Rusland vraagt conferentie derGrote Vier
over de gehele Duitse kwestie
aan de Westelijke Drie
m
Amsterdamse arbeider
door Pool doodgestoken
Compromisvoorstel van Wisjinsky
inzake controle op atoomenergie
Republikeinen bezetten
Ponorogo en Doengoes
Uitnodiging gaat gepaard
met beschuldigingen
Luistervolle optocht hoogtepunt
Een nieuwe stunt van
Moskou
Mening suiting
in de K.V.P.
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
Fabriek in brand
te Vlaardingen
Londense besluiten
veroordeeld
Noorse vliegboot
gezonken
t
Ruzie om een jong meisje
Koete ontvangst in Westelijke kringen
Een feest voor heel
de stad
Meer Amerikaanse
steun voor China?
Anti-linkse hetze in de Republiek
aldus Sjahrir
Kantoren: ALKMAAR, Langestraat 42 A, tel adm. 2046
Buiten
veilig
nergens
(Vondel)
FEIT
Pagina 1
Maandag 4 October 1948 - 44e jaargang No 1 1378
..J, 2Q47 K 2200; HOOBW. D.qafemqsl 59. 4243. Cote Moord 77. tel. 4362 K 2290, DEM HELPER, Ketostrqat 89. tsl 2800 K2230. SCHAGEH. 52. tel. 459 K 2240
^SkSn^a^a«
NEGENTIEN SLACHTOFFERS
WEERSVERWACHTING
lUIl
iSB
m
De bekende Amerikaanse pianiste Stell Anderson heeft Zaterdag-
middag in het Rotterdams Zeehospitium te Katwijk aan Zee een
liefdadigheidsconcert gegeven. De pianiste concerteert temidden
van de patienten.
WISJINSKY, de Russische vice-minister van buitenlandse za
ken, heeft in de Zaterdag voortgezette vergadering van de
politieke commissie van de Ver. Naties een compromisvoorstel
ingediend inzake de controle op de atoomenergie. Dit compromis
voorstel houdt in: le. gelijktijdige invoering van het verbod van
atoomwapens en alle andere wapens tot massale vermetiging
2e. doelmatige intemationale controle van atoomenergie.
en
LEIDEN VIERDE 3 OCTOBER
eSnsirgebaseerd'op het Party-
program, hoezeer dat beraad ook
invloed zal hebben op het samen-
stellen van het (volgende) pro
gram en hoezeer men ook be den-
ken moet, dat de uitvoering, dus
de interpretatie, van dat program
de taak is van de fractie.
(Van onze eigen redacteur)
WIE gedacht heeft dat Lei
den, na al de feesten die
we al gehad hebben, een min
der luisterrijk 3 Octoberfeest
zou vieren dan andere jaren,
heeft de plank lelijk misgesla-
gen. Moge bij de burgers van
andere steden de kous na de
kroningsfeesten bijna leeg ge
weest zijn, de Leidenaar heeft
altijd nog een achterdeurtje: de
3 Octoberpot. Want ieder recht-
geaard Leidenaar heeft voor
het feest van het Ontzet van de
stad, dat al generaties hebben
gevierd, iets apart liggen.
Benoemingen in het
Bisdom Haarlem
Republikeinse ambtenaren
ontvoerd
De traditionele uitreiking van haring en brood in het Waaggd-
bouw te Leiden ter herdenking van het ontzet van deze stad
geschiedde ditmaal voor het eerst na de oorlog met echt witte
brood. Burgemeester jhr. mr. F. H. van Kinschot deelde persoon
lijk de haring uit.
Treinenloop
Nieuuu
Abonnementsprijs f 4.25 per kwartaal, f 1.43 per
maand, inclusief incasso. Advertentie-tarief:
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50; in alle
edities 26 ct. per m.m., minimum f4.familie-
berichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij
contract belangrijke korting. Directeur E. 3. M.
Stumpei, Hoofdredacteur H. N. Smits, Rayon-
redacteuren Fr. Otten, M. P. Oanssen, J. Toes.
