Madioen weer in handen
der Republikeinen
w
m
Voor Alkmaar en omgeving
Twee kinderen
gedood
Doodstrof geeist tegen Poos
en Slagter
LEIDER VAN DE STERN-GROEP
TE HAIFA GEARRESTEERD
r
De begroting van wederopbouw
opent nog weinig perspectief
DE WERELD
van vandaag
Middenstands-
politiek
Waardevolle hand/angers van de S.D.
Mgr. Mutsaertsoord
heropend
Vreugde onder de leiders van Israel
GEBED
voor de vrede
J
Over de beschikbare materialen valt nog
niest met zekerheid te zeggen
Hoofdredacteur: H. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
Directeur: E. J. M. Stumpel.
Abonnementsprijs 3.75 per
kwartaal; 1-30 per maand.
Advertentie-prijs per editie
16 ct p. mm.; minimum 2.50;
in alle edities 26 ct. per mm.;
minimum 4.Fam.ber. 20 c.
per mm.; in alle edities 30 ct.
VRIJDAG 1 OCTOBER 1948
Buiten God is 't
nergens veilig
Vondel
44e JAARGANG - NUMMER 11376
Oudste xoon van
Don Juan naar Spanje?
Moeso, de in Moskou geoefen-
de leider van de communisten
op lava, tijdens een kort gele-
den gehouden radio-rede.
MERKWAARDIG ONGEVAL
TE GORINCHEM
TWEE DAMES
UIT CASTRICUM
stolen uit Warenhuizen
te Amsterdam
Mevr. Theodore Roosevelt
overleden.
NA een bewogen requisitoir
voor het Bijzondere Ge-
rechtshof te 's-Gravenhage
tegen de S.D.-handlangers
Poos en Slagter eiste de ad-
vocaat-fiscaal mr. P. S. de
Gruijter de doodstraf tegen
deze mensen, waarvan in de
dossiers lijsten voorkomen,
die een totaal van ruim twee-
honderd dodelijke slachtoffers
aangeven. Door hun instel-
ling en gebleken bereidheid
om Duitse belangen te die-
nen werden zij voor detache-
ring bij de S.D. aangewezen
en zij waren er, als Neder-
landse politiemannen, alleen
op uit, om zo snel mogelijk
promotie te maken.
Voordat het requisitoir ge
houden werd, kwamen op
nieuw een aantal getuigen
vertellen, hoe het gegaan is
met de twee verdachten en
kwamen er feiten
Waardebonnen voor
Consumentencrediet
geldig
De P.T.T. rondt naar
beneden af
VISA OP ZAK VAN
OOST-EUROPEES
CONSULAAT
Verzcnding van Zeepost
opnieuw kwamen er
en suggesties naar voren
over de verschillende aspec-
ten van verzet, Englandspiel,
onbedachtzaamheid en ver-
raad.
BUREAUX:
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.) 2047 (red.)
K 2200.
HOORN: Draafsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Keizerstraat 89
Tel. 2800 (K 2230).
SCHAGEN Molenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
WEERSVERWACHTING
R.K. B.L.Q. te Alkmaar
bstaat tien jaar
Pater H. Vijgen C.ss.R.
MINISTER LIEFTINCK
BEZOCHT
PAUL HOFFMAN
Met inqanq van de winterdienstregeling 1948 op 3 October a.s.
zal het traject Amsterdam-Breukelen-Utrecht weer electnsch
worden bereden. Hiermede is tevens de her-electrificatie voltooid.
Woensdagmiddag werd op dit baanvak een proefnt gehouden.
Na ruim vier jaar stopt wederom een electrische trein in Abcoude
DE BEGROTING van het ministerie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting opent minder perspectieven dan de be-
faamde rede van minister in't Veld voor het Amsterdamse Wo-
ningcongres deed. Er is eer sprake van een domper op het voor-
uitzicht van de duizenden huizen, die de minister al gebouwd
zag, als wij lezen, dat ook thans niet met zekerheid kan worden
gezegd, welke hoeveelheden materialen in de loop van 1949
voor de uitvoering van werken ter beschikking zullen staan.
