Voorstel Raadscommissie tot oprichting
kopschool met 12-9 stemmen aangenomen
FILMS VAN DE WEEK
Voorstel wering slechte lectuur aangehouden
r
Een debat van vijf uur
Een vacature in de Raad
J
REORGANISATIE OPENBAAR L.O.
PAG 2
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zaterdag 6 November 1948
GEMEENTERAAD ALKMAAR
Onze agenda
V.
K. A. V.
R. K. Handbalclub A.O.C.
Plan voor Bath-vereniging
Welpencompetit'ie
AFC-nieuws
K.A.B.-HOEKJE
(f:
De Raad dezer gemeente kwam
gistiermiddag in vergadering btj-
een, onder voorzitterschap van
mr dr H. J. Wytema, burgemces-
ter.
De heren Bakker en Van Bee-
kum waren wegens ziekte afwe-
zig; mej. Kamphuys had bericht
gezonden, iets later te zullen ko-
nien.
Er was een vacature wegens het
bedanken door de heer H. Schou-
ten.
De voorzttter went e aan het
begin van de vergadering de heer
De Wilde geluk met de voorspoe-
dige geboorte van zlljn eersteling;
met de beste wensen voor mevr.
De Wilde en haar spruit, waar-
mede de Raad door applaus in-
stemde. en opende daarmede de
vergadering.
'n Vacature in de Raad
Van de heer H. Schouten was 'n
brief ingekomen d.d. 3 Nov., waar-
bij hij ontslag neemt als lid van de
gemeenteraad.
De voorzitter zegt, dat het hem
spijt, dat dit schrijven is ingeko
men; hij stelt er echter prijs op,
zijn erkentelijkheid te betuigen
voor hetgeen de heer Schouten in
deze vergadering in het belang der
gemeente heeft gedaan.
Door de voorzitter van het Cen-
traal Stembureau was in de vaca-
ture-Schouten de heer J. J. G. Wa-
genaar benoemd tot lid van de ge
meenteraad.
Ingekomen stukken
Het raadsbesluit van 15 Juli tot
aanschaffing van een compleet au-
tomatisch werkend watergastoestel
aan de gasfabriek, tot 'n bedrag
van f 110.000.— was door Gedep.
Staten goedgekeurd.
Een verzoek van het bestuur der
r.k. meisjesscholen om medewer-
king ingevolge de L.O.-wet voor
het maken van een overdekte rij-
wielstalling enz., werd in handen
van B. en W. gesteld om bericht
en raad, evenals 'n verzoek van 't
bestuur van de Veren. „St Joseph'
om financ. medewerking ingevolge
de L.O.-wet.
Aan mej. J. Garrelds, onderwij-
zeres aan de Nic. Beetsschool en
de heer A. Pot, onderwijzer aan de
Rochdaleschool, werd op hun ver
zoek eervol ontslag verleend.
Een verzoek van het historisch
genootschap „Oud-West-Friesland",
om 'n bijdrage van f 50.in de
kosten van de viering van het 25-
jarig jubileum van dit genootschap
in Aug. 1949 te Hoorn, werd aange
houden tot de begroting.
Besloten werd tot wijziging van
de verordening inzake de Burger-
lijke Stand, waarbii bepaald werd,
dat ten hoogste drie onbezoldigde
ambtenaren van de Burgerlijke
Stand aangesteld kunnen worden
en dat de bureaux van de Burg.
Stand geopend zijn van 9 tot 12.30
uur. De verordening, houdende be-
palingen omtrent straatnaambor-
den en huisnummering werd con
form het voorstel van B. en W.
vastgesteld.
Ook de voorgestelde wi.izigmg
van de algemene politieverorde-
ning o_m ontsierende reclame in
de' bebo'uwde kom tegen "te gaan,
werd conform vastgesteld.
Wering van
slechte lectuur
Aan de orde was hierna het
voorstel tpt wijziging van de alge
mene politieverordening l.v.m. de
wering van slechte lectuur en
zicht op de openbare leesbibliothe-
ken.
Van de voorzitter van de Alk-
maarse vereniging van bibliotheek-
eigenaren was een adres ingeko
men met het verzoek. om nlet over
te gaan tot deze wijziging en het
voorstel aan te houden, teneinde
'eerst het oordeel te vernemen van
de leugdorganisaties.
De - hf*er De Wilde verwondert
zich over tijd en wiize van Indie-
ning van het adres. Er is een raads-
commissie voor de jeugdzorg: waar
om deze niet in deze kwestie al-
lereerst erkend? Namens zijn frac-
tie stelt sDreker voor het voorstel
van B. en W. aan te houden en deze
kwestie te verwijzen naar de com-
missie voor de jeugdzorg. alvorer-.s
in de raad tot een besluit te ko-
men.
De heer Torenvliet steunt de be-
zwaren van de adressant en vroeg
zich af, hoe de commissie. in de
bijlage genoemd. door B. en W. zal
worden samengesteld. Sprekm haait
een boekje aan. dat o.a. door de
Nederlandse soldaten in de hospi-
talen wordt gelezen en waarin te
gen het communistisch gevaar
wordt gewaarschuwd, hetgeen spr.
als geestelijke pornografie betitelt.
Daarbij haalt hij woorden van P-
H. 'de Greeve aan, die aldus spr.
insinueert, dat de grote branden
in Amsterdam door de communis-
ten zouden zijn aangestoken. De
haren rijzen spreker daarbij te
berge, hij vindt het noodzakelijk,
dat degenen. die zo tegen de por
nografie waken, ook eens zouden
letten op dergelijke brochures, waar
door slechts haat wordt gekweekt
volgens de heer Torenvliet.