Bankrelaties: Noorderbank, Nederl. Credietbank
HET
VAN HEDEN
VERTROU W V OL BERAAD" is
de term van prof. Romme geweest,
in de dagen van het ontstaan der
Welter-afscheiding. Term, om aan
te duiden de gelegenheid, om naast
alles wat reeds gebeurt. in de Par-
tij ook afwijkende meningen te
kunnen doen horen. Het gaat dus
om meningen, die afwijken van wat
tot dan toe kon gelden als de offi-
ciele mening van de Partij.
Meningen, die afkomstig zijn van
deskundigen, van intellectueien en
van practische mensen. De Partij
heeft, ook bij monde van haar voor
zitter. te kennen gegeven, dat zij
bereid was, de mogelijkheid van het
scheppen van zulk een „Vertrouw-
vol Beraad" te onderzoeken.
In het vooruitzicht van dit onder -
zoek werd het bekend, dat de' lei-
ding van „Drakenburgh" in overleg
mede met een meer vooruitstreven-
de, katholieke intellectuele groep,
aan wie soms een zekere sympathie
voor doorbraak-gedachten niet kan
worden ontzegd, het plan uitwerk-
te, om een vrij gezelschap op het
Katholieke Gemeenschapsoord bij-
een te brengen, en daar de kwestie
van alle kanten te bekijken.
Dit is j.l. Vrijdag en Zaterdag ge-
schied onder leiding van prof. J.
de Quay, de commissaris van de
Koningin in de provincie Noord-
Brabant. die enige tijd lid van het
bestuur van de K.V.P. geweest is
en een werkzaam aandeel had in
de z.g. Christofoor-groep.
De discussie werd ingeleid door
drs. A. Wijffels, hoofdredacteur
van het ,,BinAenhof", en dr. L. Al-
bering algemeen secretaris van de
K.V.P. Daarna is Vrijdagavond uit-
voerig van gedachten gewisseld
over alles en nog wat, dat bij moge
lijkheid maar met het onderwerp
in verband kon worden gebracht.
Zaterdagmorgen leidde prof, de
Quay de gedachtestroom in een
meer concrete bedding naar het
eigmlijke doel: Wat is Vertrouw-
voh" Beraad", hoe wordt het mge-
richt, wie nemen er aan deel, van
wie gaat het uit en nog tal van
vragen meer.
Bij dit alles is veel gezegd, dat
de moeite waard is en dat we gaar-
ne in de komende dagen zullen be-
handelen. Maar we zullen ons hoe-
den voor een herhaling van net
gevaar, dat door de bomen het bos
niet meer wordt gezien.
Bepaalde conclusies zyn met ge-
nomen. Wei zijn er .sugges.ties aan
de hand gedaan, die mstemming
bleken te verwerven en wel kunnen
objectief bepaalde indrukken wor
den vastgesteld. Dit vooral aan de
hand van enkele denkbeelden, door
debaters geuit, en die debaters wa
ren zowel ..gewone"partijleden als
leden van het Partijbestuur.
'Als algemene indruk menen wij
wel te mogen vaststellen dat dit
..Drakenburghse gezelschap van
biina honderd man van mening is,
dat er iets geeburen moet Andere
MOSKOU, 4 Oct De Sovjet-regering heeft in een nota aan Ame-
rika, Engeland en Frankrijk, oyer het Berlijnse vraagstuk, voorge-
steld, de Berlijnse kwestie en de kwestie van Duitsland als een
geheel „overeenkomstig de vier-mogendhedenovereenkomst van
Potsdam", te bespreken op ecm conferentie van de vier ministers
van buitenlandse zaken, zo meldt Tass, het officiele Sovjet-
nieuwsbureau.
Door de linilaterale handelingen
in de westelijke zones en de wes
telijke sectoren van Berlyn en het
stichten van een afzonderlijke
staat, hebben de drie westelijke
mogendheden het vier-mogendhe-
denbestuur zowel van Duitsland
als Berlijn vemietigd. Het recht
voor genoemde drie landen om
Berlijn mede te besturen heeft
daardoor alle zin verloren, aldus
gaat de Nota verder.
