Nieuw
Herinvoering prijscontrole en distributie
van schaarse grondstoffen
MERLE COCHRAN
naar Washington ontboden
Over de staatkundige ontwikkeling
in Indonesië
Vliegtuig met 25 Hongaren
landde te Munchen
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
Truman kiest weer
de geleide economie
Donderdag 6 Januari 1949 44e Jaargang No. 11455
Truman maakt zijn program bekend
Nationalisatie
en Socialisatie
Hevige regens in Italië
Roosevelt's New Deal overtroffen
Naar gelijkstelling
van blank en bruin
Veiligheidsraad komt Vrijdag of Maandag
te Lake Success bijeen
Indonesië
enig agendapunt
Truman speelt
hoog spel
Minister Drees
te Batavia
HM. de Koningin spreekt:
Radiorede van hedenmiddag
HET POSTVERKEER
MET INDONESIË
NIEUWE BONNEN VOOR
WERKKLEDING
Minister Stikker
sprak met Spaak
Jongetje in zwembad
verdronken
Het laatste nieuws
uit Indonesië
Kroniek en Kritiek
Gevlucht voor de Sovjet-terreur
Eerste Vrijdag
Abonnementsprijs 14.25 per kwartaal, f1.43 pei
maand, inclusief incasso Advertentie-tarief
per editie li cl per m.m., minimum f 2.50, In alle
edities 26 cl per m.m., minimum f 4.familie
berichten 20 ct., resp. 30 cl per m.m. Bij
contract belangrijke korting. Directeur E. J. M.
Stumpel. Hoofdredacteur H. N. Smits, Rayon-
redacteuren Fr. Otten, M P. Janssen, J. Toes.
Bankrelatie»: Noorderbank. Nederl. Credletbank
HET
Buiten God is 't nergens
veilig (Vondel)
A/i
FEIT
VAN HEDEN
Pagina 1 en 3
Kantoren: ALKMAAR, Laat 221, tel. 2046, (2 lijnen), K 2200; HOORN, Draafsingel 59, teL 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; DEN HELDER, Keizerstraat 89, tel. 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, teL 459 K 2240
(Van een bijzondere medewerker)
ZOWEL socialisatie als nationalisatie
hebben na de bevrijding actuele
betekenis gekregen. Niet zozeer om
wat achter het IJzeren Gordijn ge
schiedt, als wel om wat regeringen
in West-Europa hieromtrent nastre
ven. Ook ten onzent wordt door de
P.v.d.A. sterk in deze richting ge
dreven. Dat ook de C.P.N. dit doet,
laten wij buiten beschouwing: de
communisten zijn geen ernstige spe
lers in het politieke en sociaal-
economische spel. Sportiviteit en
eerlijkheid zijn hun vreemd.
In Engeland en Frankrijk zijn
sommige idealen t.a.v. nationalisatie
en socialisatie verwerkelijkt. De
grondgedachte: eigendom van be
langrijke economische en sociale
sectoren aan de gemeenschap te
brengen, omdat zij op de eerste
plaats het gemeenschapsbelang
moeten dienen, moge een zekere
bekoring uitoefenen en oppervlak
kig denkende geesten tot (te) snelle
conclusies voeren, wie dieper op de
zaak ingaat, stelt zich allereerst
twee vragen: kan dit algemeen wel
zijn niet evengoed of beter door
particulier bezit worden gediend?
En vervolgens; kan het genationa
liseerde bedrijf, dat in socialistische
ogen als ideaal wordt gezien, niet
leiden tot een doorbraak van een
ander niet minder" gevaarlijk
egoïsme dan bij particuliere exploi
tatie het geval is? We dienen im
mers te bedenken, dat socialisatie
en nationalisatie evenzeer door
mensen moeten worden geleid als
een particulier bedrijf.
LEERZAAM is het voorbeeld van
Engeland en Frankrijk. Er is al
meermalen gewezen op de sterk-
gedaalde productie in de genatio
naliseerde Franse mijnen. Maar de
historie van de genationaliseerde
vliegtuigindustrie laat nog een an
dere zijde zien. Deze nationalisatie
werd doorgevoerd door de- commu
nistische minister Tillon. Eep com
munist werd directeur-generaal; hij
werd bijgestaan door vijf directeu
ren, allen communist. De personeels
chef en zijn staf behoorden tot de
communistische partij. Wie niet
communist was onder de technici
werd ontslagen. Desondanks steeg
hun aantal van 232 tot 396en
de productie verminderde!