Oorzaak: het deviezentekort. De begroting toont een eindcijier
van 200 millioen gulden minder dan verleden jaar, hetgeen
gemakkelijk tot misverstand aanleiding zou kunnen geven. Daar
is evenwel geen reden voorl
Woensdagmiddag zijn de olifanten van het Nationale Nederland
se Circus Mikkenie, dat vanaf 1 October zijn tenten zal opslaan
te Amsterdam, in de hoofdstad aangekomen. Hier zien wi] de
dieren opweg naar de stallen tijdens het passeren van de
Amstelbrug.
Financiering woning-
wetbouw gewijzigd
Nieuuu
Noordhollands
DE IND1ENING van verschillen-
de wetsontwerpen op het gebied
van de middenstandspolitiek is in
de loop van dit zittingsjaar te ver-
wachten" zo stond het in de
Troonrede.
Het was voor de naar adem snak-
kende middenstand een schrale
troost en de vage algemeenheden,
waarmee, zoals wij op de dag van
de Troonrede reeds schreven, het
middenstandsvraagstuk werd „af-
gedaan", kon nauwelijks aanleiding
geven tot enthousiasme.
Intussen is er op dit gebied een
en ander gebeurd. Zo is onder de
ongeveer tien a twaalf vaste com-
missies, die de Tweede Kamer heeft
ingesteld, nu ook een vaste com-
missie voor de middenstand be-
noemd. Daarmee zijn de vele vraag-
stukken, die hangende zijn, natuur-
lijk niet opgelost. Maar het is de
taak van zulk een commissie, om
de behandeling van diverse wets
ontwerpen voor te bereiden en daar-
bij, ook buiten de openbare ver-
gaderingen van de Kamer om, con
tact te houden en overleg te plegen
met de regering. Daarvan kan een
goede invloed uitgaan op het be-
handelen van verschillende zaken,
ook om het tempo daarvan te ver
Snellen.
Terwijl opgemerkt mag worden,
dat de verschillende wetsontwer
pen, die de Troonrede opsomde als
reeds in behandeling bij de Kamer,
er verschillende bevatten, dievan
groot belang zijn voor de midden
stand, kan nu worden medegedeeld,
dat de minister van economische
zaken in de toelichting op zijn be-
groting waarvan wij gisteren ai
een en ander meldden enige meer
concrete mededelingen doet over de
middenstandspolitiek.
In de eerste plaats echter mag
worden vastgesteld, dat de nieuwe
richting, die de algemene economi
sche politiek inslaat, de strekkmg
heeft te voldoen aan enige dierbare
wensen, welke in de kringen van
het zakenleven in het algemeen, en
van de middenstand in het bijzon-
der leven. Er wordt gestreefd naar
meer vrijheid, knellende banden op
het gebied van rantsoenermg, dis-
tributie, prijsbeheersing e.d. zullen
geleidelijk worden geslaakt. De ge-
leide wordt geleidelijke economie,
zou men geneigd zijn te zeggen....
Reeds uit ons artikel van gisteien
is gebleken, dat het pad van de
regering ten aanzien van net op-
lossen dezer vrgagstukken met over
rozen zal gaan. In het kader van
een rechtvaardige
prijspolitiek dient echter ook plaats
te zijn voor de rechten en de be-
langen van de middenstand.
Minister v. d. Brink onthult nu
echter in zijn begroting ook lets
naders over de ..verschillende wets
ontwerpen", welke in de Troon
rede zo algemeen worden aange
kondigd! Het zijn de herziening van
de Vestigingswet Kleinbedrijf, de
nieuwe Winkelsluitingswet, de wet
op het Cadeaustelsel en een meuwe
wet op de Kamers van Koophandel.
Verder zijn in voorbereidmg een
herziene wettelijke regehngvanhet
afbetalingsbedrijf en van de spaar
en betaalzegelbedrijven.