Niettegenstaande dit, heeft de
Sowjet-regering geen bezwaar ge-
maakt tegen de aanwezigheid in
Berlijn van bezettingstroepen. Dit
werd 2 Augustus door premier Sta
lin tegenover de afgezanten van
Amerika, Engeland en Frankrijk
bevestigd.
Sng)D moeten zich. vooral in tijden
van politieke spanning in de par
tit en in het katholieke volk, beter
dan tot nu toe in de Party kunnen
laMaafcUm'zullen er zei de heer
Andriessen de voorzitter van.
Partlt enkele dingen als fundamem
tele eisen moeten ^aststaan
liikt ons van belang, bij het zoexei
naar een concrete oplossmg, aan
deze richtlijnen vast tehov^en.
de beroemde Kerstrede van Pausx
Pius XH aanhaalde. die indruk
maakten)Welnu, aldus- de heer
Andriessen, wanneer men katn
lieke politiek om het kortweg
maar zo aan te duiden - wil, als
doe 1 dan moet men ook net
mi ddel willen, om dat doel
beDus:0e'en partij, met baar doel en
Het""program
tieke verhoudingen. Wanneer men
er maar rekemng mee homit dat er
nn het gebied van beraad al veei
gebeurt door persoonlijk contact,
dat zeker wel vertrouwvol ge
noemd mag worden «k beantwomd
per week een kleine nnt-
aldus de heer Andriessen en ik ont
vang tientallen mensen) en dat
men, hoe men n ..beraad ook
der zal organiseren, er
mee moet houden, dat
De nieuwe nota der Sowjet-Unle
aan de drie westelijke geallieerden
is het antwoord op de in gelijklui-
dende termen vervatte nota's der
regering van Engeland, Frankrijk
en de V.S. over de Berlijnse kwes
tie, overhandigd op 26 September.
De Sowjet-regering acht het, na
kennisneming van de inhoud, nood-
zakelijk te verklaren, dat de drie
genoemde landen volledig verant-
woordelijk zijn voor de in Berlijn
ontstane toestand, aldus de Sowjet-
nota. Het Berlijnse vraagstuk be-
stond niet voordat de drie genoemde
landen begonnen een afzonderlijke
geldhervorming in te voeren, zowel
in de westelijke zones van Duitsland
als in de drie westelijke sectoren
van Berlijn. De geldhervorming is
slechts bedoeld als een stap naar de
verdelirig van Duitsland en het ont-
trekken van west-Duitsland aan het
vier-mogendhedenbestuur.
Ondanks de overeenkomst te
Potsdam hebben Amerika en Enge
land een afzonderlijk economisch
lichaam in de Amerikaanse en de
Britse bezettingszone in het leven
geroepen. Op deze wijze werd de
overeenkomst voor een gezamenlijk
bestuur voor het bezette Duitsland
op in het oog lopende wijze ge-
schonden.
In de Sowjet-nota wordt de Lon
dense conferentie over de toekomst
van Duitsland veroordeeld. Daarna
somt de nota de Maatregelen op, die
de westelijke mogendheden na de
Londense conferentie getroffen heb
ben.
Door de invoering van de weste
lijke mark, was de Sowjet-Unie ge-
dwongen de oostelijke mark in te
voeren. Hierdoor waren de ver-
voersbeperkingen nodig geworden,
want zonder deze was het onmoge-
lijk de belangen van de Duitse be-
volking te beschermen en het nor-
male economische leven in de Sow-
jet-zone en in het bijzonder in*Ber-
lijn te verzekeren. Zonder de afzon
derlijke geldhervorming zou er geen
vervoersbeperking nodig 2ijn ge
weest. Dit waren slechts verdedi-
gingsmaatregelen tegen offensieve
stappen der drie westelijke mogend
heden.