Advertenties werden alleen in de
communistische bladen geplaatst.
De arbeiders werden gedwongen
lid te worden van de communisti
sche C.G.T.! Verplichte bijdragen
van de arbeiders voor sociale dien
sten te hunnen behoeve werden
gebruikt voor het subsidiëren van
een communistisch propagandablad.
Zeker is dit geen „bewijs" tegen
nationalisatie-in-zich! Maar 't wijst
er wel op, dat communisten, in het
algemeen de marxisten, bereid zijn
met verwaarlozing van de belangen
van het bedrijf en van het algemeen
welzijn, het gemeenschapsbelang te
zien en te dienen als hun partij
belang!
NOG leerzamer is het Engelse voor
beeld van de gesocialiseerde ge
neeskunde.
Op 5 Juli 1948 trad de National
Health Service in werking. De
grondgedachte is juist: iedereen
heeft recht op zo goed mogelijke
gezondheidszorg. De conclusie, dat
dit alleen en uitsluitend door de
staat kan worden gewaarborgd in
eigen staatsorganen, is echter niet
juist. Wat ervan zij, sinds 5 Juli
1948 is de arts in Engeland staats
ambtenaar. Vrije vestiging is niet
meer toegestaan. Particuliere zie
kenverpleging bestaat theoretisch
nog wel, maar zal aan de bezwaren
der practijk wel moeten bezwijken.
Iedereen heeft recht op vrije be
handeling. En wat is de practijk?
De omzet der apotheken steeg on
middellijk tot 200 pet. toe! De kos
ten voor tandheelkundige - verzor
ging waren geraamd op 7.000.000
pond per jaar; zij zullen echter meer
dan het dubbele bedragen! De
spreekuren der artsen zijn op
massa-industrieën gaan gelijken. De
werkelijke kosten zullen de ge
raamde achtmaal overtreffen.
HET komt ons voor, dat bij de
propaganda voor nationalisatie en
socialisatie te weinig aandacht ge
schonken wordt aan de menselijke
faétoren, met name dat klaarblijke
lijk wordt aangenomen, dat ieder
een, wetend het algemeen belang te
dienen, bereid is zijn eigen belan
gen of die zijner groep te vergeten!
Maar is het niet voor ons allen
duidelijk: le. dat ook een genatio
naliseerd of gesocialiseerd beroep
of bedrijf door mensen moet
worden beoefend en geleid. 2e. dat
de mens, iedereen, een behoorlijke
dosis egoïsme bezit, waarmee te
worstelen wel onze dure plicht,
maar daarom nog niet een gegaran
deerde overwinning ten bate van
het algemeen belang betekent?
ROME, 5 Jan. (AP). Meer dan
1000 inwoners van de valleien ten
noorden van Florence zijn in ver
band met het wassen van de Bizen-
zio en verschillende andere rivieren
geëvacueerd.
In Sicilië vallen 'hevige regens, die
In Messina ernstige schade hebben
veroorzaakt. Verschillende huizen
zijn ingestort.
PRESIDENT TRUMAN heeft Woensdag voor het Amerikaanse
Congres een regeringsprogram ontvouwd, dat zowel in om
vang als ruimte de „New Deal" van wijlen president Roosevelt
overtreft. Zo drong de president aan op machtiging tot herinstel
ling vcm prijscontrole, verhoging van inkomstenbelasting met
vier milliard dollar en annulering van de door de republikeinen
voorgestane arbeidswet van Taft-Hartley. Op de buitenlandse
politiek ging hij slechts schetsmatig in en hij maakte in 't geheel
geen gewag van het Noord-Atlantisch Pact, een militair hulp-
program voor West-Europa of aanvullende fondsen voor het
plan-Marshall. Wel zeide hij, dat hij in de loop van deze zitting
van het Congres „de gelegenheid zal hebben het Congres te ver
zoeken verschillende maatregelen in overweging te nemen op
het gebied van de buitenlandse politiek".
Voorts verklaarde de president,
dat het Amerikaanse volk bij de
laatste presidentsverkiezingen „de
in discrediet geraakte theorie, dat
het lot van de natie moest liggen
in de handen van enkele begunstig
den. heeft afgewezen".