De heer Woldendorp staat geheel
achter de bijlage. Als er blj de bi-
bliotheekhouders slechts alleen goe-
de lectuur Is. dan behoeven zij geen
bezwaar te hebben tegen het voor
stel van B. en W. Hij vroeg echter
hoe de samenstelling der raadscom-
missie zou zijn en hoopte, dat in
deze zaak de raad. die z.i. al te
onmondig is. toch ook iets te zeg
gen zou hebben.
De heer Kirpensteyn staat huive-
rig tegenover deze materie en
maant aan tot voorzichtigheid.
Hij wijst op 'n uitspraak van
oud-minister Witteman. die 'n der
gelijke verordening juridisch met
toelaatbaar achtte. Men kan hoog-
stens bepalen, dat bij uitlening van
toestemming van ouder of voogd
moet blijken. Hij vraagt, of deze
maatregelen voor Alkmaar nodig
zijh.
De heer Venneker begrijpt de
verbazing niet over dit voorstel. oat
een uitvloeisel is van het gezamen-
lijke program voor deze periode.
Spr. is niet tegen uitstel, als het
maar niet te lang duurt.
De heer Hoytink is B. en W. dank
baar voor dit voorstel, dat naar zijn
mening niet overbodig is. Wordt de
voorgestelde verordening van ho-
gerhand niet goedgekeurd, dan
heeft de Raad tenminste zi>n plicht
gedaan. De benoeming van de com
missie zou spr. aan de Raad willen
overlaten; voorts vindt spr. het niet
nodig, dat het voorstel wordt aan
gehouden of ter behandeling aan de
Commissie Jeugdzorg gegeven moet
worden.
De voorzitter is dankbaar voor de
algemene bijval. Spr. herinnert ook
aan de vroegere besprekingen, waar
van dit voorstel een uitvloeisel is.
Hij ziet dus geen reden voor uit
stel, te meer daar tal van vereni-
gingen vbn allerlei schakeringen te-
voren om advies gevraagd zijn.
Het voorstel beoogt het bestrijden
van de pornografische lectuur, dpch
wil de geestelijke vrijheid niet aan-
tasten. Spr. zou willen, ,dat de Raad
aan B. en W. ovepliet, de commissie
te benoemen; daar het hier een
moeilijke kwestie is, verwacht spr.
daarvan beter resultaat dan van 'n
benoeming door de Raad.
De heer Kirpensteyn citeert nog-
maals minister Witteman en be-
weert in verband daarmee, dat de
Raad zich met dit voorstel op glad
ijs begeeft.
Spr. wil niet verder gaan, dan.
de toestemming der ouders en
voogden bij de uitlening voor te
schrijven.
De heer De Wilde acht de beste
bestrijding van pornografie de be-
schikbaarstelling van goede lectuur.
Het behoeft geen lang uitstel te
betekenen, als deze kwestie in han
den van de Commissie Jeugdzorg
wordt gesteld, die ze in het kader
van haar gehele taak kan bezien.
Hij meent te mogen zeggen, dat de
Commissie Jeugdzorg binnen niet
al te lange tijd met haar taak ge-
reed is en handbaaft zijn voorstel
om deze aangelegenheid te verwij
zen naar de commissie voor het
jeugdvraagstuk.
De heer v. d. Borden meent. dat
de zaak wel voortgang kan vinden;
waarover de Commissie Jeugdzorg
zich slechts kan verheugen.
De heer De Zeeuw vindt deze
materie in de commissie voor straf-
verordeningen waar spr. ook lid van
is, beter op z'n plaats dan in de
Commissie Jeugdzorg; in het laatste
geval vreest spr., dat het heel lang
zou duren voor er 'n rapport komt.
Spr. is daarom tegen het voorstel-
De Wilde en beveelt de Raad aan
't voorstel van de Commissie Straf-
verordeningen aan te nemen.
De heer Hoytink ziet de noodzaak
van het voorstel-De Wilde niet in,
nu tal van verenigingen reeds ge
hoord zijn.
De heer De Wilde betoogt, dat de
Commissie Jeugdzorg met deze ma
terie bezig was en straks gaarne
de Raad zou willen adviseren.
Het voorstel-De Wilde, de zaak
naar de Commissie voor het Jeugd
vraagstuk te verwijzen, werd aan
genomen met 12 tegen 9 stemmen.
Tegen stemden de KVP en Prot.-
Chr.
Het eerste gedeelte van Jiet voor
stel van B. en W., dat een verbod
inhoudt tot het openbaar tentoon-
stellen Van aanstotelijke afbeeldin-
gen. geschriften of voorwerpen,
werd z.h.st. aangenomen.
Besloten werd een bedrag van
f 20.000 te ovteren voor aankoop van
twee barakken. ten gebruike van de
vorming van de rijpere jeugd.
K. A. B. ALKMAAR
Zondag a s. 7 November zal de
jaarlijkse dodenherdenking plaats
hebben op het R.K. kerkhof, des
middags om 3 uur. Het bestuur.
,.HET WAPEN v. HEEMS-
KERK": Zaterdag 8 uur;
Jubileum Dubbel Mannen-
kwartet.
GDLDEN VLIES: Zondag 8
uur:: L.T.J, toneelavond.
BIOSCOPEN:
HARMONIE: Hellza Poppin,
18 jaar
VICTORIA: Mildred Pierce,
volw.
CINEMA: Fantasia, boven
14 jaar.
A. B. T.:
jaar.
APOTHEKEN: Zaterdag: B.
H. J. Schouten, Emmastr.
64; Zondag: Dr. H. Hartong
van Ark. Langestraat 1.
NACHTDIENST TAXI'S:
Zaterdag: Nassaugarage,
Nassauplein, telef. 3545;
Zondag: H. Jong, Linden-
laan 100. telef. 3628.
ZONDAGSDIENST:
Dr. Sluymer en dr. Maats.
Secret Service, 14
BERICHT
Het ingezonden stuk van A. A. Z.
A. kon wegens plaatsgebrek nog
niet worden opgenomen.
