Nieuw
Dr. van Royen: Nederland zal de resolutie uitvoeren
voorzover niet in strijd met onze verantwoordelijkheid
Westelijke ministers te Londen besluiten
tot vorming van Raad van Europa
Vier punten zijn beslist onaanvaardbaar
Tegen erkenning van Israël
bestaan thans geen bezwaren
Zal K.V.P. parlementair en
internationaal protest indienen?
Veiligheidsraad aanvaardt Vier-mogendheden-resolutie
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
Veiligheidsraad
aanvaardt resolutie
Zaterdag 29 januari 1949 44e Jaargang No. 11475
Het recht
handhaven
Cursussen voor
onderwijskrachten
Proces begint
over twee weken
WEERSVERWACHTING
Kroniek en Kritiek
Kantoren: ALKMAAR, Laat 221, tel. 2046, (2 lijnen), K 2200; HOORN, Draafsingel 59, teL 4243, Grote Noord 77. tel. 4362 K 2290; DEN HELDER, Keizerstraat 89, tel. 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, teL 459 K 2240
Abonnementsprijs 14.25 pet kwartaal, 11.45 pe*
maand. Inclusief Incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 et per m.m., minimum f 2.50; In alle
edities 26 ct pet m.m., minimum f 4.familie
berichten 20 ct., resp 50 ct pet m-m. Bij
contract belangrijke korting. Directeur E. J. M.
Stumpel, Hoofdredacteur K N. Smits. Rayon
redacteuren Ft. Often, M. P. Janssen, Toes.
Bankrelaties; Noorderbank, Nederl. Credietbank
HET
Buiten God is 't nergens
veilig (Vondel)
FEIT
VAN HEDEN
Pagina 1
Prinses Beatrix - officieel H.K.H. Beatrix Wilhelmina Armgard - is,
na Margriet, de tweede Prinses, die als dochter van H.M. de Koningin
verjaart. ,,Trix" wordt a.s. Maandag 31 Januari al weer elf jaar. Het
Nederlandse volk verheugt zich opnieuw met de Koningin, Z.K.H.
Prins Bernhard en de Prinsesjes in de bMjdschap, die Maandag over het
Paleis van Soestdijk uitstraalt. Nu de Ouders van de Prinsesjes, die
straks de Kroonprinses zal zijn, jarig is, gaan opnieuw en in nog groter
getal dan anders, de vlaggen uit. Rood, wit, blauw ter ere van de
jarige Trix, van wie men hier de laatste lieftallige opname ziet.
DE VEILIGHEIDSRAAD heeft Vrijdagavond de door Amerika, China, Noorwegen en Cuba inge
diende resolutie, in haar geamendeerde vorm, waarin vergaande eisen aan Nederland
worden gesteld, aangenomen. Frankrijk heeft zich bij elke paragraaf van de resolutie van stem
ming onthouden. Argentinië, de Sovjet-Unie en de Oekraine onthielden zich van stemming op
sommige onderdelen van de resolutie. Voor de gehele resolutie stemden Amerika, Engeland,
Canada, China, Egypte en Noorwegen. Vóór de stemming legde Dr. van Royen in een uitvoe
rige rede de volgende verklaring af: „De Nederlandse regering zal de resolutie uitvoeren voor
zover deze te verenigen is met de verantwoordelijkheid van Nederland voor de handhaving van
de werkelijke vrijheid en de orde in Indonesië, welke verantwoordelijkheid niemand anders
kan overnemen van ons."
Dr. van Royen noemde de volgende punten in de resolutie on
aanvaardbaar voor Nederland: 1. het herstel van de Republi
keinse regering in de stad Djogja; 2. de bevoegdheden van de
voorgestelde commissie van de Verenigde Naties om zich bezig
te houden met de vestiging van een federale interim-regering
en met het zich bezighouden met de verkiezingen en het over
dragen van de souvereiniteit; 3. het beginsel van stemmen bij
meerderheid in de voorgestelde commissie; 4. de bevoegdheden
van de commissie om aanbevelingen te doen betreffende het
wederom onder de Republikeinse regering terugbrengen van
bepaalde gebieden en betreffende het terugtrekken van Neder
landse troepen. Al deze punten zouden implicite de Raad mach
tigen om beslissingen te nemen op deze punten.