D'e president zette daarna zijn
program uiteen, dat het volgende
inhoudt:
1) een uit 8 punten bestaand
plan tot bestrijding van de infla
tie; voor dit doel vraagt hij be
voegdheid om een controle op de
prijzen in te stellen, een toewijzin
genstelsel voor schaarse grondstof
fen in het leven te roepen en even
tueel leningen te verstrekken ter
financiering van da vervaardiging
van materialen, waaraan acute te
korten bestaan.
2) verhoging van de onderne
mersbelasting en andere belastin
gen met in totaal vier milliard
dollars per jaar, teneinde de staats
schuld te verminderen.
3) volledige herroeping van de
Arbeidswet van Taft-Hartley en
vervanging van deze wet door de
vroegere z.g. Wagner-wet, die een
meer liberaal karakter droegi> WVJ
moet laatstgenoemde wet gewijzigd
worden met dien verstande, dat
jurisdictionele stakingen (stakin
gen, voortvloeiende uit geschillen
tusien vakorganiiaties) en secon
daire boycotts (het neerleggen van
het werk uit sympathie met sta
kers in een niet-aanverwante in
dustrie) verboden blijven.
4) verruiming van de sociale wet
geving in dier voege, dat de ou
derdomspensioenen worden ver
hoogd en de overheidszorg zich ook
uitstrekt tot hen. die slachtoffer
zijn van werkloosheid, ziekte of in
validiteit.
5) het instellen van een stelsel
van ziekteverzekering, dat „iedere
Amerikaan in staat zal stellen goe
de medische behandeling te ver
krijgen".
6) meer staatsteun voor het on
derwijs.
7) een speciale wetgeving, die 't
de regeriig mogelijk moet maken
volkswoningen met lage huren te
bouwen, krotten op te ruimen en
een onderzoek naar de woontoe
standen in te stellen.
8) een veelomvattend program
ter herziening van de burgerrech
ten met het doel discriminaties te
gen negers of andere rassenmin-
derheden te verbieden.
Ten aanzien van de buitenlandse
politiek diende president Truman
slechts de twee volgende voorstel
len in:
le. verlenging van de geldigheids
duur van de wet, die op 31 Maart
a.s. afloopt, en die de regering de
bevoegdheid geeft met andere re
geringen overeenkomsten inzake
verlaging van de douanetarieven
aan te gaan.
2e. schrapping van in het be
staande program opgenomen be
perkingen inzake de toelating van
verplaatste personen uit Europa in
de V.S. Volgens de huidige regeling
mogen gedurende een periode van
2 jaar 200.000 verplaatste personen
in de V.S. immigreren.
WASHINGTON, 6 Jan. (Reuter) Het Amerikaanse departe
ment van buitenlandse zaken heeft Woensdagavond medege
deeld, dat Merle Cochran, het Amerikaanse lid van do Com
missie van Goede Diensten in Indonesië, is teruggeroepen voor
raadpleging.
In de mededeling werd verklaard:
„Deze stap is gedaan naar aanlei
ding van de recente actie van de
Nederlandse regering in Indonesië,
welke de pogingen van de commis
sie van goede diensten om door
middel van vreedzame onderhande
lingen een bevredigende regeling
van het drie jaar oude geschil tot
stand te brengen, abrupt heeft on
derbroken".
De secretaris-generaal van de
Verenigde Naties, Trygve Lie, heeft.
Woensdag te Lake Success bekend
gemaakt, dat de Veiligheidsraad
Vrijdag bijeen zal komen ter be
spreking van de Indonesische kwes
tie, „mits alle leden aanwezig kun
nen zijn". Indien dit niet mogelijk
is, zal men Maandag bijeen komen.
Indonesië is het enige agenda
punt.
De consulaire commissie zond een
aanvullend telegram aan de Veilig
heidsraad, waarin verzocht werd om
zekere verduidelijkingen met be
trekking tot de resoluties van de
Veiligheidsraad.
In kringen te Lake Success ver
wacht men niet dat de nieuwe
samenstelling van de Veiligheids
raad een verandering van betekenis
zal brengen in de houding van de
Raad tegenover de Indonesische
kwestie.
Egypte zal, hoewel het zelf „boter
op het hoofd heeft", ongeveer de
zelfde houding aannemen als Syrië.
Cuba, dat in de plaats komt van
Columbia, kan nauwelijks feller
anti-Nederlands zijn dan zijn voor
ganger. Toch kan van Cuba enige
matiging worden verwacht, omdat
de Cubaanse regering minder ver
links staat dan dit van Columbia.