Op deze bespreking had Stalin
voorgesteld, dat de vervoersbeper-
kingen opgeheven zouden worden
indien ter zelfder tijd de Duitse
mark uit de oostelijke z6ne in Ber
lijn ingevoerd zou worden, terwijl
de westelijke in Berlijn uit de cir
culate zou worden genomen.
Stalin had er op aangedrongen,
dat Amerika, Engeland en Frankrijk
de uitvoer van de Londense beslui
ten zouden uitstellen tot na een
vier-mogendheden conferentie over
geheel Duitsland. De mogelijkheid
van uitstel was toen besproken en
op 13 Augustus was men het eens
geworden over richtlijnen, die aan
de militaire commandanten in Duits
land gezonden zouden worden.
Indien de commandanten tot over-
eenstemming konden komen over
de practische uitvoering van maat
regelen ter opheffing van beperkin-
gen op het gebied van het vervoer
en handel tussen Berlijn en de wes
telijke z6nes en het verkeer met de
Sowjet-zone en een gelijktijdige in
voering van de oostelijke mark als
enige valuta in Berlijn, zouden deze
maatregelen uitgevoerd worden.
Berlijnse kwestie voorgelegd
aan Veiligheidsraad
VIICQVttd
ndingen
SOVJET
ZONE
VLAARDINGEN, 4 Oct. He-
denmorgen omstreeks half negen
is brand uitgebroken in de lampe-
bappenfabriek van de Firma Tiko
aan de Nieuwe Haven te Vlaar
dingen. Daar de brand zich ernstig
liet aanzien, werd voor de brand-
weer het sein „groot alarm" ge
geven. Zij rukte direct met al het
beschikbare materiaal uit.
Een Noorse vliegboot van de gere-
gelde dienst van Oslo naar Noord-
Noorwegen is vlak voor de landing
te Trondheim door een rukwind
gegrepen en gezonken. 19 van de 46
personen, die zich aan boord bevon-
den zijn om het leven gekomen.
Aan boord bevond zich ook Ber-
trand Russel, de 76-jarige Britse
filosoof. Hij wist zich echter te
redden. Hij zwom enige tijd in het
ijskoude water voordat hij door een
vaartuig werd opgepikt. De vlieg
boot zonk in twee minuten.
Medegedeeld door het K.N.M.1.
te De Bilt, geldig tot Dinsdagavond:
TIJDELIJKE OPKLARINGEN!
Wisselende bewolking met
aanvankelijk voornameiyk in
de kuststreken enkele ver-
spreid optredende buien. Voor
al in het binnenland kouder
des nachts met hier en daar
ochtendmist. Overdag onge-
veer dezelfde temperatuur als
vandaag. Zwakke tot matige
wind tussen Noordwest en
West.
rekemng
men soms
dan acht de
niet alles kan zeggen
Partii-voorzitter een of andere re
eeling van het gewenste „Vertrouw-
volle Beraad", waarm jpatmin|en
Wisjinsky deed zijn compromis
voorstel, nadat Ramadier in een
rede zich accoord had verklaard met
de Amerikaanse voorstellen tot In
ternationale controle op de atoom
energie. Wisjinsky zeide, dat de ge
hele rede van Ramadier de indruk
wgkte, dat zij door de Amerikanen
was ingegeven. Ook Ramadier had
een compromisvoorstel gedaan n.l.