Dat is alles heel wat. En er kom
nog meer, waarover wij morgen
even willen spreken. Ora nii recd
vast te stellen, hoe juist de visie is
van de leidende mannen in de mid-
denstandsbeweging, die verklaren
gelijk pas nog op het congres van
de Christelijke Middenstandsboi
eebeurde dat de middenstand
niet te veel op de Overheid moet
leunen maar zoveel mogelijk voor
zichzelf zal moeten zorgen door een
krachtige, actiajve organlsat'e'+™?®p"
in de leden meeleven, in het alge
meen en in hun eigen belang.
MADRID, 1 Oct. (Reuter)
gezaghebbende bron te Madrid
wordt vernomen, dat Don Juan
Carlos, Prins van AstuJi%^® ,LP
jarige oudste zoon van de Spaanse
kroonpretendent Don Juan voor
de voortzetting van zijn opleiding
naar Spanje zal komen.
Een officieel communique na de
jongste bespreking tussen Don Juan
en generaal Franco had reeds ge-
tneld, dat de opleiding van de Prins
te Madrid het voornaamste onder-
werp van bespreking vormde
Men gelooft, dat generaal Franco
hdSTt aangeboden, de jonge Prins
als opvolger op de Spaanse troon te
erkennen, indien Don Juan van zijn
aanspraken afstand zou doen.
De troepen van de republiek
Djokja hebben gisteren het com-
munistische bolwerk Madioen her-
overd. Ook Wonogiri en Magetan,
bcide belangrijke plaatsen, zijn
door de republikeinen weer onder
het gezag van Djokja
bracht. Wonogiri ligt ongeveer 24
km ten zuiden van Soerakarta,
Magetan ligt ongeveer 19 km ten
westen van Madioen.
De militaire gouverneur Gatot
Soebroto had de republikeinse troe
pen bevel gegeven slechts onvoor-
waardelijke overgave der commu-
nistische strijdkrachten te aanvaar-
den. Volgens Radio Djokjakarta
rukken de republikeinse troepen
thans van Madioen op in de richting
Ponorogo, dat 30 mijl ten zuiden van
Madioen ligt. Ponorogo is nog in
communistische handen.
Vierentwintig uur voor de vai
van Madioen werd nog gemeld, dat
de republikeinse troepen zich nog
ongeveer 24 kilometer van het cen
trum van Madioen bevonden. De
slotaanval schijnt dus met grote
snelheid verricht te zijn.
Kolonel Soebroto heeft bekend
gemaakt, dat Madioen om 16.15 uur
plaatselijke tijd, na een campagne
van acht dagen, die op 22 September
begon, is gevallen.
Radio Madioen. dat zich thans in
regeringshanden bevindt, verklaarde
dat de communisten religieuze lei-
ders, niet-communistische onderwij-
zers en politieke leiders en over-
heidsambtenaren hadden vermoord
voordat zij uit het dorp Gereng
trokken, waar in totaal 100 perso-
nen om het leven werden gebracht
Gereng werd Dinsdag door de re
publikeinse troepen opnieuw inge-
nomen.
An eta meldt uit Batavia, dat
een republikeins woordvoerder
bevestigd heeft, dat Moeso met
zijn manschappen naar Djoenoes,
25 kilometer ten zuiden van Ma
dioen, is gevlucht, terwijl de com
munistische troepen te Madioen
door het republikeins leger zijn
verstrooid. De woordvoerder zei-
de dat het aantal bij de operatie
betrokken republikeinse man
schappen niet bekend ML™
ker nieit minder dan 10.000 be-
draagt.
Hij ziede dat S. Karno, de vroe-
gere resident van Semarang, was
overgelopen naar de communisten
en met hem enkele eenheden van
de vierde divisie van de T.N.I, uit
Solo. Deze troepen vallen thans
Tjepoe aan. De uitzendingen van de
communistische radio van Madioen
die thans door de republikeinen
wordt gebruikt, zijn in Batavia met
op te vangen. De woordvoerder ver
klaarde tenslotte, dat thans alleen
nog Poerwodadi en Ponorogo in
communistische handen zijn, hoewel
de situatie elders verward is.
