
groting het bewijs. Verleden jaar
werd bij de indiening der Rijksbe-
groting voor 1948 aan middelen
verwacht een bedrag van 2792 mil
lioen. Nu komen we echter aan de
weet, dat de opbrengsten dit jaar
bijzonder zijn meegevallen en zo
wordt thans voor het lopende jaai-
aan middelen verwacht een bedrag
van niet minder dan 3245 millioen
gulden.
Maar aangenomen, dat de schat-
tingen van de minister voor 1949
juist zullen blijken te zijn, kan men
inderdaad spreken van een keer
punt. Immers begrotingsevenwicht
is vooral in deze tijd een onmis-
bare voorwaarde om inflatie te
voorkomen. Nu de minister er in
is gesiaagd de uitgaven in totaal
625 millioen gulden voor 1949 te
verminderen, mag men zeggen, dat
de weg naar werkelijke vooruitgang
betreden. De wolken van een
dreigende inflatie, die over de voor-
gaande na-oorlogse begrotingen hin-
gen, zijn bezig te verdwijnen en
wel in die mate, dat de minister
het niet onmogelijk acht, dat in '49
de deflatoire tendenties zelfs eniger-
mate de overhand zullen krijgen.
Nog om een andere reden is deze
Millioenennota een keerpunt. En
dan verwijzen wij naar de toelich-
ting van de minister op de begro
ting van het Landbouw Egalisatie-
fonds, waaraan millioenen ten koste
worden gelegd om de prijzen van
de eerste levensbehoeften laag te
houden, dus in het belang van de
consument en niet, zoals velen
nog ten onrechte menen, ten behoe-
ve van de boer. De minister raamt
het nadelig saldo voor 1949 van dit
fonds 237 millioen gulden lager. In
1948 bedroeg het nadelig saldo 602
millioen. Dit houdt dus in. dat de
schatkist in het komende jaar een
kleiner bedrag zal toeleggen op het
levensmiddelenpakket. Deze minde-
re subsidie van overheidswege heeft
echter een speciale oorzaak. De mi
nister zegt het duidelijk in zijn
Millioenennota: „Door de interna-
tionale verhoudingen staat ons land
voor de noodzaak de binnenlandse
structuur van het economisch leven
aan te passen aan de wijzigingen.
welke de wereldstructuur onder-
gaat." En even verder heet het:
..Tegelijkertijd vraagt de verwezen-
lijking van de Nederlands-Belgisch-
Luxemburgse Unie, in het kader van
het streven naar wederzijdse aan-
passing, een politiek van prijssubsi-
dies met een sterk tijdelijk en gro-
tendeels aflopend karakter."
In deze toelichting van de minis
ter kan men duidelijk leren. dat
waar het loon- en prijsniveau bij
onze Benelux-partners hoger is dan
bij ons het geval is, ook ons loon-
en prijsniveau naar de hoogte zal
moeten bij het streven naar inter-
nationale aanpassing. Deze wijzigmg
in de economische politiek betekent
dus ook inderdaad een keerpunt.
Dat de regering hierbij echter met
grote voorzichtigheid te werk zal
moeten gaan, is duidelijk, als men
let op het belang van een gezonde
loonpolitiek voor behoud van de
arbeidsrust.
Het streven naar hoger niveau
van prijzen en lonen zal uiteindelijtf
ook voor de Staat van groot belang
kunnen zijn. Immers hogere lonen
en prijzen hebben tot gevolg gro
tere opbrengst van de belastingen.
En dit is weer van belang als men
let op de Staatsschuld, die wanneer
we eenmaal op hoger niveau zyn
gekomen. relatief verminderd. En
dit zou ook weer een keerpunt zijn.
Er zouden nog tal van punten uit
de Millioenennota zijn te bespreken.
Ons schijnen echter bovenstaande
punten het belangrijkst. En wij ho-
pen. dat de minister zich met zal
hebben vergist en dat het inslaan
van nieuwe wegen op sociaal-eco
nomisch terrein, ons volk in zijn ge-
heel ten goede zal komen.
M. P. J.