onmiddellijke en werktuigelijke
overdracht van alle bestaande voor-
en afwijkende menmgen
mogelijk, indien
dit
Tweedens moet dat Beraad zijn
een orgaan van de Partij, want het
gaat er ook om, de eenheid van de
katholieken rond en in de party zo
sterk mogelijk te maken. Het zal,
vervolgens, niet altijd n°dig
dat het „overleg" in dit Beraad
Uitmondt in adviezen aan de Party-
leiding. (Het hoeft met altyd agn
de grote klok gehangen te worden,
zei prof De Quay). Het laatste
woord blijve, zo meende Andriessen
ten vierde, aan de Partijraad, het
opperste leidende en wetgevende
orgaan in de Partij. Het „Beraads-
orgaan", of wat het dan zal zijn,
dient ten vijfde soepel en centraal
te zijn en het moet zo nodig sn®i
kunnen werken. Ten zesde meent de
voorzitter, dat het Centrum voor
Staatkundige Vorming met de aan-
gewezen gelegenheid voor dit ver
trouwvol Beraad is. Dat Centrum is
een studie-centrum, het Beraad gaat
dikwijls over het politieke beleid,
over de practische politieke koers
en dat raakt de actualiteit.
Op de vraag, of het Beraad zicn
beperkt tot Partij-leden gaf de heer
Andriessen als zijn mening, dat dit
2.i. als regel het geval zal zijn, maar
de mogelijkheid, om er ook niet-
En zo heeft Leiden dan, ten ge-
tuige van duizenden vreemdelingen
die zelfs tot uit Groningen kwamen
toegestroomd, op een weergaloze
wijze zijn 3-October gevierd. Des
morgens vroeg, om zeven uur, heeft
de Leidse politie, op een muzikale
wijze, de burgerij gewekt. Dat is
zo'n beetje he tijd, dat de burgerij
de vlag uit ging steken.
Hulde en milddadigheid
Wie om 8 uur de stad, versierd en
uitgedost, binnentreedt, zal alles in
rep en roer vinden. Dat is vanouds
al zo want om 8 uur vinden twee
historische gebeurtenissen plaats, de
uitdeling van haring en wittebrood
aan de behoeftigen der stad. Het
gebruik herinnert aan de Geuzen-
tijd, toen de hongerende bevolking
deze gerechten, die heus niet te ver-
smaden zijn, werd voorgezet. De
burgemeester der stad, nu Jhr. mr.
F. H. van Kinschot, ere-voorzitter
leden in te betrekken, behoeft niet
te worden uitgesloten.
En leden van andere partijen? Die
natuurlijk niet, wat het antwoord.
En nu is er nog een heleboel te
zeggen over de gevoerde besprekin-
gen, maar voor vandaag is het ge-
1 noeg!
der 3 Octobervereniging, reikte de
eerste haringen uit. Dan is er de
zanghulde bij het monument van
van der Werff, de burgemeester die
tijdens het beleg in 1574 zo'n echte
vader voor zijn volk was en die tot
op de dag van vandaag een legen-
darische heldenfiguur is gebleven.
Ook de militairen, als burgers van
de stad, geven acte de presence in
een militaire mars. Er werd echter
weinig gemarcheerd daar de gemo-
toriseerde troepen in jeeps, pantser-
wagens, trucks en andere voertui-
gen voorbij rolden, wel een kwar-
tier lang, een machtig gezicht! De
studenten ere-wacht, Pro Patria, in
haar donkere uniformen en witbe-
pluimde kepi's hadden de erewacht
voor het stadhuis betrokken.
Het is treffend, hoe iedereen in
Leiden feest viert. Van hoog tot
laag. Burgers, militairen en studen
ten, drie uiteraard verschillende
categorieen, alles doet mee. En in
ieder huis komt de hutspot met een
klapstuk ter tafel, overal is er des
avonds haring met wittebrood, ge-
kocht of gekregen, het is om het
even. Op straat maken de ..paling-
boeren" goede zaken, menige zure
haring gleed er het keelgat in en
de maagdeperen en de druivgn vin
den aftrek als nooit tevoren. Het
zijn allemaal feest-delicatessen.
Jubileum-optocht
Het hoogtepunt van de dag is en
blijft in Leiden de historische op
tocht. Als die om 1 uur uittrekt,
is de binnenstad eivol, want van
heinde en ver komt men ieder jaar
weer de beroemde stoet zien.