„Is er een meer drastische en in
grijpende tussenkomst in de interne
aangelegenheden van een staat
mogelijk, indien de Veiligheidsraad
beslissingen in de hand zou nemen
betreffende het overdragen van de
souvereiniteit over 75 millioen men
sen?", aldus vroeg Dl', van Royen.
„Is de Raad ooit zover gegaan met
betrekking tot enige andere staat?
Aan Nederland wordt gevraagd, zo
ging Dr. van Royen verder, aan de
Ver. Naties over to dragen het
principiële recht om te beslissen
over de vroegere Republikeinse
gebieden en te beslissen over het
handhaven of terugtrekken van
onze troepen. Hiermede vraagt de
resolutie niets mefer of minder dan
het prijs geven van de twee meest
essentiële souvereine rechten, welke
een staat bezit.
Het Nederlandse Dezwaar te
gen stemmen bij meerderheid in
de Commissie van de Verenigde
Naties berust op het feit, aldus
Dr. van Royen, dat in dat geval
de Verenigde Staten van Amerika
de beslissende stem zouden heb-
GEEN VERRASSING is het, na
de reeds bekende loop van za
ken, te vernemen, dat de z.g.
Veiligheidsraad van de U.N.O.
de voorgestelde resolutie inzake
Indonesië met grote meerderheid
heeft aangenomen.
Tegenover dit onrecht, want
dat is en blijft het, moet Neder
land op de eerste plaats het hoefd
koel houden. En vervolgens on
wrikbaar vasthouden aan het
standpunt, dat wij het zijn, die
het recht moeten handhaven, als
een ander, notabene staande op
het fundament van het Handvest
der Verenigde Volkeren, dat
recht met voeten treedt.
Tot een van de meest-bedroe-
vende feiten behoort wel dit, dat
deze verzameling van politici en
diplomaten de redelijkheid van
de argumenten van Nederland
volkomen negeert en bevooroor
deeld .partij kiest ten gunste van
de Japanse republiek. Dit neer
te schrijven doet niets af aan de
erkenning van het Indonesische
nationalisme, dat inderdaad dooi
de republiek vorm en gestalte
kreeg, maar in elk geval ge
schiedde en geschiedt dat niet al
leen door de republiek, die altijd
het speciale merkteken van haar
fout-van-oorsprong meedraagt.
Een tekort aan consequentie te
genover de Japanse agressie en
een verwrongen voorstelling van
de vrijheid, hebben ten opzichte
van Indonesië al heel wat kwaad
gebrouwen!
Het meest verdriet ons de hou
ding van Amerika, naast die van
Engeland, welke dezer dagen nog
eens werd belicht in dit blad. Wij
zijn natuurlijk dankbaar voor de
hulp van het Marshall-plan, en
wij zijn ons bewust van de rech
ten en verplichtingen, welke dit
voor ons meebrengt. Maar dit be
tekent niet, dat wij ons daarom
moreel en politiek door de Ver
enigde Staten in een dwangposi
tie behoeven te laten brengen.
Nederland doet al zijn best, zijn
volk voor de grote visie van Ame
rika te overtuigen, maar dan
moet Amerika ook weten, dat
het Nederlandse volk zijn enor
me offers in de laatste wereld
oorlog niet bracht heeft, om zich
nu onrecht te laten welgevallen.
Daartegen komt het hart van Ne
derland in opstand. Wij kennen
onze verplichtingen maar ook
onze rechten, internationaal èn
in de Overzeese Gebiedsdelen,
wij beseffen onze verantwoorde
lijkheid en brengen
enorme offers van leven en goed.