Te Gorinchem is Donderdagavond
een merkwaardig ongeval gebeurd,
waarbij twee jonge kinderen het
slachtoffer zijn geworden. Een al-
sluithek van de juist weer dichtge-
draaide Visbrug sloeg, doordat de
brug enigszins doorzakte toen er
een vrachtauto opreed, plotselmg
dicht en duwde. de twee kmderen
die naast de vrachtauto liepen, er
onder. Beide kinderen werden op
slag gedood. Het war en de vijf jari
ge Pieternella Prudon en de zes-
jarige Huibert Verhoeven, beide
wonende te Gorinchem.
Twee dames uit Castricum gin-
gen Woensdag samen winkelen in
Amsterdam. Toen de politie hen
's middags arresteerde, bleken zij
in een koffer en een tas voor ruim
400 gulden gestolen ondergoed,
parfum speelgoed, kousen, sokken,
leren tabakzakken, flanel en een
tafellaken te hebben: de oogst van
bezoeken aan verschillende waren-
huizen in de stad.
Motief„Ach", zeiden de dames
tegen de rechercheur die hen ar
resteerde, „wij hadden s morgens
een vrouw zo handig zien gappen,
dat wij bij het koffiedrinken beslo-
ten het ook maar eens te probe-
ren".
De 87-jarige weduwe van de
vroegere president der V.S.,Theodore
Roosevelt, is te Oyster Bay in de
staat New York te haren huize
overleden.
Het Centraal Bureau voor het
consumentencrediet vestigt er de
aandacht op, dat de nieuwe waar
debonnen voor het consumenten
crediet met ingang van vandaag
geldig zijn.
Met ingang van 1 October wor
den de posttarieven, die op een
halve cent eindigen. naar beneden
afgerond tot hele centen.
Donderdag is het Mgr. Mutsaerts<
oord te Venlo, herstellingsoord van
de R. K. Bond van Spoor- en Tram-
wegpersoneel St. Raphael, her
opend.
Op Dolle Dinsdag was het kmder-
huis door de Duitsers opgeblazen
en van het Hoofdgebouw werd de
inventaris gestolen. De spoor- en
tramwegmannen hebben een be-
drag van niet minder dan f 360.000.-
biieen gezameld door grotere en
kleinere offers en dit bedrag voor
het herstel besteed.
Bij de heropening waren aanwe-
zig Mgr. Mutsaerts, de bisschop
van Den Bosch, Ir. G. den Hollan
der. directeur der Ned. Spoorwe-
gem een vertegenwoordiger van de
K.A.B.. hoofdaalmoezenier van de
Arbeid. Roncken, en afgevaardig-
den van katholieke en niet-katho-
lieke herstellingsoorden. De heer
Hendriks, voorzitter van de Ber-
stellingsoordvereniging releveerde
in zijn openingswoord de lotgevai-
len van het Mutsaerts-oord in oor-
logstiid en sprak ziin dank uit aan
Graaf Wolfgang Metternich, die.
toen de bewoners van het Mut
saertsoord moesten vluchten, spon-
taan het kasteel Hillenraed beschik-
baar stelde.
TEL AVIV, 30 Sept. (A.P.).
De politie van Israel heeft gister-
avond te Haifa gearresOeerd Na
than Friedman Yellin, leider van
de sterngroep, alsmede een van
zijn medewerkers.
In de kamer waar Yellin en zijn
medewerker werden gearresteerd
en in Yellin's appartementen in Tel
Aviv heeft de politie volgens haar
zeggen „documenten gevonden,
welke een nieuw licht werpen op
de handelingen van de sterngroep".
De stern-groep is een terroristi-
sche organisatie. die de moord op
Graaf Bernadotte op zijn geweten
heeft.
De aard van deze documenten is
niet bekend.
Uit betrouwbare bron wordt ver
nomen, dat op Yellin ook valse
papieren zijn gevonden.
Reeds de vorige week vernam
Ass. tress dat een Oost-Europees
consulaat zes visa of doorgangsvisa
had verstrekt. waaromheen een nun
of meer geheimzinnige waas hing.