Dit jaar had de optocht-commis-
sie, onder de bezielende leiding van
de heer B. de Koning, die dit al
sinds mensenheugenis doet, een
prachtige stoet geformeerd. Voorop
de bestuurderen der 3-October-ver-
eniging, het collegium der studenten
en als gasten de heren Grondsma,
de Lange en Ringers, bestuurslden
der Alkmaarse 8-October-verem-
ging.
Ongeveer een half uur lang trok-
ken in bonte pracht en praal, ge-
kleed in kleurrijke en fleurige cos-
tuums, de edelen, hertogen en gra
ven met hun gade's statig en met
waardige houding voorbij. Grote
groepen ruiters te paard, in totaal
ongeveer negentig, een negental
17de eeuwse karossen. de prachtige
gouden koets. waarin Frederik Hen-
drik en Amalia van Solms, zij alien
verleenden aan deze stoet. waaraan
ruim 350 personen deelnamen, een
bijzondere attractie.
(Vervolg op pag. 2)
raden van atoombommen aan een
internationaal controlelichaam. Dit
voorstel zou, aldus' Ramadier, voor
Oost en West aanvaardbaar zijn.
Volgens Ramadier was het mogelijk
een internationaal lichaam te vor-
men, dat de achterdocht zou doen
verdwijnen. Het internationaal con
trolelichaam zou gevormd worden
door onpartijdige mensen mensen
van de grootste onkreukbaarheid.
Deze mensen zouden niet de afge-
vaardigden van hun landen zijn,
doch individuele dienaren der mens-
heid. „Hebt gij geen vertrouwen in
de mens?" vroeg Ramadier harts
tochtelijk.
Wisjinsky herinnerde in zijn ant
woord er aan, dat hij nooit gezegd
had, dat de Russische voorstellen
volledig waren. Zij zijn zo vervolg-
de Wisjinsky, niet meer dan een
voorlopige basis. Wij veronderstel-
len, dat ook het Amerikaanse voor
stel niet meer dan dat is.
Over het twistpunt wat betreft
het ondergeschikt maken van het
contr61elichaam aan de Veiligheids
raad (waar het vetorecht geldt).
dan wel aan de algemene vergade
ring, zei Wisjinsky, dat de Britse
delegatie thans van standpunt ver-
anderd was. Drie jaar geleden, zo
zei hij, was Engeland het eens met
de motie van Molotof om het con
trolelichaam onder de Veiligheids
raad te plaatsen.
In antwoord op Wisjinsky ver-
klaarde Mcneil, dat de Britse dele
gatie steeds duidelijk heeft doen
uitkomen, dat zij het controleli
chaam voor de atoomenergie niet
aan het veto onderhevig wenste te
zien. De Sowjet-voorstellen wenste
hij thans niet te bespreken. „Wij
hebben natuurlijk tijd nodig om ze
te bestuderen", aldus Mcneil.
De vergadering werd tot Maandag
verdaagd ondanks het protest van
Wisjinsky die zei, dat er nog drie
sprekers op de lijst voor vanmiddag
stonden.
Het door Wisjinsky gedane com-
promis-voorstel betreffende de
controle op de atoomenergie is in
westelijke kringen koel ontvan-
gen, aldus Reuters correspondent
uit Parys.
In gezaghebbende Amerikaanse
en Britse kringen verklaarde men,
dat het voorstel, dat „op het oog 'n
soort compromis inhoudt", het hart
van het probleem geheel en al ne-
geert.
Het probleem, aldus deze kringen
is niet of een converitie mzake het
verbod van atoomwapens dient te
worden getekend voor of gelykty-
dig met een conventie betreffende
contrdle op de productie van de
atoomenergie. De kwestie die de
commissie voor de atoomenergie al
twee jaar in een impasse heeft doen
verkeren, was of de sowjet-Unie
bereid is aan doeltreffende interna-
tionale controle op de productie,
van de mijn tot aan de bom, te
aanvaarden.
Wisjinsky's stap werd uitgelegd
als een enigszins spectaculair ge-
baar dat bedoeld was om de wereld
te tonen, dat de Sowjet-regering
tot een compromis bereid was.