Dat doen wij niet, om ons on
onrechtmatig door anderen te la
ten koejeneren. En als dr. van
Royen, onze vertegenwoordiger
hij de Veiligheidsraad, verklaart,
dat Nederland de aanvaarde re
solutie zal uitvoeren, voor zover
De consultatieve raad der Westelijke Unie heeft tijdens zijn Vrij
dagavond geëindigde tweedaagse zitting te Londen besloten tot
vorming van een Raad van Europa, aldus een officieel communique.
Deze Raad zal bestaan uit een commissie van ministers, die in het
geheim bijeenkomt, en een consultatief lichaam, dat in het openbaar
bijeenkomt. De vergadering besloot andere Europese landen uit te
nodigen deel te nemen aan de onderhandelingen over de vorming
van de Raad van Europa.
dachtewisseling te komen over
het onderwerp: „De Westelijke
Unie in de scholen" zullen ach
tereenvolgens in elk der 5 landen
georganiseerd worden.
De raad bestudeerde eveneens
een rapport over kwesties, de de
fensie betreffende, en er was een
nuttige gedachtewisseling over be
paalde belangrijke politieke aange
legenheden.
Ten aanzien van Palestina was
men het er algemeen over eens,
dat het stadium thans bereikt is,
waarin men de regering van Israël
erkenning de facto kan verlenen.
Het communiqué bevat twee
aanhangsels betreffende culturele
en sociale samenwerking tussen de
vijf landen der Westelijke Unie.
Volgens de verklaring heeft de
culturele commissie de volgende
maatregelen genomen, waar de
consultatieve raad zijn goedkeuring
aan heeft gehecht, hangende de
voltooiing van de taak der „Natio
naal werkende groepen", die zich
bezig houden met het uit de weg
ruimen van hinderpalen voor de
beweging van personen en de uit
wisseling van cultureel materiaal:
1. Cursussen voor onderwijs
krachten, met het doel tot ge-
dit met onze verantwoordelijk
heid overeen komt, dan vindt dat
volkomen weerklank in ons volk.
Wanneer hij daaraan toevoegt,
dat geheel voldoen aan dit be
sluit de rampzaligste gevolgen
inhoudt, dan moet dat beteke
nen, dat Nederland daarin dus
niet kan berusten. Het is onze
plicht en het zal onze taak zijn,
daarvoor zolang wij de verantwoordelijk
heid voor onze eigen zaken, hiier
en ginds dragen, die rampzalige
gevolgen te voorkomen, zolang
dat in onze macht is. Tegenover
onverstand en onwil en partijdig
heid zullen wij het recht
handhaven. Wij zijn het volk
van „Je Maintiendrai'
De eerste cursus van 2 tot 11
Augustus te Ashridge (Kent) ge
houden worden. 50 leerkrachten
zullen hieraan deelnemen, van wie
30 zullen worden uitgenodigd uit
de vier andere landen, die het Brus
sels pact hebben ondertekend. Kos
ten van verzorging en organisatie
zullen door de regering, die de
gastvrijheid verleent betaald wor
den.
2. Ieder land zal een mobiele
tentoonstelling van onderwijsmate
riaal organiseren voor de vier an
dere landen. Hiermee zou April
1949 aangevangen worden.
3. Uitgifte in ieder land van een
voorlichtingsbrochure over de mo
gelijkheden van reizen, ontvangst
en logies voor schoolkinderen en
studenten. De Belgische afgevaar
digde zal in 1949 te Brussel te dien
einde uit ieder land een afgevaar
digde bijeen roepen om met dit
werk te beginnen. Een rapporteur
zal een gemeenschappelijk plan
voor de te verlenen faciliteiten in
de vijf landen opstellen.
4. Elk van de vijf landen zal een
lijst van zijn beste films op op
voedkundig gebied opmaken.
5. Inspecteurs van het onderwijs
zullen achtereenvolgens elk der
vijf landen bezoeken.