Donderdagavond hield de afdeling
Laurentius van de K.A.V. haar
eerste ledenvergadering. De voor-
zitster, mevr. v. d. Berg, gaf, na
opening met de Chr. Groet. een uit-
eenzetting over het werk der KAV.
In de pauze werd gratis koffie ge-
serveerd en een gratis verloting ge-
houden, die zeer in de smaak viel.
De G.A., recto*r Holthuizen, sprak
een kort woord, waarin hij wees op
ons aller plicht, om op sociaal ge-
bied en op het gebied der naasten-
liefde naast elkaar te staan.
Na de behandeling van een 18 punten lange agenda begon de
gemeenteraad gisterenmiddag hall vijl aan het voorstel tot
reorganisatie van het Openbaar Lager Onderwijs, zoals dat was
vervat in het rapport van de in de vergadering van 21 Augustus
'47 benoemde Bijzondere Raadscommissie ad hoc; dit voorstel
hield in oprichting van een openbare school voor gewoon lager
onderwijs, beginnende bij het vijfde leerjaar en voorts de klas-
sen 6a en 6b omvattende, speciaal bestemd voor leerlingen, die
na het doorlopen van deze school V.H.O. of M.O. zullen gaan
genieten. Voorts om de thans bestaande opleidingsschool (Tes-
selschadeschool) om te vormen tot een niet-opleidingsschooL
De commissie had alvorens haar spreker uitvoerig aangehaald, ver-
sterken hem in de mening, dat de
voorgestelde kopschool onaanvaard.
baar is. Wij zijn echter ook, aldus
spreker, tegen een of meer zesklas-
sige opleidingsscholen, zoals de NOV
voorstelt, zulks op utiliteitsgronden;
spreker neemt aan, dat de onder-
wijzers zich gaarne bereid zullen
verklaren ook aan hun scholen de
opleiding ter hand te nemen, vooral
wanneer de ..wijkscholen" welke de
commissie voorstelt en waarmee
sprekers fractie zich kan verenigen,
tot stand komen. Namens zijn frac
tie doet spreker de suggestie aan
alle openbare lagere scholen oplei-
dingsbevoegdheid te geven met sen
brugklasse. Hij geeft daarbij de
voorkeur aan het systeem Leeuwar.
den, waar men een zevenjarige op
leiding heeft. Een zesjarige oplei
ding is altijd forceren, zoals blijkt
liit de klachten over het vele huis-
werk aan de Tesselschadeschool.
Spreker wil hiervan het hoofd dier
school geen verwijt maken, omdat
deze door de eisen van M.O. en
V.H.O. tot dit tempo gedwongen
wordt. Spreker wil deze suggestie
wel beperken tot een zesjarige op
leiding met daaraan verbonden een
brugklasse. Hij wijst op Zaandam,
waar men van de opleidingsschool
is afgestapt en de eerste klas ULO
als brugklasse gebruikt, welk sy
steem door prof. Kohnstam volledig
wordt onderstchreven. De brug
klasse bij het VLO vindt spreker op
de goede plaats, omdat het in de
practijk uitstekend gaat en de con
currence tussen ULO en MO wordt
buitengesloten. Ook geeft de brug
klasse steun aan het VGLO, dat an-
ders tot een prutschooltje met wei-
nig leerlingen zou vervallen. De
brugklasse aan het VGLO is histo
risch gegroeid en er is voor spreker
geen reden hier een abrupt einde
aan te maken. Sprekers fractie
heeft ook geen bezwaar de te ver-
wachten landelijke reorganisatie
van het LO af te wachten. Resume-
rende: sprekers fractie is tegen het
voorstel van de commissie, is ge-
porteerd voor het systeem Leeu-
warden, heeft geen bezwaar tegen
een proef met een zesjarige oplei
ding met een brugklasse aan de
school voor VGLO en zal zich niet
verzetten tegen aanhouding van de
kwestie tot de in uitzicht gestelde
landelijke reorganisatie.
De heer Torenvlied (CPN) heeft
nooit klachten over het onderwijs
gehoord en ziet de urgentie van het
voorstel der commissie niet in. De
gemeente doet te welnig om de
ouders inzicht te geven in de on-
derwijsmogelijkheden voor de km-
deren. Spreker is tegen de voorstel-
len van de commissie en wil het
OLO niet tot proefkonijn maken.
Spreker wijst op de toename van
het aantal leerlingen en acht de
huisvesting van het OLO precair.
De heer van den Borden (Prot.
Chr.) noemt het rapport een zeer
gedegen stuk werk en wijst op de
zeer slechte huisvesting van de
Christeli.ike kleuterschool. Ook de
Handelschool, die moeilijk in stand
te houden is, moet dringend in een
behoorlijk gebouw komen.
Wethouder Coerts. die in het col.
lege zijn stem had voorbehouden,
vreest, dat de oplossing van de com
missie niet de juiste is; het gaat in
tegen de adviezen van alle onder-
wijsdeskundigen. Afgezien daarvan
is spreker al tegenstander van op-
leidingsonderwijs, omdat z.i. het
MO zich moet richten naar het LO
en niet omgekeerd. Opleidingsscho
len ontvolken de andere scholen.
Spreker staat op het standmmt, dat
het belang van het schoolgaand
kind eist, dat de opleiding gegeven
wordt aan alle openbare scholen.
De Commissie aan het woord.