WASHINGTON, 4 Oct. (Reuter). -
De Commissie voor Buitenlandse
Zaken van het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden heeft in een
rapport aangedrongen, op „meerdere
rechtstreekse militaire hulp en gro-
tere financiele bijstand \oor de Chi
nese regering".
Het rapport zegt, dat China een
„beslissend gebied voor het demo-
cratische Westen is".
In de nacht van Zaterdag op
Zondag heeft een Poolse arbeider
te Amsterdam een 26-jarige
scheepsbouwarbeider met een
mes door het hart gestoken,
waardoor deze vrijwel onmiddel-
lyk overleed. Hierna vluchtte de
Pool, wierp het mes in de Am-
stel, doch ging later naar het po-
litiebureau, om de wacntcom-
mandant aldaar te verzoeken
eens naar de bewuste plaats te
gaan kijken, omdat er vreemde
dingen gebeurden.
Toen de man het politiebureau
verlaten had. bemerkte hij eerst,
dat hijzelf eveneens door een steek
in de rug was gewond. Hij nam
hierop een taxi en liet zich naar
het Onze Lieve Vrouwegasthuis
vervoeren, waar de verwonding
zodanig ernstig bleek, dat hij ter-
stond opgenomen moest worden.
De politie, die niet begreep,
waar op de Pool bij 3ijn verzoek
doelde, ging naar de aangeduide
plaats in de Rustenburgerstraat en
trof een menigte aan, die rond de
inmiddels overleden scheepsbouw-
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot: Rector van
het Moederhuis der Eerw. Zusters
Augustinessen te Heemstede. de Z.
Eerw Heer E. Stolkwijk; tot Rec
tor van het St. Hippolytus Gesticht
te Delft de Weleerw. Heer F. P. J-
Boelrijk.
Vervolgens tot Kapelaan te s-Gra-
venhage (H Theresia v. het Kindje
Jezus) de Weleerw. Heer J. Buys;
te Rotterdam (H. Ant. Abt.) de
Weleerw Heer J. W. Redeker: te
's-Gravenhage (H. Agnes) de Wel
eerw. Heer J. C. A Huibers; te
Lisse (HH. Engelbewaarders) de
Weleerw. Heer J. A Dekker; te
Wieringermeer de Weleerw. Heer
L. A. E. I. M. Lejeune, neomist.
arbeider gedromd stond. Een ande
re Poolse arbeider, eveneens daar
aanwezig, vertelde de politie, wat
was voorgevallen en verstrekte het
signalement van de moordenaar,
omdat de agenten meenden, dat
deze na het bezoek aan het bureau
gevlucht was. Later echter kwam
bericht van de G.G.D.. dat in het
ziekenhuis een ernstig gewonde
man was opgenomen, zodat de
politie op deze wijze geleid door
het optreden van de moordenaar
zelf, weer op zijn spoor kwam.
Het bleek, dat een onderlmge
ruzie was ontstaan om een veer-
tienjarige dochter van een van af-
komst Poolse vrouw, bij wie de
twee Polen kortgeleden in de kost
waren geweest. Doch doordat de
avances de moeder niet bevielen,
had zij hen het verblijf opgezegd.
Door toevallige omstandigheden
volgde een ontmoeting met moeder
en dochter. de twee Polen en een
andere arbeider. die met dit glles
echter niets uitstaande had. Toen
de moordenaar echter allerlei be-
dreigingen uitte. om hen alle vier
te vermoorden. bleven zij in het
huis, totdat hij. zoals zij dachten,
verdwenen was.. Zodra zi.i
buiten kwamen, werd de Neder-
landse arbeider door de Pool over-
vallen en met een mes neergesto-
ken. De Poolse vrouw kon nog met
worden verhoord, omdat zij in ern
stig overspannen toestand moest
worden weggevoerd, terwijl ook de
toestand van de moordenaar nog to
ernstig is, zodat een verklarmg,
waarom de Nederlander werd ver-
moord, nog niet kon worden gege
ven.