6. Er zal een lijst worden samen
gesteld van congressen, welke in
de vijf landen zullen worden ge
houden.
De volgende vergadering van de
culturele commissie zal op 17 Fe
bruari a.s. te Den Haag worden ge
houden, alwaar het uiteindelijke
rapport van de werk-commissies
zal worden besproken en aanbeve
lingen aan de permanente commis
sie zullen worden gedaan.
DE ..FORTUNO" VLOT
Het 30 ton metende Duitse mo
torschip Fortuno, dat Woensdag
morgen op het Noorderstrand bij
Pallum op Ameland aan de grond
liep, is Vrijdagavond om 21.10 uur
door de sleepboten „Stortemelk" en
„Oceaan" van de rederij Doeksen,
vlot getrokken.
ben in deze commissie. Geen en
kele staat kan aan een andere
staat zulke verstrekkende be
voegdheden overdragen.
Sprekende over de conferentie
van New Delhi zeide Dr. van Royen
nog, dat Nederland werkelijk niet
zo dwaas en kortzichtig is om niet
te begrijpen, wat er in Azië gaande
is. Het tegendeel is waar en wfj
hebben bewezen en zullen nog be
wijzen, dat wij niet de bedoeling
hebben de klok terug te zetten.
Gelijkgerechtigdheid en zelfbe
schikking vormen de basis van ons
program voor de stichting van de
Verenigde Staten van Indonesië.
Dr. van Royen las vervolgens een
brief voor, die hij ontvangen had
van het hoofd van de Hyderabad-
delegatie, gedateerd 18 Januari 1949,
waarin dit delegatie-hoofd zegt, dat
spr. er terecht op heeft gewezen,
dat de Nizam van Hyderabad feite
lijk een gevangene is van de Indi
sche militaire regering en niet kan
doen wat hij wil. Voorts deelt dit
delegatie-hoofd in zijn schrijven
aan Dr. van Royen verder ter in
formatie mede, dat de Indische mi
litaire regering in Hyderabad, de
premier Laik Ali en de andere
ministers van zijn kabinet gevan
gen gehouden heeft sinds de Indi
sche troepen op 19 September 1948
Hyderabad binnentrokken. De
briefschrijver zegt dan verder, dat
de resolutie van New Delhi „meer
indruk op ons zou hebben gemaakt
indien zij niet zo duidelijk het be
wijs had geleverd, dat er met twee
maten gemeten wordt".
Onmiddellijk nadat dr. van Royen
deze brief had geciteerd, bestreed
de Indische gedelegeerde dit schrij
ven. Hij betoogde, dat de Nizam
door de Indische regering in het
geheel niet is geïnterneerd en dat
hij net zo vrij is als de premier
van India zelf om te gaan waar hij
wil.
Overgaande tot de stemming
werd nog een Russisch amende
ment, aandringend om de Neder
landse troepen onmiddellijk te doen
terugtrekken, verworpen met 4
stemmen vóór en 7 onthoudingen.
Argentinië onthield zich van stem
ming ten aanzien van dat onder
deel van de resolutie, waarin aan
de te benoemen commissie van de
Verenigde Naties bevoegdheden
worden toegekend als toezicht op
de verkiezingen en het doen van
aanbevelingen voor het terugtrek
ken van de Nederlandse troepen.
KARDINAAL MINDSZENTY
VAN TWEE KANTEN is thans aandrang uitgeoefend op het
Partijbestuur en de fracties van de Katholieke Volksparijt, om
de arresattie van Kardinaal Mindszenty en het onrecht, dat
daarmee verband houdt, in het parlement en bij de V. N. aan
de orde te stellen. Het zijn met name de federatie van de
Mariacongregaties voor heren uit de leidinggevende stand en
de Katholieke Actie voor Mannen in het bisdom Haarlem (waar
om alleen die voor mannen? Red.), die dit aan de K.V.P.
verzocht hebben.