Wethouder van Slingerland ver-
rapport uit te brengen 21 vergade-
ringen aan deze materie besteed,
tal van instanties gehoord en ver-
schillende reizen gemaakt o.a. naar
Leeuwarden en Almelo. 2 Juli '48
.werd het.rapport aangeboden en in
Augustus van dit jaar aangehouden,
waarna de afdeling Alkmaar van
de N.O.V. en de ouders van de leer
lingen van de Tesselschadeschool
adressen indienden, welke ook nog
door de commissie werden behan-
deld. Na een uitvoerige behande
ling, welke vijf uur vorderde, be-
sloot de raad met 12 tegen 9 stem-
men tot aanvaarding van het voor
stel der commissie, welke bestond
uit; weth. G. van Slingerland, voorz.
en de dames J. H. Kommer-van der
Zwaard en M. Kamphuys, en de
heren P. Gropt, C. Venneker, K. de
Wilde als leden met de heer G.
Hoytink als rapporteur. Behalve de
commissie stemden de heren van
den Borden, Woldendorp, Vleugel,
Leesberg en de Zeeuw voor het
voorstel; tegen stemden de vier
communisten en de vijf resterende
leden van de P.v.d.A. Van de PvdA.
waren afwezig wethouder Bakker
en de heer Steenis, van de K.V.P.
de heer de Kort, terwijl er een
vacature was wegens het bedanken
van de heer Schouten. De beraad-
slagingen werden op de publieke
tribune met belangstelling gevolgd
door de heer Vernooij, inspecteur
van het L.O.. enkele onderwijzers
van Katholieke en ChristeTijke scho
len. ferwijl in de avondzitting een
onderwijzer van de school voor
VGLO aanwezig was. De leerkrach.
ten bij het openbaar onderwijs
schitterden door afwezigheid.
De debatten de voorzitter
merkte na afloop hiervan op, dat hij
ze nog nooit zo uitvoerig en dege-
lijk had meegemaakt werden ge
opend door de fractievoorzitter van
de P.v.d.A,. de heer Sietsma, die
zich tegen het voorstel van de com
missie. voor wier werk hij grote
waardfring had, uitsprak. Hij on-
derschreef enkele door de N.O.V.
en de ouders aangevoerde bezwaren
volledig en was van mening, dat de
onderwijsorganisaties stem in de
materie hadden moeten hebben voor
de samenstelling van het ontwerp,
zoals. naar spreker meende. oud-
burgemeester Koelma destijds be-
loofd had. Spreker vroeg wethouder
van Slingerland. die de portefeuille
van onderwijs van de heer Koelma
had overgenomen, of hij het voor
stel met de organisaties heeft be-
sproken.
De NOV verwerpt op utiliteits
gronden het instituut opleidings
school "niet, doch heeft er bezwaar
tegen om opvoedkundige redenen.
Met de NOV ziet spreker geen voor-
deel voor het onderwijs in het
stichten van een opleidingsschool in
andere vorm. Hoewel het beter is
op tienjarige dan op zesjarige leef-
tijd te beslissen over de opleiding,
biedt dit nog geen waarborg voor
de toekomstige ontwikkeling. Welke
houding zal het gemeentebestuur
aannemen. als ouders tegen het ad
vies van de beoordelingsihstantie in
hun kind toch op de ..kopschool"
willen plaatsen? Met de NOV zou
spreker het betreuren, als de school
voor VGLO bloedarm zou worden,
hetgeen het geval is als de brug
klasse verdwijnt. die reeds jaren
uitstekend werkt. Vele ouders ver-
wachten grote schade aan het
O.L.O.: als de opleiding in twee
klassen wordt samengedrongen, zul
len de klachten over geforceerd
tempo van het onderwijs toenemen.
Wie bezwaar heeft tegen een zes
jarige opleiding, zal nog meer be
zwaar hebben tegen een tweejarige.
Argumenten tegen het voorstel van
verSchillende deskundigen, door
dedigt het voorstel der commissie,
waarvan hij de voorzitter was; hij
heeft niet veel hoop de raad tot
andere gedachten te brengen.
In antwoord aan de heer Sietsma
zegt spreker niet met de organisa
ties gesproken te hebben, omdat
hij vreesde, dat dit niet de instem-
ming 'zou hebben van mr. Koelma,
op wiens terugkomst toen nog ge-
hoopt werd. Als we een jaar geie-
den geweten hadden, dat men de
landelijke reorganisatie wilde af-
wachten, dan had men de commissie
de opdracht moeten geven een rap
port uit te brengen met het advies:
Laat alles zoals het is. Bij de be-
grotingsbeschouwingen in 1947 drong
de raad op reorganisatie aan, die
voor 1949 haar beslag moest krij-
gen. De commissie kreeg een op
dracht, die verder ging, dan nu
wordt voorgesteld. De commissie
heeft altijd het belang van het
Openbaar onderwijs en van het kind
voor ogen gehouden en geen bijbe-
doelingen gehad. De grote toevloed
naar de Tesselschadeschool bracht
de eerste klassen aan andere scho
len in gevaar, waarmee spreker
niets ten nadele zegt van het onder
wijs aan de Tesselschadeschool. Spr.
wijst op de tegenstrijdige adviezen
van verschillende deskundigen; te
gen de brugklas van het VGLO, die
een groter aantal leerlingen aflevert
dan de Tesselschadeschool, schijnt
men van hogerhand bezwaar te
hebben. De zaak is van alle kanten
bekeken en met alle daarvoor in
aanmerking konaende instanties is
geconfereerd; het meest en onaange-
naamst met de N.O.V. Aan deze
heren is niets opgedrongen, doch er
was met hen niet te praten, omdat
zij daags tevoren in een vergade
ring hun standpunt bepaald hadden.
Als men niet ,mag experimenteren
kan men de onderwijsvernieuwing
wel aan de kapstok hangen. Dit
voorstel w'ilde kinderen vrijwaren
van gestoom vanaf de eerste klas.
Het maakt tevens mogelijk, dat
alle eerste klassen goed bezet blij-
ven. Voor de huisvesting wist de
commissie geen oplossing, zodat de
commissie dit vraagstuk aan B. en
W. overdroeg. Het Openbaar onder
wijs is nog zo slecht niet gehuisvest.