Voor Nederland is het vertrek van
België uit de Raad een groot ver
lies. In de plaats van ons nabuur
land komt Noorwegen. De houding
hiervan is nog niet bekend, doch er
wordt rekening gehouden met het
feit, dat Noorwegen tot dusver ge
regeld getracht heeft de vriend
schap zowel met de Westerse landen
als met het Sovjet-blok te bewaren.
EERSTE COMMENTAAR
OP DE REDE
VAN DE PRESIDENT
De voorzitter van de Republi
keinse partij, Hugh Scott, heeft naar
aanleiding van Trumafi's program
verklaard, dat de president hoog
spel speelt met het geld van het
volk. Scott zeide, dat de president
het Congres heeft voorgesteld een
„ongelijke verdeling van de natio
nale rijkdom, om iedere groep in
het land, die pressie uitoefent, te
kunnen afkopen".
Ook een democratische afgevaar
digde, - Cox, leverde commentaar.
Deze merkte op: „Wij gaan naar
een socialistische staat toe. 't Lijkt
er op, dat wij de weg gaan, die
Engeland is gegaan, echter meer
vrijer en minder behoedzaam".
Volgens Reuter was Wallstreet
tamelijk tevreden over het program
van Truman. De zakenlieden von
den het niet zo'n bittere pil als zij
hadden verwacht.
BATAVIA, 6 an. (Aneta) Minis
ter Drees Is hedenmiddag te 16.15
uur Bataviase tijd aangekomen op
het vliegveld Kemajoran, in de con
stellation „Delft". Hjj verklaarde,
naar Indonesië te zijn gekomen om
besprekingen te voeren met de ver
tegenwoordigers der Nederlandse
regering en dat het van deze be
sprekingen zal afhangen, met wel
ke personen hy verder contact zal
opnemen.
Op de vraag, of hij Moh. Hatta
en andere republikeinse leiders zou
ontmoeten, zeide dr. Drees, dat hij
in de eerste plaats naar Indonesië
is gekomen om de hoge vertegen
woordiger van de Kroon en de le
den der voorlopige federale rege
ring te ontmoeten, „opdat er tus
sen Batavia en Den Haag een vol
ledig begrip (perfect understan
ding) heerse'. Van deze besprekin
gen zal het afhankelijk zijn, welke
contacten er verdef eventueel nog
zouden kunnen worden, gemaakt.
Dr. Drees zeide, dat hij een goede
reis had gehad, met stopplaatsen
op Malta, te Sjarja en te Bangkok
en dat het vliegtuig, waarmede hij
de reis maakte, geen post aan
boord had, doch dat er wel lucht
post onderweg is.
Met volle zeilen verlaat het opleidingsschip van de Deense vloot
„Danmark" de haven van Kaapstad om met zijn 117 cadetten
aan boord de terugtocht naar Kopenhagen te aanvaarden. 10
September begon de „Danmark" haar reis naar Zuid-Afrika,
waarbij zij Madeira en Teneriffe aandeed. De afstand van Tene-
riffe naar Port Durban werd in 47 dagen afgelegd. Bij het vertrek
uit Kaapstad sloegen duizenden het zeldzame schouwspel van
een volgetuigd groot zeilschip, één der weinig overgeblevenen
ter wereld, gade.
's-GRAVENHAGE, 6 Jan. H.M. de Koningin heeft hedenmiddag
om 13.15 uur voor de radio de volgende rede uitgesproken:
Reeds in 1942 sprak Mijn moeder de hoop uit, dat Indonesië en
Nederland, na de gemeenschappelijke overwinning op de vijand,
vrijwillig en in vrijheid en gelijkwaardigheid zouden samenwer
ken tot herkrijging van vrede en geluk. Haar woorden gaver
toen niet alleen uitdrukking aan een verwachting, maar hielder
ook een belofte in.