Tezelfdertijd waren er onbevestigde
berichten, dat Yellin naar Rusland
was gevlucht of althans voorberei-
dingen voor zijn vlucht naar Rus
land had getroffen.
De leiders van Israel in Pari.is
waren vandaag opgetogen oyer de
berichten dat Nathan Friedman
Yellin. de leider van de stern-groep
>in Haifa is gepakt.
Yellin's groep had jarenlang als
voornaamste activiteit politieke
moorden en pochte op de moord van
Graaf Bernadotte.
Wij hebben meer belang dan
iemand anders bij zijn arrestatie
zei een woordvoerder voor de ls-
rael-vertegenwoordigers bij de Ver.
Naties. ..Wij hopen dat het waar is
Moshe Shertok. de minister van
Buitenlandse Zaken van ,ISja
heeft in Geneve verklaard dat door
de arrestatie van Yellin „de slang
zijn kop wordt afgeslagen ..Het is
prachtig nieuws" zei Shertok.
Yellin, een ingenieur, volgde in
1941 Abraham Stern, die gedood
werd als leider van de Stern groep
op. De Sterngroep was eerst een
splintergroep van de Irgoen Zvai
Leoemi. De leden van de Stern
groep gingen niet in op een aanbod
van de Irgoen om met de Engelsen
samen te werken toen Engeland
nog het mandaat over Palestina
had. De leiders van de Sterngroep
verklaarden de Engelsen in Pala|"
tina de oorlog. Toen begonnen de
aanslagen op Bntse installaties,
Britse leger en de polme.
Yellin verdween uit Tel Aviv op
de dag voordat Bernadotte ver
moord werd.
Naar Indonesie vertrekt op 9 Oc
tober a.s. het m.s. „Willem Ruys
mits drie dagen tevoren ter post
bezorgd, kan zeepost met dit schip
worden verzonden.
Eveneens kan zeepost worden
verzonden met het m.s. .Pericles
dat op 12 October naar de Neder-
landse antillen en met het s.s. ,.Cot-
tica", dat ook op 12 October, naar
Suriname vertrekt.
De laatste zittingsdag was de pu
blieke belangstelling enorm en ge-
heel 'anders dan de eerste dagen,
want waren deze nogal rumoerig
door de houding van de tribune, nu
bieek men onder de indruk van al
het feitenmateriaal en de inslag van
twee mensen, die zoveel leed veroor-
zaakten, dat onder grote stilte het
verloop, van de zitting werd mede-
gemaakt,
De contra-spion Schreieder kwam
opnieuw verschillende malen voor
het getuigenhekje, om enkele zaken
en omstandigheden- van ontvangst-
comite's en wapendroppingen toe te
lichten.- Voorts kwam naar voren,
dat Slagter, die zich tijdens de zit-
tingsdagen voortdurend beriep op
het feit, dat hij er op uit was, indien
kommando had gehad en dus in te-
genstelling van te helpen, er op
uit was zoveel mogelijk arrestatie's
te verrichten. Tevens heeft hij, hoe
wel hij mogelijkheden aanwezig
vond, gevangenen in de cellenba-
rakken te Scheveningen niet gehol-
pen en hij maakte er zich nu vanaf
door te zeggen, dat de mensen na
de Dolle Dinsdag onverwacht naar
Scheveningen waren vervoerd.
In zijn requisitoir merkte de ad-
vocaat-fiscaal op, dat de taak die
beide verdachten in de z.g. ont-
vangstcomite's hadden, daarom zo
belangrijk was, omdat van het be-
antwoorden van enkele vragen door
de gedropte agenten zeer veel van
het Englandspiel afhing. Deze para-
chutisten waanden zich nog onder
illegalen, vandaar dat codeberichten
en slagzinnen heen en weer gingen.