Het Katholiek L.O. en de Christe-
lijke kleuterschool zijn wel het
meest beroerd gehuisvest. Spr. hoopt
dat in de nabije toekomst nieuwe
schoolgebouwen zullen komen. De
inspecteur van het L.O., toch zeker
een deskundige, stelde de commissie
in het gelijk na het vraagstuk gron-
dig te hebben bestudeerd. Opleiding
aan alle scholen, waarvoor de heer
Sietsma een lans breekt, wordt door
deskundigen afgekeurd; het is een
utopie. De commissie bracht het
rapport uit in de verwachting een
goede daad te stellen in het belang
van het kind en het O.L.O. en hoopt
dat de raad het zal aanvaarden.
De heer Venneker acht het ver
wijt, dat de commissie geen reke-
ning hield met de deskundigen, on-
verdiend en vindt het afwijzend
standpunt van de P.v.d.A. vreemd.
Buiten de raad had de commissie
meer waardering. Bij de begroting
in 1947 gaf de heer Hoytink reeds
de richting aan, in welke de com
missie zou werken. Behalve de heer
Sietsma ging geen der leden hierop
in, zodat algemene instemming ver
wacht mocht worden. De hoofden
van scholen achten opleiding aan
alle scholen onmogelijk, evenals
de directie der H.B.S., die het een
funeste gedachte noemde. Waarom
animo voor een brugklasse en een
7-jarige opleiding, als een 6-jarige
mogelijk is. Een Centrale Oplei
dingsschool is een brug van L.O.
naar M.O. Bij wijkverdeling wordt
t e grote toeloop naar bepaalde
scholen voorkomen, waarmee de
rust bij het onderwijs gediend is.
Ook de N.O.V. acht opleiding vanaf
10 jaar beter dan vanaf 6 jaar; de
directeur van de H.B.S. is voor de
kopschool. Als de Raad het voorstel
der commissie aanvaardt, dan heb
ben de leerlingen niet te vroeg huis-
werk.
Spr. vraagt de Raad zich te be-
denken, alvorens het rapport af te
wijzen.
Twee P.v.d.A.-voorstanders
De heer De Wilde, die met mevr.
Kommer lid der Commissie was,
verdedigt dan het rapport in een
uitvoerig betoog.
Men moet niet denken als de heer
Sietsma, aldus spreker, dat de com
missie moeilijk op haar standpunt
kan terugkomen, omdat zij dit een-
maal heeft vastgelegd. De dank, die
de N.O.V. aan de heer Sietsma
bracht, was onnodig, omdat men
reeds vanaf begin Juli wist, wat het
rapport inhield. In tegenstelling met
wat de heer Sietsma zei. was vol
gens spr. slechts 6en schoolhoofd
voor opleiding aan alle scholen. Spr.
vindt het vreemd, dat ze er nu alle-
maal voor zijn. De onderwijsvernieu
wing moet van de onderwijzers zelf
uitgaan, vooral als zij de commissie
ondeskundig achten. De ouders zijn
onvoldoende ingelicht wegens ge-
brek aan medewerking van de hoof
den van scholen, die geen ouder-
avonden wilden beleggen om het
pro en contra te behandelen. Spr.
geloofde, dat vele ouders hun hand-
tekening gezet hebben, zonder het
adres te lezen. Blijkens de debatten
zijn de bezwaren tegen de huidige
onderwijsregeling vri.i algemeen. Zij,
die tegen het rapoprt zijn, willen
verder gaan. Spr. is tegen opleiding
vanaf de 6-jarige leeftijd, omdat dan
alle kinderen mee-„genieten" van
het klaarstomen der kinderen, die
naar de HBS gaan. De commissie
is er zich van bewust. dat bij de
selectie veel gevraagd wordt van
ouders, onderwijzers en gemeente
bestuur; de ouders moet duidelijk
gemaakt worden, dat de huidige toe-
stand om paedagogische redenen on-
houdbaar is. De selectie dient rustig
te geschieden in overleg met de
ouders. Spr. wijst op Almelo, waar
de opleiding in twee jaar rustig
geschiedt; eerst het laatste halfjaar
wordt speciaal op het toelatings-
examen gewerkt. Bij de selectie
hebben z.i. de ouders een beslissen-
de stem; daarmee verzwakt spreker
wel het standpunt der commissie.
doch hij acht het niet verantwoord
ouders te verbieden hun kinderen
on de opleidingsschool te plaatsen.
T£ grote toeloop verwacht spr. niet.
De voorstelling, alsof het O.L.O.
proefkoniin is, wijst spr. af. Ook het
voorstel Sietsma is een proef. Gezien
de bezwaren tegen de huidige orga-
nisatie mag een proef genoir* n wor
den. Als de landelijke regeling tot
stand komt, is het systeem van de
commissie niet zonder waarde en
kan het aangepast worden aan de
nieuwe situatie. Wat de brugklas
aan de school voor V.G.L.O. betreft,
deze school is niet als opleidings
school bedoeld. Spr. is tegen de
suggestie van de heer Sietsma c.s.,
omdat hij in Alkmaar een 7-jarige
opleiding zeer moeilijk acht en een
6-jarige opleiding onmogelijk. Spr.
wil niet tegen het advies van de
hoofden der scholen ingaan.
Hoytink aan het woord:
De heer Hoytink herinnert eraan,
dat de heer Westerhof 25 jaar ge-
leden ongeveer hetzelfde voorstelde
als de commissie thans. Wij moeten
oordelen naar plaatselijke omstan-
digheden en als de raad in goed
vertrouwen de commissie benoemde,
moet hij beginnen met er vertrouwen
in te stellen. De commissie hoorde:
de hoofden der scholen, de N.O.V.,
de commissie van toezicht. de com
missie van onderwijs, de Ouderraad
en Oudercommissie, de ouders der
opleidingsschool en de inspecteur
van het L.O. Alleen de N.O.V. maakt
bezwaren. De brugklas is in strijd
met elke schoolorganisatie, al is het
onderwijs goed aan de V.G.L.O.-
school. Het objectief belang van het
kind moet voorop staan. Er is geen
sprake van, dat Barbertje moet han
gen, dat de school van de heer v. d.