In Februari 1948 herhaalde mijn
Moeder die belofte. Zij verklaarde
toen, onder herinnering aan de
woorden van de grote vrijheidsstrij
der Roosevelt, dat het gemeen
schappelijk streven ver behoort uit
te gaan boven het verkrijgen van
onafhankelijkheid, doch mede ge
richt moet zijn op de verwerkelij
king van de vrijheid van geloof, de
vrijheid van het woord en vrijwaring
van vrees en gebrek. In wederzijds
vertrouwen zou een nieuwe samen
werking moeten groeien ter vesti
ging van een vrij en souverein In
donesië, in gelijkwaardig deelge
nootschap met Nederland verbon
den in de Nederlands-Indonesische
Unie. Zij besloot toen met de woor
den: „Zowel Nederland als Indone
sië zien uit naar de dag, dat de
Verenigde Staten van Indonesië, op
voordracht van Nederland, de hun
toekomende plaats zullen innemen
temidden van de Verenigde Volke
ren."
Van de aanvang van mijn rege
ring af is mijn streven erop ge
richt geweest, de belofte, door mijn
Moeder gegeven, ten volle ten uit
voer te léggen en mee te werken
om aan de volken van Indonesië
vrede, geluk en welvaart in een
eigen souverein staatsbestel te ver
zekeren.
Met vreugde heb ik mogen vast
stellen, dat grote delen van Indo
nesië bereid waren aan dit doel
mee te werken. Helaas bleken in
andere delen krachten, die ge
weld en wanorde verkozen boven
een ordelijke samenwerking, de
overhand te hebben over de ook
daar aanwezige personen, die in
De P.T.T. maakt bekend, dat in
verband met het feit, dat het de
KLM onmogelijk is thans langs de
normale route naar Indonesië te
vliegen, er nog niet op kan worden
gerekend op 'n onmiddellijk lucht-
postverkeer per KLM naar Indone
sië. Mocht het luchtpostvervoer
straks toch mogelijk zijn, dan zal
dit vervoer toch een zeer beperkt
karakter dragen. Tijdelijk mogen
dan uitsluitend postbladen en
luchtpostbrieven, beiden tot een
maximum gewicht van 5 gram
worden gebruikt, terwijl men te
vens wordt verzocht zoveel moge
lijk 1 brief per week te posten.
Verzending van luchtpostpakketten
moet voorlopig worden gestaakt.
's GRAVENHAGE, 6 Jan. Het
Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat de bonnen voor werk
kleding H 10 en L 10 tot nader
order geldig zijn voor het kopen
van werkkleding. Op de bonnen
H 10 kan men kopen: een overall
of en werkpak van drill, keper of
satijn, een lange stofjas, een lange
witte jas, een laboratoriumjas of
mouwschort. Op de bonnen L 10
kan men kopen: een werkbroek of
werkjasje van keper, drill, satijn,
Beaverteen, Engels leer, manches
ter of pilow, een korte witte jas, 'n
kosksbuis of een korte stofjhs.
De bonnen H 11 en H 12 en L 11
en L 12 zijn nog niet geldig.
De bonnen H 1 t.m. 9 en L 1 t.m.
9 en de rantsoenbonnen FC en FD
blijven voorlopig geldig.
goede verstandhouding met Ne
derland de nieuwe rechtsorde wil
den opbouwen. Daardoor werd
een militaire actie ten laatste
onvermijdelijk.
Het doel daarvan was geenszins
terug te komen op het woord, dal
door mijn moeder en door het Ne
derlandse volk als geheel met be
trekking tot Indonesië plechtig is
gegeven; het doel daarvan was uit
sluitend de mogelijkheden te ope
nen, om nu eindelijk aan Indonesië
orde, welvaart, vrijheid, zelfstandig
heid en souvereiniteit te kunnen
geven in een federale rechtsstaat.
Thans is, door de afkondiging van
het besluit „Bewind Indonesië in
overgangstijd", een belangrijke
schrede gezet op de weg naar de
vestiging van een eigen Indonesisch
staatsbestel.
Het is mijn oprechte wens, dat
binnen weinige weken een Indo
nesische federale regering wordt
ingesteld, die de verantwoordelijk
heden en plichten, welke zijn ver
bonden aan een democratisch be
stel, zal uitoefenen en vervullen.
Deze federale regering zal onver
wijld ingevolge de haar toekomen
de bevoegdheden verdere voorbe
reidingen treffen tot de overgang
naar en de vestiging van de
nieuwe rechtsorde.
Zo zal zij zodra de omstandig
heden dit zullen toelaten in over
eenstemming met de Hoge Verte
genwoordiger van de Kroon vrije
verkiezingen in Indonesië doen hou
den.
Aldus zullen, naar Ik hoop, spoe-
Onze minister van Buitenlandse
Zaken, Mr. D. Stikker, heeft he
denmiddag te Brussel gedineerd
met minister Spaak. Tijdens de
maaltijd hebben de ministers van
gedachten gewisseld over de poli
tieke toestand.