In verband met de waarschu-
wingen die luitenant Lauwers
voortdurend naar Engeland seinne
meende hij te moeten opmerken,
dat de Nederlandse militaire »n-
stanties van deze waarschuwingen
niets wisten, omdat de ontvangst,
codering en ontcijfering geheel in
handen van de Engelsen was en
de Nederlanders alleen de uitge-
werkte berichten ontvingen. Ilier-
over haalde Mr. de Gruijter voor-
beelden aan uit een rapport van
Generaal-Majoor de Bruijne waar-
in vermeld stond, dat de Neder
landse geheime dienst er met mee
op de hoogte was, dat Lauwers
zijn waarschuwingen seinde.
Volgens hem waren beide ver
dachten waardevolle en onycrvang-
bare krachten bij de Sicherheits-
polizei. Hun schuld is vrijwel ge-
liik, hoewel Slagter door persoon-
lijk bruut optreden ongunstiger naa
voren is gekomen. Onnoemelijk is
het leed, dat beiden over Neder
landse gezinnen hebben uitgestor
Hierna kwam hij tot de eis van de
zwaarste straf.
Medegedeeld door het K.N.M.l.
te de Bilt, geldig van Vrijdagavond
tot Zaterdagavond.
VERANDERLIJKE BEWOLKING
Voor het noord-wesltelijk ge-
dcelte van 't land: overwegend
droog weer met veranderlijke
bewolking en plaatselijk och-
tendmist. Ongeveer dezelfde
temperatuur als vandaag.
Zwakke tot matige wind tussen
west en zuid.
Voor het overige gedeelte van
het land: droog weer met ver-
anderljjke bewolking en plaat
selijk ochtendmisrt. Ongeveer
dezelfde temperatuur als van
daag.
Vandaag wordt het 10-jarig be-
staan van de R.K.B.L.O, herdach
In verband daarmede is een ten-
toonstelling georganiseerd, waar de
eemaakte werkstukken van de leer-
lingen te zien zijn. Tevens wordt n
overzicht gegeven van de gang van
het onderwijs. Deze is geopend za-
mogelij'k mensen te helpen_en te 3-
redden, de leiding van een Sonder- I 5 en 7.30—9.30. loegang vuj.
iviet belangstelling zullen onze le-
zers vernemen, dat de weleerw. pa
ter H. Vijgen van de congregatie
der Redemptorlsten a.s. Zondag 3
October te Roosendaal zijn zilveren
priesterfeest viert. Pater Vijgen,
die thans nog tijdelijk, prefect van
het noviciaat in Roosendaal is en
per 15 October voorlopig weer naar
Rotterdam terugkeert, genoot in ons
gewest grote bekendheid als direc
teur van het retraitehuis te Bergem
en als leider van parochieretraiten.
Het zal deze ijverige priester ze-
ker niet aan belangstelling, ook in
veler gebed, ontbreken.
Prof. P. Lieftinck heeft Woensdag
een bespreking gevoerd met Paul
Hoffman, de directeur voor het
1 Europese herstelprogramma.
Prof. Lieftinck deelde mede, dat
kwesties van „het hoogste belang"
voor het Europese herstel besproken
waren. Hij wilde hier echter niet
over uitweiden.
DE BISSCHOP heeft bij
de oefeningen van de Octo-
bermaand een bijzonder actu-
eel gebed voor de vrede voor-
geschreven, dat we goed me-
nen te doen onder de aan
dacht te brengen en dat als
volgt luidt:
Heer, geej vrede in onze
dagen, want niemand an
ders strijdt voor ons dan
Gij, onze God.
V. Er zij vrede in uw
kracht.
R. En overvloed in uw
sterkte.
Laat ons bidden.
God, van U komen de
heilige verlangens, de goe
de voornemens en de goede
werken: geej uw dienaren
de vrede, die de wereld
niet geven kan, opdat onze
harten bereid zijn uw ge-
boden te volbrengen en wij
bevrijd van de vrees voor
onze vijanden, onder uw
bescherming rustige tijden
beleven. Amen.
Het zit nl. zo, dat de financiering
van de bouw van z.g. woningwet-
woningen veranderd is. Voor 1948
was daarvoor 248 millioen gulden
uitgetrokken, in 1949 wordt slechts
44 millioen aangevraagd, omdat er
thans van wordt uitgegaan, dat deze
financiering in hoofdzaak zal ge-
schieden met kapitaal, dat door
derden wordt verstrekt.