Gevraagd wordt met alle ten
dienste staande middelen ten
krachtigste protest aan te teke
nen tegen de grove aanrandin
gen van de persoonlijke vrijheid
van de mens, zoals die tot uiting
komen in de behandeling van
Mgr. Stepinac en Kardinaal
Mindszenty.
Te Alkmaar werden tien officieren van de Kon. Landmacht
beëdigd. Een der vaandrigs legt de eed af.
Verzocht wordt ook protest te
doen horen in de vergaderingen
van de Staten-Generaal, bij de
Regering er op te willen aandrin
gen harerzijds te protesteren te
gen deze aanrandingen van de
persoonlijke vrijheid van de
mens, en alle pogingen aan te
wenden, dat deze aangelegenheid
hetzij via onze regering, hetzij
anderzijds aanhangig gemaakt
wordt bij de U.N.O.
Protest van Katholieke
Actie in Bisdom Haarlem
Het Diosecaan Hoofdbestuur
der Katholieke Actie in het Bis
dom Haarlem heeft in een tele
gram aan de Hongaarse regering
en in een uitvoerig protestschrij-
ven aan de Hongaarse gezant
krachtig geprotesteerd in ver
band met de arrestatie. In zijn
verzoek aan de K.V.P. wijst de
K.A. voor mannen in het bisdom
Haarlem ook op de arrestatie o.a.
van de Lutherse Bisschop Ordass.
Volgens een mededeling uit Boe
dapest zal het „proces" tegen de
Kardinaal over een week of twee
in het openbaar beginnen. De Kar
dinaal heeft geweigerd een verde
diger aan te wijzen, natuurlijk om
dat hij de ^rechtsgeldigheid van het
„proces" niet erkent. Nu zal de re
gering een advocaat aanwijzen.
Australië zal ernstige stappen
ondernemen bij de Hongaarse rege
ring. De Franse pater Gau. verte
genwoordiger van de M.R.P., zou
naar Hongarije kunnen gaan, maar
krijgt geen verlof de Kardinaal te
bezo'eken. Daarop heeft pater Gau
van zijn reis afgezien. De „commu
nistisch" georiënteerde katholieke
schrijver Louis Martin-Chauffier
(die pas getuigde tegen Kravchen-
ko), zou met pater Gau meegaan en
verklaart niets te weten van be
zwaren tegen zijn wens, om met de
Kardinaal een onderhoud te hebben.
Volgens Reuter hebben „vier voor
aanstaande joodse organisaties te
Boedepest Kardinaal Mindszenty
beschuldigd van anti-semitisme".
De regering in Boedapest „ont
kent", dat aan de Kardinaal „acte-
dron" zou zijn toegediend, de in
jectie, die bewusteloosheid veroor
zaakt. De Italiaanse pers wijst er
op, dat deze ontkenning behoort tot
de' bekende regie. Bij de overhan
diging van het geel-boek aan jour
nalisten in Boedapest is vastgesteld,
dat onder de z.g. documenten, af
schriften van brieven bevattend,
soms het kruisje ontbrak, dat altijd
geplaatst wordt voor de handteke
ning van een bisschop, terwijl in
andere gevallen de handtekening
totaal ontbrak.
Medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot Zondagavond:
AANHOUDEND
RUSTIG WEER!
In de nacht en vroege och
tend op vele plaatsen lichte
vorst met hier en daar mist.
Overdag licht bewolkt maar
enigszins nevelig weer en on
geveer dezelfde temperatuur
als vandaag. Weinig wind.
Een fraaie boel!
(Sm.) Er was een bericht van de
Nationale Rotterdamse Courant,
dat er onder de militaire waarne
mers van de commissie voor Goe
de Diensten critiek was op het
rapport, dat uitgebracht was over
de militaire situatie in Indonesië.