"Het is Mijn wens, dat de fede
rale regering binnen enkele weken
wordt ingesteld"....
dig de souvereine staten van Indo
nesië werkelijkheid worden. Indo
nesië en Nederland zuil.* dan, in
de Unie verenigd, in een n-.monisch
samengaan al hun krachten kunnen
geven aan een goede en gezonde
ontwikkeling van beide landen en
aan het toenemen van de welvaart
in de wereld. Dan zal zoals mijn
moeder het wenste een betere en
gelukkiger toekomst gegrondvest
zijn.
In het Helper-zwembad te Gro
ningen is de' 11-jarige Alex v. Dam
uit Groningen verdronken. Het
knaapje kon niet zwemmen.
Aneta meldt uit Soerabaja, dat
even buiten Kediri een jeep met
vier inzittenden, waaronder twee
Nederlanders, op 'n landmijn is ge
reden. Dadelijk daarop werden de
inzittenden beschoten met automa
tische wapens en tenslotte met
steekwapens vermoord. De andere
twee slachtoffers waren een Chi
nees en een Indonesiër.
Enkel daarom?
(Sm.) De Nieuwjaarsrede, door
de voorzitter van de Plaatselijke
Raad van Bijstand bij'het kantoor
Alkmaar van de Kamer van Koop
handel en ^fabrieken voor Noord
holland uitgesproken, geeft aan
leiding tot een opmerking. Het is
o.i. van groot belang, misverstan
den, welke rijzen, aanstonds recht
te zetten. De heer Arntz veroor
loofde zich een en ander te doen
opmerken, dat van de zijde van het
bedrijfsleven geen aantoonbaar ver
langen bestaat om tot een regeling
of ordening door middel van de
voorgestelde organen (van de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie)
te komen, daar het geheel weinig
past in de baanbrekende en niet te
stuiten zucht naar grotere vrijheid
op elk gebied. Wanneer dan ook,
aldus deze woordvoerder, van po
litiek standpunt bezien aan de P.
B. O. in de voorgestelde, of nog te
wijzigen ,vorm, niet valt te ontko
men, dan zullen wij (wie zijn die
wij eigenlijk? red.) ons een offer
moeten getroosten ',,e n k e 1 om
de arbeidsvrede in ons land
te bewaren". Evenwel, aldus verder
de heer Arntz, Valt te vrezen, dat
deze van bovenaf opgelegde orga
nen de arbeidsproductiviteit en de
initiatieven eer zullen remmen dan
ontplooien.
Wij menen bij deze uitlatingen
iets te mogen aantekenen. Er drei
gen anders misverstanden! Ten
eerste is het niet juist, in die ver
band te gewagen van de mening
van „het bedrijfsleven". Waar
schijnlijk bedoelt de heer Arntz de
„ondernemers", maar dan nog kan
hij niet spreken van „de" onderne
mers, omdat er vele ondernemers
zijn, leiders in het bedrijfsleven dus,
die een geheel andere opvatting
hebben van de betekenis van de P.
B. O. Bovendien behoren tot het
„bedrijfsleven" niet enkel de on
dernemers, maar allen, die in het
bedrijf werken. Dus ook alle wer
kers met hoofd en hand. Ook zij
delen het standpunt van deze
woordvoerder van de K. v. K. in
Alkmaar n i et. Er is voorts geen
sprake van, dat de organen van de
P.B.O. van bovenaf worden opge
legd. De P.B.O.-organen worden
van bovenaf erkend, als blijkt
dat een bepaald bedrijf voor de in
stelling rijp is. Maar wat voor
lopig -x- het voornaamste is: de
P.B.O. moet door niemand, ook
niet door de werkgevers, worden
aanvaard als een „offer", en zeker
niet als een offer „enkel om de ar-
"beidsvrede te bewaren". Dat zou
zuiver opportunisme zijn en een
zeer onvolmaakt offer, omdat het
voortkomt uit vrèès! Mogen wij,
om de quinte-essence van de P.B.O.
duidelijk te maken, even aanhalen
wat prof. Romme dezer dagen in
de „Volkskrant" schreef? Het was
dit: de P.B.O. is, van het politieke
program van het oude jaar, het be
langrijkste: „als het einde van
maatschappelijk individualisme, als
het begin van de verheffing van
de arbeid tot de gelijkgerechtigde
van het kapitaal, en als het begin
van een dringend noodzakelijk sy
steem, waarbij de arbeid in de wel
vaartsvermeerdering niet achter
op blijft, maar daarin naar zijn ge
rechte aanspraken deelt". Tot zo
ver prof. Romme. Het gaat bij de
PB.O. dus niet om een opportunis
tisch offer, maar om een princi
piële maatschappelijke vernieu
wing, op het fundament van be
ginselen, die van alle tijden zijn!