Ambtenaren minder, meer
werk voor de gemeenten
Wat de gewone dienst betreft
blijkt onder meer voor de eigenlijke
wederopbouw en volkshuisvesting
31 millioen en voor de Rijksdienst
voor de uitvoering van werken 27
millioen te zijn geraamd, dat is 9
en 3.6 millioen meer dan voor het
lopende jaar. Voor de Rijksgebou-
wendienst is evenwel 4 millioen
minder begroot. Het totaal aantal
ambtenaren zal van 6900 op 6200
worden teruggebracht, hetgeen een
bezuiniging van 1.3 millioen ople-
vert. Voor rijksbijdragen in oor-
logsschade aan woningen, boerde-
rijen, bedrijfsgebouwen. kerken,
scholen en schepen is 113 millioen
uitgetrokken, waarvan echter 105
millioen ten laste komt van andere
departementen. In verband met het
voornemen een aanzienlijk deel der
wederopbouwwerkzaamheden gelei
delijk aan de gemeenten over te
dragen, zijn de kosten voor het toe-
zicht op en de financiele afwikke-
ling van de particuliere herbouw-
en herstelgevallen eveneens in reke-
ning gebracht, daar het hier werk-
zaamheden betreft, welke de ge
meenten voor dit ministerie doen.
Geen geringere _T
Evenmin als dit vorig jaar het
geval was, kan thans reeds met
zekerheid worden gezegd, welke
hoeveelheden materialen in de
loop van 1949 voor de uitvoering
van werken ter beschikking zul
len staan. Voor een belangrijk deel
zullen de voornaamste bouwma-
terialen moeten worden ge'impor-
teerd en de mogelijkheden zijn
nog onzeker. Ook deze worden
beheerst door de na-oorlogse kwel-
duivel, het deviezentekort, en
daarnaast door de hoeveelheden,
welke de exporterende landen
aan Nederland willen leveren.
Hoewel de raming van de wo-
i nlngwetvoorschotten en van de
bouwkosten voor woningen, welke
volgens andere rjjksregelingen
I worden gefinancierd. belangrijk
lager is dan voor 1948, mag een
vluchtige beschouwing desondanks
I niet de indruk wekken van een
belangrijk geringere woiningpro-
ductie. Van overheidswege wordt
gepoogd deze productie van jaar
tot jaar op te voeren. tot de naar
omstandigheden hoogst mogelijke
productiecapaciteit zal zijn be-
reikt. De lagere raming is echter
toe te schrijven aan het feit, dat
naar een zo ruim mogelijke in-
schakeling van andere beleggers
wordt gestreefd. Er wordt ver-
wacht, dat het grootste gedeelte
der benodigde gelden door (Jpzen
zal worden verschaft en dat slechts
een bedrag van hoogstens 30 mil
lioen door het Rijk beschikbaar
zal behoeven te worden gesteld
om een bouwvoiume van 220 mil
lioen te verwezenlijken.
Voor herstel van oorlogsschade
aan woningwetwoningen is boven-
dien een bedrag van 4 millioen op-
genomen.
Veel animo voor woning-
verbeteiiing en splitsing.
Voor de in Maart 1948 bekendge-
maakte ..Premieregeling woningver-
betering en -splitsing" bestaat zeer
woningproductie l veel animo. Hoewel moeilijk reeds
thans is te voorzien, welk bedrag
aan premien voor verbetering en
splitsing van woningen nodig zal
zijn, is rekening gehouden met een
bouwvoiume van ongeveer 18 mil
lioen. Van de uit de woningverbe-
tering en -splitsing voortvloeiende
kosten komt 40 percent voor reke
ning van de belanghebbenden en kers en zeide haa^ dat het absoluut
60 percent zal door de gemeenten
BERLIJN. Howley, de Ameri-
kaanse commandant van Berlijn,
heeft medegedeeld, dat de luchtbrug,
die nu honderd dagen oud is, zo
effectief is geweest, dat gealiieerde
deskundigen overwegen deze winter
de rantsoenen van de West-Berlij-
ners te verhogen. De Franse com
mandant van Berlijn, generaal Ga-
neval, verklaarde, dat de luchtbrug
niet aan tijd gebonden is. Hij ver-
volgde: „Het gebruik van geweld
is niet voordelig en ik hoop, dat de
Russen dit langzamerhand zullen
gaan inzien".