Onze troepen zouden niet in staat
zijn, de orde te handhaven, het
spook van de guerilla deed op
geld, om ons murw te krijgen
voor de onrechtmatige wensen
van de Veiligheidsraad. De C.D.G.
ontkende die critiek, hoewel van
officiële Nederlandse zijde met
feiten ten overvloede werd aan
getoond, dat het rapport onjuist
was. De N.R.C. deelde mede, dat
zij de feitelijke inhoud van haar
mededeling handhaafde. En nu
komt de C.G.D. met de medede
ling, zwaar in watten verpakt,
dat er toch inderdaad wel een
van de militaire waarnemers ge
weest is, die het met het ge
wraakte rapport niet eens was.
Hetgeen dan weer klopt met de
officiële lezing van onze rege
ringsinstanties. De vraag is nu
gewettigd, wat wij van de be
trouwbaarheid ook van andere
officiële meldingen van de be
faamde C.G.D. hebben te denken.
Pijnlijke berichten, die het teer
gevoelige werk van deze heren
ontmaskeren, eerst officieel ont
kennen en daarna toegeven, dat
de onthulling toch wel juist was,
mag een diplomatiek gebruik zijn,
zolang men meent, door vertrou
welijkheid gedekt te zijn, het is
een stiel, die het volk dat er
toch ook wel iets mee te maken
heeft! niet smaakt. Wij zullen
de heren nog een beetje meer in
de gaten moeten houden.
De woonruimte.
(Sm.) Wij weten het en wij heb
ben het herhaaldelijk met kracht
betoogd: het vraagstuk van de
woonruimte en van de volkshuis
vesting is een wezenlijk natio
naal vraagstuk van de eerste
orde. Het gaat hier om grote mo
rele en algemeen-maatschappe
lijke vraagstukken en meermalen
hebben wij doen opmerken, dat
wij niet overtuigd waren, dat de
bevoegde overheidsinstanties,
vooral voor zover ze meer-ambte-
lijk zijn ingesteld, de wezenlijke
betekenis van dit probleem vol
doende beseffen. Men kent de ac
tie van pater Wesseling C.s.s.R.,
die via de radio de jonge mensen
mobiliseerde, om langs nieuwe
wegen oplossingen te zoeken. Pa
ter Wesseling heeft nu in een
K.V.P.-bijeenkomst te Rotterdam,
waar hij nogal sterke critiek had
voor het overheidsbeleid inzake
de Volkshuisvesting, medegedeeld,
dat over twee maanden een rap
port zal verschijnen, dat volgens
zijn zeggen „hemeltergende fei
ten zal aankondigen". Wij wach
ten dat met belangstelling af, ho
pend alleen, dat men deze actie
niet te zeer in het teken van de
ongezonde sensatie zal zetten. Dat
een onderzoek in den Haag „aan
het licht bracht", dat honderden
woonhuizen als kantoorruimte
zijn ingericht, is n.l. geen sensa
tionele mededeling, nademaal dit
sedert lang aan het licht gebracht
is. Deze kwestie is herhaaldelijk
besproken en behandeld, maar er
schijnt niets aan te doen te zijn.
Indien het rapport van pater
Wesseling ertoe bijdraagt, dit
euvel want dat is het natuur
lijk nog weer eens dringend
aan de orde te stellen, heeft dit
vanzelfsprekend gröot nut. Maar
men moet er niet te veel van ver
wachten, want het betreft hier
juist de verkeerde mentaliteit van
de ambtelijke instanties. Dat de
woonruimte-wet onvoldoende is,
kan toegegeven worden, maar een
wijziging van die wet is aan de
orde gesteld enelke zaak
heeft altijd twee kanten! Intussen
hopen wij in het bijzonder, dat
het beroep, dat pater Wesseling
deed op de medewerking van de
K.V.P., niet aan dovemansdeur
gedaan zal zijn. Wij raken hier
immers, zoals wij al meermalen
hebben betoogd, het hart van de
leuze: Gezond gezin, gezond volk!