Belt moet verdwijnen. Spreker zbu
het zelfs op prijs stellen, als dete
hoofd werd van de kopschool. In
deze progressieve tijd is het onder
wijs geen kwestie van geld maar
van verstand. De ouders hebben
vrije keus naar de richting van het
onderwijs, maar daarmee is het in
feite uit. Waartoe zou het leiden,'
als alle ouders konden beslissen
naar welke school hun kinderen
zullen gaan. Daarom stelt de com
missie wijkscholen voor, waarop
kinderen uit eigen omgeving ge-
plaatst worden. Spr. is bereid m6e
te gaan met elk ander voorstel, als
men aantoont, dat dit beter is dan
dat der commissie en in het belang
van het kind. Spr. kan zich voor-
stellen, dat het hoofd van de VGLO-
school de brugklas en het hoofd van
de opleidingsschool zijn school wil
handhaven, maar dat is een subjec-
tieve opvatting, die niet in het be
lang is van het kind. In de commis
sie waren alle fracties vertegenwoor-
digd en omdat spr. hier als raadslid
zit, mag hij, hoewel voorstander van
het bijzonder onderwijs, zich be-
moeien met het Openbaar onder
wijs. Spreker is zo overtulgd van
het goede van het voorstel der com
missie, dat hij dit ook voor het an
dere zou voorstellen. Het systeem
Zaandam is onjuist, omdat het ULO
in een andere richting ombuigt. dan
het M.O. Spr. begrijpt niet, dat de
heer Sietsma het adres van de
N.O.V. onderschrijft en vindt het
onjuist, dat alleen de P.v.d.A.- en
C.P.N.-raadsleden voor de vergad
ring van de N.O.V. waren uitgeno-
digd. De N.O.V. beschouwt zich de
aangewezen raadgeefster van het
gemeentebestuur. Spr. heeft geen
bezwaar tegen een advies, maar wel
tegen het vastleggen van een stand
punt, voordat met de commissie ge
sproken wordt. De N.O.V. noemt 't
O.L.O. het instrument van de een-
heid van het Nederlandse volk.
Hierover zou spr. uren kunnen
debatteren, doch hij wil slechts en
kele cijfers noemen. De bevolking
van Alkmaar steeg van 28.000 in
1930 tot 39.000 in 1948. De verhou-
ding van de raad was in '30 tien
links en negen rechts, thans 14 links
en 11 rechts. Het O.L.O. telde in '30
2000, in '48 2088 leerlingen; het bij
zonder onderwijs in '30 2100 en 'thans
3637 leerlingen. Dat is bijna 1600
meer dan het O.L.O. Dit in antwoord
aan het N.O.V. De N.O.V. wil nieu
we scholen. Waarvoor? Om andere
scholen te ontvolken? Als er in het
Bergerkwartier een nieuwe school
moet komen, zullen wij eerst eens
moeten uitvechterf voor welke rich
ting die school zal zijn. Spr. doet
een beroep op het College om in de
huisvesting verbetering te brengen.
Het gaat om de kinderziel. evenals
bij het voorstel in zake lectuur. Het
is een stap voor jaren en daarom be-
rade men zich goed alvorens een
beslissing te nemen.
De voorzitter sluit zich aan
bij de oppositie.
De voorzitter is met de heer
Torenvlied van mening. dat het nog
niet uitgemaakt is, of de huidige
tcestand onbevredigend is. Spr. zou
het betreuren, als de raad een eind
maakte aan het bestaan van de
Openbare opleidingsschool. Hij zou
gaarne vernemen van de K.V.P.-
fractie, waarom de Katholieken wel
een 6-jarige opleidingsschool hand-
haven. Na een onderhoud met de
hoofden der drie middelbare scho
len, de inspecteur van het L.O., de
lector van het Lyceum en de raads
commissie kwam spreker tot de
conclusie, dat deze heren een gelijke
opleiding aan alle scholen een utopie
achten; ook spr. is daarvan over-
tuigd. Men moet zich instellen op
de besten, niet op de middelmaat.
Daarom gelooft spr.. dat het niet
verstandig is het M.O. te richten
naar het L.O. Aan de ouders komt
het volste recht toe de onderwijs-
richtingen voor hun kinderen te kie-
zen. Na de diverse besprekingen
acht spreker zich niet gerechtigd
zich voor het voorstel der commis
sie te verklaren. De organisatie, die
men aan het Openbaar Onderwijs
wil geven, moet door de meerder-
heid uitgevoerd worden. Het systeem
van de commissie zal door de onder
wijzers, die een andere mening zijn
toegedaan, niet met enthousiasme
worden uitgevoerd. Het is een ge-
zond beginsel van de wetgeving
vorm te geven aan wat leeft in de
kringen van belanghebbenden en
belangstellenden. Het voorstel der
commissie geeft meer de indruk van
een systeem dan van natuurlijke
groei. Natuurlijke groei moet men
leiden, niet stuiten.
De katholieke opleidings
school
De heer Woldendorp wijst er op,
dat de katholieke meisjesopleidings-
school reeds is afgesehaft eh dat in
het schoolbestuur reeds het plan
besoroken is om te komen tot paro-
Chiele scholen, die men kan verge-
lijken met de door de commissie
voorgestelde wijkscholen. Het ge-
brek aan gebouwen, de financiele
kwestie en de samenstelling van het
schoolbestuur waren oorzaak, dat
dit plan nog niet verwezenlijkt
werd. Naar sprekers mening is de
overgrote meerderheid der katho
lieke ouders voor het plan en voor
afschaffing van de opleidingsschool.