PARIJS. De Franse bakkers
zijn een „bonnenoorlog" begonnen
met de Franse regering. Zij ver-
kochten gisteren te Parijs het brood
zonder bon. De premier, Queuille,
ontving een delegatie van de bak-
worden betaald, die driekwart daar
van van het Rijk terug ontvangen.
Dit betekent dus, dat 45 percent der
totale kosten ten laste van het Rijk
komt, zodat dan ook een bedrag
van 8 millioen is geraamd.
Het ontwerpen van genormali-
seerde woningen is een der midde-
len om de woningvoorraad zo snel
mogelijk te doen toenemen. Bij het
samenstellen van projecten voor de
bouw van deze woningen wordt zo
veel mogelijk rekening gehouden
met de eigen aard en wensen, wel
ke in de verschillende streken van
het land naar voren treden. De nor-
malisatie zal zich zowel over de
particuliere bouw als over de wo-
ningwetbouw moeten uitstrekken.
Tot dusver is alleen de particuliere
bouw in onderzoek genomen. Indien
in 1949 het gehele terrein kan wor
den bestreken. zal dit met verho-
ging van de te maken kosten ge-
paard gaan. Thans is voorlopig een
bedrag van 100.000 gulden geraamd.
Voor bijdragen aan de gemeenten
in het exploitatietekort van de voor
1945 gebouwde woningwetwoningen
is een bedrag geraamd van 11 mil
lioen voor dezelfde woningen. wel
ke in en na 1945 zijn gebouwd. 9
millioen. Hierbij is gerekend op een
bedrag van gemiddeld 6 gulden per
week voor 30.000 woningen. Spe-
ciaal ten behoeve van het l?nd"
bouwherstel zullen 1500 politieke
delinquenten tegen een gemiddeld
weekloon van 35 gulden worden te-
werkgesteld. In het volume, dat
volgens het ontwerpplan 1949 voor
de herbouw van boerderijen is ge-
reserveerd. is 35 millioen begrepen
voor door h'et Bureau Wederopbouw
Boerderijen te verzorgen herbouw.
noodzakelijk was bonnen te blijven
eisen van de klanten. Overigens
wordt het leven er te Parijs niet
aangenamer op. Zo zou Parijs he-
denmorgen van gas en electriciteit
zijn verstoken als gevolg van een
staking onder de arbeiders. Volgens
de voorlopige uitslag van een refe
rendum onder de mijnwerkers in
Noord-Frankrijk is 62 procent van
hen voorstander van een staking
van onbepaalde duur.
TEL AVIV. Na de arrestatie
van Yellin, de leider van de Stern
groep. die de verantwoordelijkheid
op zich heeft genomen van de moord
op Bernadotte, is de Israelische re
gering zich ijverig gaan bezighouden
met het bestuderen van de docu
menten, die gevonden werden in
een van de ondergrondse verblijf-
plaatsen van Yellin. Deze documen
ten zullen, volgens A.P., misschien
het bewijs leveren, dat de Stern
groep instructies van Moskou ont
ving. De Stern-groep heeft herhaal-
delijk openlijk blijk gegeven van
haar sympathie met de oogmerken
van de Russische politiek.
WASHINGTON. Politieke
waarnemers geloven, dat het mili
taire hulpprogram aan West-Europa
niet gemakkelijk door het Congres
zal worden goedgekeurd, omdat men
vreest, dat Frankrijk communistisch
wordt en men niet wil, dat de Ame-
rikaanse wapens in handen zouden
komen van de aanvaller. Ten aan
zien van het program verwachten
waarnemers, dat dit de onmiddelijke
verscheping zal inhouden van wa
pens en tanks uit de Amerikaanse
overtollige legervoorraden.