BAT A VIA, 2 Oct. (Aneta). Vol
gens Antara zijn verschillende re
publikeinse ambtenaren in een ge
bied ten zuiden van Djogja door 'n
onverantwoordelijke bende ontvoerd
Het is niet bekend waar zij verbor-
gen worden gehouden.
BATAVIA, 3 Oct. (Aneta) An
tara meldt, dat Ponorogo Zater-
dagochtend door de republikeinse
troepen is bezet, en Zaterdagmid-
dag Doengoes. De inwoners van
laatstgenoemde plaats vertelden,
dat Sjarifoeddin, Moeso. Soemar-
sono, Moetalip en Djojosoejono
daar Vrijdag nog zijn gezien en
dat zij vermoedelijk in Zuidwaart-
se richting gevlucht zijn,
De communistische leiders had
den blijkbaar niet verwacht, dat de
aanval op Madioen van de bergzijde
af zou geschieden. De rest van de
communistische troepen bevindt
zich thans in de driehoek Madioen-
Ngawi-Tjaroeban en langs de hel-
lingen van het Wilisgebergte. An
tara meldt verder, dat de opstande-
lingen tegenstanders hebben ver-
moord en verminkt, waarvan be-
wijzen werden gevonden. Te Doen
goes zijn ook documenten aange-
troffen.
„Onder invloed van de gebeur
tenissen te Madioen is er in de re
publiek een anti-linkse hetze ont
staan onder leiding van de Masjoe-
mi, waardoor ook de gematigde
middenpartijen worden getroffen",
aldus verklaarde Sjahrir, die gis-
teren na een bezoek van een week
uit Djokja te Batavia terugkeerde,
aan Aneta.
Hij zeide, dat alleen in Djokja al
2000 personen zijn gearresteerd en
in Solo 400, onder wie ook leiders
en leden van Sjahrir's eigen partij,
de P.S.I. (Partai Socialis Indonesia)
en van andere middengroepen. De
vooraanstaande communistische lei
ders, die niet in Madioen waren, zijn
ondergedoken, o.a. Setyadjit, Da-
roesman en Alimin.
De communistische troepen heb
ben zich teruggetrokken op het Wi
lisgebergte, waarop indertijd reedi
door de Japanners militaire ver-
sterkingen zijn aangebracht. Naar
de mening van Sjahrir zouden de
communisten een guerilla niet lang
kunnen volhouden, daar het com
munistische regiem zich te Madioen
bij de bevolking spoedig impopulair
heeft gemaakt; zij zal geen steun
verlenen aan de guerillatroepen. Hij
deelde verder nog mede, dat door
de republikeinse regering 5000 man
republikeinse troepen tegen da
communisten zijn ingezet.
Sjahrir zeide ook nog, dat Sjari
foeddin reeds tijdens zijn minister-
schap en later toen hij minister-
president was, grote bedragen heeft
besteed ter versterking van de
volksstrijdkrachten, teneinde zo-
doende een gewapend machtsappa-
raat te verkrijgen.
Met betrekking tot de impasse in
de onderhandelingen tussen Neder-
land en de republiek zeide de heer
Sjahrir. dat op het ogenblik via de
C.V.G.D. contact wordt onderhou-
den. Hij acht een oplossing van het'
geschil ook thans nog mogelijk en
verwachtte, dat daartoe spoedig een
poging zou worden gedaan, hetgeen
„de laatste kans" zou zijn. Hij ver
wachtte, dat de problemen dan van
een andere kant dan tot nu toe zou
den worden aangevat.
Ingaande heden zullen op werk-
dagen behalve Zaterdags de vol
gende treinen HaarlemUitgeest
v.v. doorlopen van en naar Castri-
cum voor de doorvoer van reizigers:
Haarlem vertrek 16.57; Uitgeest
vertrek 17.28; Castricum aankomst
17.32; Castricum vertrek 17.41; Uit
geest vertrek 17.45; Haarlem aan
komst 18.16.