Replieken
De heer Sietsma vindt. dat de
verdedigers van "het rapport geen
nieuws brachten; aan het eind van
zijn betoog merkte echter de heer
van Slingerland op. dat de heer
Sietsma aan een kwartier nog niet
genoeg had om van antwoord te
dienen.
De heer Hoytink uit zijn teleur-
stelling over het standpunt van de
voorzitter.
De heer van Slingerland meent,
dat het gemeentebestuur wel in kan
pakken, als de onderwijzers menen,
dat zij moeten regeren. Spreker
hoopt, dat de heer Torenvlied, die
aan de voorzitter goed gezelschap
kreeg, daarvan geen moeilljkheden
met zijn partij zal ondervinden. Het
spijt spreker, dat de voorzitter hem
ontvallen is. doch hij is 'niet over-
luigd, dat de tegenstanders het bij
het juiste eind hebben.
De voorzitter: Het gemeentebe
stuur laat zich niet leiden of rin-
geloren door de onderwijzers, maar
met onwillige honden is het slecht
HARMONIE THEATER
Helzza Poppin
De film, welke deze week de
hoofdscaotel van Harmonie-Theater
uitmaakt, is er een van een bijzon
der genre, bijzonder vooral door de
vorm, waarin de humor is gegoten.-
Jammer genoeg is deze Amerikaan-
se humor.vaak geestig en origi-
neel ov^r het algemeen te bizar,
zodat wij voorbehoud moeten ma.
ken voor jeugdige personen en een
leeftijdsgrens moeten aanhouden
van 18 jaar.
Hellza Poppin wil, evenals de
haam, niets zeggen. doch is een
aaneenschakeling van dwaasheijl en
show. Het voorprogramma was uit
stekend verzorgd, al viel het oufle
filmpje van Chaplin wat uit de toon.
A, B. T.
Alkmaars Bioscoop Theater biedt
deze week een programma van
spanning en sensatie.
In het voorprogramma is het de
film „Het geheim der dode stad"
die de bezoeker in de prairie ver-
plaatst. temidden van vuurgevecht
en cowboy-galop.
Daarna. in „Secret-Service" houdt
Charlie Chan de bezoekers in span
ning, wanneer hij in diverse moord-
zaken licht brengt.
Voor de liefhebber een spannend
programma.
VICTORIA
..Mildred Pierce" is een film, die
niet zonder reden voorbehouden is
voor volwassenen. Genoemde Mil
dred, vertolkt door Joan Crawford,
is moeder van een volwaSsen doch-
tcr, die in alles er naar streeft zo-
veel mogelijk plezier te hebben en
daarbij de gevoelens van anderen
niet ontziet, zelfs niet wanneer het
haar moeder betreft. Moeder Mil
dred is juist als moeder een enigs-
zins slappe figuur, die van het begin
af aan de opvoeding van haar doch-
ter Veda verkeerd aanpakt, zodat
een groot deel van de ellende, die
in deze film voorkomt, haar eigen
schuld is. Moeder en dochter, bei-
den met merkwaardige karakters in
een merkwaardige film, die begint
en eindigt met dezelfde moord. Er
wordt in deze film uitstekend spel
gegeven.
In het voorprogramma draait ac-
tueel wereldnieuws.
CINEMA AMERICAIN
Fantasia
De film ..Fantasia", Walt Disney's
meest besproken werk, is een sa-
menstel van acht kleinere filmpjes,
waarin acht wereldbekende muziek-
werken op een even originele als
vreemdsoortige wiize tot het pu-
bliek komen. In lijnen en kleuren
en in de meeste gevallen in een
lustig spel van fijn getekende figu
ren, ontleend aan de dierenwereld
en aan de mythologie. tracht de
maker van deze unieke film de mu
ziek te verduideli.iken, sterker te
laten spreken. Men mag dan met
deze methode, om muziek verteer
baar te maken, ffeen vrede hebben,
een feit is dat Disney het op een
zeer kunstzinnige en voor een ieder,
die wil zien en wil horen, verstaan-
bare wiize heeft gedaan. Het is in
alle opzichten een fris en origineel
werk, dat zeker de aandacht ver-
dient. Voor een uitvoeriger beschou-
wina verwijzen wit de lezer naar
ons blad van Woensdag j.l. Wii ver-
melden slechts nog dat de directie
van Cinema Americpin gemeend
heeft, en daar deed zij goed aan.
om de aandacht niet te veel af te
leiden. van een voorprogramma voor
deze film af te moeten zien en
voorts dat deze film weliswaar voor
14-jarigen is goedgekeurd, doch zo-
veel van het concentratie-vermogen
vergt, dat tb jeugdige personen dit
werk beter ongezien kunnen laten.
hazen vangen. De Tesselschade
school is de meest bloeiende open-
bare school, die we hebben. Men
snijde deze school niet het leven af.
Spreker schorst dan de vergadering
om de fracties gelegenheid te geven
zich te beraden.
Na een half uur schorsing, waar
in de heer Sietsma c.s. vergeefse
pogingen deed een tussenvoorstel te
formuleren, kwam het voorstel van
de commissie in stemming. Nadat
het om elf uur met twaalf tegen
negen stemmen was aangenomen,
sloot de voorzitter met een woord
van dank aan de raad voor de
waardige wijze van behandeling de
vergadering.
Het eerste elftal speelt a.s. Zon
dag 1 Nov. tegen TSCK, 's middags
om 4.30 op het RK AFC terrein
aan de Westerweg. Het tweede
speelt tegen WSV 2 om 3.30 op het
WSV-terreiil' in Wormer. De speel-
sters van het tweede vertrekken
met de trein van 2 uur 10 uit Alk
maar naar Wormerveer. Vandaar
met de bus verder, welke in Wor
mer voor het WSV-terrein stopt.