Eirst Woensdag is officieel ver
nomen, dat Dinsdagmorgen een
vliegtuig met 25 Hongaren aan
boord, die de „Sovjet-terreur wil
den ontvluchten", als gevolg van
benzinegebrek te Munchen is ge
land. De bedoeling wjs naar Zwit
serland te gaan.
Aan boord van het toestel bevon
den zich een bemanning van 4 kop
pen en 21 passagiers. Onder de pas
sagiers bevonden zich verschillende
vrouwen, enkele doktoren, inge
nieurs en de directeur van een grote
Hongaarse bank. Zij verklaarden,
dat er in Hongarije geen vrijheid
van meningsuitdrukking meer be
stond en dat het Hongaarse volk
steeds sterker het verlies van zijn
vrijheden gaat voelen.
Het toestel was een.tweemotorige
machine van de Hongaarse natio
nale luchtvaartmaatschappij. Reeds
in April van het vorig jaar was de
vlucht beraamd. De vlucht was zo
uitgevoerd, dat alle passagiers van
elkaar geloofden, dat zij geheel on
schuldige reizigers waren. De piloot,
kapitein Jamos Majoros, had zich
vermomd met een valse baard. De
communisten hadden opdracht ge
geven hem te arresteren. Het was
daarom voor mij een kwestie van
leven of dood, zo verklaarde hij.
Om zijn anti-communistische acti
viteit was hij gezocht. Hij had zich
in de bossen van Hongarije ver
borgen. Met een voormalige collega
vormde hij een complot. Op 4 Jan.
om tien uur steeg het vliegtuig op
voor een gewone vlucht van Pees
naar Boedapest. Aan boord waren
13 mannen, 9 vrouwen en 3 kinde
ren. Twintig van hen zaten in het
complot. De piloot slaagde er in de
navigator en de boordwerktuigkun
dige over te halen zich bij het com
plot aan te sluiten. De overige drie
personen waren niet aan de piloot
bekend. Toen zij té Munchen aan
kwamen zeiden deze drie naar Hon
garije te willen terugkeren.
De directeur van de Hongaarse
bank was juist drie weken tevoren
uit de gevangenis ontslagen. Twee
vrouwelijke passagiers zouden na
de aankomst te Munchen naar een
ziekenhuis aldaar zijn overgebracht,
daar zij een longontsteking hadden.
Is dat juist?
(Sm.) De prijzen van huisbrand,
vooral van anthraciet, zijn Verhoogd,
met mgang van 1 Januari, veie
mensen hebben echter nog lang
niet de hun op grond van het rant
soen, toekomende huisbrand ont
vangen, hoewel zij al geruime tijd
geleden hun bonnen hebben ingele
verd. In normale omstandigheden
voor zover het voorshands moge
lijk is van „normaal" te spreken!
zouden deze mensen hun rantsoe
nen wel al hebben ontvangen. Dit is
niet gebeurd, omdat de handel mei
voldoende bevoorraad was. Uit eer
bericht in het N.H.D. van gisteren
blijkt, volgens 'n ietwat ingewikkelde
verklaring van een bevoegde instan
tie, dat die voldoende bevoorrading
onmogelijk was, wegens „een te
kort". Enom de achterstand ïr:
te halen" wordt het J anuari-rant-
soen„verkleind". Maar dez<
ambtelijke logica daargelaten:' de
vraag is ad rem, of het billijk is
dat de mensen, die buiten hun
schuld (en buiten de schuld van
de handel, dat nemen wij aan) ge
noodzaakt worden, na 1 Januari
brandstof af te nemen, daarvoor de
hogere prijs betalen?
MORGEN, eerste Vrijdag
van de maand, bijzonder
toegewijd aan de verering
van het Allerheiligst Hart
van Jezus, dat de wereld
zozeer bemint en om we
derliefde werft onder de
mensen.