Het bestuur wenst jullie Zondag
sportieve wedstrijden en overwin-
ning toe. Doe jullie best, AOG, en
brengt de puntjes mee.
Ten raadhuize kwamen dezer da-
gen op uitnodiging van burgemees-
ter mr. dr. H. J. Wytema vertegen-
woordigers van het Alkmaarse ver-
enigingsleven in vergadering bijeen
ter bespreking van het reeds eerder
door de burgemeester* gelanceerde
plan tot oprichting van een alge
mene Bath-vereniging.
Burgemeester Wytema, die de ver
gadering leidde, gaf een uiteenzet-
ting van zijn plan, dat beoogt de
belangstelling van de Alkmaarse
bevolking voor de uitwisseling met
Bath te verbreden en veralgemenen.
Daartoe zal z.i. een vereniging
moeten komen, waarvan ieder indi-
vidueel lid kan worden en die
nadat een voorlopig comite de voor-
bereidende werkzaamhedeu tot -een
goed einde zal hebben gebracht
een eigen bestuur zal kiezen, dat
met de leden verder zal uitmaken,
hoe het gestelde doel dient te wor
den bereikt. Spreker stelde zich
voor, dat deze vereniging dan be
halve de uitwisseling ook de orga
nisatie van cursussen in de Engelse
taal ter hand zal nemen. Op een
vraag, door een der aanwezigen ge
steld, antwoordde burgemeester Wy
tema, dat hij zijn plan ook met het
bestaande Bath-comite besproken
had; dit comite zal niet blijven be
staan, doch geheel opgaan in de
nieuwe Bath-vereniging.
Na enige gedachtenwisseling werd
besloten, dat de vertegenwoordigers
der verenigingen de plannen in hun
organisatie zouden bespreken; Over
vier weken zal in een tweede bij-
eenkomst een voorlopig werkcomite
worden gevormd om het plan tot
oprichting van de Bath-vereniging
verder uit te werken.
A.s. Zaterdag: HSVKolp. Boys
3 15; BergenRanders 3.00; Koe-
dijk a—AFC c 3.00; HSB b—Ran-
desr b 2.30; Alkm. Boys bAlcma-
ria b 4.00; AFC bForesters a 3.30
Alkm. Boys cAlcmaria d 2.15;
AFC c—-Alcmaria e 2.30.
Zondag a.s.: Berdos aAFC a
1-30.
Stand tot en met heden:
Afd. A: Alkm. Boys a 5—10; HSV
a 57; Alcmaria a 57; Kolp. Boys
a 56; Bergen a 43; Berdos a 3
3; Vrone a 52; AFC a 63; Ran
ders a 41.
Afd. B: Alkm. Boys b 6—10; Alc
maria c 69 Alcmaria b 58; AFC
b 68; Foresters a 32; AFC c 52
Randers b 51; HSV b 10; Koe-
dijk a 30.
Afd. C: AFC d 48; Alkm. Boys c
34; Alcmaria d 34; Alcmaria e
4—2; AFC e 4—0.
Berdos I—A.F.C. I
Victor II—A.F.C. II
A.F.C. Ill—Foresters II
Alkmaar IIA.F.C. IV
A.F.C. V—Alkmaar IV
Junioren:
A.F.C. a—U.S.V.U a
Volendam bA.F.C. b
Purmerend aA.F.C. c
Adspiranten:
A.F.C. aBerdos a
A.F.C. cVitesse b
A.F.C. e—A.F.C. d
A.F.C. h—A.F.C. j
Het eerste elftal gaat naar Ber
dos. Wordt het een revanche van de
bekerwedstrijden? Toont wat je
waard bent. Het tweede en derde
behoren te winnen. Het vierde gaat
de laatste nederlaag weer goed ma
ken. Het vijfde heeft ook kans op
de voile winst.
De junioren a en b moeten in de
running blijven. De C's zorgen eens
voor de voile buit. De adspiranten
a en c krijgen Berdos en Vitesse.
De overigen spelen tegen elkaar.
Dat zal spannen. Succes!
De P.P.C.-er.
Zondag 7 Nov. zal op het kerkhof
door de K.A.B. worden gebeden
voor de overleden vrienden van de
Beweging. Het is een mooie jaar-
lijks terugkerende plechtigheid,
waardoor we tonen, onze afgestor-
ven vrienden niet te vergeten. Mo
gen hun zielen de plaats van be-
stemming hebben bereikt en het
loon voor hun werk in ontvangst
hebben genomen. Om dat te be-
spoedigen bidden wij steeds voor
hen, maar zeker tijdens het Aller-
zielenlof in St. Barbara, op Zondag
a.s. te 3 uur n.m.
Vrienden, we rekenen op een
grote opkomst.
Vervolgens nen aansporing tot de
besturen der vakafdelingen. Voor
8 Nov. verwachten we de opgaven
van deelnemers aan de Studleda-
gen te Bergen, uitgaande van de
Kath. Actie, bij de penningmeester,
Metiusstraat no.2. Gezamenlijke
opgave en afrekening verlicht het
werk der K.A., zodat aanbevolen
wordt aan bovenstaand adres uw
opgave te melden.
K. J. B.
HEILOO. Voor een goed be-
zette zaal gaf de heer Stubenitsky
zijn lezing over radar. Na een in-
leiding over het principe, waarop
deze vinding berust. ging spreker
over tot de zaak zelf. Daar dit een
zware stof is, werd het onderwerp
min of meer aan de oppervlakte
gehouden. Ook de kathode-straal-
buis en de verschillende toenassin-
gen van radar werden onder de
loupe genomen. Toen we na het
einde van deze leerzame avond
naar huis gingen, was voor ons een
tipje van de sluier opgelicht, die
voor velen nog rond dit onderwerp
hing.
